zoologia leśna - Zamiejscowy Wydział Leśny w Hajnówce
Transkrypt
zoologia leśna - Zamiejscowy Wydział Leśny w Hajnówce
RAMOWY PROGRAM PRZEDMIOTU Kod L 0 1 PRZEDMIOT: ZOOLOGIA WYDZIAŁ: LEŚNA Zamiejscowy wydział Leśny Politechniki Białostockiej w Hajnówce LEŚNICTWO Studia I stopnia (inżynierskie) STACJONARNE Nazwa kierunku i rodzaj studiów Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne Liczba godz.: 3 Punkty ECTS 3 Chemia, botanika, ekologia W – 15 Ć –15 L– P– Ps – S– Założenia i cele przedmiotu: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z krajowymi przedstawicielami kręgowców w ramach obowiązującej systematyki i taksonomii. Poznanie ich budowy oraz wymagań życiowych. Na wykładach omawiane są kolejne grupy systematyczne zwierząt, przede wszystkim w kontekście ich znaczenia dla funkcjonowania biocenoz leśnych. Istotnym celem zajęć jest też poznanie wzajemnych powiązań i zależności pomiędzy przedstawicielami różnych grup zwierząt i środowiskiem. Zadaniem ćwiczeń audytoryjnych jest przede wszystkim nabycie umiejętności rozpoznania ważnych grup i gatunków zwierząt leśnych i towarzyszących człowiekowi, oraz oznak ich bytowania w terenie. Metody dydaktyczne: Wykład (prezentacja komputerowa),ćwiczenia Forma i warunki zaliczania przedmiotu: Zaliczenie ćwiczeń (zaliczenie poszczególnych ćwiczeń i kolokwiów). Zaliczenie wykładów: praca pisemna z tematyki wykładów. Treści programowe: 1.Zarys systematyki świata organizmów żywych-pojęcia, zasady klasyfikacji, 2.Wprowadzenie do zoologii: zarys historyczny, dyscypliny zoologiczne, bogactwo świata zwierząt, rola ekologiczna zwierząt w lesie, podstawowe taksony i zasady systematyki zwierząt, 3.Charakterystyka ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków (morfologia, anatomia, czynności życiowe, rozwój, wędrówki), 4. Przegląd systematyczny i charakterystyka najważniejszych taksonów kręgowców ich rola ekologiczna w lesie, znaczenie w przyrodzie oraz dla człowieka, najważniejsze gatunki rodzime i obce, funkcjonujące w środowisku leśnym i w innych biotopach, 5.Gatunki łowne i chronione, 5. Rozpoznawanie przedstawicieli krajowych kręgowców, śladów ich bytności w środowisku, Wykaz literatury podstawowej (3-4 pozycje) 1.Szarski Zamrozy. 1990. Historia zwierząt kręgowych. PWN 2. Juszczyk W.1987. Płazy i gady krajowe. PWN Warszawa 3. Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2004. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Wrocław 4. Kowalski K. 1991. Mały Słownik Zoologiczny Ssaki. Wiedza Powszechna. Warszawa 5. Czarnecki Z., Dobrowolski K. A., Jabłoński B., Nowak E. 1990 Ptaki Europy lub inny dobry przewodnik, np. Johnsson, Peterson) 6.Jędrzejewska B., Jedrzejewski W. 2001. Ekologia zwierzat drapieżnych Puszczy Białowieskiej. PWN Wykaz literatury uzupełniającej: 1.Głowaciński Z. (red.) 2001. Polska czerwona księga zwierząt - kręgowce. PWRiL, Warszawa. 2. Berger L. 2000. Płazy i gady Polski - klucz do oznaczania. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 3. Romanowski J. 1999. Śladami zwierząt. PWRiL. Warszawa 4. Kruszewicz A. G. 2005. Ptaki Polski t. 1 i 2. Multico 5. Jonsson L. 2006. Ptaki Europy. Muza 6.Jamrozy G., Tomek A, 1990. Zoologia dla leśników, skrypt do ćwiczeń. Wyd. AR w Krakowie. 7. Hempel-Zawitkowska J. (red.) 2000. Zoologia dla uczelni rolniczych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 8. Krasiński M., Krasiński Z. 2004. Żubr-monografia przyrodnicza. Majstra 9. Okarma H. 1992. Wilk-monografia przyrodniczo - łowiecka. Nazwisko osoby prowadzącej : mgr inż. Halina Lewczuk Rok akademicki: 2010/2011 SZCZEGÓŁOWY PROGRAM PRZEDMIOTU Kod L 0 1 Punkty ECTS 3 3 PRZEDMIOT: ZOOLOGIA LEŚNA Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Zamiejscowy Wydział Leśny Politechniki Białostockiej w Hajnówce LEŚNICTWO Studia I stopnia (inżynierskie) stacjonarne Nazwa kierunku i rodzaj studiów Liczba godz.: W – 15 Ć –15 L– P– Ps – S– Wykład: Wykład 1. Wprowadzenie do systematyki. Wykład 2. Zasadnicze cechy kręgowców. Bezżuchwowce: śluzice i minogi Wykład 3. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna ryby (płetwy, łuski, skóra, aparat skrzelowy, układ krążenia, nerwowy, pokarmowy, rozmnażanie, rozród). Wykład 4. Przystosowania ryb do życia w wodzie. Cechy systematyczne ryb. Przegląd krajowych gatunków ryb. Wykład 5. Budowa i funkcje życiowe płazów. Wykład 6. Przystosowania płazów do ziemnowodnego trybu życia. Rozmnażanie się, rozwój i metamorfoza. Wykład 7. Charakterystyka ogólna gadów. Budowa zewnętrzna i szkielet gadów. Skóra. Narządy wewnętrzne. Układ krążenia i serce. Układ nerwowy i narządy zmysłów. Powstanie błon płodowych. Rozmnażanie się i rozwój gadów. Wykład 8. Ptaki - charakterystyka ogólna. Budowa zewnętrzna. Budowa skrzydła i pióra. Szkielet. Narządy wewnętrzne. Układ krążenia i budowa serca. Układ nerwowy i narządy zmysłów. Wykład 9. Przystosowania ptaków do lotu. Mechanizm podwójnego oddychania. Stałocieplność. Wykład 10. Rozmnażanie i rozwój ptaków. Budowa jaja. Opieka nad potomstwem. Wędrówki ptaków. Wykład 11. Charakterystyka ogólna ssaków. Budowa zewnętrzna. Budowa kończyn. Szkielet. Narządy wewnętrzne. Układ krążenia i budowa serca. Układ nerwowy i narządy zmysłów. Wykład 12. Rozmnażanie ssaków. Przystosowania ssaków do różnych warunków życia. Wykład 13. Tropy i ślady bytności zwierząt w środowisku. Wykład 14. Metody badań i monitoringu liczebności płazów, gadów, ptaków, ssaków. Wykład 15. Status ochronny i łowiecki krajowych kręgowców. Ćwiczenia: Ćwiczenie 1 (2 godziny): -Płazy i gady - pochodzenie i filogeneza. Systematyka gromady. Biologia wybranych przedstawicieli. Znaczenie i ochrona. Ćwiczenie 2 (2 godz.): -Kolokwium 1: Płazy i gady. -Ptaki. Ogólna charakterystyka Rzędów: Brodzące, Blaszkodziobe, Siewkowe, Kuraki. Przegląd i charakterystyka wybranych gatunków. Ćwiczenie 3 (2godz.): -Charakterystyka Rzędów: Drapieżce, Sowy, Łazce. Przegląd i charakterystyka wybranych gatunków. Ćwiczenie 4 (2godz.): -Kolokwium 2: Ptaki (masa, biotop, status, pokarm, gniazdo, rozmnażanie) -Ptaki –Rząd: Wróblowe. Omówienie biologii wybranych gatunków tego rzędu. Ćwiczenie 5 (2godz.) : -Kolokwium 3: Rozpoznawanie ptaków -Ssaki – Rząd: Owadożerne, Nietoperze, Zającokształtne. Biologia wybranych gatunków. Ćwiczenie 6. (2 godz.): -Ssaki – Rząd: Gryzonie, Drapieżne. Przegląd wybranych gatunków. Ćwiczenie 7 (3godz): - Ssaki – Rząd: Parzystokopytne, Nieparzystokopytne. Znaczenie i ochrona ssaków. -Kolokwium 4 : Prezentacja wybranego gatunku ssaka Forma i warunki zaliczania: Wyklad – praca pisemna Laboratorium –zaliczenie poszczególnych ćwiczeń i kolokwiów. Wykaz literatury podstawowej (3-4 pozycje) 1. Juszczyk W.1987. Płazy i gady krajowe. PWN Warszawa 2. Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2004. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Wrocław 3. Kowalski K. 1991. Mały Słownik Zoologiczny Ssaki. Wiedza Powszechna. Warszawa 4. Czarnecki Z., Dobrowolski K. A., Jabłoński B., Nowak E. 1990 Ptaki Europy lub inny dobry przewodnik, np. Johnsson, Peterson) Wykaz literatury uzupełniającej: 1.Głowaciński Z. (red.) 2001. Polska czerwona księga zwierząt - kręgowce. PWRiL, Warszawa. 2. Romanowski J. 1999. Śladami zwierząt. PWRiL. Warszawa 3. Kruszewicz A. G. 2005. Ptaki Polski t. 1 i 2. Multico 4.Jamrozy G., Tomek A, 1990. Zoologia dla leśników, skrypt do ćwiczeń. Wyd. AR w Krakowie. 5. Krasiński M., Krasiński Z. 2004. Żubr-monografia przyrodnicza. Majst. Nazwisko osoby prowadzącej :mgr inż. Halina Lewczuk Rok akademicki 2010/2011