FIZYKA ZJAWISKO ODRZUTU 1.Cele operacyjne: a) wymagania

FIZYKA
ZJAWISKO ODRZUTU
1.Cele operacyjne:
a) wymagania podstawowe
Uczeń:
Wie, że zjawisko odrzutu podlega tym samym prawom, co zjawisko zderzenia - A
Wie, że w zjawisku odrzutu siły oddziałujące na ciało spełniają III zasadę dynamiki
Newtona - A
Potrafi wymienić przykłady zjawiska odrzutu – A
b) wymagania rozszerzające
Uczeń:
Wie, że w zjawisku odrzutu ciała poruszają się w strony przeciwne, ciało o mniejszej
masie z większą prędkością, ciało o większej masie z mniejszą prędkością - B
Umie wyjaśnić związek między masami, a zmianami ich prędkości (m1 * v1 = m2 * v2 ) - B
Umie wyjaśnić zasadę działania poduszkowca ( silnika odrzutowego) wykorzystując prawa
zjawiska odrzutu -C
Umie rozwiązywać zadania analizujące zjawisko odrzutu – C
c) wymagania dopełniające
Uczeń:
Zauważa analogię między bezwładnością, zderzeniem, a zjawiskiem odrzutu -C
Umie wyjaśnić działanie urządzeń wykorzystujących zjawisko odrzutu -D
Umie zaplanować i wykonać doświadczenie, w którym wyznaczy masę ciała przy
wykorzystaniu zjawiska odrzutu –D
Tok lekcji:
N: Temat: Zjawisko odrzutu.
1.Zderzenie komety z Jowiszem – katastrofa kosmiczna.
2.Przykłady zjawiska odrzutu.
3.Na czym polega zjawisko odrzutu?
a) Powtórzenie
N: Nawiązując do poprzedniej lekcji dotyczącej zjawiska zderzenia ciał omawiamy
zderzenie komety Shoemaker-Levy z Jowiszem i zapisujemy krótką notatkę do zeszytu
Fotografie (Wiedza i Życie) – sonda Galileo i teleskop Hubblea
Odkrywcy: Cordyn Shoemaker i David Levy
16-22 lipiec 1994 21 skalno-lodowych brył o średnicy 3-4 km uderza w powierzchnie
Jowisza z prędkością 60 km/s
Ślady po zderzeniu wielkości Ziemi
b) Przykłady zjawiska odrzutu
N: Pokazanie doświadczeń ilustrujących zjawisko odrzutu:
1. Odpychające się łódki na wodzie (wózki połączone sprężystą blaszką) mające takie
same i różne masy
2. Nadmuchany balonik puszczony swobodnie
3. model działa
4. model obrotowego silnika wodnego
c) Analiza zjawiska odrzutu:
W trakcie wykonywania doświadczeń zadajemy pytania:
• Jak poruszają się ciała po odrzucie?
• Jakie są prędkości ciał (szacunkowo)?
• Jakie siły działają, na jakie ciała?
• Która zasada dynamiki jest spełniona?
• Jaki jest związek między masami, a zmianami prędkości ciał?
d) Zapisanie notatki:
U: Piszą notatkę samodzielnie, trzech uczniów czyta otrzymując punkty, wspólna korekta.
e) Podsumowanie lekcji:
N: zadaje pytania U: odpowiadają otrzymując punkty
• Jaką rolę spełnia w samolocie śmigło, a w okręci śruba okrętowa?
• Jeżeli w pokazanym silniku wodnym wyprostujemy rurki to czy będzie się obracał?
Dlaczego?
• Dlaczego przy strzelaniu z karabinu zaleca się, aby jego kolbę mocno przycisnąć
do ramienia?
• Jakie zwierzęta poruszają się wykorzystując zjawisko odrzutu?
f) Zadanie domowe:
1.Przy starcie rakiety z Ziemi z dysz wydostają się gazy spalinowe. Czy ruch rakiety
spowodowany jest: oddziaływaniem na siebie:
Rakiety i Ziemi;
Rakiety i gazów spalinowych;
Gazów spalinowych i Ziemi;
Rakiety i powietrza;
Gazów spalinowych i powietrza? Dlaczego?
2.Narysuj rozkład sił działających na układ rakieta – gazy spalinowe i nazwij te siły.
Opracowała: Teresa Ryba
Sobótka 2000