Podstawy zarządzania

Podstawy zarządzania
Dr Janusz Sasak
Kontrolowanie
Ustalanie stanów rzeczywistych i
porównywanie ich ze stanami
wzorcowymi w celu ustalenia
ewentualnych odchyleń
Kontrolowanie - szerzej
Wszystkie
działania menedŜera
polegające na stwierdzaniu i
korygowaniu odchyleń od
ustalonych norm
1
Kontrola
Zewnętrzna
Wewnętrzna
Rodzaje kontroli w tradycyjnym
ujęciu
Prospektywna
BieŜąca
Retospektywna
Elementy kontroli kierowniczej
Ustanawianie norm
Projektowanie sprzęŜeń zwrotnych
Porównywanie efektów z normami i
zadaniami
Ustalanie odchyleń i ich pomiar
Podejmowanie kroków zmierzających
do najefektywniejszego wykorzystania
zasobów organizacji
2
Elementy kontrolowania
Identyfikacja
celów i zadań
Ustalenie mierników
Ustalenie procedur kontroli
Pomiar i porównanie z wzorcami
Formułowanie wniosków
Kontrola pośrednia
Etapy procesu kontroli
Ustalenie norm
Mierzenie wyników
Porównanie wyników z normami
Ocena wyników (reakcja)
Utrzymanie
status quo
Korekta odchyleń
Zmiana norm
Podział kontroli w szerszym
znaczeniu
Wstępna
Sterująca
Akceptująca
Końcowa
3
Kontrola operacji
Wstępna
Równoległa
Końcowa
Formy kontroli
Bezpośrednia
Pośrednia
Formy kontroli wg. obszarów
zarządzania
Marketingowa
Produkcji
Finansowa
4
Kontrola biurokratyczna a
angaŜująca
Elementy systemu
Kontrola
Kontrola
kontroli
biurokratyczna
angaŜująca
Cel kontroli
Podporządkowanie ZaangaŜowanie
pracowników
pracowników
Stopień
Ścisłe przepisy,
Normy grupowe,
formalizacji
sztywna hierarchia
samokontrola
Oczekiwany wynik Nastawienie na
Nastawienie na
najniŜszy poziom
wyniki
wyników moŜliwy
przekraczające
do zaakceptowania poziom minimalny
Kontrola biurokratyczna a
angaŜująca
Elementy systemu
kontroli
Kontrola
biurokratyczna
Kontrola
angaŜująca
Struktura organizacji Wysmukła struktura,
Spłaszczona
oddziaływanie
struktura, rozłoŜone
odgórne
oddziaływanie
System nagradzania
Nastawiony na
Nastawione na
wyniki indywidualne
wyniki grupowe
współuczestnictwo
Ograniczenia
Szerokie i
formalne
nieformalne
Kontrola gospodarcza
Według podmiotu kontroli
Wewnętrzna - kierownictwo i pracowników
jednostki
Zewnętrzna – instytucje kontroli zewnętrznej
NIK, organ załoŜycielski
Kontrola statutowa – rady nadzorcze, komisje
rewizyjne
Społeczna – uprawnione organizacje np.
związki zawodowe
Profesjonalna – wyspecjalizowane firmy
5
Kontrola gospodarcza
Według przedmiotu kontroli
Ekonomiczna
Finansowa
PrawnoPrawno-administracyjna
Techniczna
OrganizacyjnoOrganizacyjno-prawna
Inspekcje
–pracy, sanitarna, ochrony
środowiska, energetyczna i inne
Kontrola gospodarcza
Według techniki i metodyki kontroli
Rewizja inspekcja lustracja wizytacja oględziny
Wbudowana w procesy pracy i kontrole
zaprogramowane w systemach komputerowych
Maszynowe, automatyczne, zautomatyzowane
Komputerowe w środowisku informatycznym
rachunkowości
Kontrola gospodarcza
Według kryterium czasu kontroli
Wstępna
BieŜąca
Następna
6
Kontrola gospodarcza
Według kryterium decyzyjności
Planowana
Pozaplanowa
Kontrola gospodarcza
Według zakresu kontroli
Problemowa
– tematyczna
Kompleksowa – całkowita
Rewizja dokumentalna
Formalna, rachunkowa, merytoryczna
Kameralna
Kontrola gospodarcza
Według zaleŜności od celu i zadań
Prewencyjna
–zapobiegawcza,
profilaktyczna
Represyjna
7
Kontrola gospodarcza
Według kryterium organizacyjnego
Funkcjonalna,
kierownicza
Instytucjonalana
Samokontrola
Kontrola gospodarcza
Według udziału człowieka, maszyn i
urządzeń
Manualna
Maszynowa
Automatyczna
Informatyczna
Kontrola gospodarcza
Według wiedzy jednostki o kontroli
Zapowiedziana
Niezapowiedziana
8
Elementy skuteczności kontroli
Ścisłość
Aktualność
Obiektywizm i zrozumiałość informacji
Koncentracja na strategicznych punktach kontroli
Realizm ekonomiczny
Realizm organizacyjny
Koordynacja
Elastyczność systemu kontroli
Normatywność i wykonalność
Akceptacja przez członków organizacji
Zasady kontroli
Natychmiastowość
Obiektywność
Elastyczność
Korygowanie
9