GRZESZENIE (27) sb n Pierwsze i drugie e jasne, końcowe

Słownik polszczyzny XVI wieku - wersja elektroniczna
hasło: GRZESZENIE (stan na dzień: 05-07-2015)
www.spxvi.edu.pl
strona 1/1
GRZESZENIE (27) sb n
Pierwsze i drugie e jasne, końcowe pochylone.
sg N grzeszeni(e) (1). ◊ G grzeszeniå (15). ◊ D grzeszeniu (6). ◊ A grzeszenié (1). ◊ I grzeszeni(e)m
(1). ◊ L grzeszeniu (3).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde s. v. grzeszność w objaśnieniu oraz bez cytatu s.v. grzeszyć.
Przekraczanie przykazań bożych lub kościelnych (27) : ForCnR E3; Potrzebá niegdy przypędza
tzłowieká ku grzeſſeniu. March3 87; I owſzemem wiarę wobietnice pańſkié/ na ſwą wołą [!] cieleſną
obrácáł/ i takżem tyi wiary na ſmiałé grzeſzenié vżywáł MurzHist S2; Abowyem małżeńſtwo
wſſelákyego grzeſſenya á zwłaſſcżá nyerządney miłosći y żądzey/ yeſt napewnyeyſſy port GliczKsiąż
Pv, P4; KwiatKsiąż C, D4v; RejPosWiecz2 93v; KuczbKat 135; BudBib Os 8/11 [2 r.]; ModrzBaz 29,
70, 79, 107v; SkarŻyw 107; W nádzieię odpuſzcżenia beſpiecżne grzeſzenie. LatHar 113; Iż P. Bog
nie ieſt ſprawcą áni przyczyną grzechu/ áni pokus do grzeſzenia. WujNT 783, 143, 529.
W charakterystycznych połączeniach: grzeszenia ujść, używać, wiarować się; od grzeszenia
odstraszać; ku grzeszeniu pobudzać się; grzeszenia nałog, zwyczaj (2); skłonny ku grzeszeniu (2); pokusa
do grzeszenia.
Wyrażenie: »swowoleństwo (a. swowolność), wolność, swoboda grzeszenia; wolność w grzeszeniu«
= licentia peccandi Modrz (4 : 1 : 1; 2): Zaprawdę w wielkiei ſwobodzie grzeſzenia/ trudno ieſt [...]
ſprawiedliwie żyć. KwiatKsiąż E; ModrzBaz 72, 73, 141; gdyż y ná on czás [...] przewrotni ludzie
ſłowá y piſmá iego pſowáli/ y ku wolnośći grzeſzenia ich náćiągáli. WujNT 532, 546 marg, Cccccc4.
Cf GRZECH, GRZESZYĆ, NIEGRZESZENIE
HG