Część IV - Czyściec

IV. CZYŚCIEC
19. GODZINA PRAWDY
Co się dzieje, gdy dusza ludzka staje przed Sądem Bożym? Człowiek, który odchodzi z tego świata, spotyka samego Boga, który jest prawdą i światłem, i w tym świetle Boga człowiek widzi siebie samego takim, jakim jest.
Dla wielu ta godzina prawdy jest przerażająca. Dotychczasowe życie toczyło się jakby w półmroku. Tam w ciemności wydawało się, że ubranie jest całkiem porządne i czyste; gdy jednak wyjdzie się w kurtce na słońce, to widać, że
najwyższy czas oddać ją do pralni. Podobnie jest z człowiekiem, który po śmierci staje w pełnym świetle prawdy i
miłości Boga. Wszystko widać! Wychodzą na światło dzienne także te najbardziej skryte, nawet nieświadome grzechy. To straszny wstyd! I to właśnie nazywamy tradycyjnie „czyśćcem”! Jest to jak oczyszczający ogień pieca hutniczego, który oddziela cenny metal od zanieczyszczeń. W rudzie metalu wszystko było jeszcze wymieszane razem. Ale
do nieba może wejść tylko to, co jest czyste i szlachetne. Mieszanka ludzkiego życia musi zostać rozdzielona: dobro
idzie do nieba, „szlaka” jest odrzucana.
Gdy przeżywamy wstyd, robi się nam zwykle gorąco. Może dlatego mówiąc o oczyszczeniu używa się obrazu
ognia. Św. Paweł pisze w Pierwszym Liście do Koryntian: „Tak też jawne się stanie dzieło każdego: odsłoni je dzień
[Pański]; okaże się bowiem w ogniu, który je wypróbuje, jakie jest. Ten, którego dzieło wzniesione na fundamencie
przetrwa, otrzyma zapłatę” (1 Kor 3, 13n).
Pytania na pogłębienie:
– Jak możesz się zatroszczyć o to, aby oczyszczenie po śmierci nie było zbyt bolesne?
– Czy upokorzenia w swoim życiu widzisz jako szansę na oczyszczenie?
– Czy korzystasz we właściwy sposób z sakramentu pokuty i pojednania, który już teraz jest małym czyśćcem?
– Czy pomagasz duszom czyśćcowym przez modlitwę?
20. CO POMAGA DUSZOM CZYŚĆCOWYM?
Katechizm wymienia na pierwszym miejscu ofiarę eucharystyczną, a więc udział we Mszy świętej. Gdy ktoś tylko
„zamawia” Mszę świętą, wtedy pomoc jest stosunkowo mała. Pełny udział w Eucharystii za zmarłych, zjednoczenie z
ukrzyżowanym Jezusem przez przeistoczenie i Komunię świętą (a więc własne nawrócenie!) jest najcenniejszą pomocą dla zmarłych.
Katechizm wspomina też o jałmużnie. Chodzi tu o materialną pomoc dla potrzebujących i cierpiących biedę, którą
można „ofiarować” za zmarłych, a więc podarować coś z myślą o zmarłych i w ich intencji. Także duchowa ofiara
(dzieła pokutne) jest bardzo cenną pomocą, np. dobrowolna rezygnacja z czegoś przyjemnego w intencji dusz czyśćcowych (post, wcześniejsze wstawanie, nieprzyjemna praca…)
Pytania na pogłębienie
– Czy zamawiasz Mszę św. za zmarłych dlatego, że taki jest zwyczaj, czy też znaczy to dla ciebie coś więcej?
– Czy myślisz o tym, aby także sercem być obecnym, gdy zamawiasz Mszę za twoich zmarłych?
– Czy przyjmujesz też (będąc przygotowanym) Komunię świętą?
– Czy myślisz o tym, aby pomagać biednym i duchowo ofiarować to w intencji zmarłych?
21. CZY ZMARLI TAKŻE NAM POMAGAJĄ?
Dlaczego nie?! Zmarli, którzy przeżywają w czyśćcu pełne uwolnienie od braków i grzechów, są skazani na naszą
pomoc. Z pewnością jest dla nich ulgą, jeśli modlimy się za nich i ofiarujemy Mszę św. Czasami Bóg pozwala im, aby
szukali sobie pomocy na ziemi, np. u krewnych, którzy mają dobre serce. Nie trzeba się więc zbytnio bać, jeśli dusze
czyśćcowe w jakiś sposób dają o sobie znać. O wiele lepiej jest modlić się za szukających pomocy i ofiarować za nich
dobre uczynki.
Kto w czyśćcu przechodzi pełne oczyszczenie swojej duszy, staje się coraz bardziej wdzięczny Panu Bogu. Oczywiście te dusze są też szczególnie wdzięczne tym, którzy wyjednują im złagodzenie cierpień.
Dlatego nie jest czymś niezwykłym to, że można doświadczyć pomocy od zmarłych. Są oni naszymi najlepszymi
przyjaciółmi. Wiedzą już, jak wygląda prawda i nie chcą, żebyśmy byli nieszczęśliwi.
Dobra relacja do zmarłych nie powinna jednak kusić do tego, aby wchodzić z nimi w kontakty spirytystyczne, prosić ich o odpowiedź i przywoływać ich. To ciężkie przestępstwo, które już w Starym Testamencie zostało surowo
zabronione przez Pana Boga i proroków.
Pytania na pogłębienie:
– Czy pamiętasz o tym, że dusze czyśćcowe potrzebują twojej pomocy?
– Czy czujesz się współodpowiedzialny za dobro zmarłych – szczególnie swoich przodków?
– Czy próbujesz wchodzić w kontakt ze zmarłymi w niedobry i zabroniony sposób?
– Czy na Mszy św. myślisz szczególnie o duszach czyśćcowych?
22. CO OZNACZAJĄ ODPUSTY?
Aby rozumieć odpust, trzeba rozróżnić między winą i karą. Kto np. zniszczy płot swojemu sąsiadowi (nawet nieumyślnie!), najpierw idzie prosić o wybaczenie (przeprosić). Ale to nie załatwia sprawy – trzeba też wyrównać szkodę
własnym kosztem. Jeśli sąsiad z tego rezygnuje (częściowo lub w całości), to można to nazwać „odpustem”
W relacji do Boga prosimy o wybaczenie np. przez dobrą spowiedź. Jezus już zapłacił za „naprawę” swoją Przenajdroższą Krwią. Ale Bóg wymaga, abyśmy i my – przynajmniej symbolicznie – wzięli udział w zadośćuczynieniu.
Jeśli zaniedbamy to w czasie ziemskiego życia, musimy nadrobić w czyśćcu. To stanowi część oczyszczenia. Odpusty, które zyskujemy i ofiarujemy za zmarłych, są dla dusz czyśćcowych wielką pociechą i ulgą, a więc wspomożeniem, które „skraca” ogień czyśćcowy.
Zmarli, którzy cierpią przede wszystkim z powodu swojej wielkiej tęsknoty za Bogiem, są nieskończenie wdzięczni za naszą pomoc. W katechizmie czytamy:
„Odpust jest darowaniem przed Bogiem kary doczesnej za grzechy, zgładzonej już co do winy, którego dostępuje
chrześcijanin pod pewnymi określonymi warunkami, za siebie lub za zmarłych, za pośrednictwem Kościoła, który jako
szafarz owoców odkupienia rozdaje ze skarbca zasług Chrystusa i świętych”. (Kompendium KKK 312).
Pytania na pogłębienie
– Czy myślisz o tym, że pokora, z jaką zyskujesz odpust, jest prawdziwym darem dla zmarłych?
– Czy rozumiesz, że właściwa wina grzechowa jest zapłacona przez Krew Chrystusa?
– Czy jesteś gotowy współpracować z Chrystusem dla zbawienia ludzi przez swój symboliczny wkład w dzieło odkupienia?
– Czy rozumiesz, że wdzięczność zmarłych pomoże też kiedyś tobie?
23. ODPUSTY ZA ZMARŁYCH
Od południa w uroczystość Wszystkich Świętych do 8 listopada można codziennie uzyskać jeden odpust zupełny
za zmarłych. Warunkiem, oprócz nawiedzenia kościoła lub cmentarza i modlitwy za zmarłych jest:
– odbycie spowiedzi (przy czym jedna spowiedź wystarczy dla uzyskania większej liczby odpustów),
– wykluczenie wszelkiego przywiązania do grzechu,
– przyjęcie Komunii świętej,
– modlitwa w intencjach Ojca Świętego.
Te warunki mogą być spełnione także przez więcej dni przed lub po nawiedzeniu kościoła lub cmentarza.
Niezależnie od uroczystości Wszystkich Świętych czy wspomnienia Wszystkich Wiernych Zmarłych można także
codziennie uzyskać odpust zupełny pod zwykłymi warunkami (spowiedź, Komunia św., modlitwa w intencjach Ojca
Świętego) i ofiarować go za zmarłych, wypełniając następujące dzieła:
– czytanie i rozważanie Pisma świętego przynajmniej przez pół godziny,
– odmówienie różańca przed Najświętszym Sakramentem, połączone z rozważaniem tajemnic,
– odmówienie różańca w rodzinie.
Pytania na pogłębienie
– Czy jesteś świadomy tego, że dusze czyśćcowe czekają na pomoc przez cały rok, szczególnie zaś w Dniu Zadusznym,?
– Czy myślisz o tym, że i ty sam będziesz kiedyś bardzo oczekiwał na pomoc miłosiernych ludzi?
– Czy rozumiesz, że miłosierdzie, które tutaj praktykujemy, najbardziej otwiera dostęp do Miłosierdzia Bożego?
– Jezus mówi: Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny! (Łk 6,36)