Fragment 1 - AlmaPress

1833
Kraj: USA
Rodzaj linii:
South Carolina Canal
and Rail Road Company
M
oda na taniec, jaka zapanowała w latach 20. XX wieku w Charleston, ma swoje
źródła w przemysłowych dokach tego miasta. Wiek wcześniej to samo miasto
pasażerska, towarowa
zapisało się w historii tym, że powstała tu jedna z pierwszych w Ameryce publicznych
Długość linii: 219 km
linii kolejowych.
Szybko

Handlowe

Polityczne

Inżynierskie

Wojskowe
Wizjoner
Oliver Evans przewidział,
że w parze tkwi potencjał
pozwalający napędzać
lokomotywy i przewozić
ludzi na odległość wielu
setek kilometrów.
Pojazd wyjedzie rano z Waszyngtonu, pasażerowie
śniadanie zjedzą w Baltimore, obiad w Filadelfii,
a kolację tego samego dnia w Nowym Jorku.
Oliver Evans, wizjoner kolejnictwa, 1813
32
50 na j s ły n n i e js z y ch l i n i i k ol e j o w y c h w hist o r ii
Columbia
South Carolina
Bamburg
Orangeburg
Jez.
Marion
Augusta
Jez.
Moultrie
Barnwell
So
uth
Ca
Georgia
Charleston
r
ina
Społeczne
Pomysł, żeby zjeść śniadanie w Baltimore, a kolację w Nowym Jorku,
wydawał się w 1813 roku zupełnie absurdalny. Ale autorem takiego pomysłu
był człowiek z wizją. Pięćdziesiąt lat później „Monthly Chronicle” donosiła:
„Odległość między Baltimore i Nowym Jorkiem można z łatwością pokonać
[pociągiem] w jeden dzień”.
Oliver Evans urodził się w 1755 roku i uczył się zawodu u kołodzieja.
Warsztat kołodzieja, podobnie jak kuźnia kowala, były ulubionymi miejscami wieczornych spotkań. Było tam ciepło, jasno, a jeśli rzemieślnik naprawiał akurat koło, coś się działo. Żelazną obręcz należało najpierw rozgrzać do
czerwoności, a następnie owinąć wokół drewnianej obręczy. Uczeń polewał
następnie koło zimną wodą, żeby metal skurczył się i ciasno przylegał do
obręczy. W warsztacie kołodzieja kłębiły się obłoki pary. To wywarło na
Evansie duże wrażenie. A także dowcip, jaki zrobił czeladnik kowala. Chłopak
wypełnioną wodą i przybitką lufę karabinu rozgrzał w palenisku kołodzieja,
a para spowodowała wybuch, który wypłoszył wszystkie ptaki w okolicy.
Dla Evansa tematem tej lekcji była siła pary. Podgrzana w zbiorniku
woda zwiększa swoją objętość i zamienia się w parę wodną. Evans wiedział,
że para potrafi poruszyć tłok. Przyjrzał się uważnie niskociśnieniowym
silnikom parowym Boultona i Watta i wiedział, jakie są ich ograniczenia.
Tak jak Richard Trevithick doskonaląc plany Penydarren, tak samo Evans
zbudował poruszany parą pojazd, który mógł poruszać się po szynach.
Wyobrażał sobie nawet, że przyjdzie czas, „kiedy ludzie będą podróżować
z miasta do miasta dyliżansami napędzanymi parą niemal tak szybko jak
ptaki – 24–32 km/h. A podróż z taką prędkością i szybkie zmiany krajobrazu będą najwspanialszym z możliwych doświadczeń”.
Jez. Murray
ol

jak ptak
Camden
Dorchester
Walterboro
Charleston
Atlantyk
Nowa linia kolejowa
w Charleston miała
dać mieszkańcom miasta
znaczącą przewagę
nad sąsiadami
w prowadzeniu interesów.
Jeszcze w 1789 roku Evans opatentował plany amfibii z silnikiem parowym.
Przed Ameryką na początku XIX wieku stało jednak wiele śmiałych wyzwań,
brakowało natomiast kapitału i Evans nie wiedział, czy zachować zarobione na
patentach pieniądze, czy zainwestować je w nowe projekty. Jeden z jego przyjaciół wyjechał do Anglii, żeby poszukać tam sponsora dla Evansa. Sponsora nie
znalazł, wkrótce bowiem zmarł, ale istnieją domysły, że plany lokomotywy parowej Evansa mogły przypadkowo trafić do rąk Richarda Trevithicka. Czyżby
Penydarren zawdzięczał swoje istnienie amerykańskiemu wynalazcy?
Evans zmarł w 1819 roku w wyniku pożaru w jego firmie, wznieconego
prawdopodobnie przez niezadowolonego pracownika. Rok później jego fanaberie o ludziach „podróżujących w dyliżansach napędzanych parą” zaczęły się ziszczać, kiedy miasto Charleston w Karolinie Południowej przystąpiło do budowy jednej z pierwszych amerykańskich linii kolejowych.
Na
lądzie i na wodzie
W latach 80. XVIII wieku
Oliver Evans opatentował
plany amfibii
z napędem parowym.
Sou th Carolin a Can al an d R ail Road Compan y
33