TECHNOLOGIA OBIEKTOWA W PRZEDSIĘBIORSTWIE

TECHNOLOGIA
OBIEKTOWA W
PRZEDSIĘBIORSTWIE
Jan Kowalski, AE Kraków
Technologia obiektowa w przedsiębiorstwie
2
Spis treści
1
WSTĘP.................................................................................................................................................... 3
2
PROBLEMY SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH PRZEDSIĘBIORSTW................................... 4
3
2.1
POTRZEBA INTEGRACJI SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH PRZEDSIĘBIORSTW .......................................... 4
2.2
PROBLEMY INFORMACYJNE PRZEDSIĘBIORSTW .................................................................................... 4
TECHNOLOGIA OBIEKTOWA......................................................................................................... 5
3.1
DEFINICJA TECHNOLOGII OBIEKTOWEJ ................................................................................................. 5
3.2
CO TO JEST OBIEKT? ............................................................................................................................. 5
3.3
KLASA OBIEKTÓW ................................................................................................................................ 6
3.4
OBIEKTY BIZNESOWE ........................................................................................................................... 6
Technologia obiektowa w przedsiębiorstwie
3
1 Wstęp
Współczesne przedsiębiorstwa działają pod wpływem wielu przeobraŜeń czy wręcz
rewolucji, które dokonały się zarówno na płaszczyźnie biznesu, jak i technologii
komputerowych.
PrzeobraŜenia w biznesie, powodowane zwiększeniem konkurencji i naciskiem na
redukcję kosztów obejmują między innymi:
większe współzawodnictwo,
załamanie się koncepcji centralnego hierarchicznego zarządzania,
nacisk na ciągłe usprawnienia procesów biznesowych.
Rewolucje technologiczne z kolei obejmują pojawienie się i upowszechnienie:
komputera osobistego,
komputerowych systemów rozproszonych (sieci lokalne i rozległe),
systemów klient / serwer,
graficznych interfejsów uŜytkownika.
Przedsiębiorstwa chcące przetrwać muszą pokonać chaos, który został spowodowany przez
wymienione przeobraŜenia. Zarówno procesy biznesowe, jak i komputerowe systemy
informacyjne stały się bardzo skomplikowane, a ponadto wielokrotnie obciąŜone są duŜą
odpowiedzialnością, jak to jest w przypadku systemów słuŜących ochronie Ŝycia
człowieka (np. systemy monitorujące skaŜenie środowiska itp.). Utrudnia to znacznie
reorganizację istniejących systemów informacyjnych.
Rozwiązaniem słuŜącym zapanowaniu nad skomplikowaniem i chaosem jest zupełnie
nowe podejście do rozwiązywania problemów i nowy sposób myślenia o procesach
biznesowych
i
systemach
informacyjnych.
Procesy
biznesowe
powinny
być
zaprojektowane tak, aby mogły być w łatwy sposób zmieniane i modernizowane w celu
sprostania wymogom współczesnego dynamicznego rynku. Wraz ze zmianą procesów
biznesowych zmieniać się równieŜ muszą wspierające je systemy informacyjne, a w
warunkach bardzo wymagającego rynku czas tych zmian powinien być jak najkrótszy.
Procesy biznesowe i systemy informacyjne powinny zatem być modelowane i rozwijane
razem.
Technologia obiektowa w przedsiębiorstwie
4
2 Problemy systemów informacyjnych przedsiębiorstw
2.1
Potrzeba integracji systemów informacyjnych przedsiębiorstw
Systemy informacyjne przedsiębiorstw spełniając wymagania, pod kątem których zostały
zaprojektowane jako oddzielne systemy, nie spełniają jednak wszystkich oczekiwań ich
uŜytkowników. UŜytkownicy oczekują większej funkcjonalności, koordynacji i integracji
istniejących w przedsiębiorstwie systemów informacyjnych. Co więcej, uŜytkownik
oczekuje na informacje w jak najkrótszym czasie, gdyŜ błyskawiczny dostęp do informacji
stał się niezbędnym elementem współczesnego biznesu.
Przykładowo, menedŜerowie muszą znaleźć i zintegrować dane finansowe z oddziału
rachunkowości i dane z firmowego banku, czy teŜ informacje o stanie magazynu firmy i
dane o dostawcach. KaŜdy z tych działów dysponuje systemem, ze sprzętem i
oprogramowaniem, który najlepiej zaspokaja unikatowe potrzeby danego działu. Systemy
te dobrze wykonują swoje specyficzne zadania, zwykle jednak uniemoŜliwiając analizę i
konsolidację danych pochodzących z róŜnych źródeł. Nie są one przystosowane do
przyjmowania i dzielenia informacji z innymi systemami. Problem polega na tym, jak je
powiązać w celu wydobycia i dostarczenia zbiorczej informacji, nie zaś na tym, jak
tworzyć bardziej efektywne i lepiej spełniające swoje zadania samodzielne systemy
informacyjne.
2.2
Problemy informacyjne przedsiębiorstw
Natychmiastowy dostęp do informacji stał się strategiczną bronią przedsiębiorstw lat
dziewięćdziesiątych. Firmy starają się uzyskać najwyŜszą efektywność i dokładność w
takich dziedzinach, jak zarządzanie ryzykiem, planowanie wydajności, zarządzanie
zapasami czy teŜ obsługa klienta. Z drugiej strony, uŜytkownicy domagają się coraz to
lepszych systemów dostępu do informacji. Aby spełnić oczekiwania klientów, firmy ciągle
muszą modernizować swoje systemy zgodnie z wymogami najnowszych technologii,
dostarczając jednocześnie sposobów wykorzystania i modyfikacji danych i programów
dotąd istniejących. Stanowi to trudne wyzwanie, zwaŜywszy róŜnorodny charakter
technologii informacyjnych większości przedsiębiorstw.
Technologia obiektowa w przedsiębiorstwie
5
3 Technologia obiektowa
Wyjście z trudnej sytuacji przedsiębiorstw oferuje technologia obiektowa, dostarczając
platformy do analizy, budowy i utrzymania systemów, które współpracując ze sobą będą
stanowić wsparcie dla działalności całego przedsiębiorstwa.
3.1
Definicja technologii obiektowej
Technologia obiektowa jest sposobem myślenia o elementach systemu oprogramowania
jako o powiązanych, lecz samodzielnie istniejących tworach zwanych obiektami. Ma ona
zastosowanie w takich dziedzinach, jak: metody analizy i projektowania, języki
programowania, bazy danych czy systemy operacyjne.
3.2
Co to jest obiekt?
Obiekt jest to komponent programowy, który zawiera zarówno prywatne informacje, jak i
pewną funkcjonalność, tj. zestaw czynności i zachowań, które moŜe on wykonać. Obiekt
zawiera dane i
logikę w jednym programowym tworze. Obiekt posiada cechy
reprezentujące jakieś logiczne pojęcie oraz zestaw operacji do zarządzania tymi cechami.
To właśnie połączenie przetwarzania z danymi jest kluczową cechą wyróŜniającą obiekty.
KaŜdy obiekt jest zdolny zachowywać się w podobny sposób, jak rzeczywiste obiekty
zachowują się w realnym świecie. Obiektom nadaje się pewne role i odpowiedzialności, a
one zawierają całą informację potrzebną do wypełnienia stawianych przed nimi zadań.
Obiekt posiada interfejs złoŜony z metod, które inne obiekty mogą wykorzystywać, aby
powodować jakieś zachowanie tego obiektu lub dostawać od niego informację. Obiekt ma
równieŜ implementację, czyli sposób jego reprezentacji i realizacji metod. MoŜemy
dokonywać dowolnych zmian w implementacji obiektu bez naruszenia działania całego
systemu, jeŜeli tylko interfejs obiektu pozostanie niezmieniony.
Jedynym sposobem wykorzystania obiektu jest wysłanie do niego komunikatu (lub inaczej:
wywołanie funkcji z jego interfejsu), który Ŝąda wykonania pewnego zadania.
Wywoływany obiekt reaguje na komunikat i odsyła rezultaty jako komunikat do obiektu
wysyłającego Ŝądanie.
Technologia obiektowa w przedsiębiorstwie
3.3
6
Klasa obiektów
W kaŜdym systemie informacyjnym wiele obiektów posiada podobne cechy, takie jak
struktura informacji czy zachowanie, tzn. zestaw metod obiektów. Obiekty takie moŜna
umieścić w jednej kategorii zwanej klasą. Klasa jest to wzorzec uŜywany do definiowania
danych i metod podobnych typów obiektów. Klasa definiuje strukturę informacji i
zachowanie obiektu. W systemie zorientowanym obiektowo kaŜdy obiekt naleŜy do jakiejś
klasy. Obiekt utworzony z danej klasy jest nazywany jej instancją.
3.4
Obiekty biznesowe
Odpowiednio zaprojektowane i zarządzane obiekty, w których zawarto dane i procesy
biznesowe noszą nazwę obiektów biznesowych. Obiekty biznesowe dostarczają
przedsiębiorstwu spójnego sposobu na centralizację polityki i informacji biznesowej bez
centralizacji wszystkich aplikacji i sprzętu komputerowego.
The Object Management Group (OMG), organizacja zajmująca się ustalaniem i promocją
standardów obiektowych, definiuje obiekty biznesowe w następujący sposób:
"Ich procedury1 reprezentują akcje, które są częścią prowadzonych procesów
biznesowych. Ich atrybuty2 niosą informacje o pojęciach biznesowych, które
reprezentują. Ograniczenia, które Ŝądzą ich procedurami i atrybutami stanowią
politykę biznesową lub legalne środowisko, w których działają."3
Obiekty biznesowe nie są w stanie samodzielnie stworzyć systemu informatycznego dla
obsługi przedsiębiorstwa. Muszą one zostać wsparte przez silną a zarazem elastyczną
architekturę programową oraz przez system zarządzania obiektami.
1
Procedurę rozumiemy jako metodę obiektu
2
Atrybutem nazywamy cechę, którą obiekt posiada wśród prywatnych danych
3
R.E. Shelton, Using business objects in a client/server environment, Client/Server Developer
(suplement do "Object Magazine", Czerwiec 1995), strony 18-21