News Release

Informacja prasowa
17 czerwca 2013 r.
Akcesja do UE zwiększy przewagę konkurencyjną Chorwacji –
bezpośrednie inwestycje zagraniczne w sektorze produkcji i
reformy strukturalne to główne zadania na liście





Wyzwaniem jest przyciągnięcie BIZ do sektora produkcji, który ma kluczowe znaczenie dla
tworzenia miejsc pracy, pobudzania eksportu i wspierania zrównoważonego rozwoju.
Bezpiecznym wyborem jest turystyka, wiele oczekuje się również od energetyki i transportu,
jednak najwyższy priorytet należy nadać reformom strukturalnym.
Wyjście z CEFTA zapewne obniży eksport w krótkim okresie, ale członkostwo w UE zapewni
dostęp do rozwiniętego i konkurencyjnego rynku.
Chorwacji przydzielono środki w wysokości 11,7 mld EUR, ale silnego bodźca dla gospodarki
można spodziewać się dopiero w średnim okresie.
Członkostwo w UE głównym motorem stabilizacji fiskalnej, która uczyni Chorwację bardziej
atrakcyjnym rynkiem dla inwestorów.
Chorwacja wstąpi do Unii Europejskiej 1 lipca 2013 roku – w czasie gdy zarówno UE, jaki i Chorwacja
starają się tchnąć nowe życie w gospodarkę. Opublikowany dziś raport Erste Group „Chorwacja: sukces
mimo niesprzyjających okoliczności?” dowodzi jednak, że akcesja do Unii Europejskiej to skuteczny
katalizator umożliwiający odbudowę potencjału gospodarczego państwa.– Po przedłużającym się
okresie niskiego wzrostu gospodarczego na przestrzeni ostatnich kilku lat nie dziwi, że korzyści płynące
z akcesji napawają optymizmem. Choć powtórzenie osiągnięć z poprzednich akcesji wydaje się nie lada
wyzwaniem, wiele elementów stanowi o przewadze konkurencyjnej Chorwacji, takich jak położenie
geograficzne, jeszcze nie w pełni wykorzystany potencjał turystyczny, dobrze rozwinięta infrastruktura
drogowa i rozwijający się sektor energetyczny. Pod warunkiem, że Chorwacja mądrze zagra rozdane
karty i przyspieszy wprowadzanie reform, korzyści płynących z członkostwa możemy spodziewać się w
średnim okresie – wyjaśnia Alen Kovac, główny ekonomista Erste Bank Croatia.
Bardziej dynamiczne przepływy kapitału
Struktura BIZ (skumulowane przepływy roczne w latach
związane z członkostwem w UE postrzegane
1993–2012)
są jako nowa szansa na pobudzenie wzrostu
gospodarczego – dzięki napływowi nowego
Financial intermediation
kapitału, transferowi know-how i uzyskaniu
14.5%
Wholesale and trade trade
dostępu do nowych rynków. W okresie
32.8%
Real estate activities (including real
ostatnich dziesięciu lat odnotowano znaczny
estate investments)
10.3%
napływ BIZ do Chorwacji. Niemniej jednak
Post and telecommunications
Chorwacja pozostawała w tyle za innymi
Manufacture of coke
5.1%
państwami Europy Środkowo-Wschodniej pod
Manufacture of chemicals
5.9%
względem struktury tych inwestycji –
Other manufacture
6.3%
dominujący udział miały usługi, przy bardzo
15.5%
Other activities
9.5%
ograniczonym udziale BIZ lokowanych w
produkcję. Choć znacznie wzmocniło to sektor
Źródło: CNB, Erste Research
bankowy, Chorwacja w mniejszym stopniu
odczuła pozytywny wpływ tych inwestycji w obszarze produkcji, nowych miejsc pracy, czy eksportu. Z
1/3
tego względu wyzwaniem będzie wdrożenie analogicznych jak w przypadku innych państw regionu
mechanizmów wzrostu, które zakładają pozyskanie BIZ (zwłaszcza w sektory produkcji), a następnie
opracowanie atrakcyjnych produktów z przeznaczeniem na eksport. Ponadto przyspieszenie procesów
prywatyzacyjnych, które stanowią jeden z celów, jakie stawia przed sobą rząd, zapewni napływ nowego
kapitału, zwiększenie wydajności i transfer know-how.
Bezpiecznym wyborem jest turystyka, wiele oczekuje się również od energetyki i transportu,
jednak największym wyzwaniem będą reformy strukturalne
O ile selekcja branży nie należy do zadań łatwych, analitycy Erste postrzegają turystykę jako sektor,
który cieszyć się będzie dużą popularnością. Od wybuchu kryzysu branża turystyczna odnotowuje dobre
wyniki przy wciąż nie w pełni wykorzystanym potencjale. Obiecująco wygląda również transport, biorąc
pod uwagę konkurencyjne położenie Chorwacji na mapie. Ponadto dobrze rozwinięta infrastruktura
drogowa zapewnia więcej możliwości w zakresie wykorzystania środków unijnych, które będą mogły
zostać spożytkowane w innych obszarach, np. infrastruktury kolejowej i portów. Rolnictwo i przetwórstwo
w dalszym ciągu uzależnione są od korzyści skali, a inicjatywy rządu by zwiększyć wykorzystanie
nieuprawianej ziemi należącej do skarbu państwa to krok we właściwym kierunku. Wiele mówi się o
sektorze energetycznym, w którym poszukuje się sposobów na zastąpienie importu produkcją lokalną.
Przeprowadzenie reform strukturalnych to ważne zadanie, którego realizacja ma na celu wsparcie wyżej
wymienionych sektorów.
Niezbędne jest wprowadzenie bardziej korzystnych warunków do prowadzenia biznesu, aby przyciągnąć
nowych inwestorów. – W badaniach takich jak Globalny Indeks Konkurencyjności, Indeks Percepcji
Korupcji, czy Ranking Łatwości Prowadzenia Interesów, Chorwacja odnotowuje gorsze wyniki niż
pozostałe państwa regionu. Problemy dotyczą w szczególności rozmiaru i skuteczności sektora
publicznego, mało elastycznego prawa pracy oraz niewystarczającej ochrony interesów inwestorów.
Przyspieszenie reform to jedyna droga, odbieramy jednak napawające optymizmem sygnały, że
decydenci zdali sobie sprawę z tego, jak wielką ma to wagę. To odpowiedni moment na poprawę klimatu
dla biznesu, wyeliminowanie przeszkód dla inwestycji i zdobycie zaufania inwestorów – podkreśla Alen
Kovac.
Wyjście z CEFTA zapewne obniży eksport w krótkim okresie, ale członkostwo w UE zapewni
dostęp do rozwiniętego i konkurencyjnego rynku
Ważnym wydarzeniem w otwieranym przez
Croatia m ajor exports
Cum ulative GDP
2008
2012
partners
grow th 2008-2012
Chorwację nowym rozdziale w historii państwa w
Top 10 countries:
71.8%
67.3%
związku z akcesją do Unii Europejskiej jest to, że
Italy
19.2%
15.3%
-5.8%
wypowie Środkowoeuropejskie Porozumienie o
Bosnia and Herzegovina
15.3%
12.8%
-0.5%
Germany
10.7%
10.3%
2.6%
Wolnym Handlu (CEFTA). Spowoduje to utratę
Slovenia
7.8%
8.6%
-8.3%
Austria
konkurencyjności na rynkach CEFTA w handlu z
5.8%
6.5%
1.7%
Serbia
5.5%
4.3%
-2.7%
Bośnią i Hercegowiną oraz z Serbią z uwagi na
Russian Federation
1.3%
3.7%
0.3%
Hungary
wzrost ceł. – Spodziewamy się niekorzystnych
2.4%
2.5%
-5.7%
Netherlands
1.3%
1.7%
-2.2%
skutków
w
krótkim
okresie
w
wyniku
United Kingdom
2.4%
1.6%
-1.0%
Total CEFTA:
23.5%
21.0%
wypowiedzenia porozumienia CEFTA, ale rynek
UE obejmujący 500 mln obywateli oferuje lepsze
Źródło: CBS, Eurostat
perspektywy w średnim okresie. Ponadto
członkostwo w UE wywrze presję konkurencyjną na krajowych producentów w świetle zwiększonego
Erste Group jest wiodącym dostawcą usług finansowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Około 47 tys. pracowników obsługuje 16,6 mln
klientów poprzez 2.900 oddziałów w 7 państwach (Austria, Czechy, Słowacja, Rumunia, Węgry, Chorwacja i Serbia). W I kw. 2013 roku Erste
Group osiągnęło łączną wartość aktywów na poziomie 213,0 mld EUR, zysk netto w wysokości 176,2 mln EUR oraz wskaźnik kosztów do
dochodów na poziomie 52,7%.
2/4
importu z UE, co – miejmy nadzieję – przełoży się na wzrost wydajności, jednocześnie czyniąc rynek
skupiający większą liczbę podmiotów bardziej wymagającym – uważa Alen Kovac.
Chorwacji przydzielono środki w wysokości 11,7 mld EUR, ale silnego bodźca dla gospodarki
spodziewa się dopiero w średnim okresie
Programy UE w Chorwacji w latach 2011–2020
Łączna kwota środków udostępnianych Chorwacji w
(w mln EUR)
latach 2014–2020 to 11,7 mld EUR (ok. 25%
IPA
Sustainable developement
Natural Resources
Other
2000
szacowanego na 2013 r. PKB). Ulokowanie i
1800
91
wydanie tak wielkiej kwoty ma kluczowe znaczenie
91
91
91
1600
91
91
dla wzrostu gospodarczego w średnim okresie.
479
461
442
1400
166
422
415
405
Niemniej jednak skuteczność wykorzystania środków
1200
389
1000
przedakcesyjnych
(w
ramach
IPA)
często
800
151
krytykowana była jako niezadowalająca. Biorąc pod
131
1,243
1,214
600
1,186
1,157
1,131
1,101
uwagę, że w początkowej fazie wdrażania programu
925
400
497
zawieranie umów i alokacja środków przebiega
200
157
156
68
0
zazwyczaj nieco wolniej, by następnie zwiększyć
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
tempo po upływie około roku, Chorwacja może
Źródło: Szacunki Erste w oparciu o Nowe Wieloletnie
spodziewać się odniesienia większych korzyści ze orientacyjne
ramy finansowe (MIFF) dla instrumentu pomocy
środków unijnych dopiero w średnim okresie. przedakcesyjnej (IPA) 2012–2013, Proponowane Wieloletnie
Finansowe UE 2014–2020 z 6 lipca 2012 oraz wnioski
Oznacza to również, że musi wzmocnić ramy Ramy
Rady Europejskiej z 8 lutego 2013 roku.
instytucjonalne i przyspieszyć reformy strukturalne,
jeżeli chce w pełni czerpać korzyści z przydzielonego wsparcia.
Członkostwo w UE głównym motorem stabilizacji fiskalnej, która uczyni Chorwację bardziej
atrakcyjnym rynkiem dla inwestorów
Po akcesji do UE Chorwacja zostanie objęta Procedurą Nadmiernego Deficytu (EDP), w związku z
przekroczeniem maksymalnego deficytu na poziomie 3% PKB, choć zadłużenie powyżej 60% PKB
również budzi obawy. Choć słyszy się głosy, że aktywacja procedury EDP może zostać źle odebrana,
analitycy Erste postrzegają aktywację procedury raczej jako szansę dla Chorwacji. Związane z tym
wezwanie do wdrożenia środków naprawczych przez Chorwację z myślą o konsolidacji fiskalnej w
średnim okresie może być postrzegane jako nawiązanie do polityki MFW, ponieważ powinno przełożyć
się na stabilizację w obszarze polityki fiskalnej i zagwarantować uważniejsze stosowanie się do jej
założeń.
Ponadto Chorwacja będzie zobowiązana do realizacji postanowień Paktu stabilności i wzrostu w postaci
tzw. sześciopaku, który przygotowuje do podejmowania dalszych działań w obszarze polityki fiskalnej
oraz inicjatyw o charakterze makroekonomicznym i nadzorczym, odchodząc od celów nominalnych w
kierunku celów strukturalnych.
– Ważnym filarem sześciopaku UE jest zasada ograniczania zadłużenia, w myśl której dług
przekraczający dozwolony poziom ma zostać ograniczony o 1/20, co w efekcie oznacza konieczność
wyhamowania jego obecnego wzrostu. Podsumowując, sześciopak będzie miał kluczowe znaczenie dla
ustabilizowania sytuacji fiskalnej w średnim okresie, co pozwoli ograniczyć ryzyko ponoszone przez
potencjalnych inwestorów – twierdzi Alen Kovac.
Erste Group jest wiodącym dostawcą usług finansowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Około 47 tys. pracowników obsługuje 16,6 mln
klientów poprzez 2.900 oddziałów w 7 państwach (Austria, Czechy, Słowacja, Rumunia, Węgry, Chorwacja i Serbia). W I kw. 2013 roku Erste
Group osiągnęło łączną wartość aktywów na poziomie 213,0 mld EUR, zysk netto w wysokości 176,2 mln EUR oraz wskaźnik kosztów do
dochodów na poziomie 52,7%.
3/4
Dział analiz:
Alen Kovac (Chief Economist, Erste Bank Croatia)
Tel: +38 56237 - 1383
E-Mail: [email protected]
Departament prasowy:
Hana Cygonková (Head of External Communications)
Carmen Staicu (Group Press Officer)
Linda Michalech (Group Press Officer)
Tel: +43 50100 - 11675
Tel: +43 50100 - 11681
Tel: +43 50100 - 11676
E-Mail: [email protected]
E-Mail: [email protected]
E-Mail: [email protected]
Ta informacja prasowa dostępna jest również na naszej stronie internetowej www.erstegroup.com/pressrelease.
Erste Group jest wiodącym dostawcą usług finansowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Około 47 tys. pracowników obsługuje 16,6 mln
klientów poprzez 2.900 oddziałów w 7 państwach (Austria, Czechy, Słowacja, Rumunia, Węgry, Chorwacja i Serbia). W I kw. 2013 roku Erste
Group osiągnęło łączną wartość aktywów na poziomie 213,0 mld EUR, zysk netto w wysokości 176,2 mln EUR oraz wskaźnik kosztów do
dochodów na poziomie 52,7%.
4/4