Instytucje rynku pracy Pªaca minimalna Podatki - E-SGH

Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
Pªaca minimalna
Podatki
Iga Magda
Ekonomia pracy
SM
1 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
pªaca minimalna
2 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
pªaca minimalna
podatki nakªadane na prac¦
2 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
pªaca minimalna
podatki nakªadane na prac¦
zwi¡zki zawodowe, ukªady zbiorowe
2 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
pªaca minimalna
podatki nakªadane na prac¦
zwi¡zki zawodowe, ukªady zbiorowe
regulacje prawa pracy
2 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
pªaca minimalna
podatki nakªadane na prac¦
zwi¡zki zawodowe, ukªady zbiorowe
regulacje prawa pracy
pasywna i aktywna polityka rynku pracy
2 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
pªaca minimalna
podatki nakªadane na prac¦
zwi¡zki zawodowe, ukªady zbiorowe
regulacje prawa pracy
pasywna i aktywna polityka rynku pracy
transfery spoªeczne
2 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
pªaca minimalna
podatki nakªadane na prac¦
zwi¡zki zawodowe, ukªady zbiorowe
regulacje prawa pracy
pasywna i aktywna polityka rynku pracy
transfery spoªeczne
edukacja, migracje, polityka rodzinna
2 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
pªaca minimalna
podatki nakªadane na prac¦
zwi¡zki zawodowe, ukªady zbiorowe
regulacje prawa pracy
pasywna i aktywna polityka rynku pracy
transfery spoªeczne
edukacja, migracje, polityka rodzinna
interakcje
2 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
Oddziaªywanie instytucji:
wpªyw bezpo±redni: zmiana cen na rynku (pªaca minimalna,
podatki, zasiªki dla bezrobotnych)
3 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
Oddziaªywanie instytucji:
wpªyw bezpo±redni: zmiana cen na rynku (pªaca minimalna,
podatki, zasiªki dla bezrobotnych)
wpªyw po±redni: na poda» pracy (regulacje prawne; polityka
migracyjna, edukacyjna)
3 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
Dlaczego istniej¡?
sprawno±¢ rynku pracy: poprawianie jego niedoskonaªo±ci
4 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Instytucje rynku pracy
Dlaczego istniej¡?
sprawno±¢ rynku pracy: poprawianie jego niedoskonaªo±ci
równo±¢: redystrybucja dochodów
4 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Pªaca minimalna
5 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Regulacje pªacy minimalnej
Ustanawianie pªacy minimalnej:
6 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Regulacje pªacy minimalnej
Ustanawianie pªacy minimalnej:
rz¡d (ewent. konsultacje ze zwi¡zkami zawodowymi i
pracodawcami)
6 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Regulacje pªacy minimalnej
Ustanawianie pªacy minimalnej:
rz¡d (ewent. konsultacje ze zwi¡zkami zawodowymi i
pracodawcami)
ukªady zbiorowe - na poziomie kraju i bran»y
6 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Regulacje pªacy minimalnej
Ustanawianie pªacy minimalnej:
rz¡d (ewent. konsultacje ze zwi¡zkami zawodowymi i
pracodawcami)
ukªady zbiorowe - na poziomie kraju i bran»y
Zakres obowi¡zywania pªacy minimalnej
6 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Regulacje pªacy minimalnej
Ustanawianie pªacy minimalnej:
rz¡d (ewent. konsultacje ze zwi¡zkami zawodowymi i
pracodawcami)
ukªady zbiorowe - na poziomie kraju i bran»y
Zakres obowi¡zywania pªacy minimalnej
wszyscy pracownicy (ewentualne wyj¡tki - np. osoby mªode,
bez do±wiadczenia)
6 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Regulacje pªacy minimalnej
Ustanawianie pªacy minimalnej:
rz¡d (ewent. konsultacje ze zwi¡zkami zawodowymi i
pracodawcami)
ukªady zbiorowe - na poziomie kraju i bran»y
Zakres obowi¡zywania pªacy minimalnej
wszyscy pracownicy (ewentualne wyj¡tki - np. osoby mªode,
bez do±wiadczenia)
pªace minimalne dla bran»y lub zawodu - cz¦sto brak
ustawowych regulacji
6 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Regulacje pªacy minimalnej
Ustanawianie pªacy minimalnej:
rz¡d (ewent. konsultacje ze zwi¡zkami zawodowymi i
pracodawcami)
ukªady zbiorowe - na poziomie kraju i bran»y
Zakres obowi¡zywania pªacy minimalnej
wszyscy pracownicy (ewentualne wyj¡tki - np. osoby mªode,
bez do±wiadczenia)
pªace minimalne dla bran»y lub zawodu - cz¦sto brak
ustawowych regulacji
regionalne pªace minimalne
6 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Regulacje pªacy minimalnej
Ustanawianie pªacy minimalnej:
rz¡d (ewent. konsultacje ze zwi¡zkami zawodowymi i
pracodawcami)
ukªady zbiorowe - na poziomie kraju i bran»y
Zakres obowi¡zywania pªacy minimalnej
wszyscy pracownicy (ewentualne wyj¡tki - np. osoby mªode,
bez do±wiadczenia)
pªace minimalne dla bran»y lub zawodu - cz¦sto brak
ustawowych regulacji
regionalne pªace minimalne
pªace godzinowe, tygodniowe lub miesi¦czne
6 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Porównania mi¦dzynarodowe
pªace brutto a netto
7 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Porównania mi¦dzynarodowe
pªace brutto a netto
udziaª pracowników zatrudnionych za pªac¦ minimaln¡
7 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Porównania mi¦dzynarodowe
pªace brutto a netto
udziaª pracowników zatrudnionych za pªac¦ minimaln¡
pªaca minimalna a zatrudnienie w szarej stree
7 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Teoria
Pªaca minimalna na niekonkurencyjnym rynku pracy
monopson i pªace na rynku
8 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Teoria
Pªaca minimalna na niekonkurencyjnym rynku pracy
monopson i pªace na rynku
w pewnych warunkach, przy niskiej pªacy minimalnej, w
warunkach monopsonu jej podwy»ka mo»e przynie±¢ wzrost
zatrudnienia
8 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Teoria
Pªaca minimalna na niekonkurencyjnym rynku pracy
monopson i pªace na rynku
w pewnych warunkach, przy niskiej pªacy minimalnej, w
warunkach monopsonu jej podwy»ka mo»e przynie±¢ wzrost
zatrudnienia
`czysty' monopson - b. rzadki; `nowoczesne monopsony'
(koszty przepªywów, maªa liczba wakatów)
8 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Prace empiryczne
Pªaca minimalna a zatrudnienie: brak jednoznacznej odpowiedzi
wi¦kszo±¢ prac - wskazuje na (niewielki) negatywny wpªyw PM
na zatrudnienie, siªa wpªywu zró»nicowana mi¦dzy krajami; np.
Neumark et al. (2004); Neumark i Wascher (2007) - maªo
przekonuj¡cych dowodów na pozytywny wpªyw PM na
zatrudnienie
9 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Prace empiryczne
Pªaca minimalna a zatrudnienie: brak jednoznacznej odpowiedzi
wi¦kszo±¢ prac - wskazuje na (niewielki) negatywny wpªyw PM
na zatrudnienie, siªa wpªywu zró»nicowana mi¦dzy krajami; np.
Neumark et al. (2004); Neumark i Wascher (2007) - maªo
przekonuj¡cych dowodów na pozytywny wpªyw PM na
zatrudnienie
efekty silniejsze dla pewnych grup: osób mªodych i
niskokwalikowanych
9 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Prace empiryczne
Pªaca minimalna a zatrudnienie: brak jednoznacznej odpowiedzi
wi¦kszo±¢ prac - wskazuje na (niewielki) negatywny wpªyw PM
na zatrudnienie, siªa wpªywu zró»nicowana mi¦dzy krajami; np.
Neumark et al. (2004); Neumark i Wascher (2007) - maªo
przekonuj¡cych dowodów na pozytywny wpªyw PM na
zatrudnienie
efekty silniejsze dla pewnych grup: osób mªodych i
niskokwalikowanych
Card and Krueger (1994)
9 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Prace empiryczne
Pªaca minimalna a zatrudnienie: brak jednoznacznej odpowiedzi
wi¦kszo±¢ prac - wskazuje na (niewielki) negatywny wpªyw PM
na zatrudnienie, siªa wpªywu zró»nicowana mi¦dzy krajami; np.
Neumark et al. (2004); Neumark i Wascher (2007) - maªo
przekonuj¡cych dowodów na pozytywny wpªyw PM na
zatrudnienie
efekty silniejsze dla pewnych grup: osób mªodych i
niskokwalikowanych
Card and Krueger (1994)
szara strefa: 'efekt latarni morskiej'
9 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Polityka pªacy minimalnej
Podwy»sza¢ czy obni»a¢?
poziom wyj±ciowy i rozkªad pªac?
10 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Polityka pªacy minimalnej
Podwy»sza¢ czy obni»a¢?
poziom wyj±ciowy i rozkªad pªac?
ograniczanie szans na rynku pracy osób o niskiej
produktywno±ci vs. zmniejszanie (zwi¦kszanie?) nierówno±ci?
10 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Polityka pªacy minimalnej
Podwy»sza¢ czy obni»a¢?
poziom wyj±ciowy i rozkªad pªac?
ograniczanie szans na rynku pracy osób o niskiej
produktywno±ci vs. zmniejszanie (zwi¦kszanie?) nierówno±ci?
skala szarej strefy?
10 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Polityka pªacy minimalnej
Podwy»sza¢ czy obni»a¢?
poziom wyj±ciowy i rozkªad pªac?
ograniczanie szans na rynku pracy osób o niskiej
produktywno±ci vs. zmniejszanie (zwi¦kszanie?) nierówno±ci?
skala szarej strefy?
pªaca minimalna a ubóstwo?
10 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Polityka pªacy minimalnej
Podwy»sza¢ czy obni»a¢?
poziom wyj±ciowy i rozkªad pªac?
ograniczanie szans na rynku pracy osób o niskiej
produktywno±ci vs. zmniejszanie (zwi¦kszanie?) nierówno±ci?
skala szarej strefy?
pªaca minimalna a ubóstwo?
PM a dodatki/ zasiªki dla osób pracuj¡cych
10 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Podatki
11 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Podatki a funkcjonowanie rynku pracy
klin podatkowy
12 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Podatki a funkcjonowanie rynku pracy
klin podatkowy
koszt pracy - wynagrodzenie brutto- pªaca netto
12 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Podatki a funkcjonowanie rynku pracy
klin podatkowy
koszt pracy - wynagrodzenie brutto- pªaca netto
podatki dochodowe, skªadki na ubezpieczenie spoªeczne, inne
skªadki
12 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Podatki a funkcjonowanie rynku pracy
klin podatkowy
koszt pracy - wynagrodzenie brutto- pªaca netto
podatki dochodowe, skªadki na ubezpieczenie spoªeczne, inne
skªadki
VAT
12 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Podatki a funkcjonowanie rynku pracy
klin podatkowy
koszt pracy - wynagrodzenie brutto- pªaca netto
podatki dochodowe, skªadki na ubezpieczenie spoªeczne, inne
skªadki
VAT
Wysoko±¢ i wpªyw klina zró»nicowany
12 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Podatki a funkcjonowanie rynku pracy
klin podatkowy
koszt pracy - wynagrodzenie brutto- pªaca netto
podatki dochodowe, skªadki na ubezpieczenie spoªeczne, inne
skªadki
VAT
Wysoko±¢ i wpªyw klina zró»nicowany
osoby pracuj¡ce i bezrobotne
12 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Podatki a funkcjonowanie rynku pracy
klin podatkowy
koszt pracy - wynagrodzenie brutto- pªaca netto
podatki dochodowe, skªadki na ubezpieczenie spoªeczne, inne
skªadki
VAT
Wysoko±¢ i wpªyw klina zró»nicowany
osoby pracuj¡ce i bezrobotne
wysoko±¢ pªac
12 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wst¦p
Podatki a funkcjonowanie rynku pracy
klin podatkowy
koszt pracy - wynagrodzenie brutto- pªaca netto
podatki dochodowe, skªadki na ubezpieczenie spoªeczne, inne
skªadki
VAT
Wysoko±¢ i wpªyw klina zró»nicowany
osoby pracuj¡ce i bezrobotne
wysoko±¢ pªac
sytuacja rodzinna
12 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Teoria
Klin podatkowy a rynek pracy
przeci¦tna a kra«cowa stopa opodatkowania
13 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Teoria
Klin podatkowy a rynek pracy
przeci¦tna a kra«cowa stopa opodatkowania
systemy opodatkowania liniowe i progresywne
13 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Teoria
Klin podatkowy a rynek pracy
przeci¦tna a kra«cowa stopa opodatkowania
systemy opodatkowania liniowe i progresywne
opodatkowanie a poda» pracy
13 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Teoria
Klin podatkowy a rynek pracy
przeci¦tna a kra«cowa stopa opodatkowania
systemy opodatkowania liniowe i progresywne
opodatkowanie a poda» pracy
opodatkowanie a popyt na prac¦
13 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Teoria
Klin podatkowy a rynek pracy
przeci¦tna a kra«cowa stopa opodatkowania
systemy opodatkowania liniowe i progresywne
opodatkowanie a poda» pracy
opodatkowanie a popyt na prac¦
interakcje z innymi instytucjami - zasiªki dla bezrobotnych,
13 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Badania empiryczne
Klin podatkowy a rynek pracy
wpªyw na poda» pracy kobiet, rzadziej/ w mniejszym stopniu
m¦»czyzn
14 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Badania empiryczne
Klin podatkowy a rynek pracy
wpªyw na poda» pracy kobiet, rzadziej/ w mniejszym stopniu
m¦»czyzn
wysokie stopy podatkowe - mog¡ mie¢ wpªyw na osoby z
najwy»szymi i najni»szymi dochodami, zbli»aj¡cymi si¦ do
wieku emerytalnego i decyduj¡cymi si¦ na wej±cie na rynek
pracy
14 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Klin podatkowy a rynek pracy
bod¹ce do zatrudnienia dla osób o najni»szych dochodach:
`making work pay'; zasiªki dla pracuj¡cych vs. subsydiowanie
miejsc pracy
15 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Badania empiryczne
Klin podatkowy a rynek pracy
wpªyw na poda» pracy kobiet, rzadziej/ w mniejszym stopniu
m¦»czyzn
16 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Badania empiryczne
Klin podatkowy a rynek pracy
wpªyw na poda» pracy kobiet, rzadziej/ w mniejszym stopniu
m¦»czyzn
wysokie stopy podatkowe - mog¡ mie¢ wpªyw na osoby z
najwy»szymi i najni»szymi dochodami, zbli»aj¡cymi si¦ do
wieku emerytalnego i decyduj¡cymi si¦ na wej±cie na rynek
pracy
16 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Osoby o niskich kwalikacjach
efektywne obci¡»enie podatkowe wysokie (same podatki +
wycofywane zasiªki); puªapka bierno±ci/ bezrobocia/ niskich
pªac
17 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Osoby o niskich kwalikacjach
efektywne obci¡»enie podatkowe wysokie (same podatki +
wycofywane zasiªki); puªapka bierno±ci/ bezrobocia/ niskich
pªac
wysoka elastyczno±¢ poda»y osób niskokwalikowanych w
reakcji na zmiany opodatkowania
17 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Osoby o niskich kwalikacjach
efektywne obci¡»enie podatkowe wysokie (same podatki +
wycofywane zasiªki); puªapka bierno±ci/ bezrobocia/ niskich
pªac
wysoka elastyczno±¢ poda»y osób niskokwalikowanych w
reakcji na zmiany opodatkowania
bod¹ce do zatrudnienia dla osób o najni»szych dochodach:
`making work pay'; obni»ka PIT i SSC, zasiªki dla pracuj¡cych
(IWB)
17 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Osoby o niskich kwalikacjach
efektywne obci¡»enie podatkowe wysokie (same podatki +
wycofywane zasiªki); puªapka bierno±ci/ bezrobocia/ niskich
pªac
wysoka elastyczno±¢ poda»y osób niskokwalikowanych w
reakcji na zmiany opodatkowania
bod¹ce do zatrudnienia dla osób o najni»szych dochodach:
`making work pay'; obni»ka PIT i SSC, zasiªki dla pracuj¡cych
(IWB)
ale: koszt takich dziaªa«; ryzyko jaªowej straty i subsydiowania
pracodawców
17 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Osoby starsze
systemy podatkowe i emerytalne a bod¹ce do wcze±niejszej
dezaktywizacji;
18 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Osoby starsze
systemy podatkowe i emerytalne a bod¹ce do wcze±niejszej
dezaktywizacji;
mo»liwe dziaªania: ni»sze skªadki od osób w wieku
emerytalnym? ulgi podatkowe dla osób w wieku emerytalnym?
18 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Drugie osoby zarabiaj¡ce w gospodarstwach domowych
wysoka elastyczno±¢ poda»y pracy w reakcji na zmiany
opodatkowania
19 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Drugie osoby zarabiaj¡ce w gospodarstwach domowych
wysoka elastyczno±¢ poda»y pracy w reakcji na zmiany
opodatkowania
dziaªania: zmiana systemu opodatkowania opartego na
dochodach GD do dochodów indywidualnych; indywidualne
kwoty zwolnione od podatku
19 / 20
Wst¦p
Pªaca minimalna
Podatki
Wyzwania dla polityki
Podsumowuj¡c
zawsze wyst¦puje pewna wymienno±¢ kosztów/ korzy±ci i
przesuwania ci¦»aru obci¡»enia podatkowego
20 / 20