Patologie i zagrożenia społeczne

KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO
Tabela 1. Metryka przedmiotu programowego- cele i efekty kształcenia
POZIOM KSZTAŁCENIA
POZIOM VI/ STUDIA I STOPNIA
NR PRZEDMIOTU W PROGRAMIE
PED.4.5./6.1.
PROFIL KSZTAŁCENIA
OÓLNOAKADEMICKI
Forma studiów
stacjonarne/ niestacjonarne
TYP PRZEDMIOTU
(obligatoryjny, fakultatywny)
KIERUNEK
PEDAGOGIKA
WSKAZANY SEMESTR KSZTAŁCENIA
MODUŁ
KSZTAŁCENIE SPECJALNOŚCIOWE:
Profilaktyka społeczna
CAŁKOWITA LICZBA PKT ECTS
JĘZYK WYKŁADOWY
POLSKI (ANGIELSKI)
FORMA OSTATECZNEGO
ROZLICZENIA PRZEDMIOTU
NAZWA PRZEDMIOTU W JĘZYKU
POLSKIM
PATOLOGIE I ZAGROŻENIA SPOŁECZNE
NAZWA PRZEDMIOTU W JĘZYKU
ANGIELSKIM
SOCIAL PATHOLOGY AND SOCIAL RISKS
CELE KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE
PRZEDMIOTU
Ogólny: przygotowanie do identyfikowania źródeł zagrożeń i problemów społecznych oraz warunków profilaktyki
1. Wyposażenie Studentów w wiedzę dotyczącą patologii społecznej i zagrożeń społecznych w aspekcie etiologii, fenomenologii
i wybranych zagadnień zapobiegania
3. Ukazanie wieloczynnikowych uwarunkowań zachowań patologicznych społecznie oraz czynników prowadzących do
defaworyzacji społecznej i wykluczenia
4. Doskonalenie umiejętności rozpoznawania zjawisk negatywnych społecznie oraz zagrożeń społecznych, w tym: rozróżniania
rodzajów i przejawów zachowań dewiacyjnych w kontekście podejmowania działań profilaktycznych i prewencyjnych, analizowania
zjawisk z perspektywy ryzyka alienacji i wykluczenia społecznego.
5. Kształtowanie pożądanych postaw wobec osób z tzw. marginesu społecznego oraz z cechami dewiacji społecznej oraz postaw
zorientowanych na przeciwdziałanie negatywnej stygmatyzacji społecznej.
WYMAGANIA WSTĘPNE W
ZAKRESIE:
WIEDZY
Zna i rozumie pojęcia z zakresu
pedagogiki społecznej
EFEKTY KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE PRZEDMIOTU
ABSOLWENT:
UMIEJĘTNOŚCI
Wymienia i charakteryzuje środowiska
wychowawcze
W ODNIESIENIU DO
OBSZAROWYCH EK
FAKLULATYWNY DLA KIERUNKU
OBLIGATIORYJNY DLA SPECJALNOŚĆI
III
3
Zaliczenie z oceną
KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH
Dostrzega konieczność działań wobec
niepożądanych zjawisk społecznych
W ODNIESIENIU
DO
KIERUNKOWYCH
EK
W ODNIESIENIU DO
FORM ZAJĘĆ
W
1. Definiuje zagrożenia i patologie społeczne
H1A_W02; H1A_W003
K_W01
X
2. Wymienia kryteria normy i patologii społecznej
H1A_W005; S1A_W005;
K_W04
X
ĆW./W/
inne
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO
3. Analizuje zagrożenia i patologie społeczne z perspektywy mechanizmów
i procesów wykluczenia społecznego
4. Rozpoznaje rodzaje i przejawy zachowań dewiacyjnych
S1A_U02; S1A_U01; S1A_U06; H1A_U04;
K_U02
S1A_U01; S1A_U08
K_U01
X
5. Rozumie wieloczynnikowe uwarunkowania zjawisk patologicznych
H1A_U04; H1A_U06; S1A_U03; S1A_U08
K_U03
X
6. Formułuje problemy moralne
w środowiskach patologicznych
S1A_K04; H1A_K04
K_K05
związane
z
pracą
pedagoga
Tabela 2. Walidacja i weryfikacja efektów kształcenia
EFEKTY KSZTAŁCENIA- student
Formy prezentacji
EK
1. Definiuje zagrożenia
społeczne społecznie
i
patologie
X
X
Poziomy osiągnięcia EK i odpowiadające im oceny
ndst (2)
dst (3)
db (4)
bdb (5)
Pisemne, otwarte
zadanie testowe np.
typu nazwij i opisz
Błędnie wylicza oraz
opisuje zagrożenia i
patologie społeczne
Poprawnie wylicza, lecz
popełnia błędy w opisie
zagrożeń i patologii
społecznych
Poprawnie wylicza oraz
opisuje większość zagrożeń
i patologii społecznych
Prawidłowo wylicza oraz
wyczerpująco opisuje
zagrożenia i patologie
społeczne
2. Wymienia kryteria normy i patologii
społecznej
Pisemne, otwarte
zadanie testowe np.
typu nazwij i opisz
Błędnie rozpoznaje i
identyfikuje kryteria normy
i patologii, nie uwzględnia
kontekstu oceny
Popełnia błąd przy
rozpoznawaniu i
identyfikowaniu kryteriów
normy i patologii, w
niewielkim stopniu
uwzględnia kontekst oceny.
Poprawnie rozpoznaje
i identyfikuje kryteria normy
i patologii, uwzględnia
kontekst oceny.
Prawidłowo rozpoznaje
i identyfikuje kryteria normy
i patologii, odpowiednio
uwzględnia kontekst
oceny.
3. Analizuje zagrożenia i patologie
społeczne z perspektywy mechanizmów
i procesów wykluczenia społecznego
Praca pisemna o
charakterze
problemowym
Błędnie i w oparciu o
negatywne stereotypy
analizuje przyczyny
marginalizacji i
wykluczenia grup
zagrożonych i z
przejawami patologii
społecznej
Wąsko i powierzchownie
analizuje przyczyny
marginalizacji i wykluczenia
grup zagrożonych
i z przejawami patologii
społecznej
Poprawnie analizuje
przyczyny marginalizacji
i wykluczenia grup
zagrożonych i z przejawami
patologii społecznej
Prawidłowo analizuje
przyczyny marginalizacji
i wykluczenia grup
zagrożonych i z
przejawami patologii
społecznej uwzględniając
kontekst negatywnych
stereotypów społecznych.
4. Rozpoznaje rodzaje
zachowań dewiacyjnych
Pisemne zadanie
testowe
Niepoprawnie
wyselekcjonował i nazwał
problemy, popełnił
znaczące błędy w ich
analizie
Poprawnie
wyselekcjonował
problemy, popełnił
nieznaczące błędy w jego
analizie i interpretacji
Poprawnie
wyselekcjonował
problemy, wąsko ale
poprawnie dokonał ich
analizy i interpretacji
Poprawnie
wyselekcjonował
problemy, wyczerpująco
dokonał ich analizy
i interpretacji
5. Rozumie wieloczynnikowe
uwarunkowania zjawisk patologicznych
Pisemne zadanie
testowe
Błędnie wskazał i
powiązał stanowiska
teoretyczne oraz nie
przyporządkował
czynników etiologicznych
stanowiących warunki
powstawania zjawisk
patologicznych
Poprawnie wskazał na
główne stanowiska
teoretyczne, jednakże
nieprawidłowo
przyporządkował czynniki
etiologiczne stanowiące
warunki powstawania
zjawisk patologicznych
Poprawnie powiązał
główne stanowiska
teoretyczne oraz
przyporządkował niektóre
czynniki etiologiczne
stanowiące warunki
powstawania zjawisk
patologicznych
Poprawnie powiązał
wszystkie stanowiska
teoretyczne oraz
przyporządkował czynniki
etiologiczne stanowiące
warunki powstawania
zjawisk patologicznych
6. Formułuje problemy moralne związane
Praca pisemna o
Nie dostrzegł i nie opisał
problemów moralnych,
Dostrzegł i powierzchownie
opisał dylematy moralne
Wskazał i szeroko opisał
w pracy dylematy moralne
Wskazał i wyczerpująco je
opisał
i
przejawy
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO
z pracą pedagoga w środowiskach
patologicznych
charakterze
problemowym
związanych z tematem
podjętym w pracy
pedagoga wobec
omówionego problemu
pedagoga
Tabela 3 A. Treści kształcenia według form zajęć i liczby godzin dla studiów stacjonarnych
LICZBA GODZIN WG FORM ZAJĘĆ
Treści kształcenia według formy zajęć i liczby godzin w kontakcie z prowadzącym
WYKŁAD
ĆWICZENIA
WARSZTAT
Patologia społeczna jako dziedzina wiedzy. Relacje z innymi dyscyplinami.
1
-
Podstawowe pojęcia i ich granice (zagrożenie społeczne, problem społeczny, dewiacja (pozytywna,
negatywna), patologia (indywidualna, społeczna), dezorganizacja, nieprzystosowanie społeczne,
przestępczość i inne). Kategorie normy społecznej.
2
2
-
Patologie społeczne – wybrane koncepcje etiologiczne.
2
-
-
Pojęcie i charakterystyka wykluczenia społecznego. Wskaźniki wykluczenia społecznego.
1
3
Wykluczenie społeczne i przestępczość.
1
-
Bieda i bezrobocie a wykluczenie społeczne.
-
1
Problematyka przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu i marginalizacji osób chorych psychicznie.
2
1
Niepełnosprawność jako powód wykluczenia. Wiktymizacja i marginalizacja społeczna osób
niepełnosprawnych.
2
1
Przegląd zjawisk patologicznych i zagrożeń społecznych w ujęciu etiologicznym, objawowym i zapobiegania
(Przestępczość zorganizowana. Terroryzm. Subkultura żołnierska. Zachowania dewiacyjne dzieci i młodzieży.
Prostytucja. Prostytucja nieletnich. Zarys wiedzy o negatywnych subkulturach młodzieżowych. Wprowadzenie do
problematyki uzależnień. Bezdomność. Handel ludźmi. „Zbrodnie nienawiści”. Samobójstwo (dynamika i
uwarunkowania. Przemoc w rodzinie. Mobbing w miejscu pracy).
4
7
ŁĄCZNIE GODZIN WG FORM ZAJĘĆ
15
15
RAZEM GODZIN ZAJĘĆ
30
INNE
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO
Tabela 3 B. Treści kształcenia według form zajęć i liczby godzin dla studiów niestacjonarnych
LICZBA GODZIN WG FORM ZAJĘĆ
Treści kształcenia według formy zajęć i liczby godzin w kontakcie z prowadzącym
WYKŁAD
ĆWICZENIA
Patologia społeczna jako dziedzina wiedzy. Relacje z innymi dyscyplinami.
1
-
Podstawowe pojęcia i ich granice (zagrożenie społeczne, problem społeczny, dewiacja (pozytywna,
negatywna), patologia (indywidualna, społeczna), dezorganizacja, nieprzystosowanie społeczne,
przestępczość i inne). Kategorie normy społecznej.
1
1
-
Patologie społeczne – wybrane koncepcje etiologiczne.
1
-
-
Pojęcie i charakterystyka wykluczenia społecznego. Wskaźniki wykluczenia społecznego.
1
1
Wykluczenie społeczne i przestępczość.
1
-
Bieda i bezrobocie a wykluczenie społeczne.
-
1
Problematyka przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu i marginalizacji osób chorych psychicznie.
1
1
Niepełnosprawność jako powód wykluczenia. Wiktymizacja i marginalizacja społeczna osób
niepełnosprawnych.
1
1
Przegląd zjawisk patologicznych i zagrożeń społecznych w ujęciu etiologicznym, objawowym i zapobiegania
(Przestępczość zorganizowana. Terroryzm. Subkultura żołnierska. Zachowania dewiacyjne dzieci i młodzieży.
Prostytucja. Prostytucja nieletnich. Zarys wiedzy o negatywnych subkulturach młodzieżowych. Wprowadzenie do
problematyki uzależnień. Bezdomność. Handel ludźmi. „Zbrodnie nienawiści”. Samobójstwo (dynamika i
uwarunkowania. Przemoc w rodzinie. Mobbing w miejscu pracy).
1
3
ŁĄCZNIE GODZIN WG FORM ZAJĘĆ
8
8
RAZEM GODZIN ZAJĘĆ
16
WARSZTAT
INNE
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO
Tabela 4. Końcowa walidacja efektów kształcenia
METODA KOŃCOWEJ OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA FORM ZAJĘĆ
WYKŁAD
ĆWICZENIA
Pisemne zadania testowe
WARSZTAT
INNE
-
Praca pisemna o charakterze
problemowym
Tabela 5 A. Nakład pracy studenta- rozliczenie punktów ECTS dla przedmiotu dla studiów stacjonarnych
FORMA AKTYWNOŚCI STUDENTA
LICZBA GODZIN
ODPOWIADAJĄCA JEJ LICZNA PUKTÓW
ECTS
(szacowana dla EK; obliczamy dzieląc
liczbę godzin przez 25)
Liczba godzin wykładów w kontakcie z prowadzącym zajęcia
15
0,6
Liczba godzin ćwiczeń w kontakcie z prowadzącym zajęcia
15
0,6
Liczba godzin warsztatów w kontakcie z prowadzącym zajęcia
-
Liczba godzin innych zajęć (laboratorium, konwersatorium, prezentacja
projektu, itp.)) w kontakcie z prowadzącym zajęcia
-
Samodzielne czytanie wskazanej literatury
30
1,2
Przygotowanie do zajęć (wykonywanie zlecanych zadań)
5
0,2
Przygotowane do egzaminu
10
0,4
Inny nakład pracy (np. przygotowanie projektu)
-
Łączna liczba godzin/ łączna liczba punktów ECTS
75
3
W tym godzin/ punktów za udział w zajęciach w bezpośrednim kontakcie
z prowadzącym
30
1,2
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO
Tabela 5 B. Nakład pracy studenta- rozliczenie punktów ECTS dla przedmiotu dla studiów niestacjonarnych
FORMA AKTYWNOŚCI STUDENTA
LICZBA GODZIN
ODPOWIADAJĄCA JEJ LICZNA PUKTÓW
ECTS
(szacowana dla EK; obliczamy dzieląc
liczbę godzin przez 25)
Liczba godzin wykładów w kontakcie z prowadzącym zajęcia
8
0,32
Liczba godzin ćwiczeń w kontakcie z prowadzącym zajęcia
8
0,32
Samodzielne czytanie wskazanej literatury
30
1,2
Przygotowanie do zajęć (wykonywanie zlecanych zadań)
15
0,6
Przygotowane do egzaminu
15
0,6
Łączna liczba godzin/ łączna liczba punktów ECTS
75
3
W tym godzin/ punktów za udział w zajęciach w bezpośrednim kontakcie
z prowadzącym
16
0,64
Liczba godzin warsztatów w kontakcie z prowadzącym zajęcia
Liczba godzin innych zajęć (laboratorium, konwersatorium, prezentacja
projektu, itp.)) w kontakcie z prowadzącym zajęcia
Inny nakład pracy (np. przygotowanie projektu)
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO
Tabela 6. Wykaz literatury źródłowej
Zalecana literatura
obowiązkowa
uzupełniająca
Duda M., Gulla B. (2008), Przeciw wykluczeniu społecznemu, Kraków.
Nowak A., Wysocka E. (2001), Problemy i zagrożenia społeczne we
współczesnym świecie. Elementy patologii społecznej i kryminologii, Katowice.
Pospiszyl I. (2008) Patologie społeczne, Warszawa.
Urban B (2001) Dewiacje wśród młodzieży, Kraków.
Warzywoda – Kruszyńska W. (red.) (1999), (Żyć) Na marginesie wielkiego
miasta, Łódź.
Błachut J., Gaberle A., Krajewski K. (2004), Kryminologia, Gdańsk.
Durkheim E. (2006), Samobójstwo, Warszawa.
Goszczyńska M. (1997), Człowiek wobec zagrożeń społecznych.
Psychospołeczne uwarunkowania oceny i akceptacji ryzyka, Warszawa.
Kurzępa J. (2001), Młodzież pogranicza – „świnki”, czyli o prostytucji nieletnich,
Kraków.
Lasocik Z. (2007), Handel ludźmi jako przestępstwo i naruszenie praw człowieka
– wyzwania dla kryminologii, „Archiwum Kryminologii”, tom XXVIII.
Nelson T. D. (2003), Psychologia uprzedzeń, Gdańsk.
Pieniążek A., Stefaniuk M. (2005), Socjologia prawa, Zakamycze.
Siemaszko A. (1993), Granice tolerancji. O teoriach zachowań dewiacyjnych,
Warszawa.
Wojciszke B. (2002), Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej,
Warszawa.
Tabela 7. Dane osób odpowiedzialnych za prowadzenie zajęć oraz walidację założonych efektów kształcenia
Prowadzący
Autor programu dla przedmiotu
Kierownik przedmiotu- rozliczenie końcowe
Prowadząca/ cy wykład
Prowadząca/ cy ćwiczenia
Prowadząca/ cy warsztat
Prowadząca/ cy inne formy zajęć
tytuł/ stopień naukowy/ zawodowy,
imię i nazwisko
dr Renata Szczepanik
dr Renata Szczepanik
dr Renata Szczepanik
dr Wojciech Welskop
adres e-mail
[email protected]
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO
Tabela 8. Rekomendowane metody dydaktyczne 1
Metoda/y
(wybrane na podst. grup wg F. Szloska2)
wykład
ćwiczenia
Forma zajęć
konwersatorium
warsztat
laboratorium, inne
wykład informacyjny, prelekcja, odczyt
wykład problemowy, konwersatoryjny
X
pogadanka, objaśnienie lub wyjaśnienie
klasyczna metoda problemowa
metoda przypadków/ sytuacyjna
inscenizacja
gry dydaktyczne
symulacyjne/ decyzyjne
X
dyskusja dydaktyczna
X
burza mózgów, metoda okrągłego stołu
X
panelowa
metaplan
film, ekspozycja, prezentacja multimedialna
X
z wykorzystaniem komputera
z wykorzystaniem podręcznika (praca
z tekstem)
ćwiczenia przedmiotowe/ laboratoryjne
ćwiczenia produkcyjne
metoda projektów
Inne, jakie?
Ostatecznie zastosowana metoda dydaktyczna winna korespondować z wynikami diagnozy potrzeb i możliwości edukacyjnych grupy studentów, dokonanej przez Prowadzących
zajęcia
2 Franciszek Szlosek (1995), Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych, TIE, Radom
1