Dach swobodnie przewietrzany

poradnik budowlany
abc budowania
patron tematu
W dachach nachylonych pod kątem
mniejszym niż 10° wentylacja połaci
jest uznawana za niewystarczającą
SEKRETY
DACHU
Z DACHÓWKI
chówek mają zasadniczy wpływ
na ich mrozoodporność, a co
za tym idzie, również trwałość. Dlatego tak ważne jest,
by utrudnić wnikanie wilgoci
w głąb dachu, a tę, która się
tam ewentualnie znajdzie, odprowadzić, przewietrzając go.
między 20 a 80 m, a regulatory pary – od 0,1 do 10 m. Przepuszczają one bowiem częściowo parę wodną do ocieplenia,
skąd dzięki wysokoparoprzepuszczalnej folii wstępnego
krycia może ona wydostać się
na zewnątrz.
Skuteczne
uszczelnienie
Sprawna wentylacja
Jako ochronę przed zawilgoceniem pochodzącym z zewnątrz
dachu stosuje się wstępne krycie, zwykle w postaci ułożonej
bezpośrednio na więźbie folii
dachowej: niskoparoprzepusz-
Dach swobodnie
przewietrzany
Trwałość i wygląd pokrycia dachowego, bez względu na to, czy jest to
dachówka cementowa, czy ceramiczna, w dużej mierze zależy od
skutecznej wentylacji dachu odprowadzającej wilgoć, która zeń uchodzi
O
kap, a także przecięcia połaci dachowych w postaci kalenicy i grzbietów są elementami szczególnymi każdego dachu, ponieważ sposób i poprawność ich
wykonania w znacznym stopniu wpływają na jego żywotność. A że źródłem trwałości dachu jest również jego
wentylacja, naprawdę opłaca się przywiązywać wagę do
szczegółów budowy takich
miejsc oraz użytych w nich
akcesoriów.
74
Zbuduj dom
sierpień 2010
Wilgoć niepożądana
Wilgoć może przenikać w głąb
dachu z zewnątrz – bezpośrednio przez pokrycie dachowe.
Zdarza się na przykład, że podczas silnego wiatru nastąpi podwiewanie opadów atmosferycznych pod pokrycie z dachówek.
Do tego w koszach (w których
gromadzi się więcej śniegu i intensywniej niż w innych miejscach spływa woda deszczowa) oraz przy kominach, lukarnach, oknach dachowych czy
kolektorach woda może przenikać przez uszkodzone lub źle
wykonane obróbki blacharskie
i wykończenia.
Jakaś część wilgoci w postaci
pary wodnej, którą wytwarzamy w czasie kąpieli, gotowania,
prania czy oddychania, przedostaje się też do wnętrza dachu z domu pomimo tego, że
jej większość powinna być zatrzymywana przez paroizolację i odprowadzana za pomocą
wentylacji z pomieszczeń.
Wilgoć pojawiająca się w połaciach dachu – w warstwie ocieplenia lub na spodzie dachówek – jest dość częstą przy-
czalnej (o współczynniku oporu dyfuzyjnego Sd wynoszącym
od jednego do kilku metrów)
lub wysokoparoprzepuszczalnej (której Sd nie przekracza
0,08 m). Im niższa wartość Sd,
tym więcej pary wodnej przepuści folia. Żeby zabezpieczyć
dach przed niekontrolowanym
wnikaniem ciepłego, wilgotnego powietrza uchodzącego ze
środka domu, układa się folię
paroizolacyjną. Współczynnik
Sd najszczelniejszych z nich, czyli tzw. barier parowych wynosi
więcej niż 80 m. Lepsze od nich
opóźniacze pary mają Sd po-
Ze względu na to, że pod
dachówkami, podobnie jak pod
wieloma innymi pokryciami,
trzeba zapewnić drożny kanał
wentylacyjny, kontrłaty powinny
mieć wysokość co najmniej
2,4 cm. Większe kanały są
wymagane, gdy połać ma
więcej niż 10 m długości,
np. dla połaci o długości 15 m
wysokość kontrłat należy
zwiększyć do 3,6 cm.
Warunek pierwszy. W okapie
szczelina wlotowa do kanału
wentylacyjnego musi mieć
przekrój wynoszący co najmniej
0,2% powierzchni dachu nad
okapem, jednak nie mniej niż
200 cm2 na metr jego długości.
Warunek drugi. W kalenicy
i grzbiecie szczelina wylotowa
go krycia. Przestrzeń utworzo-
na przez ruszt z kontrłat i łat,
na których układa się dachówki, służy przede wszystkim do
wentylacji pokrycia. To wystar-
czy, gdy dach nie jest ocieplony albo jeśli dach jest ocieplony i zastosowano folię wysokoparoprzepuszczalną. Wlot powietrza do tego kanału znajduje się najczęściej bezpośrednio pod pierwszym rzędem dachówek. Drugi kanał jest potrzebny w dachu ocieplonym
z folią niskoparoprzepuszczalną lub ze sztywnym poszyciem
Kanały wentylacyjne w dachu
czyną jego uszkodzeń. Nie tyl-
ko ucierpi na tym zawilgocona wełna mineralna, która straci właściwości izolacyjne, czy
więźba dachowa poddana korozji biologicznej – wilgoć może też spowodować, że samo
pokrycie szybciej ulegnie zniszczeniu. Dzieje się tak, mimo że
dachówki cementowe i ceramiczne mają niską nasiąkliwość
i przesiąkliwość (nasiąkliwość
dachówek cementowych wynosi około 3%, ceramicznych
– 4-6%). Zarówno nasiąkliwość, jak i przesiąkliwość da-
Nawet najlepsza folia w dachu
niewiele zdziała bez wentylacji
jego połaci. Usuwanie wilgoci
z dachu następuje dzięki naturalnemu ciągowi powietrza wywołanemu wiatrem oraz różnicą wysokości okapu i kalenicy.
Aby przewietrzanie było możliwe, między warstwami połaci musi być odpowiednio duża przestrzeń wentylacyjna: jeden lub dwa kanały wentylacyjne. W odpowiednich miejscach (na dole w okapie oraz
na górze połaci w kalenicy lub
grzbiecie) muszą się także znaleźć właściwych rozmiarów
szczeliny wentylacyjne – otwory umożliwiające wlot i wylot
powietrza.
Liczba kanałów wentylacyjnych zależy od tego, czy dach
jest ocieplony, czy też nie, oraz
od rodzaju warstwy wstępne-
Jak duży kanał?
Jeden
łaty pod pokrycie
dachowe
i kontrłaty
tworzące kanał
wentylacyjny
folia
wysokoparoprzepuszczalna
łaty pod pokrycie
dachowe i kontrłaty
tworzące kanał
wentylacyjny
Dwa
folia dachowa
na deskowaniu
paroizolacja
paroizolacja
płyty
gipsowo-kartonowe
wełna
mineralna
ruszt pod płyty g-k
płyty gipsowo-kartonowe
wełna
mineralna
dodatkowy kanał
wentylacyjny
(pod deskowaniem)
ruszt pod płyty g-k
wypełniony dodatkową
wełną mineralną
z kanału wentylacyjnego
powinna być taka, by jej
przekrój wynosił co najmniej
0,05% powierzchni
rozpatrywanej połaci dachu,
jednak nie mniej niż 50 cm2
na 1 m długości kalenicy lub
grzbietu z każdej strony połaci.
Warunek trzeci.
We wszystkich miejscach
połaci kanał wentylacyjny
musi być na tyle duży,
by powierzchnia jego
przekroju miała co najmniej
200 cm2 na metr okapu.
W przypadku zastosowania folii
niskoparoprzepuszczalnej lub
deskowania z papą drugi kanał
(pomiędzy wstępnym kryciem
a termoizolacją) powinien być
tak samo duży.
przykrytym papą bądź specjal-
nie do tego przeznaczoną folią dachową. Powinien się on
znaleźć pomiędzy ociepleniem
a wstępnym kryciem. Wlot
do tego drugiego kanału ma
miejsce pod okapem, między
krokwiami przy murłacie. Wylot – wspólny dla obu kanałów – powinien znajdować się
w najwyższym miejscu dachu,
czyli np. w kalenicy.
Niby nic – akcesoria
w służbie wentylacji
W okapie z kratką. W dachach,
w których folia dachowa jest
wyprowadzona na pas nadrynnowy, aby kanał wentylacyjny działał poprawnie, w okapie zwykle wystarczy zamontować grzebień z kratką wentylacyjną. Jest ona odpowiedzialna za wpuszczanie pod
pokrycie odpowiedniej ilości powietrza, ponieważ przekrój jej otworów wynosi aż
200 cm 2 /m. Grzebień okapowy z kratką wentylacyjną ma też zatrzaskowo mocowane podkładki umożliwiające montaż haków rynnowych bez konieczności wycinania fragmentów kratki.
www.zbuduj.pl
Zbuduj dom
75
poradnik budowlany
abc budowania
Warto wiedzieć!
Szczelina w kalenicy
Elastyczne brzegi taśmy
i paski kleju butylowego
pod spodem umożliwiają
szczelnie przyleganie
ich do dachówek, pod
warunkiem że będą one
oczyszczone z brudu
i pyłu oraz osuszone
Oprócz wentylacji takie grzebienie zabezpieczają dach
przed przedostawaniem się
pod pokrycie ptaków i drobnych gryzoni, które mogłyby
wyrządzić wiele szkód.
W okapach, gdzie folię dachową wyprowadza się na pas podrynnowy, wlot powietrza do kanału wentylacyjnego między
kontrłatami osłania się perforowaną taśmą okapową. Bezpośrednio pod dachówka-
Ile to kosztuje?
ceny brutto z czerwca 2010 r.
Akcesoria
wentylacyjne
Uszczelka wentylacyjna
kalenicy (długości 1 m)
– 19,83 zł
Taśma uszczelniająco-wentylacyjna Braas-Vent
(przekrój wentylacyjny:
130 cm2/m) – 111,15 zł
za rolkę długości 5 m
Taśma uszczelniająco-wentylacyjna Figaroll Plus
(przekrój wentylacyjny:
150 cm2/m) – 301,46 zł
za rolkę długości 10 m
Taśma uszczelniająco-wentylacyjna MetalRoll
(przekrój wentylacyjny:
230 cm2/m) – 220,59 zł
za rolkę długości 5 m
Grzebień okapowy
(długości 1 m) – 3,59 zł
Grzebień okapowy
z kratką wentylacyjną
(długości 1 m) – 8,36 zł
Taśma wentylacyjna
okapu – 24,89 zł za rolkę
długości 5 m
76
Zbuduj dom
sierpień 2010
mi – w zależności od potrzeb
– montuje się sam grzebień
okapu lub taki z kratką wentylacyjną.
W kalenicy z uszczelką .
Do uszczelnienia grzbietów i kalenic z jednoczesnym
umożliwieniem wylotu powietrza spod pokrycia służą taśmy
uszczelniająco-wentylacyjne,
które oprócz właściwości wentylacyjnych zabezpieczają dachy w grzbietach i kalenicach
przed przedostawaniem się pyłu śnieżnego i wody pod pokrycie.
Nieco innym zabezpieczeniem
kalenic dachów, ale tylko tych
krytych dachówkami profilowanymi, są uszczelki wenty-
lacyjne kalenicy, zwane również wywietrznikami kalenicowymi. Elastyczne boczne listki
takiej uszczelki dopasowują się
do profilu pokrycia, a znajdujące się w górnej części otwory,
z wywiniętymi do góry krawędziami, służą do wyprowadzania powietrza spod pokrycia.
Aby w kalenicy lub na grzbietach
– między dachówkami
leżącymi na przylegających
połaciach powstała szczelina,
montuje się w nich wsporniki
łat kalenicowych: w kalenicy
do par krokwi lub ułożonych
na nich kontrłat, na grzbiecie zaś
do krokwi grzbietowej. Do tych
wsporników mocuje się łatę
kalenicową. Łata kalenicowa
(zarówno na kalenicy, jak
i grzbiecie) powinna być
zamocowana w taki sposób,
W połaci z dachówką. Warto
pamiętać, że szczelinę wentylacyjną pod pokryciem przerywają wszelkie elementy wystające ponad powierzchnię
dachu, takie jak okna dachowe, lukarny i kominy. Dlatego przed i za takimi przeszkodami również mocuje się da-
chówki wentylacyjne, zwane
wywietrznikami połaciowymi.
Dzięki temu zamiast jednego
długiego i niedrożnego kanału
tworzą się dwa krótsze i drożne. Takie dachówki montuje
się także, aby wspomóc wentylację dachu o małym spadku
czy zbyt długich połaciach, które nie sprzyjają cyrkulacji powietrza pod pokryciem. Ma to
sens wówczas, gdy każda przestrzeń między kolejnymi krokwiami zostanie wyposażona w taki element. Dachówki wentylacyjne są nieodzowne
aby ułożone na niej gąsiory
były nieco uniesione nad
dachówkami. Przykładowo
przyjmuje się, że dla dachówek
profilowanych odstęp ostatniej
łaty na połaci (na której
będzie zamocowany ostatni
rząd dachówek) do punktu
przecięcia się kontrłat wynosi
4 cm. Na bardzo stromych
połaciach warto jednak
sprawdzić, czy gąsior obejmie
ostatnie dachówki i ewentualnie
skorygować ten wymiar.
w dachach, w których w ogóle
nie ma szczelin wylotowych, na
przykład w dachu pulpitowym
połączonym ze ścianą. W takich warunkach jedynie one
dają możliwość przewietrzania
kanałów wentylacyjnych pod
pokryciem.
Akcesoria wentylacyjne dachu
mogą wydawać się kosztownym zbytkiem, który jedynie
ułatwia pracę dekarzowi. Przecież fachowiec z prawdziwego
zdarzenia i tak sobie bez nich
poradzi. Nic bardziej złudnego
– akcesoria zaprocentują trwałością dachu, więc ich dobór
należy powierzyć firmie, która
sprzedaje nam dachówki.
Monika Karda,
konsultacja doradca techniczny
BRAAS i RUPPCERAMIKA
Marek Podeszwa,
zdjęcia i rysunki BRAAS
i RUPPCERAMIKA
Sposoby osłonięcia wlotu powietrza w okapie
folia wysokoparoprzepuszczalna
dachówki
pas
nadrynnowy
folia wysokoparoprzepuszczalna
dachówki
taśma
perforowana
pas
nadrynnowy
rynna
rynna
grzebień
okapu z kratką
wentylacyjną
pas
podrynnowy
pas
podrynnowy
grzebień
okapu
z kratką
wentylacyjną