scenariusz lekcji dla szkół średnich

Scenariusz do przeprowadzenia lekcji na temat azbestu
Temat: „O tym czym jest azbest i co zrobić, aby nie był dla nas groźny?”
Wiek: uczniowie szkół średnich
Cele zajęć:
1. Przekazanie wiedzy na temat azbestu.
2. Uświadomienie niebezpiecznych skutków obcowania z azbestem.
3. Zachęcenie do działań propagujących usuwanie azbestu ze środowiska.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie do tematu zajęć
W Polsce realizowany jest „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”. Jednym z
zadań programu jest rozpowszechnianie wiedzy na temat azbestu i jego szkodliwości. Dzisiejsze
zajęcia poświęcone zostaną tej tematyce. Chcemy, aby uczniowie włączyli się w działania słuŜące
zdrowiu i ochronie środowiska naturalnego.
2. Zapoznanie uczniów z tematyką azbestową
Burza mózgów: Czy ktoś z Was wie coś o tym programie? Czy Wiecie dlaczego podjęto temat
usuwania azbestu z terenu Polski?
Osoba prowadząca zbiera pomysły przedstawione przez uczniów, podsumowuje.
Rozbudza ciekawość uczestników.
Mini wykład – prezentacja
3. Utrwalenie wiedzy związanej z tematyką azbestu.
Ćwiczenie:
Klasa ma za zadanie przeprowadzić naradę na temat usuwania azbestu.
W dyskusji weźmie udział 8 osób i sekretarz spisujący ustalenia. Na początku NaleŜy wyłonić: osobę
prowadzącą dyskusję i sekretarza, a następnie podzielić klasę na 7 zespołów. KaŜdy zespół
zapoznaje się z jedną rolą, przygotowuje strategię działania i wybiera reprezentanta grupy, który
będzie brał udział w dyskusji.
Osoba 1: Ekolog
W latach 80-tych ubiegłego wieku, azbest uznany został za jeden z najbardziej rozpowszechnionych
czynników rakotwórczych w środowisku. W wielu krajach wprowadzono zakaz produkcji i importu
wyrobów azbestowych. Poszczególne państwa Unii Europejskiej jak i inne, w tym USA, Kanada i
Japonia juŜ w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego stulecia, zakazały stosowania
azbestu bądź ograniczyły lub zabroniły obrotu materiałami zawierającymi azbest oraz importu takich
materiałów na swój obszar celny.
W Polsce problem azbestu podjęto duŜo później. Dopiero dnia 19 czerwca 1997 r. wprowadzono
ustawę o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest – zakazano produkcji wyrobów
zawierających azbest, wprowadzania na terytorium Polski azbestu i wyrobów zawierających azbest
oraz ich obrotu. Ustawa zapobiegła dalszemu stosowaniu i gromadzeniu wyrobów zawierających
azbest, pozostały problemy uŜytkowania ogromnych ilości wyrobów azbestowo-cementowych, które
ulegając degradacji stanowią źródło ciągłej emisji włókien do powietrza. Włókna azbestu są
praktycznie niezniszczalne, a ich kumulowanie się w płucach powoduje zwykle po kilkunastu latach,
pojawianie się nowotworów azbestozaleŜnych.
Zadanie: zaleŜy Ci na jak najszybszym wyeliminowaniu azbestu ze środowiska.
Osoba 2: Przedstawiciel rządu
Produkcja wyrobów zawierających azbest została zakazana ustawą z dnia 19 czerwca 1997r., a od 28
marca 1999 r. obowiązuje zakaz obrotu azbestem i wyrobami zawierającymi azbest. Usuwanie
azbestu i materiałów azbestowych trwa w Polsce juŜ od kilku lat, dotyczy to budynków, jak i instalacji i
budowli przemysłowych. Zdecydowana większość materiałów zawierających azbest to płyty
azbestowo-cementowe, dawniej powszechnie stosowane na pokrycia dachowe, elewacje w
elementach ściennych i w wielu urządzeniach technicznych. Podstawą bezpiecznego postępowania z
materiałami azbestowymi jest eliminacja lub co najmniej minimalizacja ryzyka emisji włókien do
otoczenia. Zatem dopuszczalna jest eksploatacja materiałów w dobrym stanie technicznym o
nieuszkodzonej powierzchni, ewentualnie odpowiednio zabezpieczonej np. przez pomalowanie.
Usuwanie wyrobów zawierających azbest, szczególnie pokryć dachowych i innych materiałów
budowlanych z zawartością azbestu będzie procesem długotrwałym i kosztownym, który musi być
rozłoŜony na wiele lat. Proces ten powinien być przeprowadzony ze szczególnym zachowaniem zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zadanie: zaleŜy Ci na tym, by skłonić właścicieli posesji, na których znajdują się wyroby azbestowe do
włączenia się w „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”.
Osoba 3: Właściciel przedsiębiorstwa 1
Na terenie twojego przedsiębiorstwa znajdują się wyroby azbestowo-cementowe, takie jak płyty faliste,
płyty stosowane jako elewacje zewnętrzna, płyty okładzinowe, płyty dekarskie, ściany działowe i
osłonowe rury ciśnieniowe wodociągowe i kanalizacyjne, które zawierają od 10-18% azbestu. Wyroby
te są ogniotrwałe, odporne na korozje i gnicie, wytrzymałe na działania mechaniczne, lekkie, trwałe.
Wiesz, Ŝe zawarty w nich azbest jest czynnikiem rakotwórczym. W związku z dość trudną sytuacją
finansową twojego przedsiębiorstwa, nie stać cię na pokrycie kosztów usunięcia lub wymiany
wszystkich wyrobów zawierających azbest.
Zadanie: zaleŜy Ci na zdobyciu funduszy na usunięcie azbestu lub ustaleniu takich warunków, które
pozwolą Ci wyeliminować azbest z terenu swojego przedsiębiorstwa.
Osoba 4: Właściciel przedsiębiorstwa 2
Na terenie twojego przedsiębiorstwa znajdują się wyroby azbestowo-cementowe takie jak płyty faliste,
płyty stosowane jako elewacje zewnętrzna, płyty okładzinowe, płyty dekarskie, ściany działowe i
osłonowe rury ciśnieniowe wodociągowe i kanalizacyjne, które zawierają od 10 -18% azbestu. Wyroby
te są ogniotrwałe, odporne na korozje i gnicie, wytrzymałe na działania mechaniczne, lekkie, trwałe.
Wiesz, Ŝe zawarty w nich azbest jest czynnikiem rakotwórczym. W związku z dość trudną sytuacją
finansową twojego przedsiębiorstwa, nie stać cię na pokrycie kosztów usunięcia lub wymiany
wszystkich wyrobów zawierających azbest.
Zadanie: zaleŜy Ci na zdobyciu funduszy na usunięcie azbestu lub ustaleniu takich warunków, które
pozwolą Ci wyeliminować azbest z terenu swojego przedsiębiorstwa.
Osoba 5: Mieszkaniec małego miasteczka 1
Rejonami szczególnie zagroŜonymi azbestem są: obszary oddziaływania byłych zakładów
przetwórstwa azbestu, tereny, na których wykorzystane zostały duŜe ilości materiałów azbestowo –
cementowych. Wyroby azbestowe mogą znajdować się w obiektach uŜyteczności publicznej, tj.
szkoły, szpitale, biblioteka, urząd gminy.
Włókna azbestowe stanowią szczególne niebezpieczeństwo dla dzieci i młodzieŜy, która w czasie
gier, zabaw i przebywania na otwartej przestrzeni naraŜona jest na wdychanie znacznej ilości pyłu
azbestowego.
Zadanie: zaleŜy Ci na jak najszybszym wyeliminowaniu azbestu z wszystkich miejsc publicznych w
twoim miasteczku.
Osoba 6: Mieszkaniec małego miasteczka 2
Rejonami szczególnie zagroŜonymi azbestem są: obszary oddziaływania byłych zakładów
przetwórstwa azbestu, tereny, na których wykorzystane zostały duŜe ilości materiałów azbestowo –
cementowych. Wyroby azbestowe mogą znajdować się w obiektach uŜyteczności publicznej, tj.
szkoły, szpitale, biblioteka, urząd gminy.
Włókna azbestowe stanowią szczególne niebezpieczeństwo dla dzieci i młodzieŜy, która w czasie
gier, zabaw i przebywania na otwartej przestrzeni naraŜona jest na wdychanie znacznej ilości pyłu
azbestowego.
Zadanie: zaleŜy Ci na jak najszybszym wyeliminowaniu azbestu z wszystkich miejsc publicznych w
twoim miasteczku.
Osoba 7: Przedstawiciel firmy zajmującej się profesjonalnym usuwaniem azbestu
Istnieją sprawdzone metody bezpiecznego postępowania z azbestem i materiałami zawierającymi
azbest, począwszy od stosowania aŜ po transport i składowanie. W Polsce obowiązują przepisy
prawne wymuszające to bezpieczne postępowanie.
Niestety nasza znajomość prawa nie zawsze jest praktykowana i doskonała i zdarza się, Ŝe płyty
azbestowo-cementowe usuwane są w sposób niewłaściwy, co stwarza realne zagroŜenie emisji
włókien azbestu.
Twoja firma zdobyła doświadczenie, ma przeszkolonych pracowników i odpowiedni sprzęt. Prace w
tym zakresie prowadzone są z zachowaniem wszelkich zasad bezpieczeństwa, zaś stosowane
zabezpieczenia w praktyce całkowicie eliminują ryzyko emisji azbestu. Stosowane w przeszłości w
budownictwie i innych dziedzinach gospodarki wyroby z udziałem azbestu, nie stanowią zagroŜenia,
dopóki materiały te są nieuszkodzone. ZagroŜeniem moŜe być ich niewłaściwe usuwanie, gdzie w
czasie obróbki mechanicznej (m.in. kruszenia, łamania, zrzucania) następuje uwalnianie się włókien
azbestowych do powietrza i zachodzi niebezpieczeństwo ich wdychania.
Zadanie: musisz przekonać innych, Ŝe twoja firma powinna zająć się usuwaniem azbestu.
Osoba 8: Osoba prowadząca dyskusję
Zadanie: poprowadzić dyskusję, której efektem ma być wspólnie ustalony plan postępowania z
azbestem, pomóc uczestnikom przestrzegać zasad dobrej komunikacji.
Osoba 9: Sekretarz
Zadanie: spisanie ustaleń podjętych przez grupę dyskutantów.
Na zakończenie dyskusji sekretarz odczytuje ustalenia.