Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
Transkrypt
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
CZĘŚĆ TEMAT DZIECIŃSTWO Greckie wychowanie O rzymskiej cnocie Dzieci średniowiecza TREŚCI PROGRAMOWE CELE – Położenie geograficzne Grecji. – Najważniejsze polis: Ateny i Sparta. – Wychowanie dzieci w starożytnych Atenach i Sparcie. – Położenie geograficzne Italii. – Wychowanie dzieci w starożytnym Rzymie. – W rzymskiej szkole. – Zadania kobiety w starożytnym Rzymie. – – – – – Stany w średniowiecznej Europie. Szkoła klasztorna. Życie dzieci na zamku. Dzieciństwo na wsi i w mieście. Wychowanie dziewcząt w średniowiecznej Europie. ŚCIEŻKI EDUKACYJNE Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Hellada, starożytność, polis, cywilizacja, ustrój, demokracja (P), – umiejscowić w czasie i przestrzeni starożytną Grecję (P), – opisać warunki naturalne starożytnej Grecji (P), – opowiedzieć o wychowaniu dzieci w starożytnych polis (P), – wykazać różnice między wychowaniem w Sparcie i w Atenach (PP), – porównać wychowanie w starożytnej Grecji z dzisiejszym (PP). WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE Wartości i normy życia społecznego. Kategoria wspólnego dobra. Patriotyzm. Prawa i obowiązki obywatelskie. Jednostka, społeczeństwo, naród, państwo. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: edukacja, imperium (P), – określić położenie geograficzne Italii i Rzymu oraz wskazać je na mapie (P), – opowiedzieć o wychowaniu i nauczaniu w starożytnym Rzymie (P), – omówić dawne rzymskie obyczaje (P), – porównać sposoby wychowywania dzieci przez Ateńczyków i Rzymian (PP). WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE Prawa i obowiązki obywatelskie. Wartości i normy życia społecznego. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: średniowiecze, stany, paź, giermek, pasowanie na rycerza, terminować, mistrz, czeladnik, majstersztyk, wyzwolić się na mistrza (P), – określić ramy czasowe średniowiecza (P), WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE Prawa i obowiązki obywatelskie. Wartości i normy życia społecznego. Jednostka i grupa. Życie w grupie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja. Rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron, zalet i wad. Radzenie sobie w trudnych sytuacjach. WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Podstawowe funkcje rodziny z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie. Przekaz wartości i tradycji w rodzinie. EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja. Rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron, zalet i wad. Radzenie sobie w trudnych sytuacjach. WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Podstawowe funkcje rodziny z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie. Przekaz wartości i tradycji w rodzinie. EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. DZIECIŃSTWO Dzieciństwo w czasach odrodzenia Szkoła staje się obowiązkiem Być dzieckiem dzisiaj Część I Być dzieckiem dzisiaj – wymienić stany średniowiecznej Europy (P), – opisać warunki życia dzieci na zamku, w mieście i na wsi średniowiecznej (P), – opowiedzieć o wychowaniu dziewcząt w średniowieczu (P), – wskazać różnice między wychowaniem przyszłych rycerzy, duchownych i rzemieślników (PP). Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja odrabiania lekcji i czasu wolnego. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: odrodzenie (renesans), epoka nowożytna, humanizm, humaniści, antyczny (P), – określić ramy czasowe odrodzenia (P), – opisać warunki życia i nauki dzieci w epoce renesansu (P), – opowiedzieć o wychowaniu dziewcząt w odrodzeniu (P), – przeczytać ze zrozumieniem tekst źródłowy (P), – porównać wychowanie i obyczaje w średniowieczu oraz odrodzeniu (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała. Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja odrabiania lekcji i czasu wolnego. – Powstanie nowego prądu umysłowego zwanego oświeceniem. – Zmiana w postrzeganiu potrzeb dzieci. – Wychowanie i nauka (wprowadzenie powszechnego obowiązku szkolnego). – Wpływ rewolucji przemysłowej na położenie dzieci. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: oświecenie, powszechny obowiązek szkolny, rewolucja przemysłowa (P), – zaznaczyć na osi czasu epokę oświecenia (P), – opowiedzieć o wychowaniu i nauczaniu w XVIII w. (P), – wskazać związek między postępem cywilizacyjnym a wychowaniem (PP), – wymienić różnice w traktowaniu dzieci przez dorosłych w poznanych epokach historycznych (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, odzieży, miejsca pracy i wypoczynku. Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. – Konwencja Praw Dziecka. – Kodeks zachowania w klasie. – Zasady dyskusji. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – omówić prawa dziecka zawarte w Konwencji Praw Dziecka (P), – wymienić reguły zawarte w Kodeksie zachowania w klasie i ich przestrzegać (P), – uważnie słuchać oraz zadawać jasne i precyzyjne pytania (P), – mówić w sposób interesujący (P), EDUKACJA PROZDROWOTNA Rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron, zalet i wad. Radzenie sobie w sytuacjach trudnych, umiejętność szukania pomocy. Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. – Powstanie nowego ruchu umysłowego w XV–XVI w. (humanizm). – Organizacja szkół w odrodzeniu. – Wychowanie dziewcząt w renesansie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Podstawowe funkcje rodziny z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie. Przekaz wartości i tradycji w rodzinie. WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Podstawowe funkcje rodziny z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie. Więź rodzinna, związki uczuciowe i inne relacje w rodzinie. WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Podstawowe funkcje rodziny z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie. Więź rodzinna, związki uczuciowe i inne relacje w rodzinie. – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE Prawa i obowiązki obywatelskie. DZIECIŃSTWO MOJA MAŁA OJCZYZNA WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Istota koleżeństwa i przyjaźni, wzajemny szacunek, udzielanie sobie pomocy. Odpowiedzialność za własny rozwój – samowychowanie. Część II Dziecko dawniej i dziś Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: kodeks, konwencja (P), – podać przykłady obowiązków, które wynikają z pełnienia w grupie określonych ról (P), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP), – przewidywać konsekwencje wypełnienia bądź niewypełnienia różnych obowiązków (PP). Moje miejsce na ziemi – – – – Mała ojczyzna. Historia rodzinnej miejscowości. Legendy mojej miejscowości i okolic. Krajobraz i położenie małej ojczyzny. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: mała ojczyzna (P), – opowiedzieć o miejscu zamieszkania (P), – wskazać na mapie miejscowość, w której mieszka (P), – wymienić tytuły legend związanych ze swoją miejscowością lub regionem (P), – streścić wybrane legendy (PP). EDUKACJA REGIONALNA – DZIEDZICTWO KULTUROWE W REGIONIE Ogólna charakterystyka geograficzna i kulturowa regionu; główne symbole regionalne. Elementy historii regionu i ich związki z historią i tradycją własnej rodziny. Moja rodzina – – – – Pojęcie: rodzina. Pokrewieństwo i powinowactwo. Drzewo genealogiczne. Obowiązki członków rodziny. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: krewni, powinowaci, rodzina, ród, genealogia, drzewo genealogiczne, potomek (P), – wskazać prawa i obowiązki członków rodziny (P), – wyjaśnić, czym zajmuje się genealogia (P), – opowiedzieć kilka wydarzeń z historii swojej rodziny (P), – zauważyć wokół siebie innych i związki jednostki z innymi ludźmi (PP), – sporządzić drzewo genealogiczne swojej rodziny (PP). WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Podstawowe funkcje rodziny, z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie. Przekaz wartości tradycji w rodzinie, wspólne spędzanie wolnego czasu. Więź rodzinna, związki uczuciowe i inne relacje w rodzinie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl MIASTO MOJA MAŁA OJCZYZNA Moja szkoła Ludzie wokół mnie – Burza mózgów. – Kompromis. – Reguły życia w szkole. – Rozwiązywanie problemów i konfliktów. – Koleżeństwo i przyjaźń. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: kompromis, statut szkoły (P), – szanować odmienne poglądy (P), – przestrzegać zasad obowiązujących w klasie i szkole (P), – rozpoznać, a także określić potrzeby oraz interesy swoje i kolegów (PP). WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE Jednostka i grupa. Życie w grupie (więzi, wartości, role, podejmowanie decyzji, konflikty, negocjacje). Szkolny samorząd uczniowski. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: potrzeby, akceptować (P), – wskazać przykłady interesów wspólnych i sprzecznych (P), – dostrzec odrębność swojego „ja” i umieć wyrazić to własnymi słowami (PP), – zauważyć wokół siebie innych i związki jednostki z innymi ludźmi (PP). WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Istota koleżeństwa i przyjaźni, wzajemny szacunek, udzielanie sobie pomocy. Odpowiedzialność za własny rozwój – samowychowanie. EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA Proces porozumiewania się, jego składniki i kontekst społeczny. Komunikacja werbalna i niewerbalna. WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE Jednostka i grupa. Życie w grupie. Wartości i normy życia społecznego. Kategoria dobra wspólnego. W cieniu Akropolu – Położenie geograficzne Aten. – Funkcje agory i Akropolu. – Życie codzienne mieszkańców starożytnych Aten. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Akropol, Partenon, agora (P), – opisać wygląd starożytnego miasta na przykładzie Aten (P), – scharakteryzować zajęcia mieszkańców starożytnych Aten (PP), – opisać organizację życia codziennego w starożytnych Atenach (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, odzieży, miejsca pracy i wypoczynku. W Wiecznym Mieście – – – – Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Forum Romanum, termy, akwedukt, bazylika, łuk architektoniczny, kopuła, kolumna (P), – opisać wygląd starożytnego Rzymu (P), – opowiedzieć o życiu codziennym Rzymian (P), – rozpoznać główne elementy architektury rzymskiej (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, odzieży, miejsca pracy i wypoczynku. Położenie geograficzne Italii i Rzymu. Charakterystyczne budowle rzymskie. Funkcje term. Dom Rzymianina. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl MIASTO W średniowiecznym mieście – – – – Londyn królowej Elżbiety W Londynie 300 lat później Położenie geograficzne Paryża. Budowa średniowiecznych miast. Funkcje targów i jarmarków. Życie codzienne w średniowiecznym mieście. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: targ, jarmark, patrycjat, rada miejska, pospólstwo, plebs, cech (P), – opowiedzieć, jak wyglądało miasto w średniowieczu (P), – wymienić grupy, na jakie dzielili się mieszkańcy miast (P), – omówić warunki życia ludzi w średniowiecznych miastach na przykładzie Paryża i Krakowa (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, odzieży, miejsca pracy i wypoczynku. – Położenie geograficzne Londynu. – Wygląd XVI-wiecznego Londynu. – Zajęcia londyńczyków. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – wskazać na mapie Wielką Brytanię, Londyn, Tamizę (P), – opisać wygląd XVI-wiecznego Londynu (P), – opowiedzieć o rozrywkach londyńczyków w XVI w. (P), – porównać miasto średniowieczne z XVI-wiecznym Londynem (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, odzieży, miejsca pracy i wypoczynku. – Rewolucja przemysłowa. – Warunki życia robotników w XIX w. – Odkrycia i wynalazki w XIX i XX w. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: transport publiczny, metro, smog (P), – opisać Londyn w XIX w. (P), – wymienić wynalazki i odkrycia, które zmieniły warunki życia w XIX w. (P), – dostrzec wpływ rozwoju nauki i techniki na poprawę warunków życia ludzi (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, odzieży, miejsca pracy i wypoczynku. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: metropolia (P), – skutecznie się komunikować (P), – wymienić problemy i korzyści wynikające z życia w metropolii na przykładzie Nowego Jorku (PP), – rozwiązywać problemy w twórczy sposób (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, odzieży, miejsca pracy i wypoczynku. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – skutecznie się komunikować (P), – znaleźć argumenty „za” i „przeciw”, które ułatwią podjęcie decyzji (P), EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. Wielkie miasto dziś – – – – Życie w mieście – Problemy życia we współczesnym mieście. – Rozwiązywanie problemów. Część I Życie w mieście Metropolia. Położenie geograficzne Nowego Jorku. Problemy wielkiego miasta. Zalety życia w wielkim mieście. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl EDUKACJA EKOLOGICZNA Degradacja środowiska – przyczyny i wpływ na zdrowie człowieka. – Umiejętność korzystania z planu miasta. – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP), – rozwiązywać problemy w twórczy sposób (PP). EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA Proces porozumiewania się, jego składniki i kontekst społeczny. WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE Wartości i normy życia społecznego. Część II Moje miasto – miastem turystycznym Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – przedstawić atrakcje turystyczne swojego miasta (P), – prawidłowo operować pojęciami historycznymi (P), – efektywnie pracować w grupie (P), – skutecznie się komunikować (P), – ocenić możliwości rozwoju turystyki w swoim regionie (PP), – zrozumieć znaczenie turystyki dla rozwoju miasta (PP), – rozwiązywać problemy w twórczy sposób (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). „Dar Nilu” – Położenie geograficzne Egiptu. – Rola Nilu w życiu starożytnych Egipcjan. – Budowa systemu irygacyjnego. – Praca egipskiego chłopa. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: faraon, system irygacyjny, młócka, plewy (P), – wskazać na mapie Egipt i Nil (P), – omówić wpływ warunków naturalnych na życie codzienne chłopów starożytnego Egiptu (P), – opowiedzieć o pracy chłopów w starożytnym Egipcie (P), – wyjaśnić działanie systemu irygacyjnego (PP). Na polach starożytnego Rzymu – Znaczenie latyfundiów. – Rola niewolników i kolonów w rzymskim rolnictwie. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: latyfundium, kolon, dzierżawa (P), – opowiedzieć o życiu chłopów, kolonów i niewolników na wsi (P), – wskazać różnice między sytuacją niewolników i kolonów (PP). Jak założyć wieś? – Lokacja wsi na prawie niemieckim. – Życie chłopów w XII w. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: zasadźca, prawo niemieckie, lokacja, WIEŚ MIASTO – Położenie geograficzne mojego miasta i regionu. – Walory krajoznawczo-turystyczne mojego regionu. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA Rodzaje mediów, ich istota i zasady funkcjonowania. Proces porozumiewania się, jego składniki i kontekst społeczny. Komunikacja werbalna i niewerbalna, bezpośrednia i medialna. EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. dziesięcina, sołtys, samorząd, „wolnizna”, łan (P), – omówić warunki życia na wsi w XIII w. (P), – opowiedzieć o sposobie zakładania wsi na prawie niemieckim (PP). – Folwark pańszczyźniany. – Praca chłopów w XVII w. – Warunki życia chłopów w XVII w. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: szlachta, folwark, pańszczyzna (P), – opisać wieś w XVII w. (P), – opowiedzieć o życiu i pracy chłopów pańszczyźnianych w XVII w. (P), – skutecznie się komunikować (P), – zaprezentować swoją pracę (P), – wskazać podobieństwa i różnice między latyfundium a folwarkiem (PP), – porównać położenie niewolnika i chłopa pańszczyźnianego (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. W gospodarstwie gbura – Uwłaszczenie chłopów. – Folwark XIX-wieczny. – Życie codzienne chłopa na wsi w XIX w. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: gbur, uwłaszczenie, siewnik, żniwiarka, młockarnia, brona (P), – powiedzieć, na czym polegało uwłaszczenie (P), – opisać wygląd chaty w XIX w. (P), – scharakteryzować życie i pracę chłopów na Pomorzu po uwłaszczeniu (P), – porównać życie chłopów pańszczyźnianych i uwłaszczonych (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. Holenderski dostatek – Położenie geograficzne Niderlandów. – Poldery. – Gospodarstwo holenderskie. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Niderlandy, depresja, poldery (P), – wskazać na mapie Holandię (P), – opowiedzieć o warunkach naturalnych Holandii (P), – planować i organizować pracę w grupie (PP). EDUKACJA EKOLOGICZNA Przykłady miejsc, w których obserwuje się korzystne i niekorzystne zmiany zachodzące w środowisku przyrodniczym. Przyroda wokół nas – Gospodarstwo ekologiczne. – Utylizacja odpadów. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – opowiedzieć, w jaki sposób należy segregować odpady (P), – wymienić zagrożenia ekologiczne (P), EDUKACJA EKOLOGICZNA Przykłady miejsc, w których obserwuje się korzystne i niekorzystne zmiany zachodzące w środowisku przyrodniczym. WIEŚ Na folwarku Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl WIEŚ ŻYCIE CODZIENNE – skutecznie się komunikować (P), – wymyślić własny sposób włączenia się do kampanii na rzecz ochrony środowiska (PP), – planować i organizować pracę w grupie (PP), – rozwiązywać problemy w twórczy sposób (PP). Wpływ codziennych czynności i zachowań w domu, szkole, miejscu zabawy i pracy na stan środowiska naturalnego. EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. Wino, oliwa i zimna woda – Jadłospis starożytnych Greków. – Greckie uczty. – Troska o zdrowie. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: sympozjon, gimnazjon, Hipokrates (P), – opowiedzieć o życiu codziennym starożytnych Greków (P), – wskazać związki między warunkami życia a pozycją społeczną ludzi (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku. Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania. „Od jajka do jabłek” – Pożywienie starożytnych Rzymian. – Rzymskie uczty. – Rzymska medycyna. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – opowiedzieć, co jedli starożytni Rzymianie (P), – omówić stosunek starożytnych Rzymian do higieny osobistej (P), – skutecznie wykonywać swoje zadania w grupie (PP), – przekazać w jasny sposób zdobytą wiedzę (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku. Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania. Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. Post, łaźnia i puszczanie krwi – Pożywienie czterech stanów średniowiecza. – Medycyna w średniowieczu. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: asceza, przednówek (P), – opowiedzieć, w jaki sposób dbano o czystość i zdrowie w średniowieczu (P), – omówić zmiany warunków życia, które dokonały się od starożytności do średniowiecza (PP), – porównać jadłospis duchowieństwa, rycerstwa, mieszczaństwa i chłopstwa (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku. Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania. Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. „Pieprzno i szafranno, moja mościa panno!” – Kuchnia staropolska. – Nowości kulinarne w XVI–XVIII w. – Leczenie chorób w XVI–XVIII w. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: włoszczyzna, szafran (P), EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl ŻYCIE CODZIENNE – opowiedzieć, jak ludzie dbali o czystość w XVI–XVIII w. (P), – wymienić nowe artykuły żywnościowe w kuchni polskiej w XVI–XVIII w. (P), – scharakteryzować zmiany warunków życia, które dokonały się od średniowiecza do XVI–XVIII w. (PP), – porównać kuchnię polską w XVI–XVIII w. z dzisiejszą (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania. Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. Przełom XIX wieku – Konserwowanie żywności. – Kuchnia polska w trzech zaborach. – Osiągnięcia medycyny. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: higiena, antyseptyka, dezynsekcja (P), – opowiedzieć, jak ludzie dbali o higienę w XIX w. (P), – wyjaśnić, jak konserwowano żywność (P), – dostrzegać zmiany warunków życia w różnych epokach historycznych (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Higiena ciała, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku. Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania. Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. Czy wszyscy są najedzeni? Część I Czy wszyscy są najedzeni? – Sytuacja dzieci żyjących w krajach Trzeciego Świata. – Pomoc humanitarna dla krajów Trzeciego Świata. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Trzeci Świat, dyktator (P), – wymienić kraje Trzeciego Świata (P), – opowiedzieć o życiu dzieci w krajach Trzeciego Świata (P), – szanować odmienne poglądy (P), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP), – przygotować się do publicznego wystąpienia na temat: Czy powinniśmy pomagać krajom, w których panuje głód i bieda? (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. Rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron, zalet i wad. Radzenie sobie w trudnych sytuacjach i umiejętność szukania pomocy. Zachowania sprzyjające i zagrażające zdrowiu. Część II Na naszym stole – Piramida zdrowego żywienia. – Jadłospis ucznia. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: piramida zdrowego żywienia (P), – skonstruować piramidę zdrowego żywienia (P), – ocenić swój sposób odżywiania (PP), – zastosować zdobytą wiedzę w praktyce (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl – – – – Położenie geograficzne Grecji i Persji. Przyczyny wojny grecko-perskiej. Organizacja armii perskiej i greckiej. Bitwy na lądzie i na morzu (Maraton, Salamina). Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Persja, hoplita, falanga, Maraton, triera, abordaż, Salamina (P), – wskazać na mapie Grecję i Persję w V w. p.n.e. (P), – opowiedzieć o sposobach walki w starożytności na przykładzie bitew pod Maratonem i Salaminą (P), – wyjaśnić przyczyny wojen grecko-perskich (P), – opisać uzbrojenie hoplity (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). „Hannibal pod bramami!” – Położenie geograficzne Kartaginy. – Organizacja armii rzymskiej – legiony. – Wojna Rzymu z Kartaginą. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Kartagina, legion, najemnicy, Hannibal (P), – wskazać na mapie Rzym i Kartaginę w III w. p.n.e. (P), – opowiedzieć o sposobach walki w starożytności na podstawie bitwy pod Kannami w III w. p.n.e. (P), – omówić przyczyny konfliktu Rzymu z Kartaginą (P), – porównać uzbrojenie oraz taktykę armii rzymskiej i kartagińskiej (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). Zakuci w stal – Średniowieczni rycerze. – Bitwa pod Cedynią. – Bitwa pod Płowcami. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: drużyna, pospolite ruszenie, woj, kolczuga, tarczownik, strzelec, Cedynia, Krzyżacy, Płowce, przyłbica, kopia (P), – opowiedzieć o sposobach walki w średniowiecznej Polsce (P), – omówić przebieg bitew pod Cedynią i Płowcami (P), – opisać oraz porównać uzbrojenie konnego woja, tarczownika i strzelca (PP), – rozpoznać średniowiecznego rycerza oraz nazwać elementy jego uzbrojenia (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). KONFLIKTY Falanga i trójrzędowce Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl – Broń palna. – Piechota i jazda. – Bitwa ze Szwedami pod Kircholmem. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: husaria, muszkieter, pikinier, Kircholm, hetman (P), – rozpoznać husarza, muszkietera (P), – omówić przebieg bitwy pod Kircholmem (P), – opowiedzieć o sposobach walki w pierwszej połowie XVII w. na przykładzie bitwy pod Kircholmem (PP). W okopach I wojny światowej – Wybuch I wojny światowej. – Nowe rodzaje broni. – Życie żołnierzy w okopach frontu zachodniego. – Bitwy pod Verdun i nad Sommą. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: kolonia, propaganda, gazy trujące, karabin maszynowy, czołg, samolot (P), – podać przyczyny wybuchu I wojny światowej (P), – wymienić nowe rodzaje broni zastosowane podczas I wojny światowej (P), – opisać sposób walki na przykładzie bitew pod Verdun i nad Sommą (PP), – dokonać oceny bitew pod Verdun i nad Sommą (PP). Inwazja na Normandię – Wybuch II wojny światowej. – Inwazja na Normandię. – Nowoczesne metody prowadzenia wojny. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: inwazja, alianci, Wał Atlantycki, desant, Normandia (P), – wymienić państwa biorące udział w II wojnie światowej (P), – omówić przyczyny wybuchu II wojny światowej (P), – przedstawić przebieg inwazji na Normandię (P), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). Jak utrzymać pokój? – Zimna wojna w Europie. – Współczesne konflikty zbrojne. – Organizacja Narodów Zjednoczonych. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: zimna wojna, ONZ, terrorysta (P), – lokalizować na mapie miejsca współczesnych konfliktów zbrojnych (P), – podać przyczyny prowadzenia wojen (PP), KONFLIKTY Skrzydlaci jeźdźcy Część I Jak utrzymać pokój? Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. Poznanie zagrożeń cywilizacyjnych oraz nabycie umiejętności właściwego zachowania się w przypadku kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi, wybuchowymi, niewybuchami i niewypałami. KONFLIKTY SPORT I ROZRYWKA – stawiać pytania i poszukiwać rozwiązań (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). Część II Jak rozwiązywać konflikty? – Przyczyny konfliktów. – Sposoby rozwiązywania konfliktów. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – wymienić sytuacje konfliktowe (P), – rozróżniać trzy najczęściej występujące typy zachowania ludzi w sytuacjach konfliktowych (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA Proces porozumiewania się, jego składniki i kontekst społeczny. Wysiłek ku chwale bogów – Igrzyska w starożytnej Grecji. – Dyscypliny olimpijskie. – Współczesne igrzyska olimpijskie. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: igrzyska, olimpiada, „pokój boży”, atleta, pankration (P), – zlokalizować na mapie Olimpię (P), – opowiedzieć o przebiegu i organizacji igrzysk olimpijskich (P), – wymienić starożytne i współczesne dyscypliny olimpijskie (P), – dostrzec we współczesnych igrzyskach olimpijskich nawiązanie do tradycji greckiej (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja. Prawidłowa postawa ciała. Dzień w teatrze – – – – Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: maska, koturny, tragedia, komedia, mit (P), – opisać, jak był zbudowany teatr grecki (P), – odróżnić komedię od tragedii (P), – opowiedzieć, jak wystawiano sztuki w teatrze starożytnym (P), – opisać wygląd starożytnych aktorów (P), – porównać teatr starożytny ze współczesnym (PP). EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA Teatr jako źródło przekazów medialnych. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: igrzyska, cyrk, Koloseum, amfiteatr, gladiatorzy (P), – opowiedzieć, w jaki sposób mieszkańcy Rzymu spędzali czas w cyrku i w amfiteatrze (P), – opisać wygląd rzymskiego cyrku i amfiteatru (P). EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA Teatr jako źródło przekazów medialnych. „Chleba i igrzysk!” Amfiteatr grecki. Starożytni aktorzy. Komedia i tragedia. Teatr współczesny. – W rzymskim amfiteatrze i cyrku. – Rozrywki starożytnych Rzymian. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. SPORT I ROZRYWKA Turnieje i polowania – Turniej rycerski. – Rozrywki rycerzy. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: turniej, herb, szranki, herold (P), – opowiedzieć o średniowiecznych turniejach i polowaniach (P), – zrozumieć związek między pozycją społeczną a sposobami spędzania wolnego czasu (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. Na dworze Króla-Słońca – Pałac w Wersalu. – Rozrywki na dworze króla Ludwika XIV. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – poprawnie posługiwać się nowo poznanym słownictwem: Wersal, menuet, arystokracja (P), – opowiedzieć o rozrywkach arystokracji francuskiej w czasach Ludwika XIV (P), – zrozumieć związek między pozycją społeczną a sposobem spędzania wolnego czasu (PP), – porównać bal na dworze Ludwika XIV z dzisiejszymi zabawami (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. Od igrzysk do komputera – Igrzyska nowożytne. – Fotografia i kino. – Rodzaje mass mediów. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – porównać igrzyska starożytne z nowożytnymi (P), – przedstawić osiągnięcia techniczne XIX i XX w. (P), – ocenić trwałość tych osiągnięć (PP), – dostrzec wpływ osiągnięć technicznych na rozwój cywilizacji (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: – opisać sposoby spędzania wolnego czasu (P), – efektywnie pracować w grupie (P), – analizować swoje sposoby spędzania wolnego czasu (PP), – porównać dzisiejsze sposoby spędzania czasu z dawnymi rozrywkami (PP), – zaprezentować swoje stanowisko i bronić go (PP). EDUKACJA PROZDROWOTNA Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja czasu wolnego. Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich. Nasz wolny czas – Współczesne rozrywki. – Spędzanie wolnego czasu. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA Rodzaje mediów, ich istota i zasady funkcjonowania. Funkcja i charakterystyka komunikatów medialnych: drukowanych, obrazowych, dźwiękowych, audiowizualnych i multimedialnych.