Seminaria europejskie - Polska Fundacja im. Roberta Schumana

Seminaria europejskie
5. seminarium
koordynator: Joanna Różycka-Thiriet
7 grudnia 2016 roku
[email protected]
Seminarium 7 grudnia dotyczyło Programu Erasmus+ oraz Wolontariatu Europejskiego (EVS). Naszymi gośćmi byli koordynatorzy
EVS w Fundacji Schumana Iga Kamocka i Marek Peda.
Najpierw Marek Peda powiedział kilka słów
o Programie Erasmus+. W świecie studenckim Erasmus kojarzy się z wymianami, ale
Erasmus+ to dużo więcej, jego oferta jest
dużo szersza. W 2014 roku połączono szereg
istniejących dotychczas programów. Obecnie
Erasmus+ skupia wszystkie działania edukacyjne, szkolenia, możliwości wyjazdów skierowane do różnych sektorów i różnych grup.
Jego celem jest zwiększanie szans na zatrudnienie poprzez rozwój umiejętności. Silny
nacisk położono na międzynarodowy charakter projektów realizowanych w ramach Programu Erasmus+. Za jego prowadzenie
w poszczególnych krajach odpowiadają narodowe agencje. Polska narodowa agencja mieści się w Warszawie przy ul. Mokotowskiej
(jej rolę pełni Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji).
W Erasmusie+ uczestniczą wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej, ale także państwa EFTA/Europejskiego Obszaru Gospodarczego, kraje kandydujące, Macedonia i tzw. kraje partnerskie (np. z Europy Wschodniej).
Erasmus+ łączy w sobie elementy edukacji formalnej i pozaformalnej. Edukacja formalna jest zaplanowana, uregulowana (odbywa się
np. w szkole). Edukacja pozaformalna także jest zaplanowana, mamy w niej określone cele i narzędzia umożliwiające ocenę, ale pozostaje ona bardziej elastyczna niż edukacja formalna. Przykładem edukacji pozaformalnej jest Wolontariat Europejski. Na marginesie,
wyróżniamy jeszcze edukację nieformalną – spontaniczny proces uczenia się poprzez codzienne zajęcia, w którym nie ma struktury.
Erasmus+ to duży program podzielony kilka sektorów. Jednym z nich jest Młodzież. Ponadto w każdym sektorze wyróżniono trzy akcje
– mobilność edukacyjną (tutaj zaliczono Wolontariat Europejski, ale też np. job shadowing, czyli podglądanie, jak się pracuje w innej
organizacji, strukturze), współpracę na rzecz innowacji i wymiany dobrych praktyk oraz wsparcie w reformowaniu polityk.
Czym jest EVS, wyjaśniła Iga Komocka. Po pierwsze, skierowany jest do osób w wieku 17-30 lat (sama Fundacja nie zajmuje się Wolontariatem Europejskim osób niepełnoletnich). EVS ma miejsce w innym europejskim kraju niż ten, z którego pochodzi wolontariusz.
Wolontariat może się odbywać w różnych miejscach, organizacjach. Nie jest to jednak normalna praca. Np. jeśli wolontariusz realizuje
swój EVS w przedszkolu, to nie jest on pełnoprawnym opiekunem dzieci, jego zadaniem jest wspierać opiekunów. Jak dodał Marek
Działania Fundacji Schumana są współfinansowane przez Unię Europejską, w ramach Programu
Europa dla Obywateli
Seminaria objęte są honorowym patronatem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce
Peda, wszystkie organizacje działające w ramach EVS posiadają akredytację, która jest co jakiś czas odnawiana. Ma to sprawić, by
organizacje spełniały pewne standardy.
Marek Peda wytłumaczył również , że EVS to nie jest także staż, kształcenie zawodowe ani działalność akcyjna. To program edukacyjny. Wolontariusz ustala, czego się będzie uczyć wykonując wolontariat i podpisuje tzw. learning agreement. A rezygnacja z wolontariatu jest możliwa, ale to złożona i kosztowna sprawa.
Iga Kamocka wyjaśniła, że jedyny koszt, jaki ponosi wolontariusz, to ewentualne koszty transportu na miejsce wolontariatu
i z powrotem do rodzinnego kraju, jeśli koszt biletu przekracza założone dofinansowanie.
Jak powiedziała, w Wolontariacie Europejskim bierze udział kilka rodzajów podmiotów. Po pierwsze, narodowa agencja. Następnie,
jest organizacja wysyłająca (której zadaniem jest przygotowanie wolontariusza do wyjazdu, wyjaśnienie mu jego praw
i obowiązków). Miejscem wykonywania wolontariatu jest organizacja goszcząca, która daje konkretne zajęcie, wyznacza opiekuna
wolontariusza. I w końcu, jest organizacja koordynująca, która zajmuje się stroną finansową, administracyjną i wspieraniem wolontariusza (może to być jednocześnie organizacja goszcząca lub wysyłająca). Organizacje ustalają między sobą podział obowiązków.
Marek Peda dodał, że Fundacja jest zarówno organizacją wysyłającą, goszczącą, jak i koordynującą. Zwrócił uwagę, jak trudne może
być przygotowanie wolontariusza do wyjazdu – ma mu uzmysłowić realia, z jakimi się zetknie w obcych państwie. Koordynator Fundacji podkreślił również, że warto wybrać świadomie kraj wolontariatu. Znajomość lokalnego języka nie jest wymagana, chyba że jest to
konieczne ze względu na zajęcie wykonywane przez wolontariusza (np. opieka nad niewidomymi dziećmi). Ale z drugiej strony wolontariuszom oferuje się kursy językowe, więc języka można się nauczyć już na miejscu. Warto się też wcześniej przyjrzeć poszczególnym organizacjom, które przyjmują wolontariuszy, sprawdzić, czym się zajmują.
Wolontariusze mają różną motywację. Wolontariat Europejski to szansa, by się sprawdzić w środowiskach, w działaniach, które wiążą
się z naszą przyszłą karierą. Na EVS można doszlifować swoje umiejętności zawodowe. Dla niektórych jest to weryfikacja, że do danego zajęcia jednak się nie nadają. Dla młodych ludzi z południa Europy (gdzie panuje duże bezrobocie) to szansa na znalezienie
zatrudnienia. Wolontariusze ze Wschodu często wybierają wolontariat, by wyjechać ze swojego kraju. Kilkoro zagranicznych wolontariuszy Fundacji z poprzednich lat (różnego pochodzenia) zostało w Polsce i znalazło tu pracę.
Marek Peda stwierdził, że bez względu na to, jakie się ma zainteresowania, je wszystkie da się rozwijać w ramach EVS. Zawsze można znaleźć jakąś organizację, która zajmuje się daną dziedziną. To może być np. praca z niepełnosprawnymi dziećmi czy prowadzenie
punktu informacyjnego dla bezrobotnych.
Zdaniem koordynatorki EVS, służy on wymianie kulturowej, uczy tolerancji dla inności i integruje. A jak konkretnie wyjechać na Wolontariat Europejski? Iga Kamocka wskazała dwie drogi – albo znajdujemy interesujący nas wolontariat w internecie i zgłaszamy się do
organizacji, która dopiero pisze wniosek o sfinansowanie EVS (tak robi Fundacja Schumana) albo odpowiadamy na ogłoszenie organizacji, która już zdobyła dofinansowanie na jakiś wolontariat i dopiero teraz poszukuje potencjalnych wolontariuszy. W tym pierwszym
przypadku na wyjazd na wolontariat czeka się kilka miesięcy, w drugim krócej.
Marek Peda pokazał uczestnikom seminarium Europejski Projekt Młodzieżowy, na którym znajduje się baza konkretnych projektów
oraz baza organizacji. Nie każda organizacja poszukuje wolontariusza właśnie teraz, ale zawsze można się do niej zwrócić o napisanie
projektu specjalnie dla siebie.
Iga Kamocka powiedziała, że można sobie wybrać potencjalną organizację goszczącą i zapytać, kiedy planuje realizować projekt i na
czym on polega. Organizacja może nam udzielić szczegółowej odpowiedzi. Może też odpowiedzieć, że w tym roku nie planuje wolontariatu, ale może również spytać, jaka jest nasza organizacja wysyłająca.
Działania Fundacji Schumana są współfinansowane przez Unię Europejską, w ramach Programu
Europa dla Obywateli
Seminaria objęte są honorowym patronatem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce
Organizacje zajmujące się EVS tworzą międzynarodowe partnerstwa. Są takie, które mają stałych partnerów z innych krajów, ale są
i takie, które są bardziej otwarte na organizacje i wolontariuszy z nowych krajów. Według Fundacji Schumana takie podejście sprzyja
dywersyfikowaniu środowisk, do których się dociera. Oczywiście, jak tłumaczyła Iga Kamocka, nowe partnerstwa są dla Fundacji trudniejsze, ale to lepsze dla wolontariuszy. Można też zmienić partnera w trakcie projektu.
Potencjalni wolontariusze mają do wyboru wolontariat krótkoterminowy (2 tygodnie - 2 miesiące) lub długoterminowy do 12 miesięcy.
Dana osoba nie może przebywać na EVS dłużej niż przez rok. Jednocześnie czas spędzony poza granicami w ramach EVS nie ogranicza możliwości skorzystania z wymiany studenckiej w ramach tego samego Programu Erasmus+.
Kiedy zainteresowana osoba wybierze już projekt, w którym chce wziąć udział, zgłasza się do organizacji (nie ma specjalnych wymogów). Potem jest rekrutacja – dokonuje się selekcji zgłoszeń, rozmawia się z kandydatami. Koordynatorzy EVS chcą zminimalizować
ryzyko, że ktoś potem zrezygnuje. Kiedy organizacja wybiera wolontariusza i dochodzi do porozumienia, kolejnym etapem jest przygotowanie się do wyjazdu i wreszcie sam wyjazd. Po przyjeździe, po wprowadzeniu w wolontariat w ramach organizacji goszczącej rozpoczyna się pracę.
Również narodowe agencje organizują szkolenia wprowadzające dla wszystkich wolontariuszy, którzy przyjechali w danym momencie.
Można się wtedy spotkać w szerszym, międzynarodowym gronie. Agencje robią też szkolenie w połowie wolontariatu – żeby się zastanowić, co wolontariusz zrobi po zakończeniu EVS, co można wpisać do Youthpass – dokumentu precyzującego, czego dana osoba
nauczyła się w ramach projektu. Pod koniec wolontariatu robi się jego ewaluację z organizacją. Wolontariusz pisze także raport z wolontariatu.
Na koniec słuchacze wysłuchali jednej ze studentek, która podzieliła się swoim doświadczeniem z EVS we Francji.
Działania Fundacji Schumana są współfinansowane przez Unię Europejską, w ramach Programu
Europa dla Obywateli
Seminaria objęte są honorowym patronatem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce