Projekt rekultywacji składowiska odpadów
Transkrypt
Projekt rekultywacji składowiska odpadów
B BIIU UR RO O PPR RO OJJE EK KTTÓ ÓW W;; N NA AD DZZO OR RÓ ÓW W;; K KIIE ER RO OW WA AN NIIA AR RO OB BO OTTA AM MII II K KO OSSZZTTO OR RYYSSO OW WA AN NIIA A -- ZZbbiiggnniieew wR Raattaajjcczzyykk –– uull.. W Włłooccłłaaw wsskkaa 77//44;; 6622--660000 K Koołłoo TTE ELL..:: 00--550077114422880011 N NIIPP:: 666666--000000--5522--6600;; R RE EG GO ON N:: 331111550011441199 TEMAT: BRANśA: OBIEKT: LOKALIZACJA: PROJEKT REKULTYWACJI SKŁADOWISKA ODPADÓW KOMUNALNYCH SANITARNA SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNALNYCH DANISZEW Działki nr 686; 712/1 i 5451/23; Obręb Daniszew; gmina Kościelec INWESTOR: GMINA KOŚCIELEC Ul. Turecka 7/3 62-604 KOŚCIELEC ZAWARTOŚĆ: AUTOR: 1. Opis techniczny 2. Załączniki 3. Część graficzna Mgr inŜ. Zbigniew Ratajczyk Upr. Nr. UAN.232/8346/II/55/87 Członek W.O.I.I.B. Nr WKP/WM/4257/II/01 NR. UMOWY: DATA: 10/2010 31 Marzec 2010 r Egz. nr 1. 1 Spis treści: 1 2 3 4 5 6 7 strona: Dane ogólne........................................................................................................................ 3 1.1 Podstawa i zakres opracowania.................................................................................. 3 1.2 Przedmiot opracowania .............................................................................................. 3 1.3 Materiały wyjściowe .................................................................................................. 3 Opis istniejącego składowiska ........................................................................................... 4 2.1 Lokalizacja składowiska ............................................................................................ 4 2.2 Morfologia i hydrografia ............................................................................................ 4 2.3 Budowa geologiczna .................................................................................................. 4 2.4 Warunki hydrogeologiczne ........................................................................................ 5 2.5 Istniejący stan składowiska: ....................................................................................... 5 2.6 Wpływ składowiska na środowisko gruntowo-wodne:.............................................. 6 Określenie technicznego sposobu zamknięcia składowiska odpadów............................... 6 Zakres i sposób rekultywacji składowiska odpadów ......................................................... 7 4.1 Zakres rekultywacji składowiska odpadów................................................................ 7 4.1.1 Ogólne załoŜenia rekultywacji i zagospodarowania składowiska ..................... 7 4.1.2 Odgazowanie składowiska odpadów ................................................................. 7 4.1.3 Wykonanie i załoŜenie piezometrów ................................................................. 8 4.2 Rekultywacja techniczna składowiska odpadów ....................................................... 8 4.3 Wykonanie rowu opaskowego ................................................................................... 9 4.4 Wykonanie szczelnego zbiornika odparowującego ................................................... 9 4.5 Rekultywacja biologiczna składowiska odpadów...................................................... 9 Monitoring wód podziemnych i gleby ............................................................................. 10 Harmonogram rekultywacji składowiska odpadów i sposób wykonania: ....................... 10 6.1 Etapowanie wykonania rekultywacji składowiska odpadów: .................................. 10 Uwagi końcowe:............................................................................................................... 11 2 1 Dane ogólne 1.1 Podstawa i zakres opracowania Projekt rekultywacji składowiska odpadów komunalnych w miejscowości Daniszew, powiat Koło wykonany został na zlecenie Gminy Kościelec; 62-604 Kościelec, która jest właścicielem i zarazem zarządcą składowiska odpadów komunalnych. Zakres opracowania obejmuje całokształt zagadnień związanych z zamknięciem i rekultywacją składowiska odpadów komunalnych po zakończeniu jego eksploatacji wraz z jego odgazowaniem. 1.2 Przedmiot opracowania Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie rozwiązań technicznych rekultywacji składowiska odpadów komunalnych w miejscowości Daniszew wraz z jego odgazowaniem i monitoringiem. 1.3 Materiały wyjściowe Dokumentacje i opracowania: • „Projekt rekultywacji składowiska odpadów w miejscowości Daniszew”, opracowany w 2003 r przez Pracownię Projektową „EKO-PRO” – mgr inŜ. Halina Stepak; 62-510 Konin, ul. Kard. S. Wyszyńskiego 22/42. Autorem opracowania jest mgr inŜ. Halina Stepak • Decyzja Starosty Kolskiego nr OŚ.7649-56/03/04 z dnia 03.06.2004r dotycząca zamknięcia składowiska, • „Projekt prac geologicznych na wykonanie otworów obserwacyjnych dla istniejącego składowiska odpadów komunalnych w m. Daniszew, gm. Kościelec” opracowany przez Zakład Usług Projektowych „KENOZOIK” ul. Michałowska 2/7, 60-645 Poznań. Autorem opracowania jest Pani mgr Irena Nowak • Decyzja Starosty Kolskiego nr OŚ.7520-1/10 z dnia 02.02.2010r dotycząca zatwierdzenia prac geologicznych na wykonanie otworów obserwacyjnych dla istniejącego składowiska odpadów komunalnych w miejscowości Daniszew, gmina Kościelec, powiat kolski, województwo wielkopolskie, Ustawy i rozporządzenia • Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku – o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (jednolity tekst Dz.U. z 2003 r. Nr 80 poz.717), • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach ( Dz. U. Nr 62 z dnia 20 czerwca 2001 r., poz. 628 z późn. zmianami), • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska { Dz. U. Nr 62 z dnia 20 czerwca 2001 r., poz. 627 z późniejszymi zmianami) • Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo Wodne ( Dz. U. Nr 115 z dnia 11 października 2001 r., poz.1229 z późniejszymi zmianami), • Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r o wprowadzeniu ustawy – prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw ( Dz. U. Nr 100 z dnia 18 września 2001 r., poz. 1085), • Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13.09.1996 r (Dz.U. z 1996 r nr 132 poz. 622 z późniejszymi zmianami), • Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. Nr 16 poz. 78 z 1995 r z późniejszymi zmianami), • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 09.12.2002 r., w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220 poz. 1885), • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24.03.2003r., w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz.U. Nr 61, poz.549) 3 • Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składane w sposób nie selektywny (Dz. U. Nr 191, poz. 1595). Literatura: • • • „Zasady rekultywacji i zagospodarowania terenów powysypiskowych Jan Siuta, GraŜyna Wasiak, „Bezpieczna budowa, eksploatacja i rekultywacja składowisk odpadów” - prof. Dr hab. inŜ. Lech Wysokiński (Dodatek do „Przeglądu Komunalnego” Nr 6/2002 „Rekultywacja gruntów rolnych i leśnych lub zanieczyszczonej gleby lub ziemi” „Rekultywacja składowisk odpadów” (materiały szkoleniowe - Gdańska Fundacja Wody) Mapa poglądowa w skali 1: 25 000, Mapa sytuacyjno - wysokościowa w skali 1:500, Wizja terenowa na składowisku odpadów komunalnych w m. Daniszew Normy i przepisy branŜowe, 2 Opis istniejącego składowiska 2.1 Lokalizacja składowiska Składowisko odpadów komunalnych dla Gminy Kościelec zlokalizowane jest w południowej części gminy Kościelec w miejscowości Daniszew na działkach o nr 686; 712/1 i 5451/23; Obręb Daniszew; gmina Kościelec o powierzchni 1,3158 ha. Eksploatowane składowisko odpadów powstało w zagłębieniu (wyrobisku) po lokalnym wydobyciu kruszywa (Ŝwiru), którego bezpośrednie otoczenie stanowi od strony północnej, wschodniej i południowej grunty orne klasy V i VI, od strony zachodniej las sosnowy z domieszką brzozy w wieku 10÷30 lat. Dojazd do składowiska przebiega drogą gruntową o nawierzchni umocnionej płytami drogowymi. W okolicach istniejącego składowiska brak jest zabudowań gospodarczych i siedlisk wiejskich Składowisko zlokalizowane jest w starym wyrobisku pospółki, które po zakończeniu eksploatacji stanowi nieuŜytek. Cała powierzchnia składowiska o powierzchni 1,3158 ha została wypełniona odpadami komunalnymi. Od rozpoczęcia eksploatacji, tj. od roku 1983 do 2003 roku na składowisku zdeponowano około 40.000,00 m3 odpadów. Pokryta jest ona warstwą gruntu o róŜnej głębokości zabezpieczającą przed wywiewaniem odpadów. Składowisko nie posiada izolacji, odgazowania, drenaŜu odsiąkowego, zaplecza technicznego, sanitarnego i socjalnego. Lokalizację przedstawiono na załączonych mapach w skali 1: 25 000 i 1: 500 2.2 Morfologia i hydrografia Wieś Daniszew połoŜona jest w odległości około 6,0 km na południe od miejscowości Kościelec we wschodniej części województwa wielkopolskiego w powiecie kolskim. Według regionalizacji fizyczno-geograficznej J. Kondrackiego teren ten znajduje się w mezoregionie 315.14 Kotlina Kolska. Jest to teren wysoczyzny morenowej dennej akumulacyjnej o małych deniwelacjach. LeŜy w dorzeczu II rzędu rzeki Warty, w zlewni rzeki Kiełbaski, która przepływa w odległości około 1500 m na północny-wschód od istniejącego składowiska. 2.3 Budowa geologiczna Z analizy materiałów archiwalnych wynika, Ŝe omawiany teren usytuowany jest w północno-wschodniej części synkliny łódzko-szczecińskiej przebiegającej równolegle do Wału Kujawsko-Pomorskiego po jego południowo-wschodniej stronie. 4 Na podstawie analizy materiałów archiwalnych pochodzących z wierceń studziennych i badawczych stwierdza się, Ŝe w budowie geologicznej omawianego terenu biorą udział utwory: • Kredy, • Trzeciorzędu, • Czwartorzędu. Utwory kredowe – wykształcone są w postaci margli piaszczystych, wapieni, łuków i piaskowców marglistych. Zarówno wapienie jak i margle są przewaŜnie spękane tworząc szczeliny, w których gromadzi się woda. Występowanie stropu kredy jest na ogół regularne i waha się od maksimum + 94,40 m npm w Smolinie i + 92,60 m npm w Natalii do minimum + 66,50 m npm w Nagórnej i + 68,00 m npm w Paprotni, świadcząc o łagodnym obniŜeniu się powierzchni podtrzeciorzędowej w kierunkach o składowej północnej. W Kościelcu strop kredy nawiercono na rzędnej + 84,30 m npm. Utwory trzeciorzędowe: - w rejonie składowiska utwory trzeciorzędowe zalegają nieregularnie w postaci izolowanych płatów o zmiennej miąŜszości 5,00 ÷ 20,00 m. Ich miąŜszość rośnie w kierunku północy i południa osiągając w Babiaku 37,00 m, a w Turku ponad 40,00 m. Trzeciorzęd wykształcony jest w postaci osadów plioceńskich jako iły pstre oraz mioceńskich facji lignitowej – tj. piasków kwarcowych i mułków z wkładkami węgla brunatnego. Utwory czwartorzędowe: - w omawianym terenie utwory czwartorzędu występują do głębokości 6.00 ÷ 20,00 m. SA one reprezentowane przez utwory holoceńskie, występujące w obniŜeniach terenu i w dolinach rzecznych w postaci namułów i torfów oraz na zboczach dolin i wyniosłości jako piaski i gliny deluwialne. 2.4 Warunki hydrogeologiczne Ma omawianym obszarze wyróŜnić moŜna dwa zasadnicze poziomy wodonośne: • Poziom wód w górnej kredy • Poziom wód w utworach trzeciorzędowych • Poziom wód w utworach czwartorzędowych Poziom wód w utworach kredowych - wody tego poziomu gromadzą się w szczelinach i spękaniach wapieni i margli (tzw. wody szczelinowe), albo w poziomach piasków i piaskowców (jako wody pokładowe). Wydajność wodonośna w utworach kredowych jest bardzo zmienna i uzaleŜniona jest od charakteru litologicznego skał. Wydajność jednostkowa wodonośca wynosi 7,05 m3/h na 1,00 m depresji. Horyzont ten posiada charakter subartezyjski, a zwierciadło wody zalega na głębokości 16,00 ÷ 32,00 m ppt. Poziom wód w utworach trzeciorzędowych – zalega on w piaskach powęglowych lub pod iłami. Zwierciadło wody kształtuje się podobnie jak w drugiej warstwie wód czwartorzędowych tj. od 2,00 ÷ 4,00 m ppt. Poziom wód w utworach czwartorzędowych − Pierwszy poziom zalega w piaskach lub glinach piaszczystych warstw przypowierzchniowych. Występuje on zwłaszcza w dolinach rzecznych i obniŜeniach terenowych. Ma on charakter w zasadzie swobodny lub nieco napięty i kształtuje się na głębokości 0,50 ÷ 2,50 m ppt. − Drugi poziom występuje w przewarstwieniach i soczewkach piaszczystych między glinami zwałowymi lub pod glinami. Poziom ten zalega na róŜnych głębokościach od 31,00 m do 54,00 m ppt i charakteryzuje się znacznymi miąŜszościami. Zwierciadło wody kształtuje się od 2,00 m do 4,00 m ppt. Wydajność jednostkowa tego horyzontu waha się od 1,60 do 8,00 m3/h 2.5 Istniejący stan składowiska: Po zapełnieniu składowiska odpadami Gmina postanowiła zamknąć składowisko na podstawie Decyzji Starosty Kolskiego nr OŚ.7649-56/03/04 z dnia 03.06.2004r zapewniając odbiór odpadów od mieszkańców gminy przez wyspecjalizowaną Firmę zawierając na tą okoliczność stosowną umowę. 5 Na terenie całej gminy od dnia 03 czerwca 2004 r wprowadzono selektywną zbiórkę odpadów komunalnych w zakresie szkła do pojemników typu „DZWON” i opakowań plastikowych do pojemników „SIATKOWYCH”. Zgodnie z danymi uzyskanymi z Gminy na składowisku gromadzone były następujące odpady komunalne: ŜuŜel i popiół z palenisk; kod - 10 01 01, odpady betonu, oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów: kod - 17 01 01, trociny, wióry, ścinki drewno, płyta wiórowa: kod - 03 01 05, opakowania ze szkła; kod -15 01 07, opakowania z tworzyw sztucznych; kod - 15 01 02, opakowania z papieru i tektury; kod - 15 01 01, odpady z czyszczenia ulic i placów - piasek; kod- 20 03 03 Składowisko nie posiada Ŝadnej infrastruktury technicznej i nie jest dozorowane. Obecnie na istniejące odpady (bez ich izolacji) po nawiezieniu ziemi ukształtowana została górna powierzchnia składowiska w granicach rzędnych 128,00 ÷139,80 m. npm. W związku z powyŜszym obecnie naleŜy przy pomocy spycharek zdjąć nawiezioną warstwę ziemi wraz z jej shaldowaniem, a następnie wykonać na spągu odkrytych odpadów wykonać warstwę odsączającą, uszczelnić folią PEHD i ponownie na nią rozścielić warstwę rekultywacyjną z ziemi znajdującej się w hałdach. 2.6 Wpływ składowiska na środowisko gruntowo-wodne: Niecka wyrobiska po pospółce na terenie, której składowano odpady komunalne nie posiada Ŝadnych zabezpieczeń. Nie wykonano: odgazowania, drenaŜu odcieków, rowów opaskowych, pizometrów dla obserwacji oddziaływania na środowisko gruntowo-wodne. W obszarze lokalizacji składowiska nie były prowadzone badania dotyczące stanu zanieczyszczeń środowiska gruntowo-wodnego. Określenie rzeczywistego zagroŜenia środowiska gruntowo-wodnego wymaga wykonania odpowiednich badań w obszarze składowiska i w jego obrębie. Wobec powyŜszego zaleca się prowadzić monitoring środowiska gruntowo-wodnego zgodnie z przedstawionymi w punkcie 5 załoŜeniami monitoringu. 3 Określenie technicznego sposobu zamknięcia składowiska odpadów Składowisko odpadów komunalnych to obiekt szczególnie uciąŜliwy z punktu widzenia oddziaływania na najbliŜsze otoczenie i ochrony środowiska naturalnego. Dlatego po zakończonej eksploatacji grunt (zniszczony teren) wymaga rekultywacji i ponownego zagospodarowania. Warto podkreślić, Ŝe rekultywacja jest procesem zapoczątkowanym poprzez wykonanie właściwych zabiegów technicznych i biologicznych, który w dalszym okresie czasu wymaga monitoringu oraz oceny spodziewanych efektów. Sposób rekultywacji terenu poskładowiskowego zaleŜy od wielu czynników, wśród nich najwaŜniejszą rolę odgrywa lokalizacja oraz jej wpływ na warunki przyrodnicze (warunki hydrogeologiczne, hydrograficzne, glebowe), jak równieŜ ilość, rodzaj, czas i technologia deponowania odpadów. Harmonogram wykonania technicznego zamknięcia składowiska: 1. ZałoŜenie na drodze wjazdowej i na terenie składowiska tablicy z napisem „Składowisko odpadów w Daniszewie zamknięte”, 2. Poinformowanie społeczeństwa gminy w sposób zwyczajowo przyjęty w Gminie z odpowiednim wyprzedzeniem o zamknięciu składowiska, z jednoczesnym wskazaniem nowych moŜliwości wywoŜenia i składowania odpadów, 3. Wykonanie rekultywacji terenu składowiska odpadów komunalnych, 4. Wykonanie monitoringu zrekultywowanego składowiska odpadów komunalnych 6 4 Zakres i sposób rekultywacji składowiska odpadów 4.1 Zakres rekultywacji składowiska odpadów Końcowym etapem eksploatacji składowiska odpadów komunalnych jest jego rekultywacja, na którą składa się etap rekultywacji technicznej i etap rekultywacji biologicznej. Rekultywacja techniczna ma spełniać dwa podstawowe zadania: 1. Zabezpieczenie przed dopływem wód do warstwy zdeponowanych odpadów z jednoczesnym stworzeniem moŜliwości odprowadzenia biogazu. Uzyskuje się to poprzez wykonanie na całej powierzchni zdeponowanych odpadów szczelnej okrywy z gruntu słabo przepuszczalnego - gliny. Odprowadzenie biogazu uzyskuje się poprzez wyprowadzenie górnych krawędzi studni odgazowania ponad powierzchnię zrekultywowaną. 2. Przygotowanie wierzchniej warstwy składowiska pod docelowy etap rekultywację biologiczną. Sprowadza się to do wykonania na warstwie uszczelniającej podłoŜa gruntowego - gleby Ŝyznej, umoŜliwiającego w I fazie na obsiew mieszanką traw, nasadzeń drzew i krzewów, a w fazie końcowej zalesienie całej powierzchni zrekultywowanej. 4.1.1 Ogólne załoŜenia rekultywacji i zagospodarowania składowiska Celem projektowanej rekultywacji składowiska odpadów komunalnych jest zabezpieczenie środowiska przed negatywnymi skutkami oddziaływania zdeponowanej masy odpadów komunalnych, jak równieŜ przywrócenie poprzedniego rolniczego lub leśnego zagospodarowania terenu. Aby przystosować teren składowiska do w/w zagospodarowania niezbędne jest przede wszystkim ujęcie i odprowadzenie biogazu (aktualnie emisja biogazu ze składowiska odbywa się całą jego powierzchnią), zniwelowanie górnej warstwy składowiska, wykonanie warstwy odsączającej i nawiezienie warstwy gleby umoŜliwiającej wysiew mieszanki traw i nasadzenia krzewów oraz drzew. Nasadzenia drzew pozwolą na zachowanie charakteru leśnego tegoŜ terenu, a to ze względu na występujące tam enklawy istniejących lasów. 4.1.2 Odgazowanie składowiska odpadów Przed przystąpieniem do wykonywania rekultywacji składowiska projektuje się wykonanie studni do odgazowania biogazu. W zdeponowanych odpadach naleŜy wykonać odwierty o średnicy Ø 600 mm do stropu zalegających pod odpadami gruntów. W tak wykonane odwierty naleŜy wprowadzić centrycznie perforowane (z otworami) rury PEHD o średnicy Ø 150 mm, wypełnione materiałem porowatym. Na rekultywowanym terenie naleŜy zainstalować studnie odgazowania wg zaznaczonej lokalizacji na mapie zagospodarowania w skali 1:500 Dodatkowe (uzupełniające, dla istniejących składowisk odpadów) zainstalowanie studni gazowych następuje bez rury ciągu. Perforowana rura ssąca zostaje zespawana na długości pogłębionej studni i zawieszona współosiowo (usytuowana centralnie w wykonanym odwiercie). Przestrzeń pomiędzy odpadami a rurą ssącą zostanie wypełniona do góry Ŝwirem o uziarnieniu 16,0÷32,0 mm. Budowa głowicy studni jest identyczna jak w przypadku studni dla nowo zakładanych składowisk odpadów Autorytatywne opinie o optymalnych odstępach pomiędzy studniami, z uwzględnieniem kryteriów efektywności i moŜliwie wysokiego poboru moŜna formułować jedynie opierając się na dokonanych bezpośrednio pomiarach składowanych odpadów. Polega to na tym, Ŝe po wykonaniu pierwszej studni wbijane są wokół niej w róŜnych odstępach sondy pomiarowe (wykonane z rur stalowych). JeŜeli pomiary wykaŜą obecność CH4, to następna studnia musi mieć mniejszy odstęp. MoŜna stwierdzić, Ŝe definitywne określenie optymalnych odstępów między studniami moŜliwe jest dopiero po półrocznym próbnym okresie ich funkcjonowania. 7 Przyjmuje się jednak, iŜ studnie odgazowania nie powinny być oddalone od siebie więcej niŜ na odległość 100,00m, a od krawędzi składowiska nie mniej niŜ 25,00 m. Jak z powyŜszego wynika na zrekultywowanym składowisku naleŜało zaprojektować załoŜenie co najmniej 4 studnie odgazowania. NiezaleŜnie od drenaŜu pionowego (studni odgazowania) przewiduje się wykonanie drenaŜu poziomego w postaci warstwy gruntu piaszczystego o grubości 15,0 cm, ułoŜonej na całej powierzchni składowiska. 4.1.3 Wykonanie i załoŜenie piezometrów Wykonanie piezometrów i ich załoŜenie piezometrów musi się odbyć w oparciu o odrębnie opracowaną dokumentację pn. „Projekt monitoringu oddziaływania na środowisko z elementami geotechniki, oraz z projektem wykonania otworów obserwacyjnych”. Zgodnie z obowiązującymi przepisami na składowisku winien być prowadzony systematyczny monitoring. Ilość otworów do poboru prób oraz badań składu wód podziemnych nie moŜe być mniejsza od trzech, z czego jeden powinien znajdować się na dopływie wód podziemnych a dwa pozostałe na przewidywanym odpływie wód podziemnych. Monitoring w fazie poeksploatacyjnej powinien polegać na: 1. Badaniu wielkości opadu atmosferycznego, w oparciu o wyniki pomiarów najbliŜszej Stacji Meteorologicznej, 2. Pomiarze poziomu wód podziemnych w piezometrach, 3. Kontroli osiadania powierzchni zrekultywowanego składowiska odpadów w oparciu o ustalone (załoŜone) repety wysokościowe - przynajmniej raz w roku, 4. Badaniu parametrów wskaźnikowych w wodach powierzchniowych, odciekowych, podziemnych i gazie składowiskowym, ustalonych zgodnie z § 3 ust 1, pkt 4 i 5 wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 09.12.2002r, w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów. Monitoring obejmuje okres 30 lat, od dnia uzyskania Decyzji o zamknięciu składowiska odpadów. W przypadku składowiska w Świnicach Warckich, które obecnie nie jest eksploatowane, ze względów organizacyjnych i ekonomicznych proponuje się ustalić wykonanie pizometrów w II kwartale 2010 r. 4.2 Rekultywacja techniczna składowiska odpadów Po zakończeniu eksploatacji składowiska odpadów komunalnych teren wymaga rekultywacji technicznej i biologicznej. Rekultywacja techniczna polegać będzie na ukształtowaniu bryły składowiska w taki sposób, aby otrzymać spadki terenu gwarantujące swobodny odpływ powierzchniowy wód opadowych i roztopowych (na zewnątrz), co wraz z zainicjowaną zabudową biologiczną całego depozytu ograniczy do minimum filtrację pionową, tj. do wewnątrz masy odpadów. Właściwe ukształtowanie składowiska to przede wszystkim „dowiązanie” do rzędnych terenu oraz zabezpieczenie i wyprofilowanie skarp, które uniemoŜliwi niekorzystne działanie erozyjne zwłaszcza w okresie nawalnych deszczów. Powierzchnia czaszy składowiska odpadów wynosi ogółem 13.158,00 m2. Na uformowanej i zagęszczonej bryle odpadów projektuje się wykonanie przysłony mineralnej składającej się z trzech warstw. 1. Warstwy drenaŜowo - wyrównującej z piasku lub pospółki o grubości 15,0 cm . Materiał tej warstwy nie powinien zawierać cząstek < od 0,05 mm, a cząstek mniejszych niŜ 0,10 mm nie więcej niŜ 3÷5%. MoŜna takŜe przeznaczyć na nią oprócz piasku i pospółki - ŜuŜel i gruz. Warstwa ta będzie pełnić funkcję drenaŜu gazowego poziomego. Całkowita objętość tej warstwy wyniesie 1.973,70 m3 . 8 2. Warstwy właściwej przysłony izolacyjnej z foli PEHD o grubości 0,5÷0,8 mm, na powierzchni 13.158,00 m2. Materiał gliniasty powinien charakteryzować się zawartością cząstek ilastych nie mniej niŜ 3. Warstwy rekultywacyjnej o miąŜszości 70,0 cm, z ziemi roślinnej (humus - gleba), jako podłoŜe pod obsiew mieszanką traw i sadzenie krzewów i drzew liściastych. Alternatywnie zamiast humusu zastosować moŜna inny materiał np. mieszanki torfowe, zuŜyte podłoŜa z pieczarkarni, kompost odpadowy nie nadający się do rolniczego wykorzystania. Całkowita objętość tej warstwy wyniesie: 9.210,60,00 m3. Uszczelnienie góry składowiska pokazano na rysunku załączonym do niniejszego opracowania.. Zrekultywowany w powyŜszy sposób obszar składowiska naleŜy pozostawić na okres minimum 1 rok. W tym czasie wskazane jest uzupełnianie ukształtowanej wierzchowiny składowiska w ten sposób, aby nie dopuścić do powstawania zagłębień terenu, w których mogłaby gromadzić się woda z opadów. Projektowane ukształtowanie wierzchowiny składowiska po rekultywacji przedstawiono na przekrojach poprzecznych składowiska. 4.3 Wykonanie rowu opaskowego Dla przechwycenia wód opadowych spływających po skarpach zaprojektowano rowy opaskowe odprowadzające wody deszczowe. − Długość 179,00 m − Średnia głębokość rowów 1,00 m, − Spadek podłuŜny rowów wg. załączonych profili 4.4 Wykonanie szczelnego zbiornika odparowującego Wykonanie szczelnego zbiornika odparowującego przejmującego spływ powierzchniowy o powierzchni 32,00 m2 i głębokości 1,5m (lokalizacja według załącznika). Dno, skarpy i obrzeŜe zbiornika naleŜy umocnić płytami chodnikowymi (wym. 50x50x70), ułoŜonymi na podsypce piaskowo-cementowej o grubości 0,05m. Podbudowa uszczelnienia dna zbiornika z warstwy gliny o grubości 0,3m. Płyty spoinowane zaprawą cementową. Dla potrzeb intensywności stopnia parowania zebranej wody, zaleca się aby powierzchnia dna i skarp zbiornika pokryta była warstwą czarnej farby lub lepikiem na gorąco. Podstawowe parametry zbiornika odparowującego: − powierzchnia całkowita zabudowy zbiornika – 32,0 m2 − powierzchnia dna – 8,0 m2 − powierzchnia skarp wewnętrznych (w rzucie) – 52,0 m2 − nachylenie skarp wewnętrznych – 1:1 − rzędna terenu wokół zbiornika – 124,10 m n.p.m. − pojemność całkowita – 24,68 m3 − pojemność czynna – 17,03 m3 4.5 Rekultywacja biologiczna składowiska odpadów Dla terenu rekultywowanego składowiska w miejscowości Daniszew, jako docelowy przyjmuje się leśny kierunek rekultywacji. W etapie tym zaprojektowano przeprowadzenie rekultywacji biologicznej, polegającej na zawiązaniu trwałej warstwy roślinnej i nadaniu podłoŜu walorów podkładu pod roślinność trawiastą. W tym przypadku podstawowym czynnikiem rekultywacji biologicznej jest doprowadzenie do zadarniania zrekultywowanej technicznie wierzchowiny składowiska mieszanką traw i motylkowych. Rośliny te zwiększają parowanie wody, pomniejszając wyraźnie spływ wód powierzchniowych i wgłębnych. Przy tym rodzaju rekultywacji zaleca się stosowanie mieszanek traw wielogatunkowych z dodatkiem roślin motylkowych. 9 Zalecane gatunki traw do wysiewu w warstwę rekultywacyjną: 1. Mietlica pospolita, 2. Kostrzewa łąkowa, 3. Rajgras włoski, 4. Rajgras holenderski, 5. Wiechlina łąkowa, 6. Kupkówka Dawka mieszanki w/w traw winna wynosić 240,0 kg/ha ( po 40,0 kg z kaŜdego gatunku). Zalecane gatunki roślin motylkowych do dodatkowego wysiewu: 1. Seradela, 2. Koniczyna biała, 3. Koniczyna róŜkowa, 4. Lucerna, 5. Peluszka Dawka mieszanki nasion roślin motylkowych winna wynosić 60,0 kg/ha Do zalesiania zrekultywowanego składowiska będzie moŜna przystąpić po całkowitym ustaniu procesów mineralizacji i odgazowania składowiska. Zalesienie prowadzić naleŜy zgodnie z wymogami stosowanymi w urządzaniu lasu, preferując gatunki nawiązujące gatunkowo do drzew stanowiących pas zieleni izolacyjnej i odpornych na niekorzystne zmiany środowiska (brzoza, dąb czerwony, sosna czarna). W wykonane dołki pod nasadzenia lasu naleŜy zastosować 20,0 cm gruntu urodzajnego (humusu), który spełni funkcję ostatniej warstwy rekultywacyjnej 5 Monitoring wód podziemnych i gleby Po wykonaniu rekultywacji składowiska wymagane jest prowadzenie monitoringu lokalnego (kontrolę jakości wód podziemnych) zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 09 grudnia 2002r., w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz.U. Nr 220 poz. 1885) obejmujący: Lp. Mierzony parametr Częstotliwość pomiarów w fazie poeksploatacyjnej 1 2 3 4 Poziom wód podziemnych Skład wód poziemnych Emisja gazu składowiskowego Skład gazu składowiskowego co 6 miesięcy co 6 miesięcy co 6 miesięcy co 6 miesięcy Dodatkowo powinno prowadzić się: • • Kontrolę osiadania powierzchni składowiska odpadów w oparciu o ustalone repety zarówno w fazie eksploatacji jak i w fazie poeksploatacyjnej, Badanie wielkości opadu atmosferycznego z pomiarów prowadzonych na terenie składowiska lub poza nim ze Stacji Meteorologicznej reprezentatywnej dla lokalizacji składowiska odpadów. 6 Harmonogram rekultywacji składowiska odpadów i sposób wykonania: 6.1 Etapowanie wykonania rekultywacji składowiska odpadów: Przedstawiony w niniejszym Projekcie zakres rekultywacji składowiska odpadów komunalnych w m. Daniszew winien być wykonany zgodnie z załączonym poniŜej harmonogramem oraz przedmiarem robót ustalonym dla w/w składowiska: 10 Harmonogram prac wraz z przedmiarem robót: Lp. Zakres robót Jednostki miary Ilość jednostek ETAP I Rozpoczęcie prac kwiecień 2010r - zakończenie prac kwiecień 2010r 1 2 Wykonanie piezometrów (Zgodnie z dokumentacją „Projekt monitoringu oddziaływania na środowisko z projektem wykonania otworów obserwacyjnych) Wywiercenie otworów Ø 600 mm, wykonanie studni odgazowania z rur PEHD perforowanych o Ø 150mm szt. 3 szt. 4 ETAP II Rozpoczęcie i zakończenie prac maj 2010r - zakończenie prac listopad 2010r 1 7 8 Zdjęcie przy pomocy spycharek z magazynowanych mas ziemnych i gruntu przeznaczonych do rekultywacji powierzchni składowiska UłoŜenie warstwy drenaŜowo -wyrównującej: Ŝwir, pospółka o grubości 15,0 cm UłoŜenie warstwy uszczelniającej z folii PEHD 0,5÷0,8 mm UłoŜenie warstwy rekultywacyjnej z hałd zmagazynowanej istniejącej gleby o grubości 70 cm . Wykonanie rowu opaskowego odsączającego Wykonanie szczelnego ziemnego zbiornika bezodpływowego ZałoŜenie reperu osiadania Uporządkowanie terenu wokół składowiska Lp. Zakres robót 2 3 4 5 6 m3 9.210,60 m3 1.973,70 m2 13.158,00 m3 9.210,60 m 179,00 szt. szt. - 1 1 - Jednostki miary Ilość jednostek ETAP III Rozpoczęcie prac kwiecień 2011r - zakończenie prac maj 2011r 1 2 3 Wykonanie wysiewu mieszanki traw i motylkowych na zrekultywowanej powierzchni składowiska Prace pielęgnacyjne: nawoŜenie, miejscowe plantowanie powierzchni Nasadzenie krzewów i drzew na powierzchni zamkniętego składowiska m2 13.158,00 m2 13.158,00 ha 1,3158 7 Uwagi końcowe: Projektowana rekultywacja pod względem technicznym i realizacyjnym nie jest przedsięwzięciem skomplikowanym, jednak przy jej wykonywaniu naleŜy przestrzegać poniŜej przedstawione zasady i kolejność robót: 1. Istniejącą powierzchnię składowiska zagęścić i wyrównać, 2. Studnie odgazowania naleŜy zlokalizować zgodnie z projektem, ponad poziom projektowanej wierzchowiny, 11 3. Warstwę drenaŜowo - wyrównującą z gruntu piaszczystego lub Ŝwiru naleŜy rozścielić równomiernie na całej powierzchni odpadów, 4. Na warstwie drenaŜowo - wyrównującej naleŜy ułoŜyć folię uszczelniającą PEHD o grubości 0,5 ÷ 0,8 mm warstw. NaleŜy przy tym zwrócić szczególną uwagę na bardzo staranne zagęszczenie przy studniach odgazowania. 5. Uszczelnienie powierzchni czaszy składowiska moŜna wykonać wieloma sposobami, łącząc jednocześnie ten zabieg z rekultywacją. Przy przyjęciu określonego rozwiązania i sposobu przykrycia składowiska naleŜy pamiętać o jego osiadaniu w czasie. Im młodsze składowisko, tym większe osiadanie i większe odkształcenia powierzchni. 6. Po wykonaniu uszczelnienia moŜna przystąpić do wykonywania zasadniczej warstwy rekultywacyjnej ze zgromadzonej ziemi która powinna być wykonana zgodnie z projektem. Na potrzeby ułoŜenia warstwy rekultywacyjnej powinna zostać wykorzystana ziemia Ŝyzna zdjęta z górnej warstwy składowiska uprzednio nawieziona i zdeponowana hałdach. W związku z budową trasy A2 pozyskano po niewielkich kosztach odpadowych mas ziemnych takich jak: gytia, humus, czy teŜ wierzchnia ziemia, którą przykryto istniejące odpady na składowisku. Koło: dnia 31 Marzec 2010 r Autor opracowania: Mgr inŜ. Zbigniew Ratajczyk Upr. Nr UAN.232/8346/II/55/87 Członek W.O.I.I.B. Nr WKP/WM/4257/II/01 12