Pobierz raport – str. 3

28
LIDERZY EUROPY
10 - 16 maja 2013 r.
Sektor energetyczny – konkurencja
czy współpraca?
W dobie szeroko
komentowanego kryzysu
ekonomicznego sektor
energetyczny jest postrzegany
jako dział gospodarki, który
stanowić może jej główną
siłę napędową. Wzrost
powszechnego zainteresowania
energetyką w Polsce nie jest
trendem odosobnionym. Kwestia
inwestycji w tym sektorze
jest obecnie przedmiotem
intensywnych dyskusji również
w krajach Europy Środkowej
Jakub Kasnowski
Temat jest o tyle istotny, że
wiąże się z kwestią bezpieczeństwa energetycznego,
postrzeganą przez pryzmat
dywersyfikacji źródeł energii elektrycznej, ropy naftowej i gazu ziemnego.
Zróżnicowany rozwój
Rozwój rynku energii w krajach Europy Środkowej jest zróżnicowany ze względu na indywidualne właściwości i uwarunkowania państw.
Obok warunków geopolitycznych rynku su-
LIDERZY POLSKI
Lp. Firma
Sprzedaż
2011 r. (euro)
Sprzedaż
2010 r. (euro)
Dynamika
1
FIAT POWERTRAIN TECHNOLOGIES POLAND SP Z O O
1 157 964 509,36
27 142 509,70
346,63%
2
POWSZECHNY ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ S A
2 014 461 219,51
451 037 317,07
131,48%
3
BANK POLSKA KASA OPIEKI S A
2 403 620 243,90
1 038 377 560,98
90,89%
4
MOTA ENGIL CENTRAL EUROPE S A
358 084 618,62
167 984 006,23
82,26%
5
EUROVIA POLSKA S A
413 278 780,49
205 414 390,24
76,50%
6
SANDO BUDOWNICTWO POLSKA SP Z O O
199 716 522,63
112 435 400,21
63,38%
7
BANK MILLENNIUM S A
1 202 204 146,34
681 132 439,02
50,56%
8
UNIWHEELS PRODUCTION (POLAND) SP Z O O
253 452 401,09
155 491 823,02
47,26%
9
GRUPA LOTOS S A
6 655 930 243,90
4 420 652 439,02
44,36%
10
LOTOS ASFALT SP Z O O
560 441 951,22
380 591 707,32
41,46%
11
MAN TRUCKS SP Z O O
463 498 634,15
317 548 195,12
35,57%
12
CMC POLAND SP Z O O
717 269 024,39
496 871 463,41
35,01%
13
BILFINGER INFRASTRUCTURE S A
250 839 925,61
174 581 283,41
33,81%
14
ORLEN ASFALT SP Z O O
382 497 804,88
266 868 790,24
33,39%
15
UNIBEP S A
227 849 306,73
161 139 398,96
31,08%
16
CENTROZŁOM WROCŁAW S A
204 052 987,54
145 617 876,52
30,98%
17
HUTA POKÓJ S A
304 595 752,10
218 807 380,68
29,33%
18
CNH POLSKA SP Z O O
445 469 982,53
322 092 187,17
29,09%
19
VOLVO POLSKA SP Z O O
531 745 560,98
388 957 682,93
29,01%
20
ERBUD S A
303 799 512,20
222 762 926,83
27,04%
21
ARCELORMITTAL WARSZAWA SP Z O O
309 904 241,46
230 769 324,39
26,04%
22
NORDEA BANK POLSKA S A
290 482 195,12
217 089 024,39
25,07%
23
BUDIMEX S A
1 224 309 512,20
914 989 268,29
23,66%
24
P4 SP Z O O
651 821 707,32
488 646 097,56
23,16%
25
HEILIT+WOERNER BUDOWLANA SP Z O O
212 618 171,71
160 307 499,60
22,82%
26
VOLKSWAGEN POZNAŃ SP Z O O
2 407 725 306,68
1 838 251 551,22
22,49%
27
KIRCHHOFF POLSKA SP Z O O
203 883 360,60
156 843 968,54
20,53%
28
JASTRZĘBSKA SPÓŁKA WĘGLOWA S A
1 942 170 731,71
1 505 453 281,24
20,27%
29
FEDERAL MOGUL GORZYCE SP Z O O
189 939 756,10
148 308 780,49
18,98%
30
TENNECO AUTOMOTIVE POLSKA SP Z O O
216 660 371,98
170 172 382,32
31
POLSKI KONCERN NAFTOWY ORLEN S A
32
ORLEN OIL SP Z O O
270 524 473,37
213 798 292,68
17,58%
33
KGHM POLSKA MIEDŹ S A
4 901 802 926,83
3 889 032 195,12
15,24%
34
MAN BUS SP Z O O
412 008 966,92
328 571 512,36
15,03%
35
STRABAG SP Z O O
1 226 065 294,80
980 324 634,14
14,71%
36
HUTCHINSON POLAND SP Z O O
324 863 634,15
260 755 097,56
14,60%
37
SKANSKA S A
1 102 957 073,17
895 534 243,90
14,23%
38
DELPHI POLAND S A
603 540 518,68
492 732 245,74
12,78%
39
MAHLE POLSKA SP Z O O
253 795 975,61
209 302 926,83
12,76%
40
LEONI KABEL POLSKA SP Z O O
232 328 780,49
192 197 073,17
12,03%
41
VOLKSWAGEN MOTOR POLSKA SP Z O O
1 089 371 968,36
915 612 685,16
11,79%
42
RONAL POLSKA SP Z O O
264 138 358,44
222 112 192,02
11,40%
43
FAURECIA WAŁBRZYCH S A
457 579 756,10
386 150 243,90
11,28%
44
BANK GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ S A
489 406 097,56
413 534 634,15
10,62%
45
GENERAL MOTORS MANUFACTURING POLAND SP Z O O
2 151 425 565,85
1 818 200 485,37
10,58%
46
KOMPANIA WĘGLOWA S A
2 907 252 648,22
2 471 048 323,25
9,28%
47
KOKSOWNIA PRZYJAŹŃ SP Z O O
840 338 292,68
714 686 646,36
9,23%
19 277 346 585,37 15 174 531 951,22
18,33%
17,65%
48
SOLARIS BUS & COACH S A
370 756 610,32
316 481 505,12
9,21%
49
VALEO AUTOSYSTEMY SP Z O O
529 353 658,54
456 977 804,88
8,94%
50
STALPRODUKT S A
435 985 853,66
378 094 146,34
8,10%
rowców energetycznych, należy tutaj wskazać
na rynek energii elektrycznej i jego dynamiczny
rozwój. Chociaż uwarunkowania wietrzne
mogą wpływać na rozwój energetyki wiatrowej, a stopień nasłonecznienia na warunki rozwoju fotowoltaiki, to jednak kierunki ogólne,
takie jak rozwój energetyki odnawialnej, stanowią cele wspólne realizowane przy użyciu podobnych mechanizmów. Przykładem może być
wprowadzenie systemu feed in tariff w niemal
wszystkich państwach Europy Środkowej (system taryfy gwarantowanej wprowadzony został
w Czechach, Serbii, na Słowacji, Słowenii, na
Węgrzech oraz Chorwacji – w Polsce system
wprowadzić ma trójpak energetyczny, a konkretnie ustawa o OZE).
Konkurencja w zakresie sektora energetycznego
dotyczy w głównej mierze partykularnych interesów państw realizowanych poprzez rozbieżne
decyzje polityczne, co ujawniło się przy ostatnim głosowaniu w Parlamencie Europejskim
w sprawie backloadingu. Należy jednak stwierdzić, że w przypadku sektora energetycznego,
a konkretnie rynku energii elektrycznej, zdecydowanie więcej jest przejawów współpracy
niż konkurencji między krajami Europy Środkowej. Rozwój sektora pozytywnie wpływa na
wzrost gospodarczy, który jest konieczny dla realizacji celu wspólnego, jakim jest rozwój na poziomie państw Europy Zachodniej.
Market coupling
Aktualnym tematem obrazującym skalę współpracy oraz jej kierunki jest market coupling
Europy Środkowej. Połączenie systemów energetycznych i działania giełd państw, którego
celem jest stworzenie wspólnego rynku umożliwiającego ujednolicenie stawek cen energii elektrycznej oraz poddanie obrotu energią
mechanizmom rynkowym, obrazuje najlepiej
skalę i poziom współpracy. Polska, która ma
połączenie energetyczne ze Szwecją, zadeklarowała (razem z Rumunią) chęć przystąpienia do
zorganizowanego już systemu market coupling
łączącego rynki Czech, Słowacji i Węgier. Memorandum o porozumieniu w tej sprawie zostało podpisane w styczniu br.
Współpraca się opłaca
Współpraca w ramach sektora energetycznego państw Europy Środkowej wiąże się
również z szeroko komentowanymi potrzebami dywersyfikacji źródeł gazu ziemnego.
Napięcia między Ukrainą a Rosją dotyczące
dostaw gazu, szczególnie obnażyły zagrożenia wynikające z uzależnienia energetycznego.
Planowane w państwach Europy Środkowej
nowe połączenia gazowe (np. Polska – Słowacja, Polska – Litwa) lub modernizacje połączeń już istniejących (np. Czechy – Słowacja)
w celu umożliwienia faktycznej dwukierunkowości przesyłu gazu, a także inwestycje
w terminale LNG (np. Polska, Chorwacja)
i w końcu poszukiwania gazu łupkowego
(np. Polska) mają na celu zwiększenie niezależności państw zaangażowanych, a w konsekwencji również całej Europy. Naturalnym
kierunkiem dla wszystkich państw jest poszukiwanie i pozyskiwanie surowców ze złóż
krajowych, lecz należy zauważyć, że istotne
wydobycie gazu łupkowego w którymkolwiek z Państw regionu miałoby znaczenie
gospodarcze i wpłynęłoby pozytywnie również na jego połączonych infrastrukturalnie
sąsiadów.
Współpraca sektora energii elektrycznej
państw Europy Środkowej ma stanowić
istotny element realizacji założeń trzeciego
pakietu energetycznego dotyczących wspólnego europejskiego rynku energii. Rozwijająca się współpraca i zacieśnianie rynków
energii obok integracji zapewniającej jednolitość systemów i cen, ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego. Taki sam
cel wiąże się z rozwojem infrastruktury gazowej oraz poszukiwaniem nowych źródeł gazu
ziemnego. Współpraca sektora energetycznego państw Europy Środkowej jest warunkiem integracji ogólnoeuropejskiej i stanowi
jednocześnie element konieczny dla realizacji
inwestycji mogących zapewnić wzrost bezpieczeństwa energetycznego Europy.
Autor jest aplikantem radcowskim w Chałas i Wspólnicy
Kancelaria Prawna
Kryzys UE a sytuacja w krajach
Europy Środkowej
Bez wątpienia można stwierdzić, że zjawisko kryzysu, zarówno
gospodarczego, jak i politycznego, w Unii Europejskiej bezpośrednio
uderza w gospodarki państw Europy Środkowej. Jest to naturalna
konsekwencja rosnącej współzależności gospodarek krajowych
nazywana często efektem domina, zjawiskiem zarażania czy
międzynarodową transmisją kryzysów.
dr Marek Chrzanowski
Oczywiście najmocniej
w tej sytuacji skutki kryzysu
odczuwają państwa najsilniej powiązane z układem
gospodarczym Unii Europejskiej, tj. gospodarki
otwarte, w których rozwój
opiera się na eksporcie, a także nowi członkowie
strefy euro. Nie możemy zapominać, że kryzys
nie przenosi się tylko w wymiarze handlu międzynarodowego, tj. w obliczu spadku popytu na
eksportowane przez gospodarki Europy Środkowej towary i usługi. Należy zwrócić uwagę
też na inne środki jego transmisji, jak finanse
międzynarodowe, psychologiczne oddziaływanie na graczy rynkowych czy politykę między-
narodową. Analizując dynamikę PKB można
z dużą dozą prawdopodobieństwa wskazać
czynniki, które zaważyły w pierwszej fazie
kryzysu na dochód narodowy poszczególnych
krajów i które będą w przyszłości transponowały efekty zawirowań z serca Unii Europejskiej do Europy Środkowej.
Najdotkliwiej kryzys uderzył w gospodarkę
Słowenii. Ten przez wiele lat najbogatszy
postkomunistyczny kraj w Europie po przyjęciu euro w 2007 r. stał się miejscem boomu
inwestycyjnego, szczególnie w sektorze nieruchomości. Utrata podstaw konkurencyjności,
a także kryzys w sektorze finansowym i realnym u głównych partnerów z Unii Europejskiej doprowadziły do lawinowego narastania
0 dokończenie str. 29