Różnice kulturowe

Różnice kulturowe
2015-04-13 17:07:34
2
Polska i Korea należą do różnych grup kulturowych, co ma znaczące konsekwencje w relacjach biznesowych, np.
w negocjacjach czy kulturze pracy.
Koreańską kulturę biznesową charakteryzuje hierarchiczność, zbiorowość i współzależność, zachowawczość oraz
długie procesy decyzyjne i szybkie działanie.
Hierarchiczność jest elementem kultury koreańskiej bezpośrednio wywodzącym się z tradycji konfucjańskiej. Ma
niezwykły wpływ na relacje wewnątrzgrupowe i organizację pracy w firmie.
Generalną zasadą panującą w organizacji, na którą szczególną uwagę zwraca starsze pokolenie Koreańczyków,
jest zasada według której racja należy do tego, kto jest starszy, lub posiada wyższe stanowisko w firmie.
Dodatkowo decyzje w firmach podejmowane są często na wysokim szczeblu, co w przypadku koreańskich
konglomeratów (tzw. chaeboli) oznacza, że decyzje podejmowane są przez członków rodzin założycielskich,
którzy zajmują wysokie stanowiska w strukturach zarządczych firm.
W kontaktach z koreańskim partnerem należy więc spodziewać się m.in. pytania o wiek. Służy to ustaleniu
starszeństwa wobec rozmówcy. Styl rozmowy, zwrotów zależy zawsze od wieku, nawet jeśli różnice są
stosunkowo niewielkie. Podobnie jest w przypadku stanowiska. Dlatego też należy zadbać, aby nazwa stanowiska
widniała wyraźnie na wizytówce przekazywanej koreańskiemu partnerowi.
Hierarchiczność w kulturze koreańskiej odnosi się również do kwestii upominków wręczanych podczas rozmów
biznesowych. Zazwyczaj każde ważne spotkanie pomiędzy firmami kończy się wymianą upominków. Należy
pamiętać, aby osoba najwyższa rangą otrzymała prezent o wartości wyższej aniżeli pozostali przedstawiciele.
Praktykowane jest także przekazanie upominku jedynie szefowi delegacji koreańskiej.
Zbiorowość i współzależność są elementarnymi zasadami każdej organizacji biznesowej w Korei. Koreańczycy, w
przeciwieństwie do społeczeństw kultury zachodniej, nie są indywidualistami. Praca opiera się na działaniu
grupowym oraz myśleniu kolektywnym, a sukces czy porażka jest efektem działania grupy, a nie jednostek.
Cecha współzależności i zbiorowości członków grupy widoczna jest najlepiej na przykładzie systemu nagradzania
i karania w organizacji.
Głównym założeniem tego systemu jest odpowiedzialność zbiorowa. Za sukcesy i porażki grupy osoba
decydująca o nagrodach i karach będzie przyznawała je całej grupie niezależnie od wyników poszczególnych
pracowników.
Cechą wielu Koreańczyków jest zachowawczość, która wyraża się w unikaniu wyrażania swoich poglądów i uczuć
wprost. Cecha ta jest szczególnie widoczna przy poruszaniu tematów drażliwych, których omawianie niesie ze
sobą ryzyko konfliktu. Wymiana argumentów może doprowadzić do tzw. utraty twarzy, co w przypadku narodów
azjatyckich jest dużym dyskomfortem.
Podczas rozmowy z koreańskim partnerem należy przygotować się często na wiele znaczeń ukrytych i
komunikację niewerbalną. Dla Koreańczyka bardzo ważna jest nie tylko sama treść przekazu, ale również forma.
W związku z tym, w wielu przypadkach negocjowanie z Koreańczykami może okazać się dla Polaków dość trudne,
m.in. z uwagi na powracanie do tematów rozmowy, które z naszego punktu widzenia zostały już zakończone.
Koreańczycy unikają odpowiedzi wprost na niewygodne pytania, szczególnie, jeśli odpowiedzią jest „nie” lub „nie
wiem”. Na pytanie „czy da się to zrobić?” zamiast odpowiedzi „nie wiem”, która jest zgodna ze stanem
faktycznym, można się raczej spodziewać odpowiedzi typu „nikt nie jest w stanie tego zrobić, a przynajmniej w
Korei”. W takich przypadkach ich negatywny stosunek do omawianej kwestii należy odczytywać z mowy ciała.
We współpracy z Koreańczykami należy się również przygotować na powolny proces decyzyjny i szybkie
działanie. Jednocześnie należy pamiętać, iż w trakcie podejmowania decyzji koreańscy negocjatorzy lubią
dowolnie powracać do tematów, które nam mogą wydawać się zamknięte. Proces decyzyjny jest w przypadku
firm koreańskich zdecydowanie dłuższy niż w Europie. Wynika to m.in. stąd, iż każda decyzja grupy musi uzyskać
3
akceptację najwyższego przedstawiciela organizacji (hierarchiczność).
4