program profilaktyczno wych - Szkoła Podstawowa Nr 3 im
Transkrypt
program profilaktyczno wych - Szkoła Podstawowa Nr 3 im
PROGRAM PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY „Agresji, przemocy mówimy nie.” Zatwierdzony na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 1.10.200r. „Przemoc jest straszna Przemoc to choroba Okrutne czyny Czasem nawet słowa Ogarnia wszystkich Winnych i bez winy Nie szukajmy zemsty Szukajmy przyczyny.” 1. Poni szy program jest wynikiem bada oraz obserwacji naszego rodowiska szkolnego w obszarze agresji i przemocy. 2. Program ten przeznaczony jest do prowadzenia zaj okre lonych działa . 3. Termin realizacji programu: 3 lata edukacyjnych w szkole podstawowej w klasach I-VI oraz zakłada realizacj 4. Program po pozytywnym zaopiniowaniu przez Rad Pedagogiczn , Rad rodziców, przedstawicieli Samorz du Uczniowskiego w dniu 1.10.2002 r. został wdro ony do realizacji. Poddawany b dzie stosownym korektom w celu poprawienia skuteczno ci oddziaływa , a w razie potrzeby wprowadzane b d działania innowacyjne. Przedstawiony program profilaktyczno-wychowawczy ma pomóc uczniom, nauczycielom oraz rodzicom zrozumie przyczyny zachowa agresywnych oraz skuteczne metody zapobiegania im. Jednak sami nauczyciele mog uczy , wspiera , pomaga dziecku, ale pierwszymi i najwa niejszymi wychowawcami s i b d zawsze rodzice oraz opiekunowie. Dlatego nale y nawi za cisł z nimi współprac , zapozna z tre ci programu i wł czy w proponowane działania. PRZYCZYNY ZACHOWA AGRESYWNYCH Postawa agresywna wi e si w pewnym stopniu z wła ciwo ciami układu nerwowego dziecka. Cz ciej rozwija si u osób o silnym, pobudliwym, niezrównowa onym układzie nerwowym. Jednym z czynników postawy agresywnej jest typ układu nerwowego. Jednak najwa niejsz rol odgrywa oddziaływanie otoczenia, jego stosunek do dziecka. Odrzucanie przez dorosłych, niezaspokojenie potrzeb, nieakceptowanie, lekcewa enie, a zwłaszcza ignorancja, powoduj bunt i staj si przyczyn negatywnych reakcji. Wytwarzaniu agresywnej postawy sprzyja: Stosowanie kar fizycznych (stanowi wzory aktów agresji, które pojawiaj si jako sposób rozwi zania sytuacji trudnych); Obserwowanie w swoim otoczeniu wszelkich agresywnych zachowa (dziecko yj ce w skłóconej rodzinie, nastawionej do siebie wrogo, przejawia agresj w stosunku do rówie ników, powtarzaj c nieco w zmienionej formie zachowania rówie ników); Akty przemocy i terroru, których informuj rodki masowego przekazu (dzienniki telewizyjne, filmy o tematyce kryminalnej i sensacyjnej, gry komputerowe i bajki dla najmłodszych); Ostry rygor, któremu poddawane jest dziecko sprzyja gromadzeniu negatywnych emocji (nagromadzone napi cie rozładowuje tam, gdzie nie obawia si tak ostrych represji). Aby zapobiec takim zachowaniom albo w pewnym stopniu ograniczy zjawisko przemocy i agresji w ród uczniów nale y wł czy rodziców do działa profilaktycznych w celu zacie nienia wi zi rodzinnych, gdzie głównym spoiwem jest zaufanie i zrozumienie. W wyniku diagnozy wyłoniono najwa niejszy problem: Uczniowie przejawiaj skłonno ci do stosowania agresji i przemocy (szczególnie słownej) wobec swoich rówie ników. Czynniki chroni ce Czynniki ryzyka 1. Negatywne przykłady z mediów (TV, Prasa, Internet). 2. Brak reakcji ze strony otoczenia (w tym brak konsekwencji w reakcjach nauczycieli). 1. Kontrola zachowania i zainteresowanie rodziców tym co ogl daj , czytaj ich dzieci. 2. Konsekwentne reagowanie na przejawy niewła ciwego zachowania si uczni ów. 3. Złe relacje w rodzinie. 3. Budowanie silnej wi zi emocjonalnej z rodzicami. 4. Agresywne zachowanie si osób dorosłych. 4. Dobra komunikacja w relacji nauczyciel ucze i nauczyciel rodzic. 5. Upodabnianie si do innych członków grupy rówie niczej, aby uzyska ich uznanie i akceptacj . 5. Przynale no do grupy słu cej wła ciwemu rozwojowi dziecka. Umiej tno presj otoczenia. CEL NADRZ DNY : Eliminowanie wszelkich przejawów agresji i przemocy. radzenia sobie z CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU: Budowanie wła ciwych relacji mi dzy uczniami. Budowanie wła ciwych relacji miedzy nauczycielami i uczniami. Nabywanie umiej tno ci skutecznego porozumiewania si i rozwi zywania konfliktów. Kształtowanie postaw tolerancji wobec ludzi i nauka nie u ywania przemocy w kontaktach z innymi. Zdobywanie wiedzy i kształtowanie umiej tno ci dotycz cych Udzielanie pomocy uczniom maj cym trudno ci w respektowaniu zasad obowi zuj cych w szkole. Budowanie w szkole klimatu bezpiecze stwa. Współpraca z rodzicami. Ustalono główne kierunki działania w celu usuni cia lub zmniejszenia skali problemu: Systematyczna diagnoza rodowiska szkolnego. Funkcjonowanie ogólnoszkolnych norm uczniowskich. Systematyczna edukacja rodziców i nauczycieli. Systematyczne prowadzenie zaj edukacyjno-wychowawczych z uczniami.. Funkcjonowanie sprawnego systemu interwencji. WDRO ENIE PROGRAMU PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZEGO „Agresji, przemocy mówimy nie.” Rok szkolny 2006/2007 L.p. 1. ZADANIA SYSTEMATYCZNA DIAGNOZA RODOWISKA SZKOLNEGO CEL OPERACYJNY FORMY REALIZACJI OSOBA ODPOWIEDZIALNA Uczniowie wypełniaj przygotowane kwestionariusze ankiet. • Przeprowadzenie bada ankietowych w ród uczniów z klas IV i V Wychowawcy Poznanie skali zjawiska agresji przemocy w szkole w relacjach • Analiza bada ankietowych, obserwacja Wychowawcy Uczestnictwo nauczycieli w opracowaniu działa naprawczych. • Zebranie zespołu wychowawców Ponowne przeprowadzenie diagnozy rodowiska szkolnego. • Przeprowadzenie bada ankietowych w ród uczniów TERMIN JAK SPRAWDZIMY Maj 2006 Maj 2006 -Zebrany materiał pozwolił pozna skal zjawiska. Przewodnicz cy zespołu wychow. Wrzesie 2006 -Protokół zebrania Przewodnicz cy zespołu wychow. Wychowawcy Maj 2007 -Wnioski na podstawie zebranego materiału. L.p. 2. ZADANIA WPROWADZENIE I FUNKCJONOWANIE NORM UCZNIOWSKICH CEL OPERACYJNY Uczniowie i nauczyciele wiedz jaki jest zbiór zasad uczniowskich w Szkole Podstawowej nr 3 w Górze. FORMY REALIZACJI • • • Odbywaj si cykliczne zaj cia dla ka dej klasy na temat norm i zasad. Stałe odwoływanie si do norm przez nauczycieli podczas zwracania uczniom uwagi. Uwzgl dnianie przestrzegania norm w ocenie zachowania ucznia. OSOBA ODPOWIEDZIALNA Wychowawcy TERMIN Wrzesie JAK SPRAWDZIMY -Analiza dzienników lekcyjnych, Wszyscy nauczyciele Cały rok Wychowawcy Stycze , Czerwiec -Obserwacja, - Rozmowy -Pytanie do uczniów w ankiecie L.p. 3. ZADANIA SYSTEMATYCZNA EDUKACJA NAUCZYCIELI. CEL OPERACYJNY Nauczyciele poznaj metody pracy z dzieckiem agresywnym rozwijaj swoje umiej tno ci wychowawcze i interpersonalne. Nauczyciele znaj i aktywnie realizuj program . FORMY REALIZACJI • Szkoleniowe posiedzenia rady pedagogicznej na temat: -„Współpraca z rodzicami”, -„Doskonalenie umiej tno ci radzenia sobie ze stresem”, - „Jak radzi sobie z konfliktami w szkole i klasie” • PEDAGOGIZACJA RODZICÓW Rodzice rozwijaj umiej tno ci wychowawcze. Na zebraniu z rodzicami przedstawienie informacji dotycz cej realizacji programu w szkole, rozmowy o sytuacji w klasie, omówienie zasad współpracy z rodzicami je li dziecko oka e si sprawc , oraz jaka pomoc zostanie skierowana do uczniów poszkodowanych OSOBA ODPOWIEDZIALNA DODN Wrocław Wychowawcy TERMIN JAK SPRAWDZIMY -Udział członków Pa dziernik rady w szkoleniu, /Listopad -Informacja zwrotna Listopad Analiza protokołów zebra i obecno ci rodziców na zebraniach. L.p. ZADANIA CEL OPERACYJNY FORMY REALIZACJI • w Przeprowadzenie prelekcji dla rodziców na temat: -„Jak pomaga dziecku OSOBA ODPOWIEDZIALNA TERMIN JAK SPRAWDZIMY -Obecno rodziców na warsztatach, Pedagog szkolny Wychowawcy Przedstawiciel policji -Informacja zwrotna. nauce” -„Jak pomóc dziecku w sytuacji stresu?, -„10 bł dów popełnianych przez dobrych rodziców”, -„ Alkohol, nikotyna, narkotyki. Jak chroni dzieci przed zagro eniami?” 4. PRZEPROWADZANIE SYSTEMATYCZNYCH ZAJ EDUKACYJNYCH Z UCZNIAMI W KA DEJ KLASIE. Wszyscy uczniowie rozumiej czym jest agresja, przemoc zn canie. Znaj rodzaje przemocy i ich przyczyny. Wiedz Przeprowadzenie cyklu zaj edukacyjnych w klasach wg. Na podstawie opracowanych scenariuszy. Wychowawcy Pedagog szkolny Cały rok -Ankieta dla uczniów, -Analiza dzienników L.p. ZADANIA CEL OPERACYJNY FORMY REALIZACJI OSOBA ODPOWIEDZIALNA TERMIN -Analiza programów wychowawczych w poszczególnych klasach dlaczego agresja jest zła. Ucze jest wiadomy konsekwencji stosowania przemocy wobec innych, potrafi zapobiega sytuacjom konfliktowym i umie radzi sobie w trudnych sytuacjach przemocy. Ucze potrafi opanowa stany uczuciowe, umie kontrolowa własne zachowanie i jako kontaktów z innymi lud mi. 5. 6. ORGANIZOWANIE INNYCH DZIAŁA EDUKACYJNOWYCHOWAWCZYCH ORGANIZOWANIE Pedagog szkolny Cały rok Sprawozdanie z działalno ci pedagoga szkolego Cały rok Wg. odr bnego panu działania Sprawozdanie z przebiegu kampani na terenie naszej szkoły Przeprowadzenie cyklu spotka z uczniami w klasach III Działania wynikaj ce z przyst pieniem szkoły do ogólnopolskiej kampani „Szkoła bez przemocy” Ucze ma wiadomo JAK SPRAWDZIMY • Zorganizowanie w Pedagog szkolny Zespół wychowawców Pedagog szkolny, -Ankieta dla L.p. 7. 8. ZADANIA CEL OPERACYJNY EDUKACJI SPOŁECZNOPRAWNEJ. odpowiedzialno ci przed prawem i współodpowiedzialno ci za porz dek i spokój publiczny. SYSTEM INTERWENCJI Nauczyciele działaj konsekwentnie i wszyscy obejmuj wspólny front w reagowaniu na negatywne zachowania uczniów. PODSUMOWANIE PRACY PROFILAKTYCZNO WYCHOWAWCZEJ. FORMY REALIZACJI OSOBA ODPOWIEDZIALNA klasach VI spotka z funkcjonariuszem Wydziału Prewencji. funkcjonariusz wychowawcy. • Na zebraniu zespołu wychowawców ponowne przypomnienie zasad post powania nauczycieli wobec sprawców agresji. Wychowawcy Pedagog szkolny • Zebranie zespołu wychowawców Przewodnicz cy zespołu wychow. Wychowawcy TERMIN JAK SPRAWDZIMY Grudzie uczniów klas VI, - zapisy w dziennikach zaj Wrzesie Czerwiec -Zapis zasad post powania wobec sprawców -Sprawozdanie JEDNOLITE PROCEDURY POST POWANIA W SYTUACJACH AGRESJI I PRZEMOCY. I. Cechy postawy nauczyciela, wychowawcy sprzyjaj ce zapobieganiu agresji, przemocy w klasie. Jasne przekazywanie norm Wyja nianie dzieciom jakie zachowania s krzywdz ce dla innych, co jest dobrem a co złem. Brak akceptacji dla zachowa agresywnych Zdecydowane i konsekwentne przeciwstawianie si agresji: zwracanie uwagi, komentarze, kary oraz inne reakcje. Sprawiedliwo Egzekwowanie przestrzegania norm klasowych od wszystkich uczniów-bez faworyzowania „ulubie ców.” Pozytywne wzmocnienia Dostrzeganie pozytywnych zachowa uczniów. Nagradzanie pozytywnych zachowa uczniów poprzez ró norodne pochwały. Modelowanie pozytywnych zachowa Uczenie dzieci poprzez własny przykład, pomagania słabszym, zauwa ania tych co stoj na boku. Cierpliwo Okazywanie zrozumienia dla długiego procesu przystosowania si dzieci do norm. Pozytywnej atmosferze w klasie nie słu y nasza własna agresja. Unikajmy szczególnie: * krzyku *obra ania, przezywania * sarkazmu, wy miewania * braku dyskrecji * izolowania niektórych uczniów * nie dopuszczania ucznia do wypowiedzenia własnego zdania w istotnych sprawach dotycz cych jego osoby * niesprawiedliwo ci w ocenianiu i uprzedze do ucznia * naznaczania ucznia /klasy * chłodu emocjonalnego i zbytniego dystansowania si do spraw uczniów * gro enia * rozkazów * Jest co najmniej kilka powodów, dla których nie warto u ywa przemocy: Uczniowie ucz si stosowania przemocy Uczniowie ucz si , e władza i siła ma decyduj ce znaczenie Uczniowie czuj si upokorzeni i mog sta si bardziej agresywni Uczniowie mog swoj agresj wyładowa na „słabszych” kolegach II. Sposoby reagowania na dora ne sytuacje- wskazówki. Istnieje wiele dora nych sytuacji, w których uczniowie zachowuj si agresywnie i u ywaj przemocy – bójki, podcinanie, wypychanie młodszych dzieci z kolejki do sklepiku, wy miewanie si z czyjej odpowiedzi, ubrania. Dora ne sytuacje wymagaj szybkiej, krótkiej i zdecydowanej reakcji nauczyciela, wychowawcy. Wskazówki: UNIKAJ POSTARAJ SI (w przypadku rozdzielenia bij cych si uczniów) w przypadku rozdzielenia bij cych si uczniów) AGRESJI FIZYCZNEJ Nie szarp ze zło ci U YJ TYLKO TYLE SIŁY ILE JEST POTRZEBNE DO ROZDZIELENIA: Nie popychaj Nie ciskaj za r k sprawcy Nie staraj si go sam fizycznie ukara Zrób to bez agresji AGRESJI SŁOWNEJ Nie obra aj, nie zawstydzaj, nie oceniaj ucznia, nie stosuj komunikatów „Ty” ( Ty łobuzie, Ty bandyto, Matka ci tak nauczyła, co? SZANOWA UCZNIA: Mów o zachowaniu a nie o osobie Powołuj si na normy U ywaj komunikatów „Ja” OKAZYWANIA NIEPEWNO CI: Nie opuszczaj wzroku Nie udawaj, e nie widzisz Nie roz mieszaj sytuacji REAGOWA STANOWCZO: Mów zdecydowanym, mocnym głosem Patrz na uczniów Miej wyprostowan sylwetk B d powa ny DŁUGICH MONOLOGÓW I MORALIZOWANIA: Nie „przemawiaj do dzieci, ich uwaga szybko si wtedy wył cza Nie tra czasu na moralizowanie MÓW KRÓTKO I JASNO Formułuj krótkie zdania Opisz fakt Zaakcentuj swoje zdanie Powołaj si na normy Poka konsekwencje takiego zachowania dla poszkodowanego WCHODZENIA W ROL SPRAWCY, BY POKAZA DZIECKU CO CZUJE OSOBA POSZKODOWANA: Nie stosuj tej samej broni co sprawca TRAKTUJ SPRAWC JAK OSOB , KTÓRA MO E SAMA WZI ODPOWIEDZIALNO ZA SWOJE CZYNY: Powiedz czego oczekujesz III. Interwencja wobec sprawcy przemocy. Procedury post powania w przypadku agresywnego zachowania ucznia 1. Przerwanie zachowania agresywnego. 2. Poinformowanie wychowawcy/wychowawców o zdarzeniu. 3. Przeprowadzenie przez wychowawc /wychowawców rozmowy z uczniem/uczniami w obecno ci nauczyciela – wiadka zdarzenia (zidentyfikowanie ofiary, agresora, wiadka, ocenienie zdarzenia i wyci gni cie wniosków). 4. Sporz dzenie notatki ( opis zdarzenia, osoby uczestnicz ce, sprawca, poszkodowany). 5. Poinformowanie rodziców (prawnych opiekunów) ucznia/uczniów, uczestników zdarzenia, o zaistniałej sytuacji. 6. Zgłaszanie powtarzaj cych si sytuacji do pedagoga oraz dyrektora szkoły. 7. Natychmiastowe powiadomienie przez wychowawców pedagoga i dyrektora szkoły o przypadkach szczególnie drastycznych zachowa agresywnych (stwarzaj cych zagro enie dla zdrowia lub ycia). 8. Ustalenie przez wychowawc w porozumieniu z dyrektorem szkoły sankcji w stosunku do ucznia/uczniów, w oparciu o Statut Szkoły. 9. Przekazanie rodzicom(prawnym opiekunom) pisemnej lub ustnej informacji na temat wyci gni tych w stosunku do ucznia/ uczniów konsekwencji wynikaj cych ze Statutu Szkoły. Zasady post powania wobec sprawcy przemocy. Indywidualna odpowiedzialno Z ka dym sprawc nale y prowadzi oddzielne rozmowy. Cykl rozmów Rozmowy powinny odbywa si cyklicznie – a do momentu całkowitego wyga ni cia negatywnego zachowania. Najlepiej, aby były to stałe terminy. Nawet je li po pierwszych rozmowach ucze wykazuje du popraw – nie nale y ich od razu przerywa . Hierarchia rozmów Nale y stworzy hierarchi rozmów. Najpierw wychowawca rozmawia z uczniem, gdy to nie skutkuje zaprasza innego nauczyciela. Na kolejnym etapie wł czony jest do rozmów pedagog, pó niej rodzice, dyrekcja, ewentualnie policja itp. W ten sposób stopniuje si napi cie i daje uczniowi szans na popraw . Monitorowanie zachowania ucznia W trakcie trwania całej interwencji nale y uwa nie obserwowa ucznia. Najlepiej, aby inni nauczyciele ucz cy w danej klasie byli wł czeni do działa , zwracali uwag na zachowania ucznia. Unikniemy w ten sposób prób manipulacji ze strony sprawcy. Nagradzanie i karanie Przez cały czas wychowawca powinien nagradza pozytywne zachowania sprawcy (zauwa a , docenia , chwali ), a nie negatywnie kara . Hierarchia konsekwencji Konsekwencje/kary za nieprzestrzeganie norm powinny mie tak e swoj hierarchi (od mniej do bardziej dotkliwych), a tak e by dostosowane do konkretnego ucznia. Ucze powinien by zawsze poinformowany, co go b dzie czeka , je li znów u yje przemocy ZBIÓR ZASAD UCZNIOWSKICH W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 3 W GÓRZE. JESTEM UCZNIEM W TEJ SZKOLE WI C: ZACHOWUJ SI POPRAWNIE: Nie przeszkadzam podczas lekcji Stosuj na co dzie formy grzeczno ciowe Nie wyra am si wulgarnie Przepraszam, gdy zawini Dbam o porz dek i czysto w szkole Szanuj swoj i cudz własno , ni niszcz przedmiotów Unikam hała liwych zachowa JESTEM ODPOWIEDZIALNY I UCZCIWY: Wywi zuj si z powierzonych zada i pełnionych funkcji Dotrzymuj danego słowa Jestem punktualny Szanuj prac i czas innych Nie chodz na wagary Nie kłami i nie oszukuj Nie ci gam Nie przywłaszczam sobie cudzych rzeczy KULTURALNIE SP DZAM CZAS: Aktywnie uczestnicz w szkolnych imprezach i konkursach Czytam pras i ksi ki Wzbogacam swoj wiedz ogóln i rozwijam zainteresowania MAM YCZLIWY STOSUNEK DO OTOCZENIA: Staram si nie wyrz dza nikomu przykro ci Konflikty rozwi zuj bez przemocy, nie bij innych Nie prowokuje innych do niewła ciwych zachowa Nikogo nie przedrze niam i nie przezywam Nie przechwalam si i nie wywy szam nad innych Staram si dostrzega cudze potrzeby i problemy Opiekuje si młodszymi, pomagam osobom starszym Szanuj odmienno innych osób AKTYWNIE UCZESTNICZ W YCIU SZKOŁY: Dbam o kole e ska atmosfer w klasie Zabieram głos w sprawach szkolnych Bior udział w wyborach do samorz du PROWADZ ZDROWY STYL YCIA: Przychodz do szkoły wyspany i po niadaniu Dbam o higien osobist Uczestnicz w zaj ciach sportowych Nie pal papierosów i nie pije alkoholu