Socjologia_ogólna
Transkrypt
Socjologia_ogólna
WyŜsza Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej Kierunek studiów: INFORMATYKA Przedmiot: Socjologia ogólna Specjalność: PRZEDMIOT DO WYBORU GRUPA A Liczba godzin w semestrze 1 3 ECTS WYKŁADOWCA II III IV 30 w 5 Prof. zw. dr hab. Jacek Wódz, prof. dr Zdzisława Dacko-Pikiewicz FORMA ZAJĘĆ wykład CELE PRZEDMIOTU Poznanie podstawowych koncepcji i teorii związanych tym z zakresem części problematyki socjologii ogólnej, która obejmuje wiedzę o grupach społecznych, opartych na bezpośrednich interakcjach – tzn. mikrostruktur społecznych. Wiedza: rozumienie podstawowych pojęć socjologicznych; rozumienie zasadniczych procesów społecznych mających miejsce w małych grupach; znajomość podstawowych typologii grup społecznych rozumienia wpływu czynników społecznych i grupowych na zachowania jednostek. EFEKTY KSZTAŁCENIA I 2 V VI Kompetencje: umiejętność analizy tekstu naukowego, znajomość słownictwa merytorycznie związanego z mikrosocjologią, umiejętność analizy współczesnych procesów społecznych w kontekście poznanych teorii socjologicznych. Postawy: znajomość tworzenia się takich zjawisk jak stereotypy, uprzedzenia i dyskryminacja w grupie pozwala na monitorowanie własnych zachowań społecznych i większą tolerancję względem „Innego”. WARUNKI WSTĘPNE TREŚĆ PRZEDMIOTU --- W ramach zajęć z Socjologii poruszone zostają podstawowe koncepcje teoretyczne związane z funkcjonowaniem małych grup społecznych, m.in.: - Człowiek - istota społeczna oraz relacja Jednostki wobec społeczeństwa (z zakresu socjologii humanistycznej); - Koncepcje dotyczące osobowości, socjalizacji, teorii postaw, toŜsamości i jaźni w literaturze przedmiotu; Teorie grupy społecznej (nurt interakcjonizmu symbolicznego oraz podejście funkcjonalnostrukturalne); struktura grupy społecznej (wartości wspólnogrupowe, funkcje grupy, więź społeczna w grupie, organizacja wewnętrzna grupy, komunikacja i łączność w grupie); - typologia grup społecznych (grupy formalne, nieformalne, typologie F. Tonniesa i CH.H. Cooley’a) - teoria grup odniesienia (grupy odniesienia normatywnego i porównawczego, mechanizm względnego upośledzenia lub uprzywilejowania społecznego); Wiedza o interakcjach według „oficjalnej nauki” (na przykładzie podręcznika Newcomba); teoria „naturalnej” wymiany G.C. Homansa, - norma wzajemności (powstawanie więzi grupowych, podziału pracy i relacji pomiędzy pozycjami społecznymi); - sprawiedliwość w wymianie społecznej; - analiza transakcyjna Erica Berne’a,; - teoria „symbolicznej interakcji” George’a Herberta Meada, - teorie dotyczące ról społecznych (role formalne i nieformalne, internalizacja roli, instytucje społeczne a role społeczne ich członków); jednostka a otoczenie społeczne: ku orientacji ja-inny; teoria integracji i dezintegracji społecznej (dezintegracja normatywna i funkcjonalna, hipoteza krzywej „i”, opinia społeczna i stereotypy; metody integracji normatywnej i funkcjonalnej) - koncepcja Ervinga Goffmana: Człowiek w teatrze Ŝycia codziennego (człowiek społeczny LITERATURA METODY NAUCZANIA POMOCE NAUKOWE PRZYKŁADOWE TEMATY PROJEKTÓW SPOSÓB I WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU PRZYKŁADOWE ZAGADNIENIA (ew. pytania) EGZAMINU/ ZALICZENIA jako aktor, występy, fasada, kulisy i scena społecznych występów); charakterystyka instytucji totalnych; Podstawowa: 1. Blau P. M., Sprawiedliwość w wymianie społecznej, w: Współczesne teorie wymiany społecznej, red. M. Kempny, J. Szmatka, Warszawa 1992. 2. Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 2001. 3. Współczesne teorie wymiany społecznej, red. M. Kempny, J. Szmatka, Warszawa 1992. 4. Uzupełniająca: 5. Goffman E., Instytucje totalne, w: Elementy teorii socjologicznej, Warszawa 1976. 6. Gofmann E., Człowiek w teatrze Ŝycia codziennego, Warszawa 2000. 7. Gouldner A.W., Norma wzajemności. Preliminaria, w: Współczesne teorie wymiany społecznej, red. M. Kempny, J. Szmatka, Warszawa 1992. 8. Ikrzemiński I., Co się dzieje między ludźmi, Warszawa 1992. 9. Łoś M., „Role społeczne” w nowej roli, w: Małe struktury społeczne, wybór i wstęp I. Madej, Lublin 1999. 10. Małe struktury społeczne, wybór i wstęp I. Madej, Lublin 1999. 11. Mikołajewska B., Ku orientacji ja-inny, w: Małe struktury społeczne, wybór i wstęp I. Madej, Lublin 1999. Omówienie literatury przedmiotu, dyskusja nad zjawiskami i procesami społecznymi zachodzącymi w ramach małych grup społecznych. ----- Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywna ocena z kolokwium kończącego semestr. Ocena odzwierciedla takŜe aktywność i przygotowanie do zajęć studenta. Przykłady pytań: - Omów koncepcję opisującą człowieka jako istotę społeczną. - Podaj definicje jednostki ludzkiej funkcjonujące w naukach społecznych; - Przedstaw koncepcje dotyczące osobowości (ew. socjalizacji, teorii postaw, toŜsamości i jaźni) funkcjonujące w literaturze przedmiotu; Omów znane Ci teorie grupy społecznej; Zdefiniuj i podaj znane Ci wartości wewnątrz grupowe; - Omów zjawisko więzi społecznej w grupie; - Omów organizację wewnętrzną małej grupy społecznej, - W jaki sposób funkcjonuje komunikacja i łączność w grupie społecznej? - Podaj znane Ci z literatury przedmiotu typologie grup społecznych - Przedstaw typologie grup społecznych F. Tonniesa i CH.H. Cooley’a; - Jakie zjawiska mające miejsce w małych grupach społecznych opisuje teoria grup odniesienia? Przedstaw teorie naturalnej” wymiany G.C. Homansa, - Opisz funkcjonowanie grup społecznych w oparciu o normę wzajemności; - Na jakich podstawach opiera się sprawiedliwość w wymianie społecznej? - Przedstaw koncepcję analizy transakcyjnej Erica Berne’a; - Podaj ramy teorii „symbolicznej interakcji” George’a Herberta Meada, - WskaŜ znane Ci teorie dotyczące ról społecznych; Podaj przyczyny dezintegracji normatywnej (funkcjonalnej) w grupie; - Opisz metody integracji grupy; - Przedstaw hipotezę krzywej „i”; - Opisz genezę i funkcjonowanie stereotypów w społeczeństwie. Człowiek społeczny jako aktor- opisz koncepcję E. Goffmana; - Podaj charakterystykę instytucji totalnych