Klinika, diagnostyka, leczenie HCV

Pilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV
Zakazenia i zachorowania etiologii HCV
- klinika, diagnostyka, leczenie
HCV
zidentyfikowany w 1989 roku
nalezy do rodziny Flaviviridae
zawiera jednoniciowy RNA
koduje bialka strukturalne i niestrukturalne (co najmniej 10)
ma 6 podstawowych genotypów
posiada wysoka zdolnosc mutacji
namnaza sie glównie w hepatocytach
ma mozliwosc przetrwania w rezerwuarach
pozawatrobowych
Geograficzny rozk l ad genotyp ó w HCV
Globalny rozklad genotypów
Polska
Genotypy
1b ~ 75%
1a ~ 5%
3a ~ 17%
4c+d< 1%
Genotyp HCV:
Typ
Historia naturalna zakazenia HCV
Ostre zakaz
zakazenie HCV
~ 80%
Przewlekl
Przewlekl e zapalenie wa
watroby typu C
20% Þ 20 lat
Marsko sc w atroby
1,1% /r
0,4% /r
Krwotok z zylak ó w
przel
przel yku
Rak
w atrobowo
kom ó rkowy
86% /r
Watrobowa
encefalopatia
40% /r
68% /r
Zgon
Wodobrzusze
11% /r
Zakazenia HCV przebiegaj a
z mal o charakterystycznymi objawami
dlugotrwale zmeczenie
apatia
nadmierna sennosc
stany depresyjne
objawy grypopodobne
(bóle stawów, kosci, miesni, stany podgoraczkowe)
zaburzenia dyspeptyczne
(niestrawnosc, wzdecia, nudnosci, wymioty)
Manifestacja pozaw atrobowa zakazenia
HCV
Hematologiczna
krioglobulinemia mieszana, chloniaki B,
gammapatie, maloplytkowosc
Autoimmunologiczna zapalenie tarczycy, klebkowe zapalenie nerek
Skórna
porfiria skórna pózna, liszaj plaski
Endokrynologiczna
cukrzyca
Reumatologiczna
zapalenie wielostawowe
Psychiatryczna
neurastenia, depresja
Modele progresji choroby
Progresja
wl óknienie
0
szybka
pos
po s rednia
wolna
5-10 lat
1515-30 lat
> 30 lat
1
2
marskosc
3
4
HCC
3% /r
niewyrównanie
5% - 10% /r
zgon 2%
- 5% /r
Marsko sc w atroby
szanse przezycia z wyrównana marskoscia watroby:
- 3 lata - 96%
- 5 lat - 91%
- 10 lat - 79%
szanse maleja o polowe w przypadku dekompensacji
marskosci (ryzyko dekompensacji 5-10% na rok)
ryzyko powiklan po 5 latach od rozpoznania marskosci:
- niewydolnosc watroby - 18%
- HCC
- 7%
- zgon
- 9%
HCC (Hepatocellular carcinoma)
Rak w atrobowokom ó rkowy
przewlekle zapalenie watroby typu C jest pierwsza w
Europie (60% przypadków), a druga na swiecie
przyczyna raka watrobowokomórkowego (HCC)
HCC wystepuje od 20 do 200 razy czesciej u chorych na
marskosc watroby o etiologii HCV w porównaniu do nie
zakazonych
wykrycie we wczesnej fazie daje szanse na leczenie
- resekcja chirurgiczna, transplantacja watroby,
przezskórna ablacja guza daja 5-letnie przezycie u 5070% chorych
Gl ó wne wskazania do wykonania
badan w kierunku zakazenia HCV
podwyzszona aktywnosc enzymów watrobowych
powiekszenie watroby
przetaczanie krwi przed 1993 rokiem
wielokrotne hospitalizacje
czeste przyjmowanie leków w iniekcjach lub pobieranie krwi
drobne zabiegi chirurgiczne lub endoskopowe
kolczykowanie, tatuowanie
stosowanie dozylnych/donosowych srodków odurzajacych
Diagnozowanie zakazen HCV
1. Oznaczenie anty-HCV - test przesiewowy
- przeprowadzany nie wczesniej niz po 4 tygodniach od
ekspozycji,
- w przypadku ekspozycji zawodowej, badanie wykonuje
sie w dniu wypadku przy pracy w celu okreslenia
statusu serologicznego pracownika,
- pacjent z wynikiem dodatnim, wymaga dalszej
diagnostyki w jednostce specjalistycznej.
2. Oznaczenie HCV-RNA - test wykrywajacy czynne zakazenie.
Diagnozowanie zakazen HCV
Krew
Biochemia
Serologia
Obecnosc
enie wiremii
Obecnosc i stez
st ezenie
Analiza sekwencyjna
genomu
Bioptat wa
watroby
Usg jamy brzusznej
Ocena histopatologiczna
Genotyp
Identyfikacja wczesnych zmian nowotworowych
Cele terapii przeciwwirusowej
zmniejszenie aktywnosci choroby
eliminacja choroby
profilaktyka powiklan - marskosci i HCC
poprawa jakosci zycia
Standardy leczenia wirusowych zapalen watroby typu C
Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV
- maj 2010
Leczeniem powinni byc
byc obje
obj eci chorzy
z ostrym, przewlekl
przewlek l ym zapaleniem wa
watroby
oraz wyró
wyr ó wnana
wnan a marskos
marsko s cia
cia w atroby
o etiologii HCV, jak ró
r ó wniez
wniez z pozawa
pozawatrobowa
trobowa
manifestacja
manifestacj a zakaz
zakazenia HCV.