andrzej banachowicz - Akademia Morska w Gdyni

nr 22
PRACE WYDZIAŁU NAWIGACYJNEGO
AKADEMII MORSKIEJ W GDYNI
2008
ANDRZEJ SZKLARSKI
Akademia Morska w Gdyni
Katedra Nawigacji
POMIARY RZECZYWISTYCH WARTOŚCI SKUTECZNEJ
POWIERZCHNI ODBICIA BIERNYCH REFLEKTORÓW
RADAROWYCH NA PRZYKŁADZIE REFLEKTORA
CYCLOPS 1
W artykule omówiono metodę pomiaru skutecznej powierzchni odbicia biernych reflektorów
radarowych na przykładzie reflektora Cyclops 1. Metoda ta została opracowana przez autora przy
współpracy z pracownikami Politechniki Wrocławskiej.
W artykule omówiono podstawowe rodzaje naroży stosowanych w reflektorach radarowych oraz
teoretyczne zasady obliczania skutecznej powierzchni odbicia na podstawie ich wymiarów
geometrycznych.
WSTĘP
W celu zwiększenia prawdopodobieństwa wykrycia małych jednostek
pływających za pomocą środków radiolokacyjnych, stosowane są bierne
reflektory radarowe. Są to urządzenia posiadające zdolność odbijania energii
elektromagnetycznej w kierunku, z którego zostały opromieniowane. Urządzenia
te, które muszą spełniać wymagania Rezolucji IMO MSC.164(78) z 17 maja
2004 roku wykonane są z dobrze przewodzącego materiału.
Zgodnie z wymienioną rezolucją, skuteczna powierzchnia odbicia biernego
reflektora radarowego powinna wynosić 7,5 m2 dla pasma X i 0,5 m2 dla pasma
S, a jego minimalna wysokość − 4 m nad poziomem morza. Jednocześnie
fizyczna objętość reflektora nie powinna przekraczać 0,05 m3.
Wymagany poziom wypełnienia charakterystyki promieniowania w płaszczyźnie poziomej powinien być utrzymany przez sumę kątów równą
przynajmniej 280°. Maksymalna wielkość sektora, w którym charakterystyka
promieniowania opada poniżej wymaganej wartości (przyjmuje wartości
100
zerowe), nie może przekraczać 10°, a odległość pomiędzy tymi sektorami nie
może być mniejsza niż 20°.
Reflektory radarowe powinny być tak skonstruowane, aby nawet przy
przechyłach statku równych 20° zachowywały swoje parametry pracy.
1. NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE RODZAJE NAROŻY
Do konstrukcji biernych reflektorów radarowych wykorzystuje się kilka
podstawowych rodzajów naroży zbudowanych z dwóch lub trzech ścianek
o różnych kształtach, połączonych ze sobą pod kątem prostym.
a
a
b
a
a
b
a
a
a)
b)
a
a
c)
d)
Rys. 1. Podstawowe kształty naroży
1.1. Naroże dwuścienne prostokątne
Naroże dwuścienne prostokątne zbudowane jest z dwóch blach
połączonych ze sobą pod kątem prostym (rys.1a). Naroże to charakteryzuje się
dużą mocą fali odbitej w szerokiej charakterystyce w płaszczyźnie poziomej
oraz wąskiej w płaszczyźnie pionowej.
Skuteczną powierzchnię tego naroża można obliczyć korzystając ze
wzoru [1]:
8πa 2b 2
(1)
σ=
λ2
gdzie:
a – długość przyprostokątnej naroża [m],
b – wysokość naroża [m].
1.2. Naroże trójścienne prostokątne
Naroże trójścienne prostokątne zbudowane jest z trzech blach połączonych
ze sobą pod kątem prostym. Naroże to charakteryzuje się dużą mocą fali odbitej
101
w szerokiej charakterystyce promieniowania, zarówno w płaszczyźnie
poziomej jak i pionowej. Kształt naroża przedstawiono na rysunku 1b.
Skuteczną powierzchnię tego naroża można obliczyć za pomocą zależności [1]:
σ=
12πa 2b 2
λ2
(2)
gdzie:
a – długość przyprostokątnej naroża [m],
b – wysokość naroża [m].
1.3. Naroże trójścienne trójkątne
Naroże trójścienne trójkątne zbudowane jest z trzech blach połączonych ze
sobą pod kątem prostym, tworzących trójkąt prostokątny. Naroże to charakteryzuje się bardzo dużą mocą fali odbitej w szerokiej charakterystyce
promieniowania, zarówno w płaszczyźnie poziomej jak i pionowej. Naroże to
przy stosunkowo niewielkich rozmiarach geometrycznych ma bardzo dużą
skuteczną powierzchnię odbicia. Kształt naroża przedstawiono na rysunku 1c.
Skuteczną powierzchnię naroża trójściennego prostokątnego można
obliczyć korzystając z zależności [1]:
σ=
4πa 4
3λ2
(3)
gdzie a oznacza długość przyprostokątnej naroża [m].
1.4. Naroże trójścienne kuliste
Naroże trójścienne kuliste zbudowane jest również z trzech blach
połączonych ze sobą pod kątem prostym, w kształcie 1/4 wycinka koła. Naroże
to charakteryzuje się bardzo dużą mocą fali odbitej w szerokiej charakterystyce
promieniowania, zarówno w płaszczyźnie poziomej jak i pionowej. Naroże
kuliste przy stosunkowo niewielkich rozmiarach geometrycznych ma bardzo
dużą skuteczną powierzchnię odbicia. Kształt naroża przedstawiono na rysunku 1d.
Skuteczną powierzchnię odbicia pojedynczego naroża można obliczyć
stosując zależność [1]:
σ=
102
16πa 4
λ2
(4)
2. REFLEKTOR CYCLOPS 1
Reflektor Cyclops 1, produkowany przez norweską firmę Jotron (rys. 2),
posiada skuteczną powierzchnię odbicia wynoszącą według deklaracji producenta 2 m2.
Reflektor przeznaczony jest do montażu na topach masztów jachtów
morskich. Przewidziano na nim możliwość montażu oświetlenia nawigacyjnego. Całość reflektora umieszczona jest w szczelnej i hermetycznie
zamkniętej obudowie z tworzywa sztucznego.
Ze względu na zamkniętą osłonę reflektora i brak możliwości jego
rozbiórki nie sprawdzono kształtu naroży oraz nie obliczono teoretycznej
powierzchni odbicia.
Rys. 2. Reflektor Cyclops 1
3. OPIS STANOWISKA POMIAROWEGO
Pomiary skutecznej powierzchni odbicia wykonano w komorze
bezechowej Instytutu Telekomunikacji i Akustyki Politechniki Wrocławskiej.
Do pomiarów skutecznej powierzchni odbicia stosuje się generalnie dwie
metody:
• z wykorzystaniem jednej anteny,
• z wykorzystaniem dwóch anten.
Z punktu widzenia definicji skutecznej powierzchni odbicia, do jej pomiaru
powinna być stosowana metoda z wykorzystaniem jednej anteny (rys. 3) [4].
W metodzie tej tor odbiorczy jest odizolowany od toru nadawczego za
pomocą sprzęgacza kierunkowego lub cyrkulatora. Przy takiej konfiguracji
103
stanowiska, konieczne jest jednak dodatkowe zastosowanie czasowej separacji
pomiędzy sygnałem nadawanym a odbieranym. Wynika to z faktu, że żaden
sprzęgacz, ani też cyrkulator, nie zapewniają odpowiednio dużej izolacji
sygnału. Pewnym rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie pomiaru
metodą czasową lub aparatury działającej na zasadzie klasycznego radaru.
W takim układzie sygnał pomiarowy musi mieć postać impulsów o krótkim
czasie trwania. Bramkowanie wejścia odbiornika umożliwia odbiór sygnału
odbitego od obiektu oraz eliminuje sygnał sondujący. Separacja czasowa torów
nadawczego i odbiorczego jest możliwa przy odpowiednim dobraniu długości
stanowiska pomiarowego oraz czasu trwania impulsów.
GENERATOR
ANTENA
OBIEKT
ODBIORNIK
Rys. 3. Pomiar skutecznej powierzchni odbicia metodą MJA
Zastosowanie systemu z falą ciągłą w metodzie z jedną anteną jest
niemożliwe, gdyż na wejściu odbiornika poziom sygnału powracającego
w wyniku odbicia od obiektu jest dużo niższy od sygnału przenikającego przez
izolację sprzęgacza lub cyrkulatora.
Wykorzystanie systemu pomiarowego pracującego z falą ciągłą jest
natomiast możliwe przy pomiarze metodą z dwiema antenami. W metodzie tej
izolację pomiędzy torem nadawczym i odbiorczym można regulować poprzez
odpowiednie ukształtowanie charakterystyk antenowych oraz ich separację
przestrzenną. Metodę z wykorzystaniem dwóch anten można uznać za
ekwiwalentną do metody z wykorzystaniem jednej anteny.
Ze względu na posiadaną aparaturę do wykonania pomiarów skutecznej
powierzchni odbicia oraz charakterystyk promieniowania, zastosowano metodę
z wykorzystaniem dwóch anten.
Stanowisko pomiarowe zainstalowane w komorze bezechowej wyposażono w analizator skalarny HP8757D pracujący z falą ciągłą modulowaną
amplitudowo, a badane reflektory ustawiono na stoliku obrotowym. Proces
pomiarowy został całkowicie zautomatyzowany i nadzorowany z komputera PC. Schemat funkcjonalny stanowiska pomiarowego przedstawia rysunek 4 [4].
104
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Stanowisko pomiarowe wyposażono w następujące przyrządy:
analizator skalarny HP8757D,
generator wobulowany HP8350B,
detektory pomiarowe HP11664E,
anteny tubowe EMCO3160-07,
reflektometr Narada Microline 3075,
wzmacniacz mikrofalowy Miteq T283AS S/N346106,
stolik obrotowy sterowany komputerowo,
komputer PC,
kable koncentryczne SF 104PA firmy HUBER-SUHNER.
Rys. 4. Schemat funkcjonalny stanowiska pomiarowego metodą z wykorzystaniem dwóch anten
Sygnał wytwarzany w generatorze jest wypromieniowywany przez antenę
nadawczą. Do anteny odbiorczej dociera sygnał stanowiący sumę sygnałów
powstałych w wyniku:
1) odbicia fali elektromagnetycznej od mierzonego obiektu,
2) odbicia fali elektromagnetycznej od pozostałych elementów otoczenia,
3) odbioru fali bezpośredniej z anteny nadawczej.
Poprawny pomiar skutecznej powierzchni odbicia jest możliwy wówczas,
gdy poziom sygnału odbitego od badanego obiektu jest dużo wyższy niż
pochodzący od innych źródeł. Należy więc określić współczynnik odbicia
samego stanowiska pomiarowego, czyli poziom tła.
Na poziom tła składają się zjawiska wymienione w punkcie 2 i 3. W celu
poprawnego rozmieszczenia anten należy oddzielnie wyznaczyć wkład
w poziom tła poszczególnych zjawisk.
105
Bilans energetyczny do wyznaczenia wartości skutecznej powierzchni
odbicia (RCS) wynika bezpośrednio z równania radarowego. Na rysunku 5
przedstawiono geometrię układu w jakim przeprowadzono pomiary reflektorów
radarowych [3].
AO
h/2
R
h/2
Obiekt
badany
AN
Rys. 5. Geometria stanowiska pomiarowego
Do określenia bilansu mocy, układ pomiarowy powinien być dokładnie
skalibrowany. W tym celu należy odłączyć mikrofalowe tory przesyłowe od
anten i połączyć je razem poprzez tłumik 30 dB. Użycie tłumika jest niezbędne
ze względu na wytrzymałość detektorów pomiarowych HP11664E. Zmierzona
wartość tłumienia obwodu stanowi poziom odniesienia, względem którego
wykonywane są pomiary. Należy również uwzględnić obecność tłumika.
Kalibracja systemu pomiarowego umożliwia uwzględnienie parametrów
transmisyjnych wszystkich elementów systemu pomiarowego za wyjątkiem
zysku anten. Kalibracja uniezależnia pomiar stosunku mocy nadawanej
i odbieranej od zmian mocy wyjściowej generatora, spowodowanej np. zmianami temperatury.
Bilans mocy w mierze decybelowej w funkcji częstotliwości z uwzględnieniem procedury kalibrowania stanowiska wyraża się zależnością [3]:
∆P( f )[dB ] − Tt ( f )[dB ] = Gn ( f )[dB ] + Go ( f )[dB ] + σ ( f )[dB ] + TR ( f )[dB ]
gdzie:
∆P
Gn
G0
σ
Tt
106
–
–
–
–
–
zmiana tłumienia względem układu skalibrowanego,
zysk anteny nadawczej,
zysk anteny odbiorczej,
skuteczna powierzchnia odbicia,
tłumienie tłumika zastosowanego podczas kalibracji wynoszące 30 dB,
(5)
TR – tłumienie wolnej przestrzeni wyznaczanej według wzoru (6).

c
TR ( f ) [dB ]= 20 log 
3
 (4π )2 R R f
nad odb

gdzie:
c
Rnad
Rodb
f
–
–
–
–




(6)
prędkość światła,
odległość anteny nadawczej od badanego obiektu,
odległość anteny odbiorczej od badanego obiektu,
częstotliwość.
Wartość skutecznej powierzchni odbicia wyznacza się na podstawie
zmierzonej odległości Rnad i Rodb pomiędzy antenami pomiarowymi
a obiektem.
W celu wyeliminowania niejednoznaczności pomiaru odległości, zmierzono zysk anten pomiarowych. Zysk ten nie musi zostać określony
precyzyjnie, dlatego wystarczy zmierzyć tłumienie TG pomiędzy wejściem
anteny nadawczej i odbiorczej, przy danej odległości RG, którą należy
uwzględnić w bilansie (rys. 6) [3].
AO
AN
RG
Rys. 6. Geometria układu przy pomiarze zysku anten metodą „wolnej przestrzeni”
Jeżeli stanowisko skalibrowano zgodnie z wyżej opisaną metodą (z wykorzystaniem tłumika 30 dB), wówczas wartość zmierzonego tłumienia dla
konfiguracji przedstawionej na rysunku 10 wyniesie:
 c
TG ( f ) = Gn ( f ) + Go ( f ) + 20log 
 4πRG f

 + Tt ( f )

(7)
 c
Gn ( f ) + Go ( f ) = TG ( f ) − 20log 
 4πRG f

 − Tt ( f )

(8)
stąd:
107
Ostatecznie postać końcowa zależności z której można wyznaczyć
skuteczną powierzchnię odbicia wynosi:

σ ( f )[dB ]= ∆P( f )[dB ]− TG [dB ] + 20log 
c
 4πRG f

 − TR ( f ) [dB ]

(9)
4. ZAŁOŻENIA POMIAROWE
W celu określenia parametrów technicznych poszczególnych reflektorów,
ich pomiary powinny uwzględniać:
• sprawdzenie stanu technicznego ze szczególnym uwzględnieniem jakości
wykonania oraz uszkodzeń i odkształceń mechanicznych,
• obliczenie teoretycznej skutecznej powierzchni odbicia dla tych reflektorów
dla których jest to możliwe,
• wykonanie pomiarów rzeczywistej wartości skutecznej powierzchni odbicia
w warunkach laboratoryjnych,
• przeprowadzenie analizy statystycznej uzyskanych wyników,
• obliczenie maksymalnej odległości wykrycia poszczególnych reflektorów.
Sprawdzenie stanu technicznego polega na dokonaniu zewnętrznych
oględzin reflektora, sprawdzeniu czy nie posiadał uszkodzeń i odkształceń
mechanicznych oraz oceny jakości wykonania poszczególnych naroży i
sposobu ich montażu. Wszystkie naroża powinny być połączone w sposób
trwały, niepozwalający na ich przesuwanie się.
Obliczenia teoretycznej skutecznej powierzchni odbicia możliwe są po
wykonaniu pomiarów geometrycznych poszczególnych naroży oraz określeniu
liczby jednocześnie „pracujących” naroży.
Pomiary w warunkach laboratoryjnych wykonano w sposób umożliwiający
wykreślenie charakterystyki promieniowania w płaszczyźnie poziomej. Do tego
celu wykorzystano stolik obrotowy sterowany komputerowo. Pomiary wykonano obracając stolik o 360° ze „skokiem” co 1°.
Większość magnetronów stosowanych w morskich radarach nawigacyjnych pracuje z częstotliwością znamionową 9,41 GHz. Magnetron jest jednak
mało stabilną lampą, jeśli chodzi o częstotliwość. Nawet w przypadku
fabrycznie nowego egzemplarza, producenci przewidują wahania częstotliwości w zakresie +/−60 MHz od częstotliwości znamionowej. Dlatego też
podczas pomiarów zasymulowano odchylenia od częstotliwości magnetronu od
108
częstotliwości w tym właśnie zakresie. W rezultacie uzyskano rodzinę
charakterystyk dla zakresu częstotliwości 9,35−9,47 GHz (tab. 1).
Tabela 1
Wartości częstotliwości f1−f9
f1
f2
f3
f4
f5
f6
f7
f8
f9
[GHz]
[GHz]
[GHz]
[GHz]
[GHz]
[GHz]
[GHz]
[GHz]
[GHz]
9,35
9,365
9,38
9,395
9,41
9,425
9,44
9,455
9,47
Wyniki uzyskane z pomiarów nie pozwalają na jednoznaczne wykreślenie
charakterystyki promieniowania oraz na ocenę rzeczywistej wartości skutecznej
powierzchni odbicia. Aby taką jednoznaczność uzyskać, należy obliczyć
średnią dla poszczególnych punktów pomiarowych i na tej podstawie wykreślić
charakterystykę wypadkową. Obliczenie wartości średniej pozwala na
wykreślenie wykresu zmian średniej skutecznej powierzchni odbicia w funkcji
kąta obrotu α oraz wypadkowej charakterystyki promieniowania. Wykonane
obliczenia stanowią podstawę do dalszej analizy danych.
W celu określenia współzależności zbiorów danych pomiarowych dla
poszczególnych częstotliwości oraz charakterystyki wypadkowej, należy
obliczyć współczynnik korelacji.
Istotnym zagadnieniem jest określenie stopnia fluktuacji sygnału odbitego
od reflektora. Precyzyjne określenie stopnia fluktuacji sygnału jest praktycznie
niemożliwe. Jednak stworzenie histogramu pozwalającego na określenie natury
rozkładu skutecznej powierzchni odbicia badanego reflektora umożliwia
dokonanie szacunkowej oceny stopnia fluktuacji, a tym samym pozwala na
wybór odpowiedniego modelu fluktuacyjnego Swerlinga. Maksymalną liczbę
przedziałów k histogramu należy wyznaczyć korzystając z następującego
wzoru [2]:
(10)
k = 1+ 3,3 lg n
gdzie n oznacza liczbę danych zawartych pomiędzy minimum a maksimum
wartości obserwowanych.
Histogram prezentuje w sposób graficzny częstotliwość występowania
konkretnych wielkości skutecznej powierzchni odbicia w odpowiednich
przedziałach i stanowi reprezentację danych zaobserwowanych doświadczalnie.
Duża nierównomierność słupków poszczególnych przedziałów świadczy
o możliwości występowania znacznych fluktuacji sygnału. Jednocześnie, na
podstawie histogramu, można obliczyć średnią ważoną ze zbioru danych
charakterystyki wypadkowej. Średnia ważona jest wielkością charakteryzującą
109
wielkość skutecznej powierzchni odbicia, uwzględnianą w obliczeniach maksymalnej odległości wykrycia oraz prawdopodobieństwa wykrycia reflektora.
5. POMIARY REFLEKTORA CYCLOPS 1
Badany egzemplarz reflektora był egzemplarzem fabrycznie nowym,
znajdującym się w doskonałym stanie technicznym. Jak już wspomniano, ze
względu na zamkniętą osłonę reflektora i brak możliwości jego demontażu, nie
sprawdzono kształtu naroży oraz nie obliczono teoretycznej powierzchni
odbicia.
Na podstawie uzyskanych wyników wykreślono charakterystyki promieniowania dla wszystkich badanych częstotliwości (rys. 7).
110
100 90
80
70
120
60
130
50
140
40
150
30
160
20
170
10
180
0
0,01
0,10
1,00
190
350
200
340
f1
f2
f3
f4
210
330
220
320
230
310
240
300
250
260 270 280
290
f5
f6
f7
f8
f9
Rys. 7. Charakterystyki promieniowania reflektora Cyclops 1 dla częstotliwości f1 − f9 [dB]
(opracowanie własne)
Dla zmierzonych wartości σ obliczono wartości średnie dla poszczególnych kątów zorientowania reflektora oraz wyznaczono wypadkową wielkość
skutecznej powierzchni odbicia (rys.8) i wypadkową charakterystykę promieniowania fw (rys. 9).
110
2,2
2
skuteczna powierzchnia odbicia [m ]
1,8
1,4
1,0
0,6
0,2
-0,2
0
20
40
60
80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300 320 340 360
0
kąt zorientowania reflektora [ ]
Rys. 8. Wartości wypadkowe skutecznej powierzchni odbicia reflektora Cyclops 1
w funkcji kąta obrotu (opracowanie własne)
110
100 90
80
70
120
60
130
50
140
40
150
30
160
20
170
10
180
-2,0 -1,5 -1,0 -0,5
0
0,5
350
0,0
190
200
340
210
330
220
320
230
310
240
300
250
260 270 280
290
Rys. 9. Wypadkowa charakterystyka promieniowania reflektora Cyclops1
(opracowanie własne)
Obliczenie współczynnika korelacji pozwala określić współzależność
poszczególnych zbiorów danych (tab. 2). Różnice wartości współczynnika
korelacji pomiędzy wartością średnią a poszczególnymi zbiorami danych są
stosunkowo niewielkie. Oznacza to, że badany reflektor jest reflektorem dobrej
jakości i prawidłowo wykonanym, co umożliwia powstanie odbicia rezonansowego fali elektromagnetycznej.
Tabela 2
Współczynniki korelacji dla zbiorów danych reflektora Cyclops 1
111
f1
f2
f3
f4
f5
f6
f7
f8
f9
f1
1,00
f2
0,88
1,00
f3
0,79
0,80
1,00
f4
0,94
0,89
0,93
1,00
f5
0,75
0,92
0,84
0,87
1,00
f6
0,74
0,77
0,94
0,89
0,86
1,00
f7
0,90
0,94
0,80
0,91
0,86
0,83
1,00
f8
0,72
0,93
0,79
0,81
0,92
0,82
0,92
1,00
f9
0,78
0,80
0,95
0,89
0,80
0,93
0,85
0,84
1,00
średnia
0,89
0,94
0,94
0,97
0,93
0,93
0,95
0,92
0,93
średnia
1,00
Podstawowe informacje statystyczne wynikające z pomiarów skutecznej
powierzchni odbicia reflektora przedstawiono w tabeli 3.
Tabela 3
Podstawowe informacje statystyczne reflektora Cyclops 1 dla pomiarów σ [m2]
σ w/g
producenta
σmax
σmin
rozstęp
σśrw
σśr
odchylenie
standardowe
mediana
2
1,84
0,02
1,82
0,71
0,70
0,43
0,66
Na podstawie danych charakterystyki wypadkowej wyznaczono histogram
w którym wyznaczono 10 przedziałów.
70
64
60
51
51
Liczba obserwacji
obserwacji
Liczba
51
49
50
43
40
29
30
20
12
10
7
3
0
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
2 2
skuteczna
odbicia
skutecznapowierzchnia
powierzchnia odbicia
[m[m
] ]
112
1,6
1,8
Rys. 10. Histogram wartości skutecznej powierzchni odbicia reflektora Cyclops 1
(opracowanie własne)
6. WNIOSKI
Opracowana metoda okazała się metodą skuteczną. Zastosowano w niej
prosty aparat matematyczny, a automatyzacja procesu pomiarowego i wykorzystane przyrządy zapewniły odpowiednią powtarzalność oraz dokładność
pomiarów, jak również pełną rejestrację wszystkich mierzonych parametrów.
Niewątpliwą zaletą metody jest możliwość jej wykorzystania w przypadku
pomiarów obiektów o dużych rozmiarach w warunkach poligonowych.
Korzystając z tej metody dokonano pomiarów dziewięciu reflektorów
radarowych, uzyskując interesujące wyniki prezentowane w wielu publikacjach
oraz w opiniach wykonanych dla Izby Morskiej.
Jednak pomimo wielu zalet metoda ma również istotną wadę. Otóż nie
przewidziano w niej sposobu justowania zestawu anten z badanym obiektem.
Pomiary w komorze wykazały, że justowanie tych elementów jest bardzo
ważne, gdyż przy stosunkowo wąskich charakterystykach antenowych każde
przesunięcie badanego obiektu na stoliku obrotowym wprowadza dodatkowe
błędy pomiarowe. Podczas pomiarów w komorze bezechowej problem ten
zminimalizowano wykorzystując do justacji dalmierz laserowy, jednak
zastosowanie dalmierza znacznie wydłuża proces pomiarowy.
LITERATURA
1. Brożyna J., Mróz B., Budowa i konserwacja morskich radarów nawigacyjnych,
Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1976.
2. Makać W., Urbanek-Krzysztofiak D., Metody opisu statystycznego, Wydawnictwo
Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000.
3. Słobodzian P., Borowiec R., Langowski Z., Papierniak W., Pomiary skutecznej
powierzchni odbijającej reflektorów radarowych, Raport nr I-28/s-026/2001, Instytut
Telekomunikacji i Akustyki Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2001.
4. Szklarski A., Możliwości radiolokacyjnego wykrycia małych jednostek pływających na
tle zakłóceń od powierzchni morza, Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna, II Forum morskie „Bezpieczeństwo morskie i ochrona naturalnego środowiska
morskiego”, Kołobrzeg 2003.
113
THE MEASUREMENTS OF REAL VALUES OF RADAR CROSS SECTION
OF RADAR REFLECTORS USING AN EXAMPLE OF CYCLOPS 1
REFLECTOR
(Summary)
The paper presents the method of measurement of the real values of radar cross section of radar
reflectors using an example of the Cyclops 1 radar. The method was developed by the author in
collaboration with the scientists from Wroclaw University of Technology.
The basic types of corners of radar reflectors are described and the theoretical principles of
computing of the cross section of radar reflectors on the basis of their geometrical dimensions are
presented.
114