Średniowieczny wizerunek śmierci – „Rozmowa Mistrza Polikarpa

Temat: Średniowieczny wizerunek śmierci – „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią”.
Jest to utwór napisany przez anonimowego autora w XV wieku w formie dialogu. Utwór jest
najdłuższym polskim średniowiecznym wierszem. Nie zachował się do dzisiaj w całości i urywa się na
438 wersie, w trakcie kolejnej wypowiedzi śmierci.
1) Śmierć roztacza przed Polikarpem obraz swej potęgi i bezwzględności, mówi, że panuje nad
całym ziemskim życiem. Śmierć jawi się, jako wielka znawczyni człowieka, jego obyczajów,
charakterystycznych dla każdego zawodu i stanu. Opisuje, że po papieża i żebraka przyjdzie
tak samo. Utwór jest satyryczny i moralizująco – dydaktyczny. Wyraźnie podkreślony jest
motyw „vanitas” – przemijania, marności.
2) Wizerunek śmierci w rozmowie Mistrza Polikarpa.
a) Polikarp ujrzał śmierć w postaci odrażającego, szkaradnego, kobiecego ciała okrytego
białą chustą, płachtą.
b) Śmieć przedstawia się, jako istota potężna, przechwala się swoją wiedzą nad wszystkimi
ludźmi i traktuje wszystkich po równo.
c) Polikarp zwraca się do śmierci słowami: „miła śmierci” i słucha ich przechwałek.
d) Śmierć jest okrutna, zarozumiała, złośliwa i naśmiewa się z Polikarpa.
e) Śmierć pojawiła się, gdy pojawił się grzech pierwszych ludzi.
3) Elementy obyczajowe i satyryczne.
Autor zarysował obraz współczesnych sobie typów ludzkich, przedstawiciel stanów,
zawodów, wskazując ich wady, drwiąc z nich, grożąc karą. Krytykuje plebanów, oszukujących
karczmarzy, źle prowadzące się kobiety, niesprawiedliwych sędziów itd. Przedstawione w
utworze obrazki satyryczne poszerzają wiedzę o życiu codziennym w epoce średniowiecza.