Projekt UE “Transformacja” Rzymska willa jako nowy typ

Projekt UE “Transformacja”
Rzymska willa jako nowy typ struktury osadniczej
Dzięki Rzymianom miejscowa ludność we wszystkich z północnych prowincji granicznych cesarstwa zetknęła się z nową
formą wiejskiego osadnictwa - oddzielnie usytuowanym dworem
(villa rustica). Otoczony zwykle murem, dwór z reprezentacyjną
siedzibą mieszkalną rodziny osoby zarządzającej majątkiem,
budynkami gospodarczymi i domami pracowników farmy leżał
pośród należących do posiadłości pól i pastwisk. Podczas gdy
agrarne wspólnoty przedrzymskiego okresu produkowały
przede wszystkim na własny użytek, rzymska villa rustica była
rolniczym przedsiębiorstwem, w którym wytwarzana była nadwyżka przeznaczona głównie do sprzedaży.
W niektórych przypadkach
możemy obserwować ciągłość zmian prowadzących
do zastąpienia miejscowego, wiejskiego osiedla zespołem villa rustica. Takim
był w Brytanii dwór-farma w
Gorhambury (GB), a w
Dolnej Germanii osiedle
Jüchen-Hochneukirch (D).
Gorhambury (GB) – miejscowy dwór (w górze), villa
rustica (w dole)
Pewien szczególny przypadek stanowi Hoogeloon-Kerkakkers (NL). W tym
osiedlu, wiernym przedrzymskiej tradycji, jeden z
domów w obrębie wsi
został w pierwszej połowie
II w. zastąpiony budowlą
kamienną z własnym założeniem łaziebnym. Pod
względem architektonicznym można ją porównywać
do głównego obiektu
mieszkalnego w villa rustica. Pozostała część wioski
nie została objęta przemianami.
Hoogeloon-Kerkakkers (NL).
Szczególny nacisk był położony na główną budowlę mieszkalną, która już na samym początku albo dopiero wraz z upływem
czasu była wzniesiona w kamieniu. Swą architekturą odróżniała
się ona od miejscowych domostw takimi elementami śródziem-
Główny obiekt mieszkalny rzymskiego
dworu w Treuchtlingen (D) w prowincji
Raetia
10
Jüchen-Hochneukirch (D) – na niebiesko: wierne miejscowej tradycji domy o konstrukcji słupowej; na czerwono: budynki w zespole villa rustica z drugiej połowy II w.
Główny obiekt mieszkalny rzymskiego
dworu w Prisovo (BG) w prowincji Moesia
inferior
nomorskimi jak boczne skrzydła, dziedzińce, portyki, łaźnie. Z
tego względu główne budowle w villae rusticae były często podobne nawet w bardzo odległych od siebie miejscach.
Główny obiekt mieszkalny rzymskiego
dworu w Baláca (H) w prowincji Pannonia
superior
Główny obiekt mieszkalny rzymskiego
dworu w Madara (BG) w prowincji Moesia
inferior