Microsoft PowerPoint - ch\363d_prawid\263owy

Chód fizjologiczny
mgr Ewa Żak
Physiotherapy&Medicine
www.pandm.org
[email protected]
Definicja chodu
"Rytmiczne gubienie i odzyskiwanie równowagi w zmieniających
się na przemian fazach podporu i przenoszenia" [1]
„Fizjologiczny chód charakteryzuje się skoordynowanymi,
powtarzalnymi ruchami kończyn i tułowia, których celem jest
przemieszanie ciała w pozycji pionowej przy najmniejszym
wydatku energetycznym” – [2]
Determinanty chodu
1)
2)
3)
4)
5)
Stabilność w fazie podporu
Przeniesienie stopy nad podłożem
Ustawienie stopy w fazie Terminal-Swing (koniec fazy
przenoszenia)
Właściwa długość kroku
Zachowanie energii
1-3 stabilizacja i bezpieczeństwo
4 szybkość chodu
5 wydajność chodu
Warunki ekonomicznego chodu
Chód jest najbardziej ekonomiczny, gdy osoba potrafi w
prawidłowy sposób przenosić ciężar ciała na obie kkd.
Możliwość przenoszenia ciężaru ciała do
przodu
Wymagane zakresy ruchów stawów kończyn i
kręgosłupa (wyprost i rotacja tułowia)
Dostateczna siła mm
Koordynacja ruchowa
Motywacja
Fazy chodu
1)
2)
Faza podporu ( 60%) f.podwójnego podporu
Faza wykroku (40%)
Podfazy chodu
1. Initial contact IC (kontakt pięty) - moment, w którym pięta styka się z
podłożem
2. Loading response LR (faza amortyzacji) - położenie całej stopy i przejęcie
ciężaru ciała przez nią
3. Mid Stance MSt (środkowa faza podparcia) - tułów stopniowo jest
przenoszony ponad stopą do przodu
4. Terminal Stance TS (oderwanie pięty) - pięta się podnosi i ciężar zostaje
przeniesiony na przodostopie.
5. Pre-Swing PSw (przed przenoszenie) - ciężar ciała zostaje przeniesiony na
drugą stronę ciała. Kd jest odciążona i rozluźnia się w stawie biodrowym i
stawie kolanowym.
6. Initial Swing ISw (oderwanie palców) - stopa odrywa się od podłoża i
rozpoczyna się ruch do przodu.
7. Mid – Swing MSw (środkowa faza przenoszenia) - kd jest przenoszona do
przodu i wyprzedza kd podporową
8. Terminal Swing TSw (koniec fazy przenoszenia) - ruch uda do przodu
zostaje zahamowany, kolano prostuje się, a noga przygotowuje się do
przejęcia ciężaru ciała.
Stabilność w fazie podporu
Stopa ustabilizowana na podłożu
Zgięcie w stawie skokowym umożliwia ruch postępowy ciała
w przód
Możliwość przetoczenia stopy
Stabilność tułowia (ruch kkg)
Poczucie równowagi
IC
-biodro: 25º zg., wyp./ ekscentryczna
-kolano: 0º
-st.sk.-gol.: 0º zg. grzb./ izometryczna
1)
Główne problemy
Osłabione zginacze grzbietowe stopy.
Utrata mobilności zgięcia grzb. stopy.
Stabilność w fazie podporu
2. LR (faza amortyzacji)
- biodro: 25ºzg., wyp., rot. zew. / ekscentryczna
- kolano: 15º,zg., wyp./ ekscentryczna
- st.sk.-gol.: 10º zg. podesz., wyp./ ekscentryczna
Główne problemy:
Przeprost w stawie kolanowym.
Miednica skierowana do tyłu.
Utrata kontroli osi w k. dolnej.
Niedostateczne przeniesienie ciężaru ciała na kd
3.Mid Stance MSt (środkowa faza podparcia)
- biodro: 0º, odwodz. /koncentryczna
- kolano: 0 º, wyp. /ekscentryczna
- st.sk.-gol.: 5 º zg. grzb., zg. podesz./ ekscentryczna
Główne problemy:
Objaw Trendelenburga.
Przeprost w stawie kolanowym.
Brak dostatecznego przeniesienia ciężaru
Stabilność w fazie podporu
4.Terminal Stance TS
-biodro: 20º, wyp., rot. wew.
-kolano: 0 º
-st.sk-gol: 10 º zg. grzb./koncentryczna
Główne problemy:
Brak mobilności w st. biodrowym, w górnym st. skokowym i st. palców.
Osłabienie m. trójgłowego łydki.
Przeniesienie stopy
Odpowiednie zgięcie i st.sk-g, kolana i biodra kd w wymachu
Stabilność w fazie podporu
Odpowiedni układ st.biodrowego i miednicy w pozycji stojącej
Przeniesienie stopy
5. Pre - Swing PSw (przed przenoszenie)
- biodro: 0º, zg. /koncentryczna
- kolano: 40 º, zg. /koncentryczna
- st.sk.-gol.: 20 º zg. podeszwowe
Główne problemy:
Niedostateczne przeniesienie ciężaru na nogę podporową po drugiej stronie.
Miednica skierowana w tył i w górę.
6. Initial Swing ISw (oderwanie palców)
- biodro: 15 º, zg. /koncentryczna
- kolano: 60 º, zg. koncentryczna
-st.sk.-gol.: 10 º zg. podesz., zg. grzb. /koncentryczna
Główne problemy:
Osłabienie zg. grzb. stopy.
Brak zawieszenia kończyny dolnej na mięśniach tułowia
Przeniesienie stopy
7. Mid – Swing MSw (środkowa faza przenoszenia)
Noga jest przenoszona do przodu i wyprzedza nogę podporową.
- biodro: 25º, zg. /koncentryczna
- kolano: 25 º, zg. /koncentryczna
- st.sk.-gol.: 0 º, zg. grzb. /izometryczna
Główne problemy:
Miednica skierowana w tył i w górę.
Szuranie stopą
Ustawienie stopy w końcowej
fazie przenoszenia
8. Terminal Swing TSw
Ruch uda do przodu zostaje zahamowany, kolano prostuje się, a noga przygotowuje się
do przejęcia ciężaru ciała.
- biodro: 25º, zg.
- kolano: 0 º, zg. /ekscentryczna
-st.sk.-gol.: 0 º zg. grzb. /izometryczna
Główne problemy:
Brak selektywnego zg. grzbietowego stopy.
Utrata mobilności w górnym stawie skokowym.
Ograniczenie elastyczności mięśni kulszowo-goleniowych.
Ustawienie stopy w końcowej
fazie przenoszenia
Neutralne ułożenie pięty (valgus/ varus)
Przygotowanie stabilizacji biodra i kolana
Zgięcie grzbietowe stopy
Stabilność w fazie podporu
Przeniesienie stopy
Długość kroku
Uzależniona jest od :
- wyprostu w st.kolanowym w wyniku wymachu
- wyprostu w st.kolanowym po przeciwnej stronie ciała w fazie podporu
- odpowiedniego zgięcia w st.biodrowym
- odpowiedniego wyprostu w st.biodrowym po przeciwnej stronie ciała
- rotacji miednicy w pł.poprzecznej
- stabilności w fazie podporu
- przeniesienia stopy
Zachowanie energii
Chód jest najbardziej ekonomiczny, gdy pacjent potrafi w prawidłowy sposób
przenosić ciężar ciała na obie kończyny.
Dodatkowo :
- jak najmniejsze obciążenie stawów
- optymalizacja środka ciężkości
- prawidłowa praca mięśni (przekazywanie energii między segmentami, mięśnie jako
liny – więzy, zachowanie energii w czasie, praca wydłużenie-skurcz-skrócenie)
- amortyzacja drgań i zderzeń z podłożem
Cd nastąpi …