Nowe elektrownie węglowe jako substytuty energetyki jądrowej

Nowe elektrownie węglowe jako substytuty energetyki jądrowej

Nowe elektrownie węglowe jako substytuty energetyki jądrowej
Niemieckie koncerny energetyczne (VATTENFALL EUROPE, EnBW, RWE, i E.ON) planują
budowę nowych i modernizację obecnie użytkowanych elektrowni węglowych, które muszą
wypełnić niszę energetyczną, powstałą po definitywnym wyłączeniu w 2020 roku reaktorów
atomowych. U podstaw tej decyzji leżą względy ekonomiczne, tj. głównie problemy związane z
utylizacją odpadów radioaktywnych oraz obawa społeczeństwa przed wystąpieniem awarii.
Przedsięwzięcie to kontrastuje z założeniami energetyki jądrowej na świecie, np. USA, Rosja,
Finlandia, Francja, itp. rozwijają swoje potencjały jądrowe. Specjaliści przewidują, że ubytek
mocy energetycznej wynikający z zamknięcia elektrowni jądrowych byłby do zastąpienia przez
zastosowanie węgla i gazu, co ma jednak swoje ograniczenia: węgiel – obowiązujące w tym
zakresie wytyczne UE, gaz - wysoka zależność od dostaw z Rosji, krajów Bliskiego Wschodu,
Norwegii, itp. Natomiast eksperci z dziedziny ochrony środowiska naturalnego (głównie
ochrony klimatu) ostrzegają przed zwiększonym zanieczyszczeniem atmosfery emisją
dwutlenku węgla, gdyż nie wdrożono jeszcze do powszechnego stosowania w skali
przemysłowej bezemisyjnych technologii wytwarzania energii elektrycznej i ciepła z węgla.
Rząd niemiecki zobowiązał się do obniżenia o 40% emisji CO2 w stosunku do 1990 roku.
Alternatywne nośniki energii wykorzystywane w energetyce przemysłowej są w dalszym ciągu
mało rentowne. Udział węgla kamiennego w produkcji energii elektrycznej wynosi 21,4%.
Jak więc pogodzić niniejsze sprzeczności, aby zapewnić bezpieczeństwo energetyczne kraju?
Rząd niemiecki podtrzymuje swoje stanowisko odnośnie zmniejszenia do 40% emisji CO2 do
atmosfery do 2020r. oraz zwiększenia do 35% udziału odnawialnych źródeł energii w
strukturze wykorzystywanych nośników przy wytwarzaniu energii elektrycznej.. Natomiast
zrealizowanie programu planowanego wyłączenia energetyki jądrowej wymaga zastąpienie
tej niszy energetycznej mocą rzędu 20 GW. Ponadto dalsze 20 GW będą również niezbędne,
gdyż wyłączeniu ulegną przestarzałe już elektrownie zasilane paliwem węglowym, gazowym
lub olejowym. Przewiduje się, aby wydajność energetyczna gospodarki wzrosła tak, aby w
2020r. wydajność produkcji przy takim samym zużyciu energii była dwa razy większa niż w
1990r. Zamierza się podwyższyć subwencje na poprawę energetyki budynków z obecnie
niespełna 1,5 do 3,5 mld euro/rok. Oznacza to, że właściciele domów i mieszkań, którzy
poprawią izolację cieplną, wydajność ogrzewania lub zamontują alternatywne źródła energii,
uzyskają ulgi podatkowe.
W tej sytuacji niemieckie koncerny energetyczne widząc brak przyzwolenia rządowego i
społecznego, co do dalszego wykorzystywania energetyki jądrowej, oraz nie będąc
przekonanym, co do uzyskania wystarczającej mocy z alternatywnych źródeł energii, planują
modernizację i budowę nowych (przystosowanych do spalania węgla importowego)
elektrowni zasilanych węglem. Import węgla o łącznej wielkości 46,3 mln t pochodzi w 80%
z tylko pięciu krajów. Udział Polski stanowi 23%, RPA 20%., Rosji 18%, Australii 11% i
Kolumbii 9%.
W związku z tym w całych Niemczech planuje się budowę ponad 30 nowych – o najwyższym
poziomie wyposażenia technicznego - elektrowni zasilanych węglem kamiennym, brunatnym
oraz gazem ziemnym.
Budowa i modernizacja elektrowni w Niemczech
Nr Elektrownia
Koncern
Moc, (MW)
Inwestycja,
mln €
Status
Rozpoczęcie
Oddanie do
użytku
1
BoA 2
RWE
1120
1100
w trakcie
budowy
2006
2009
2
BoA 3
RWE
1120
1100
w trakcie
budowy
2006
2010
3
Walsum 10
Steag
790
800
w trakcie
budowy
2006
2010
4
Boxberg R
Vattenfall
675
800
w trakcie
budowy
2006
2011
5
Datteln 4
E-ON
1100
1200
w trakcie
budowy
2007
2011
6
Moorburg 1
Vattenfall
840
850
zatwierdzona
2007
2011
7
Moorburg 2
Vattenfall
840
850
zatwierdzona
2007
2011
8
Mainz
KMW
820
950
zatwierdzona
2008
2012
9
Brunsbüttel
Electrabel
800
800
zatwierdzona
2008
2011
10
Westfalen D
RWE
850
1000
zatwierdzona
2008
2011
11
Westfalen E
RWE
850
1000
zatwierdzona
2008
2012
12
Herne 5
Steag
790
800
zatwierdzona
2008
2011
13
Dörpen
BKW
900
1000
zatwierdzona
2009
2013
14
Lubmin
Dong Energy
800
800
zatwierdzona
2008
2012
15
Karlsruhe
EnBW
912
1000
zatwierdzona
2008
2011
16
GKM 8
GKM
900
1000
zatwierdzona
2009
2013
17
Ensdorf 4
RWE
850
1000
planowana
2008
2011
18
Ensdorf 5
RWE
850
1000
planowana
2008
2012
19
Lünen
Trianel
820
1000
planowana
2008
2011
20
Staudinger
E-ON
1200
1200
planowana
2008
2012
21
Third Unit
E-ON
1100
1200
planowana
2009
2013
22
Stade
Elecrabel
800
1000
planowana
2009
2012
23
BoA 4
RWE
1100
1400
planowana
2010
2014
24
BoA 5
RWE
1100
1400
planowana
2011
2015
25
Berlin
Vattenfall
800
800
wstępny plan
2009
2012
26
Brunsbüttel
Südweststrom
800
800
wstępny plan
2009
2012
27
Brunsbüttel
Südweststrom
800
800
wstępny plan
2010
2013
28
CO2-free Unit
RWE
450
1000
wstępny plan
2010
2014
29
CO2-free Unit
E.ON
500
1000
wstępny plan
2010
2014
30
Lausward
SWD
400
500
wstępny plan
2010
2012
31
Third Unit
Steag
790
800
wstępny plan
2009
2012
32
Emden
nieznany
900
900
wstępny plan
nieokreślony
nieokreślony
33
Uerdingen
Trianel
820
800
wstępny plan
2009
2013
Bremen
SWB
0
0
anulowana
Köln Niehl
RheinEnergie
0
0
anulowana
Oceniając niniejsze przedsięwzięcie w aspekcie ochrony środowiska naturalnego będzie to
trudny do uzyskania przyzwolenia społecznego problem, gdyż obecne elektrownie zasilane
węglem kamiennym i brunatnym, w trakcie wytwarzania energii elektrycznej stanowią 40%
udział w całkowitej emisji CO2 do atmosfery. Uwzględniając budowę dodatkowych
elektrowni węglowych – nawet z całym systemem oddzielania/odfiltrowania ze spalin CO2 udział energetyki węglowej w emisjach dwutlenku węgla będzie jeszcze wyższy.
Eksperci z koncernu energetycznego EWE Oldenburg uważają, że „bez budowy nowych
elektrowni węglowych i utrzymania w pewnym zakresie energetyki jądrowej, nie będzie
możliwym zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. Gwoli przypomnienia dostawy gazu
ziemnego i ropy naftowej pochodzą z krajów w miarę wysokiego ryzyka politycznego i są
narażone na wysokie wahania cen, zaś zasoby uranu są znacznie ograniczone, a więc nie są w
stanie zastąpić w sposób bezpieczny dostaw węgla. Zasoby węgla są bardzo bogate (o
wystarczalności powyżej 220 lat), a ich rozmieszczenie jest w miarę równomierne na kuli
ziemskiej. Ceny węgla są umiarkowane i nie ulegają takim wahaniom jak to ma miejsce w
stosunku do cen ropy naftowej i gazu ziemnego. Pewien problem w kwestii rozwoju
energetyki opartej na węglu stanowi „rozpropagowane przez media veto społeczne” i głosy
polityków, którzy od już dłuższego czasu rysowali czarne scenariusze rozwojowe dla tego
nośnika energii, traktując go w swoich wywodach jako „zło dla środowiska”. Najnowszym tej
agresywnej polityki w stosunku do energetyki węglowej jest m.in. wstrzymanie budowy
elektrowni węglowej o mocy 750 MW w rejonie Krefeld (Północna Nadrenia – Westfalia).
Wydaje się więc, iż dopóki nie da się przekonać społeczeństwa o nowoczesnych
bezemisyjnych elektrowniach węglowych dopóty występował będzie sprzeciw społeczny do
ich budowy.
Planowana przez STEAG elektrownia węglowa o mocy 750 MW w Duisburg - Walsum
Należy podkreślić, że nowe technologie oddzielenia ze spalin CO2 i lokowania go w morzu,
kawernach, czy też pustkach poeksploatacyjnych (tzw. CCS – Carbon Capture and Storage)
jest bardzo kosztochłonne, ale dopiero w 2020r. możliwe na skalę przemysłową. Pierwsza
pilotowa elektrownia oparta na oddzieleniu CO2 ze spalin w procesie wytwarzania energii
elektrycznej budowana jest przez koncern VATENFALL w Brandenburgii. Oddzielony w
procesie technologicznym dwutlenek węgla pompowany będzie do górotworu na głębokość
800 m, prowadzone będą badania sondażowe odnośnie migracji CO2 w szczelinach
górotworu.
Opracowano na podstawie publikacji i serwisów internetowych: Bund für Umwelt und
Naturschutz Deutschland e.V., STEAG, SPIEGEL, VATTENFALL EUROPE, itp.
Opracował: Bronislaw Jaworski – konsul WPHI KG RP Kolonia