KOMENTARZ - Mt 4,12-23

C – Wlknoc 05. - J 13,31-35
Rzekł Zasiadający na tronie:
Oto czynię wszystko nowe.
z II czyt. Ap 21,1-5a
Kontekst: jest to popaschalna medytacja nt. sensu Męki jako dowodu Miłości Boga do ludzi.
Ew. Jana dzieli się na 2 części: cz. I - Księga Znaków (rozdz. 1-12) i cz. II - Księga Chwały
(rozdz. 13-20). Fragment należy do cz. II i należy do tzw. mowy pożegnalnej (13-17) i jest to
jeden z najważniejszych tekstów. Jest to duchowy testament.
- tekst zaczyna zwrot [po jego wyjściu - Οτε οὖν (ἐξῆλθεν)] – jest to wskazówka, że rozpoczną
się wnioski wprowadzone z tekstu poprzedzającego, aby dać nowe przykazanie miłości
(podobna syt. występuje w w. 12-17 – tam JX daje przykład miłości).
- tekst poprzedzony jest wzmianką o wyjściu Judasza z Wieczernika i stwierdzeniu Ewangelisty,
dot. tego faktu: „a była noc” (w. 30) co znaczy że rozpoczął się czas działania sił nieczystych.
w. 31-32
* Syn Człowieczy – Dn 7,1-14 (4 ziemskie mocarstwa jakby niezniszczalne upadają jedno po
drugim i w miejsce każdego pojawia się inne – proces ten ma miejsce do momentu gdy na
obłokach zjawia się jakby Syn Człowieczy. Ten dopiero założy królestwo, które nie ulegnie
zagładzie)
→ to jakby sprzeczność?! – uczyni coś trwałego a zaraz ma doznać męki…
! nie, „królestwo Moje nie jest z tego świata” J 18,33b-37
a moment śmierci stanie się momentem wywyższenia, królowania (Jan używa w Ew.
terminu wywyższać ὑψόω (J 3,14) jako synonimu ukrzyżować σταυρόω →
ukrzyżowanie to podniesienie ofiary w górę (aluzja Iz 53 IV Pieśń Sługi Pańskiego)
→ akcent wypowiedzi spoczywa na krzyżu (1,51; 3,14; 6,27.53; 8,28; 12,23)
ta chwila, to wydarzenie - ciemne i budzące grozę – stanie się czasem chwały
i wywyższenia
* chwała δοξάζω „otoczyć chwałą” – temat dominujący w całej księdze Chwały J 13,13-20
→ chodzi tu o widzialną manifestację Boga, poprzez czyny pełne mocy, splendoru i potęgi
→ hebr. kabod – dosł. coś ważkiego, ważnego → Bóg przygniata swoją wielkością, oślepia
swoim światłem. Jednak nie zamyka się w swoim wspaniałomyślnym i niedostępnym
świecie lecz ukazuje się na Synaju Wj 33,18.20 (widok jak ogień pożerający Wj 16,20
i jak trzęsienie ziemi Iz 6,3-4)
- ta chwała najjaśniej objawia się w JX (12,13; 17,1) w Jego Osobie i w działaniu
- chwała Ojca, czyli bóstwo, obecna jest również w JX (17,5) → człowiek może „oglądać”
rzeczywistość Boga (J 1,14)
* teraz – tzn., że już się objawiła ta chwała, która wkrótce ukaże się na krzyżu
* zaraz – tzn., na trzeci dzień
W ten sposób zostanie ukazana światu bez żadnych wątpliwości,
i bezinteresowna miłość Boga do ludzi, większa niż grzech, niż śmierć.
bezwarunkowa
w. 33
* dzieci τεκνία – zdrobnienie emocjonalne, wyrażenie czułe – tylko 1 x w Ew. Jana.
- tak zwykli byli posługiwać się nauczyciele wobec swoich uczniów a ci do nauczycieli
mówili „mój ojcze”
- podobnie było w testamentach → to ostatnie wskazówki
(jeszcze pójść nie możecie – tzn. nie jesteście jeszcze gotowi, by razem ze Mną umrzeć,
nawet jeśli wydaje się wam inaczej, zob. J 13,36-38 dialog z Piotrem)
Piotr po doświadczeniu kryzysu i upadku powróci na drogę uczniostwa i idąc wiernie za
zmartwychwstałym JX „otoczy chwałą” Boga przez męczeńską śmierć J 21,19
→ potrzeba, by do tego dojrzał
w. 34 duchowy fundament, testament
* przykazanie nowe ἐντολὴν καινὴν
w ST przykazanie to:
tora – prawo
dabar – nakaz
orach - ścieżka
miszpat – norma prawna
micwa – rozkaz
chuka – przepis
pekudim – zarządzenie
derech – droga
imrach - słowo
edut – świadectwo
→ Izraelici mieli przestrzegać przykazań bo zawarli przymierze
?!
skoro mieli to na czym polega nowość przykazania?!
- przykazanie miłości było znane w ST ale nie było najważniejsze i ograniczało się
jedynie do członków Narodu wybranego Mt 5,43
- JX naucza o miłości wszystkich nawet nieprzyjaciół Mt 5,44
! nowość związana jest z treścią Jego nauczania (1 J 2,7-8 nauka JX)
! nauczanie JX opierało się na ST – wypełnić je Mt 5,17 i nadać nową wymowę (nie tylko
pełniejsze znaczenie ale również przywrócenie pierwotnego znaczenia Mt 19,3-8)
NOWE – Jezusowe przykazanie jest nowe w stosunku do Prawa danego przez Mojżesza
i jest łaską i prawdą Syna (1,17), Jego życiem
* miłować ἀγαπάω – najwyższy stopień miłości (taka istnieje w Bogu i powinna istnieć
pomiędzy ludźmi)
* tak jak καθὼς – JX wskazuje tu na miłość swoją nie tylko jako wzorzec do naśladowania,
ale również jako źródło i fundament miłości braterskiej między uczniami – ma ona być
znakiem Jego obecności wśród nich
* Ja was umiłowałem – służąc uczniom i wydając się za nich Mt 20,25-28
w. 35
znakiem rozpoznawczym oczywistym dla wszystkich, nowego ludu i jego wyboru jest tego
rodzaju miłość (jak Ja was umiłowałem)
- miłość to język zrozumiały dla każdego - tu w miłości braterskiej rozbłyska na ziemi
chwała Pana
- miłość to nie chwilowy poryw ale trwała postawa →
dosł. tłum.: „Jeśli miłość macie ku
sobie nawzajem”
! i tylko gdy będzie widoczna przez długi czas stanie się skutecznym znakiem dla świata
J 20,11-18 skrutacja
w. 31-32
Hbr 5,5-9
Iz 49,3-6
2 Kor 4,3-6
1 P 4,11
J 17,4-6
Iz 53,10-12
Hbr 1,1-3
Ap 3,21
Ap 21,22-23
J 12,23-28
Kol 2,13-15
Hbr 5,5-9
J 14,12-14
J 12,23-28
Kol 2,13-15
J 14,12-14
J 17,1-6
w. 33
Ga 4,19
1 J 4,4
J 12,35-36
J 16,16-22
1 J 5,21
J 14,19
J 8,21-24
w. 34
Mt 5,43-48
1 J 3,14-18
J 15,12-13.17
Kpł 19,18
1 Kor 13,4-7
Ga 6,2
Kol 3,12-13
1 Tes 4,9
Hbr 13,1
Jk 2,8
1 P 1,22
1 J 4,7-11
Łk 23,33-34
1 J 2,8-10
Ga 5,6
Flp 2,1-5
1 P 3,8-9
1 J 4,21
1 J 5,1
w. 35
Rdz 13,7-8
Dz 4,32-35
Dz 5,12-14
1 J 4,20-21
J 17,20-21
1 J 2,5.10