przysłowia, np

przysłowia, np. „Jedna jaskółka wiosny nie
dobierasz słowa”, „Dziękuję za doskonałe
czyni”.
porady”.
4. Krótko skomentuj – na atak odpowiedz np.
9. Rzeczowe stwierdzenie – zachowaj spokój,
„Ojej!”, „Ach, tak”, „Szkoda!”.
nie bierz ataku do serca, rzeczowo oceń
przeciwnika, np. „Takiej głupiej uwagi nie
5. Odtruwające pytanie – zapytaj napastnika, co
oczekiwałam od ciebie!”.
oznacza jego jadowite słowo, np. „Co ma pan
dokładnie
na
myśli,
mówiąc...?”,
„Jak
zdefiniujesz...?”.
10. Konfrontacja – nazwij po imieniu obraźliwe
zachowanie,
domagaj
się
od
napastnika
przeprosin. Np. Atak: „Włącz swój mózg,
6. Ustąp i przyznaj rację – ale tylko wtedy, gdy
zanim otworzysz usta”. Konfrontacja: „Ta
nie wyrządzisz sobie szkody. Np. „Jeśli dzięki
uwaga obraziła mnie. Oczekuję, że mnie
temu lepiej się poczujesz, chętnie przyznam ci
przeprosisz!”.
rację”, „Masz całkowitą rację. Czy czujesz się
teraz lepiej?”.
11. Mów bez ogródek – wspomnij krótko, co
ciebie uraziło, np. „To, co mówisz, boli mnie”.
7. Przyznaj rację i upór – pokaż napastnikowi,
że rozumiesz go, ale pozostań przy tym, czego
12. Wyjaśnij reguły – zaproponuj rozmówcy lepszy
chcesz. Np. „Dobrze rozumiem, że chcesz
sposób
otrzymać odpowiedź. A ja potrzebuję dnia do
rzeczowi”, „Przerwałeś mi już po raz drugi,
namysłu”.
proponuję,
przyjaźni,
byśmy
np.
„Proszę,
pozwolili
sobie
pozostańmy
nawzajem
dokończyć nasze wypowiedzi”.
8. Komplement – chwaląc lub podziwiając
napastnika, zwyciężasz. Np. „Podziwiam twoją
mądrość i wiedzę”, „Lubię sposób, w jaki
Opracowała psycholog szkolny Anna Ulewicz
JAK SKUTECZNIE
OBRONIĆ SIĘ PRZED
PRZEMOCĄ?
Bez znajomości własnych praw nie

na zaczepki i przezwiska odpowiadaj
Jak się obronić przed przemocą? Jak
można też ich bronić oraz wymagać szanowania ich
wymijająco np. "to możliwe", "masz
nie dać się zamaskowanemu często sprawcy wbić się
i respektowania przez innych. Nikt nie może nam
prawo tak myśleć"
w poczucie bezwartościowości, depresję? Co robić,
odebrać naszych praw i godności, która leży w
by nie zostać ofiarą z syndromem wyuczonej
naturze ludzkiej.

złego, stosuj metodę "zdartej płyty",
bezradności? Otóżtrzeba pamiętać o tym, że oprócz
powtarzając stale to samo zdanie np. "nie,
największego nawet cierpienia i smutku mamy w
Konsekwencje przemocy, także tej
sobie także osobiste zasoby, z których zawsze
psychicznej,
możemy korzystać, tylko czasem nie potrafimy do
najcenniejszy skarb - godność, poczucie własnej
nich dotrzeć.
wartości i mocy sprawczej. Ten rodzaj przemocy
Te zasoby, nasze mocne strony,
istnieją w każdym człowieku.
zabierają
człowiekowi
jego
jest trudny do rozpoznania. Czasem dopiero po
dłuższym czasie orientujemy się, że coś w naszym
Naszym zasobem na pewno jest
wiedza, jaką posiadamy. Wiedza o sobie samym,
jeśli ci grożą, lub namawiają do czegoś
nie zrobię tego"

jeśli możesz, proś kogoś o pomoc lub
wsparcie
Także
kilka
strategii
obronnych,
które
pomogą radzić z głupimi uwagami, docinkami:
życiu jest nie tak, że czujemy się nic nie warci i
nieszczęśliwi.
1. Ignoruj ataki – udaj, że nie słyszałeś.
własnych potrzebach, marzeniach, ograniczeniach,
umiejętnościach, sukcesach i osiągnięciach. Jeśli
Jak sie obronić? Oto kilka porad dla Ciebie:
2. Milczące gesty – zachowaj milczenie, reaguj
posiadamy taką wiedzę, to znamy swoje prawa,

wyprostuj się
tylko mową ciała i powracaj do poprzedniego
prawa człowieka.

patrz w oczy
zajęcia mimo zdziwienia napastnika. Możesz
każdemu

próbuj ignorować zaczepki
np. uśmiechać się, kiwać głową, głęboko
człowiekowi. Każdy ma prawo do posiadania i

powtarzaj w myślach jakieś uspokajające
oddychać.
Przysługują
one
wyrażania własnej opinii, własnego stylu ubierania
zdanie np. "nic mnie to nie obchodzi"
się, dbania o siebie, spotykania się z osobami, które

odejdź tak szybko, jak to jest możliwe
3. Zmień temat – zacznij mówić zupełnie o
lubi, nie znania się na czymś, popełniania błędów,

powiedz, że nie odpowiada ci to, co robią
czymś innym, np. „Myślę, że jutro będzie
proszenia o pomoc, do nie zgadzania się, do
padać”,
własnych odczuć, zmiany zdania i do samotności od
waniliowymi,
czasu do czasu.
powiedzenie niepasującego do sytuacji
„Nie
a
przepadam
za
ty?”.
wersją
Inną
lodami
jest