FULL TEXT - Medycyna Sportowa

Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2007; 2(6); Vol. 23, 95-98
Ryszard Zarzeczny1(A,B,D,E,G), Barbara K³apciñska2(A,B,E,G),
Robert W¹s1(F), Karol Pilis1(C), Beata Manowska2(B,G),
Wies³aw Pilis1(A,B,E,G)
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
WYDOLNOή FIZYCZNA I-LIGOWYCH
PI£KARZY NO¯NYCH W RÓ¯NYCH
OKRESACH TRENINGOWYCH
2
PHYSICAL PERFORMANCE OF PROFESSIONAL SOCCER
PLAYERS IN SELECTED YEARLY TRAINING PHASES
ibu
nly
-d
istr
S³owa kluczowe: pi³ka no¿na, wydolnoœæ fizyczna, trening
Key words: soccer, physical performance, training
Summary
2535
2
0
23
op
Word count:
Tables:
Figures:
References:
y is
-
for
pe
rs
on
al
us
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
eo
Background. Good preparation of soccer players depends on significant number
of factors. The aim of this study was to investigate exercise capacity of the first league
soccer players from the „Odra Wodzis³aw” sport club before and at the end of the
spring season.
Material and methods. Fifteen soccer players (25.0±3.42 years, BMI=24.33±2.12
kg/m2 and 24.05±2.11 kg/m2 before and at the end of the spring season, respectively) were examined twice. During the graded treadmill exercise test performed until
exhaustion, maximal oxygen uptake (VO2max), maximal heart rate (HRmax), maximal
blood lactate concentration (LAmax), maximal running speed as well as lactate threshold (TLA) were determined. Moreover, heart rate (HRT) and running speed at the
TLA were estimated.
Results. There were no significant differences in results obtained at the two measurement points. Before and at the end of the season VO2max was 53.99±2.86
and 52.79±4.19 ml/min/kg, respectively. Additionaly, relative TLA expressed as percent of maximal running speed was similar in both measurements (76.19±8.26%
and 76.91±9.47%, respectively).
Conclusions. Exercise capacity of the soccer players was low and did not increase during the spring season. Inappropriate training loads as well as demands inadequate to somatic characteristics of the competitors may be the reasons for the lack of
improvement in exercise capacity, since no signs of overtraining were detected.
Th
is c
Adres do korespondencji / Address for correspondence
dr Ryszard Zarzeczny
Instytut Kultury Fizycznej, Akademia im. J. D³ugosza
42-200 Czêstochowa, Al. Armii Krajowej 13/15, tel./fax: (0-34) 365-59-83, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
08.11.2006 r.
13.02.2007 r.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Instytut Kultury Fizycznej, Akademia im. J. D³ugosza, Czêstochowa
Katedra Nauk Fizjologiczno-Medycznych, Akademia Wychowania Fizycznego,
Katowice
tio
np
roh
ibit
1
ed
.
Zaanga¿owanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piœmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
ARTYKU£ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
95
tio
np
roh
ibit
ibu
-d
istr
nly
Wyniki i Dyskusja
eo
Przedstawione w Tabeli 1 wyniki badañ zarejestrowane w warunkach spoczynku i przy maksymalnym
obci¹¿eniu wysi³kiem oraz zmienne zarejestrowane
przy obci¹¿eniu na poziomie progu mleczanowego
(Tab. 2) wskazuj¹, ¿e ich wartoœci by³y zbli¿one
w obydwu badanych okresach cyklu treningowego
i nie ró¿ni³y siê statystycznie. Przyczyn¹ takiego obrazu mo¿e byæ fakt, ¿e w koñcowym okresie treningu
przygotowawczego osi¹gniêto indywidualnie maksymaln¹ wydolnoœæ fizyczn¹ u badanych pi³karzy.
W okresie startowym albo nie starano siê jej ju¿
zwiêkszyæ, by w okresie rozgrywek badani wykazywali du¿¹ dyspozycyjnoœæ (œwie¿oœæ) do gry, b¹dŸ
b³êdnie dobrano œrodki i obci¹¿enia treningowe i nie
by³y one skuteczne w rozwoju wydolnoœci, a jedynie
j¹ podtrzymywa³y (Tab. 1).
Osi¹gniête w tym czasie przez zawodników omawianego zespo³u przeciêtne miejsce w I-ligowych
rozgrywkach wskazuje, ¿e ich wydolnoœæ nie odbiega³a od poziomu graczy z innych zespo³ów ligi polskiej. Maksymalna prêdkoœæ biegu waha³a siê od
Materia³ i metody
pe
rs
on
al
us
Wspó³czesna pi³ka no¿na wymaga od graj¹cych
coraz wiêkszych obci¹¿eñ. W latach 60-tych XX wieku czo³owi pi³karze œwiata przebiegali podczas meczu 4-5 km, podczas gdy w latach 90-tych tego¿ wieku i obecnie dystans ten wynosi ju¿ oko³o 10-11 kilometrów [1,2], z którego 8-18% przebiegaj¹ z najwy¿sz¹ indywidualn¹ prêdkoœci¹ [2]. Ich przygotowanie
do rundy rozgrywek powinno byæ na tyle precyzyjne,
by obejmowa³o zarówno wydolnoœæ tlenow¹, jak i beztlenow¹, gdy¿ – jak twierdzi Bangsbo [3] – 70% ATP
podczas meczu uwalniane jest w procesach tlenowych, a Ekblom [2] wielkoœæ tê szacuje na 80%. Podczas meczu ta sk³adowa wydolnoœci fizycznej rozwijana jest przy intensywnoœciach poni¿ej progu przemian beztlenowych, tj. przy d³u¿szych prowadzeniach
pi³ki, wybieganiu na pozycjê, tworzeniu wolnego pola
gry czy tworzeniu przewagi liczebnej w obronie i w ataku. Na znacz¹cy udzia³ metabolizmu beztlenowego
w resyntezie ATP podczas meczu wskazuje charakter
gry, tj. znacz¹ca iloœæ przyspieszeñ, dryblingów,
szybkich zmian kierunków biegu, gry wœlizgiem, wyskoków czy strza³ów na bramkê. Wielokrotne powtarzanie tych æwiczeñ doskonali wydolnoœæ beztlenow¹
niekwasomlekow¹, jak i kwasomlekow¹. Wyrazem tej
ostatniej s¹ wysokie stê¿enia mleczanu we krwi, siêgaj¹ce podczas meczu nawet powy¿ej 10 mmol/l
u pi³karzy wysokiego wyczynu [2,3]. St¹d te¿ obok
oznaczania maksymalnego pobierania tlenu u pi³karzy no¿nych, istotne jest okreœlenie progu przemian
beztlenowych, obrazuj¹cego proporcje obydwu szlaków w tempie resyntezy ATP, tym bardziej, ¿e – jak
wykaza³ Bangsbo [4] – osi¹gana podczas pierwszej
po³owy meczu czêstoœæ skurczów serca lokowa³a siê
œrednio na poziomie 78% VO2max, a podczas drugiej
po³owy – na poziomie 72% VO2max, czyli mog³a byæ
czynnikiem stymuluj¹cym rozwój wydolnoœci beztlenowej. Obydwie sk³adowe wydolnoœci fizycznej rozwijane s¹ w okresie przygotowawczym, g³ównie podczas treningów lub spotkañ kontrolnych, a w okresie
startowym rozwijane s¹ te¿ obci¹¿eniami startowymi.
St¹d te¿ celem tej pracy by³o porównanie wskaŸników wydolnoœci tlenowej i beztlenowej pi³karzy no¿nych klubu sportowego „Odra Wodzis³aw”, reprezentuj¹cego ekstraklasê pi³karsk¹, w okresie przygotowawczym do rundy wiosennej rozgrywek ligowych
i po zakoñczeniu tej rundy.
nywano dwukrotnie, tj. na prze³omie lutego i marca (koniec okresu przygotowawczego – badanie I) i w czerwcu
(koniec okresu startowego – badanie II). Wiek badanych wynosi³ 25,0±3,42 lata, wysokoœæ cia³a 180,47±
5,53 cm, masa cia³a w I badaniu 78,83±7,23 kg,
a w II badaniu 77,92±7,03 kg, przy czym wskaŸnik
BMI w I badaniu wynosi³ 24,33±2,12 kg/m2, a w II badaniu 24,05±2,11 kg/m2. Testowanych pi³karzy no¿nych obci¹¿ono wysi³kiem biegowym na bie¿ni elektrycznej (firmy Jaeger) o stopniowo wzrastaj¹cej prêdkoœci i sta³ym k¹cie nachylenia 3°, rozpoczynaj¹c
od 6 km/h i zwiêkszaj¹c j¹ co 3 minuty o 2 km/h, a¿
do indywidualnie maksymalnej prêdkoœci, przy której
oznaczono maksymalne pobieranie tlenu (VO2max)
przy pomocy szybkiego analizatora gazowego (firmy
Jaeger). W warunkach spoczynkowych i w trzeciej
minucie ka¿dego obci¹¿enia u pi³karzy zliczano równie¿ czêstoœæ skurczów serca (HR) z krzywej elektrokardiograficznej i pobierano krew z opuszka palca celem oznaczenia stê¿enia mleczanu metod¹ enzymatyczn¹. Ze stê¿eñ mleczanu wyznaczono próg mleczanowy wed³ug metody log-log za Beaverem i wsp.
[5]. Stê¿enie mleczanu oznaczano równie¿ w 5 minucie restytucji. Uzyskane wartoœci w obydwu badaniach wyra¿ono jako œrednie arytmetyczne (x) wraz
z odchyleniem standardowym (±SD). Porównañ pomiêdzy œrednimi arytmetycznymi w obydwu badaniach dokonano powi¹zanym testem t-Studenta,
przyjmuj¹c za istotne statystycznie wartoœci p<=0,05.
ed
.
Wstêp
for
W badaniach wziê³o udzia³ 15 zawodników pierwszoligowego klubu „Odra Wodzis³aw”. Badania wyko-
Th
is c
op
y is
Tab. 1. WskaŸniki wydolnoœci fizycznej oznaczane w spoczynku i przy obci¹¿eniu maksymalnym w okresie przygotowawczym (badanie I) i startowym (badanie II)
Tab. 1. Indexes of physical performance at rest and during maximal effort in preparation (I st vestigation) and in main
(II nd investigation) period of training
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Zarzeczny R. i wsp., Wydolnoœæ fizyczna pi³karzy no¿nych
96
eo
nly
-d
istr
ibu
na poziomie takim, jaki wystêpuje u ludzi niewytrenowanych [15].
Wydaje siê, ¿e z nisk¹ wydolnoœci¹ tlenow¹ badanej grupy pi³karzy id¹ w parze niekorzystne uwarunkowania somatyczne. WskaŸnik BMI badanych pi³karzy osi¹gn¹³ w pierwszym badaniu wartoœæ 24,33±
2,12, a w drugim 24,05±2,11 kg/m2, nie ró¿ni¹c siê
statystycznie. Równie¿ masa cia³a by³a podobna w obydwu badaniach. Wychodz¹c z za³o¿enia, ¿e pi³ka no¿na jest dyscyplin¹ sportu opart¹ w znacznej mierze
na wysokiej wydolnoœci tlenowej [3], osi¹gniêty w naszych badaniach wskaŸnik BMI by³ zbyt wysoki, podobny, jak u ludzi niewytrenowanych. K³osiewicz-Latoszek [16] podaje, ¿e osi¹gniêcie wartoœci BMI równe i wiêksze od 25 kg/m2 u osób, które nie trenuj¹,
wskazuje na nadwagê.
U osób trenuj¹cych wytrzyma³oœciowe dyscypliny
sportu wartoϾ ta oscyluje w granicach 20-22 kg/m2
[17]. Jednak pi³ka no¿na w oko³o 30% opiera siê na
wysokiej wydolnoœci beztlenowej [3], rozwój której ³¹czy siê z przerostem masy miêœniowej [18], co powoduje ¿e wskaŸnik BMI nie mo¿e byæ tak niski jak u reprezentantów wytrzyma³oœciowych dyscyplin sportu.
Ponadto iloœæ tkanki t³uszczowej u reprezentantów
gier sportowych jest wy¿sza ni¿ u biegaczy [19], co
wp³ywa równie¿ na podwy¿szenie tego wskaŸnika.
U czo³owych pi³karzy œwiata wartoœæ tego wskaŸnika
lokuje siê na poziomie 23 kg/m2 [20], a wiêc jest ni¿sza ni¿ u badanych przez nas sportowców.
Stê¿enia mleczanu osi¹gniête przez pi³karzy w naszych badaniach s¹ podobne do uzyskanych przez innych sportowców przy rozwijaniu maksymalnej mocy
aerobowej. Wartoœci te w pierwszym badaniu wynosi³y 9,15±2,52 mmol/l, a w drugim 8,84±2,60 mmol/l
i korespondowa³y z osi¹ganymi podczas meczu [2,3].
Wyznaczany na podstawie stê¿enia mleczanu
próg anaerobowy i pokonywane przy nim obci¹¿enia
osi¹ga³y wysokie wzglêdne (i bezwzglêdne) wartoœci
w relacji do maksymalnych: odpowiednio 76,19±8,26%
(3,74±0,40 m/s) w pierwszym badaniu i 76,91±9,47%
(3,70±0,46 m/s) w drugim (Tab. 2). Wzglêdna czêstoœæ skurczów serca (HRT), liczona w relacji do maksymalnej akcji serca, przy obci¹¿eniu progowym osi¹gnê³a jeszcze wy¿sze wartoœci, tj. 87,04±6,94% przed
i 87,9±6,99% po okresie startowym.
W sporcie próg mleczanowy jest istotnym narzêdziem do oceny zdolnoœci wysi³kowej cz³owieka,
szczególnie w dyscyplinach wytrzyma³oœciowych.
Pozwala on z jednej strony ustaliæ obci¹¿enia treningowe, a z drugiej strony jest wskaŸnikiem bardziej
wra¿liwym ni¿ VO2max na zmiany wydolnoœci tlenowej
organizmu pod wp³ywem treningu fizycznego.
Th
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
17,6±1,35 do 17,2±1,26 km/h i charakteryzowa³a wydolnoœæ fizyczn¹ badanych. Porównanie z czo³owymi
zagranicznymi zespo³ami pi³karskimi wskazuje, ¿e
wydolnoœæ ta by³a jednak niska, tzn. taka, jak¹ dysponowali czo³owi pi³karze œwiata w latach 70-tych ubieg³ego wieku (52,0±3,0 ml/kg/min), co stwierdzili Diaz
i wsp. [6]. Ju¿ w latach 90-tych ubieg³ego stulecia wed³ug tych autorów wydolnoœæ tlenowa pi³karzy siêga³a 57,0±2,0 ml/kg/min. Wspó³czeœni pi³karze no¿ni posiadaj¹ znacz¹co rozwiniêt¹ wydolnoœæ tlenow¹ i oscyluje ona w granicach od 56,8±4,8 do 65,7±4,3 ml/kg/
min [7,8,9,10]. WydolnoϾ tlenowa badanych przez
nas I-ligowych pi³karzy by³a na poziomie 17-letnich juniorów (52,7±7,4 ml/kg/min) [11], czy pi³karzy uniwersyteckich [12]. Stosowany w okresie startowym trening w badanej przez nas grupie móg³ byæ nieskuteczny. Wskazuj¹ na to badania Helgeruda i wsp. [13]
oraz McMillana i wsp. [14], którzy z wysokiego ju¿ poziomu wydolnoœci tlenowej, tj. 58,1±4,5 ml/kg/min
w pierwszym i 63,4±5,6 ml/kg/min w drugim przypadku, po kilku tygodniach wytrzyma³oœciowego treningu
interwa³owego podwy¿szyli j¹ odpowiednio do 64,3±
3,9 ml/kg/min i do 69,8±6,6 ml/kg/min, przy czym obci¹¿enia treningowe w tych zajêciach, mierzone czêstoœci¹
skurczów serca, siêga³y 90-95% wartoœci maksymalnych. Obci¹¿enia badanego przez nas zespo³u by³y
mniejsze i siêga³y 85% maksymalnej czêstoœci skurczów serca. Uwzglêdniaj¹c, ¿e w okresie startowym rozgrywa siê 1 lub 2 razy w tygodniu przez oko³o 3 miesi¹ce zawody na poziomie intensywnoœci maksymalnej wydaje siê, ¿e przy okreœlonej korekcie treningowej wydolnoœæ tê mo¿na by i w tym okresie zwiêkszyæ, zachowuj¹c przy tym stan œwie¿oœci startowej. Powinno siê eksperymentowaæ – czy dokonaæ tego poprzez zwiêkszenie obci¹¿eñ, czy œrodków treningowych.
Pos³ugiwanie siê w naszych badaniach spoczynkow¹ czêstoœci¹ skurczów serca, zarejestrowan¹
na poziomie 75-78 ud/min, jako wskaŸnikiem funkcjonalnego przygotowania organizmu nie jest mo¿liwe,
gdy¿ nie oddaje ona rzeczywistego obrazu zjawiska
ewentualnie rozwijaj¹cej siê wagotonii potreningowej,
poniewa¿ rejestrowano j¹ w laboratorium przed badaniami, kiedy to zawodnicy byli ju¿ emocjonalnie
w nie zaanga¿owani. Te mo¿liwoœci oceny w³aœciwego przygotowania pi³karzy no¿nych opisali Diaz i wsp.
[6] wskazuj¹c, ¿e spoczynkowa czêstoœæ skurczów
serca o wartoœci 54,0±5,0 ud/min œwiadczyæ mo¿e
o w³aœciwym kierunku adaptacyjnym organizmu do
warunków treningowych. Ponadto maksymalna czêstoœæ skurczów serca nie wykazywa³a istotnego wp³ywu wagotonicznego, który nie zawsze objawia siê
u sportowców wysokiego wyczynu, i kszta³towa³a siê
tio
np
roh
ibit
ed
.
Tab. 2. WskaŸniki wydolnoœci fizycznej oznaczane przy progu mleczanowym w okresie przygotowawczym (badanie I)
i startowym (badanie II)
Tab. 2. Indexes of physical performance at lactate threshold in preparation (Ist vestigation) and in main (IInd investigation) period of training
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Zarzeczny R. i wsp., Wydolnoœæ fizyczna pi³karzy no¿nych
97
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
-d
istr
nly
us
Wnioski
7. Casajus JA. Seasonal variation in fitness variables in
professional soccer players. J Sports Med Phys Fitness 2001; 41: 463-469.
8. Wisloff U, Castagna C, Helgerud J, JonesR, Hoff J.
Strong correlation of maximal squat strength with
sprint performance and vertical jump height in elite
soccer players. Br J Sports Med 2004; 38: 285-288.
9. Davis JA, Brewer J, Atkin D. Pre-season physiological characteristics of English first and second division soccer players. J Sports Sci 1992; 10: 541-547.
10. von Duvillard SP, LeMura LM, Bacharach DW, Di Vico P. Determination of lactate threshold by respiratory gas exchange measures and blood lactate levels
during incremental load work. J Manipulative Physiol
Ther 1993; 16: 312-318.
11. Castagna C, Impellizzeri FM, Belardinelli R, Abt G,
Coutts A, Chamari K, D'Ottavio S. Cardiorespiratory
responses to Yo-yo Intermittent Endurance Test in
nonelite youth soccer players. J Strength Cond Res
2006; 20: 326-330.
12. McMahon S, Wenger HA. The relationship between
aerobic fitness and both power output and subsequent recovery during maximal intermittent exercise. J
Sci Med Sport 1998; 1: 219-227.
13. Helgerud J, Engen LC, Wisloff U, Hoff J. Aerobic endurance training improves soccer performance. Med
Sci Sports Exerc 2001; 33: 1925-1931.
14. McMillan K, Helgerud J, Macdonald R, Hoff J. Physiological adaptations to soccer specific endurance
training in professional youth soccer players. Br J
Sports Med 2005; 39: 273-277.
15. Astrand PO, Rodahl K. Textbook of work physiology. III wyd. New York-Toronto: Mc Graw-Hill 1986.
16. K³osiewicz-Latoszek L. Oty³oœæ – problem spo³eczny
i leczniczy. ¯ywienie cz³owieka i metabolizm. 2004;
3: 281-289.
17. Taoutaou Z, Granier P, Marcier B, Marcier J, Ahmaidi S, Prefaud C. Lactate kinetics during passive and
partially active recovery in endurance and sprint athletes. Europ. J Appl Physiol 1996; 73: 465-470.
18. Maugham RJ, Watson JS, Weir J. Relationships between muscle strength and muscle cross-sectional
area in male sprinters and endurance runners. Europ
J Appl Physiol 1983; 50: 309-318.
19. Mokha R, Sidhu LS. Body fat in various sportive groups. J Sports Med 1987; 27: 376-379.
20. Bloomfield J, Polman R, Butterly R, O'Donoghue P.
Analysis of age, stature, body mass, BMI and quality of elite soccer players from 4 European Leagues.
J Sports Med Phys Fitness 2005; 45: 58-67.
21. Hoff J, Helgerud J. Endurance and strength training
for soccer players. Physiological considerations.
Sports Med 2004; 34: 165-180.
22. Stolen T, Chamari K, Castagna C, Wisloff U. Physiology of soccer: an update. Sports Med 2005; 35: 501536.
23. Urhausen A, Kindermann W. Diagnosis of overtraining. What tools do we have? Sports Med 2002;
32: 95-100.
eo
W niniejszej pracy wzglêdne wartoœci TLA osi¹gane przez badanych by³y porównywalne do wartoœci
uzyskiwanych przez wysokiej klasy pi³karzy [21]. Nale¿y jednak podkreœliæ, ¿e wartoœci progowe badanych pi³karzy wyra¿one zarówno w sposób bezwzglêdny (prêdkoœæ biegu), jak i wzglêdny (% obci¹¿enia
maksymalnego, % HRmax) nie ró¿ni³y siê istotnie pomiêdzy obydwoma okresami cyklu treningowego. Casajus [7], badaj¹c zawodników ligi hiszpañskiej wykaza³, ¿e sezon startowy nie spowodowa³ istotnych
zmian w VO2max, HRmax, czy te¿ prêdkoœci biegu przy
VO2max. Jednak próg beztlenowy wyra¿ony w sposób
bezwzglêdny (prêdkoœæ biegu), by³ w badaniach tego
autora istotnie podwy¿szony pod koniec sezonu.
Brak zmian po³o¿enia TLA u badanych w niniejszej
pracy móg³ byæ spowodowany: przetrenowaniem lub
niskim obci¹¿eniem treningowym w omawianym
okresie. Stolen i wsp. [22] sugeruj¹, ¿e VO2max mo¿e
byæ obni¿ony u zawodników pod koniec okresu startowego. Zjawisko to czêsto wystêpuje u osób przetrenowanych [23]. Przetrenowaniu najczêœciej towarzyszy obni¿enie zdolnoœci wysi³kowej oraz zmniejszenie
maksymalnego stê¿enia mleczanu we krwi i w konsekwencji póŸniejsze wystêpowanie progu mleczanowego, co niedoœwiadczony badacz mo¿e mylnie zinterpretowaæ jako poprawê wydolnoœci. Bior¹c pod uwagê niezmienion¹ maksymaln¹ prêdkoœæ biegu oraz
brak istotnych zmian w VO2max i LAmax we krwi mo¿na s¹dziæ, ¿e odnotowana podobna wydolnoœæ tlenowa badanych zawodników w ca³ym sezonie nie jest
efektem przetrenowania. Na podstawie uzyskanych
wyników wydaje siê, ¿e brak symptomów przetrenowania, przy jednoczesnym braku poprawy wydolnoœci wysi³kowej, mo¿e œwiadczyæ o niedostatecznym
obci¹¿eniu wysi³kowym pi³karzy w okresie startowym.
Piœmiennictwo
pe
rs
on
al
1. Podczas okresu startowego badani pi³karze nie
zwiêkszyli swojej zdolnoœci wysi³kowej pomimo
braku symptomów przetrenowania.
2. Wydolnoœæ fizyczna badanego zespo³u pi³karskiego po okresie przygotowawczym by³a ni¿sza ni¿
zagranicznych zawodników tej klasy.
3. Na nisk¹ zdolnoœæ wysi³kow¹ pi³karzy mo¿e rzutowaæ miêdzy innymi fakt wysokich, porównywalnych do osób niewytrenowanych, wartoœci cech
somatycznych (wskaŸnik BMI).
Th
is c
op
y is
for
1. Bangsbo J. Sprawnoœæ fizyczna pi³karza. Warszawa
1999.
2. Ekblom B. Applied physiology of soccer. Sport Med
1986; 3: 50-60.
3. Bangsbo J. Energy demands in competitive soccer.
J Sports Sci 1994; 12: 5-12.
4. Bangsbo J. The physiology of soccer. Acta Physiol
Scand 1993; 9-155.
5. Beaver WL, Wasserman K, Whipp BJ. Blood Lactate
concentration in exercise. J Appl Physiol 1988; 64:
1290-1291.
6. Diaz FJ, Montano JG, Melchor MT, Garcia MR, Guerrero JH, Rivera AE, Tovar JA, Moreno MF. Changes of physical and functional characteristics in soccer players. Rev Invest Clin 2003; 55: 528-534.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Zarzeczny R. i wsp., Wydolnoœæ fizyczna pi³karzy no¿nych
98
Badania wykonano w ramach grantu KBN nr: 6P05D
058 20 „Fizjologiczne, metaboliczne i psychomotoryczne uwarunkowania optymalnej wydolnoœci fizycznej
w pi³ce no¿nej”.