Layout 2

Transkrypt

Layout 2
Projektowanie
Bez
Barier
DIN 18040
· Łazienki
· Okucia budowlane
www.hewi.pl
Spis treści
06
DIN 18040
Przemiany demograficzne i społeczne
08
DIN 18040 - 1
Projektowanie bez barier – podstawowe zasady
Część 1: Obiekty użyteczności publicznej
09
DIN 18040 - 2
Projektowanie bez barier – podstawowe zasady
Część 2: Obiekty mieszkalne
10
DIN 18040
Nowe spojrzenie
12
DIN 18040
Łazienki
16
Obszar funkcjonalny
Przy umywalce
24
Obszar funkcjonalny
Przy WC
32
Obszar funkcjonalny
Pod prysznicem
4 | Projektowanie Bez Barier
40
DIN 18040
Okucia budowlane
42
Korytarze I Podłogi
50
Drogi ewakuacyjne
54
Drzwi
60
Klamki
68
Schody
70
Poręcze
78
System oznakowań
80
Orientacja
84
Okna I Elementy wyposażenia
94
Serwis
Projektowanie Bez Barier | 5
DIN 18040
Przemiany demograficzne i społeczne
W związku ze starzeniem się społeczeństwa zyskuje na
aktualności temat architektury bez barier. Nowe koncepcje
architektoniczne muszą uwzględniać następstwa przemian
demograficznych. Podobnie rozwój nowych produktów i usług
powinien odpowiadać na potrzeby coraz liczniejszej grupy osób
starszych i niepełnosprawnych. Potrzebne są innowacyjne
rozwiązania systemowe dla jak najliczniejszych grup
docelowych, które ze względu na potrzeby użytkownków plasują
się w różnych segmentach od comfort do care.
Pojęcie „bez barier” stale się zmienia. Na początku rozumiano
pod tym sformułowaniem dostępność powierzchni publicznych
dla osób o niepełnosprawności ruchowej. Dzisiaj rozpatruje się
pojęcie „bez barier” wielopłaszczyznowo i w odniesieniu do
indywidualnych potrzeb czy raczej kompetencji jednostki. Celem
jest, zapewnić równą dostępność wszystkim – niezależnie od ich
sprawności fizycznej i poznawczej. Następstwem tych zmian jest
myślenie ponadpokoleniowe i większe zainteresowanie
przestrzeniami prywatnymi. Obok od zawsze ważnych:
funkcjonalności i użyteczności pojawiają się aspekty: komfortu i
wzornictwa.
Architektura „bez barier” jest postrzegana jako cenna wartość
dodana, jeżeli jest zintegrowana z całościową koncepcją.
6 | Projektowanie Bez Barier
W tym poradniku przedstawione są wymagania norm dla
planowania bez barier. Ilustracje i tabele w podziale na
obszary użytkowania pokazują konkretne przykłady jak
można wdrożyć wytyczne normy DIN 18040.
W razie pytań prosimy o kontakt z naszym serwisem
projektowym:
Serwis projektowy
[email protected]
HEWI Polska
ul. Lelka 26
02-812 Warszawa
Tel.: 22 / 330 00 52
www.hewi.pl
Projektowanie Bez Barier | 7
DIN 18040 - 1
Projektowanie bez barier –
podstawowe zasady
Część 1: Obiekty użyteczności publicznej
Zasady projektowania „bez barier“ budynków użyteczności
publicznej wraz z przyległymi do nich terenami zostały
opisane w pierwszej części normy.
W celu stworzenia architektury niemalże dla wszystkich
uwzględnia się możliwie różne rodzaje niepełnosprawności.
Obok ograniczeń motorycznych po raz pierwszy
uwzględnia się równolegle ograniczenia sensoryczne.
Planowanie „bez barier” powinno w maksymalnym stopniu
umożliwić wszystkim łatwy dostęp i użytkowanie. Pomoc
osób trzecich powinna być z zasady zbędna.
Norma DIN 18040 odnosi się do obiektów nowo budowanych,
jednakże według zamysłu powinna znaleźć zastosowanie
również przy projektach przebudowy i modernizacji już
istniejących obiektów.
Norma DIN 18040 zawiera wytyczne, które mogą być bardziej
precyzyjnym i pomocnym uzupełnieniem polskich przepisów.
8 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 - 2
Projektowanie bez barier –
podstawowe zasady
Część 2: Obiekty mieszkalne
Projektowanie, wykonawstwo i wyposażenie domów i
budynków mieszkalnych wraz z przyległymi do nich
terenami zostały opisane w drugiej części normy DIN
18040.
Zasadniczo rozróżnia się dwa typy obiektów
mieszkalnych: domy mieszkalne bez barier, oraz domy o
nieograniczonym dostępie dla osób poruszających się
na wózkach inwalidzkich. Dodatkowe lub bardziej
rygorystyczne wymagania dla w/w domów zostały
opisane w innych dokumentach.
Po raz pierwszy w normie dotyczącej projektowania i
budowania „bez barier” zostały uwzględnione wymogi
sensoryczne (wizualne, akustyczne i dotykowe).
Więcej informacji o DIN 18040 można znaleźć w
komentarzach do normy „Barrierefreies Bauen –
Kommentar zur DIN 18040 - 1“ und „Barrierefreies
Bauen 2 – Kommentar zur DIN 18040 - 2“, Beuth
Verlag.
Projektowanie Bez Barier | 9
DIN 18040
Nowe spojrzenie
Celem normy jest wskazywanie rozwiązań, które umożliwiają
swobodne korzystanie z budynków i nie prowadzą do alienacji
żadnych osób. Poprzez wprowadzenie tzw. celów służących
bezpieczeństwu ustanowiono minimalne wymagania, dzięki
którym nowo powstające budynki będą dostępne dla
wszystkich. Przykładowe rozwiązania pokazują, w jaki sposób
te cele mogą być osiągnięte. Norma wskazuje minimum i
pozostawia swobodę w realizacji dostępności różnego rodzaju
obiektów. W centrum uwagi nadal jednak pozostaje człowiek i
jego indywidualne potrzeby, a nie ślepe wypełnianie normy.
Norma DIN 18040 uwzględnia nie tylko ograniczenia ruchowe,
skutkiem których jest korzystanie z wózka inwalidzkiego lub z
innych pomocy ruchowych, ale także po raz pierwszy siłę ciała,
zdolności motoryczne i koordynację. Ponadto bierze pod uwagę
ograniczenia poznawcze i obniżoną sprawność sensoryczną,
która z powodu starzenia się społeczeństwa stanowi utrudnienie
dla coraz szerszej grupy ludzi.
10 | Projektowanie Bez Barier
Część 1 DIN 18040 zastąpiła 2 część DIN 18024 a część 2
DIN 18040 połączyła DIN 18025 części 1 i 2. Normy, wytyczne
i zalecenia odzwierciedlają obecny stan wiedzy i mogą być
stosowane nie będąc prawnie wiążącymi.
Projektowanie Bez Barier | 11
DIN 18040
Łazienki
Uniwersalnie zaprojektowane otoczenie jest cenne dla
wszystkich, zarówno dla mieszkańców jak i właścicieli budynków.
Użytkownikom umożliwia komfortowe korzystanie i pozostawanie
w mieszkaniu do późnej starości. Dla właścicieli budynków
oznacza większe możliwości wynajmu nieruchomości i brak
kosztownych remontów. Konieczne jest oczywiście
uwzględnienie potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych
już na etapie projektu.
Przy wczesnym i przemyślanym dopasowaniu obiektów ich
dostosowanie dla szerszego grona użytkowników nie musi
pociągać za sobą większych kosztów i gwarantuje uniwersalne
wykorzystanie obiektu w przyszłości.
Wytyczne dla projektu „łazienki bez barier”
Funkcjonalność i komfort pomieszczeń sanitarnych zasadniczo
zależy od ich wielkości i rozmieszczenia powierzchni
manewrowych. Często to właśnie łazienki są zbyt małe i
nieodpowiednio wyposażone, przez co uniemożliwiają lub
znacznie utrudniają toaletę osobom niepełnosprawnym.
Przy projektowaniu pomieszczeń sanitarnych bez barier i
doborze wyposażenia celem nadrzędnym powinna być
możliwość samodzielnego korzystania. Łazienka powinna być
12 | Projektowanie Bez Barier
tak przemyślana, żeby łatwo i elastycznie „dostosowywała
się” do potrzeb różnych użytkowników.
W planowaniu i projektowaniu budynków, takich jak domy
opieki i szpitale, oprócz obowiązujących przepisów
prawnych, uwarunkowań technicznych i projektowych,
należy uwzględnić również inne aspekty. Czynniki
socjologiczne, psychologiczne i ergonomiczne odgrywają
również ważną rolę. Intensywna współpraca projektantów z
pracownikami tych instytucji już na etapie planowania
pozwala na wypracowanie optymalnych rozwiązań.
Projektowanie Bez Barier | 13
Obszar funkcjonalny
Przy umywalce
Aby można było podjechać na wózku do umywalki odległość
pomiędzy jej dolną krawędzią a podłogą powinna wynosić
min. 67 cm na głębokości 30 cm.
16 | Projektowanie Bez Barier
Należy stosować syfon podtynkowy, aby osoby na wózku nie
poparzyły się przez zgromadzoną w nim gorącą wodę oraz nie
zraniły się poprzez uderzenie w niego kolanami.
Projektowanie Bez Barier | 17
Zalecenia montażowe
Przy umywalce
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
wysokość montażu umywalki
· górna krawędź umywalki maks. 80 cm
powierzchnia manewrowa
przed umywalką
· 150 x 150 cm
możliwość podjechania na
wózku
· przestrzeń manewrowa do podjazdu
wózkiem min. 55 cm na szer. 90 cm
· przestrzeń dla kolan min. 67 cm od
podłogi do dolnej krawędzi umywalki,
na gł. 30 cm
podjechanie na wózku do
małych umywalek w WC
· przestrzeń manewrowa do podjazdu
wózkiem min. 45 cm
armatura
· jednouchwytowa lub bezdotykowa
· armatura bezdotykowa tylko w
połączeniu z ogranicznikiem
temperatury (maks. temp. strumienia
wody 45°C)
18 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· górna krawędź umywalki
maks. 80 cm
· indywidualnie
· 150 x 150 cm
· 120 x 120 cm
· przestrzeń manewrowa do
podjazdu wózkiem min. 55 cm
na szer. 90 cm
· wymagana jest przestrzeń
dla kolan
· przestrzeń dla kolan min. 67 cm
od podłogi do dolnej krawędzi
umywalki, na gł. 30 cm
· jednouchwytowa lub
bezdotykowa
· armatura bezdotykowa tylko w
połączeniu z ogranicznikiem
temperatury (maks. temp.
strumienia wody 45°C)
· jednouchwyt. lub bezdotykowa
· armatura bezdotykowa tylko w
połączeniu z ogranicznikiem
temperatury (maks. temp.
strumienia wody 45°C)
Projektowanie Bez Barier | 19
Zalecenia montażowe
Przy umywalce
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
armatura
· odległość armatury od przedniej
krawędzi umywalki maks. 40 cm
lustro
· wysokość min. 100 cm
· możliwość przejrzenia się w
lustrze w pozycji stojącej i siedzącej
· lustro bezpośrednio nad
umywalką
akcesoria łazienkowe
· dozownik mydła obsługiwany
jedną ręką, podajnik ręczników, kosz
i suszarka muszą się znajdować w
zasięgu ręki
wieszak
· jeśli zaprojektowano wieszaki na
ubrania powinny być min. dwa, jeden
dla osoby w pozycji stojącej drugi dla
osoby w pozycji siedzącej
20 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· odległość armatury od
przedniej krawędzi umywalki
maks. 40 cm
· wysokość min. 100 cm
· możliwość przejrzenia się w
w pozycji stojącej i siedzącej
· lustro bezpośrednio nad
umywalką
· wysokość min. 100 cm
· lustro bezpośrednio nad
umywalką, jeśli zachodzi taka
konieczność
Projektowanie Bez Barier | 21
Obszar funkcjonalny
Przy WC
Wysokość miski ustępowej liczona łącznie z deską wynosi
46 - 48 cm. Po obu stronach powinny znajdować się uchwyty
ułatwiające wstawanie i siadanie, zamocowane w odległości
od siebie 65 - 70 cm.
24 | Projektowanie Bez Barier
Górna krawędź uchwytów powinna być umieszczona
28 cm nad powierzchnią siedzenia. Oparcie powinno
znajdować się 55 cm za przednią krawędzią miski
ustępowej.
Projektowanie Bez Barier | 25
Zalecenia montażowe
Przy WC
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
wys. górnej krawędzi WC
· 46 - 48 cm (łącznie z deską)
głębokość
· min. 70 cm
oparcie
· 55 cm za przednią krawędzią miski
ustępowej
· bez pokrywy deski sedesowej
wolna przestrzeń z boku
miski ustępowej
· z lewej i prawej strony 90 cm
pow. manewrowa przed WC
· 150 x 150 cm
uchwyty
· z lewej i prawej strony
· górna krawędź poręczy 28 cm nad
powierzchnią siedzenia
· poręcze uchylne min. 15 cm dłuższe
od miski ustępowej
· rozstaw między poręczami 65 – 70 cm
· obciążenie punktowe 1 kN na
przednim końcu uchwytu
26 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· 46 - 48 cm (łącznie z deską)
· indywidualnie
· min. 70 cm
· indywidualnie
· 55 cm za przednią krawędzią
miski ustępowej
· bez pokrywy deski sedesowej
· z lewej/ prawej strony 90 cm,
z drugiej strony do ściany
min. 30 cm
· min. 20 cm
· 150 x 150 cm
· 120 x 120 cm
· z lewej i prawej strony
· górna krawędź poręczy 28 cm
nad powierzchnią siedzenia
· poręcze uchylne min. 15 cm
dłuższe od miski ustępowej
· rozstaw między poręczami
65-70 cm
· obciążenie punktowe 1 kN na
przednim końcu uchwytu
· indywidualnie
Projektowanie Bez Barier | 27
Zalecenia montażowe
Przy WC
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
uchwyt na papier
toaletowy
· osiągalny bez zmiany pozycji
siedzącej
spłukiwanie miski
ustępowej
· z pozycji siedzącej osiągalne
ręką lub ramieniem
kosz na odpadki
· opcjonalnie: kosz do obsługi
jedną ręką, szczelny i
samozamykający się
wzywanie pomocy
· w pobliżu WC
· osiągalne z pozycji
siedzącej i leżącej na podłodze
· w kontrastowym kolorze i
umieszczone w widocznym
miejscu
28 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· osiągalny bez zmiany pozycji
siedzącej
· z pozycji siedzącej osiągalne
ręką lub ramieniem
· indywidualnie
Projektowanie Bez Barier | 29
Obszar funkcjonalny
Pod prysznicem
Posadzka pod prysznicem powinna być na zbliżonym poziomie
do reszty podłogi i mieć powierzchnię antypoślizgową.
Obniżenie strefy prysznicowej nie powinno być większe niż 2 cm.
32 | Projektowanie Bez Barier
Projektowanie Bez Barier | 33
Zalecenia montażowe
Pod prysznicem
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
strefa prysznica
· na zbliżonym poziomie w stosunku do
reszty pomieszczenia sanitarnego
· nie powinna być obniżona o więcej
niż 2 cm
pow. manewrowa
· 150 x 150 cm
siedzisko prysznicowe
· wys. siedziska 46 - 48 cm
· gł. siedziska min. 45 cm
· alternatywnie: mobilny, stabilny stołek
uchwyty uchylne
· po obu stronach siedziska
prysznicowego muszą być
zamontowane poręcze uchylne
· górna krawędź poręczy 28 cm nad
powierzchnią siedziska
· poręcze dłuższe o 15 cm od siedziska,
rozstaw 65-70 cm
uchwyty
· uchwyty poziome zamocowane na
wys. 85 cm nad krawędzią podłogi
gotowej, dodatkowo należy
zamocować poręcze w pionie
34 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· na jednakowym poziomie, nie
powinna być obniżona o więcej
niż 2 cm
· na jednakowym poziomie, nie
powinna być obniżona o więcej
niż 2 cm
· 150 x 150 cm
· 120 x 120 cm
· zapewnienie możliwości
montażu siedziska
· wys. siedziska 46 - 48 cm
· indywidualnie
· zagwarantowanie technicznej
możliwości doposażenia w
uchwyty uchylne
· górna krawędź poręczy 28 cm
nad powierzchnią siedziska
Projektowanie Bez Barier | 35
Zalecenia montażowe
Pod prysznicem
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
armatura
· jednouchwytowa armatura ze
słuchawką prysznicową
· w zasięgu ręki z pozycji siedzącej,
zamontowana z boku na wys. 85 cm
· przy kilku elementach montaż
dopuszczalny na wys. 105 cm (oś)
· uchwyt armatury powinien być
skierowany do dołu, aby wyeliminować
ryzyko zranienia
wanna w strefie
mieszkalnej
podłoga
36 | Projektowanie Bez Barier
· antypoślizgowa zgodna z GUV-I
8527 grupa B
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· jednouchwytowa armatura ze
słuchawką prysznicową
· w zasięgu ręki w pozycji
siedzącej, zamontowana z boku
na wys. 85 cm
· przy kilku elementach
montaż dopuszczalny na
wys.105 cm (oś)
· uchwyt armatury powinien być
skierowany do dołu, aby
wyeliminować ryzyko zranienia
· uchwyt armatury powinien być
skierowany do dołu, aby
wyeliminować ryzyko
zranienia
· powinna być zagwarantowana
techniczna możliwość
wstawienia wanny
· możliwość zastosowania
podnośnika przy wannie
· powinna być zagwarantowana
techniczna możliwość
wstawienia wanny
· antypoślizgowa zgodna z GUV-I
8527 grupa B
· antypoślizgowa zgodna z GUV-I
8527 grupa B
Projektowanie Bez Barier | 37
38 | Planungshilfe
Planungshilfe | 39
DIN 18040
Okucia budowlane
W związku ze zmianami struktury wieku społeczeństwa
tematyka architektury „bez barier” nie dotyczy już mniejszości i
nie jest sprawą marginalną tylko ważnym zadaniem naszego
społeczeństwa. W rezultacie przemian demograficznych przed
architektami stają nowe wyzwania.
Przy wdrażaniu tak zwanego projektowania uniwersalnego,
stwarzającego podobną użyteczność dla wszystkich trzeba
uwzględnić bariery różnego rodzaju:
· ograniczenia pionowe jak np. stopnie lub progi
· ograniczenia poziome jak np. niewystarczające szerokości
korytarzy lub brak powierzchni manewrowych
· zagrożenie upadkiem z powodu braku możliwości
przytrzymania się
· złą dostępność elementów funkcjonalnych jak np.: klamek,
uchwytów, armatur lub włączników
· ograniczenia utrudniające pracę zmysłów jak np.:
niedostateczne oświetlenie albo nieczytelne oznakowania,
które utrudniają poruszanie się po budynku
40 | Projektowanie Bez Barier
Brak stopni i bezprogowe wejścia zwiększają dostępność
podobnie jak przemyślane umiejscowienie elementów
funkcjonalnych. Właściwie zaplanowane miejsca manewrowe
zwiększają możliwości poruszania się po budynku. Dobrze
zaplanowane oświetlenie i system informacji poprawiają
orientację.
Zastosowanie wind, pochylni, dostatecznych powierzchni
manewrowych i inne wyposażenie niwelujące bariery
generuje dodatkowe koszty. Koszty te są jednak
niewielkie w porównaniu do całego budżetu i dużo niższe
niż późniejsze dostosowywanie już istniejących
budynków.
Projektowanie Bez Barier | 41
Korytarze I Podłogi
Powierzchnie użytkowe
Właściwie wyliczone powierzchnie użytkowe w budynku
ułatwiają przemieszczanie się po obiekcie wszystkim nie tylko
osobom jeżdżącym na wózkach czy poruszających się o kulach
lub z wózkami dziecięcymi.
42 | Projektowanie Bez Barier
Poręcze wzdłuż korytarzy służą jako wsparcie i mogą
dodatkowo ułatwiać orientację osobom z wadami wzroku.
Przejrzysty system oznakowania właściwie umiejscowiony
w budynku również wspiera orientację. Zgodnie z normą
DIN 18040 korytarz powinien być tak zaprojektowany żeby
system oznakowań (komunikacji i funkcji) był również
użyteczny dla osób z dysfunkcjami sensorycznymi. W
związku z tym ważne informacje powinny być możliwe do
uzyskania za pomocą przynajmniej dwóch zmysłów. Może
być to osiągnięte np. za pomocą zmiany faktury podłogi lub
kontrastowego wykończenia drzwi.
Zwłaszcza w budownictwie mieszkaniowym w korytarzach
jest duża liczba drzwi co powoduje konieczność uwzględnienia
większych przestrzeni mijania i manewrowych.
Powierzchnie, które są wykorzystywane dla innych funkcji
niż komunikacyjne jak np. miejsca do jedzenia, obszary do
zabawy lub wypoczynku wymagają mniej dodatkowych
powierzchni manewrowych ponieważ są większe i mają mniej
drzwi. W takim przypadku powierzchnie komunikacyjne i
użytkowe nakładają się na siebie.
Projektowanie Bez Barier | 43
Zalecenia projektowe
Korytarze I Podłogi
Szerokość korytarzy według DIN 18040 – część 1
44 | Projektowanie Bez Barier
1800
min. 900
pow. do mijania 1,8 x 1,8 m
przy
szer. korytarza
bei Flurbreiten
1,50 m1,5 m
po maks. 15 m dł. korytarza
1500
1800
W budynkach użyteczności publicznej korytarze powinny mieć
szerokość min. 150 cm. Możliwe są wyjątki – szerokość 120 cm,
jeżeli korytarz nie jest dłuższy niż 6 m i nie ma na tym odcinku
konieczności zmieniania kierunku jazdy dla osób na
wózkach inwalidzkich.
1200
Jeżeli miejscami szerokość korytarza będzie się zmniejszała
to nie mniej niż do 90 cm. W korytarzach o długości ponad
15 m konieczne są powierzchnie do mijania o wymiarach
minimalnych 180 x 180 cm.
szer.
korytarza
Flurbreite
1200 1,2
mm m
przy maks. dł 6 m bez
konieczności zmiany kierunku
Projektowanie Bez Barier | 45
Zalecenia projektowe
Korytarze
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
szerokości korytarzy
w budynkach
korytarze w mieszkaniach
46 | Projektowanie Bez Barier
· szer. użytkowa min. 150 cm
· przejścia min. 90 cm
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· szer. użytkowa min. 150 cm
· przejścia min. 90 cm
· dopuszczalna szer.120 cm,
jeśli zachowana jest przestrzeń
manewrowa 150 x 150 cm
· szer. użytkowa min. 150 cm
· przejścia min. 90 cm
· dopuszczalna szer.120 cm,
jeśli zachowana jest przestrzeń
manewrowa 150 x 150 cm
· szer. użytkowa min. 120 cm
· należy przewidzieć powierzchnie
manewrowe 150 x 150 cm
· szer. użytkowa min. 120 cm
Projektowanie Bez Barier | 47
Zalecenia projektowe
Podłogi
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
podłogi
· powierzchnie antypoślizgowe,
stabilne, przejezdne dla wózków
inwalidzkich itp. (min. grupa R9
według BGR 181)
· powinny być wizualnie kontrastowe do
innych części zabudowy
· powinno się unikać powierzchni
szklanych i błyszczących
48 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
Przy wejściu
· powierzchnie
antypoślizgowe, stabilne,
przejezdne dla wózków
inwalidzkich itp. (min. Grupa
R9 według BGR 181)
· powinny być wizualnie
kontrastowe do innych części
zabudowy
· powinno się unikać
powierzchni szklanych i
błyszczących
Przy wejściu
· powierzchnie
antypoślizgowe, stabilne,
przejezdne dla wózków
inwalidzkich itp. (min. Grupa
R9 według BGR 181)
· powinny być wizualnie
kontrastowe do innych części
zabudowy
· powinno się unikać
powierzchni szklanych i
błyszczących
Projektowanie Bez Barier | 49
Drogi ewakuacyjne
Uchwyty antypaniczne i przyciskowe
Zabezpieczenie dróg ewakuacyjnych w budynku ma
priorytetowe znaczenie. Zagadnienia te regulują przepisy
prawa, polskie normy (PN-EN 1125:2009 oraz PN-EN 1792009) oraz rozporządzenia ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków,
innych obiektów budowlanych i terenów.
Norma DIN 18040 przewiduje, że system ochrony budynku na
wypadek pożaru uwzględnia potrzeby osób o ograniczeniach
motorycznych i sensorycznych:
· należy zapewnić specjalne strefy bezpieczeństwa dla osób,
które nie mogą same ratować swojego życia
· sygnały alarmowe i ostrzegawcze muszą być przekazywane w
sposób wizualny i akustyczny, zwłaszcza w pomieszczeniach,
w których przebywają osoby z zaburzeniami słuchu i wzroku
· oprócz obowiązkowego wizualnego systemu oznakowania
drogi ewakuacyjnej zaleca się również stosowanie
komunikatów akustycznych.
50 | Projektowanie Bez Barier
Drogi ewakuacyjne muszą spełniać następujące
wymagania:
· podane szerokości i wysokości dróg ewakuacyjnych nie mogą
być ograniczone przez przeszkody, takie jak elementy
wyposażenia
· drogi ewakuacyjne nie mogą przekraczać podanych długości
· drogi i wyjścia ewakuacyjne muszą prowadzić do odpowiednio
zabezpieczonych obszarów
· drzwi ewakuacyjne muszą być łatwe do otwarcia bez użycia
narzędzi
· oświetlenie bezpieczeństwa musi być sprawne, a zatem
regularnie serwisowane
· w zależności od funkcji budynku awaryjny plan ucieczki musi
zawierać niezbędne informacje na wypadek niebezpieczeństwa
· windy nie są dozwolone jako część drogi ewakuacyjnej
Dla drzwi w obszarze dróg ewakuacyjnych i wyjść
bezpieczeństwa obowiązują od 2003 roku europejskie normy
DIN EN 179 i DIN EN 1125.
Projektowanie Bez Barier | 51
Drogi ewakuacyjne
Uchwyty antypaniczne i przyciskowe
DIN EN 1125 okucia antypaniczne do drzwi ewakuacyjnych
DIN EN 1125 dotyczy drzwi ewakuacyjnych, przy których może
dojść do paniki, ponieważ ludzie w budynku nie są dobrze
zaznajomieni z wyjściami i okuciami otwierającymi drzwi. Na takich
drzwiach są dopuszczalne wyłącznie poziome, biegnące przez całą
szerokość drzwi uchwyty lub sztangi antypaniczne. Okucia
antypaniczne muszą być zbadane i dopuszczone do użytku w
konfiguracji z konkretnymi zamkami.
Uchwyt antypaniczny
52 | Projektowanie Bez Barier
DIN EN 179 uchwyty przyciskowe do drzwi ewakuacyjnych
DIN EN 179 dotyczy drzwi ewakuacyjnych, przy których nie
przewiduje się zdarzenia paniki, ponieważ ludzie w budynku są
dobrze zaznajomieni z wyjściami i okuciami otwierającymi
drzwi. Na takich drzwiach dopuszczane są klamki i uchwyty
przeznaczone do zastosowania na drogach ewakuacyjnych.
Okucia antypaniczne muszą być zbadane i dopuszczone do
użytku w konfiguracji z konkretnymi zamkami.
Uchwyt przyciskowy ze stali
Projektowanie Bez Barier | 53
Drzwi
Otwieranie i zamykanie
W wejściach mogą być zastosowane drzwi obrotowe lub
wahadłowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi
rozwieranych lub rozsuwanych, przystosowanych do ruchu
osób niepełnosprawnych.
54 | Projektowanie Bez Barier
Drzwi powinny się otwierać i zamykać przy użyciu małego
nakładu siły.
Aby drzwi były łatwe do zlokalizowania przez osoby z
upośledzeniem wzroku muszą być odpowiednio
zaprojektowane. Można to osiągnąć na przykład za pomocą
dużego kontrastu kolorystycznego drzwi i/lub ościeżnicy.
Drzwi do pomieszczeń sanitarnych muszą otwierać się na
zewnątrz i być odblokowane od zewnątrz w sytuacjach
awaryjnych, tak aby w razie upadku człowiek, który leży na
ziemi nie zablokował drzwi.
Szklane drzwi muszą być wyposażone w odpowiednie,
wizualnie kontrastujące znaki bezpieczeństwa. Powinny one
być rozmieszczone na całej szerokości drzwi.
System oznakowań należy umieścić na wysokości od
120 do 140 cm obok drzwi, tak aby był w zasięgu wzroku
osób poruszających się na wózkach. Informacje powinny być
dostępne zarówno w formie wizualnej jak i dotykowej, tak żeby
były zrozumiałe dla osób z upośledzeniem wzroku.
Projektowanie Bez Barier | 55
Zalecenia projektowe
Drzwi
min. 900
1500
min. 500
Zachowanie odpowiednich powierzchni manewrowych przed,
za i z boku drzwi oraz ościeżnic o małej głębokości (maks. 26
cm) odgrywa bardzo ważną rolę.
Poziome uchwyty zamocowane na drzwiach skrzydłowych
ułatwiają ich użytkowanie i eliminują niepotrzebne
manewrowanie wózkiem inwalidzkim.
1200
1500
Powierzchnie manewrowe przed drzwiami skrzydłowymi
56 | Projektowanie Bez Barier
Po obu stronach drzwi przesuwnych i za drzwiami skrzydłowymi
należy zapewnić pole manewrowe o szer. 1,5 m i gł. 1,2 m. W
przeciwległych częściach budynku gł. musi wynosić 1,5 m, aby
umożliwić zmiany kierunku jazdy osobom poruszającym się na
wózkach inwalidzkich.
1200
1500
min. 500
min. 500
1200
min. 900
Powierzchnie manewrowe przed drzwiami przesuwnymi
Projektowanie Bez Barier | 57
Zalecenia projektowe
Drzwi
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
drzwi
· drzwi obrotowe lub wahadłowe jako
jedyne wejście niedozwolone
szerokość
· min. 90 cm
wysokość
· min. 205 cm
gł. ościeżnicy
· maks. 26 cm
klamka, pochwyt
· odstęp od innych elementów min. 50 cm
oznakowania
· na wys. 120 - 140 cm
drzwi standardowe
klamka
· środek orzecha na wys. 85 cm
· wyjątkowo na wys. 85 - 105 cm
pochwyt poziomy
pochwyt pionowy
· oś na wys. 85 cm
· wys. chwytu 85 cm
drzwi automatyczne
· środek przycisku na wys. 85 cm
58 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· szer. drzwi min. 80 cm
· min. 90 cm
· szer. drzwi wejśc. min. 90 cm
· min. 205 cm
· min. 205 cm
· maks. 26 cm
· odstęp od innych elementów
min. 50 cm
· na wys. 120 - 140 cm
· w drzwi wejściowych
maks. 26 cm
· odstęp od innych
elementów min. 50 cm
· na wys. 120 - 140 cm
· środek orzecha na wys. 85 cm
· wyjątkowo na wys. 85 - 105 cm
· środek orzecha na wys. 85 cm
· wyjątkowo na wys. 85 - 105 cm
· oś na wys. 85 cm
· wys. chwytu 85 cm
· oś na wys. 85 cm
· wys. chwytu 85 cm
· środek przycisku na wys. 85 cm
Projektowanie Bez Barier | 59
Klamki
Otwieranie i zamykanie
Manualne otwieranie drzwi następuje poprzez naciskanie
okucia drzwiowego ręką lub ramieniem.
Opisana w normie DIN 18040 klamka w kształcie litery U z końcem
skierowanym w kierunku blatu drzwi zapobiega przypadkowemu
zaczepieniu o nią ubraniem. Zaokrąglony, ergonomiczny kształt
pozwala uniknąć obrażeń.
Aby również osoby na wózkach inwalidzkich mogły otwierać i
zamykać ciężkie drzwi, takie jak drzwi wejściowe lub drzwi
oddzielające sekcje budynku, DIN 18040 określa montaż klamki na
wys. 85 cm. Wymiar ten może być jednak niekomfortowy dla osób
wysokich i przemieszczających się z balkonikiem. Odpowiednim i
optymalnym dla wszystkich rozwiązaniem jest pochwyt przyciskowy,
który umożliwia swobodne użytkowanie na każdym poziomie chwytu.
Wariant ten jest szczególnie rekomendowany do ciężkich drzwi,
ponieważ ułatwia obsługę drzwi przy zastosowaniu małego nakładu
siły.
Przykładem ułatwiającym otwieranie drzwi przez niepełnosprawnych
są klamki o długości większej niż standardowe, które polecane są do
szpitali i innych placówek służby zdrowia. Ułatwiają one dostęp
osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich oraz zmniejszają
wymagany nacisk, niezbędny do otwarcia lub zamknięcia drzwi.
Ułatwiają również pracę personelowi medycznemu, poprzez
możliwość obsługi łokciem.
60 | Projektowanie Bez Barier
klamka w kształcie litery U I System 111 I Poliamid
klamka w kształcie litery U I System 211 I Stal
przedłużona klamka I Model 212
Projektowanie Bez Barier | 61
Zalecenia montażowe
Drzwi I Klamki
Szklane drzwi muszą być wyposażone w odpowiednie,
wizualnie kontrastujące znaki bezpieczeństwa. Powinny
one być rozmieszczone na całej szerokości drzwi.
oznaczenie szklanych drzwi
62 | Projektowanie Bez Barier
Dla osób niewidomych informacje muszą być udostępnione
za pomocą pisma wypukłego, tj. grawerowanych liter
alfabetu łacińskiego jak również alfabetu Braille’a (zgodnie z
DIN 32976).
BIURO
WYJŚCIE
rozmieszczenie systemów informacyjnych
Projektowanie Bez Barier | 63
Zalecenia montażowe
Drzwi I Klamki
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
klamki
· w zasięgu ręki osoby na wózku,
w kształcie łuku lub litery U,
z pionowym uchwytem w przypadku
manualnych drzwi przesuwnych
· niewskazane są klamki wymagające
ruchu obrotowego nadgarstkiem
systemy informacyjne
· drzwi i ościeżnice rozpoznawalne
przez dotyk
· wizualnie kontrastujące
drzwi szklane
· oznaczenie na całej szerokości
tafli szkła
· wizualnie kontrastujące
· jasne i ciemne elementy
· na wys. 40 - 70 cm i 120 - 160 cm
nad krawędzią podłogi gotowej
progi
· progi są niedozwolone, w
wyjątkowych przypadkach
maks. 2 cm
64 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· w zasięgu ręki osoby na wózku,
w kształcie łuku lub litery U,
z pionowym uchwytem w
przypadku manualnych drzwi
przesuwnych - niewskazane
są klamki wymagające ruchu
obrotowego nadgarstkiem
· w zasięgu ręki osoby na wózku,
w kształcie łuku lub litery U,
z pionowym uchwytem w
przyp. manualnych drzwi
przesuwnych
· niewskazane są klamki
wymagające ruchu obrotowego
nadgarstkiem
· drzwi i ościeżnice
rozpoznawalne przez dotyk
· wizualnie kontrastujące
· drzwi i ościeżnice
rozpoznawalne przez dotyk
· wizualnie kontrastujące
· znaki bezpieczeństwa na całej
tafli szkła
· wizualnie kontrastujące
· jasne i ciemne elementy
· na wys. 40 - 70 cm i 120 - 160 cm
nad krawędzią podłogi gotowej
· znaki bezpieczeństwa na całej
tafli szkła
· wizualnie kontrastujące
· jasne i ciemne elementy
· na wys. 40 - 70 i 120 - 160 cm
nad krawędzią podłogi gotowej
· progi są niedozwolone, w
wyjątkowych przypadkach
maks. 2 cm
· progi są niedozwolone, w
wyjątkowych przypadkach
maks. 2 cm
Projektowanie Bez Barier | 65
Zalecenia montażowe
Drzwi I Klamki
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
drzwi w mieszkaniach
drzwi wewnętrzne w
mieszkaniach
66 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· łatwe w obsłudze i
bezpieczne
· otwieranie i zamykanie przy
użyciu małego nakładu siły
· bezprogowe
· szer. przejścia 90 cm, wys.
przejścia 205 cm
· łatwe w obsłudze i
bezpieczne
· otwieranie i zamykanie przy
użyciu małego nakładu siły
· bezprogowe
· szer. przejścia 90 cm, wys.
przejścia 205 cm
· bezprogowe
· bezprogowe
Projektowanie Bez Barier | 67
Schody
Kontrastujące oznaczenia
Schody powinny mieć prosty bieg, schody spiralne są
niewskazane, gdyż ich stopnie mają różną szerokość i
przez to utrudniają bezpieczne użytkowanie osobom z
niepełnosprawnością ruchową.
68 | Projektowanie Bez Barier
Aby zminimalizować ryzyko potknięcia, stopnie powinny
mieć krawędzie pod kątem prostym bez tzw. podcięć lub
nosków.
Stopnie powinny być pokryte antypoślizgowym i
bezpiecznym materiałem.
Szczególnie dla osób niedowidzących, pierwszy i ostatni
stopień należy wyróżnić wizualnie. Można to osiągnąć za
pomocą koloru kontrastującego z posadzką, wyróżnienia
kolorystycznego lub dodatkowego oświetlenia. Szczególnie
dla osób niedowidzących schody powinny być dobrze
oświetlone bez zbędnych zacienień.
Projektując schody należy stosować się do rozporządzenia
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz do
odpowiednich norm w tym zakresie (DIN 18065,
DIN 18040).
Projektowanie Bez Barier | 69
Poręcze
Wyczuwalna pomoc
W przypadku osób z upośledzeniem wzroku, jako element
nawigacji w budynku można wykorzystać poręcze i balustrady.
Aby wzmocnić ten efekt poręcze powinny wyróżniać się
kontrastową barwą lub fakturą. Miejsca, w których następuje
zmiana poziomu, należy odpowiednio zasygnalizować,
informację o piętrze lub o wyjściach ewakuacyjnych można
przedstawić np. w postaci wyczuwalnych palcem elementów.
70 | Projektowanie Bez Barier
Poręcze powinny gwarantować pewny chwyt i mieć przekrój o
wym. od 3 do 4,5 cm. Najbardziej odpowiednie są uchwyty o
zaokrąglonych kształtach.
Ryzyko zranienia zmniejsza się poprzez umieszczenie
wsporników w dolnej części poręczy i zaokrągleniu końca
uchwytu od strony ściany.
W przypadku budynków użyteczności publicznej wymagany
jest montaż poręczy po obu stronach.
Projektowanie Bez Barier | 71
Zalecenia montażowe
Schody I Poręcze
Kolor i faktura stopni schodów powinny być tak dobrane, aby
osoby z ograniczoną możliwością widzenia mogły uzyskać
pełną informację (wizualną i wyczuwalną) o np. zmianie lub
końcu biegu schodów. Krawędzie stopni powinny kontrastować
z kolorem posadzki pasem o szerokości min. 5 cm na całej
szerokości stopni.
zmiana materiału
przykładowe oznakowanie schodów
72 | Projektowanie Bez Barier
Poręcz musi być ciągła wzdłuż całego biegu schodów po
obu stronach. Górna część poręcz musi znajdować się na
wysokości od 85 do 90 cm mierząc od przedniej krawędzi
stopnia, na początku i końcu biegu schodów poręcz powinna
posiadać przynajmniej 30 cm element poziomy.
przedłużenie poręczy
Projektowanie Bez Barier | 73
Zalecenia montażowe
Schody I Poręcze
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
schody
· prosty bieg schodów
· schody muszą mieć podstopnice
· stopnie powinny być proste, bez
podcięć i nosków
· dopuszczalne podcięcie do 2 cm przy
ukośnych podstopnicach
poręcze
· wys. 85 - 90 cm
· poręcze muszą być ciągłe wzdłuż
całego biegu schodów
· początek i koniec poręczy powinien
wystawać min. 30 cm poza bieg
schodów
· okrągły lub owalny przekrój o
wym. od 3 do 4,5 cm
· wsporniki mocowane od spodu
· zaokrąglone zakończenia poręczy
74 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· prosty bieg schodów
· schody muszą mieć podstopnice
· stopnie powinny być proste, bez
podcięć i nosków
· dopuszczalne podcięcie do 2 cm
przy ukośnych podstopnicach
· prosty bieg schodów
· schody muszą mieć
podstopnice
· stopnie powinny być proste,
bez podcięć i nosków
· dopuszczalne podcięcie do
2 cm przy ukośnych
podstopnicach
· wys. 85 - 90 cm
· poręcze muszą być ciągłe
wzdłuż całego biegu schodów
· wys. 85 - 90 cm
· poręcze muszą być ciągłe
wzdłuż całego biegu schodów
· początek i koniec poręczy
powinien wystawać min. 30 cm
poza bieg schodów
· okrągły lub owalny przekrój o
wym. od 3 do 4,5 cm
· początek i koniec poręczy
powinien wystawać min. 30 cm
poza bieg schodów
· okrągły lub owalny przekrój o
wym. od 3 do 4,5 cm
· wsporniki mocowane od spodu
· zaokrąglone zakończenia
poręczy
· wsporniki mocowane od spodu
· zaokrąglone zakończenia
poręczy
Projektowanie Bez Barier | 75
Zalecenia montażowe
Schody I Poręcze
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
poręcze
· wizualny kontrast w stosunku
do ściany
· informacje o numerze piętra lub o
wyjściach ewakuacyjnych powinny
być dostępne również dla osób z
upośledzeniem wzroku np. w postaci
wyczuwalnych palcem elementów
76 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· wizualny kontrast w stosunku
do ściany
· wizualny kontrast w stosunku
do ściany
· w budynkach wyższych
niż dwupiętrowe informacje
o numerze piętra lub o
wyjściach ewakuacyjnych
mogą być dostępne
również dla osób z
upośledzeniem wzroku np. w
postaci wyczuwalnych
palcem elementów
· w budynkach wyższych
niż dwupiętrowe informacje
o numerze piętra lub o
wyjściach ewakuacyjnych
mogą być dostępne
również dla osób z
upośledzeniem wzroku np. w
postaci wyczuwalnych
palcem elementów
Projektowanie Bez Barier | 77
System oznakowań
Zasada dwóch zmysłów
Wzrok daje informacje o: jasności, kolorze, ruchu, odległości i
formie. W orientacji przestrzennej rola wzroku jest dominująca.
Dobrze widzący ludzie orientują się w 85 – 90 % za pomocą
narządu wzroku.
78 | Projektowanie Bez Barier
Osoby z wadami wzroku są zależne od informacji z innych
kanałów przekazu sensorycznego. Zmniejszona lub brakująca
możliwość widzenia może być zrekompensowana przekazem
adresowanym do innego zmysłu (wzrok, słuch, dotyk, węch).
Taki sposób przekazywania informacji uwzględnia tzw. zasadę
dwóch zmysłów.
I tak na przykład właściwie zaprojektowane oznakowania przy
drzwiach mogą posiadać dodatkową informację dotykową o
przeznaczeniu pomieszczenia. Poprzez wielkość czcionki i
odpowiedni dobór kolorów można zadbać o wyraźny kontrast,
który zwiększy czytelność informacji. Orientację w budynku
mogą poprawić wypukłe informacje na poręczach i ich
kontrastowe kolory, podobnie jak kontrastowe kolory klamek.
Projektowanie Bez Barier | 79
Orientacja
Kontrast
Korytarze i inne miejsca ogólnodostępne powinny być wyposażone
w możliwie kompletne systemy informacji i nawigacji. Aby ułatwić
orientację osobom z upośledzeniem narządu wzroku należy
stosować nieoślepiające oświetlenie bezcieniowe oraz
wykorzystywać kontrasty kolorystyczne.
Klamka System 111
80 | Projektowanie Bez Barier
Proste i posiadające klarowne kontury czcionki oraz
piktogramy są szczególnie odpowiednie dla systemu
informacji przestrzennej.
Kontrastowe kolory w określonym sposobie kodowania
wskazują na potencjalne zagrożenia i stanowią ważne źródło
informacji:
czarny na żółtym
= ostrzeżenie
biały na czerwonym = niebezpieczeństwo
biały na niebieskim = wskazówka
biały na zielonym = bezpieczeństwo
Dla osób niewidomych informacje muszą być udostępnione
za pomocą pisma wypukłego, tj. grawerowanych liter alfabetu
łacińskiego lub alfabetu Braille’a (zgodnie z DIN 32976).
Dotykowe oznakowania dla niewidomych i niedowidzących
mają za zadanie ostrzec przed zagrożeniem życia lub
zdrowia i zapewnić bezpieczeństwo w samodzielnym
poruszaniu się osobom niewidomym i niedowidzącym oraz
dostarczyć im podstawowych informacji o miejscach
niebezpiecznych i ważnych.
Projektowanie Bez Barier | 81
Zalecenia montażowe
System orientacji
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
oznakowanie wizualne
· należy zachować kontrast luminancji
w stosunku do otoczenia
· należy unikać oślepiającego odbijania
światła i powstawania cieni
· należy zabezpieczyć dla osób
niewidomych i niedowidzących
przeszkody i miejsca niebezpieczne
oznakowania dźwiękowe
· inf. dźwiękowe powinny być zrozumiałe
dla osób z niepełnosprawnością
narządu słuchu
· inf. dźwiękowe muszą być szczególnie
wyraźne w sygnałach alarmowych i
ostrzegawczych
oznakowania dotykowe
· informacje muszą być udostępnione za
pomocą pisma wypukłego lub alfabetu
Braille’a
· czytelna informacja powinna zostać
przekazana poprzez zmianę rodzaju
powierzchni, koloru i struktury materiału
odczuwalną pod palcami, laską lub
butami
82 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· informacje powinny być
dostępne również dla osób
z upośledzeniem wzroku
· informacje powinny być
dostępne również dla osób z
upośledzeniem wzroku
· inf. dźwiękowe powinny być
zrozumiałe dla osób z
niepełnosprawnością narządu
słuchu
· inf. dźwiękowe powinny być
zrozumiałe dla osób z
niepełnosprawnością narządu
słuchu
· informacje muszą być
udostępnione za pomocą pisma
wypukłego lub alfabetu Braille’a
(kompleksy mieszkaniowe)
· informacje muszą być
udostępnione za pomocą
pisma wypukłego lub alfabetu
Braille’a (kompleksy
mieszkaniowe)
Projektowanie Bez Barier | 83
Okna I Elementy wyposażenia
Otwieranie i zamykanie
Okna zapewniają naturalne oświetlenie, odpowiednią
wentylację, jak również kontakt ze światem na zewnątrz.
Szczególnie dla osób o ograniczoną możliwością
przemieszczania się, okno jest ważnym łącznikiem ze światem.
klamka okienna z poliamidu
84 | Projektowanie Bez Barier
klamka okienna ze stali
Niskie parapety do wys. do 60 cm umożliwiają kontakt
wzrokowy zarówno w pozycji siedzącej jak i leżącej, a tym
samym znacząco wpływają na dobre samopoczucie.
Okna powinny być łatwo dostępne w celu ich otwierania
i czyszczenia. Grzejniki lub inne urządzenia nie mogą
ograniczać do nich dostępu, osoby na wózkach inwalidzkich
potrzebują odpowiedniej powierzchni manewrowej w
okolicach okien.
Elementy użytkowe tj. klamki powinny kontrastować z
ramami okiennymi, być łatwo dostępne i proste w obsłudze.
Jeżeli są one niedostępne dla osób z ograniczoną funkcją
chwytania, zaleca się zastosowanie w tych częściach napędu
elektrycznego.
Projektowanie Bez Barier | 85
Zalecenia montażowe
Okna
Typy okien
· Okna z okuciami uchylno obrotowymi mogą być zarówno w pełni
otwarte lub zapewniać wietrzenie w pozycji uchylnej. Są łatwe w
obsłudze, nawet w pozycji siedzącej, gdy klamka okienna
umieszczona jest odpowiednio nisko. Dla osób na wózkach, mogą
jednak nie być dobrym rozwiązaniem, ponieważ wymagają użycia
znacznej siły podczas zmiany otwierania z pozycji uchylnej na
obrotową ( zależnej od wielkości skrzydła okiennego).
· Przesuwne okna są godne polecenia dla osób niedowidzących i
poruszających się na wózkach inwalidzkich, gdyż po otwarciu nie
wystają do środka pomieszczenia. Niestety są trudne w czyszczeniu.
· Okien obrotowych, których oś otwarcia jest w połowie wysokości,
nie należy stosować w pomieszczeniach bez barier, stanowią
również zagrożenie dla osób z upośledzeniem narządu wzroku.
86 | Projektowanie Bez Barier
widok na zewnątrz
Projektowanie Bez Barier | 87
Zalecenia montażowe
Elementy użytkowe
Elementy użytkowe takie jak np. włączniki, przyciski, klamki,
uchwyty powinny umożliwiać intuicyjną obsługę i być
zaprojektowane kontrastowo, zgodnie z tzw. zasadą dwóch
zmysłów.
Obsługa gniazd, kontaktów i innych elementów powinna
być możliwa jedną ręką i nie wymagać ruchu obrotowego
nadgarstka, mocnego chwytania i ściskania. Zachowanie
odpowiedniej odległości pomiędzy poszczególnymi elementami
lub zastosowanie pilotów umożliwia obsługę mechanizmów
osobom o ograniczonej sprawności ruchowej.
Aby przełącznik światła można było uruchomić za pomocą łokcia,
powinien być tak duży, jak to tylko możliwe.
Należy zapewnić przestrzeń manewrową pozwalającą na przedni
lub boczny najazd wózkiem inwalidzkim do elementów
użytkowych.
88 | Projektowanie Bez Barier
skrzynki na listy
włącznik
rozmieszczenie elementów użytkowych
Projektowanie Bez Barier | 89
Zalecenia montażowe
Okna I Okucia
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
okna
okucia
· zgodnie z tzw. zasadą dwóch zmysłów
· intuicyjna obsługa
· uruchomienie danej funkcji powinno
być jednoznacznie zasygnalizowane
· maks. nakład siły wymagany do obsługi
włączników i przycisków wynosi od
2,5 N do 5,0 N
90 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· min. jedno okno w
pomieszczeniu, które łatwo się
otwiera i zamyka
· część okien powinna zapewniać
widoczność również w pozycji
siedzącej
· wys. chwytu klamki okiennej
85 - 105 cm lub system
automatycznego otwierania
· min. jedno okno w
pomieszczeniu, które łatwo się
otwiera i zamyka
· część okien powinna
zapewniać widoczność również
w pozycji siedzącej
· zgodnie z tzw. zasadą dwóch
zmysłów
· zgodnie z tzw. zasadą dwóch
zmysłów
· intuicyjna obsługa
· uruchomienie danej funkcji
powinno być jednoznacznie
zasygnalizowane
· maks. nakład siły wymagany do
obsługi włączników i przycisków
wynosi od 2,5 N do 5,0 N
· intuicyjna obsługa
· uruchomienie danej funkcji
powinno być jednoznacznie
zasygnalizowane
· maks. nakład siły wymagany do
obsługi włączników i przycisków
wynosi od 2,5 N do 5,0 N
Projektowanie Bez Barier | 91
Zalecenia montażowe
Elementy użytkowe
DIN 18040 CZĘŚĆ 1
OBIEKTY PUBLICZNE
elementy użytkowe
· bez barier
· wys. chwytu 85 cm nad krawędzią
podłogi gotowej
· brak ostrych krawędzi
· pow. manewrowa dla osób
poruszających się na wózkach
o wym. 150 x 150 cm
· pow. manewrowa o szer. 120 i dł.
150 cm do podjazdu z boku
· boczna odległość od ściany i innych
elementów zabudowy co najmniej
50 cm
· elementy, które można obsługiwać
tylko od frontu, muszą umożliwiać
podjazd na gł. 15 cm
· rozmieszczenie kilku elementów, wys.
maks. 105 cm
92 | Projektowanie Bez Barier
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
WÓZKI INWALIDZKIE
DIN 18040 CZĘŚĆ 2
OBIEKTY MIESZKALNE
· bez barier
· wys. chwytu 85 cm nad
krawędzią podłogi gotowej
· bez barier
· wys. chwytu 85 cm nad
krawędzią podłogi gotowej
· brak ostrych krawędzi
· pow. manewrowa dla osób
poruszających się na wózkach
o wym. 150 x 150 cm
· brak ostrych krawędzi
· pow. manewrowa dla osób
poruszających się na wózkach
o wym. 150 x 150 cm
· pow. manewrowa o szer. 120 i
dł.150 cm do podjazdu z boku
· boczna odległość od ściany i
innych elementów zabudowy co
najmniej 50 cm
· pow. manewrowa o szer. 120 i
dł.150 cm do podjazdu z boku
· boczna odległość od ściany i
innych elementów zabudowy co
najmniej 50 cm
· elementy, które można
obsługiwać tylko od frontu,
muszą umożliwiać podjazd na
gł. 15 cm
· rozmieszczenie kilku
elementów, wys. maks. 105 cm
· elementy, które można
obsługiwać tylko od frontu,
muszą umożliwiać podjazd na
gł. 15 cm
· rozmieszczenie kilku
elementów, wys. maks. 105 cm
Projektowanie Bez Barier | 93
Serwis
Pomoc w projektowaniu „bez barier”
Zapraszamy do skorzystania z naszego serwisu projektowego.
Na podstawie wstępnych rzutów sanitariatów nasz architekt
zaproponuje aranżacje łazienek bez barier, wrysuje wyposażenie
sanitarne i przygotuje wizualizacje wraz z zestawieniem produktów
i kosztorysem. Usługa jest nieodpłatna.
OFERUJEMY
· pomoc przy doborze produktów i aranżacji łazienek bez barier
· pomoc w przygotowaniu prezentacji produktowej
· próbki produktów
· przygotowanie oferty cenowej
· wyjaśnienie kwestii technicznych
· wysyłkę katalogów i prospektów
HEWI Polska
ul. Lelka 26
02-812 Warszawa
Tel.: 22 / 330 00 51
www.hewi.pl
[email protected]
Serwis projektowy
Tel.: 22 / 330 00 52
[email protected]
94 | Projektowanie Bez Barier
NIEMCY
HEWI Heinrich Wilke GmbH
Postfach 1260
34442 Bad Arolsen
Tel.: +49 5691 82-0
Fax: +49 5691 82-319
[email protected]
www.hewi.de
www.hewi.com
POLSKA
HEWI Heinrich Wilke GmbH
Sp. z o. o. Oddz. W Polsce
ul. Lelka 26
02-812 Warszawa
Tel.: 022 330 00 51
Faks: 022 330 00 50
[email protected]
www.hewi.pl
Zastrzega się możliwość wprowadzania
zmian technicznych.
PR309PL
05/14

Podobne dokumenty