Rodzina Czesława Lasika odwiedziła Płońsk, by

Płońszczak - Gazeta lokalna - Płońsk, Raciąż, Baboszewo, Czerwińsk, Dzierzążnia, Joniec, Naruszewo
Rodzina Czesława Lasika odwiedziła Płońsk, by obejrzeć wystawę "W
hołdzie płońszczanom..."
Powrót do przeszłości
W środę, 18 listopada do Płońska przyjechała z województwa wielkopolskiego rodzina Czesława Lasika,
by obejrzeć wystawę Pracowni Dokumentacji Dziejów Miasta W hołdzie płońszczanom pokolenia lat
wojny. Czesław Lasik podczas II wojny światowej działał w podziemiu należał do okręgu Armii
Krajowej w Baboszewie, pracował dla wywiadu angielskiego. Został przez niemiecki sąd skazany na
śmierć i ścięty w Berlinie w 1944 roku.
Z dwudniową wizytą do Płońska przyjechała z Wielkopolski rodzina Czesława Lasika - jego dwie rodzone
siostry: Emilia Raich z Nowego Tomyśla, Maria Kamyszek z Trzcianki (powiat Nowy Tomyśl) i jej dwóch
synów: Sylwester i Walerian. Przyjechali, by obejrzeć wystawę Pracowni Dokumentacji Dziejów Miasta
W hołdzie płońszczanom pokolenia lat wojny. Gościli również w pracowni, której przekazali rodzinne
zdjęcia i listy Lasika, pisane z więzienia. Czesław Lasik był jedną z kilkuset osób, działających w
konspiracji na naszym terenie, zamordowanych podczas II wojny. Pochodził z powiatu Nowy Tomyśl,
gdzie urodził się w 1911 roku. Ukończył technikum rolnicze w Bojanowie, potem wstąpił na Akademię
Rolniczą w Dublanach. Po jej ukończeniu jako inżynier rolnik został instruktorem dla studentów na
praktykach w powiecie płońskim. Studenci odbywali praktyki w majątkach ziemiańskich w Baboszewie,
Galominku, Kiełkach, Rzewinie i innych miejscowościach.
Czesław Lasik zamieszkał w Baboszewie, gdzie wynajmował pokój. Po wybuchu II wojny światowej
Niemcy mianowali go zarządcą majątku Rzewin (gm. Baboszewo). Tu prowadził działalność konspiracyjną
i zaprzysięgał nowych członków polskiego podziemia. - Brat był bardzo systematyczny i opiekuńczy mówi siostra Czesława Lasika, Emilia Raich. - Rodzina nie wiedziała, że Czesław wstąpił do Armii
Krajowej, nigdy o tym nam nie mówił, ale wiedzieliśmy, że działa w konspiracji. Został aresztowany w
1942 roku w Gdańsku, potem wywieziono go do Berlina, gdzie został zabity 7 stycznia 1944 roku. Niemcy
go uznali za szpiega. Wiadomość o jego śmierci przekazał nam ksiądz, który mu błogosławił przed
egzekucją.
(...) Latem 1941 roku Lasik zwolnił się z pracy w Rzewinie i przeniósł się do Płońska, gdzie zatrudnił się
w Przedsiębiorstwie Budowy Dróg - tak wspominał go znajomy, Czesław Gliński, który w czasie wojny
był rządcą majątków Łbowo i Pieścidła w powiecie płońskim - Do nas przyjeżdżał rzadko i zupełnie
nieoczekiwanie. W czasie jednego z takich przyjazdów wyjawił mi, że pracuje dla wywiadu angielskiego
(Secret Intelligence Service) i wtedy też mnie wciągnął do tej organizacji i zaprzysiągł. Obowiązkiem
moim było obserwowanie ruchów wojsk w okolicy oraz zachowania Niemców na terenie gminy. (...)
Okazjami do spotkań z Lasikiem w tym czasie były imieniny moje, siostry lub przyjaciół. W czasie tych
spotkań nigdy nie rozmawialiśmy o pracy i zadaniach konspiracyjnych. I nagle, jak grom spadła na mnie
wiadomość o jego aresztowaniu przez gestapo(...). Lasik będąc już w więzieniu w Gdańsku w jednym z
listów - do siostry Glińskiego - prosił o opiekę nad Hanną - ośmioletnią dziewczynką z Płońska, córką
aresztowanego w Płońsku Kazimierza Konrada, który potem razem z Lasikiem został ścięty przez
Niemców w Berlinie. Lasikowi Niemcy zarzucali, że zorganizował w Płońsku siatkę szpiegowskodywersyjną, która działała głównie na Pomorzu. Efektem jej działalności było między innymi częściowe
zaminowanie portu gdyńskiego i pomoc aliantom w uzyskaniu adresów niektórych fabryk broni w
Niemczech. Adresy te Lasik zdobywał w swoich rodzinnych stronach, bo tam powstawały wiklinowe kosze,
służące jako opakowanie do amunicji. Był dla Niemców ważnym więźniem, Niemcy nie zgodzili się na
proponowaną przez angielski rząd wymianę Lasika na szpiegów niemieckich. Rząd polski w Londynie
odznaczył Lasika pośmiertnie najwyższym odznaczeniem.
(...) Niemcy zabili Lasika - tak wspominał go kolega Jan Janiak - były pracownik majątku Poświętne w
wywiadzie dla pracowni. - Zginął biedny w Berlinie. A tak wiele dobrego zrobił!... Czy Pani wie, że on
między innymi doktora Zdzisława Sokólskiego wyrwał Niemcom z rąk?(...) Według relacji Jana Janiaka
http://www.plonszczak.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 13:43
Płońszczak - Gazeta lokalna - Płońsk, Raciąż, Baboszewo, Czerwińsk, Dzierzążnia, Joniec, Naruszewo
Czesław Lasik, gdy Sokólski został aresztowany, zorganizował grupę Polaków, którzy mówili po
niemiecku, przebrał ich w niemieckie mundury. Wywieźli Sokólskiego z więzienia - Niemcy sądzili, że
aresztant pojechał na egzekucję. Niedawno w Poznaniu, przy Pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i
AK - 24 września tego roku - została odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona Czesławowi Lasikowi. Po wojnie były takie czasy, że nic nie można było w tej sprawie zrobić - mówi Emilia Raich. Postanowiliśmy zebrać dokumenty i sprawie nadać bieg po informacji w telewizji o odsłonięciu pomnika
AK w Poznaniu. Mój brat nikogo nie zdradził, choć sam został zdradzony. W 1967 roku wezwano mnie do
komisji badającej zbrodnie hitlerowskie i prokurator powiedział, że rodzina nawet nie wie, jakiego ma
bohatera, że na przykład wysadził Niemcom bazę paliw. Rodzina Czesława Lasika o wystawie płońskiej
pracowni dokumentacji dowiedziała się z internetu i postanowiła przyjechać do Płońska, by ją zobaczyć.
Wśród osób, które zginęły podczas wojny, przypominanych przez pracownię, jest również Czesław Lasik. Wystawa zrobiła na nas ogromne wrażenie - mówi pani Maria. - Widać, że włożono w nią wiele pracy, ale
i wiele serca. Podziwiam, że Płońsk jest zaangażowany w te sprawy, że zachowuje pamięć o ludziach.
Katarzyna Olszewska
Wystawę pracowni - w podziemiach kościoła św. Maksymiliana Kolbego w Płońsku można zwiedzać już
tylko do końca listopada, w niedziele w godzinach 9.30-14 i 18.30-19.30, natomiast od poniedziałku do
piątku dostępna jest dla grup szkolnych (od 9 do 15) - po telefonicznym uzgodnieniu (0 603 114 569).
Pracownia apeluje
Pracownia Dokumentacji Dziejów Miasta Płońska poszukuje informacji o Czesławie Lasiku i jego
działalności. Wszystkie osoby, które wiedzą coś na ten temat proszone są o kontakt z pracownią pod
numerem telefonu (0 23) 662 34 82.
foto: Katarzyna Olszewska
http://www.plonszczak.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 13:43