Krzywki Piaski

KRZYWKI PIASKI
Krzywki Piaski należą do młodszych miejscowości. Powstały dopiero w początkach
XVI wieku. Pierwszy zapis o wsi (Krzywki Pyczky) pojawił się w 1531 roku. Miejscowość
powstała jakiś czas wcześniej, ponieważ w tymże roku liczyła już 4 włóki ziemi.
Właścicielami byli: Mostowski, Straszewski, Mikołaj Pyczek, Jan, wdowa po Piotrze oraz
Michał syn Straszewskiego1. Od przydomku jednego z dziedziców, Mikołaja Pyczka wieś
zwano początkowo Krzywki Pyczki. Krzywkowscy herbu Półkozic o przydomku Pyczek byli
zapewne pierwszymi osadnikami w tej wsi. Przybyli tu z Krzywek Bratków, które są
najstarszą miejscowością w tej okolicy.
Spis podatkowy z 1578 roku również nazywa tą wieś Pyczkami. W tym czasie nadal
mieszkali tu Krzywkowscy o przydomku Pyczek, mieszkali też Straszewscy2. Miejscowa
szlachta była uboga, sami uprawiali swoją ziemię, nie posiadając chłopów.
Krzywki Piaski oraz Krzywki Bośki były zaściankami szlacheckimi, które później
przeszły na własność możnych rodów średniozamożnych i magnackich. Była to sytuacja nie
typowa, większość zaścianków szlacheckich Mazowsza, przetrwało do XX wieku.
Szlachta z Krzywek Piasków i Bosiek, czyli Krzywkowscy nie wytrzymali presji
bogatych Mostowskich z Mostowa. Wyprzedali swoje ziemie i wyjechali, lub też zostali
wyrugowani. Krzywkowscy z tej wsi wyjechali w drugiej połowie XVII wieku lub w
pierwszej połowie XVIII wieku. Krzywki Pyczki, które w XVIII wieku zaczęto nazywać
Krzywkami Podbornymi, stały się częścią dóbr Mostowskich. Mostowscy byli właścicielami
tych dóbr do 1783 roku, następnie sprzedali je Żórawskiemu, szambelanowi królewskiemu3.
W pierwszej połowie XIX wieku dobra Mostowskie zostały przyłączone do dóbr
szreńskich. W tym czasie nastąpiła też zmiana nazwy. Dawne nazwy Krzywki Pyczki i
Podborne zostały zastąpione przez współczesną nazwę.
W 1827 roku było w tej wsi 9 domów i 70 mieszkańców. Według opisu z końca XIX
wieku miejscowość leżała „nad rozległymi błotami, ciągnącymi się od Żuromina, odległość
od Mławy 18 wiorst.” W 1883 roku mieszkało w Krzywkach Piaskach 189 osób w 22
domach. Mieszkańcy posiadali 264 morgi ziemi, w tym 206 mórg ziemi ornej4. Wieś została
objęta uwłaszczeniem z 1864 roku.
W 1921 roku było 15 domów i 119 mieszkańców. Miejscowość należała do gminy
Mostowo5. Część ziemi w tej wsi stanowiła większy obszar ziemski (59 ha) należący do
Stanisława Senkowskiego6.
1
Słownik historyczno-geograficzny …, tom II, s.154
Źródła Dziejowe Polski …, s. 61
3
www.przodkowie.pl/AGAD (WGW t. 87 f. 264)
4
Słownik geograficzny …tom IV, s. 809
5
Skorowidz …, s. 90
6
Księga Adresowa Polski …, s 2007
2