Meotdy i badania systemów transportowych i ich elementów
Transkrypt
Meotdy i badania systemów transportowych i ich elementów
Spis rzeczy – Contents J o a n n a B o y k e – Charakterystyki hydromechaniczne decydujce o zachowaniu si uszkodzonego statku powietrznego na powierzchni wody .......................................................................... 5 Hydromechanic Characteristics Influencing the Behaviour of a Damaged Air Craft on the Free Surface of Water J e r z y C h m i e l , A d a m R o s i s k i – Integracja systemów bezpieczestwa dworca kolejowego ................................................................................................................. 21 Integration of Security Systems of Railway Station A n d r z e j C z e r e p i c k i – Perspektywy zastosowania baz danych NoSQL w inteligentnych systemach transportowych ......................................................................... 29 Perspectives of Using NoSQL Databases in Intelligent Transportation Systems M a r c i n D m o c h o w s k i , I w o n a G r a b a r e k – Analiza parametrów owietlenia wybranych wskaników pilotaowo-nawigacyjnych w kabinie pilota samolotu szkolno-treningowego PZL-130 ORLIK TC-I ........................................................................... 39 Lighting Parameters Analysis of the Selected Pilotage-Navigation Indicators in the Cabin of the Pilot-Training Airplane PZL-130 Orlik TC-I Witold Grudzie, Cezary ucyk, Tadeusz Niedziela – Analiza procesów ogrzewania zwrotnic tramwajowych ............................................................................ 55 Analysis of Tram Rail-Switches Heating Processes Z b i g n i e w J a n i k – Aspekty syntezy danych w ITS Aspects of Data Fusion in ITS ............................................................................... 65 Z b i g n i e w K a s p r z y k , M a r i u s z R y c h l i c k i – Zastosowanie usug SMS w transporcie ............................................................................................................................................................ 75 The Use of SMS Services in Transport Z b i g n i e w K a s p r z y k , M i r o s a w S i e r g i e j c z y k – Optymalizacja liczby stanowisk systemu poboru opat w ruchu autostradowym ......................................................... 83 Optimization of the Number of Toll Collection Stations in Motorway Movement M a r c i n K o n i a k – Zasobnik energii w ukadach adowania pojazdów elektrycznych na terenie duych aglomeracji miejskich ............................................................................ 97 Battery Energy Storage for Electric Vehicles Charging System Located in Urban Areas M a r i u s z K r z y a n o w s k i – Pomiar i zarzdzanie bezpieczestwem ruchu lotniczego – ujcie praktyczne ................................................................................................................................ 105 Air Traffic Safety Management and Measurement – Practical Approach Sawomir Michalak, Alicja Malanowicz, Tomasz Prusik – System bada fonoskopijnych w lotnictwie ................................................................................................... 115 Phonoscopic Examination System in Aviation T a d e u s z N i e d z i e l a – Graniczne parametry detekcyjne detektorów fotonowych z (Hg, Zn)Te ...................................................................................................................................................................... 123 Detection Borderline Parameters of (Hg,Zn)Te Photon Detectors J ó z e f O k u l e w i c z – Rola kryteriów integralnoci systemu transportu kolejowego The Role of Integrity Criteria of a Railway Transport System ....... 145 M i e c z y s a w P l i c h , P i o t r S z y p o w s k i – Eksploatacyjne waciwoci magistrali CAN w pojazdach samochodowych ............................................................................................ 155 Operational Properties of Can Bus in Motor Vehicles A d a m R o s i s k i – Trzystanowa eksploatacyjna strategia maksymalizacji wskanika gotowoci uwzgldniajca uwarunkowania ekonomiczne ............................................ 167 Tri-State Exploitation Strategies of Maximizing the Coefficient of the Readiness with the Regard to Economic Conditions M a r i u s z R y c h l i c k i , Z b i g n i e w K a s p r z y k – Integracja usug poczty elektronicznej oraz sms w maych i rednich przedsibiorstwach transportowych ................. 175 Integration of Electronic Mail and SMS Services for Small and Middle-Sized Transport Companies M a r i u s z R y c h l i c k i , A n d r z e j M i s z k i e w i c z – Ocena dokadnoci danych lokalizacyjnych odbiorników GPS ..................................................................................................... 187 Accuracy Evaluation of GPS Localization Data M i r o s a w S i e r g i e j c z y k , S t a n i s a w G a g o – Problemy zapewnienia bezpieczestwa informacyjnego w sieci GSM-R ........................................................................................ 199 Information Security Problems in the GSM-R Network P a u l i n a S t a c z y k , A n n a S t e l m a c h – Analiza wpywu elementów infrastruktury krytycznej na gotowo operacyjn portu lotniczego ............................................... 211 Impact Analysis of Critical Infrastructure for Operational Availability of The Airport M a r e k S t a w o w y – Wyznaczanie jakoci informacji w telematyce autostradowej .................................................................................................................................................................... 221 Determination of Information Quality of Motorway Telematics PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Joanna Boyke Politechnika Gdaska CHARAKTERYSTYKI HYDROMECHANICZNE DECYDUJCE O ZACHOWANIU SI USZKODZONEGO STATKU POWIETRZNEGO NA POWIERZCHNI WODY Rkopis dostarczono, stycze 2013 Streszczenie: Wypadki lotnicze zwizane z ldowaniem awaryjnym skoniy autora do przeanalizowania czy ldowanie awaryjne na akwenie wodnym jest lepszym rozwizaniem z punktu widzenia bezpieczestwa ludzi, mienia i rodowiska naturalnego, ni ldowanie na pycie lotniska. Jeli przyjmiemy, e miar bezpieczestwa jest ryzyko wypadku. Biorc pod uwag fakt, e autor zajmuje si problematyk bezpieczestwa obiektów oceanotechnicznych w stanie uszkodzonym, zdecydowano si na przedstawienie w artykule podstawowych elementów modelu zachowania si statku powietrznego w ostatniej fazie podchodzenia do ldowania awaryjnego na akwenie wodnym i zachowaniu si na swobodnej powierzchni wody. Podano warunki równowagi oraz opisano pywalno i stateczno statku powietrznego po wykonaniu manewru awaryjnego ldowania na wodzie. Przedstawiono problemy zwizane z modelowaniem zachowania si statku powietrznego na swobodnej powierzchni wody w tym problemy zwizane z statecznoci i pywalnoci zarówno w stanie uszkodzonym, jak i nieuszkodzonym. Opisano te problemy zwizane z okreleniem czasu ewakuacji i czasu ewentualnego zatapiania statku powietrznego na skutek utraty integralnoci kaduba. Sowa kluczowe: wypadek, ryzyko, ldowanie awaryjne, zatapianie, pywalno , stateczno HYDROMECHANIC CHARACTERISTICS INFLUENCING THE BEHAVIOUR OF A DAMAGED AIR CRAFT ON THE FREE SURFACE OF WATER Abstract: The accidents connected with an emergency landing of the air craft have been the reason to analyze if the emergency landing on the free surface of water is a better form the safety of human, property and environment point of view than landing in the airport. Assuming that the measure of safety is the risk. Taking into account that the author work is connected with the safety of ocean engineering objects in damaged conditions a decision has been made to present in the paper the major elements of the model for analyzing the motions of a air craft in close proximity to the water surface. The buoyancy conditions have been given and the floatability and stability conditions have been described for the conditions after the air craft landing on the free surface of water. The problems regarding the time for evacuations and the so-called time for flooding after the loss of air craft hull integrity is described. Keywords: accident, risk, emergency landing, flooding, floatability, stability PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Jerzy Chmiel, Adam Rosiski Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu INTEGRACJA SYSTEMÓW BEZPIECZESTWA DWORCA KOLEJOWEGO Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: Elektroniczne systemy bezpieczestwa mog by zastosowane jako element skadowy systemów telematyki transportu. Realizuj one wówczas usug zapewnienia bezpieczestwa podróowania, która jest jedn z usug realizowanych przez systemy telematyki transportu. Dziki temu wzrasta poziom bezpieczestwa zarówno podrónych jak i przewoonych adunków. W referacie zostaa przeprowadzona analiza metod integracji elektronicznych systemów bezpieczestwa zastosowanych w obiekcie transportowym, jakim jest dworzec kolejowy. Sowa kluczowe: integracja, systemy bezpieczestwa, transport INTEGRATION OF SECURITY SYSTEMS OF RAILWAY STATION Summary: Electronic security systems can be used as a component of transport telematics systems. They implement the security services of travel, which is one of the services provided by transport telematics systems. This increases the level of security for both travelers and cargo carried. In this paper was carried out the analysis of methods of integration of electronic security systems used in transportation object, which is the railway station. Keywords: integration, security systems, transport PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Andrzej Czerepicki Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu PERSPEKTYWY ZASTOSOWANIA BAZ DANYCH NoSQL W INTELIGENTNYCH SYSTEMACH TRANSPORTOWYCH Rkopis dostarczono, marzec 2013 Streszczenie: W artykule przedstawiono ide zastosowania baz danych NoSQL we wspóczesnych inteligentnych systemach informatycznych w transporcie. Zaprezentowano przesanki do rozwoju nierelacyjnych baz danych oraz potencjalne obszary ich zastosowa. Na przykadach prostych struktur danych zilustrowano koncepcje funkcjonowania poszczególnych rodzajów baz danych NoSQL. Przedstawiono kryteria decydujce o moliwoci zastosowania nierelacyjnej bazy danych w informatycznym systemie transportowym okrelonego rodzaju. Sowa kluczowe: nierelacyjne bazy danych, inteligentne systemy transportowe, informatyka PERSPECTIVES OF USING NoSQL DATABASES IN INTELLIGENT TRANSPORTATION SYSTEMS Summary: This paper presents an idea of the use of NoSQL databases in modern intelligent transportation systems. Presented evidence for the development of non-relational databases and the potential areas of their application. Shows the concepts of functioning of various types of NoSQL databases on examples of simple data structures. Presents the criteria for the applicability of non-relational database in the intelligent transportation systems of a given type. Keywords: non-relational databases, intelligent transportation systems, informatics PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2012 Marcin Dmochowski, Iwona Grabarek Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu ANALIZA PARAMETRÓW OWIETLENIA WYBRANYCH WSKANIKÓW PILOTAOWONAWIGACYJNYCH W KABINIE PILOTA SAMOLOTU SZKOLNO-TRENINGOWEGO PZL-130 ORLIK TC-I Rkopis dostarczono, kwiecie 2012 Streszczenie: Artyku przedstawia wyniki bada luminancji wybranych wskaników pilotaowonawigacyjnych w pierwszej kabinie pilota samolotu szkolno-treningowego PZL-130 Orlik TC-I. Uzyskane z pomiarów wartoci luminancji wykorzystano do obliczenia kontrastu dla poszczególnych elementów wskaników i porównano go z zaleceniami zawartymi w normach NATO. Wyniki bada zostay skonfrontowane z opiniami pilotów, latajcych na tym typie samolotu, dziki zastosowaniu autorskiej ergonomicznej listy kontrolnej. Pomierzone wartoci luminancji pozwoliy równie na analiz szczelnoci obudów wybranych wskaników. W artykule zaproponowano odpowiednie dziaania korekcyjne, sformuowane na podstawie analizy wyników bada, majce na celu popraw wartoci kontrastu i udoskonalenie wskaników z myl o korzystniejszych warunkach pracy pilotów. Sowa kluczowe: luminancja, kabina pilota, ergonomia LIGHTING PARAMETERS ANALYSIS OF THE SELECTED PILOTAGE-NAVIGATION INDICATORS IN THE CABIN OF THE PILOT-TRAINING AIRPLANE PZL-130 ORLIK TC-I Abstract: This article presents the luminance research results of the selected basic pilotage-navigation parameters indicators in the first cabin of the pilot-training airplane PZL-130 Orlik TC-I. Luminance values obtained from measurements have been used to calculate contrast for individual elements of the indicators and to compare it with the recommendations contained in the NATO standards. The research results have been confronted with the opinion of the pilots flying on this type of airplane thanks to the author’s ergonomic control list. Measured luminance value also allowed to analyze the selected indicator chassis tightness. In this article there have been proposed appropriate corrective actions, formulated on the basis of research results analysis, which aim in improvement of the contrast values and refinement of indicators for more favorable conditions of pilot work. Keywords: luminance, cockpit, ergonomics PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Witold Grudzie Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o., Zakad Energetyki Trakcyjnej i Torów – T-1 Cezary ucyk, Tadeusz Niedziela Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu Zakad Systemów Informatycznych i Trakcyjnych w Transporcie ANALIZA PROCESÓW OGRZEWANIA ZWROTNIC TRAMWAJOWYCH Rkopis dostarczono, listopad 2012 Streszczenie: W artykule przedstawiono i omówiono schemat blokowy systemu ogrzewania rozjazdów tramwajowych w Warszawie. Pokazano przykadowe termogramy powierzchni zwrotnic, wykonane za pomoc kamery termowizyjnej przy mronej pogodzie. Przedstawiono model cieplny ogrzewania zwrotnicy tramwajowej. Przeanalizowano celowo stosowania grzaek o rónej mocy. Sowa kluczowe: tramwaj, zwrotnica, grzaka ANALYSIS OF TRAM RAIL-SWITCHES HEATING PROCESSES Summary: A block diagram of system used in Warsaw for tram rail-switches heating is presented and discussed. Some examples of switches surface thermograms taken with thermovision camera in frosty weather are given. A thermal model of tram rail-switch heating has been proposed. The appropriateness of use of heaters with different power was discussed. Keywords: tram, rail-switch, heater PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Zbigniew Janik Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu Zakad Systemów Informatycznych i Trakcyjnych w Transporcie ASPEKTY SYNTEZY DANYCH W ITS Rkopis dostarczono, stycze 2013 Streszczenie: W systemach transportowych, aby efektywnie wykorzysta niezliczon ilo danych i odpowiednich informacji musimy dy do ich zmniejszenia wykorzystujc odpowiednie metody, teorie i algorytmy syntezy informacji znane z innych mniej lub bardziej pokrewnych dziedzin nauki. Szeroki zbiór rónorodnych narzdzi bazujcych na technologii informatycznej, komunikacji bezprzewodowej i elektronice pojazdowej, umoliwia sprawne i efektywne zarzdzanie infrastruktur transportow oraz sprawn obsug podrónych. W takich systemach funkcjonowanie transportu jest w wysokim stopniu wspierane zintegrowanymi rozwizaniami pomiarowymi (czujniki, sensory), telekomunikacyjnymi, informatycznymi i informacyjnymi, a take automatycznego sterowania. Aby dziaa wydajnie ITS musi by zasilany szerokim zestawem danych oraz informacji, w zwizku z powyszym jednym z komponentów tego zoonego procesu jest synteza danych. Sowa kluczowe: synteza informacji, systemy ITS, architektura systemów. ASPECTS OF DATA FUSION IN ITS Summary: In transport systems in order to effectively use innumerable amount of data and appropriate information we must try to reduce them using appropriate methods, theories and data fusion algorithms wellknown from other more or less related fields of science. Wide set of diverse tools being based on computer technology, wireless communication and vehicle electronics, enable efficient and effective managing of the transport infrastructure and the efficient service of passengers. In such systems functioning of the transport is to a high degree supported by integrated solutions from measuring (i.e. sensors), telecommunications, computer science and information technology, as well as by automatic guidance. In order to act productively the transport information system must be fed with the huge dataset and information, therefore data fusion is one of components of this assumed process. Keywords: data fusion, ITS systems, architecture system PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Zbigniew Kasprzyk, Mariusz Rychlicki Wydzia Transportu, Politechnika Warszawska ZASTOSOWANIE US UG SMS W TRANSPORCIE Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: W artykule zaprezentowano moliwoci zastosowania usug SMS w transporcie. Zaproponowano system ledzenia lokalizacji pojazdów wykorzystujc krótkie wiadomoci tekstowe do informowania o stanie adunku znajdujcego si w pojedzie. Zwrócono równie uwag na problem wyduonego czasu oczekiwania na placach poboru opat znajdujcych si na autostradach objtych manualnym systemem poboru opat. Tworzenie si zatorów na placach poboru opat bezporednio przekada si na standard jakoci obsugi uytkowników systemu i koszty eksploatacyjne systemu poboru opat. Rozwizaniem tego problemu moe by zwikszenie przepustowoci placów poboru opat poprzez ich rozbudow lub stworzenie uniwersalnego systemu informacyjnego o czasie oczekiwania na placach poboru opat, tak by kierowca mia moliwo optymalnego wyboru trasy z moliwoci uniknicia kongestii w ruchu autostradowym. Sowa kluczowe: usugi SMS, serwer SMS, usuga ledzenia pojazdów, autostradowe systemy informacyjne THE USE OF SMS SERVICES IN TRANSPORT Summary: The paper presents the possibility of using SMS in transport. Proposed vehicle location tracking system using short text messages to inform about the state of the cargo in the vehicle. It also drew attention to the problem of prolonged waiting times at toll plazas located on the highways of manual toll collection system. Create a congestion toll plazas directly translates to quality standard system support and maintenance costs tolling system. The solution to this problem would be to increase the capacity of toll plazas with their development or to create a universal information system while waiting for toll plazas so that the driver is able to choose the optimal route with the ability to avoid congestion on the motorway traffic. Keywords: SMS, SMS server, the service vehicle tracking, motorway information systems PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Zbigniew Kasprzyk, Mirosaw Siergiejczyk Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu OPTYMALIZACJA LICZBY STANOWISK SYSTEMU POBORU OP AT W RUCHU AUTOSTRADOWYM Rkopis dostarczono, marzec 2013 Streszczenie: W artykule zwrócono uwag na problem tworzenia si zatorów na placach poboru opat znajdujcych si blisko duych aglomeracji miejskich. Problem ten powoduje konieczno rozbudowy i poszerzenia istniejcych placów poboru opat oraz zwikszenia udziau elektronicznego systemu poboru opat w procesie poboru opaty. W pracy zaprezentowano prognoz ruchu drogowego na najblisze lata na odcinku autostrady w celu optymalizacji istniejcej liczby stanowisk poboru opat przy odpowiednim udziale elektronicznego systemu poboru opat. Zagadnienie optymalizacji liczby stanowisk poboru opat bezporednio przekada si na standard jakoci obsugi i koszty eksploatacyjne systemu poboru opat. Sowa kluczowe: system poboru opat, liczba stanowisk poboru opat, ruch autostradowy OPTIMIZATION OF THE NUMBER OF TOLL COLLECTION STATIONS IN MOTORWAY MOVEMENT Summary: The article focuses on the problem of creating a congestion toll stations located near large urban areas. This problem makes it necessary to develop and expand existing toll stations, and increase the share of electronic toll collection system in the process of collecting the fee. The paper presents traffic forecast for the coming years on the stretch of highway in order to optimize the number of existing toll stations with appropriate involvement of an electronic toll collection system. The issue of optimizing the number of toll stations translates directly into standard of service quality and operational costs tolling system. Keywords: toll collection system, number of toll stations, motorway movement PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Marcin Koniak Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu ZASOBNIK ENERGII W UK ADACH ADOWANIA POJAZDÓW ELEKTRYCZNYCH NA TERENIE DUYCH AGLOMERACJI MIEJSKICH Rkopis dostarczono, listopad 2012 Streszczenie: Przewidywany wzrost udziau samochodów elektrycznych zarówno do przewozu towarów jak i osób wymaga stworzenia wydajnej i bezpiecznej infrastruktury ukadów ich adowania. Szczególnie istotne jest to w obszarach aglomeracji miejskich, gdzie liczba takich pojazdów bdzie najwiksza. W artykule przedstawiono koncepcje wykorzystania zasobnika energii do adowania samochodów elektrycznych. Zaprezentowano moliwe do zastosowania technologie magazynowania energii. Autor przeanalizowa koncepcje instalacji takich ukadów na parkingach typu Parkuj i Jed, duych obiektów jak centra handlowe i kompleksy biurowe, bazach firm kurierskich i zajezdniach autobusowych. Ze wzgldu na miejsce instalacji przedstawiona zostaa take moliwo wspópracy z odnawialnymi ródami energii. Sowa kluczowe: stacje adowania, pojazdy elektryczne, zasobnik BATTERY ENERGY STORAGE FOR ELECTRIC VEHICLES CHARGING SYSTEM LOCATED IN URBAN AREAS Summary: The projected increase in the share of electric vehicles for transport, of both goods and people, requires an efficient and secure charging infrastructure. This is especially important in urban areas, where the number of such vehicles will be the greatest. The article presents the concepts of energy storage system used for charging electric cars. The author examined the idea of installing such systems in car parks e.g. Park and Ride, large buildings, such as shopping centers and office complexes, shipping company's facilities and bus depots. The possibility of cooperation with renewable energy sources, which takes into account the location of the equipment, is also presented in the following article. Keywords: charging stations, electric vehicles, energy storage PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Mariusz Krzyanowski Polska Agencja eglugi Powietrznej Biuro Zarzdzania Bezpieczestwem Ruchu Lotniczego i Jakoci Usug POMIAR I ZARZDZANIE BEZPIECZESTWEM RUCHU LOTNICZEGO – UJCIE PRAKTYCZNE Rkopis dostarczono, stycze 2013 Streszczenie: W niniejszej publikacji przedstawiono zagadnienia dotyczce wdroonego Systemu Zarzdzania Bezpieczestwem w organie zarzdzania ruchem lotniczym, wraz z przyjt struktur i gównymi jego elementami oraz praktyczne efekty jego wdroenia. Zaprezentowano równie zasady pomiaru bezpieczestwa ruchu lotniczego oraz przyjte wskaniki bezpieczestwa - wynikowe i procesowe. Sowa kluczowe: System Zarzdzania Bezpieczestwem, pomiar bezpieczestwa ruchu lotniczego, zarzdzanie ryzykiem, wskaniki bezpieczestwa, kultura bezpieczestwa AIR TRAFFIC SAFETY MANAGEMENT AND MEASUREMENT – PRACTICAL APPROACH Abstract: In this paper the basis, structure, main elements and practical results of implementation of Safety Management System in Air Navigation Service Provider organization were presented. In addition air traffic safety measurement methods and safety indicators were also described. Keywords: Safety Management System, safety measurement, risk management, safety indicators, safety culture PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Sawomir Michalak, Alicja Malanowicz, Tomasz Prusik Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych w Warszawie SYSTEM BADA FONOSKOPIJNYCH W LOTNICTWIE Rkopis dostarczono, stycze 2013 Streszczenie: Referat powicony jest znaczeniu bada zapisów dwikowych utrwalanych przez lotnicze rejestratory rozmów - naziemne i pokadowe - dla bezpieczestwa lotów. Poruszona w nim zostaa problematyka wpywu czynnika ludzkiego na zainicjowanie i rozwój sytuacji krytycznych w locie, jak równie moliwoci ekstrahowania symptomów diagnostycznych z przedmiotowych nagra. W tym kontekcie zaprezentowano fonoskopi, jako dziedzin kryminalistyki, której przedmiotem interdyscyplinarnych i wieloaspektowych analiz s nagrania dwikowe, w gównej mierze zawierajce cechy zwizane z mówc, cho take dotyczce technicznych aspektów rejestracji zapisów audio. Zarysowano równie obszar takich analiz nagra lotniczych, który do penego opracowania wymaga poszerzenia zespou badawczego o innych specjalistów - gównie psychologów dowiadczonych w pracy z personelem lotniczym. Zwiza charakterystyka zakresu bada fonoskopijnych oraz fonoskopijno-psychologicznych, przedstawia t dziedzin jako narzdzie – nowoczesne i dotd nie do doceniane w szerokim spektrum dziaa skierowanych na podniesienie poziomu bezpieczestwa lotów. W konkluzji referatu krótko przedstawione s zaoenia programowe tworzonego wanie w Zakadzie Awioniki Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych w Warszawie, Laboratorium Fonoskopii Lotniczej, jako zalka wyspecjalizowanego orodka kompleksowych bada nagra lotniczych oraz centrum profilowanych w tym kierunku bada naukowych. Sowa kluczowe: fonoskopia, bezpieczestwo lotów, pokadowe rejestratory dwiku, fonetycznolingwistyczne badania mowy, psycho-lingwistyczne badania mowy PHONOSCOPIC EXAMINATION SYSTEM IN AVIATION Abstract: This paper explains the importance of examining - for flight safety - the audio track created by voice recorders, both ground and flight. It talks about the impact of the human factor on initiation and development of critical situations in air, as well as possibility of extracting diagnostic symptoms from subject records. In this context phonoscopy is presented as a branche of forensic that uses the audio records as a subject of interdisciplinary, multiaspect analysis focusing on traits of the speaker but also regarding the technical aspects of creating an audio record. The paper also talks about flight record analysis that involves other specialists – namely psychologists who have experience with flight personnel. The short characteristic of this range of forensic and psychological examination portrays this field as a modern tool that is often underestimated in the wide spectrum of activities focused on improving flight safety. The conclusions describe shortly the programme foundations of newly created Laboratory of Flight Phonoscopy in Avionic Department of the Air Force Institute of Technology in Warsaw, as the origin of the specialised center of complex examination and study of the flight records. Keywords: phonoscopy, flight safety, flight voice recorders, phonetic-linguistic speech examinations, psycho-linguistic speech examinations. PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Tadeusz Niedziela Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu GRANICZNE PARAMETRY DETEKCYJNE DETEKTORÓW FOTONOWYCH Z (Hg, Zn)Te Rkopis dostarczono, padziernik 2012 Streszczenie: W artykule okrelono rozkad fali elektromagnetycznej w typowej strukturze detekcyjnej detektora fotonowego. Podano wzory na: wspóczynnik wydajnoci kwantowej, rozkad intensywnoci promieniowania, gstoci prdu oraz rozkad koncentracji noników adunku w elemencie fotoczuym. Obliczono graniczne i aktualnie maksymalne do uzyskania parametry detekcyjne fotorezystorów z (Hg, Zn)Te. Zilustrowano wspóczynnik zewntrznej wydajnoci kwantowej oraz intensywno promieniowania w elemencie fotoczuym umieszczonym w prostej optycznej wnce rezonansowej. Sowa kluczowe: intensywno promieniowania, wspóczynnik zewntrznej wydajnoci kwantowej, gsto prdu, koncentracja noników adunku DETECTION BORDERLINE PARAMETERS OF (Hg,Zn)Te PHOTON DETECTORS Summary: The paper determines electromagnetic wave distribution in a typical detection structure of a photon detector. Formulas have been given for quantum efficiency coefficient, radiation intensity distribution, current density and distribution of charge carrier concentration in a photosensitive element. Detection borderline and current maximum parameters have been calculated which can be obtained for (Hg,Zn)Te photoresistors. External quantum efficiency coefficient and radiation intensity have been illustrated in a photosensitive element located within a simple optical resonance cavity. Keywords: radiation intensity, external quantum efficiency coefficient, current density, charge carrier concentration PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Józef Okulewicz Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu ROLA KRYTERIÓW INTEGRALNOCI SYSTEMU TRANSPORTU KOLEJOWEGO Rkopis dostarczono, listopad 2012 Streszczenie: Skonstruowanie nowego rodka transportu rozpoczynao ywioowy proces tworzenia systemu transportowego. Rozwoju rodków transportu mona zmodyfikowa na podstawie analizy kryteriów integralnoci systemu. Ich treci s warunki wymagane dla zachowania przez system zdolnoci do realizowania celu, dla którego system powsta. W pracy sformuowano trzy kryteria integralnoci dowolnego systemu. Za pomoc tych kryteriów uzasadniono powstanie systemu transportu kolejowego w obecnej postaci. Nastpnie sformuowano postulaty modyfikacji infrastruktury kolejowej adekwatnie do aktualnego poziomu techniki. Sowa kluczowe: integralno , transport, kolejowy THE ROLE OF INTEGRITY CRITERIA OF A RAILWAY TRANSPORT SYSTEM Summary: Spontaneous creation of any transport system was initiated by an invention of a new transport mean. This could be modified on a base of integrity criteria of the system. Their issue are conditions neglected to achieve system’ goals. Three integrity criteria for any system are formulated in the paper. Using them a contemporary mode of a railway transport was explained. Following modifications of a railway infrastructure adequately to technology level was postulated. Keywords: integrity, transport, railway PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Mieczysaw Plich, Piotr Szypowski Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu EKSPLOATACYJNE W ACIWOCI MAGISTRALI CAN W POJAZDACH SAMOCHODOWYCH Rkopis dostarczono, padziernik 2012 Streszczenie: W artykule przedstawiono koncepcj stanowiska diagnostycznego do bada bloków funkcjonalnych i zespoów elektryczno-elektronicznych wspópracujcych w ramach nowej generacji pocze w sieci CAN. Sformuowano ogólne cele i zasady dziaania systemu zawarte w protokóle CAN. Pokazano struktur sieci multipleksowej ilustrujc przykadow jej budow wraz z rozmieszczeniem poszczególnych elementów w samochodzie. Przedstawiono stosowane obecnie urzdzenia diagnostyczne z zaznaczeniem urzdze dedykowanych dla pojazdów wyposaonych w stosowny interfejs oraz oprogramowanie na przykadzie marki samochodów Renault Nissan, Dacia. Sowa kluczowe: diagnostyka, elektrotechnika, CAN OPERATIONAL PROPERTIES OF CAN BUS IN MOTOR VEHICLES Summary: The paper presents the concept of diagnostic station for testing functional blocks and electrical and electronic sets cooperating within new generation connections of CAN network. General objectives have been formed as well as the rules of system operation within CAN protocol. The structure of multiplex network has been presented illustrating its sample construction together with the arrangement of particular elements in a motor vehicle. Currently used diagnostic devices have been presented indicating the devices dedicated for vehicles equipped with appropriate interface and software on the example of such car makes as Renault, Nissan, Dacia. Keywords: diagnosis, electronic engineering, CAN PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Adam Rosiski Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu TRZYSTANOWA EKSPLOATACYJNA STRATEGIA MAKSYMALIZACJI WSKANIKA GOTOWOCI UWZGLDNIAJCA UWARUNKOWANIA EKONOMICZNE Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: Systemy elektroniczne pracuj w zrónicowanych warunkach eksploatacji. Z uwagi na specyficzny charakter ich zastosowania (np. w transporcie), powinny one cechowa si wysokim poziomem wartoci wskanika gotowoci. W referacie zaprezentowano metodyk optymalizacji procesu eksploatacyjnego tych systemów z uwzgldnieniem uwarunkowa ekonomicznych, jakimi s nakady finansowe przeznaczone na przegldy okresowe i efektywno ich wykorzystania. Podano zaleno , która maksymalizuje warto wskanika gotowoci przy okrelonych uwarunkowaniach niezawodnociowych, eksploatacyjnych i ekonomicznych. Sowa kluczowe: eksploatacja, strategia, ekonomia TRI-STATE EXPLOITATION STRATEGIES OF MAXIMIZING THE COEFFICIENT OF THE READINESS WITH THE REGARD TO ECONOMIC CONDITIONS Summary: Electronic systems work in different conditions of exploitation. Because of specific nature of their application (such as transport for example), they should be characterized by a high level of coefficient of the readiness. The paper presents a methodology to optimize the process of exploitation these systems, taking into account economic conditions, such as of financial expenses designed on periodical reviews and the effectiveness of their use. There is presented the dependence that maximizes the value of the coefficient of the readiness in the defined reliability, exploitation and economic conditions. Keywords: exploitation, strategy, economics PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Mariusz Rychlicki, Zbigniew Kasprzyk Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu INTEGRACJA US UG POCZTY ELEKTRONICZNEJ ORAZ SMS W MA YCH I REDNICH PRZEDSIBIORSTWACH TRANSPORTOWYCH Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: W artykule zwrócono uwag na problem integracji podstawowych usug telekomunikacyjnych, do jakich zaliczane s usugi poczty elektronicznej i SMS. Dokonano podstawowej charakterystyki tego typu usug. Podkrelono ich znaczenie dla wspóczesnych przedsibiorstw w procesach obiegu i wymiany informacji. Zaprezentowano ich szczególne znaczenie dla maych i rednich przedsibiorstw transportowych. Sformuowano kryteria wyboru okrelonego typu usugi dla sprawnej realizacji procesu transportowego oraz przedstawiono praktyczne metody realizacji tego typu usug. Wyznaczono kierunki i moliwoci integracji usug oraz zaproponowano konkretne, praktyczne systemowe rozwizanie tego zagadnienia. Sowa kluczowe: usugi SMS, usugi poczty elektronicznej, serwer SMS INTEGRATION OF ELECTRONIC MAIL AND SMS SERVICES FOR SMALL AND MIDDLE-SIZED TRANSPORT COMPANIES Summary: The need for communication services which span multiple communication technologies is growing, especially for small and middle-sized transport companies. The problem of integration of electronic mail and SMS services for small and middle-sized transport companies was highlighted in this article. The basic telecommunication services were described in this case. This paper shows that is plausible to create unied email and SMS services in the computer system dedicated for the transport companies. Keywords: SMS services, electronic mail services, SMS server PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Mariusz Rychlicki, Andrzej Miszkiewicz Wydzia Transportu, Politechnika Warszawska Laboratorium Automatyki i Telekomunikacji, Instytut Kolejnictwa OCENA DOK ADNOCI DANYCH LOKALIZACYJNYCH ODBIORNIKÓW GPS Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: W referacie zaprezentowano metod przechwytywania i analizy danych lokalizacyjnych popularnych odbiorników GPS. Okrelono wartoci wspóczynników rozmycia pozycji geograficznej w zalenoci od warunków pomiaru i typu odbiornika. Okrelono wpyw liczby satelitów uwzgldnianych przez odbiorniki oraz warunków pomiaru na dokadno danych lokalizacyjnych. Sowa kluczowe: system GPS, dokadno wyznaczenia pozycji, odbiorniki GPS ACCURACY EVALUATION OF GPS LOCALIZATION DATA Summary: This paper shows the capture and analysis method of localization data for a popular GPS receivers. The rates of precision dilution depending of the GPS receiver and measurement conditions were estimated. An influence of the number of satellites taken into account by the receiver at setting geographic coordinates was specified. Keywords: GPS system, accuracy of position, GPS receivers PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Mirosaw Siergiejczyk1,2, Stanisaw Gago1,2 1 Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu 2 Instytut Kolejnictwa PROBLEMY ZAPEWNIENIA BEZPIECZESTWA INFORMACYJNEGO W SIECI GSM-R Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: W referacie przestawiono wybrane elementy wpywajce na bezpieczestwo informacyjne w sieci cyfrowej telefonii komórkowej GSM-R. Szczególn uwag zwrócono na wybrane problemy zwizane z zapewnieniem bezpieczestwa transmisji informacji usug realizowanych przez sie GSM-R. Przeanalizowano najwaniejsze problemy majce wpyw na bezpieczestwo interfejsu radiowego oraz elementów bezporednio z nim zwizanych. W zakresie bezpieczestwa telekomunikacyjnego przeanalizowano wybrane metody oraz mechanizmy pozwalajce zapewni wymagany poziom pokrycia radiowego, dostpnoci i cigoci wiadczenia usug w sieci GSM-R. Sowa kluczowe: system GSM-R, transport kolejowy, transmisja, bezpieczestwo INFORMATION SECURITY PROBLEMS IN THE GSM-R NETWORK Summary: The paper presents the selected items affecting the security of information in the digital mobile phone network GSM-R. Particular attention was paid to some problems related to ensuring security of information transmission in services provided by GSM-R network. There are analyzed the most important issues affecting the security of the radio interface as well as elements directly related to it. In the frame of the security of the communications are examined the selected methods and mechanisms to ensure the required level of radio coverage, availability and continuity of services in the GSM-R network. Keywords: system GSM-R, rail, transmission, security PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Paulina Staczyk, Anna Stelmach Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu ANALIZA WP YWU ELEMENTÓW INFRASTRUKTURY KRYTYCZNEJ NA GOTOWO OPERACYJN PORTU LOTNICZEGO Rkopis dostarczono, kwiecie 2013 Streszczenie: W artykule przedstawiono problem oceny bezpieczestwa w porcie lotniczym majc na uwadze okrelenie ,,infrastruktur krytycznych portu lotniczego. W obecnych czasach, kiedy z problemem przemocy oraz aktami bezprawnej ingerencji mamy do czynienia bardzo czsto, problem bezpieczestwa staje si coraz bardziej istotnym. W celu analizy bezpieczestwa portu lotniczego naley okreli podstawowe pojcia zwizane z infrastruktur portu lotniczego oraz jej elementami a take okreli w jakim stopniu wpywaj one na poziom bezpieczestwa. Wielkoci za pomoc, której mona okreli poziom bezpieczestwa jest niezawodno . Port lotniczy charakteryzuje si struktur szeregowo-równoleg i jest w stanie gotowoci w momencie, gdy w czasie wykonywania operacji lotniczej bdzie istniaa, co najmniej jedna minimalna cieka zdatnoci umoliwiajca realizacj tej operacji. Sowa kluczowe: gotowo operacyjna, infrastruktura krytyczna portu lotniczego IMPACT ANALYSIS OF CRITICAL INFRASTRUCTURE FOR OPERATIONAL AVAILABILITY OF THE AIRPORT Summary: The article discusses the problem of safety assessment at the airport whereas the term critical infrastructure of the airport. In these times when the problem of violence and acts of unlawful interference we have to do very often, the issue of security is becoming increasingly important. In order to analyze the security of the airport to define the basic concept of the airport infrastructure and its components, and determine the extent to which they affect the level of security. The amount by which you can specify the level of security is reliability. Airport is characterized by a series-parallel structure and is ready when the time air operations, there will be at least a minimum fitness path thus providing the operation. Keywords: operational availability, airport critical infrastructure PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 92 Transport 2013 Marek Stawowy Politechnika Warszawska, Wydzia Transportu WYZNACZANIE JAKOCI INFORMACJI W TELEMATYCE AUTOSTRADOWEJ Rkopis dostarczono, maj 2013 Streszczenie: W artykule przedstawiono model wyznaczania jakoci informacji IQ (ang. Information Quality) na podstawie modelowania wspóczynnika pewnoci hipotezy CF (ang. Certainty Factor) w telematyce autostradowej. Modelowanie takie dotyczy zazwyczaj systemów ekspertowych lub sztucznej inteligencji. Jednak w systemach telematyki autostradowej gównym elementem s systemy komputerowe analizujce i przetwarzajce dane o ruchu pojazdów. Sowa kluczowe: jako informacji, wspóczynnik pewnoci, telematyka autostrad DETERMINATION OF INFORMATION QUALITY OF MOTORWAY TELEMATICS Summary: This paper discusses a model for determining information quality IQ based on modeling the certainty factor CF. This modeling practice is usually employed for expert or artificial intelligence systems. Here, however, discussed are computer systems using telematic data. Keywords: information quality, certainty factor, motorway telematic