Oczko wodne w zimie - Poradnik Ogrodniczy

W
O GRODZIE
Woda
Na różne sposoby
Oczko
w lodzie
W głębokim oczku wodnym może zimować wiele gatunków ryb i roślin błotnych. Ale
tylko wtedy będą bezpiecznie, gdy zadbamy o natlenienie i dobrą jakość wody.
arówno naturalne jak i sztuczne
oczko wodne, jeśli jest głębokie co
najmniej na metr, nie zamarza do
dna nawet w najsilniejsze mrozy. Mogą
więc w nim doczekać wiosny zarówno
pochodzące z chłodnego klimatu rośliny,
np. grzybienie, pałki i grążel żółty, jak i ryby: karaś srebrzysty, ciernik, różanka,
słonecznica, złota orfa i karp koi (ciepłolubne gatunki muszą zostać przeniesione
do lekko ogrzewanych pomieszczeń). Długo zalegający na jego powierzchni lód jest
jednak groźny. Odcina dopływ powietrza
do wody, powstaje wtedy tzw. przyducha i
dochodzi do śnięcia ryb.
Z
Batalia o tlen
Rosnące w oczku
rośliny powinno się
wyciąć przed nadejściem mrozu, by
nie gniły w wodzie
Wiele osób walczy z przyduchą wyrąbując
przeręble. Nie jest to dobry sposób, bo silne uderzenia w lód powodują gwałtowne
zmiany ciśnienia, które zagrażają życiu
zimujących na dnie stworzeń. Otwór
trzeba więc wywiercić świdrem. Może on
jednak szybko zamarznąć ponownie i cały nasz wysiłek pójść na marne.
Lepszym rozwiązaniem jest spuszczenie
na nie oblodzone jeszcze oczko styropianowego pływaka. Składa się on z komór
balastowych, które zanurza się w wodzie
oraz unoszącego się na powierzchni kręgu z pokrywą. Pod pokrywą woda nie zamarza do temperatury -8 oC.
Gdy mróz jest większy, styropian można
wykorzystać do utworzenia tzw. poduszki
powietrznej. Przez otwór w lodzie wypompowuje się tyle wody, by jej powierzchnia
obniżyła się o około 4 cm. Następnie otwór
przykrywa się styropianem. Powietrze
znajdujące się w pustej przestrzeni pod
lodem stanowi świetną izolację termiczną, a jednocześnie rezerwuar tlenu. Tylko przy wyjątkowo siarczystych mrozach
na wodzie pojawia się nowa lodowa warstwa. Trzeba wówczas wykonać kolejną
„poduszkę”. Natomiast w czasie roztopów,
ilość wody w oczku należy uzupełnić.
W natlenianiu wody bardzo pomocne są
elektryczne napowietrzacze czyli brzęczyki. Działają w prosty sposób: pompka
o małej mocy wężykiem tłoczy powietrze
do znajdującego się w wodzie tzw. kamienia napowietrzającego, z którego uchodzą
na powierzchnię liczne pęcherzyki. Kamień
powinien być zanurzony na około 30 cm,
czyli głębiej niż zamarza woda. Może stać
na płyciźnie, ale najlepiej, by pływał nad
głębią zbiornika, ponad śpiącymi rybami,
jednak przynajmniej 30 cm nad dnem, by
zapobiec zbytniemu zchłodzeniu przydennej strefy. Ruch powietrza miesza wodę
i powoduje, że nad brzęczykiem lód trudno się tworzy. Urządzenie powinno jednak
pracować nieprzerwanie. Nie jest to problemem, bo koszt jego eksploatacji zwykle
nie przekracza 2 zł miesięcznie.
Efektywniej działają silniejsze pompki,
grzałki lub zestawy, w których urządzenia
te wykorzystywane są jako podsystemy,
np. zimowe fontanny. Niestety, zużywają
one sporo energii elektrycznej, co wiąże
się z większymi kosztami eksploatacji.
Napowietrzać oczko można też chemicznie, stosując środki wydzielające tlen. Wystarczy do wody wrzucić specjalną
tabletkę, by 500 litrów wody dotlenić
przez okres 4-8 tygodni.
Jest jeszcze jeden dość dobry sposób - nakrycie toni tunelem foliowym. Metoda ta
sprawdza się wówczas, gdy oczko jest stosunkowo niewielkie i znajduje się w mocno
nasłonecznionym miejscu. Słońce zwykle
na tyle ogrzewa wodę, że zamarza ona dopiero przy 15-to stopniowych mrozach.
Ryba w wodzie, ale jakiej?
Dobre natlenienie pomaga zachować w
oczku równowagę biologiczną. Gdy jest
niedostateczne, a na dnie zalega dużo
rozkładających się resztek, to zachodzą w
GRUDZIEŃ 2011
Pomagają rybom w zimie
Przerębel styropianowy TRIO
w wersji podstawowej kosztuje
ok. 40 zł., z brzęczykiem ok.
80 zł., a z grzałką ok. 250 zł.
Pompa z ozdobnym
pływakiem Icefree
o mocy 5 W nawet na
dużym mrozie utrzymuje spory przerębel. OASE, ok. 200 zł.
Małe oczko - większy kłopot
Płytkie oczkach zwykle zamarzają do samego dna, a wtedy na przeżycie ryb i roślin praktycznie jest zerowa szansa.
Tworzacy się lód zwiększa objętość w sosunku do wody, więc grozi też uszkodzeniem ścian zbiornika. Ryby trzeba zatem
jesienią przenieść do stojącego w pomieszczeniu akwarium, starej wanny lub beczki,
najlepiej z zamontowanym filtrem lub napowietrzaczem, dokarmiać je przez zimę
oraz wymieniać wodę mniej więcej co dwa
tygodnie. Rośliny również wymagają przesadzenia do pojemników i przeniesienia
do pomieszczeń (ok. 4oC). Cały czas muszą mieć wilgotne podłoże. Ze zbiornika
należy całkowicie spuścić wodę i napełnić
go posiekaną słomą. Tylko gdy oczko znajduje się w miejscu zacisznym i słonecznym, a jego dno jest solidnie zaizolowane,
można część wody wraz z roślinami pozostawić, a zbiornik przykryć drewnianą pokrywą oraz grubą warstwą styropianu.
Roman Bloch, Gordo Studio
Grzałka do oczek wodnych AQMS, 150 W, AQUAEL, ok. 170 zł. Podobny
model o mocy 300
W kosztuje ok. 190 zł.
PhosLock® Algenstopp wiąże
fosforany i zapobiega powstawaniu
mułu, SÖLL, ok.
100g/70 zł (starcza
na 2000 l wody).
Tabletki Sauerstoff Depot wytwarzające tlen po
reakcji z wodą,
SÖLL, ok. 50 zł/10
tabletek (starcza na
5000 l wody).
Grzałki są drogie w eksploatacji. Dlatego
dołącza się je
do urządzeń
napowietrzających i używa
tylko przy silnym mrozie.
Działając same, w stojącej
wodzie sprzyjają rozwojowi
szkodliwych
bakterii.
Zdjęcia: FLORA PRESS, producenci
38
nich procesy beztenowe, wydzielają się
szkodliwe gazy (amoniak, siarkowodór).
Woda zaczyna się psuć, a wówczas żadna
ryba nie przeżyje. Warunki w oczku
warto więc kontrolować za pomocą odpowiednich testerów, które określają odczyn i twardość wody oraz stężenie
azotynów i azotanów. Jeżeli parametry
wody okażą się niewłaściwe powinno się
wymienić 15% zawartości zbiornika oraz
zastosować preparaty poprawiające jej
jakość. Jedne z nich pochłaniają fosforany, które są pożywką glonów, inne neutralizują amoniak i metale ciężkie,
a także stabilizują odpowiednią kwasowość i twardość wody. Te same środki
warto też używać profilaktycznie co 6 tygodni przez cały rok, żeby oczko nie porastało glonami.
OxyTex 1000 podłączony do napowietrza
filtruje wodę
powierzchnią 3,5 m² i
wywołuje jej cyrkulację
z wydajnością 10 m3/h,
OASE, ok. 520 zł.
www.oczkawodne.co
GRUDZIEŃ 2011
39