VI P 329/11 - Sąd Rejonowy w Białymstoku

WYROK SĄDU REJOWEGO SĄDU PRACY W BIAŁYMSTOKU
z dnia 22 września 2011r., sygn. akt VIP 329/11
Przewodniczący SSR Maciej Łukaszewicz
Sąd Rejonowy Sąd Pracy w Białymstoku Wydział VI Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych po rozpoznaniu w dniu 15 września 2011 r. w Białymstoku na rozprawie
sprawy X przeciwko Y prowadzącej działalność gospodarczą o zapłatę wynagrodzenia
I. Zasądza od pozwanej Y prowadzącej działalność gospodarczą na rzecz powoda
X kwotę 1150 zł ( jeden tysiąc sto pięćdziesiąt złotych ) wraz z ustawowymi
odsetkami w wysokości w stosunku rocznym 13% od 17 września 2010 r. do
dnia zapłaty z uwzględnieniem dalszych zmian wysokości ustawowych odsetek
II. Nakazuje pobrać od pozwanej Y prowadzącej działalność gospodarczą na rzecz
Skarbu Państwa ( kasa Sądu Rejonowego w Białymstoku ) kwotę 58 zł (
pięćdziesiąt osiem złotych ) tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu.
UZASADNIENIE
Powód X wniósł o zasądzenie od Y prowadzącej działalność gospodarczą
kwoty 1 150 zł tytułem częściowego wynagrodzenia za okres skróconego bezprawnie
wypowiedzenia wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 września 2010 r. oraz o
zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu
wywodził, iż był zatrudniony u pozwanej na mocy kolejnych, terminowych umów o
pracę. W dniu 14 maja 2010 r. pozwana wręczyła mu oświadczenie o rozwiązaniu
umowy o pracę za dwutygodniowym wypowiedzeniem nie podając przyczyny.
Wskazał, że wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 16 września 2010 r. został
przywrócony do pracy. Sąd ten uznał, iż z pozwaną od dnia 1 stycznia 2009 r. łączyła
go umowa o pracę na czas nieokreślony. W związku z tym okres wypowiedzenia
winien wynosić trzy miesiące, tymczasem od pozwanej otrzymał zapłatę za jedynie 14
dni wypowiedzenia. W tej sytuacji, zdaniem powoda, w całą pewnością należy mu się
wynagrodzenie za okres ½ miesiąca.
Jako podstawę prawną swego roszczenia
wskazał art. 49 k.p.
1
Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa
i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm
przepisanych. Wskazała, że skoro powód na mocy art. 45 § 1 k.p. został przywrócony
do pracy, a pracodawca w oparciu o art. 47 k.p. wypłacił mu wynagrodzenie za czas
pozostawania bez pracy, to nie może już żądać zapłaty
na mocy art. 49 k.p.
Sąd Pracy ustalił i zważył, co następuje:
Bezsporne jest, że powód X pozostawał w stosunku pracy z A.D. a następnie Y
prowadzącymi działalność gospodarczą na podstawie okresowych umów o pracę.
Pierwszą umowę o pracę powód zawarł w dniu 1 czerwca 1998 r. na okres do 31
sierpnia 1998 r., a kolejne na okres od 1 września 1998 r. do 20 grudnia 1998 r., od 21
grudnia 1998 r. do 31 grudnia 2001 r., od 3 kwietnia 2002 r. do 31 grudnia 2006 r., od
1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. Ostatnią umowę o pracę strony zawarły na
okres od 1 stycznia 2009 roku do 31 grudnia 2012 roku. Zgodnie z warunkami umów
o pracę powód zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy jako pakowacz, a od
stycznia 2009 roku jako operator wózka widłowego. Każda z okresowych umów o
pracę, w tym również ostatnia zawarta pomiędzy stronami umowa o pracę, zawiera
klauzulę o możliwości jej wypowiedzenia za 2 tygodniowym wypowiedzeniem. W
dniu 14 maja 2010 roku strona pozwana doręczyła powodowi oświadczenie woli o
wypowiedzeniu umowy o pracę z zachowaniem dwutygodniowego okresu
wypowiedzenia ze skutkiem na dzień 29 maja 2010 roku, nie podając przyczyny
zwolnienia.
X w związku z otrzymanym wypowiedzeniem wystąpił na drogę sądową.
Wniósł przeciwko pracodawcy pozew, w którym domagał się ustalenia, że z pozwaną
łączy go umowa o pracę na czas nieokreślony oraz uznania, że wypowiedzenie umowy
o pracę naruszało przepisy prawa i związku z tym wnosił o przywrócenie do pracy.
Wyrokiem z dnia 1 lipca 2010 r., sygn. IV P 33/10, Sąd Rejonowy Sąd Pracy w
Bielsku Podlaskim IV Wydział Pracy oddalił powództwo. Wskutek apelacji powoda
Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku V Wydział
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 16 września 2010 r., sygn. V Pa
2
88/10,
zmienił zaskarżony wyrok w całości i przywrócił powoda X do pracy u
pozwanej Y prowadzącej działalność gospodarczą na podstawie umowy o pracę na
czas nieokreślony i w pozostałym zakresie na dotychczasowych warunkach pracy i
płacy. Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że zawieranie z powodem wielokrotnie
wieloletnich umów terminowych stanowiło obejście obowiązujących przepisów prawa
pracy i ich społeczno – gospodarczego przeznaczenia i uznał, że powoda z pozwaną
łączyła umowa o pracę na czas nieokreślony. Wskutek przywrócenia do pracy, powód
zgłosił pracodawcy gotowość do podjęcia pracy. Pracodawca dopuścił powoda do
pracy i wypłacił mu jednomiesięczne wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy
w kwocie 2 300 zł. W dniu 22 września 2010 r. powód wypowiedział umowę o pracę
z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia ( k. 7 akt osobowych część C
), wskutek czego jego stosunek pracy z pozwaną zakończył się.
Z powództwa powoda przed Sądem Rejonowym Sądem Pracy w Bielsku
Podlaskim toczyła się przeciwko pozwanej sprawa o zapłatę wynagrodzenia za czas
pozostawania bez pracy za okres dwóch miesięcy. Wyrokiem z dnia 16 grudnia 2010
r., sygn. IV P 80/10 powództwo zostało oddalone, apelacja od tego wyroku została
oddalona przez Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku
wyrokiem z dnia 24 marca 2011 r., sygn. V Pa 23/11.
Pismem z dnia 14 kwietnia 2011 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty
należnej za okres wypowiedzenia otrzymanego przez niego w maju 2010 r. Wskazał,
że otrzymał wynagrodzenie za okres 14 dni, zaś zgodnie z wyrokiem Sądu
Okręgowego z dnia 16 września 2010 r. łączyła go z pozwaną umowa o pracę na czas
nieokreślony, w związku z tym winien otrzymać wynagrodzenie za trzymiesięczny
okres wypowiedzenia. Powołując się na art. 49 k.p. wezwał pozwaną do zapłaty
brakującej części wynagrodzenia tj. za okres 2 miesięcy i 16 dni ( k. 5 ). Wezwanie to
pozostało bez odpowiedzi.
W przedmiotowej sprawie
kwestią
sporną
było
prawo
powoda
do
wynagrodzenia za część okresu wypowiedzenia. Strona pozwana kwestionowała to
prawo twierdząc, że zastosowanie do powoda art. 45 § 1 k.p. poprzez przywrócenie go
do pracy, wyklucza możliwość zastosowania art. 49 k.p. Powód nie zgadzał się z
takim stanowiskiem wywodząc, że nie ma żadnych przeciwwskazań do stosowania art.
3
45 i 49 k.p. jednocześnie Przeciwne stanowisko w ocenie powoda doprowadziłoby do
pokrzywdzenia
pracownika
i
częściowego
pozbawienia
go
ochrony
przed
niezgodnymi z prawem działaniami pracodawcy.
Zgodnie z art. 49 k.p. w razie zastosowania okresu wypowiedzenia krótszego
niż wymagany, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu wymaganego, a
pracownikowi przysługuje wynagrodzenie do czasu rozwiązania umowy. Funkcją art.
49 kp jest ochrona pracowników przez bezpodstawnym skracaniem wymaganego
okresu wypowiedzenia. W razie zaistnienia takiej sytuacji z mocy przepisu następuje
unicestwienie bezpodstawnie skróconego okresu wypowiedzenia, a umowa o pracę
rozwiązuje się z upływem okresu wymaganego ( por. uzasadnienie wyroku Sądu
Najwyższego z dnia 9 października 2008 r., II PK 60/08, OSNP 2010/5-6/62 ). W
doktrynie utorował sobie drogę pogląd, że uprawnienie pracownika z art. 49 k.p. jest
niezależne od roszczeń przysługujących mu na podstawie art. 45 § 1 kp. Inne są
bowiem podstawy żądań pracownika w razie ich uwzględnienia. Pracownik ma tyle
roszczeń, wynikłych z jednego zdarzenia, ile przewiduje prawo, chyba że ustanowiono
przepis, że jedno roszczenie wyłącza drugie. Jeżeli pracodawca zastosował zbyt krótki
okres wypowiedzenia, to w razie przywrócenia pracownika do pracy na podstawie art.
45§1 k.p. należy mu się wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy ( art. 47 § 1
k.p. ) niezależnie od wynagrodzenia z art. 49 k.p. ( chyba że oba te okresy się
pokrywają ). Również gdy pracownik dochodzi odszkodowania z tytułu wadliwego
wypowiedzenia umowy ( art. 45§1 k.p. ), to przysługuje mu ono niezależnie od
wynagrodzenia z art. 49 (tak: Jaśkowski Kazimierz, Maniewska Eliza, Komentarz
aktualizowany do Kodeksu pracy, Lex 2011)
Sąd orzekający w tej sprawie podziela powyższy pogląd. Roszczenia z art. 45 i
49 k.p. nie pozostają w zbiegu. Są to odrębne roszczenia, które sankcjonują różne
sytuacje, a ich powstanie uzależnione jest od spełnienia odmiennych przesłanek.
Orzecznictwo na które powoływała się strona pozwana broniąc się przed roszczeniem
powoda nie jest adekwatne do okoliczności przedmiotowej sprawy. Dotyczy ono
bowiem przypadków w których jedynym naruszeniem przepisów przez pracodawcę
było zastosowanie zbyt krótkiego okresu wypowiedzenia. W wyroku z dnia 2 lipca
2009 r., III PK 20/09, ( OSNP 2011/5-6/68 ) Sąd Najwyższy podniósł, iż jeżeli jedyną
4
wadliwością wypowiedzenia nauczycielowi stosunku pracy jest zastosowanie przez
szkołę zbyt krótkiego okresu wypowiedzenia przez sprzeczne z prawem oznaczenie
terminu jego upływu przed końcem roku szkolnego, to stosunek pracy rozwiązuje się
upływem okresu właściwego i do tego czasu nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia,
natomiast nie służą mu roszczenia przewidziane w art. 45 § 1 k.p. W uzasadnieniu Sąd
wskazał, że przepis art. 49 k.p. jest szczególny w stosunku do art. 45 § 1 k.p. w tym
sensie, że reguluje on sankcję tylko jednego naruszenia prawa przez pracodawcę przy
wypowiadaniu umowy polegającego na zastosowaniu zbyt krótkiego okresu
wypowiedzenia. Wszystkie pozostałe przypadki naruszenia przez pracodawcę
przepisów o wypowiadaniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony podlegają
sankcjom z art. 45 k.p.
W przedmiotowej sprawie pracodawca wypowiadając powodowi umowę
o pracę w dniu 14 maja 2010 r. naruszył art. 30§4 k.p., zgodnie z którym
w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nie
określony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie. Takiej
przyczyny strona pozwana nie podała, co ostatecznie skutkowało przywróceniem
powoda do pracy. Poza tym naruszeniem pozwana zastosowała nieprawidłowy,
dwutygodniowy okres wypowiedzenia, podczas gdy w przypadku powoda wynosił on
trzy miesiące. Skrócony okres wypowiedzenia nie był zatem jedynym bezprawnym
zachowaniem pozwanej przy wypowiadaniu powodowi umowy o pracę i dlatego też
przyznanie powodowi na drodze sądowej roszczenia przewidzianego w art. 45 § 1 k.p.
nie mogło w żaden sposób pozbawić go roszczenia z art. 49 k.p. Trzeba się zgodzić
z argumentacją powoda, że odmienny pogląd spowodowałby obciążenie pracownika
negatywnymi konsekwencjami bezprawnych działań pracodawcy. Gdyby bowiem
wobec powoda pracodawca zastosowałby trzymiesięczny okres wypowiedzenia, to
jego sytuacja byłaby o wiele korzystniejsza. Otrzymałby on wynagrodzenie za trzy
miesiące, jak też za miesiąc pozostawania bez pracy ( art. 47 k.p. ) i zostałby
przywrócony do pracy, a tak pracodawca wypłacił mu jedynie wynagrodzenie za 14 dniowe wypowiedzenie i za miesiąc pozostawania bez pracy. Pozbawienie pracownika
wynagrodzenie za okres wypowiedzenia w takiej sytuacji, w jakiej znalazł się powód z
pewnością nie było intencją ustawodawcy. Podzielenie argumentacji pozwanej
5
oznaczałoby nic innego jak tylko przyzwolenie na bezprawne skracanie okresu
wypowiedzenia, które samo w sobie nie może stanowić podstawy do przywrócenia do
pracy. W przypadku przywrócenia pracownika do pracy na innej podstawie
pracodawca zyskiwałaby na wynagrodzeniu pracownika za 2,5 miesiąca. Taka
interpretacja nie jest dopuszczalna.
Skoro okres wypowiedzenia powoda wynosił trzy miesiące, a pracodawca
zastosował okres dwutygodniowy i tylko za ten czas wypłacił powodowi
wynagrodzenie, to powodowi stosownie do art. 49 k.p. należało się wynagrodzenia za
pozostałą część okresu wypowiedzenia, za którą powód nie otrzymał jeszcze
wynagrodzenia od pracodawcy w wyniku jego dobrowolnego świadczenia po wyroku
przywracającym do pracy. Powód nie otrzymywał wynagrodzenia za okres od
30.05.2010 r. do chwili przywrócenia do pracy w dniu 21.09.2010 r., za wyjątkiem
kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia wypłaconej dobrowolnie przez pracodawcę.
Tymczasem powodowi na mocy art. 49 k.p. należne było wynagrodzenie za czas do
31.08.2010 r., a na mocy art. 47 k.p. wynagrodzenie za pozostały czas pozostawania
bez pracy nie dłuższy jednak niż jeden miesiąc. Z zaświadczenia o zarobkach powoda
przed wypowiedzeniem ( k. 22 akt IV P 33/10 ) wynika, że jego wynagrodzenie
miesięczne wynosiło 3220,48 zł brutto. Powód w tej sprawie dochodził jedynie kwoty
1 150 zł. Jest to więc kwota o wiele mniejsza, niż należna powodowi na mocy art. 49
k.p. Wobec tego, że zgodnie z art. 321 k.p.c. Sąd nie orzeka ponad żądanie strony,
należało orzec zgodnie z żądaniem powoda.
O odsetkach ustawowych rozstrzygnięto w myśl art. 85§2 k.p. w zw. z art. 481
k.c. w zw. z art. 300 k.p. Wynagrodzenie z art. 49 k.p. płatne jest jak każde inne
wynagrodzenie po upływie danego miesiąca. Powód domagał się odsetek za okres
krótszy, a jak już wspomniano powyżej Sąd nie orzeka ponad żądanie powoda.
Na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych ( Dz. U. 2005 r., nr 167, poz. 1298 ze zm. ) Sąd obciążył
pozwaną kwotą 58 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu. Zgodnie z uchwałą Sądu
Najwyższego z dnia 5 marca 2007 r., I PZP 1/07, wysokość tej opłaty Sąd ustalił w
oparciu o przepis art. 13 ust. 1 w zw. z art. 21 tej ustawy ( 1150 x 5% = 57,50 zł, po
zaokrągleniu do pełnego złotego 58 zł ).
6
WYROK SĄDU OKRĘGOWEGO W BIAŁYMSTOKU
z dnia 15 grudnia 2011r., sygn. akt V Pa 119/11
Przewodniczący: SSA w SO Stanisław Stankiewicz (spr.)
Sędziowie:
SSO Dorota Zarzecka
SSO w SR del. Krzysztof Kruk
Sąd Okręgowy Sąd Pracy w Białymstoku Wydział V Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2011 r. w Białymstoku na rozprawie
sprawy X przeciwko Y prowadzącej działalność gospodarczą o zapłatę wynagrodzenia
na skutek apelacji pozwanej Y prowadzącej działalność gospodarczą od wyroku Sądu
Rejonowego Sądu Pracy w Białymstoku z dnia 22 września 2011 roku sygn. akt VI P
329/11
oddala apelację
Uzasadnienie
Powód X domagał się zasądzenia od Y prowadzącej działalność gospodarczą
kwoty 1150 zł tytułem wynagrodzenia za skrócenie okresu wypowiedzenia.
14.04.2010 r. pracodawca rozwiązała z nim umowę o pracę za dwutygodniowym
wypowiedzeniem. Sąd Okręgowy wyrokiem z 16.01.2010 r. przywrócił go do pracy
uznając, że był zatrudniony na czas nieokreślony. Ze względu na ogólny staż pracy w
Y należało zastosować dłuższy okres wypowiedzenia. Pozwana zapłaciła mu jedynie
za 14 dni wypowiedzenia. Na podstawie art. 49 k.p. należy mu się wyższa kwota.
Pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Powód po przywróceniu do pracy
otrzymał wynagrodzenie za czas pozostawania bez niej. W tej sytuacji nie może
domagać
się
wynagrodzenia
za
zastosowanie
nieprawidłowego
okresu
wypowiedzenia.
Sąd Rejonowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 22.09.2011 r. zasądził od Y
7
jako przedsiębiorcy na rzecz X 1150 zł z ustawowymi odsetkami w wysokości 13%
od dnia 17.09.2010 r. .
Na podstawie zebranych w sprawie dowodów ustalił, że powód był zatrudniony
w Y na podstawie umów o pracę na czas określony - od 1.06.1998 r. do 31.07.2008 r.
Taka sama umowa została zawarta pomiędzy stronami na okres od 1.01.2009 r. do
31.12.2012 r.
14.05.2010 r. pozwana wypowiedziała X stosunek pracy z
zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia.
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 16.09.2010 r. przywrócił go do pracy na
podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Uznał, że zawieranie z nim przez
pracodawcę wieloletnich umów terminowych stanowiło obejście prawa. Po
przywróceniu do prac X otrzymał wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy w
kwocie 2300 zł. Chciał wynagrodzenia za 2 miesiące a nie za 1, ale żądanie to zostało
prawomocnie oddalone wyrokiem z 24.03.2010 r. Trzy tygodnie później powód
zwrócił się do pozwanej z żądaniem wypłaty wynagrodzenia za 2 miesiące i 16 dni
czyli za okres o jaki skróciła wypowiedzenie umowy o pracę.
Zgodnie z treścią art. 49 k.p. w razie zastosowania okresu wypowiedzenia
krótszego
niż wymagany, umowa o pracę rozwiązuje się
z upływem okresu
wymaganego a pracownikowi przysługuje wynagrodzenie do czasu rozwiązania
umowy. Sąd Rejonowy jest zwolennikiem teorii, wg której uprawnienie z art. 49 k.p.
jest niezależne od przysługujących pracownikowi roszczeń na podstawie art. 45 § 1
k.p. Jeśli pracodawca zastosował zbyt krótki okres wypowiedzenia, to w razie
przywrócenia pracownika do pracy należy mu się wynagrodzenie za czas
pozostawania bez pracy niezależnie od wynagrodzenia za skrócenie okresu
wypowiedzenia, chyba że okresy te pokrywają się.
Roszczenia z art. 45 i art. 49 nie pozostają w zbiegu.
W uzasadnieniu wyroku z dnia 2.07.2009 r. (III PK 20/09 - OSNP 2011/56/68) Sąd Najwyższy stwierdził, że art. 49 k.p. jest w pewnym sensie przepisem
szczególnym w stosunku do art. 45 k.p. gdyż reguluje naruszenie tylko jednego prawa
(zastosowanie zbyt krótkiego okresu wypowiedzenia) natomiast art. 45 k.p. dotyczy
innych przypadków naruszenia.
W niniejszej sprawie pracodawca dopuściła się 2 naruszeń. Zastosowała
8
nieprawidłowy okres wypowiedzenia i zaniechała podania przyczyny złożenia takiego
oświadczenia.
Wg
Sądu
Rejonowego
powodowi
na
mocy
art.
49
przysługiwało
wynagrodzenie do 31.08.2010 r. a na mocy art. 47 wynagrodzenie za pozostawania
bez pracy w wysokości maksymalnie jednomiesięcznego.
Bez pracy był od 30.05.2010 r. do 21.09.2010 r. . Pracodawca dobrowolnie
wypłacił mu równowartość zarobku za 1 miesiąc. Przedmiotem sporu była kwota
1150 zł. W sprawie z zakresu prawa pracy Sąd nie może orzec ponad żądanie. W
związku z tym Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo X w całości.
Apelację od wyroku z dnia 22 września wniosła Y. Zarzuciła w niej naruszenie
art. 49 k.p. polegające na jego błędnej wykładni i niewłaściwym zastosowaniu.
Przepis ten reguluje sytuację, w której pracodawca naruszył przepisy o
wypowiedzeniu umów o pracę stosując za krótki okres wypowiedzenia. Nie dotyczy
on innych uprawnień objętych art. 45 § 1 k.p. oraz ich skutku w postaci powstania
roszczenia o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne lub odszkodowanie.
Na
podstawie
art. 45 k.p. pracownik może kwestionować decyzję
o
rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn merytorycznych i formalnych natomiast art. 49
k.p. nie daje podstaw do podważenia wypowiedzenia.
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 4.11.1992 r. stwierdził, że naruszenie art. 49
k.p. nie mieści się w grupie przepisów o wypowiedzeniu umów o pracę, których
naruszenie uzasadnia zastosowanie art. 45 k.p. wobec czego jego naruszenie nie rodzi
roszczeń wymienionych w art. 45 § 1 k.p.
Zdaniem pozwanej art. 45 § 1 k.p. powinien być podstawą rozstrzygnięcia w
sytuacji kiedy zastosowano za krótki okres wypowiedzenia a ponadto jest ono zasadne
lub niezasadne. Art. 49 k.p. jest przepisem szczególnym w stosunku do niego i nie
powstaje zbieg roszczeń.
Na podstawie takiego zarzutu
pozwana wniosła o zmianę
zaskarżonego
wyroku i oddalenie powództwa.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja Y jest niezasadna.
Bezspornym w sprawie było , że Y 14 maja 2010 r. złożyła X oświadczenie o
9
rozwiązaniu z dniem 29 maja zawartej 1.01.2009 r. umowy o pracę.
Sąd Okręgowy wyrokiem z 16.09.2010 r.
przywrócił powoda do pracy u
pozwanej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pozwanym zakładzie
na dotychczasowych warunkach pracy i płacy.
20.09.2010 r. X zgłosił pozwanej gotowość do pracy na dotychczasowym
stanowisku i warunkach (k - 50 akt osobowych).
Z powyższego wynika, że nie pracował od 30 maja do 19 września 2010 r. Za
okres
pozostawania
bez
pracy
otrzymał
równowartość
jednomiesięcznego
wynagrodzenia.
W prawie pracy wadliwość oświadczenia woli lub sprzeczne z prawem
czynności prawne pracodawcy lub pracownika nie są nieważne z mocy samego prawa.
Sprzeczne z przepisami lub nieuzasadnione wypowiedzenie może zostać
wzruszone tylko na skutek aktywnego działania pracownika, który musi wystąpić z
odpowiednim powództwem.
W przypadku zastosowania krótszego niż wymagany okresu wypowiedzenia
umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu wypowiedzenia, a pracownikowi
przysługuje wynagrodzenie do czasu rozwiązania umowy.
Ustawodawca w art. 30 § 1 k.p. podał sytuacje skutkujące rozwiązanie umowy
o pracę. Są to oświadczenia woli i zdarzenia prawne. Strona takiej umowy może ją
rozwiązać składając drugiej stronie oświadczenie. Jego skutek nastąpi wraz z upływem
okresu wypowiedzenia.
W ocenie Sądu Okręgowego nawet wskazanie nieprawidłowego terminu
upływu wypowiedzenia nie wzruszy skutku samego wypowiedzenia. Z mocy samego
prawa następuje on tylko w owej dacie.
Sytuacja jest prosta gdy pracownik nie kwestionuje w terminie zamiaru samego
wypowiedzenia. Przysługuje mu wówczas tylko wynagrodzenie do czasu rozwiązania
umowy.
Powód w sprawie VI P 33/10 Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim zarzucił
pozwanej m.in. naruszenie zasad współżycia społecznego gdyż został zwolniony z
pracy po 12 latach, po tym jak zachorował na dyskopatię.
Gdyby pracodawca zastosował 14.05.2010r. prawidłowy okres wypowiedzenia
10
umowa o pracę rozwiązałaby się 31.08.2010 r.
Pozwana powołała się w apelacji m.in. na uchwałę Sądu Najwyższego z
4.11.1992 r. (I PZP 63/92 - OSNC 1993/7-8/120). W tezie II Sąd Najwyższy uznał,
że jeśli wypowiedzenie stosunku pracy jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o
wypowiedzeniu umów o pracę (art. 45 § 1 k.p.) i jednocześnie zastosowano okres
wypowiedzenia krótszy niż wymagany (art. 49 k.p.) - nie stosuje się art. 45 § 2 k.p.
chyba, że przewidziane w tym przepisie odszkodowanie jest korzystniejsze od
wynagrodzenia przewidzianego w art. 49 k.p.
W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Najwyższy wyjaśnił, ż art. 49 k.p. nie
mieści się w grupie przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, których naruszenie
uzasadnia zastosowanie art. 45 k.p. Jego naruszenie nie powoduje bezskuteczności
rozwiązania stosunku pracy ani nie rodzi roszczeń wymienionych w art. 45 k.p.
Jednym z tych roszczeń jest przywrócenie do pracy.
Sąd Okręgowy przywrócił powoda do pracy dopiero 16.09.2010 r.
Jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy powód po podjęciu pracy otrzymał
jednomiesięczne wynagrodzenie . Rozwiązanie z nim stosunku pracy ze wskazaniem
błędnej daty pozbawiło go prawa do wynagrodzenia za 3 miesiące (1.06. - 31.08.2010
r.). Częściowo zostało to zrekompensowane przyznaniem mu zbyt wysokiego
wynagrodzenia na podstawie art. 47 k.p. Przepis ten wyraźnie stanowi, że
pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy przysługuje
wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy - nie więcej jednak niż za 2 miesiące
a gdy okres wypowiedzenia
wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc.
Ustawodawca podał w nim wprost maksymalną wysokość wynagrodzenia oraz w
sposób
pośredni
minimalną
wysokość.
Skoro
wynagrodzenie
przysługuje
pracownikowi przywróconemu do pracy, czyli takiemu którego umowa już uległa
rozwiązaniu, to teoretycznie wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy może
przysługiwać tylko za okres od upływu terminu wypowiedzenia do dnia
poprzedzającego podjęcie pracy. Teoretycznie okres ten może być krótszy niż 1
miesiąc.
Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że powodowi
należy się wynagrodzenie w żądanej przez niego wysokości za wypowiedzenie mu
11
umowy o pracę przy zastosowaniu zbyt krótkiego okresu wypowiedzenia. Gdyby
pracodawca nie popełnił przypisanego mu błędu stosunek pracy trwałby do 31 sierpnia
2010 r. .
Zawarte w art. 49 k.p. uregulowanie ma charakter przywileju. Pracownik
nabywa bowiem prawo do wynagrodzenia bez ekwiwalentu z jego strony w postaci
świadczenia pracy . Na mocy art. 44 k.p. ma prawo odwołać się od wypowiedzenia mu
umowy o pracę . Uznanie takiego żądania za podlegające ochronie prawnej skutkuje tak jak w przypadku powoda - przywróceniem do pracy. Orzeczenie takiej treści ma
skutek na przyszłość. Sprawa o należne wynagrodzenie dotyczy zdarzeń z przeszłości.
Charakter obu roszczeń jest inny. Nie tylko nie pokrywają się one ale przede
wszystkim jedno (przywrócenie do pracy) nie pochłania drugiego (wynagrodzenia).
Zawarty w apelacji zarzut dotyczy naruszenia prawa materialnego . W ocenie
Sądu Okręgowego skarżąca nie wykazała aby jakiekolwiek naruszenie art. 45 lub 49
k.p. wystąpiło w niniejszej sprawie. Szkoda powoda polega na utracie wynagrodzenia.
Ma ona charakter lucrum cessans. Ustawodawca przyznał mu odszkodowanie
w
postaci wynagrodzenia.
Biorąc pod uwagę
datę wystąpienia określonych zdarzeń należy uznać, iż
powództwo X jest słuszne.
W tej sytuacji apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na mocy art. 385
k.p.c.
12