POWIAT MIKOŁOWSKI PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA

Transkrypt

POWIAT MIKOŁOWSKI
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA
DLA POWIATU MIKOŁOWSKIEGO
NA LATA 2004 - 2011
Wykonawca:
Agencja Inicjatyw Lokalnych
„WEKTOR” Sp. z o.o.
ul. K. Prusa 17
43-190 Mikołów
MIKOŁÓW 2003
Spis treści:
WSTĘP.
4
Cel opracowania.
4
Zakres programu.
5
Ogólna charakterystyka Powiatu Mikołowskiego.
6
1. Aktualny stan środowiska.
A. Informacje ogólne.
B. Powietrze atmosferyczne.
C. Zasoby wodne.
C.1. Wody powierzchniowe.
C.1.1. Powierzchniowe wody płynące.
C.1.2. Zbiorniki wodne.
C.2. Gospodarka wodno-ściekowa.
C.3. Wody podziemne.
D. Środowisko przyrodnicze.
D.1. Gleby.
D.2. Lasy.
E. Zasoby surowców mineralnych.
F. Tereny przemysłowe.
G. Hałas.
G.1. Podstawowe parametry przyjęte w badaniu poziomu hałasu.
G.2. Hałas komunikacyjny.
8
8
8
18
18
18
24
25
27
28
29
31
36
37
39
39
40
2. Kolejność realizowania przez Starostę zadań z zakresu rekultywacji
powierzchni ziemi.
42
3. Przyszłościowy rozwój Powiatu Mikołowskiego.
Obszary chronione. Śląski Ogród Botaniczny.
44
50
4. Długoterminowa polityka ochrony środowiska na lata 2004-2011.
53
5. Cele krótkoterminowe na lata 2004-2007 i ich realizacja.
54
6. Zarządzanie środowiskiem.
6.1 Instrumenty zarządzania środowiskiem.
Ochrona środowiska
Ochrona przyrody
Gospodarka leśna
59
59
59
59
60
2
Grunty rolne i leśne
Gospodarstwa rolne
Gospodarka wodna
Gospodarka odpadami
Prawo łowieckie
Rybactwo śródlądowe
Prawo geologiczne i górnicze
Pozwolenia.
6.2 Monitoring jakości środowiska.
61
61
61
62
63
63
63
64
65
7. Aspekty finansowe realizacji Programu.
7.1 Ramy finansowe wdraŜania Programu Ochrony Środowiska.
7.2 Potencjalne źródła finansowania przedsięwzięć Programu.
7.3 Oszacowanie wielkości środków moŜliwych do zaangaŜowania.
7.4 Koszty realizacji przedsięwzięć w latach 2004 – 2007.
7.5 Prognoza kosztów według źródła środków.
65
66
66
67
67
68
8. Zarządzanie programem.
69
9. Elementy Programu.
9.1 Gminne Programy Likwidacji Niskiej Emisji.
9.2 Włączenie się Powiatu do Wojewódzkiego systemu opłat
środowiskowych, wnoszonych przez podmioty korzystające
ze środowiska.
71
71
74
Załącznik A - Wykaz przepisów wykonawczych do ustawy
76
Załącznik B - Akty prawa Unii Europejskiej dotyczące środowiska.
83
Załącznik C. Zadania Gmin Powiatu Mikołowskiego ujęte w programie
wojewódzkim.
85
Załącznik D. Zadania zakładów z Powiatu Mikołowskiego zgłoszone do
programu wojewódzkiego.
85
Załącznik E Wykaz przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami 87
Literatura:
91
3
Wstęp.
Ustawą z dnia 5 czerwca 1998 roku powołano do Ŝycia powiaty jako drugi
szczebel samorządu terytorialnego. Rozdział 2, w artykule 4, w punkcie 1,
wymienia zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, w tym zadania
z zakresu:
• ochrony środowiska i przyrody
• gospodarki wodnej
• rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego
Uchwalona przez Sejm ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony
środowiska w Artykule 17, nakłada na powiaty obowiązek sporządzania
programów ochrony środowiska, których celem ma być realizacja polityki
ekologicznej państwa.
Podstawowe elementy tej polityki precyzuje Art. 14 cytowanej ustawy,
wymieniając w szczególności:
• cele ekologiczne
• priorytety ekologiczne
• rodzaj i harmonogram działań proekologicznych
• środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawnoekonomiczne i środki finansowe.
Wymienione ustawy wraz z aktami wykonawczymi oraz obowiązujące w Unii
Europejskiej prawo dotyczące ochrony środowiska, stanowią podstawę
opracowania Powiatowego Programu Ochrony Środowiska.
Cel opracowania.
Powiatowy Program Ochrony Środowiska ma prowadzić do ciągłej poprawy
warunków Ŝycia mieszkańców powiatu co stanowi cel nadrzędny jego
opracowania. Realizacja programu przyczyni się do podniesienia stanu
środowiska naturalnego.
Ustalenia programu powinny stanowić podstawę wszelkich działań w zakresie
ochrony środowiska, w tym:
• uŜytkowania zasobów naturalnych
• jakości środowiska
Dla osiągnięcia wymienionych działań program powinien określać:
• narzędzia realizacji programu
• harmonogram podjętych działań
• nakłady niezbędne do realizacji programu
• elementy kontroli realizacji programu
4
Zakres programu.
Powiatowy Program Ochrony Środowiska obejmuje:
• zadania własne powiatu to jest te które w całości lub częściowo będą
finansowane ze środków znajdujących się w dyspozycji powiatu
• zadania koordynowane, związane z ochroną środowiska i racjonalnym
wykorzystaniem zasobów naturalnych, finansowane ze środków
przedsiębiorstw oraz środków zewnętrznych będących w dyspozycji
instytucji wojewódzkich i państwowych oraz podległych im bezpośrednio
jednostek
• wytyczne do sporządzania programów gminnych.
5
Ogólna charakterystyka Powiatu Mikołowskiego.
Powiat Mikołowski powstał na mocy reformy administracji publicznej w 1998
roku i jest jednym z 17 powiatów ziemskich leŜących w granicach
Województwa Śląskiego.
W Powiecie Mikołowskim mieszka obecnie prawie 92,5 tysiące osób. Łączna
powierzchnia gmin naszego powiatu wynosi 232 km2. Pod względem
powierzchni powiat plasuje się na 15 miejscu wśród powiatów ziemskich.
Średnia gęstość zaludnienia przekracza 399 osób/ km2 co odpowiada gęstości
zaludnienia Województwa Śląskiego. Nakłady inwestycyjne lokowały Powiat
Mikołowski na trzeciej pozycji w grupie powiatów ziemskich w 2001 roku.
Wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach ulokowanych na terenie
powiatu wyniosła 51 tys. zł na jednego mieszkańca, czyli najwięcej wśród
powiatów ziemskich województwa śląskiego.
Występowanie węgla kamiennego ukształtowało obraz gospodarki Powiatu
Mikołowskiego, jego wydobywanie w zasadniczy sposób decyduje o stanie
środowiska naturalnego, z wszystkimi konsekwencjami w postaci degradacji
środowiska, sytuacją społeczną i zdrowotną mieszkańców.
W obrębie Powiatu Mikołowskiego zlokalizowanych jest 10 obszarów
górniczych, w tym węgiel wydobywa się z pokładów 8 Kopalń Węgla
Kamiennego:
„Bielszowice”, „Bolesław Śmiały”, „Budryk”, „Halemba”, „Krupiński”,
„Makoszowy”, „Murcki” i „Śląsk”
Działalność badawczą prowadzi Kopalnia Doświadczalna „Barbara”. Na terenie
Ornontowic występuje obszar zlikwidowanej kopalni „Dębieńsko”.
Tabela 1.Ogólna charakterystyka Powiatu Mikołowskiego.
Powiat Mikołowski
Gminy:
Łaziska Górne
Mikołów
Ornontowice
Orzesze
Wyry
Powierzchnia
Ludność
km2
tys.
Gęstość
zaludnienia
na 1 km2
Przyrost
naturalny
Migracja
232,0
92,5
399
-85
101
20,0
79,0
15,0
83,0
35,0
22,6
39,0
5,6
19,1
6,2
1094
486
375
227
177
-21
-48
-8
-1
-7
-57
42
76
8
32
6
Ludność Powiatu Mikołowskiego
6,7%
24,4%
20,6%
6,1%
42,2%
Łaziska Górne
Mikołów
Ornontowice
Orzesze
Wyry
Udział powierzchni gmin w powierzchni Powiatu Mikołowskiego
15%
9%
Łaziska Górne
7%
Mikołów
Orzesze
Ornontowice
34%
35%
7
Wyry
1. Aktualny stan środowiska.
A. Informacje ogólne.
Powiat Mikołowski leŜy w centralnej części Województwa Śląskiego,
na południe od Aglomeracji Katowickiej. Graniczy z powiatami grodzkimi
w Katowicach, Rudzie Śląskiej, Tychach, śorach a takŜe powiatami ziemskimi
gliwickim, pszczyńskim i rybnickim.
W skład Powiatu Mikołowskiego wchodzą gminy na prawach miast Łaziska
Górne, Mikołów, Orzesze oraz gminy wiejskie Ornontowice i Wyry.
Powiat Mikołowski zajmuje powierzchnię 232 km2.
Geograficznie Powiat Mikołowski leŜy w południowej części WyŜyny Śląskiej
po obu stronach Garbu Orzesko - Mikołowskiego
stanowiącego część działu wodnego I rzędu, rozdzielającego dorzecze Wisły i
Odry. NajwyŜszym wzniesieniem jest Góra św. Wawrzyńca w Orzeszu w
pobliŜu granicy z Łaziskami i Mikołowem, wznosząca się 357 m nad poziom
morza. U jej stóp zaczynają swój bieg Gostynka o długości 32,1 km, wpadająca
bezpośrednio do Wisły w Jedlinie pod Oświęcimiem i Bierawka o długości
38,5 km wpadająca do Odry w Bierawie pod Kędzierzynem. Znaczną część
Mikołowa, Łazisk i Ornontowic obejmuje zlewnia Kłodnicy - innego
prawobrzeŜnego dopływu Odry. Do zlewni Kłodnicy naleŜą potoki Jamna,
Promna, Jasienica (Potok Chudowski) oraz Potok Ornontowicki.
Morfologia powiatu charakteryzuje się w części centralnej występowaniem
łagodnych wzniesień poprzecinanych dolinami rzek, kompleksów leśnych oraz
nowych form ukształtowania powierzchni – hałd, lejów i ugięć terenu będących
wynikiem prowadzenia działalności przemysłowej. W części północnej
i południowej dominują tereny mniej wykształcone wysokościowo z duŜymi
kompleksami lasów i upraw rolnych.
W budowie geologicznej Powiatu dominują następujące formacje:
• czwartorzędowe utwory plejstoceńskie w formie glin i iłów, czasami mułów
z przewarstwieniami piasku i piasku ze Ŝwirem,
• trzeciorzędów reprezentowane przez iły margliste, iłowce gipsowe oraz iły
piaszczyste
• utwory karbońskie w postaci piaskowców, łupków i węgla kamiennego.
B. Powietrze atmosferyczne.
Wprowadzenie.
Elementem środowiska naturalnego, mającym fundamentalne znaczenie dla
jakości Ŝycia społeczności lokalnej oraz przyrody oŜywionej jest powietrze
atmosferyczne.
Ochrona ma na celu poprawę jakości powietrza a szczególnie obniŜanie
pyłowych i gazowych substancji zanieczyszczających jego skład poprzez
obniŜenie poziomu substancji zanieczyszczających poniŜej poziomu
8
dopuszczonego normami lub conajmniej równego wskaźnikom normatywnym.
Procesy technologiczne w przemyśle, usługach, rolnictwie, gospodarstwach
domowych oraz spalanie paliw przez pojazdy są źródłem emisji substancji
pyłowych zanieczyszczających powietrze.
Ze względu na specyfikę miejsca powstawania, źródła zanieczyszczenia
powietrza dzielimy na:
Źródła punktowe – zakłady przemysłowe, usługi, budynki mieszkalne w tym
indywidualne źródła ciepła
Źródła liniowe, powierzchniowe – spalanie paliw na drogach, parkingi
Źródła niezorganizowane - wypalanie traw, prace spawalnicze i lakiernicze na
zewnątrz obiektów
Zanieczyszczeniami stanowiącymi przedmiot stałego monitoringu są:
• pyły
• opad ołowiu
• dwutlenek siarki
• tlenki azotu
• ołów
• fenol
• benzo-a-piren
• tlenek węgla.
KaŜda w wyŜej wymienionych substancji po przekroczeniu dopuszczalnej
normy, stanowi zagroŜenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Ołów jest bardzo silną
trucizną nieodwracalnie degenerującą układ nerwowy, krwionośny, wywołującą
zmiany w mózgu i rdzeniu kręgowym.
Fenol jest trucizną działającą na układ nerwowy, wykazującą ponadto silne
działanie draŜniące. Stałe naraŜenie na kontakt z fenolem powoduje zaburzenia
w trawieniu, podraŜnienie górnych dróg oddechowych, ogólne osłabienie,
nerwowość, bezsenność i schorzenia nerek.
Dwutlenek siarki powoduje uszkodzenia dróg oddechowych i kurczenie się
oskrzeli. Rozprzestrzenia się bardzo powoli lecz jest silnie toksyczny.
Tlenki azotu powodują obrzęk płuc, obniŜanie się ciśnienia krwi oraz
zwyrodnienie mięśnia sercowego, ponadto wykazują działania narkotyczne.
Tlenek węgla jest trucizną eliminującą tlen z krwi, w reakcji z hemoglobiną
powoduje, Ŝe krew nie moŜe transportować dostatecznej ilości tlenu z płuc do
tkanek i mózgu. Skutkiem zbyt długiego przebywania człowieka z środowisku
wypełnionym tlenkiem węgla jest uduszenie.
Emisja przemysłowa
Do największych emitentów zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego
w Powiecie Mikołowskim naleŜy energetyka oraz hutnictwo. Przemysł
energetyczny emituje dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz pył zawieszony,
hutnictwo dodatkowo związki fluoru, chloru oraz metale cięŜkie w pyle.
Najbardziej naraŜonym na atmosferyczną emisję przemysłową obszarem
9
powiatu jest teren Łazisk Górnych. Emisja z tego rejonu w 1999 roku liczona
metodą wagową wynosiła 105 µg/m3, natomiast pył zawieszony ogółem – TSP
(Total Suspended Particles) wyemitowany do atmosfery w 1999 roku wynosił
131 µg/m3 przy dopuszczalnym stęŜeniu D24 = 150 µg/m3.
Udział źródeł przemysłowych w emisji zanieczyszczeń powietrza a zwłaszcza
emisji powodującej przekroczenia dopuszczalnych stęŜeń zanieczyszczeń ulega
zmniejszeniu. Ograniczona została emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych
powstających w procesach wytwarzania energii elektrycznej w Elektrowni
Łaziska będącej przede wszystkim efektem konsekwentnych inwestycji
w procesy odsiarczania i odpylania wykorzystujące najnowocześniejsze
technologie a takŜe stosowania lepszej jakości węgla. Aktualna emisja
zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, nie przekracza odpowiednio 15% i 50%
w odniesieniu do stanu z 1990 roku.
Niska emisja
Zjawisko niskiej emisji związane jest z wykorzystywaniem w mieszkalnictwie
a takŜe w obiektach uŜyteczności publicznej nieekologicznych kotłów CO –
źródła punktowe oraz emisją ze środków transportu kołowego- źródła liniowe.
UŜywane powszechnie kotły CO mają niskie parametry techniczne,
charakteryzują się niską sprawnością spalania. Część z tych źródeł ciepła jest
wyeksploatowana a ponadto spala się w nich tanie paliwa o niskiej jakości
a często palne odpady ( tworzywa, guma ). Kolejnym źródłem jest emisja
pochodząca z kotłowni w zakładach produkcyjnych bądź przetwórczych.
Powiat Mikołowski charakteryzuje się znacznym rozproszeniem zabudowy
mieszkaniowej, szczególnie w wiejskich gminach na terenie Ornontowic, Wyr
i Gostyni oraz w mających wiejski charakter dzielnicachMikołowa:
Bujaków, Mokre, Paniowy, Śmiłowice, Borowa Wieś
Łazisk Górnych:
Brada, Łaziska Dolne, część Łazisk Średnich
i Orzesza:
Gardawice, Jaśkowice, Królówka, Mościska, Woszczyce, Zawada, Zawiść,
Zazdrość i Zgoń.
Ta okoliczność wpływa zasadniczo na poziom niskiej emisji. Względy
techniczne, ekonomiczne i mentalnościowe powodują Ŝe objęcie domostw
wszystkich mieszkańców systemem grzewczym zawodowej energetyki cieplnej
naleŜy rozpatrywać w bardzo odległej perspektywie.
Niską emisję powodują równieŜ spaliny i pyły związane z ruchem drogowym.
Przez obszar Powiatu Mikołowskiego prowadzi wiele waŜnych szlaków
komunikacyjnych. Przez teren Mikołowa, Łazisk Górnych i Orzesza przebiegają
drogi krajowe o znacznym natęŜeniu ruchu: Nr 81 z Katowic do Wisły,
obsługująca ruch z przejścia granicznego w Cieszynie oraz Jastrzębia, Rybnika,
10
Wodzisławia i śor oraz Nr 44 z Tychów do Gliwic obsługująca takŜe tranzyt
w kierunku Wrocławia i Oświęcimia. Znaczną uciąŜliwość stwarzają drogi:
Nr 928 - przecinająca Wyry i Gostyń w kierunku Pszczyny i Bielska Białej
i Beskidów,
Nr 925 - biegnąca przez Borową Wieś i Bujaków z Rudy Śląskiej w kierunku
Rybnika
Szczególna uciąŜliwość cechuje drogę Nr 925 łączącą DK 81 z drogą Nr 926,
koncentrująca ruch w samym centrum Orzesza, biegnąc od strony Katowic w
kierunku Rybnika i dalej granicy w Chałupkach przez Zawiść, Orzesze-centrum
i Zawadę. Powiat poprzecinany jest gęstą siecią dróg lokalnych - powiatowych
i gminnych o znacznym obciąŜeniu, wynikającym z lokalizacji między innymi
duŜych zakładów przemysłowych oraz ograniczenia ruchu kolejowego zarówno
pasaŜerskiego jak i towarowego. Szacuje się, Ŝe udział emisji ze źródeł
liniowych w całkowitej emisji tlenku węgla wynosi około 65%, zaś tlenku azotu
około 45%. W skali kraju emisja ze źródeł komunikacyjnych wynosi 28%
tlenku węgla oraz 42% tlenku azotu.
Zjawisko niskiej emisji uległo w Powiecie Mikołowskim znacznemu
ograniczeniu. Zmniejszenie to uzyskano poprzez:
• likwidację w Mikołowie lokalnych kotłowni zasilających budynki
wielorodzinne oraz włączenie ich do sieci ciepłowniczej.
• wymianę technicznie przestarzałych kotłów w budynkach indywidualnych,
na nowoczesne ekologiczne kotły na paliwa stałe, kotły gazowe lub olejowe.
Opracowane w gminach programy ograniczenia niskiej emisji obejmują zachęty
finansowe, dzięki którym moŜliwa jest częściowa refundacja kosztów zakupu
ekologicznego kotła do centralnego ogrzewania.
Stan sanitarny powietrza.
Poziom zanieczyszczeń powietrza na terenie Powiatu Mikołowskiego określany
jest w oparciu o badania prowadzone przez:
Śląski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
Wojewódzką Stację Sanitarno – Epidemiologiczną
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej oddział Katowice
Do celów badawczych wyznaczono stacje pomiarowe wchodzące w skład sieci
regionalnej, w których systematycznie dokonuje się odczytu poziomów
zanieczyszczeń. Pomiarem objęte są zanieczyszczenia podstawowe do których
zalicza się następujące substancje zanieczyszczające powietrze:
• dwutlenek siarki
• dwutlenek azotu
• tlenek węgla
• ozon
Dzięki metodyce EMEP (Europejski Program Monitoringu Środowiska)
11
dokonuje się oceny poziomu szeregu innych zanieczyszczeń. Na ich podstawie
monitoruje się tak waŜne dla stanu atmosfery wskaźniki jak:
stęŜenie kadmu
stęŜenie formaldehydu
stęŜenie fluoru
stęŜenie ołowiu
stęŜenie kadmu
stęŜenie benzo-a-pirenu
PoniŜej podano wyniki obejmujące okres od 16.11.1999 do 15.12.1999 roku,
dotyczące średnich miesięcznych stęŜeń zanieczyszczeń powietrza w Łaziskach
Średnich przy ul. Sikorskiego 1.
Tabela
Lokalizacja
Łaziska Średnie
ul. Sikorskiego 1
Średnie miesięczne stęŜenia zanieczyszczeń powietrza
OŁÓW
ng/m3
127,00
KADM
ng/m3
3,00
MANGAN
ng/m3
CHROM
ng/m3
12,00
4,00
MIEDŹ
ěg/m3
SUBST.
SMOŁOWE
ěg/m3
0,13
31,10
B-a-P a
ng/m3
61,50
NIKIEL
ng/m3
1,70
a – zawartość B-a-P w próbach pyłu zawieszonego ogółem.
Dla porównania zestawiono poniŜej dopuszczalne stęŜenia roczne badanych
substancji:
OŁÓW
500 ng/m3
KADM
10 ng/m3
MANGAN
1000 ng/m3
CHROM
2500 ng/m3
MIEDŹ
0,6 µg/m3
NIKIEL
25 ng/m3
SUBSTANCJE SMOŁOWE
10 µg/m3
BENZO–a–PIREN
1 ng/m3
PoniŜej zestawiono poziom opadu pyłu z dostępnych danych w latach 1997 –
1998 i 2000 roku na terenie Powiatu Mikołowskiego.
12
Tabela Zanieczyszczenie powietrza. Stacja pomiarowa Łaziska Średnie, ul. Sikorskiego 1,
styczeń 2000 r.
Dzień Ołów Mangan Miedź śelazo Kadm Chrom Nikiel Kobalt
ng/m3
ng/m3
µ/m3
µ/m3
ng/m3
ng/m3
ng/m3
ng/m3
2
4
8
10
13
18
21
25
27
29
125
71
70
168
202
35
40
88
47
23
24
6
12
12
24
12
6
29
12
11
0.12
0.15
0.20
0.16
0.11
0.11
0.14
0.21
0.12
0.13
0.4
0.5
0.5
0.5
0.6
0.8
0.5
0.7
0.4
0.8
3.6
8.3
3.6
1.2
0.0
11.6
6.9
1.2
StęŜenia
dopuszczalne
Ołów
ng/m3
Mangan
ng/m3
Miedź
µ/m3
śelazo
µ/m3
Kadm
ng/m3
Chrom
ng/m3
Nikiel
ng/m3
Kobalt
ng/m3
Doba
2000
4000
5
50
220
2000
100
2000
Tabela Zanieczyszczenie powietrza. Stacja pomiarowa Łaziska Średnie, ul. Sikorskiego 1, Styczeń 2000 r.
StęŜenie
Lp.
Nazwa substancji
Jednostka
I połowa
miesiąca
1
Naftalen
ng/m3
0.0
3
2
Acenaften
ng/m
161.3
3
3
Fluoren
ng/m
122.8
3
4
Fenantren
ng/m
69.3
3
5
Antracen
ng/m
3
6
Fluoranten
ng/m
179.3
3
7
Piren
ng/m
173.7
3
8
Benz(a)antracen
ng/m
102.8
3
9
Chryzen
ng/m
217.4
3
10
Benzo(b)fluoranten
ng/m
35.7
3
11
Benzo(k)fluoranten
ng/m
27.9
3
12
Bezno(a)piren
ng/m
85.2
3
13
Dibenzo(a,h)antracen
ng/m
4.3
3
14
Benzo(g,h,i)perylen
ng/m
69.2
3
15
Indeno(1,2,3c,d)piren
ng/m
47.7
3
16
Subst. Smołowe
mg/m
38.5
Oznaczenia wykonano w próbkach pyłu zawieszonego
13
II połowa
miesiąca
5.3
85.5
57.9
29.7
69.9
82.4
47.0
93.0
17.3
.13.1
40.0
2.1
32.9
21.0
24.7
StęŜenia dopuszczalne
BENZO(a)PIREN
[ng/m3]
SUBST. SMOŁOWE
[mg/m3]
doba
rok
5.0
1.0
50.0
10.0
Tabela
Zanieczyszczenie powietrza. Stacja pomiarowa Łaziska Średnie, ul. Sikorskiego 1, luty 2000 r.
Pył zawieszony PM10
µg/m3
72
37
55
42
35
79
81
134
91
94
Dzień
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Pył zawieszony ogółem TSP
µg/m3
81
44
71
56
37
93
99
165
103
100
StęŜenia dopuszczalne
Doba
Jednostka
mg/m3
PM10
125
TSP
150
Rok
mg/m3
50
75
Na podstawie analiz porównawczych, wykonanych i opublikowanych przez
Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Katowicach moŜna
prześledzić zmiany w skali dwudziestu lat ( 1980 - 2000 ) oraz określić róŜnice
stęŜenia opadów pyłowych na terenie Powiatu Mikołowskiego.
Najnowsze wyniki badań prezentuje Raport WSSE w Katowicach –
„Zanieczyszczenie atmosfery w Województwie Śląskim 2001-2002”. Raport
zawiera dane ze stacji w Łaziskach Średnich. Urząd Miejski w Łaziskach
Górnych partycypuje w kosztach opracowania.
Centra zanieczyszczeń pyłowych są efektem oddziaływania kopalni węgla
kamiennego w Ornontowicach oraz kompleksu górniczo – energetyczno hutniczego w Łaziskach Górnych..
Poza oddziaływaniem przemysłu na rozkład opadów pyłowych istotny wpływ
ma ukształtowanie terenu z dominacją wzgórz przecinających obszar powiatu
ze wschodu ( Gronie i Gniotek w Mikołowie ) na zachód ( Góra św.
Wawrzyńca w Orzeszu) oraz dominujący w ciągu roku kierunek wiatrów
zachodnich. Te czynniki powodują zdecydowanie najniŜsze wskaźniki
zanieczyszczeń pyłowych w południowo-zachodniej ( Woszczyce, Zazdrość )
i południowo-wschodniej ( Wyry i Gostyń ) części powiatu oraz na północ
od centrum Mikołowa ( na granicy z Katowicami i Rudą Śląską ).
Istotna w skali czasu jest zdecydowana tendencja spadkowa poziomu opadów
zarówno w Ornontowicach jak i w Łaziskach Górnych będąca efektem
wymienionych wcześniej przedsięwzięć ekologicznych.
14
Opad pyłu oraz metali w gminach Powiatu Mikołowskiego w ostatnich latach
zestawiono na podstawie Raportu WIOŚ – Stan środowiska w województwie
śląskim w latach 1999-2000 oraz danych Śląskiej Wojewódzkiej Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej
Opad pyłu w gminach Powiatu Mikołowskiego w 2000 roku
Gmina
Opad pyłu w roku 2000
wartość dopuszczalna 200 [g/(m2rok)]
Sezon
sezon
sezon
grzewczy
grzewczy
rok
letni
zimowy
jesienny
[g/(m2rok)]
2
[g/(m
sezon)]
[g/(m2sezon)]
[g/(m2sezon)]
średnia w okresach
1995/1999 1996/2000
Lata
Lata
[g/(m2rok)] [g/(m2rok)]
Łaziska Górne
11
29
10
50
177
151
Mikołów
8
25
8
41
148
116
Ornontowice
9
25
6
40
159
147
Orzesze
8
29
6
43
132
110
Wyry
5
22
8
34
122
92
Opad pyłu w gminach Powiatu Mikołowskiego w 2001 roku
Opad pyłu w roku 2001
2
wartość dopuszczalna 200 [g/(m rok)]
średnia w okresach
1996/2000
1997/2001
Lata
2
[g/(m rok)]
Lata
2
[g/(m rok)]
66
54
53
9
49
49
47
24
7
45
51
48
18
19
7
44
44
42
9
17
4
29
36
32
Sezon
grzewczy
zimowy
2
[g/(m sezon)]
sezon
letni
2
[g/(m sezon)]
sezon
grzewczy
jesienny
2
[g/(m sezon)]
rok
2
[g/(m rok)]
Łaziska Górne
22
29
15
Mikołów
16
24
Ornontowice
15
Orzesze
Wyry
Gmina
15
Opad metali w gminach Powiatu Mikołowskiego w 1999 roku
Opad metali w 1999 roku na 1 m2 powierzchni
Gmina
Pb
Zn
Cd
Cu
Cr
Ni
Fe
[mg]
[mg]
[mg]
[mg]
[mg]
[mg]
[g]
Wartości
100
10
dopuszczalne
Mn
[mg]
Co
[mg]
-
-
Łaziska Górne
16
102
7,55
6
1,4
1,8
0,9
48
0,78
Mikołów
14
86
0,42
5
1,7
3
0,7
31
0,65
Ornontowice
10
56
0,33
5
1,9
2,2
0,7
32
0,6
Orzesze
13
82
1,03
5
1
1,5
0,6
30
0,63
Wyry
12
212
0,35
5
0,8
2,8
0,6
20
0,54
Opad metali w gminach Powiatu Mikołowskiego w 2000 roku
Opad metali w 2000 roku na 1 m2 powierzchni
Gmina
Pb
[mg]
Zn
[mg]
Cd
[mg]
Cu
[mg]
Cr
[mg]
Ni
[mg]
Fe
[g]
Mn
[mg]
Co
[mg]
Wartości
dopuszczalne
100
-
10
-
-
-
-
-
-
Łaziska Górne
13
86
5,58
5
1,5
2
0,7
57
0,72
Mikołów
15
97
0.49
5
1,4
1,8
0,8
25
0,64
Ornontowice
9
47
0,37
3
2,9
1,6
0,9
41
0,6
Orzesze
10
119
1,07
4
1,1
1,8
0,5
25
0,52
Wyry
10
137
0,34
6
1
1,6
0,4
16
0,39
Największym problemem w Powiecie pozostaje zanieczyszczenie powietrza
benzo-a-pirenem oraz substancjami smołowymi. Obie te substancje mają ścisły
związek z niską emisją ze źródeł punktowych ( piece centralnego ogrzewania )
w sezonie grzewczym oraz liniowych będących wynikiem transportu kołowego
towarów i osób.
16
Tabela: Opad pyłu [g/(m2/rok)] i [g/(m2/sezon)]
Lokalizacja
stanowiska
pomiarowego
Gmina/Dzielnica
Średnia wieloletnia w
okresach
Opad pyłu w okresach
Sezon
grzewczy
1997/98
Sezon letni
1998
Roczny 1998
1994/96
24
18
17
8
17
13,5
19,5
31,5
25
28
21
15
35
20
25
35,5
49
47
36
23
52
33,5
44,5
52
49,5
21
31
42,5
25
38
16
16
Wskaźnik trendy
Względny %
1998/2000
1996/98
Bezwzględny
1994/1997
1993/97
1994/98
64
81
64
50
55
48
52,5
126,5
60
65
48
33
54
40
44
92
-2,2
-8,2
-7,8
-8,4
-4,0
-7,8
-17,05
5,8
-5,0
-9,8
-20,5
-7,6
-22,2
-15
-31,55
-6,7
-20,1
-24,5
-33,6
-16,35
-26,6
38,65
56
49
33
16
32
27
58
91,5
45
69
136,5
52
83
109,5
45
65
-13,6
-3,3
-9,0
-18,4
-18,1
-17,4
-29,7
-12,9
-21,8
82,5
39
47
15
19
31
35
46
48
39
38
-3,4
-4,9
-
-14,8
-20,6
33
28
21
36
56
38
50
6,2
14,2
32,7
63
14
19
20
20,5
35
40
53
57,5
48
45
-2,9
-6,2
-13,95
-10,8
-20,95
42
32,5
Mikołów
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Borowa Wieś
Bujaków
Gniotek
Jamna
Mokre
Paniowy*
Śmiłowice*
Śródmieście*
Łaziska Górne
1. Kopanina*
2. Łaziska Górne
3. Śródmieście
Orzesze
1. Woszczyce
2. Zawiść
Ornontowice
1. Ornontowice
Wyry
1. Gostyń
2. Wyry
*średnie wartości ze wszystkich pomiarów w tym rejonie
C. Zasoby wodne.
C.1. Wody powierzchniowe.
C.1.1. Powierzchniowe wody płynące.
Przez obszar Powiatu Mikołowskiego przebiega główny dział wodny Polski.
Dział wodny I rzędu dzielący zlewnie Wisły i Odry przecina obszar powiatu
z północnego-wschodu na południowy-zachód.
W zlewni Wisły leŜy obszar Gminy Wyry, znaczna część Łazisk Górnych
i Orzesza oraz niewielki wschodni fragment Mikołowa.
W dorzeczu Odry leŜą Ornontowice, przewaŜająca część Mikołowa, północnozachodnie dzielnice Orzesza oraz fragmenty Łazisk Górnych.
W dorzeczu prawobrzeŜnego dopływu Odry – Kłodnicy płynącej północną
granicą Powiatu Mikołowskiego i Rudy Śląskiej, leŜy przewaŜająca część
Mikołowa, Ornontowic i niewielki fragment Łazisk Górnych. Do zlewni
Kłodnicy naleŜą mające swoje źródła na terenie Mikołowa, lewobrzeŜne
dopływy Jamna, Promna, Potok Ornontowicki z uchodzącą do niego Jasienicą
(Potok Chudowski).
Jamna odwadnia Centrum Mikołowa oraz dzielnicę Reta i częściowo
Kamionkę.
Promna płynie z Mokrego na pograniczu Łazisk przez Śmiłowice, Paniowy,
Borową Wieś. Bujaków jest odwadniany w części przez Potok Ornontowicki
a w części przez Jasienicę.
Ornontowice leŜą w zlewni Potoku Ornontowickiego (wraz z potokami
Od Solarni, Łąkowym i Z Bujakowa) i Potoku Leśnego.
U podnóŜa Góry św. Wawrzyńca ( 357 m npm ), na pograniczu Mikołowa
i Orzesza bierze początek Bierawka - prawobrzeŜny dopływ Odry o długości
38,5 km. W zlewni Bierawki znajdują się: Centrum Orzesza, Zawada
i Jaśkowice oraz południowy fragment Ornontowic.
Południowa dzielnica Orzesza – Woszczyce leŜy w zlewni Rudy innego
prawobrzeŜnego dopływu Odry.
Środkową i wschodnią część Orzesza odwadnia Gostynka - lewobrzeŜny
dopływ Wisły o długości 32,1 km. Źródła Gostynki leŜą równieŜ u podnóŜa
Góry św. Wawrzyńca. W dalszym swoim biegu Gostynka odwadnia Łaziska
Górne przez Potok Brada, Wyry przez Potoki śwakowski i Tyski, Gostyń oraz
wschodnie dzielnice Mikołowa przez potoki Kaskadnik i Bielawka wpadające
za pośrednictwem Mlecznej do Gostynki.
Południowo wschodnia dzielnica Orzesza Zgoń leŜy w zlewni Pszczynki
a ściślej jej dopływu Korzenicy zasilanego przez Korzeniec Północny.
Stan powierzchniowych wód płynących.
Stanem powierzchniowych wód płynących na terenie województwa śląskiego
zajmuje się Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział Katowice.
Biuletyny wydawane przez IMiGW przedstawiają poziom wód głównych
cieków na obszarze województwa, poziom opadów atmosferycznych oraz ich
wpływ na poziom wód powierzchniowych. Przebieg stanów wód w cm,
wysokość opadu w mm mierzona jest codziennie.
Jakość wód oraz przyczyny zanieczyszczenia są przedmiotem badań
Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
Przedmiotem monitoringu wód powierzchniowych są między innymi:
• ilościowy i jakościowy bilans zasobów wodnych
• ocena stanu czystości wód powierzchniowych
• prognozowanie zmian hydrogeochemicznych
• prognozowanie zmian jakości wód zlewni
• ustalanie kierunków działań ochronnych
• egzekwowanie wymogów prawa w zakresie ochrony wód.
Sieć krajowa obejmuje w województwie 41 punktów a sieć regionalna 186.
Na terenie Powiatu Mikołowskiego znajduje się punkt pomiarowy sieci
regionalnej poniŜej Orzesza na Bierawce. Ponadto stan jakości Jamny, Promny
i Potoku Ornontowickiego badany jest u ujścia tych cieków poza granicami
powiatu. Podstawowe parametry stanu jakościowego wód określa się metodą
Nesmereka. PoniŜej prezentujemy na podstawie raportu WIOŚ za 2001 rok,
klasyfikację głównych cieków płynących przez obszar Powiatu Mikołowskiego.
19
Klasyfikacja rzek metodą Nesmeraka W=90 w roku 2001 – zlewnia Wisły
Lp.
Rzeka; długość badana
Klasyfikacja na podstawie poszczególnych oznaczeń
Klasyfikacja według oznaczeń
fizykochemicznych
Nazwa przekroju pomiarowo- Tlen BZT5,
Związki
Związki Metale Zawiesina Fizykochemi- Fizykoche- Bakteriologikontrolnego; lokalizacja punktu
ChZT biogenne mineralne cięŜkie
czn. bez
micznych
cznych
(kilometr rzeki)
utlenial- (bez NO2)
związków
ność
biogennych
Klasyfikacja
pełna
1
Kostrzenica - 21,1 km
ujście do Pszczynki - 0,5 km
2 Gostynia - 32,1 km
powyŜej ujścia Pot. Tyskiego 10,0 km
poniŜej ujścia Mlecznej
– 4,0 km
ujście do Wisły - 1,0 km
3 Potok Tyski - 10,5 km
ujście do Gostyni - 0,5 km
4 Mleczna - 22,3 km
powyŜej Czułowa - 12,7 km
powyŜej ujścia Pot.
Ławeckiego - 1,0 km
ujście do Gostyni - 0,1 km
I
II
III
I
non
II
Non
non
III
non
I
III
non
non
I
non
Non
non
non
non
III
non
non
non
I
non
Non
non
non
non
III
non
non
non
I
non
Non
non
non
non
II
non
non
II
non
III
Non
non
non
non
I
non
II
non
non
non
non
non
I
I
III
non
Non
Non
non
non
non
non
non
non
II
non
non
non
I
non
Non
non
non
non
Klasyfikacja rzek metodą Nesmeraka W=90 w roku 2001 – zlewnia Odry
Lp.
Rzeka; długość badana
Nazwa przekroju pomiarowokontrolnego; lokalizacja punktu
(kilometr rzeki)
1 Bierawka - 38,5 km
poniŜej Orzesza
poniŜej Dębieńska - 39,3 km
poniŜej Rowu Knurowskiego - 32,0 km
2 Kłodnica - 50,0 km
w Brynowie - 79,6 km
powyŜej Jamny - 69,5 km
poniŜej Jamny - 64,5 km
powyŜej Pot. Bielszowickiego - 55,5 km
poniŜej Pot. Bielszowickiego - 53,6 km
poniŜej Czerniawki - 51,5 km
poniŜej Bytomki - 50,0 km
wlot do zb. DzierŜno DuŜe - 38,6 km
stare koryto m. Ujazd - 19,6 km
3 potok Jamna - 7 km
ujście do Kłodnicy - 0,1 km
4 potok Promna - 12,5 km
5 potok Ornontowicki - 10,0 km
6 potok Chudowski - 8,5 km
ujście do Pot. Ornontowickiego - 0,1
km
Klasyfikacja na podstawie poszczególnych oznaczeń
fizykochemicznych
Tlen
BZT5,
Związki
Związki
ChZT
biogenne mineralne
utlenialnoś (bez NO2)
ć
Metale
cięŜkie
Klasyfikacja według oznaczeń Klasyfikacja
pełna
Zawiesina fizykochemi fizykoche bakteriolo
czn. bez
micznych gicznych
związków
biogennych
I
I
non
non
non
non
Non
Non
Non
I
non
non
I
I
I
I
non
I
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
II
non
non
non
non
non
non
I
non
non
non
non
non
non
non
non
III
Non
Non
Non
Non
Non
Non
Non
Non
Non
II
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
I
I
I
I
I
I
non
III
non
III
III
non
non
non
III
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
III
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
non
Non
non
I
non
non
non
non
non
II
III
Non
I
I
I
III
non
non
non
III
III
Non
III
I
non
non
non
non
non
non
non
Non
non
III
non
non
non
non
non
Cennym źródłem informacji o jakości środowiska naturalnego Mikołowa jest
praca zbiorowa Środowisko Przyrodnicze Mikołowa wydana przez Polski Klub
Ekologiczny, Oddział Górnośląski. Informacje na temat stanu wód
powierzchniowych Mikołowa prezentujemy na podstawie publikacji Damiana
ABSALONA.
Klasyfikacja jakości wód powierzchniowych na terenie Mikołowa, opracowana
na potrzeby waloryzacji hydrologicznej miasta ( ABSALON) prezentuje dane
na temat klasy czystości cieków Mikołowa z roku 2002.
Tabela: Klasyfikacja jakości wód powierzchniowych na terenie Mikołowa
3. Potok
Mąkołowiec
4. Potok Gniotek
5. Jamna - stadnina
6. Jamna – granica
miasta
7. Potok z Goja
8. Potok Śmiłowicki
9. Promna – ul.
Krucza
10. Promna - ul.
Przelotowa
11. Promna –
granica miasta
12. Jasienica Sośnia Góra
13. Jasienica ul. Ks.
Górki
14. Jasienica –
granica miasta
15. Potok
Ornontowicki –
granica miasta
Temperatura wody
I
Odczyn (pH)
I
Przewodność właściwa C
I
BZT5
II
ChZTMn
I
Tlen rozpuszczony
I
Azot azotanowy (N-NO3)
I
Fosforany rozpuszczone
II
(PO4)
Twardość ogólna (Th)
I
Chlorki (Cl)
I
Siarczany (SO4)
I
Sód (Na)
I
Potas (K)
I
Miano Coli typu
III
kałowego
Kryterium fizykoII
chemiczne
Kryterium
III
bakteriologiczne
Ostateczna klasyfikacja
III
2. Potok
Wilkowyjski
Nazwa wskaźnika
1. Potok Aleksander
- Planty
Klasa czystości
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
III
I
I
I
I
I
I
II
I
I
III
I
I
I
III
I
I
II
III
I
non
non
III
II
I
non
I
non
non
II
III
I
non
I
I
II
I
I
II
II
I
I
II
I
I
III
I
I
I
non
non
non
non
non
I
I
II
I
I
I
non
I
I
II
II
I
I
non
I
I
II
I
I
I
III
I
I
III
II
III
II
non
I
I
III
I
II
III
II
I
III
II
II
I
I
non
I
I
I
I
I
III
I
I
I
I
non
II
I
I
I
I
I
non
II
I
non
II
non
non
II
I
non
I
non
non
I
I
I
I
II
III
I
I
I
I
I
III
I
I
I
I
III
non
I
I
I
I
II
non
I
I
I
I
II
III
I
I
I
I
I
III
I
I
I
I
II
non
I
I
I
I
III
non
I
I
II
I
II
III
III
non
III
non
non
II
III
non
non
non
III
non
III
non
III
II
non
non
non
III
III
non
non
III
III
non
non
III
III
non
non
non
non
III
III
non
non
non
III
non
non
non
Zarówno przedstawione wcześniej badania WIOŚ jak i badania prowadzone
na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego prowadzą do wniosku
Ŝe wszystkie wody powierzchniowe Powiatu Mikołowskiego są nadmiernie
zanieczyszczone i w świetle obowiązujących klasyfikacji prowadzą wody
pozaklasowe ( non ).
C.1.2. Zbiorniki wodne.
W granicach Mikołowa występują niewielkie zbiorniki powierzchniowe
w formie niewielkich oczek w biegu potoków lub niewielkich stawów.
Zbiorniki spełniają role rekreacyjna lub przeciwpoŜarową.
W północnej części miasta zlokalizowane są wszystkie większe zbiorniki:
• zalewisko pomiędzy drogą Nr 44 a rzeką Kłodnicą, powstałe w wyniku
szkód górniczych
• zbiornik przy ul. Przelotowej w dolinie Jamny
• zbiornik przy ul. Owsianej – Starganie na obszarze LPO GOP.
Powierzchniową sieć zbiorników uzupełnia kompleks stawów hodowlanych
w zlewni Jasienicy w Paniowach.
Na terenie Łazisk Górnych znajduje się szereg zbiorników wodnych. Niewielkie
oczka wodne pochodzenia antropogenicznego – Kompleks Szustrok – przy
ul. Górniczej są wykorzystywane do celów rekreacyjnych. Zbiornik wód
technologicznych przy składowisku odpadów energetycznych „Gostyń” moŜe
w przyszłości pełnić funkcje rekreacyjne. Przy ul. Młyńskiej występuje
zalewisko na potoku Brada. Naturalne oczko wodne (Postowa Łąka) przy ul.
Lasoki posiada równieŜ walory rekreacyjne.
Na obszarze gminy Ornontowice w obrębie Zabytkowego ZałoŜenia PałacowoParkowego występują trzy stawy na Potoku Leśny.
Na obszarze Orzesza występuje szereg zbiorników o łącznej powierzchni
68,35 ha.
Lp
Lokalizacja
1.
2.
3. Zawiść
4.
5.
6.
7.
8. Woszczyce
9.
10.
11. Zgoń
12.
Nazwa
Pasieki I
Pasieki II
Zaborze I
Zaborze II
Barcz
Widek
Zarzyna
Piasek DuŜy
Piasek Mały
Baron
Porwołowy
Dyrdy
Powierzchnia
[ha]
2,57
4,07
4,57
6,55
6,29
3,21
5,53
4,71
3,19
5,55
2,16
0,72
Wykorzystanie
hodowla
hodowla
hodowla
hodowla
hodowla
hodowla
hodowla
hodowla
hodowla
rekreacja
hodowla
hodowla
Na obszarze gminy Wyry znajdują się:
Jezioro Wicie, Jezioro Stępnik oraz Stary Staw
C.2. Gospodarka wodno-ściekowa.
Stan cieków wodnych na terenie powiatu jest w duŜej mierze pochodną gospodarki ściekowej
prowadzonej przez gminy oraz podmioty gospodarcze.
Aktualną sytuację w tym zakresie prezentujemy poniŜej.
Mikołów
Na terenie Mikołowa aktualnie funkcjonują 4 oczyszczalnie ścieków komunalnych:
1. Mechaniczno-chemiczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków bytowo-gospodarczych, typu
BIOCLERE zlokalizowana na stacji paliw JET w Mikołowie przy ul. Katowickiej.
Przepustowość oczyszczalni wynosi Qdsr=24,5 m3/d oraz Qdmax=46,5 m3/d.
2. Kontenerowa, mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków bytowo-gospodarczych
typu BD 500 POLARIS usytuowana na działce nr 26/2 w Mikołowie – Śmiłowicach.
Przepustowość oczyszczalni wynosi: Qdsr=82,50 m3/d oraz Qdmax=115,50 m3/d.
3. Mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków „RETA” w dzielnicy Mikołowa Reta,
o przepustowości Qdsr=69 m3/d.
4. Mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków „NORWIDA” zlokalizowana przy
ul. Podleskiej w Mikołowie, o przepustowości Qd=65 m3/d.
W przyszłości, po przekazaniu do uŜytkowania oczyszczalni „Centrum”, dotychczas
działające oczyszczalnie NORWIDA i RETA zostaną przeznaczone do likwidacji.
Łaziska Górne.
Na terenie Łazisk Górnych pracują trzy oczyszczalnie ścieków oraz jedna podczyszczalnia.
1. Oczyszczalnia typu BIOBLOK MU-100 „PORĘBA” składująca się z trzech jednostek,
kaŜda o przepustowości Qmax=100 m3/d. Łączna przepustowość wynosi 300 m3/d.
2. Mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków dla osiedla mieszkaniowego
im. T. Kościuszki w Łaziskach Górnych, o przepustowości 800 m3/d. Oczyszczalnia
zlokalizowana jest na granicy Łazisk Górnych i Wyr.
3. Mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków zlokalizowana w Łaziskach Górnych –
w dzielnicy Łaziska Średnie przy ul. Południowej. Oczyszczalnia posiada przepustowość
3.625 m3/dobę.
Orzesze.
Miasto Orzesze jest właścicielem dwóch oczyszczalni ścieków.
1. Mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Orzeszu – Śródmieściu
przy ul. Wieniawskiego o przepustowości nominalnej 2*400 m3/doba.
2. Mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków typu ZBW-BOS-BG-500 zlokalizowana
w Orzeszu – Zawiści przy ul. Centralnej. Przepustowość oczyszczalni wynosi 550
m3/dobę.
Wyry.
Mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia
o przepustowości 250 m3/doba.
ścieków
25
w
Wyrach
przy ul. Wagonowej,
Ornontowice.
Mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków Ornontowice – Południe typ „COVONA”
oraz typ Cov-SH 3*60 – „ACON” o przepustowości 200 m3/dobę.
Wykorzystanie przepustowości oczyszczalni ścieków w Powiecie Mikołowskim kształtuje się
następująco:
1. oczyszczalnie ścieków Gminy Mikołów
• oczyszczalnia RETA przepustowość wykorzystywana w 90%
• oczyszczalnia NORWIDA przepustowość wykorzystywana w 90%
• oczyszczalnia ŚMIŁOWICE przepustowość wykorzystywana w 90%
• oczyszczalnia JET – brak danych
2. oczyszczalnie ścieków Gminy Łaziska Górne
• oczyszczalnia PORĘBA przepustowość wykorzystywana w 67%
• oczyszczalnia MORCINKA przepustowość wykorzystywana w 18%
• oczyszczalnia POŁUDNIOWA przepustowość wykorzystywana w 44%
3. oczyszczalnie ścieków Gminy Orzesze
• oczyszczalnia ŚRÓDMIEŚCIE przepustowość wykorzystywana w 30%
• oczyszczalnia ZAWIŚĆ przepustowość wykorzystywana w 50%
4. oczyszczalnia ścieków w WYRACH przepustowość wykorzystana w 75 %
5. oczyszczalnia ścieków w ORNONTOWICACH przepustowość wykorzystana w 70 %.
Do funkcjonujących oczyszczalni ścieków komunalnych dopływają ścieki z istniejącej w
Powiecie sieci kanalizacyjnej o łącznej długości 135,80 km (wg danych Urzędu
Statystycznego za 2001 rok). Długość sieci kanalizacyjnej w poszczególnych Gminach
Powiatu wynosi :
- Mikołów
59,30 km
- Łaziska Górne
21,00 km
- Orzesze
27,50 km
- Ornontowice
12,00 km
- Wyry
16,00 km
Ilość ścieków przemysłowych i komunalnych wymagających oczyszczenia w Powiecie
Mikołowskim pokazano w poniŜszej tabeli.
Tabela. Statystyczna ilość ścieków przemysłowych i komunalnych w Powiecie Mikołowskim
w 2001 roku do oczyszczenia.
Ścieki przemysłowe i komunalne wymagające oczyszczenia
w tym oczyszczane w %
wymagających oczyszczenia
m3
26
Powiat Mikołowski
7 900 000
73,5
C.3. Wody podziemne.
Obszar miasta Orzesze i gminy Ornontowice połoŜony jest w zasięgu wód
podziemnych Bełk – GZWP 350. Zbiornik znajduje się w czwartorzędowych
piaszczystych i Ŝwirowych utworach porowych o miąŜszościach od 1 do 15 m,
związanych z dolina Bierawki.
Badania WIOŚ wód tego zbiornika odbywają się w punkcie monitoringu
krajowego nr 1705 w Bełku (czynna studnia)
Północna część powiatu znajduje się w hydrogeologicznym podregionie
katowickim, gdzie główny poziom uŜytkowy stanowią utwory górnokarbońskie
o wodonośności rzędu 2-30 m3 na godzinę. Podrzędny poziom wodonośny
stanowią czwartorzędowe piaski występujące na głębokości 10 m
o wodonośności średnio 2-10 m3.
Środkowa część powiatu leŜy w podregionie łaziskim z głównym poziomem
uŜytkowym wód podziemnych w piaskowcach, mułowcach i iłowcach karbonu
górnego.
Tabela
Ujęcia wód podziemnych na terenie Mikołowa.
Głębokość
Nr studni
Lokalizacja
UŜytkownik
studni
Rok wykonania ujęcia
[m]
S-2 podstawowa
KWK
Borowa Wieś
S-1
awaryjna
70,0
„Bielszowice”
ul. Przelotowa
1981 r.
S-2
(szyb V) Paniowy
110,0
KWK „Budryk”
1986 r.
ul. Przelotowa
S-3 – 1980 r.
S-3 – 45,0
Zakład
S-3 – 1992 r.
Bujaków
S-3” – 57,0
InŜynierii
S-4 – 1981 r.
ul. Szkolna
S-4 – 53,0
Miejskiej
S-5 – 1988 r.
S-5 – 60,0
Zakład
Śmiłowice–
InŜynierii
S-1 – 1928 r.
23,0
Rusinów
Miejskiej
S-1 – 1898 r.
S-1 – 8,0
Tyskie Browary
S-2 – 1898 r.
Gronie
S-2 – 2,9
KsiąŜęce
S-3 – 1898 r.
S-3 – 3,2
27
Wydajność [m3/h]
Depresja
[m]
18,0
16,0
50,8
25,3
S-3 + S-3” – 9,5
S-4 – 2,3
S-5 – 3,5
S-3 + S-3” –
3,5
S-4 – 5,0
S-5 – 4,0
1820
9,0
S-1 – 0,0
29,2 (średnioroczna,
S-2 – 0,2
sumaryczna)
S-3 – 1,2
D. Środowisko przyrodnicze.
Strukturę gruntów na terenie Powiatu Mikołowskiego prezentuje poniŜszy
diagram:
Struktura gruntów na terenie Powiatu Mikołowskiego
50,00
45,00
40,00
35,00
30,00
25,00
20,00
15,00
10,00
5,00
Powiat
Łaziska Górne
Mikołów
Orzesze
Ornontowice
Wyry
Powierzchnia całkowita
UŜytki rolne
Lasy i grunty leśne
Pozostałe grunty
Powierzchnia
całkowita
tys. ha
23,15
2,02
7,89
8,29
1,51
3,45
UŜytki
Lasy i grunty
rolne
leśne
tys. ha
tys. ha
11,33
8,21
0,94
4,38
3,29
0,85
1,88
0,20
2,17
4,16
0,39
1,30
Wyry
Ornontowice
Orzesze
Mikołów
Łaziska
Górne
Powiat
0,00
Pozostałe
grunty
tys. ha
3,61
0,89
1,34
0,84
0,28
0,27
Charakterystyczną cechą Powiatu Mikołowskiego mimo przynaleŜności
do Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, duŜego potencjału przemysłu
cięŜkiego, w tym wydobywczego (dwie kopalnie), energetyki (elektrownia
systemowa). huty Ŝelazostopów; jest znaczny udział terenów o nie
przemysłowym przeznaczeniu.
Tereny powiatu pokryte są roślinnością naturalną, półnaturalną oraz
pochodzenia antropogenicznego.
Do terenów pokrytych naturalną i półnaturalną roślinnością zalicza się:
• tereny leśne wchodzące w skład Ekologicznego Systemu Obszarów
Chronionych (ESOCH)
• roślinność dolin
28
• zespoły leśne i zadrzewienia oraz zadrzewienia śródpolne
• wrzosowiska, torfowiska, pastwiska, tereny podmokłe
Roślinność pochodzenia antropogenicznego stanowią:
• uprawy rolnicze
• zieleń zainwestowania miejskiego (parki, zieleńce, zieleń osiedlowa,
cmentarze, ogrody działkowe, zieleń uliczna)
Obszary roślinności chronionej obejmują:
• kompleksy leśne Leśnego Pasa Ochronnego GOP
• główne korytarze integracji ESOCH
• ostoje ptactwa i zwierzyny, remizy, zadrzewienia śródpolne
D.1. Gleby.
Obszary zagospodarowane rolniczo stanowią istotną część obszaru Powiatu
Mikołowskiego. Powiat klimatycznie znajduje się w obrębie oddziaływania
klimatu „Bramy Morawskiej”, jednej z najcieplejszych stref w kraju,
charakteryzującej się dosyć długim okresem wegetacji. Gleby występujące
w powiecie nie naleŜą do zbyt urodzajnych, przewaŜają gleby pseudobielicowe
wytworzone na utworach piaszczystych i gliniastych, gleby piaskowe, rędziny
lekkie i gleby pyłowe oraz na znikomej powierzchni powiatu czarnoziemy
i mady. Gleby rolne w Powiecie sklasyfikowano w przewadze w IV i V klasie
bonitacyjnej. NaleŜy zauwaŜyć, Ŝe podział bonitacyjny gleb został opracowany
w końcu lat 60-tych ubiegłego wieku i od tej pory nie dokonywano modyfikacji
tego systemu. Posługiwanie się nim moŜe być obarczone wieloma
nieścisłościami, bowiem właściwości produkcyjne gleb rolnych zaleŜą od wielu
czynników, do których poza składem mechanicznym naleŜą stopień degradacji
gleby i podatność na nią. Ze względu na znaczny stopień uprzemysłowienia
w przeszłości, gleby w powiecie naraŜone były na degradację związaną
z oddziaływaniem przemysłu, w tym szczególnie górnictwa, hutnictwa
i energetyki. W związku z tym istnieje potrzeba wprowadzenia syntetycznej
oceny przyrodniczych warunków produkcji rolnej. W przyjętej metodzie,
opracowanej przez Instytut Upraw NawoŜenia i Gleboznawstwa w Puławach,
istotne dla rolnictwa elementy środowiska:
• gleba
• rzeźba terenu
• warunki wodne
• agroklimat
określono syntetycznym wskaźnikiem jakości rolniczej przestrzeni
produkcyjnej – wskaźnikiem waloryzacji.
Spośród wymienionych czynników największe znaczenie w plonowaniu roślin
ma gleba. W oparciu o przeprowadzone badania ustalono współczynniki
dla poszczególnych klas bonitacyjnych oraz dla kompleksów przydatności
29
rolniczej w skali 100 punktowej.
Uwzględniając powierzchnię zajmowaną przez klasy bonitacyjne i kompleksy
przydatności rolniczej gleb wyliczono dla kaŜdej jednostki administracyjnej
dwie liczby wskaźnika, z których średnia przedstawia aktualny współczynnik
jakości i przydatności rolniczej gleb województwa wynosi 50,3 punktów.
Rzeźba terenu ma pośredni i bezpośredni wpływ na jakość rolniczej przestrzeni
produkcyjnej. Rzeźba terenu ma wpływ na kształtowanie się gleb i ich
przydatność rolniczą oraz kształtowanie się stosunków wodnych
i agroklimatycznych. Ocenę rzeźby terenu dla potrzeb rolnictwa dokonano
w skali 10-punktowej. Średni wskaźnik bonitacji rzeźby terenu w układzie
przestrzennym województwa wynosi 3,9.
Warunki wodne środowiska są czynnikiem dość trudnym do oceny ze względu
na róŜne wymagania poszczególnych gatunków i zespołów roślin. Dodatkową
trudność stanowią nieco inne kryteria bonitacji uwilgotnienia gleb na gruntach
ornych i innych uŜytkach zielonych. Do syntezy przyjęto wskaźnik od 0,1 do 5
punktów.
Agroklimat w planowaniu roślin wykazuje niewielką zmienność. Średni
wskaźnik rozróŜnienia agroklimatycznego w województwie wynosi 11,9 pkt.
i jest charakterystyczny dla korzystnych warunków agroklimatycznych.
Syntetyczny wskaźnik liczbowy charakteryzujący jakość rolniczej przestrzeni
produkcyjnej uzyskano sumując punkty z oceny poszczególnych czynników
środowiska przyrodniczego. Na terenie województwa śląskiego najwięcej jest
gmin o średnio korzystnych warunkach (wskaźnik 60-70) i mało korzystnych
(wskaźnik 50-60), średni wskaźnik dla województwa wynosi 68,7 pkt. Na tym
tle gminy miejskie Powiatu Mikołowskiego charakteryzują się następującymi
wskaźnikami:
Mikołów
67,1
Łaziska Górne
68,8
Orzesze
58,7
Dla Wyr i Ornontowic Instytut Upraw NawoŜenia i Gleboznawstwa
w Puławach nie prowadził badań niezaleŜnie, poniewaŜ wchodziły
administracyjnie w skład innych gmin (Tychy, Gierałtowice).
Gleby na terenie Powiatu naraŜone są na degradację związaną przede wszystkim
ze znacznym zakwaszeniem gleb, spowodowanym osadzaniem się
i wymywaniem przez opady zanieczyszczeń z atmosfery oraz ze skutkami
niewłaściwie prowadzonych zabiegów agrotechnicznych. Lokalnie zagroŜenia
chemiczne gleb mogą być związane z nielegalnym składowaniem odpadów
w miejscach do tego nie przeznaczonych (tzw. dzikie wysypiska śmieci).
Na podstawie ogólnopolskich badań przeprowadzonych w 2000 roku
w punktach sieci monitoringu, gleby w Powiecie Mikołowskim zaliczono
do gleb pierwszego stopnia w pięciostopniowej skali zanieczyszczenia gleb
metalami cięŜkimi. Co oznacza, Ŝe gleby te zawierają podwyŜszoną zawartość
30
metali cięŜkich, szczególnie kadmu, cynku i ołowiu. Stan stwierdzonych
zanieczyszczeń umoŜliwia przeznaczenie tych gleb pod wszystkie uprawy
polowe, z ograniczeniem upraw warzyw przeznaczonych dla dzieci.
D.2. Lasy.
Niemal całym zasobem leśnym powiatu zarządzają Lasy Państwowe.
Gospodarkę na terenie powiatu prowadzą Nadleśnictwa w Katowicach,
Kobiórze i Rybniku.
Procentowy udział lasów i gruntów leśnych w powierzchni całkowitej powiatu
przedstawia poniŜszy diagram.
Powiat
35,5
Łaziska Górne
Mikołów
Orzesze
Ornontowice
Wyry
9,8
27,5
50,2
25,6
37,6
Procentowy udział lasów i gruntów
leśnych w powierzchni całkowitej
50,2
37,6
35,5
27,5
25,6
Wyry
Ornontowice
Orzesze
Mikołów
Łaziska
Górne
9,8
Powiat
60
50
40
30
20
10
0
W składzie siedliskowym drzewostanu przewaŜa las świeŜy.
Powierzchniowo dominują:
1. Las mieszany wilgotny
55,7% ogólnej powierzchni
2. Las świeŜy
41% ogólnej powierzchni
3. Las mieszany świeŜy
3,3% ogólnej powierzchni
31
W strukturze drzewostanu lasów Powiatu Mikołowskiego przewaŜają:
1. Sosna
2. Dąb szypułkowy
3. Brzoza
Średni wiek drzewostanu określono na 59,5 roku, zaś zasobność drewna w tym
drzewostanie wynosi średnio 197 m3/ha.
Lasy Nadleśnictwa Kobiór zaliczono do II kategorii zagroŜenia poŜarowego zaś
Nadleśnictwa Rybnik do I kategorii zagroŜenia poŜarowego tak samo jak
Nadleśnictwa Katowice.
Istotnym zagroŜeniem dla kondycji drzewostanu występującego w Powiecie
Mikołowskim jest eksploatacja górnicza powodująca płytkie ukorzenianie się
drzew i rodząca zagroŜenie pojawienia się niecek osiadań, mogąca wywołać
lokalne podtopienia.
Na stan drzewostanu duŜy wpływ ma emisja zanieczyszczeń przemysłowych.
Wskutek opadów pyłów i kwaśnych deszczy redukcji ulega zakres
występowania sosny i świerka. W drzewostanach liściastych dębowych
zagroŜenie stanowi intensywne zerowanie zwójek i miernikowców powodujące
spadek przyrostu masy i poziomu owocowania dębów.
Obserwuje się równieŜ zwiększenie się podatności drzewostanu lasów
w powiecie na choroby grzybowe głównie hubę korzeniową i opieńkową
zgniliznę korzeni.
Pomniki przyrody na terenie Powiatu Mikołowskiego.
Wykaz form ochrony przyrody jest prowadzony przez Starostę Powiatu
Mikołowskiego w rejestrze pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych,
uŜytków ekologicznych oraz zespołów przyrodniczo-krajobrazowych.
Aktualizacji dokonuje na bieŜąco Wydział Ochrony Środowiska Starostwa
Powiatowego, na podstawie otrzymywanych wniosków. Rejestr obejmuje
formy ochrony przyrody utworzone decyzją Wojewody bądź Rady Gminy.
Pomniki przyrody z podziałem na Gminy przedstawia poniŜsze zestawienie
opracowane na podstawie informacji z Wydziału Ochrony Środowiska
Starostwa Powiatowego w Mikołowie:
Łaziska Górne.
Formy ochrony przyrody wprowadzone w drodze rozporządzenia Wojewody:
Brak
Formy ochrony przyrody wprowadzone przez Radę Miasta:
Pomniki przyrody oŜywionej – drzewa:
Cyprysik groszkowy o obwodzie 130 cm
lokalizacja: plebania Kościoła MBRŚ, ul. Kościelna
32
Buk pospolity o obwodzie 380 cm
lokalizacja: las na Wierzysku w Łaziskach Średnich, obok bunkra
lokalizacja; Kamienna Góra, od strony ul. Pstrowskiego
lokalizacja: zbocze wąwozu opodal doliny Brady
Dąb szypułkowy o obwodzie 400cm
lokalizacja: skwer przy Urzędzie Miasta
Dąb szypułkowy o obwodzie 300 cm
lokalizacja: ul. J. Lasoki, dworzec kolejowy w Łaziskach Średnich
lokalizacja: ul. Lasoki, dworzec kolejowy w Łaziskach Średnich.
lokalizacja: ul. Lasoki, w pobliŜu dworca kolejowego w Łaziskach Średnich
lokalizacja: ul. Gostyńska, posesja nr 8
lokalizacja: tzw. „Małpi Gaj”, ul. Wyrska w Łaziskach Średnich
lokalizacja: tzw. „Małpi Gaj”, ul. Wyrska w Łaziskach Średnich
lokalizacja: ul. Pstrowskiego obok przystanku autobusowego
lokalizacja: ul. Kopalniana u wylotu ul. św. Jana, Łaziska Średnie
Dąb czerwony o obwodzie 300 cm
lokalizacja: ul. WieŜowa przy wieŜy wodnej w Łaziskach Dolnych
Lipa drobnolistna o obwodzie 250 cm
lokalizacja: otoczenie Kościoła MBRS , ul. Kościelna
Pomniki przyrody nieoŜywionej:
Źródło „Mniszka”
lokalizacja: rejon ul. Źródlanej
Głaz narzutowy
lokalizacja: skwer przy budynku Urzędu Miejskiego
Kamieniołom piaskowców karbońskich
lokalizacja: pomiędzy ul. Marta Waleska i św. Jana
Mikołów.
Miłorząb dwuklapowy o obwodzie 270 cm
lokalizacja: ul. Pszczyńska 16
33
lokalizacja: ul. Okrzei (w otoczeniu zabytkowego kościółka)
Lipa drobnolistna – grupa 6 drzew
lokalizacja: ul. Ks. F. Górka w Bujakowie
Pomniki przyrody oŜywionej.
Drzewa:
lokalizacja: teren posesji przy ul. Podgórnej 10 w Mikołowie-Mokrem.
Platan o obwodzie 333cm
lokalizacja: teren Przedszkola Nr 2, ul. Janasa 7
Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy P. N. „Dolina Jamny”
Ornontowice.
Pomniki przyrody oŜywionej – drzewa
lokalizacja: ul. Orzeska 14
lokalizacja: ul. Orzeska, RSP Bujaków
Dąb szypułkowy – aleja (75 szt.)
lokalizacja: ul. Nowa – na całej długości
lokalizacja: Nadleśnictwo Kobiór, Leśnictwo Ornontowice oddz. 1145/217;
364b ul. Leśna
Formy ochrony przyrody wprowadzone przez Radę Gminy:
Dąb o obwodzie 360 cm
lokalizacja: ul. Nowa
lokalizacja: teren RSP Bujaków przed I stawem
Dąb bliźniaczy, o obwodzie 350 cm
lokalizacja: teren RSP Bujaków przy potoku Peclówka
Dąb bliźniaczy, o obwodzie 315 cm
lokalizacja: teren RSP Bujaków przy potoku Pelcówka
lokalizacja: teren RSP Bujaków przy potoku Pelcówka
Buk o obwodzie 375 cm
lokalizacja: teren byłego parku Technikum Rolniczego
Lipa o obwodzie 390 cm
34
Jodła jednobarwna o obwodzie 120 cm
Jesion o obwodzie 250 cm
Grab o obwodzie 200 cm
Cyprys V o obwodzie 145 i 130 cm
Cyprys o obwodzie 135 cm
Glediczja trójcierniowa o obwodzie 150 cm
lokalizacja: teren Parku Gminnego, ul. Orzeska 1
35
Metasekwoja chińska o obwodzie 126 cm
lokalizacja: działka prywatna, ul. Orzeska 58
Cedr himalajski o obwodzie 75 cm
lokalizacja: działka prywatna, ul. Orzeska 58
Orzesze.
Pomniki przyrody oŜywionej.
Drzewa:
lokalizacja: droga Katowice-Rybnik, 100 m od szkoły
Wiąz górski o obwodzie 497cm
lokalizacja: ul. św. Wawrzyńca
Część terenu wchodząca w skład parku krajobrazowego pod nazwą:
„Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”
Brak
Wyry.
Pomnik przyrody oŜywionej – drzewo
1.
lokalizacja: w pobliŜu stawu „Stary III”
Formy ochrony przyrody wprowadzone przez Radę Gminy:
Brak
E. Zasoby surowców mineralnych.
Powiat Mikołowski charakteryzuje się róŜnorodnością zasobów naturalnych.
36
Głównymi bogactwami naturalnymi Powiatu są:
• złoŜa surowców energetycznych: węgla kamiennego i metanu
• złoŜa piasków budowlanych
• złoŜa surowców do produkcji budowlanej – łupki karbońskie
ZłoŜa piasków budowlanych znajdują się w Gminie Orzesze – dzielnicach
Gardawice i Woszczyce oraz w Gminie Mikołów – dzielnicy Paniówki.
ZłoŜa te zawierają następujące ilości zasobów:
• Gardawice „G” 2,1 mln ton
• Gardawice „1” 0,7 mln ton
• Woszczyce
4,6 mln ton
• Paniówki
- 0,2 mln ton
ZłoŜa Gardawice „G” i Gardawice „1” mają zgodę na eksploatację, złoŜe
Woszczyce nie jest eksploatowane bowiem obecnie brak jest zgody organów
administracji na podjęcie wydobycia. ZłoŜe Paniówki jest złoŜem rezerwowym
obecnie nieeksploatowanym.
Podstawowymi surowcami energetycznymi na terenie Powiatu Mikołowskiego
są:
• metan w złoŜu oznaczonym jako „Budryk”, zawiera 657 mln m3
• metan w złoŜach Mikołów i Paniowy – Mikołów – Paniówki o zawartości
gazu odpowiednio 221 mln m3 oraz 7.500 mln m3.
ZłoŜa metanu w Powiecie są w pełni geologicznie udokumentowane lecz
technicznie nie są eksploatowane.
NajwaŜniejszym surowcem energetycznym wydobywanym w Powiecie jest
węgiel kamienny. Całkowite zasoby złóŜ przedstawiają się następująco:
„Bolesław Śmiały” – rejon wschód
- 123 mln ton
„Budryk”
- 579 mln ton
„Łaziska”
- 206 mln ton
„Mikołów”
- 294 mln ton
F. Tereny przemysłowe.
Powiat Mikołowski jest silnie uprzemysłowiony. Tendencja która się obecnie
zarysowuje, wynika z konieczności restrukturyzacji przemysłu cięŜkiego
i rozwojem w związku z tym nowych, innowacyjnych technologii i gałęzi.
Gminy Powiatu Mikołowskiego na swoim terenie posiadają wyodrębnione
obszary przeznaczone na działalność przemysłową, prowadzoną obecnie oraz
przewidywaną w przyszłości.
W strukturach zagospodarowania przestrzennego Gmin Powiatu tereny
przemysłowe scharakteryzowane zostały następująco:
• Mikołów - tereny przeznaczone pod działalność gospodarczą zajmują 402,9
ha, co stanowi 5,1 % powierzchni Gminy.
37
• Łaziska Górne - tereny przeznaczone pod działalność gospodarczą zajmują
265,5 ha, co stanowi 13,2 % powierzchni Gminy.
• Orzesze tereny przeznaczone pod działalność gospodarczą zajmują 250,8 ha,
co stanowi 3,0 % powierzchni Gminy.
• Gmina Ornontowice - tereny przeznaczone pod działalność gospodarczą
zajmują 86,4 ha, co stanowi 5,7 % powierzchni Gminy.
• Gmina Wyry - tereny przeznaczone pod działalność gospodarczą zajmują
80,4 ha, co stanowi 2,3 % powierzchni Gminy.
Powierzchnia gruntów przeznaczonych w Powiecie Mikołowskim
na działalność gospodarczą wynosi 1086,0 ha co stanowi 4,7 % całkowitej
powierzchni powiatu.
Tabela: Grunty przeznaczonych pod działalność gospodarczą w Gminach
Powiatu Mikołowskiego
Powierzchnia
Tereny przeznaczone na
% powierzchni
ogółem
Gmina
działalność gospodarczą [ha]
ogółem
2
km
Mikołów
79
402,9
5,1
Łaziska Górne
20
265,5
13,2
Orzesze
83
250,8
3
Ornontowice
16
86,4
5,7
Wyry
34
80,4
2,3
Razem
232
1086
4,7
Udział gruntów przeznaczonych pod działalność gospodarczą
w ogólnej powierzchni Gmin Powiatu Mikołowskiego
13,2
14
12
10
8
5,7
5,1
6
3,0
2,3
4
2
0
Mikołów
Łaziska
Górne
Orzesze
38
Ornontowice
Wyry
G. Hałas.
Wprowadzenie.
Jedną z większych uciąŜliwości środowiska, w którym Ŝyje człowiek jest hałas.
Obecnie poziom hałasu, na który naraŜony jest mieszkaniec Powiatu
Mikołowskiego ulega stopniowemu zwiększeniu. Wzrost ten wynika przede
wszystkim ze zwiększonego natęŜenia ruchu kołowego szczególnie u zbiegu
głównych dróg w Powiecie. Na poziom hałasu wpływa równieŜ fakt braku
obwodnic np.: wokół Orzesza, przez które odbywa się cały ruch w kierunku
Rybnika. Na poziom hałasu ma równieŜ wpływ prowadzona w Powiecie
działalność gospodarcza oraz w coraz mniejszym zakresie ruch kolejowy.
Dopuszczalne wielkości hałasu zostały określone w:
• rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
i Leśnictwa z dnia 13 maja 1998 roku, w sprawie dopuszczalnych poziomów
hałasu w środowisku (Dz. U nr 66, poz. 436)
• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2002 roku, w sprawie
wartości progowych poziomu hałasu w środowisku, których przekroczenie
powoduje zaliczenie obszaru na którym poziom hałasu przekracza poziom
dopuszczalny, do kategorii terenu zagroŜonego hałasem (Dz. U. Nr 8,
poz.81)
G.1. Podstawowe parametry przyjęte w badaniu poziomu hałasu.
W ocenie natęŜenia hałasu przyjęto następujące parametry i wskaźniki charakteryzujące
badany klimat akustyczny:
RównowaŜny poziom dźwięku – A [dB]
Zgodnie z definicją określoną przez normę PN – ISO 1996, równowaŜny poziom dźwięku jest
to skorygowany według krzywej korekcyjnej A poziom ciśnienia akustycznego ciągłego
ustalonego dźwięku, który w określonym przedziale czasu T ma taki sam średni kwadrat
ciśnienia akustycznego, jak analizowany dźwięk o poziomie zmiennym w czasie.
Poziom równowaŜny wyraŜony jest wzorem:
t
LA = 10 log (1/(t1-t2) ∫ PA2/Po2 dt) [dB]
t
1
gdzie:
lA - równowaŜny poziom dźwięku A w [dB] wyznaczony dla przedziału czasu t
od t1 do t2
Po - ciśnienie akustyczne w [mPa]
PA - chwilowa wartość ciśnienia akustycznego mierzonego sygnału
akustycznego w [mPa]
Poziom średni hałasu dla miasta - LAmq
Wskaźnik stopnia naruszenia klimatu akustycznego środowiska – LAN [dB]
wyraŜony zaleŜnością:
LAN = LAZ - LAP
gdzie:
39
LAZ
LAP
- poziom hałasu zakłócającego środowiska [dB]
- wartość poziomu progowego hałasu w środowisku, odpowiednia
w porze dziennej i w porze nocnej [dB]
G.2. Hałas komunikacyjny.
Hałas komunikacyjny jest obecnie dominującym źródłem hałasu zakłócającym klimat
akustyczny Powiatu. Obserwuje się stały wzrost liczby pojazdów, zarówno osobowych jak
i cięŜarowych, oraz wzmoŜony ruch tranzytowy na terenie Powiatu, powodujący ciągły wzrost
poziomu hałasu w środowisku. Staje się to coraz bardziej uciąŜliwe dla mieszkańców
Powiatu, szczególnie mieszkających w otoczeniu dróg o wysokim natęŜeniu ruchu pojazdów.
W związku ze stwierdzoną znaczną uciąŜliwością akustyczną hałasów komunikacyjnych,
Państwowy Zakład Higieny opracował na podstawie badań ankietowych skalę subiektywnej
uciąŜliwości zewnętrznych hałasów komunikacyjnych. Skala ta przedstawia się następująco:
LA eq < 52dB
mała uciąŜliwość
52 dB < LAeq < 62 dB
średnia uciąŜliwość
63 dB < LAeq < 70 dB
duŜa uciąŜliwość
LAeq > 70 dB
bardzo duŜa uciąŜliwość
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami dopuszczalne i progowe wartości poziomów
hałasu drogowego w środowisku są następujące:
Tabela
Dopuszczalne poziomy hałasu.
Lp
Przeznaczenie
Dopuszczalny poziom hałasu wyraŜony
terenu
równowaŜnym poziomem dźwięku A w [dB]
inne obiekty i grupy źródeł hałasu
drogi lub linie kolejowe
Pora dnia –
przedział czasu
odniesienia
równy 16 godz.
1.
2.
3.
Szpitale
Poza miastem
Wypoczynkowo
rekreacyjny
poza miastem
Zabudowa
mieszkaniowa
jednorodzinna
Stały lub
wielogodzinny
pobyt dzieci
i młodzieŜy
Domy opieki
Szpitale w miastach
Zabudowa
mieszkaniowa
wielorodzinna,
zamieszkania
zbiorowego,
mieszkaniowa
jednorodzinna
z usługami,
zagrodowa
50
60
pora nocna –
przedział czasu
odniesienia
równy 8 godz.
40
50
60
60
60
45
65
60
65
65
60
60
75
pora nocna –
czas
1 najmniej
korzystnej
godziny nocy
35
45
50
65
55
pora dnia –
czas
8 najmniej
korzystnych godzin
dnia
40
50
50
67
40
45
60
40
50
50
67
40
57
Na terenie Powiatu Mikołowskiego występuje gęsta sieć dróg. Powiat przecina
droga krajowa DK 81 i DK 44 oraz liczne drogi o charakterze wojewódzkim
i lokalnym.
Hałas drogowy w obrębie Powiatu charakteryzuje się zróŜnicowaniem
przestrzennym. Poziom natęŜenia hałasu ma ścisły związek z ilością
samochodów osobowych i cięŜarowych przemieszczających się drogami oraz
z prędkością i płynnością poruszania się tych pojazdów.
Poziom odczuwania hałasu przez mieszkańców uzaleŜniony jest od bliskości
zabudowy mieszkalnej od drogi i braku lub istnienia ochrony akustycznej.
Na terenie powiatu istnieją miejsca, w których występują przekroczenia
dopuszczalnych poziomów hałasu komunikacyjnego.
Charakterystyczne w tym względzie jest śródmieście Orzesza, gdzie przebiega
droga wojewódzka nr 925 Rybnik – Gliwice / Bytom łącząca się z drogą
wojewódzką nr 926, centrum Łazisk Górnych- skrzyŜowanie ulic Orzeskiej,
Świerczewskiego, Dworcowej i Cieszyńskiej oraz skrzyŜowanie dróg DK 81
z DK 44 oraz ciąg drogi DK 44 w granicach administracyjnych Mikołowa.
W lipcu i sierpniu 2002 roku, na zlecenie Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego,
sygn. ŚR- XIII/H-0712/6/02 wykonano badania poziomu hałasu drogowego
drogi krajowej DK 44 na odcinku od skrzyŜowania z drogą krajową DK 81
do granicy administracyjnej Mikołowa (kierunek Gliwice). Analiza miała
określić:
• poziom dźwięku powodowanego przez ruch pojazdów w porze dziennej
(6:00 – 22:00) i w porze nocnej (22:00 – 6:00),
• natęŜenie i strukturę ruchu pojazdów oraz skojarzenie tych obserwacji
ze zmierzoną intensywnością dźwięku w wyznaczonych punktach
pomiarowych.
Jako reprezentatywne dla analizy wybrano 8 budynków mieszkalnych
usytuowanych wzdłuŜ drogi DK 44, najbardziej naraŜonych na hałas drogowy
ze względu na odległość od drogi.
Punkty pomiarowe zostały wyznaczone na terenie zabudowy mieszkaniowej,
wobec czego wartości progowe hałasu dla tego rejonu kształtują się
następująco:
75 dB – dla pory dziennej od 6 00 do 22 00
67 dB – dla pory nocnej od 22 00 do 6 00
Wyniki przeprowadzonych pomiarów i obserwacji ilustrują poniŜsze
zestawienia.
41
Tabela Zestawienie wyników pomiarów dla drogi krajowej DK 44 z wartościami progowymi określonymi
przepisami dla wyznaczonych punktów pomiarowych A1–A2 , B1–B2 , C1–C2 , D1–D2
Punkt
obserwacyjnopomiarowy
A1
A2
B1
B2
C1
C2
D1
D2
RównowaŜny poziom
dźwięku w dB dla pory
dziennej
LA progowe
LA pomiarowe
75,0
75,0
75,0
75,0
75,0
75,0
75,0
75,0
75,0
68,9
71,7
73,7
71,3
71,2
75,5
73,9
RóŜnica
RównowaŜny poziom
RóŜnica
pomiędzy
dźwięku w dB dla pory
pomiędzy
poziomem
nocnej
poziomem
progowym
progowym
a
a
pomiarowym
pomiarowym
LA progowe LApomiarowe
0,0
-6,1
-3,3
-1,3
-3,7
-3,8
+0,5
-1,1
67,0
67,0
67,0
67,0
67,0
67,0
67,0
67,0
72,0
67,0
69,2
71,0
68,8
68,8
72,7
71,0
+5,0
0,0
+2,2
+4,0
+1,8
+1,8
+5,7
+4,0
2. Kolejność realizowania przez Starostę zadań z zakresu rekultywacji
powierzchni ziemi.
Aktualny stan.
Gleby na terenie powiatu mają klasę bonitacyjną od III do VI. Stanowią więc
areały o średniej przydatności rolniczej. Badania jakości na których opiera się
ocena gleb wykonał Instytut Upraw, NawoŜenia i Gleboznawstwa w Puławach
w latach 60-tych. Jakość gleb jest jednym z istotnych elementów mających
wpływ na strukturę zasiewów oraz wysokość uzyskiwanych plonów.
Ze względu na zanieczyszczenia gleb spowodowane np. niską kulturą rolną,
stan gleb na terenie powiatu jest średni. Decydujące znaczenie dla ich stanu ma
erozja wodna i wietrzna oraz przedostawanie się nadmiaru nawozów do wód
i do ziemi.
Cel do 2007 roku
Ochrona poprzez właściwe wykorzystanie zasobów glebowych oraz poprawa
ich walorów ekologicznych
Realizacja celu
Ochrona gleb na terenie powiatu mikołowskiego ma szczególne znaczenie dla
rolnictwa. Walory produkcyjne gleb w Ornontowicach, Wyrach, Gostyni,
Łaziskach Dolnych oraz sołectwach Mikołowa i Orzesza powinny być objęte
42
rozwojem kultury rolnej ukierunkowanej na ochronę gleb. Aktualizacja map
glebowych dla poszczególnych gmin powiatu pozwoli na wykonanie
monitoringu czystości gleb oraz umoŜliwi zoptymalizowanie nawoŜenia
i upraw a w konsekwencji wzrost ich jakości. Zabiegi przeciwdziałające erozji
wodnej, na gruntach o nachyleniu pow.10% tj. 6° , powinny polegać
na odpowiednim ich zagospodarowywaniu, w tym stosowaniu właściwych
płodozmianów. Erozja wietrzna, typowa dla otwartych przestrzeni rolnych,
wymaga stosowania zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych oraz podobnie jak
przy erozji wodnej stałego utrzymania gleby pod pokrywą roślinną.
Dla optymalnej wilgotności gleby i prawidłowego systemu odwadniania
konieczne jest utrzymanie urządzeń melioracyjnych, rowów i drenaŜu w
dobrym stanie. Eksploatacja tych systemów polega na regulacji odpływu wód i
moŜliwie długim utrzymaniu zasobów wody w profilu glebowym.
Pomoc organizacyjna samorządu lokalnego, polegająca na koordynowaniu
działań i wsparciu merytorycznym jest bardzo waŜna przy indywidualnych
zabiegach rolników.
WdraŜanie i upowszechnianie Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej (KDPR)
moŜe w znacznym stopniu wpłynąć na poprawę stanu gleb. Działalność
Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Śmiłowicach,
w charakterze
koordynatora
działań
edukacyjnych
w
powiecie
np. systematycznie emitowane wykłady w mediach na temat zasad KDPR, oraz
innych przedsięwzięć popularyzujących dobrą praktykę rolniczą moŜe
przyczynić się do osiągnięcia tego celu.
WaŜną rolę w zakresie działań ekologicznych, propagowania i wdraŜania
nowych kierunków w rolnictwie, zadań badawczych środowiska
naturalnego i szeregu pokrewnych dziedzin realizuje i będzie rozwijać
w przyszłości Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie-Mokrym. Znaczenie
istnienia Ogrodu i jego dynamiczny rozwój funkcjonują w świadomości
samorządów Województwa Śląskiego, Powiatu Mikołowskiego i miasta
Mikołów. Skala planowanych przedsięwzięć obejmie swoimi efektami
województwo i będzie słuŜyć jego społeczeństwu. Z drugiej strony
zrealizowanie tego niezwykle ciekawego projektu, wymaga zaangaŜowania
środków samorządów, państwa, funduszy zewnętrznych zarówno krajowych
jak i zagranicznych.
Problematyka ochrony gleb, dobrych praktyk rolniczych i rolnictwa
ekologicznego
w
programie
Zespołu
Szkół
Ponadgminazjalnych
w Ornontowicach, z uwzględnieniem zarówno aspektów technologicznych jak
i prawnych, moŜliwości uzyskania przez rolników wsparcia finansowego
i pomocy doradczej, certyfikacji produktów rolnych, organizacji grup
producenckich, itp. jako działanie ciągłe, nadzorowane przez Ministerstwo
Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przy współpracy z Krajowym Centrum Doradztwa
Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, wyŜszymi uczelniami i szkołami
43
rolniczymi, regionalnymi centrami edukacji ekologicznej i ośrodkami
doradztwa rolniczego wpłynie na poprawę w tym obszarze ochrony środowiska.
Wiele gospodarstw zmieni metodę produkcji w kierunku rolnictwa
ekologicznego, które ma większą szansę zbytu produktów w krajach UE, niŜ
gospodarstwa stosujące nawozy sztuczne i środki ochrony roślin. Dobre
warunki rozwoju rolnictwa ekologicznego występują na terenie Powiatu
Mikołowskiego. Rozdrobnienie gospodarstw, średnia jakość gleb i tradycje
rolnicze. Przekwalifikowanie gospodarstwa na ekologiczne powoduje
początkowy spadek produkcji, w kolejnych latach obserwuje się wzrost plonów,
a produkty rolne z atestem mają wyŜsze ceny. Rolnicy wytwarzający
produkty ekologiczne, powinni tworzyć grupy producenckie, ustalające dla
wszystkich członków parametry produktów. Rozwój tej, nowej formy
rolnictwa, zaleŜeć będzie od sieci dystrybucji zdrowej Ŝywności i przemysłu
przetwarzającego lokalne surowce.
Działania perspektywiczne:
• Ochrona gleb o wysokiej przydatności rolniczej przed przeznaczeniem
na cele nierolnicze
• Zachowanie śródpolnych zadrzewień, zakrzaczeń, kompleksów leśnych
i nieuŜytków podmokłych jako waŜnych elementów funkcjonalnych
struktury ekologicznej
• Utrzymanie obiektów warunkujących odpowiedniego poziomu wód
gruntowych na obszarach rolniczych
• Właściwa polityka zalesiania gruntów nieprzydatnych rolniczo
• Utrzymanie i odbudowa urządzeń melioracyjnych, zabezpieczających
uŜytki rolne przed przesychaniem lub zalaniami
• WdraŜanie i upowszechnianie zasad Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej
(KDPR)
• Wspieranie i promowanie rolnictwa ekologicznego
3. Przyszłościowy rozwój Powiatu Mikołowskiego.
Hierarchię tematów do realizacji w ramach Programu Ochrony Środowiska
wyznaczają załoŜenia wynikające z polityki państwa zawartej w dokumencie
Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2007-2010. Drugim istotnym komponentem jest uchwalony
15 kwietnia 2002 roku przez Sejmik Województwa Śląskiego – „Program
ochrony środowiska województwa śląskiego do 2004 roku oraz cele
długoterminowe do roku 2015”.
Drugim biegunem, istotnym z punktu widzenia przyszłości powiatu
44
a szczególnie jakości Ŝycia jego mieszkańców są programy ochrony środowiska,
programy ograniczenia niskiej emisji, strategie zrównowaŜonego rozwoju gmin
wchodzących w skład Powiatu Mikołowskiego.
Priorytety ekologiczne dotyczą zagadnień które stanowią największą
uciąŜliwość dla zdrowia i Ŝycia ludzi.
W Powiecie Mikołowskim podobnie jak w skali województwa naleŜą do nich:
• odpady przemysłowe i komunalne
• zanieczyszczenie wód
• zanieczyszczenie powietrza
• hałas
• stan środowiska naturalnego, w tym stan lasów i gleb
• gospodarka zasobami naturalnymi
W obszarze odpadów przemysłowych podstawowym zagadnieniem pozostaje
gospodarka odpadami, dla której zasadą postępowania priorytetową powinno
być „zanieczyszczający płaci”.
Program Ochrony Środowiska przewiduje moŜliwość jego bieŜącej aktualizacji
w miarę zmieniającej się sytuacji. Aktualizacja powinna być przedmiotem
procedury wymaganej przy wprowadzaniu zmian.
Odpady przemysłowe.
Najtrudniejszym
do rozwiązania problemem na terenie Powiatu
Mikołowskiego pozostaje – „hałda Skalny” w Łaziskach Górnych.
Nagromadzone w obrębie hałdy odpady powstałe w wyniku eksploatacji węgla
kamiennego z racji procesów zachodzących wewnątrz ( zapoŜarowanie części
hałdy ), stanowią zagroŜenie dla środowiska naturalnego. Rekultywacja hałdy,
wymaga zaangaŜowania znacznych środków finansowych. Z racji skali
problemu, temat moŜe być rozwiązany jedynie przy współudziale państwa i
środków pomocowych Unii Europejskiej oraz innych dostępnych ( rekonwersja
długów, ekofundusze czy inne źródła). Proponowane przez placówki naukowobadawcze metody ugaszenia wnętrza hałdy nie zostały dotąd wdroŜone.
Temat z powodu swojej uciąŜliwości znalazł się w „ZałoŜeniach do strategii
rozwoju Powiatu Mikołowskiego” i zgłoszony został w 1999 roku do Urzędu
Marszałkowskiego jako jeden z najpilniejszych do rozwiązania na terenie
Powiatu Mikołowskiego.
Odpady komunalne.
Gospodarka odpadami komunalnymi stanowi element Planu Gospodarki
Odpadami Powiatu Mikołowskiego. Ustawowo jej cięŜar spoczywa na barkach
Gmin. Dla optymalnego prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi,
powinien powstać system koordynacji działań gmin w tym zakresie.
45
• Selektywna zbiórka odpadów,
• Gospodarcze wykorzystanie odpadów:
odzysk energii i surowców
biodegradacja
w miejsce składowania odpadów oraz edukacja ekologiczna społeczeństwa
stanowią priorytety w tym zakresie.
Zanieczyszczenie powietrza.
Największą uciąŜliwość formułowaną we wszystkich projektach gminnych
stanowi problem niskiej emisji.
Źródłem niskiej emisji są źródła ciepła wykorzystujące przestarzałe technologie
i niskiej jakości paliwa oraz ruch kołowy. Ruch kołowy powoduje uciąŜliwości
w obrębie dróg o znaczeniu krajowym, regionalnym i gminnym na terenie
wszystkich gmin powiatu. Zanieczyszczeniu powietrza towarzyszy
przekroczenie dopuszczalnego hałasu i drgania podłoŜa mające destrukcyjny
wpływ na otaczającą zabudowę.
Priorytety w tym zakresie to:
Termomodernizacja budynków (w tym obiektów uŜyteczności
publicznej).
Likwidacja nieefektywnych źródeł ciepła.
Wykorzystanie ekologicznych paliw w ciepłownictwie.
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
Wykorzystanie ciepła procesów technologicznych.
Edukacja ekologiczna.
Przebudowa ciągów komunikacyjnych.
NajuciąŜliwszym ciągiem komunikacyjnym w powiecie są drogi wojewódzkie nr
925 i 926 przechodzące przez centrum Orzesza. Niezbędna jest obwodnica
centrum Orzesza w powiązaniu z rozwiązaniem tego problemu na terenie
Gminy Czerwionka-Leszczyny. Skala problemu wskazuje na konieczność
rozwiązania go na poziomie województwa. Problemu nie rozwiąŜą same
zainteresowane gminy Orzesze i Czerwionka-Leszczyny czy teŜ Powiaty
Mikołowski i Rybnicki.
Na terenie kaŜdej z gmin występują ciągi komunikacyjne, szczególnie w
pobliŜu węzłów drogowych, charakteryzujące się podwyŜszoną emisją
zanieczyszczeń gazowych, pyłowych oraz drgań mechanicznych. Ich
inwentaryzacja a następnie eliminacja źródeł emisji jest przedmiotem
programów branŜowych.
Stan wód.
46
Wszystkie cieki na obszarze Powiatu Mikołowskiego prowadzą wody
pozaklasowe ( Raport WIOŚ z 2002 roku ). Priorytetowo traktują ten temat
opracowane Programy Ochrony Środowiska gmin z terenu powiatu.
Największa liczba przedsięwzięć inwestycyjnych w gminach dotyczy
gospodarki wodno ściekowej.
Skala problemów w stosunku do moŜliwości poszczególnych gmin narzuca
konieczność skoordynowania tych działań na poziomie powiatu. Kryterium
hydrologiczne - zlewnie cieków obejmujące obszar wykraczający poza granice
gmin, czy powiatu, nakazuje koordynację gospodarki wodno ściekowej w skali
zlewni Kłodnicy, Gostynki czy Bierawki.
NajpowaŜniejszym przedsięwzięciem będzie racjonalna gospodarka wodno
ściekowa w dorzeczu Kłodnicy która siłą rzeczy musi objąć miasta aglomeracji:
Katowice, Rudę Śląską, Zabrze, Bytom, Gliwice,
w Powiecie Mikołowskim: Mikołów i Ornontowice.
Kolejnym ponadregionalnym przedsięwzięciem, zainicjowanym w 1992 roku
opracowaniem „Masterplan - Czysta rzeka Gostynka” jest uporządkowanie
gospodarki wodno ściekowej w dorzeczu Gostynki, obejmującym: Tychy,
Powiaty Bieruńsko-Lędziński, Pszczyński,
w Powiecie Mikołowskim: Orzesze, Łaziska Górne, Wyry oraz Mikołów
Gospodarka wodno ściekowa w zlewni Bierawki i Rudy obejmuje Rybnik,
gminy Powiatu Rybnickiego,
w Powiecie Mikołowskim – północno zachodnie dzielnice Orzesza
i południowy fragment Ornontowic.
Inwestycje w zakresie gospodarki wodno ściekowej wymagają wspólnego
przygotowania strategii w tym zakresie, koordynowanej na poziomie powiatu
lub subregionu złoŜonego z kilku powiatów. Przemawiają za tym kryteria
uzyskiwania dotacji ze środków strukturalnych Unii Europejskiej, wynikające
ze skali przedsięwzięć a przede wszystkim skali efektów ekologicznych.
Istotnym elementem Programu jak w pozostałych zagadnieniach jest edukacja
ekologiczna.
Planowane przedsięwzięcia z zakresu gospodarki wodno-ściekowej.
Samorządy Gmin wchodzących w skład Powiatu zamierzają podjąć następujące
działania z zakresu gospodarki wodno-ściekowej:
Orzesze
Działania krótkookresowe do 2007 roku.
1. Rozbudowa kanalizacji w sołectwach Zawiść, Gardawice i Mościska i dociąŜenie
istniejącej oczyszczalni ścieków w Zawiści.
2. Rozpoczęcie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków w pozostałych sołectwach.
47
3. Wykonanie kanalizacji sanitarnej Orzesze-Śródmieście etap III/2 długość ok. 10 km
(ulice: św. Wawrzyńca, Bukowina, Plebiscytowa).
4. Wykonanie kanalizacji sanitarnej Orzesze etap V, długość ok. 6 km (ulice: Mikołowska,
Centralna, St. Szklarnia, Kasztanowa)
Działania długookresowe do 2015 roku.
1. Kontynuacja budowy oczyszczalni ścieków przydomowych
2. Rozbudowa oczyszczalni ścieków Śródmieście z ewentualnym włączeniem sołectw
Jaśkowice i Zawada
3. Budowa kanalizacji sanitarnej Orzesze etap VI, długość ok. 7 km
(ul. Szymały, Grzegorczyka, Leśna, świrki i Wigury, Jaśkowicka, Gliwicka)
4. Budowa kanalizacji sanitarnej Orzesze etap VII, długość ok. 4 km (ul. Wojska Polskiego,
Łąkowa i Katowicka)
5. Budowa kanalizacji sanitarnej Orzesze etap VIII, długość ok. 6 km (ul. śorska, Rybnicka)
6. Budowa kanalizacji sanitarnej Orzesze etap IX, długość ok. 6 km
(ul. Chopina, Waryńskiego, Pasieki)
7. Budowa kanalizacji sanitarnej Orzesze etap X, długość ok. 6 km
(ul. Pszczyńska, Drukarska, Tyska, Reja)
Na pozostałych terenach, na których zabudowa jest zbyt rozproszona planuje się budowę
lokalnych oczyszczalni ścieków lub oczyszczalni przydomowych. Liczbę potrzebnych,
nowych oczyszczalni przydomowych oszacowano na ok. 630 szt.
Ornontowice
Działania krótkookresowe do roku 2006:
1. Budowa kanalizacji sanitarnej w zlewni Ornontowice-Południe, podzlewnia K-3 i K-4
2. Budowa kanalizacji sanitarnej w zlewni Ornontowice-Zachód ul. Leśna, Miarki i śabik
3. Budowa kanalizacji sanitarnej Ornontowice-Centrum
4. Budowa oczyszczalni ścieków Ornontowice – Centrum.
Działania długookresowe do roku 2015
Budowa kanalizacji sanitarnej w zlewni Ornontowice-Północ
Budowa oczyszczalni ścieków Ornontowice-Północ
Wyry
Działania krótkookresowe do 2007 roku:
Kontynuacja budowy systemu kanalizacji sanitarnej grawitacyjno-ciśnieniowej wraz
z przyłączami dla gminy Wyry – miejscowość Wyry
− etap VI – długość 6,7 km
48
− etap VII – ul. Pszczyńska długość ok. 4,2 km
− etap VIII – ul. Puszkina – kanalizacja podciśnieniowa
Rozbudowa istniejącej w Wyrach oczyszczalni ścieków do przepustowości 1000 m3 na
dobę umoŜliwiając przyjmowanie większej ilości ścieków z Wyr oraz dodatkowo
obejmującej miejscowość Gostyń.
Działania długookresowe do 2015 roku
1. Kontynuacja budowy systemu kanalizacji sanitarnej dla gminy Wyry – budowa
kanalizacji sanitarnej dla miejscowości Gostyń.
Mikołów
W projekcie Programu Ochrony Środowiska miasta Mikołów zadania z zakresu gospodarki
wodno-ściekowej opisuje cel C2. Racjonalna gospodarka wodna.
Priorytety ekologiczne tego celu stanowią:
P1. Ochrona przeciwpowodziowa.
P2. Realizacja kompleksowej inwestycji w dziedzinie gospodarki wodno-ściekowej
(ograniczenie zrzutów ścieków do cieków i zbiorników).
P3. Poprawa jakości wody pitnej.
P4. regulacja stosunków wodnych na terenie gminy.
Szacunkowy łączny koszt realizacji i źródła finansowania podano w poniŜszym
zestawieniu:
Priorytet P1. Zadania Z1-Z2,
500 tys. zł
Środki własne odpowiedzialnego
Fundusze krajowe
Środki unijne
Priorytet P2. Zadania Z1-Z13, 83 350 tys. zł
Środki własne
Mieszkańcy
WFOŚiGW
Bank Ochrony Środowiska
4 100 tys. zł
Fundusze krajowe
Środki unijne
2 120 tys. zł
Fundusze krajowe
Środki unijne
Łaziska Górne
Planowane działania w zakresie gospodarki wodno-ściekowej obejmuje Program Ochrony
49
Środowiska Miasta Łaziska Górne 2002-2004 r.
W punkcie 3.1. Ochrona zasobów wodnych wymieniono następujące działania:
•
ZW1
Budowa rozdzielczej kanalizacji sanitarnej, zgodnie z opracowaną
Koncepcją Gospodarki Ściekowej dla Miasta Łaziska Górne
•
ZW2
Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenach nie objetych
budową kanalizacji sanitarnej
•
ZW3
Budowa przepompowni ścieków
•
ZW4
Modernizacja i remonty istniejących oczyszczalni ścieków
•
ZW5
Poprawa jakości wód potoku Brada
•
ZW6
Utrzymanie we właściwym stanie rowów melioracyjnych i przepustów
•
ZW7
Sukcesywna modernizacja istniejącej i realizacja nowej sieci kanalizacji
deszczowej wraz z urządzeniami podczyszczającymi
•
ZW8
Sukcesywna wymiana wodociągów na nowe oraz kontynuacja budowy
wodociągów
•
ZW9
Prowadzenie monitoringu wód powierzchniowych
Obszary chronione. Śląski Ogród Botaniczny.
Powiat Mikołowski jest jednym z bardziej urozmaiconych krajobrazowo
i przyrodniczo terenów Województwa Śląskiego. W celu zachowania
i promowania walorów przyrodniczych regionu podjęto decyzję o utworzeniu
na obszarze Mikołowa Śląskiego Ogrodu Botanicznego. Na potrzeby Ogrodu
przeznaczono obszar w dzielnicy Mokre o powierzchni 131 ha. Ogród wraz
z otuliną, w planie zagospodarowania przestrzennego Gminy Mikołów zajmuje
powierzchnię 534 ha. Obecnie Śląski Ogród Botaniczny uzyskał wpis
do Krajowego Rejestru Sądowego. Posiada staus prawny związku
stowarzyszeń i wszystkie niezbędne do funkcjonowania Ogrodu organy.
Działalność statutowa Ogrodu jest w trakcie przygotowań, Zakończenie prac
organizacyjnych zaplanowano na 2004 rok.
Dominantą terenu i jego najwyŜszym punktem jest Fiołkowa Góra o wysokości
340,4 m n.p.m. Wzgórze to porośnięte jest lasem, w którego runie rosną liczne
gatunki fiołków, wśród których przewaŜa fiołek pachnący. Przed rokiem 1939
w rejonie tym eksploatowano skałę wapienną. Pozostałością prowadzonej
działalności gospodarczej są nieczynne wyrobiska.
Na terenie ogrodu botanicznego znajduje się około 50 róŜnych zbiorowisk
roślinnych, w tym 9 wyjątkowo rzadkich (goryczuszka orzęsiona, śledzienica
skrętnolistna) oraz liczne rośliny będące pod ścisłą ochroną (wawrzynek
wilczełyko, omieg górski, barwinek pospolity).
Ogród botaniczny w Mikołowie – Mokrem ma na celu m in. rozwój badań
naukowych nad endemicznymi formami roślinnymi. Ponadto ogród będzie
spełniał funkcje:
50
• głównego węzła sieci ekologicznej
• regionalnego centrum zachowania bioróŜnorodności
• źródła genów dla biotechnologii.
Będzie równieŜ pełnił rolę obszaru ochronnego zespołów roślinnych
gwarantujących trwałość gatunku w środowisku naturalnym.
Śląski Ogród Botaniczny ze względu na występowanie na jego obszarze
licznych cieków wodnych, w tym potoku Jasienica, moŜe stać się terenem
badań poziomu wód gruntowych. Utrzymanie optymalnego poziomu wód
gruntowych ma kapitalne znaczenie dla rolnictwa. Znajdujące się na terenie
Ogrodu cieki wodne umoŜliwiają równieŜ utworzenie naturalnych stawów,
w obrębie których zostaną wytworzone skupiska lasów i zieleni łęgowej, będące
najbogatszym gatunkowo ekosystemem w umiarkowanym klimacie. Obszar
ogrodu botanicznego obfituje nie tylko w tereny podmokłe ale równieŜ w
zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, stare aleje i kamienne mury.
Zakrzewienia śródpolne sprzyjają utrzymywaniu wody w glebie, chronią
atmosferę przed zanieczyszczeniami i osłabiają siłę wiatru. Zakrzewienia
i zadrzewienia śródpolne to naturalne „korytarze ekologiczne” umoŜliwiające
swobodne przemieszczanie się róŜnorodnych organizmów.
Mający w Powiecie Mikołowskim swoją siedzibę ogród botaniczny będzie
równieŜ terenem doświadczalnym dla upraw wieloletnich i systemów
płodozmianowych oraz dla opracowania optymalnych dla regionu terminów
agrotechnicznych wypracowanych w oparciu o obserwacje rozwoju roślin.
Szczególnie przydatna wśród roślin jest obserwacja form Ŝyciowych roślin
wyróŜnianych na podstawie sposobu przetrwania przerwy w wegetacji (okresu
zimowego). Obserwacje te są szczególnie interesujące, gdy analizuje się
je w wybranych
zbiorowościach roślinnych, moŜliwych do otrzymania
wyłącznie w środowisku ogrodu botanicznego.
Ogród botaniczny moŜe słuŜyć jako teren badawczy upraw roślin oleistych do
zastosowań w przemyśle motoryzacyjnym. Obserwacje poczynione w zakresie
upraw rzepaku czy słonecznika mogą odpowiedzieć na pytanie czy masowa
produkcja tych roślin nie będzie miała negatywnego wpływu na bilans
Ŝywnościowy oraz czy masowa produkcja tych roślin nie przyczyni się do erozji
gleby i jej wyjałowienia. Jednym z celów działania ogrodu jest równieŜ
prowadzenie badań nad utrzymaniem naturalnej biologicznej Ŝyzności gleby i
jej zdolności do regeneracji.
Jednym z waŜniejszych działań stawianych przed ogrodami botanicznymi jest
krajowa i międzynarodowa wymiana nasion oraz udostępnianie informacji
ilościowych i jakościowych o stanie elementów przyrody w tym ekosystemów.
Cała szeroko zakrojona działalność Śląskiego Ogrodu Botanicznego
w Mikołowie – Mokrem zmierza do jednego, nadrzędnego celu, którym jest
zachowanie bioróŜnorodności dla obecnych i przyszłych pokoleń.
51
Hałas.
Hałas pochodzi głównie z ruchu kołowego. Identyfikacja jego źrodeł jest
zbieŜna z identyfikacją liniowych źródeł niskiej emisji. Likwidacja jego
uciąŜliwości wiąŜe się z koniecznością przebudowy układów komunikacyjnych,
w tym budowy obwodnicy Orzesza stanowiącej jeden z najistotniejszych
problemów zawartych zarówno w ZałoŜeniach do Strategii Powiatu
Mikołowskiego i Strategii Orzesza oraz postulowanym w Strategii Ornontowic
powrotem do szynowego transportu pasaŜerskiego. Wzrost wykorzystania
szynowego transportu towarowego spowodowałby znaczny spadek liczby
pociągów drogowych i odciąŜenie systemu drogowego. Dodatkowym efektem
byłby wzrost bezpieczeństwa.
Program Przebudowy i Rozbudowy Powiatowych Ciągów Drogowych
opracowany przez Zarząd Dróg Powiatowych Powiatu Mikołowskiego
podejmuje szereg działań mających wyeliminować hałas (poprawa nawierzchni
dróg ).
Inwestycje drogowe powinny uwzględniać budowę ekranów ochronnych a
takŜe okien o podwyŜszonej izolacji akustycznej.
52
4. Długoterminowa polityka ochrony środowiska na lata 2004-2011.
Cele długoterminowe w Programie Ochrony Środowiska.
Gospodarka odpadami.
Prowadzenie edukacji ekologicznej w zakresie gospodarki odpadami
w gminach.
Zastąpienie niskiej jakości paliw stałych paliwami ekologicznymi lub innymi
nośnikami energii.
Zmniejszenie ilości odpadów.
Wprowadzenie technologii niskoodpadowych.
Wydzielenie odpadów biodegradowalnych i zdatnych do recyklingu.
Ochrona powierzchni ziemi i gleb.
Rekultywacja gruntów zdegradowanych.
Wykorzystanie nieuŜytków na uprawy energetyczne.
Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów agroturystyki.
Organizacja lekcji wychowania ekologicznego dla dzieci i młodzieŜy.
Szkolenia dla rolników z zakresu Kodeksu Dobrych Praktyk Rolniczych.
Ochrona powietrza.
Kontynuacja wdraŜania programów ograniczenia niskiej emisji.
Kontynuacja programów edukacyjnych.
Tworzenie stref buforowych pomiędzy nowoprojektowanymi centrami
przemysłu czy usług a terenami zabudowy mieszkaniowej.
Dbałość o stan techniczny dróg.
Ochrona przed hałasem.
Kontynuacja programów edukacyjnych.
Utworzenie i aktualizacja mapy akustycznej obiektów przemysłowych
stanowiących źródła zagroŜeń.
Dbałość o stan techniczny dróg.
Utworzenie mapy akustycznej powiatowych ciągów drogowych.
Uporządkowanie ruchu samochodowego ( ograniczenie tranzytu).
Ochrona przyrody.
Ochrona lasów w ramach funkcji ochronnych,
Obszarów Parku Krajobrazowego „ Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud
Wielkich”
Rewitalizacja cennych zabytkowych załoŜeń zieleni parkowej.
Kontynuacja budowy Śląskiego Ogrodu Botanicznego.
Wytyczenie, organizacja i budowa sieci tras rowerowych, ścieŜek pieszych i tras
turystycznych.
Rozwój ekologicznej gospodarki rolnej i agroturystyki.
Budowa centrów sportowo-rekreacyjnych.
Podnoszenie świadomości ekologicznej.
53
5. Cele krótkoterminowe na lata 2004-2007 i ich realizacja.
Łaziska Górne.
Program Ochrony Środowiska Miasta Łaziska Górne jest w stadium
opracowywania. Rada Miasta uchwaliła na lata 2002 - 2004 „Krótkoterminowy
Program Ochrony Środowiska” obejmujący problemy istotne z punktu widzenia
społeczności miasta.
Zagadnienia z zakresu ochrony środowiska zawarto w Strategii Rozwoju Miasta
Łaziska Górne.
B-2. Środowisko przyrodnicze.
B.2.1. Rekultywacja techniczna i biologiczna składowiska „Skalny”
B.2.2. Adaptacja hałdy „Waleska” dla celów parkowych
B.2.3. Poprawa jakości wód w potoku Brada
B.2.4. Stworzenie programu „zielona gospodarka”
B.2.5. Wyznaczenie i zagospodarowanie ścieŜek dydaktycznych „W dolinie
Brady” i „Na Wierzysku”
B.2.6. Utworzenie miejskiego parku rekreacyjno – wypoczynkowego.
Mikołów.
Cele Programu Ochrony Środowiska Miasta zgrupowano w dziewięciu
zasadniczych blokach tematycznych, wyznaczając w kaŜdym z nich priorytety
ekologiczne.
C1. Poprawa jakości powietrza atmosferycznego
Priorytety ekologiczne
P.1. Ograniczenie niskiej emisji
P.2. Minimalizacja uciąŜliwości transportu kołowego
P.3. Ochrona przede promieniowaniem elektromagnetycznym
P.4. Ograniczenie emisji przemysłowych ( niska i wysoka )
C2. Racjonalna gospodarka wodna.
P1. Ochrona przeciwpowodziowa
P2. Realizacja kompleksowych inwestycji w dziedzinie gospodarki wodnościekowej ( ograniczenie zrzutu ścieków do cieków i zbiorników)
P3. Poprawa jakości wody pitnej
P4. Regulacja stosunków wodnych na terenie gminy
C3. Poprawa jakości gleb, ochrona powierzchni i kopalin.
P1. Ochrona wierzchniej warstwy gleb
54
P2. Przywrócenie wartości uŜytkowych gleb
P3. Racjonalna gospodarka rolna.
P4. Racjonalna gospodarka kopalinami.
C4. Zmniejszenie uciąŜliwości hałasu
P1. Ograniczenie uciąŜliwości hałasu przemysłowego i pochodzącego od
ciągów komunikacyjnych.
P2. Ograniczenie emisji hałasu z innych źródeł (punktowych)
C5. Zachowanie i wzbogacanie walorów przyrodniczych.
P1. Ochrona i renaturalizacja ekosystemów
P2. Ochrona elementów przyrody oŜywionej i nieoŜywionej
P3. Zwiększenie powierzchni biologicznie czynnych
C6. Racjonalna gospodarka odpadami.
P1. Likwidacja dzikich składowisk opadów
P2. Rozwój selektywnej zbiórki odpadów.
P3.Ograniczenie ilości odpadów biodegradowalnych w strumieniu odpadów
komunalnych
P4.WdraŜanie systemu gospodarki odpadami niebezpiecznymi
P5. Gospodarka odpadami przemysłowymi z zakładów zlokalizowanych na
terenie gminy
P6. Budowa Gminnego Punktu Gospodarki Odpadami.
C7. Zagospodarowanie terenów zdegradowanych
P1. Rekultywacja terenów poprzemyslowych
P2.Tworzenie parków, terenów zielonych i miejsc wypoczynkoworekreacyjnych.
P3. Inne moŜliwości zagospodarowania terenów poprzemysłowych
C8. Przeciwdziałanie nadzwyczajnym zagroŜeniom środowiska
P1. Awarie w zakładach pracy
P2. Kolizje drogowe, poŜary, powodzie
C9. Edukacja ekologiczna
P1. Prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach
55
P2. Organizacja pozaszkolnych ośrodków i elementów edukacji ekologicznej.
Ornontowice.
Cele strategiczne Gminy Ornontowice z zakresu ochrony środowiska.
Cele strategiczne
Programy
Poprawa warunków
Wieloletni
program
zamieszkania, obsługi i zarządzania
wypoczynku
mieszkaniowym
mieszkańców
zasobem Gminy
Tworzenie
jak
najlepszych warunków
dla
rozwoju
gospodarczego
Program modernizacji i
rozbudowy
układu
komunikacyjnego
Program
organizacji
edukacji w Gminie
Ornontowice
Program
rozwoju
przedsiębiorczości oraz
adaptacji i ochrony
gospodarstw rolnych
Program poprawy ładu
przestrzennego
Rozbudowa i sprawne
funkcjonowanie
infrastruktury
technicznej
oraz
zapewnienie
ładu
funkcjonalnoProgram
sanitacji
przestrzennego
Gminy Ornontowice
Nakłady
w tys. zł
2000
Źródła
finansowania
Gmina Ornontowice
tras 2003-2010
420
Gmina Ornontowice
WFOŚiGW
Utworzenie centrum 2003-2004
edukacji ekologicznej
60
Gmina Ornontowice
gruntów 2003-2010
1500
Gmina Ornontowice
Opracowanie
2002-2003
Miejscowego Planu
i Zagospodarowania
Przestrzennego Gminy
Ornontowice
Zadania inwestycyjne 2003-2010
nr 45 - 58
137
Gmina Ornontowice
28084
Gmina Ornontowice
SAPARD
3827
Gmina Ornontowice
SAPARD
2003-2006
Przedsięwzięcia
Zadania
Doinwestowanie
zasobów
mieszkaniowych przy
ul. Akacjowej i ul.
śabik...
Modernizacja
i
rozbudowa
układu
drogowego
Edukacja ekologiczna
mieszkańców Gminy
Zadanie nr 11
...prace
termomodernizacyjne
Budowa
rowerowych
Ochrona
obszarów Ochrona
zdegradowanych
rolnych
(obszary górnicze)
Planowanie
zagospodarowania
przestrzennego
architektury Gminy
Okres
realizacji
2003-2006
Przedsięwzięcia
inwestycyjne
nr 23 – 29
Program modernizacji Przebudowa
sieci Zadania 59-61
2003-2005
sieci wodociągowej
wodociągowej
Program ograniczenia Gazyfikacja
Gminy Gazyfikacja
2005-2007
niskiej emisji w Gminie Ornontowice
południowej
części
Ornontowice
Gminy Ornontowice
Ochrona walorów
i Program
ochrony Adaptacja
Części Zadania 63-66
zasobów
środowiska krajobrazu,
zasobów Gminnej Zabytkowego
przyrodniczego
przyrody i wartości ZałoŜenia
Pałacowoi kulturowego
kulturowych w Gminie Parkowego na potrzeby
Ornontowice
rekreacji i wypoczynku
Adaptacja
miejsc Zadania 67-69
cennych przyrodniczo
na potrzeby rekreacji i
wypoczynku
Program
ochrony Ochrona
środowiska Zadania 70-72
środowiska
Gminy przyrodniczego
Ornontowice
Program
gospodarki Uporządkowanie
Zadania 73-75
odpadami w Gminie gospodarki odpadami
Ornontowice
Program ochrony
Rekultywacja terenów Zadania 76-79
2004-2006
powierzchni
terenu zdegradowanych
Gminy Ornontowice
1200
2003-2005
2003-2010
2002-2009
Gmina Ornontowice
Fundusz pomocowy
1165
Gmina Ornontowice
Fundusz pomocowy
Orzesze.
Cele strategiczne Miasta Orzesze z zakresu ochrony środowiska.
Gospodarka wodno-ściekowa
Priorytet:
Przywrócenie czystości wód powierzchniowych i podziemnych oraz
zapewnienie wody do picia, wysokiej jakości.
Szczegółowo rozpisane elementy celów krótko i długoterminowych zawiera
POŚ dla Gminy Orzesze.
Gospodarka odpadami.
56
Priorytet:
Ograniczenie do minimum negatywnego oddziaływania odpadów na
środowisko.
Cele krótkoterminowe do 2004 roku.
Wprowadzenie i objęcie wszystkich mieszkańców gminy systemem selektywnej
zbiórki odpadów
Zorganizowanie na terenie gminy punktu odbioru odpadów niebezpiecznych
wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych
Wybudowanie na terenie gminy punktu magazynowania odpadów
niebezpiecznych w celu późniejszego transportu do miejsca docelowego
Opracowanie planu gospodarki odpadami dla gminy Orzesze
Dostosowanie istniejących rozwiązań w gminie do wymogów Unii
Europejskiej.
Ochrona powierzchni ziemi i gleb.
Zlecenie przeprowadzenia badań zanieczyszczeń glebowych i kwasowości.
Przeciwdziałanie procesom erozyjnym.
Promowanie działalności agroturystycznej.
Ochrona powietrza.
Ograniczenie niskiej emisji.
Prowadzenie edukacji ekologicznej w zakresie ochrony powietrza.
Ochrona przed hałasem
Priorytety:
Uruchomienie terenów na cele rozwoju przemysłu, rzemiosła i usług.
Budowa obwodnic miasta Orzesze.
Opracowanie programów edukacyjnych uświadamiających problemy ochrony
przed hałasem.
Inwentaryzacja stanu zagroŜenia hałasem na terenie miasta.
Promieniowanie niejonizujace
Szczegółowy zakres w POŚ miasta Orzesze.
Ochrona przyrody
Utworzenie ekologicznego systemu obszarów chronionych gminy w oparciu o
rozpoznane walory przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe.
Wykształcenie świadomości ekologicznej społeczeństwa.
Racjonalne uŜytkowanie zasobów naturalnych.
Szczegółowo formy racjonalnego uŜytkowania zasobów naturalnych prezentuje
POŚ miasta Orzesze.
57
Wyry.
Cele strategiczne Gminy Wyry z zakresu ochrony środowiska.
Nazwa polityki
programu
lub B
Nr
programu
B6
B7
Gospodarka odpadami
B8
Gospodarka
nieruchomościami
B11
B12
B13
B15
Modernizacja dróg
C
C11
F
Wspieranie
rozwoju F5
indywidualnego
budownictwa
mieszkaniowego
F6
F11
H
Wzmocnienie
H7
toŜsamości i więzi
regionalnej
Stworzenie warunków H8
dla rozwoju rekreacji i
wypoczynku w gminie
H9
H10
H11
Wspieranie
agroturystyki
ekoturystyki
H12
rozwoju H14
i
H15
H16
Promocja gminy w H17
zakresie turystyki i
rekreacji
H18
Gospodarka komunalna
i ochrona środowiska
Treść
Realizator
koordynator
Kontynuacja programu segregacji odpadów komunalnych
Gmina Wyry
Podjęcie działań umoŜliwiających dalsze składowanie odpadów Gmina Wyry
na składowisku w Tychach
podjęcie działań z gminami Powiatu Mikołowskiego na rzecz Gmina Wyry
gospodarki odpadami ( w okresie perspektywicznym
i gminy Powiatu
Mikołowskiego
ewidencja gminnych nieruchomości i diagnoza moŜliwości ich Gmina Wyry
wykorzystania
opracowanie polityki gminy w sprawie gospodarki Gmina Wyry
nieruchomościami, m.in.:
wykorzystanie tzw. „majątku niechcianego” stanowiącego
własność gminy lub podmiotów gospodarczych
Sporządzenie charakterystyk nieruchomości
Gmina Wyry
Remonty kapitalne budynków mieszkalnych komunalnych:
Gmina Wyry
wymiana okien, docieplenie, ogrzewanie gazowe, infrastruktura
Komunikacja i Telekomunikacja
Sukcesywna modernizacja układu dróg lokalnych, której Gmina Wyry
efektem byłaby poprawa dostępności terenów inwestycyjnych
Gospodarka mieszkaniowa
Sporządzenie planów zagospodarowania przestrzennego i Gmina Wyry
planów zabudowy dla wybranych terenów przeznaczonych pod
budownictwo mieszkaniowe
sukcesywna realizacja sieci infrastruktury technicznej
Gmina Wyry
promocja budownictwa rezydencja to jest zabudowy na duŜych Gmina Wyry
działkach i o priorytecie ekologicznym
Kultura, rekreacja, turystyka
Opracowanie programu zagospodarowania ścieŜek rowerowych Gmina Wyry
raz pozyskanie pozabudŜetowych środków na wsparcie jego
realizacji
Promocja i wspólne działania z Nadleśnictwem Kobiór w celu Gmina Wyry
komercjalizacji otoczenia leśniczówki w Wyrach
Nadleśnictwo Kobiór
Działania w celu urządzenia i utrzymania miejsc biwakowych
Gmina Wyry
Działania na rzecz pozyskania inwestora strategicznego dla Gmina Wyry
realizacji terenów rekreacyjnych w otoczeniu Jeziora Wicie
Działania na rzecz pozyskania inwestora strategicznego dla Gmina Wyry
realizacji usług komercyjnych w oparciu o Dwór i tereny Agencja Własn.
przyległe
Rolnej
Skarbu
Państwa
Budowa ośrodka rekreacyjnego z szkołą miejscowości Gostyń
Gmina Wyry
Nawiązanie współpracy z organizacjami i instytucjami Gmina Wyry
zajmującymi się zagospodarowaniem turystycznym
Współdziałanie z innymi gminami w celu połączenie szlaków Gmina Wyry
turystycznych i ścieŜek rowerowych
Działania na rzecz utworzenia lokalnego stowarzyszenia Gmina Wyry
gospodarstw agroturystycznych przy pomocy WODR w
Śmiłowicach
Opracowanie pakietu ofert inwestycyjnych w turystyce i Gmina Wyry
rekreacji
Współpraca z Nadleśnictwem Kobiór w celu ciągłego ustalania Gmina Wyry
kierunków rozwoju poszczególnych form turystyki
Termin
realizacji
2000-2010
2000-2010
2000-2002
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2008
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
2000-2010
Harmonogram realizacji programów strategicznych z podziałem na lata prezentuje Strategia
Rozwoju Gminy Wyry na stronach 40,41.
58
6. Zarządzanie środowiskiem.
6.1
Instrumenty zarządzania środowiskiem.
Zarządzanie środowiskiem w skali powiatu daje szereg kompetencji Staroście
Powiatowemu oraz podległemu mu aparatowi wykonawczemu.
WaŜniejsze kompetencje organów powiatu w zakresie ochrony środowiska,
leśnictwa, rolnictwa, prawa górniczego i geologicznego, gospodarki wodnej,
rybactwa śródlądowego oraz prawa łowieckiego zestawiono poniŜej wg grup
wynikających z ustaw.
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Ochrona środowiska
nakładanie na jednostkę organizacyjną obowiązku prowadzenia pomiarów
stęŜeń substancji w powietrzu w przypadku przekroczenia dopuszczalnych
stęŜeń substancji zanieczyszczających,
ustalanie rodzajów i ilości substancji zanieczyszczających dopuszczonych
do wprowadzenia do powietrza dla inwestycji mogących pogorszyć stan
środowiska, z włączeniem inwestycji szczególnie szkodliwych dla
środowiska,
prowadzenie rejestru danych o rodzajach i ilości substancji
zanieczyszczających dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza
w publicznie,
wydawanie decyzji dla jednostek organizacyjnych w przypadku
przekroczenia dopuszczalnego przekroczenia w środowisku,
wydawanie decyzji zobowiązującej do przedstawienia oceny oddziaływania
inwestycji lub obiektu budowlanego albo zespołu obiektów na środowisko
w stosunku do inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska,
ustalanie dla jednostek organizacyjnych i osób fizycznych obowiązków
usunięcia
przyczyn szkodliwego
oddziaływania
na
środowisko
i przywrócenia środowiska do stanu właściwego,
występowanie do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska
w przypadkach podejrzenia o naruszenie przepisów o ochronie środowiska,
opiniowanie raportów w zakresie oddziaływania na środowisko,
nakładanie na podmiot władający powierzchnią ziemi obowiązku
prowadzenia pomiarów zawartości substancji w glebie lub ziemi,
prowadzenie okresowych badań jakości gleby i ziemi,
prowadzenie spraw związanych z Powiatowym Funduszem Ochrony
Środowiska.
Ochrona przyrody
popularyzowanie ochrony przyrody w społeczeństwie,
opiniowanie zamierzeń utworzenia parku krajobrazowego,
prowadzenie rejestru pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych,
uŜytków ekologicznych oraz zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,
59
− opiniowanie zmian przeznaczenia terenów, na których znajduje się
starodrzew,
− sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem przepisów o ochronie przyrody
w trakcie gospodarczego wykorzystywania jej zasobów,
− nadawanie osobom fizycznym uprawnień społecznych opiekunów przyrody.
Gospodarka leśna
− zarządzanie na koszt nadleśnictw zabiegów zwalczających i ochronnych
w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa, gdy wystąpią w nich
organizmy szkodliwe w stopniu groŜącym trwałości tych lasów,
− wydawanie decyzji w sprawie przyznania środków z budŜetu państwa na
finansowanie kosztów przebudowy lub odnowienia drzewostanu lasów nie
stanowiących własności Skarbu Państwa, w których wystąpiły szkody
spowodowane pyłami lub gazami przemysłowymi bez moŜliwości ustalenia
winnego, względnie szkody spowodowane klęskami Ŝywiołowymi,
− wydawanie decyzji na zmianę lasu na uŜytek rolny w odniesieniu do lasów
nie stanowiących własności Skarbu Państwa,
− przyznawanie dotacji na częściowe lub całkowite pokrycie kosztów
zalesienia gruntów nie stanowiących własności Skarbu Państwa,
− cechowanie drewna pozyskiwanego w lasach nie stanowiących własności
Skarbu Państwa,
− składanie do Wojewody wniosków o uznanie lasu za ochronny,
− ustalanie zadań gospodarczych dla właścicieli lasów nie posiadających
planów urządzenia lasów,
− zalecanie wykonania planów urządzenia lasów naleŜących do osób
fizycznych i rozpatrywanie zastrzeŜeń wnoszonych w stosunku do tych
planów po ich wykonaniu,
− kontrolowanie wykonywania zadań określonych w planach urządzenia lasów
nie stanowiących własności Skarbu Państwa,
− wydawanie decyzji na pozyskiwanie drewna niezgodnie z planem urządzenia
lasu, w przypadkach losowych na wniosek właściciela lasu,
− przekazywanie w zarząd nadleśnictwu gruntów Skarbu Państwa
przeznaczonych do zalesienia w miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu,
− przeznaczenie gruntów rolnych do zalesienia,
− wnioskowanie o przekazanie na rzecz jednostek organizacyjnych budynków
i budowli będących w zarządzie Lasów Państwowych, a nie przydatnych dla
gospodarki leśnej.
60
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Grunty rolne i leśne
wyłączanie gruntów rolnych z produkcji rolniczej, w związku z
wydawanymi pozwoleniami na budowę,
wydawanie decyzji zezwalającej na wyłączenie gruntów z produkcji
rolniczej, określanie wysokości naleŜności opłat rocznych i obowiązku
zdjęcia wierzchniej warstwy ziemi próchniczej,
wydawanie decyzji w sprawach rekultywacji i zagospodarowania,
nakazywanie właścicielowi gruntów zalesienia, zadrzewienia, zakrzewienia
lub załoŜenia na nich trwałych uŜytków zielonych ze względu na ochronę
gleb przed erozją,
kontrola wykonywania przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych
i leśnych,
nakładanie podwyŜszonych opłat w razie stwierdzenia wyłączenia gruntów
z produkcji niezgodnie z przepisami ustawy lub bez decyzji zezwalającej
na wyłączenie,
nakładanie podwyŜszonych opłat za nie zakończenie rekultywacji gruntów
zdewastowanych w określonym terminie.
Gospodarstwa rolne
wydawanie decyzji o dopuszczeniu reproduktora do rozrodu naturalnego,
doradztwo organizacyjne i prawne grupom producenckim.
doradztwo dla rolników indywidualnych w związku z moŜliwością
uzyskania pomocy ze środków Unii Europejskiej oraz w zakresie
dostosowawczym do przepisów UE gospodarstw rolnych.
Gospodarka wodna
ustalanie linii brzegowej dla wód Ŝeglownych i pozostałych oraz
rozstrzyganie sporów o rozgraniczenie gruntów pokrytych wodami
powierzchniowymi z gruntami przyległymi do tych wód,
przyznawanie odszkodowań dla właścicieli gruntów za zajęcia tych gruntów
przez wody stanowiące własność Państwa oraz za szkody związane ze
zmianą zagospodarowania gruntów w wyniku ustanowienia strefy lub
obszaru ochronnego,
ustalanie za odszkodowaniem przejścia, przejazdu oraz miejsc
przeznaczonych do stałego korzystania z gruntów dla celów dostępu do
wody, swobodnego ruchu wzdłuŜ wód, wykonywania rybactwa i
wędkarstwa, przybijania i przymocowywania do brzegów statków i tratew,
opiniowanie projektów warunków korzystania z wód dorzecza,
wydawanie pozwoleń wodno-prawnych,
wydawanie czasowych ograniczeń w korzystaniu z wód,
ustalanie miejsca wydobywania Ŝwiru, piasku i innych materiałów w ramach
powszechnego korzystania z wód,
organizowanie, kierowanie i koordynowanie akcjami zwalczającymi klęski
61
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Ŝywiołowe oraz nakładanie obowiązku świadczeń rzeczowych i osobistych
w przypadku niewystarczających środków będących w dyspozycji Starosty
dla zwalczania tych klęsk,
prowadzenie akcji prewencyjnej na terenach zagroŜonych powodzią,
nakazywanie przywrócenia do stanu poprzedniego w przypadku
stwierdzenia czynności, które mogą utrudnić ochronę przed powodzią,
wyznaczanie nie obwałowanych terenów naraŜonych na niebezpieczeństwo
powodzi, zwalnianie od zakazów obowiązujących na obszarach naraŜonych
na niebezpieczeństwo powodzi,
ustalanie wysokości partycypacji w kosztach utrzymania wód lub urządzeń
wodnych przez podmioty, które poprzez wprowadzanie ścieków
przyczyniają się do wzrostu kosztów utrzymania tych wód i urządzeń,
wydawanie decyzji o wykonaniu na koszt Państwa - za zwrotem części
kosztów urządzeń melioracji wodnych szczegółowych,
ustalanie wysokości opłat za wykonanie na koszt Państwa urządzeń
melioracji wodnych szczegółowych oraz przyjmowanie na własność Państwa
odpowiedniej części tych gruntów zamiast opłaty melioracyjnej,
przyznawanie odszkodowań poszkodowanym w związku z realizacją
inwestycji melioracyjnych na koszt Państwa
nadzór i kontrola nad działalnością spółek wodnych,
wydawanie decyzji w sprawach tworzenia i likwidacji spółek wodnych,
wydawanie decyzji w sprawach świadczeń na rzecz spółek wodnych,
ustanawianie strefy ochronnej źródeł oraz ujęć wody.
Gospodarka odpadami
wydawanie pozwoleń na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych dla
wytwórców prowadzących instalację i wytwarzających powyŜej 1 tony tych
odpadów rocznie lub odpadów innych niŜ niebezpieczne w ilości powyŜej 5
tysięcy ton rocznie,
wydawanie decyzji zatwierdzających program gospodarki odpadami
niebezpiecznymi dla wytwórców prowadzących instalację i wytwarzających
do 1 tony odpadów niebezpiecznych rocznie oraz dla wytwórców nie
prowadzących instalacji i wytwarzających powyŜej 100 kg odpadów rocznie,
przyjmowanie informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach
gospodarowania nimi – dla wytwórców odpadów prowadzących instalację i
wytwarzających od 5 do 5 tysięcy ton rocznie odpadów innych niŜ
niebezpieczne oraz dla wytwórców nie prowadzących instalacji
i wytwarzających odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg rocznie albo
powyŜej 5 ton rocznie odpadów innych niŜ niebezpieczne,
wydawanie zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub
unieszkodliwiania odpadów,
wydawanie zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie zbierania lub
62
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
transportu odpadów,
prowadzenie rejestru posiadaczy odpadów, zwolnionych z obowiązku
uzyskiwania zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie zbierania,
transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,
wydawanie zezwoleń na składowanie odpadów niebezpiecznych na
wydzielonych częściach innych składowisk,
zatwierdzanie lub odmowa zatwierdzenia instrukcji eksploatacji składowiska
odpadów,
wydawanie decyzji przenoszącej prawa i obowiązki wynikające z instrukcji
eksploatacji składowiska odpadów na rzecz innej osoby.
Prawo łowieckie
wydawanie zezwoleń, w szczególnych przypadkach, na odstępstwa od
zakazu płoszenia, chwytania, przetrzymywania, ranienia i zabijania
zwierzyny,
wydawanie zezwoleń na posiadanie i hodowlę chartów rasowych lub ich
mieszańców,
wydzierŜawianie polnych obwodów łowieckich na wniosek Polskiego
Związku Łowieckiego,
wydawanie zezwoleń na odłów lub odstrzał redukcyjny zwierzyny w
przypadkach zagroŜenia prawidłowego funkcjonowania obiektów
produkcyjnych i uŜyteczności publicznej.
Rybactwo śródlądowe
wydawanie kart wędkarskich i kart łowiectwa podwodnego,
wydawanie zezwoleń na przegradzanie sieciowymi rybackimi narzędziami
połowowymi więcej niŜ połowy szerokości łoŜyska wody płynącej nie
zaliczanej do śródlądowych wód Ŝeglownych,
rejestracja sprzętu pływającego, słuŜącego do połowu ryb,
występowanie z wnioskiem do Rady Powiatu o powołanie Społecznej StraŜy
Rybackiej.
Prawo geologiczne i górnicze
zatwierdzanie projektów prac geologicznych, które nie wymagają uzyskania
koncesji,
nakazywanie wykonania dodatkowych prac pomiarowych podmiotom
wykonującym prace geologiczne,
wykonywanie nadzoru i kontroli nad pracami geologicznymi prowadzonymi
przy wydobywaniu kopalin pospolitych,
udzielanie koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin
pospolitych na powierzchni nie przekraczającej 2 ha i o przewidywanym
wydobyciu rocznym nie przekraczającym 20 000 m3,
przeniesienie koncesji, za zgodą przedsiębiorcy na rzecz innego podmiotu,
wydawanie zezwoleń na zmianę kryteriów bilansowości,
63
− dokonywanie zmian koncesji geologicznych bez odszkodowania,
− udzielanie zgody na przeklasyfikowanie geologicznych zasobów
bilansowych,
− zobowiązanie, w drodze decyzji, do wykonywania obmiaru wyrobisk,
− określanie, w drodze decyzji, wysokości naleŜnej opłaty eksploatacyjnej,
− ustalanie opłaty eksploatacyjnej za wydobywanie kopaliny bez wymaganej
koncesji lub z raŜącym naruszeniem jej warunków,
− wyraŜanie zgody na przeniesienie przez przedsiębiorcę przysługujących mu
praw do informacji uzyskanych w wyniku prowadzonych prac
geologicznych,
− uzgadnianie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
dla terenu górniczego,
Pozwolenia.
Od 1 stycznia 1999 roku kompetencje do wydawania pozwoleń dotyczących
ochrony przed zanieczyszczeniami i uciąŜliwościami podzielono pomiędzy
Wojewodę i Starostę. Za podstawowe kryterium podziału kompetencji przyjęto
skalę uciąŜliwości danego podmiotu. Wojewoda utrzymuje kompetencje w
omawianym zakresie tylko w odniesieniu do podmiotów, prowadzących
działalność szczególnie szkodliwą dla środowiska i zdrowia człowieka.
Kompetencje do wydawania pozwoleń, dotyczących obiektów zaliczonych do
inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska posiada Starosta. Wśród
pozwoleń naleŜy wymienić:
• pozwolenia na gospodarcze korzystanie ze środowiska, w tym
pozwolenia wodno-prawne a takŜe decyzje o emisji dopuszczalnej,
• pozwolenia na gospodarcze wykorzystanie odpadów,
• decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami
• decyzje o zakresie i sposobie usunięcia przyczyn szkodliwego
oddziaływania na środowisko lub zagroŜenia, i przywrócenia środowiska
do stanu właściwego,
• koncesje geologiczne wydawane na rozpoznanie i eksploatację surowców
mineralnych.
Wraz z przystąpieniem do Unii Europejskiej zaczną obowiązywać unijne
dyrektywy. Wprowadzenie wymogów Dyrektywy IPPC (ang. Integrated
Pollution Prevention and Control) do polskiego systemu ochrony środowiska
wpłynie na funkcjonowanie znacznej części przedsiębiorstw. Wpłynie to
zdecydowanie na przedsiębiorstwa których działalność jest szczególnie
szkodliwa dla środowiska oraz części naleŜących do kategorii mogących
pogorszyć stan środowiska.
Wymagania Dyrektywy IPPC narzucą konieczność kompleksowego podejścia
do zapobiegania i ograniczania emisji z procesów technologicznych oraz
64
ochrony środowiska jako całości. Wydawanie pozwoleń i decyzji
administracyjnych, dotyczące poszczególnych mediów (pobór wody,
gospodarka odpadami), komponentów środowiska (emisje do powietrza,
odprowadzanie ścieków) czy uciąŜliwości (hałas, promieniowanie) zostanie
zastąpione wydawaniem pozwoleń zintegrowanych.
Instrumenty które naleŜy wykorzystywać w celu właściwego gospodarowania
zasobami środowiska to:
raporty oddziaływania na środowisko
plany zagospodarowania przestrzennego.
Kontrola przestrzegania przepisów prawnych.
Zmiany ustawowe dotyczące sfery środowiska naturalnego wzmacniają
zasadniczo kompetencje kontrolne Wojewody. Formalne podporządkowanie
Wojewodzie wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, który
wykonuje w jego imieniu zadania i kompetencje Inspekcji Ochrony
Środowiska, a więc odpowiada za kontrolę przestrzegania warunków
określonych w pozwoleniach stanowi istotę tych zmian.
Wojewoda na wniosek wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska lub za
jego zgodą, moŜe powierzyć w drodze porozumienia, prowadzenie spraw z
zakresu właściwości wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, w tym
wydawanie w jego imieniu decyzji administracyjnych, powiatom połoŜonym
na terenie województwa.
6.2
Monitoring jakości środowiska.
Z zapisów ustawowych wynika waŜna rola monitoringu środowiska.
Pomiar stanu środowiska realizowany jest zarówno jako badanie jakości
środowiska, jak teŜ w postaci badania ilości zasobów środowiskowych. Dotąd
monitoring był traktowany jako instrument społeczny (informacyjny) i jako taki
słuŜył analizom, formułowaniu ocen czy teŜ podejmowaniu decyzji
dotyczących środowiska.
Wprowadzenie badań monitoringowych do zapisów aktów prawnych zmieniły
rangę monitoringu nadając mu funkcję instrumentu prawnego.
7. Aspekty finansowe realizacji Programu.
Wprowadzenie.
Potencjalne źródła finansowania i ich szacunkowy udział w kosztach realizacji
przedsięwzięć wymienionych w Programie. Koszty wdraŜania Programu zostały
określone dla okresu 2004 – 2007. Po 2007 roku koszty powinny być
szacowane w następnych etapach realizacji Programu, w ramach urealniania i
korekty działań w oparciu o wyniki monitoringu.
Koszty wdroŜenia przedsięwzięć zdefiniowanych w „Programie ochrony
środowiska” dla okresu 2004 - 2007, podane są w cenach bieŜących.
65
7.1
Ramy finansowe wdraŜania Programu Ochrony Środowiska.
Program ochrony środowiska musi być zdefiniowany pod kątem ram
finansowych,
poprzez szacunek wielkości środków, które mogą być
zaangaŜowane w realizację przedsięwzięć zaplanowanych w programie. Środki
własne powiatu, gmin, podmiotów gospodarczych, budŜetu Państwa, budŜetu
województwa śląskiego, a takŜe środki pochodzące z funduszy celowych
i środki pomocowe stanowią potencjalne źródło finansowania programu.
7.2
Potencjalne źródła finansowania przedsięwzięć Programu.
Specyfiką systemu finansowania ochrony środowiska w Polsce jest to,
Ŝe większą część wydatków ponoszą samorządy terytorialne, fundusze
ekologiczne i przedsiębiorstwa, natomiast udział środków budŜetu państwa jest
mały.
W poprzednich latach przeciętny udział funduszy ochrony środowiska oraz
dopłat do kredytów uruchamianych przez Bank Ochrony Środowiska wynosił
około 30% wartości inwestycji. W najbliŜszych latach rola funduszy
ekologicznych (przede wszystkim Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu
Ochrony Środowiska
i
Gospodarki
Wodnej) powinna polegać
na koncentrowaniu środków na wspieranie inwestycji priorytetowych z punktu
widzenia integracji z UE. Jednocześnie oczekuje się spadku udziału funduszy
ochrony środowiska, ze względu na ogólną poprawę stanu środowiska, a co
za tym idzie zmniejszenie wpływów z tytułu opłat i kar ekologicznych.
Natomiast oczekuje się większego niŜ dotychczas zaangaŜowania środków
pomocowych, w tym z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (2004 2006) po uzyskaniu członkostwa w UE.
Inwestycje przewidywane do realizacji w przemyśle będą finansowane
ze środków własnych i kredytów komercyjnych oraz uzupełniająco z funduszy
ochrony środowiska, pod warunkiem uznania danego zadania za priorytetowe
w skali województwa. Jak wspomniano wcześniej, istotny cięŜar finansowania
inwestycji w infrastrukturze pozostanie na barkach gmin, często poprzez
zaciąganie długu w bankach i w międzynarodowych instytucjach finansujących
(np. EBOiR). Coraz częściej gminy podejmują decyzje o udzieleniu praw
inwestorowi zewnętrznemu do wykonywania działań z zakresu ochrony
środowiska poprzez spółki z udziałem gminy, który to udział jest gwarancją jej
wpływu na decyzje podejmowane przez spółkę oraz na jakość świadczonych
usług.
66
7.3
Oszacowanie wielkości środków moŜliwych do zaangaŜowania.
W oparciu o analizę źródeł finansowania działań w zakresie ochrony
środowiska w ostatnich latach w Polsce, województwie śląskim i gminach
Powiatu Mikołowskiego oraz prognoz co do perspektywicznych źródeł,
przewiduje się następujące ramy finansowe dla wdraŜania Programu
w najbliŜszych czterech latach:
Źródło finansowania
Łącznie w latach 2004 – 2007 w tys. zł
Środki własne powiatu
5670
Środki własne gmin
34026
PFOŚiGW, GFOŚiGW
17013
NFOŚiGW ,WFOŚiGW
79393
BudŜet państwa
56709
Środki pomocowe UE
340258
Środki
własne
podmiotów
34026
gospodarczych
Łącznie
567095
%
1
6
3
14
10
60
6
100
7.4
Koszty realizacji przedsięwzięć w latach 2004 – 2007.
Wprowadzenie.
Kalkulacja kosztów przedstawiona w punkcie dotyczy wykonania zadań, które
będą realizowane w latach 2004 - 2007 poniewaŜ szacunek kosztów
w okresach dłuŜszych jest obarczony tak duŜym błędem, iŜ staje się mało
przydatnym. W okresie tym przewiduje się działania z zakresu:
• zarządzania środowiskiem zgodnie z celami i strategią Programu
Ochrony Środowiska;
• koordynacja, monitoring wdraŜania programu, doskonalenie przepływu
informacji,
• edukacja ekologiczna
Inwestowania w techniczną infrastrukturę ochrony środowiska przewidzianą
do realizacji w latach 2004 – 2007 szczegółowo określają Programy Gminne,
poniewaŜ ustawowo na nich spoczywa cięŜar inwestycji z zakresu ochrony
środowiska. Ponadto udział finansowy podmiotów gospodarczych i inwestorów
indywidualnych moŜe być oszacowany na podstawie tendencji w tym zakresie
w skali regionu, branŜy itp.
Szacunkowe koszty wdraŜania „Programu...” w latach 2004 - 2007
przedstawiono w tabelach. Koszty te zostały określone w oparciu
o szczegółowe dane zgłoszone przez róŜne jednostki nt. kosztów
realizacji konkretnych przedsięwzięć lub szacunek kosztów przeprowadzony
w oparciu o średnie wskaźniki dotyczące budowy i eksploatacji urządzeń, ocenę
wielkości środków moŜliwych do zaangaŜowania - ram finansowych.
67
Tabela
Lp.
Szacunkowe koszty wdraŜania Programu w latach 2004 – 2007
Zagadnienie
Koszty w latach 2004-2007 w tys. zł
Nieinwestycyjne
Inwestycyjne
Łącznie
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
9.
Zarządzanie Programem
Jakość wód i stosunki wodne
Gospodarowanie odpadami
Powietrze atmosferyczne
Hałas
Przyroda i krajobraz
Lasy,
gleby
uŜytkowane rolniczo, zasoby
kopalin
Łącznie w latach 2004 - 2007
7.5
20
100
600
390
65
260
480
40
60
511400
17000
32000
520
600
60
160
512000
17390
32065
780
1080
80
4500
4580
1995
566120
567095
Prognoza kosztów według źródła środków.
Struktura finansowania wdraŜania Programu Ochrony Środowiska Powiatu
Mikołowskiego w latach 2004-2007 oparta o ramy finansowe przedstawione w
punkcie 7.1 powinna być następująca:
Udział
Źródło
Środki własne gmin i powiatu
PFOŚiGW, GFOŚiGW
NFOŚiGW, WFOŚiGW
BudŜet państwa
Środki pomocowe UE
Środki własne podmiotów
gospodarczych
%
tys. zł
7
39696
3
17013
14
79393
10
56709
60
340258
6
34026
68
8. Zarządzanie programem.
Głównym realizatorem programu jest Zarząd Powiatu , a szczególnie Starosta
współdziałający z podległymi mu słuŜbami.
Rada Powiatu dysponuje kompetencjami o charakterze strategicznym, uchwala
strategie Powiatu oraz powiatowe programy rozwoju .
Na poniŜszym rysunku przedstawiano schemat zarządzania programem.
SCHEMAT ZARZĄDZANIA PROGRAMEM
Rada Powiatu
SAMORZĄD
GMINY
Instrumenty
Zarządzania
Zasobami
FUNDUSZ
OCHRONY
ŚRODOWISKA
, BANKI
Instrumenty
Finansowe
STAROSTA
Instrumenty
Prawne Ochrony
Środowiska
Zarząd Powiatu
INSPEKCJA
OCHRONY
ŚRODOWISKA
Instrument Kontroli
i Monitoringu
Strategie, Programy Powiatu
MEDIA
I ORGANIZACJE
POZARZADOWE
Instrumenty Edukacyjno Informacyjne
POWIATOWY PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA
MIESZKAŃCY
PRZEDSIĘBIORCY
SAMORZĄD
69
Schemat zarządzania Powiatowym Programem Ochrony Środowiska
scharakteryzowano w oparciu o instrumenty oddziaływania systemu.
Do instrumentów tych zaliczono:
Instrumenty Prawne Ochrony Środowiska
Instrumenty Kontroli i Monitoringu
Instrumenty Edukacyjno - Informacyjne
Instrumenty Zarządzania Zasobami
Instrumenty Finansowe
1. Starosta dysponuje prawnymi instrumentami ochrony środowiska w postaci
decyzji administracyjnych.
2. Samorząd Gminny zarządza zasobami poprzez uchwalanie planów
zagospodarowania przestrzennego gmin , gospodarkę odpadami,
gospodarkę wodno-ściekową oraz gospodarkę zielenią na terenie gminy.
3. Instytucją monitorującą stan sanitarny w zakresie przestrzegania prawa jest
Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska.
4. Środki na realizację przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska
są w dyspozycji Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej.
5. WaŜną rolę w zarządzaniu programem mają do spełnienia media i organizacje
pozarządowe promujące i organizujące kampanie informacyjno-edukacyjne,
podnoszące świadomość ekologiczną społeczności Powiatu.
Z zamieszczonego schematu wynika, iŜ wiodącą rolę w realizacji programu
powierza się przedsiębiorcom planującym i realizującym inwestycje zgodnie
z przepisami obowiązującego prawa i celami określonymi w Powiatowym
Programie Ochrony Środowiska.
Podobną rolę ma do spełnienia samorząd lokalny, w zakresie działań
zmierzających do ochrony środowiska.
Ostatecznym, końcowym beneficjentem programu są mieszkańcy Powiatu
Mikołowskiego.
Aby program znalazł pozytywny, społeczny oddźwięk jego realizacja powinna
uwzględniać następujące załoŜenia:
1. swobodę działania podmiotów gospodarczych i przedsiębiorców
(ograniczenia tej swobody mogą wynikać wyłącznie z przepisów ustawy)
2. zobowiązanie wszystkich
realizatorów i uczestników programu
do współpracy w jego realizacji , współfinansowania w ramach
posiadanych środków i wspierania słabszych uczestników procesu
wdraŜania
3. racjonalne i efektywne korzystanie ze środków
4. wykorzystywanie tzw. prostych rezerw
70
9. Elementy Programu.
9.1 Gminne Programy Likwidacji Niskiej Emisji.
Programy ograniczenia niskiej emisji mają na celu obniŜenie emisji
zanieczyszczeń do atmosfery z kotłowni indywidualnych jak i obiektów
komunalnych ogrzewanych ze źródeł ciepła posiadających kominy o wysokości
poniŜej 40 m. Na terenie Powiatu Mikołowskiego programy opracowano
w Łaziskach Górnych, Ornontowicach, Orzeszu i Wyrach.
Programy w zaleŜności od decyzji Rad Gmin obejmują róŜny zakres. JednakŜe
moŜna wyodrębnić podstawowe ich kierunki :
• Wymiana źródeł energii cieplej na energooszczędne i ekologiczne
• Prace termomodernizacyjne
• Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (biomasa, pompy ciepła,
kolektory słoneczne)
• Kryteria doboru urządzeń grzewczych stosowane dla oceny efektywności
stosowanych przez mieszkańców obejmują:
• Sprawność energetyczną
• Obsługę urządzeń
• Parametry ekologiczne
Analizie w zakresie stosowania paliw do wytwarzania energii cieplnej poddano:
- gaz:
z sieci
ze zbiorników indywidualnych
- olej opałowy
- paliwa stałe
węgiel
biomasy
drewno opałowe
słoma
zrębki drewna
pelety
mieszanka węgiel – zrębki
Mikołów.
Zadania w ramach Ograniczenia Niskiej Emisji (na lata 2003-2007):
Opracowanie audytu energetycznego miasta – wyspecyfikowanie działań, które
ograniczą koszty zaopatrzenia w ciepło (koszty, efekty termomodernizacji,
określenie SPBT)
Źródła finansowania: środki własne, WFOŚiGW, Bank Ochrony Środowiska
Szacunkowy łączny koszt realizacji:
15 000 zł
Modernizacja układów zasilania (kotły, sterowanie, układy odpylania i układy
napędowe urządzeń ciepłowniczych)
71
Źródła finansowania: środki własne, WFOŚiGW, Bank Ochrony Środowiska
Partnerzy: Miasto Mikołów, przedsiębiorstwa i inwestorzy indywidualni.
Szacunkowy łączny koszt realizacji:
1 350 000 zł
W tym 50% dofinansowanie WFOŚiGW.
Łaziska Górne.
Miasto Łaziska Górne posiada funkcjonujący od 1999 roku program
ograniczenia niskiej emisji. Regulamin Korzystania ze Środków Gminnego
Programu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Ramach Programu
Ograniczenia Niskiej Emisji Zanieczyszczeń Powietrza uchwaliła Rada Miejska
w aktualnej wersji 20 maja 2003 r.
Zakres i skalę przedsięwzięć w gminach Ornontowice i Wyry zilustrowano
na podstawie projektów Programów Ochrony Powietrza, Ograniczenie Niskiej
Emisji przygotowywanych przez firmę Ekogeneracja sp. z o.o. w Mikołowie.
Wyry.
Skala przedsięwzięć na lata 2003-2007 6.295.000 zł
dla planowanej modernizacji 500 obiektów wg zaangaŜowanych środków
finansowych przedstawia się następująco:
mieszkańcy 1.575.750 zł
dotacja WNOŚ I GW
944.250 zł
poŜyczka 3.777.000 zł
Ornontowice.
Skala przedsięwzięć na lata 2003-2006 6.209.950 zł
dla planowanej modernizacji 150 obiektów wg zaangaŜowanych środków
finansowych przedstawia się następująco:
mieszkańcy 152.248 zł
dotacja GFOŚ
120.000 zł
dotacja WNOŚ I GW
1.103.235 zł
poŜyczka 3.464.227 zł
W przeprowadzonych symulacjach na podstawie wykonanych ankiet załoŜono
średnią moc jednego kotła centralnego ogrzewania – 25 kW.
Dla powyŜszego załoŜenia dokonano analizy zanieczyszczeń emitowanych
przez źródła niskiej emisji.
Strukturę emitowanych zanieczyszczeń dla stanu obecnego, stanu po wymianie
źródła ciepła i kompleksowej termomodernizacji prezentują poniŜszy diagram
i zestawienie tabelaryczne.
72
kilogramów na rok
Ograniczenie niskiej emisji
200000
150000
100000
50000
0
co
so2
no
pył
zw org
WWA
B(a)P
Obecny poziom niskiej emisji
Niska emisja po standardowych zabiegach
Niska emisja po pełnej termomodernizacji
Zanieczyszczenia z 1000 domowych źródeł ciepła
emitowane do atmosfery
Rodzaj
CO
SO2
Nox
pył
zw org
WWA
B(a)P
Stan
obecny
1
kg/rok
167308
26770
9704
60230
33470
4014
50
Program wymiany
źródła ciepła
2
% z "1"
18,5%
87,9%
159,9%
5,3%
7,3%
3,1%
4,4%
73
Pełny program
termomodernizacji
3
% z "1"
8,2%
58,4%
97,4%
2,2%
2,7%
0,2%
0,4%
9.2 Włączenie się Powiatu do
środowiskowych,
wnoszonych
ze środowiska.
Wojewódzkiego systemu opłat
przez
podmioty
korzystające
Istotnym elementem włączenia się powiatu do wojewódzkiego systemu opłat
środowiskowych, wnoszonych przez podmioty korzystające ze środowiska, jest
wdraŜany obecnie program REMAS. Starostwo Powiatowe będzie tworzyło
bazę danych obejmującą decyzje wydane przez Starostę Powiatu
Mikołowskiego wraz ze specyfikacją ich zakresu (gospodarcze korzystania
ze środowiska). Przyjmuje się Ŝe Powiat będzie współfinansował koszty
niezbędne do funkcjonowania projektu (sprzęt, oprogramowanie, szkolenie
personelu, opłaty licencyjne).
Instrumenty finansowe będące do dyspozycji szczebla powiatowego to:
• opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska,
• administracyjne kary pienięŜne
• fundusze celowe.
Opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska spełniają funkcje
prewencyjne i redystrybucyjne. Funkcja prewencyjna realizowana jest przez
zachęcanie podmiotów (podmioty gospodarcze) do wyboru technologii,
lokalizacji produkcji, instalowania urządzeń ochronnych oraz oszczędnego
korzystania z zasobów naturalnych z punktu widzenia ochrony środowiska.
Funkcja redystrybucyjna polega na gromadzeniu i przemieszczaniu środków
finansowych przeznaczonych na cele ochrony środowiska.
Opłaty pobierane są za:
• wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
• pobór wód i wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
• składowanie odpadów,
• wyłączanie gruntów rolnych i leśnych z produkcji,
• usuwanie drzew i krzewów.
Opłaty gromadzone są w
funduszach celowych (fundusze ochrony
środowiska i gospodarki wodnej oraz fundusz ochrony gruntów).
W przypadku gruntów rolnych i leśnych, opłaty wnoszone są bezpośrednio
do funduszu celowego. Podmiot korzystający ze środowiska ustala wysokość
naleŜnej opłaty (według stawek obowiązujących w okresie, w którym
korzystanie ze środowiska miało miejsce) i wnosi ją na rachunek właściwego
urzędu marszałkowskiego. Osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami
ponoszą opłaty za korzystanie ze środowiska w zakresie, wymaganym
pozwoleniem na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska lub
w pozwoleniu wodnoprawnym (pobór wód w rozumieniu przepisów ustawy
74
Prawo wodne).
Podobne opłaty pobiera się na podstawie przepisów prawa górniczego
i geologicznego za działalność koncesjonowaną.
Administracyjne kary pienięŜne.
Kary pienięŜne są związane z instytucją odpowiedzialności prawnej. Spełniają
jednak funkcje podobne do opłat. Kary pobiera się w tych samych sytuacjach
co opłaty, lecz za działania niezgodne z prawem. W odniesieniu do wód,
powietrza, odpadów i hałasu, karę wymierza wojewódzki inspektor ochrony
środowiska, a w odniesieniu do drzew i krzewów - organ gminy. Stawki kar
zwykle są kilkakrotnie wyŜsze niŜ opłaty i trafiają do funduszy celowych.
Ustawa dotycząca ochrony środowiska przewiduje moŜliwość odraczania,
zmniejszania lub umarzania administracyjnych kar pienięŜnych.
75
Załącznik A - Wykaz przepisów wykonawczych do ustawy
Prawo Ochrony Środowiska i ustaw związanych
1.
Ustawy
Ustawa z dnia 11 maja 2001 roku o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
(Dz.U. nr 63 poz 638 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. nr
16 poz. 78 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 26 marca 1982 roku o scalaniu i wymianie gruntów (Dz. U. nr
58, poz. 349 z późn. zm)
Ustawa z dnia 16 marca 2001 roku o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. nr 38)
Ustawa o ochronie przyrody (Dz.U. nr 117 poz. 492 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. nr 115 poz. 1229)
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i
zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2001 nr 72 poz. 747; zm.: Nr 115
poz. 1229)
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001
nr 62, poz. 627)
Ustawa z dnia 20 lipca 1991 roku o Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska
(Dz. U. 1991 nr 77, poz. 335)
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 roku o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony
środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. 2001
nr 100 poz. 1085)
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 628)
Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach (Dz. U. 1996 nr 132 poz. 622)
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane (Dz. U. 1994 nr 89 poz.
414)
Ustawa z dnia 26 lipca 2000 roku o nawozach i nawoŜeniu (Dz.U. 2000 nr 89
poz. 991)
Ustawa z dnia 28 września 1991 o lasach (Dz. U. nr 101, poz. 444 z późn. zm)
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – kodeks postępowania administracyjnego
Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 roku o przeznaczeniu gruntów rolnych do
zalesienia (Dz.U. nr 73, poz. 764)
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 roku Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 1994
r. nr 27, poz. 96 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym (Dz.U. nr 80, poz. 717)
Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. nr 88, poz. 439
z późn. zm.)
76
2.
Rozporządzenia
Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i
Leśnictwa z dnia 13 maja 1998 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów
hałasu w środowisku (Dz.U. nr 8, poz. 81)
Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i
Leśnictwa z dnia 3 września 1998 roku w sprawie metod obliczania stanu
zanieczyszczenia powietrza dla źródeł istniejących i projektowanych (Dz.U. nr
122, poz. 805)
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 20 maj 2000
roku zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia odległości i warunków
dopuszczających usytuowanie drzew lub krzewów, elementów ochrony
akustycznej, wykonywanie robót ziemnych, budynków lub budowli w
sąsiedztwie linii kolejowych oraz sposobu urządzania i utrzymywania zasłon
odśnieŜnych i pasów przeciwpoŜarowych (Dz.U. nr 52, poz. 627)
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000 roku w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw
płynnych, rurociągi dalekosięŜne do transportu ropy naftowej i produktów
naftowych i ich usytuowanie (Dz.U. nr 98, poz. 1067)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2000 roku w sprawie
krajowego systemu informowania o produktach niebezpiecznych (Dz.U. nr 4,
poz. 28)
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 czerwca 2001 roku
w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawoŜeniu
(Dz.U. nr 60, poz. 615)
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 czerwca 2001 roku
w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia
szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz.U. nr 60, poz. 616)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2001 roku w sprawie
rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i
pouŜytkowych (Dz.U. nr 69, poz. 719)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 roku w sprawie
katalogu odpadów (Dz.U. nr 112, poz. 1206)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października 2001 roku w sprawie
opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U. nr 130, poz. 1453)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 listopada 2001 roku w sprawie
rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. nr 140,
poz. 1585)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 grudnia 2001 roku w sprawie
rejestru obszarów górniczych (Dz. U. nr 148, poz. 1660)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 2001 roku w sprawie
wysokości jednostkowych stawek kar za przekroczenie warunków
wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi (Dz.U. nr 146, poz. 1640)
77
zakresu informacji podawanych przy rejestracji przez posiadaczy odpadów
zwolnionych z obowiązku uzyskania zezwoleń (Dz.U. nr 152, poz. 1734)
rodzajów odpadów lub ich ilości dla których nie ma obowiązku prowadzenia
ewidencji odpadów oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które
mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (Dz.U. nr 152, poz. 1735)
niezbędnego zakresu informacji objętych obowiązkiem zbierania i
przetwarzania oraz sposobu prowadzenia centralnej i wojewódzkiej bazy
danych dotyczącej wytwarzania i gospodarowania odpadami (Dz.U. nr 152,
poz. 1740)
warunków i zakresu dostępu do wojewódzkiej bazy dotyczącej wytwarzania i
gospodarowania odpadami (Dz.U. nr 152, poz. 1737)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2001 roku zmieniające
rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U. nr 151,
poz. 1703)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2002 roku w sprawie
wartości progowych poziomów hałasu (Dz.U. nr 8, poz. 81)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 roku w sprawie
określenia przeciętnych norm zuŜycia wody (Dz.U. nr 8, poz. 70)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie
wymagań zasadniczych dla urządzeń uŜywanych na zewnątrz pomieszczeń w
zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz.U. nr 60, poz. 546)
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 roku w sprawie
wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania
odpadów (Dz.U. nr 37, poz. 339)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 maja 2002 roku w sprawie listy
rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów moŜe przekazywać osobom
fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, nie będącymi przedsiębiorcami, do
wykorzystania na ich własne potrzeby (Dz.U. nr 74, poz. 686)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 maja 2002 roku w sprawie
wzorów wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze
środowiska i sposobu ich przedstawiania (Dz.U. nr 100, poz. 920)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 roku w sprawie
dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych
poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla
dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. nr 87, poz. 796)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 roku w sprawie
oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U. nr 87, poz. 798)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 20 lipca 2002 roku w sprawie
78
sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz
warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz.U. nr 129,
poz. 1108)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 roku w sprawie
rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie
poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz.U.
nr 122, poz. 1055)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 lipca 2002 roku w sprawie
wprowadzenia do powietrza substancji zanieczyszczających z procesów
technologicznych i operacji technicznych (Dz.U. nr 87, poz. 957)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 roku w sprawie
komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. 134, poz. 1140 z późn. zm.)
standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. nr 165, poz.
1358 i 1359)
opracowań ekofizjograficznych (Dz.U. nr 155, poz. 1298)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 września 2002 roku zmieniające
rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U. nr 161,
poz. 1335)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 września 2002 r. w sprawie
określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem
przedsięwzięć do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz.U.
nr 179, poz. 1490)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2002 roku w
sprawie sposobu udostępniania informacji o środowisku (Dz.U. nr 176 poz.
1453)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie
wymagań jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem
Ŝycia ryb w warunkach naturalnych (Dz.U. nr 176, poz. 1455)
szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony
środowiska przed hałasem (Dz.U. nr 179, poz. 1498)
wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach (Dz.U. nr 183, poz.
1530)
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 roku w
sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób
nieselektywny (Dz.U. nr 191, poz. 1595)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie
metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji
79
powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie moŜe
mieć wpływ na jakość wód (Dz.U. nr 196, poz. 1658)
szczegółowych warunków jakim powinna odpowiadać prognoza oddziaływania
na środowisko dotycząca projektów miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego (Dz. U. nr 197, poz. 1667)
wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi
(Dz.U. nr 203, poz. 1718)
wymagań jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane
do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spoŜycia (Dz.U. nr 204, poz.
1728)
warunków jakie naleŜy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do
ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska
wodnego (Dz.U. nr 212, poz. 1799)
wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U 03.1.12 z
dnia 8 stycznia 2003 r.)
zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk
przebiegu granic obszarów dorzeczy, przyporządkowania zbiorników wód
podziemnych do właściwych obszarów dorzeczy, utworzenia regionalnych
zarządów gospodarki wodnej oraz podziału obszarów dorzeczy na regiony
wodne (Dz.U. nr 232, poz. 1953)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2002 roku zmieniające
rozporządzenie w sprawie wymagań zasadniczych dla urządzeń uŜywanych na
zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz.U. nr 231,
poz. 1942)
szczegółowych wymagań jakim powinny odpowiadać programy działań
mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych (Dz.U. nr 4,
poz. 44)
kryteriów wyznaczania wód wraŜliwych na zanieczyszczenie związkami azotu
ze źródeł rolniczych (Dz.U. nr 241, poz. 2093)
rodzajów pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii
kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być
80
przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i
sposobów ich prezentacji (Dz.U. nr 18, poz. 164)
wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku
substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią
tramwajową, lotniskiem, portem (Dz.U. nr 35, poz. 308)
dopuszczalnych mas substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach
przemysłowych (Dz.U. nr 35, poz. 309)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lutego 2003 roku w sprawie
rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją
instalacji lub urządzeń przekazywanych właściwym organom ochrony
środowiska oraz terminu i sposobu ich prezentacji (Dz.U. nr 59, poz. 529)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 marca 2003 roku w sprawie
opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U. nr 55, poz. 477)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 roku w sprawie
szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i
zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk
Rozporządzenie z dnia 30 maja 2003 roku w sprawie szczegółowego zakresu
obowiązku zakupu energii elektrycznej i ciepła z odnawialnych źródeł energii
oraz energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła
(Dz.U. nr 104, poz. 971)
Rozporządzenie z dnia 13 czerwca 2003 roku w sprawie wymagań w zakresie
prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz.U. nr 110, poz. 1057)
3.
Obwieszczenia
Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie
ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U.
nr 112, poz. 982)
Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 28 października 2002 roku w
sprawie jednostkowych stawek kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu
hałasu na rok 2003 (M.P. nr 54, poz. 743)
Obwieszczenie z dnia 15 kwietnia 2003 roku w sprawie średniej krajowej
przychodów gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska i
gospodarki wodnej w 2002 roku przypadających na jednego mieszkańca (M.P.
nr 23, poz. 340)
4.
Dokumenty programowe Państwa
Polityka Leśna Państwa
Narodowa strategia edukacji ekologicznej
Strategia rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich
Strategia rozwoju turystyki w latach 2001-2006
81
82
Załącznik B - Akty prawa Unii Europejskiej dotyczące środowiska.
1.
Dyrektywy
Dyrektywa 70/220/EWG i 94/12/WE w sprawie ustanawiania wymogów
technicznych i dopuszczalnych wartości dla CO i nie spalonych emisji
węglowodorów z silników pojazdów samochodowych
Dyrektywa Rady 75/440/EWG w sprawie wymaganej jakości wód
powierzchniowych przeznaczonych do pobierania wody pitnej w krajach
członkowskich (zmieniona dyrektywą Rady 79/869/EWG i 91/692/EWG)
Dyrektywa Rady 76/464/EWG w sprawie zanieczyszczenia powodowanego
przez niektóre substancje niebezpieczne odprowadzane do środowiska wodnego
Wspólnoty (zmieniona dyrektywą Rady 91/692/EWG)
Dyrektywa Rady 79/869/EWG dotycząca metod badań i częstotliwości analiz
wód powierzchniowych przeznaczonych do poboru wody pitnej w krajach
członkowskich (zmieniona dyrektywą Rady 91/692/EWG)
Dyrektywa Rady 80/68/EWG w sprawie ochrony wód podziemnych przed
zanieczyszczeniem powodowanym przez niektóre substancje niebezpieczne
(zmieniona dyrektywą Rady 91/692/EWG)
Dyrektywa 80/779/EWG w sprawie dopuszczalnych i zalecanych stęŜeń SO i
cząstek zawieszonych w powietrzu
Dyrektywa 82/884/EWG ustanowienie maksymalne wartości stęŜeń ołowiu w
powietrzu atmosferycznym
Dyrektywa 84/360/EWG w sprawie ograniczania zanieczyszczeń powietrza
powodowanych przez zakłady przemysłowe
Dyrektywa 85/203/EWG w sprawie obowiązujących dopuszczalnych wartości
tlenku azotu
Dyrektywa 85/210/EWG w sprawie zawartości ołowiu w benzynie
Dyrektywa Rady 86/278/EWG z dnia 12 czerwca 1986 r. w sprawie ochrony
środowiska a szczególnie gleb, przy stosowaniu osadów ściekowych w
rolnictwie
Dyrektywa Rady 86/280/EWG w sprawie wartości dopuszczalnych dla ścieków
i wskaźników jakości wód w odniesieniu do zrzutów niektórych
niebezpiecznych substancji objętych wykazem I załącznika do dyrektywy
76/464/EWG (zmieniona dyrektywą Rady 88/347/EWG, 90/415/EWG i
91/692/EWG)
Dyrektywa 88/77/EWG w sprawie wymogów technicznych i dopuszczalnych
CO, węglowodorów, NOx dla samochodów cięŜarowych
Dyrektywa Rady 88/609/EWG w sprawie ograniczenia emisji niektórych
zanieczyszczeń do powietrza z duŜych obiektów energetycznych spalania paliw
Dyrektywa 89/369/EWG w sprawie zapobiegania zanieczyszczaniu powietrza
przez nowe zakłady spalania odpadów komunalnych
Dyrektywa Rady 90/313/EWG z dnia 7 czerwca 1990 w sprawie swobodnego
dostępu do informacji o środowisku
83
Dyrektywa Rady 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych
Dyrektywa Rady 91/676/EWG w sprawie ochrony wód przed
zanieczyszczeniami wywołanymi azotanami ze źródeł rolniczych
Dyrektywa 92/72/EWG w sprawie wartości progowych azotu
Dyrektywa 93/12/EWG w sprawie zawartości siarki w paliwach płynnych
Dyrektywa Rady 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i kontroli
zanieczyszczenia (IPPC)
Dyrektywa Rady 98/83/WE w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia
przez ludzi
Dyrektywa 99/30/WE w sprawie wartości granicznych stęŜenia SO2, NO2, NOx,
pyłu i ołowiu w powietrzu
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE ustanawiająca ramy
dla polityki i działań Wspólnoty w dziedzinie gospodarki wodnej (zmieniona
decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady 2455/2001/WE)
Dyrektywa Komisji nr 2002/80/EC z 3 października 2002 dostosowania do
postępu technicznego Dyrektywy Rady Europy nr 70/220/EEC o sposobach
jakie powzięte mają zostać przeciw zanieczyszczeniu powietrza przez emisję z
silników samochodowych
Decyzja Rady Europy nr 2003/37/E z 16 stycznia 2003 w sprawie metod
pomiaru PM2.5 wg Dyrektywy 1999/30/EC
Dyrektywa Rady z dnia 01.12. 1986 r. w sprawie hałasu emitowanego przez
zmechanizowany sprzęt gospodarstwa domowego (86/594/EWG)
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 08.05.2000 r. w sprawie
zbliŜenia przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących hałasu
emitowanego przez urządzenia stosowane na zewnątrz pomieszczeń
(2000/14/WE)
Wspólne stanowisko Rady z dnia 07.06.2001 r. w sprawie przyjęcia dyrektywy
Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej oceny i zarządzania hałasem w
środowisku (2001/…/WE)
Dyrektywa nr 92/43/EWG z dnia 21 maj 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych oraz dzikiej fauny i flory (zmieniona dyrektywą 97/62/WE)
Dyrektywa nr 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony
dzikich ptaków (zmienionej dyrektywami 81/854/EWG, 91/244/EWG i in.)
Rozporządzenia WE/338/97 – dotyczącego uregulowania obrotu gatunkami
dzikiej fauny i flory (zobowiązania wynikające z „Konwencji Waszyngtońskiej”
o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków
zagroŜonych wyginięciem), zmienionego rozporządzeniami rady: WE/2307/97,
WE/2214/98.
84
Załącznik C. Zadania Gmin Powiatu Mikołowskiego ujęte w programie
wojewódzkim.
Zał. Nr 1 do Programu ochrony środowiska województwa śląskiego.
Wykaz waŜniejszych przedsięwzięć ochrony środowiska, których realizacja jest
wskazana w okresie przedakcesyjnym w zakresie ochrony środowiska, tj. w
latach 2001-2004.
Ochrona zasobów wodnych.
III. Uporządkowanie gospodarki wodno- ściekowej w miastach o liczbie
mieszkańców od 10000 do 100000.
Poz. 38. Inwestor - Urząd Miasta Mikołów.
Zadanie - Rozbudowa i modernizacja istniejących oczyszczalni ścieków.
Szacunkowy koszt - 25,4 mln zł.
Uwagi - Zadanie zgłoszone do realizacji w ramach programu „Odra”.
Załącznik D. Zadania zakładów z Powiatu Mikołowskiego zgłoszone do
programu wojewódzkiego.
Zał. Nr 2 do Programu ochrony środowiska województwa śląskiego.
Wykaz przedsięwzięć ochrony środowiska zgłoszonych przez zakłady
przemysłowe do realizacji w latach 2001 – 2004 ( ankiety ) w ramach prac nad
„Programem ochrony środowiska województwa śląskiego”.
Poz. 5. Zakład przemysłowy - Huta Łaziska S.A.
Zadanie – Weryfikacja dokumentacji systemu zarządzania środowiskowego w
Hucie Łaziska S.A., realizacja szkoleń w zakresie tego systemu i przygotowanie
Huty do certyfikacji na zgodność z normą ISO 14001
Element środowiska – Powietrze, woda, odpady
Kwota ogółem – 125.000 zł
Zadanie – Modernizacja stanowiska do suszenia i nagrzewania kadzi polegająca
na oszczędności zuŜycia gazu poprzez wymianę palników.
Element środowiska – Powietrze
Zadanie – Budowa nowoczesnej
technologiczne kruszarni Ŝelazokrzemu.
Element środowiska – Powietrze
85
instalacji
odpylającej
urządzenia
Załącznik E Wykaz przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami na terenie Powiatu Mikołowskiego, w tym
unieszkodliwiania odpadów.
Opis przedsięwzięcia
Potencjalne źródła
finansowania
Koszty w tys. zł
Jednostki realizujące Lata realizacji
2004
2005
2006
2007
Działania nieinwestycyjne
Opiniowanie gminnych planów
Starosta
gospodarki odpadami
Sporządzenie sprawozdania z
Starosta
wykonania PGO
Aktualizacja PGO – na lata 2008 – 2015
Starosta
Współpraca przy opracowaniu
Starostwo Powiatowe
wojewódzkiej bazy danych dotyczącej
wytwarzania i gospodarowania
odpadami
Współpraca przy realizacji przez Zarząd Starostwo Powiatowe
Województwa cyklu szkoleniowego dla
uczestników procesu eliminacji PCB
Wspieranie i koordynowanie działań
Starostwo Powiatowe
dotyczących rozwoju ponadgminnego
systemu gospodarki odpadami
komunalnymi
Działania uświadamiające (selektywna
Starostwo Powiatowe,
zbiórka surowców wtórnych,
Gminy
bioodpadów, kompostownie
przydomowe)
− organizacja szkoleń i konferencji
dotyczących gospodarki odpadami
− prowadzenie w przedszkolach i
szkołach podstawowych pogadanek
2004
2
-
-
-
Środki własne Powiatu
Co 2 lata
-
2,5
-
2,5
Co 4 lata
2003-2004
3
3
-
25
-
PFOŚiGW
WFOŚiGW
PFOŚiGW
2004
3
-
-
-
Zadania ciągłe
3
3
3
3
Zadania ciągłe
15
15
15
15
GFOŚiGW,
PFOŚiGW,
na temat segregacji odpadów w
gospodarstwach domowych
− promowanie pozytywnych
przykładów segregacji w
gospodarstwach domowych
− propagowanie kompostowania
odpadów organicznych przez
mieszkańców
Zwiększenie liczby mieszkańców
objętych zorganizowaną zbiórką
odpadów
Rozszerzanie systemu segregacji
odpadów u źródła (z zakupem
pojemników)
Organizowanie punktów zbiórki i
odbioru odpadów niebezpiecznych
Organizacja punktów zbiórki odpadów
wielkogabarytowych /wdroŜenie zbiórki
tych odpadów od mieszkańców
Likwidacja dzikich wysypisk
Monitoring składowisk
Opracowanie systemu kontroli
uczestniczenia w zorganizowanym
odbiorze odpadów
WdraŜanie ww. Systemu kontroli
ZałoŜenie systemu informacji o
komunalnych osadach ściekowych i ich
Gminy, Podmioty
gospodarcze
2004-2007
50
50
50
50
Gminy
Zadania ciągłe
30
30
30
30
Gminy
Zadania ciągłe
30
30
30
30
Gminy
Zadania ciągłe
15
15
15
15
Gminy
Zadania ciągłe
25
25
25
25
Zarządcy składowisk
Gminy, Firmy
wywozowe
Zadania ciągłe
2004
25
25
25
-
25
-
25
-
Gminy
Od 2004
-
-
-
Środki własne Gmin
Gminy
2005
Brak
danych
-
5
-
-
PFOŚiGW,
88
GFOŚiGW,
PFOŚiGW, środki
własne gmin
GFOŚiGW,
PFOŚiGW, budŜety
gmin
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
PFOŚiGW, programy
pomocowe
GFOŚiGW,
WFOŚiGW,
PFOŚiGW,
GFOŚiGW,
PFOŚiGW,
Właściciel składowiska
Środki własne Gmin i
firm
stosowaniu
Urealnienie cen za przyjęcie odpadów
na składowiska
Zintensyfikowanie kontroli sposobu
eksploatacji wysypisk
Inwentaryzacja „dzikich wysypisk”
Intensyfikacja działalności kontrolnej
Zbadanie jakości osadów ściekowych
celem określenia moŜliwości ich
wykorzystania do celów rolniczych
Kontrola posiadaczy odpadów
niebezpiecznych, medycznych i
weterynaryjnych
Egzekwowanie realizacji zaleceń
wydawanych w zezwoleniach
Zgłoszenie do WIOŚ przypadków
nieprzestrzegania właściwego
składowania odpadów przemysłowych
Opracowanie planu usuwania azbestu
-
-
-
Zadania ciągłe
Brak
danych
10
10
10
10
Zadania ciągłe
3
3
2
2
Zadania ciągłe
10
10
10
10
Zarządzajacy
oczyszczalnią
2007
-
-
-
10
WFOŚiGW,
środki własne
PFOŚiGW
GFOŚiGW,
Starosta
Zadania ciągłe
3
3
3
3
Starosta
Zadania ciągłe
3
3
3
3
Mieszkańcy,
Organizacje
pozarządowe,
Starostwo Powiatowe
Starostwo Powiatowe
Zadania ciągłe
4
4
4
4
2004
15
-
-
-
PFOŚiGW
0
Gminy, Zarządcy
składowisk
Gminy
Gminy
Gminy
2003-2004
89
Działania inwestycyjne
Rozbudowa sieci kanalizacyjnej
Gmina Orzesze
Rozbudowa sieci sanitarnej i
kanalizacyjnej w Gminie Ornontowice
Budowa oczyszczalni ścieków
Ornontowice – Centrum
Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej
w Gminie Wyry.
Rozbudowa istniejącej oczyszczalni
ścieków.
Budowa Zakładu Przeróbki Odpadów
Komunalnych w Mikołowie.
Budowa oczyszczalni ścieków
„Centrum” i rozbudowa sieci
kanalizacji sanitarnej w Mikołowie.
Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej
w Gminie Łaziska Górne
Gmina Ornontowice
2004-2007
6 875
8 741
6 541
2004-2007
1 000
1 000
1 970
1 970
2 470
2 470
2004-2007
-
-
500
500
2004-2007
648
1 818
50
2004-2005
2 500
2 500
Gmina Wyry
Gmina Mikołów
Gmina Łaziska
Górne
2004
3 500
brak danych
2004-2007
2004-2007
Brak
danych
Brak
danych
90
6 541 BudŜet Gminy,
GFOŚiGW,
WFOŚiGW
Środki strukturalne
UE, poŜyczka
1 200 BudŜet Gminy
1 200 Środki pomocowe UE
Środki WFOŚiGW
500 BudŜet Gminy
500 Środki pomocowe UE
Środki WFOŚiGW
BudŜet Gminy
750 Środki pomocowe UE
oraz WFOŚiGW
BudŜet Gminy
Środki pomocowe UE
WFOŚiGW
Brak
danych
Brak
danych
Brak
Brak
danych danych
Brak
Brak BudŜet Gminy
danych danych Środki pomocowe UE
WFOŚiGW
Literatura:
1. Program Ochrony Środowiska Województwa Śląskiego do 2004 roku
oraz cele długoterminowe do roku 2015 – SEJMIK WOJEWÓDZTWA
ŚLĄSKIEGO, Katowice 2002
2. Projekt Programu Ochrony Środowiska dla miasta Mikołów, GIG
Katowice, 2003 r.
3. Program Ochrony Środowiska Miasta Łaziska Górne 2002-2004 r.
4. Program Ochrony Środowiska Gminy Orzesze, Beskidzki Fundusz
Ekorozwoju S.A., 2003
5. Środowisko przyrodnicze Mikołowa. Stan-zagroŜenia-kształtowanie.
Praca pod redakcją Damiana ABSALONA. Polski Klub Ekologiczny.
Katowice-Mikołów 2003.
6. Strategia Rozwoju Miasta Łaziska Górne.
7. Strategia Rozwoju Miasta Orzesze.
8. Strategia Rozwoju Gminy Wyry – Uchwała nr XIV/87/99 Rady Gminy
Wyry, 15..XII.1999 r.
9. Strategia rozwoju Gminy Ornontowice – Zarząd Gminy Ornontowice,
wrzesień 2002 r.
10.Zanieczyszczenie atmosfery w województwie katowickim w latach 19971998 oraz w byłych województwach: bielskim i częstochowskim w roku
1998 – Śląska Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna,
Katowice 1999.
11.Zanieczyszczenie atmosfery w województwie śląskim w latach 20012002 - Śląska Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna,
Katowice 2003.

POWIAT MIKOŁOWSKI PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA

Transkrypt

Podobne dokumenty

Dodatkowa gwarancja FORMUŁA NON STOP Potrzebujesz więcej

Leges Scholasticae Jambicis Trimetris conscriptae 1542 [prawa

Untitled - Poezjem.pl

Do prania : Fairy żel do prania NON BIO 80p/4l

Wyrazy, wyrażenia, sentencje łacińskie

Cause marketing ? wspólna strategia firm komercyjnych i

Tylko żyć. Nic więcej

Pobierz zestaw sentencji 2