Młode pokolenie – najlepsza inwestycja
Transkrypt
Młode pokolenie – najlepsza inwestycja
4 Borkowo Rewa Koszarawa Potęgowo Trwa rozbudowa szkoły Promenada wzdłuż plaży Jelcz dla strażaków Inwestycje drogowe 6 6 Przegląd Samorządowy nr 9 (22) wrzesień 2013 6 miesięcznik bezpłatny p o m o r z e Miasto i Gmina Gniew w Gdańskim Obszarze Metropolitalnym s. 2 ]] Multimedialne programy historyczne i geograficzne Meridian Młode pokolenie – najlepsza inwestycja – cyfrowe mapy w każdym domu Rozmowa z burmistrzem gminy Kartuzy, Mirosławą Lehman samorząd zakupił ? Kartuski dla wszystkich szkół i uczniów multimedialny atlas świata i multimedialny ćwiczeniowy atlas historyczny firmy Meridian. W ten sposób Kartuzy stały się jednym z kilku miast w Polsce, gdzie uczniowie mają dostęp bezpłatnie do map geograficznych i historycznych. Dlaczego podjęto taką decyzję? Podejmując taką decyzję ani przez moment nie miałam wątpliwości o jej słuszności, a tym samym celowości, ponieważ chyba już nikogo nie muszę przekonywać, że inwestycja w młode pokolenie jest najlepszą inwestycją. Zresztą nie jedyną, jaką dokonałam. ? Jakie są korzyści tego zakupu? O korzyściach najlepiej wypowiedzieliby się nasi uczniowie, którzy w swych codziennych działaniach w szkole korzystają z tych zasobów multimedialnych. A że korzystają wiemy. W ostatnim czasie w ramach różnego rodzaju podejmowanych działań, w tym również ze środków EFS z programu POKL, zakupiliśmy programy multimedialne dla wszystkich gimnazjów w gminie Kartuzy do wszystkich przedmiotów realizowanych w szkole. Dodatkowo zapewniamy bezpłatny dostęp wszystkim nauczycielom do platformy edukacyjnej nauczyciel.pl oraz umożliwiliśmy nauczycielom umieszczenie swoich lekcji z możliwością udostępniania ich online na platformie Fronter, zasoby te mogą też być wykorzystywane jako narzędzie poza sieciowe. Widać więc, że działamy wielotorowo i wielowymiarowo, bo z jednej strony mamy ucznia, a z drugiej strony nauczyciela. Dzisiejsza szkoła to platforma nieustannych konfrontacji, gdzie chcąc zrobić wszystko dla ucznia nie możemy jednocześnie zapomnieć o nauczycielu i zmieniającym się wciąż środowisku nieuchronnej cyfryzacji. zasoby edukacyjne ? Wartościowe bezpłatnie udostępnione szkołom i uczniom są istotnym elementem cyfrowej szkoły. Czy zatem szkoły w Kartuzach to szkoły nowoczesne? Co należy rozumieć pod pojęciem „szkoła cyfrowa”? Mogę powiedzieć i to z wielką satysfakcją, że szkoły w gminie Kartuzy są nowoczesne, bo nigdy wcześniej nie działaliśmy w zakresie edukacji w tak szerokim spektrum na każdym szczeblu edukacji, począwszy od przedszkola a skończywszy na gimnazjum, co łatwo zobrazować przykładami: w roku 2009 utworzyliśmy cztery punkty przedszkolne, jedno przedszkole „Akademia Przedszkolaka” (dla 100 przedszkolaków), w 2013 doposażymy już istniejące PP, i utworzyliśmy 1 PP zupełnie nowy w Prokowie, oraz 2 nowe oddziały przedszkola w Mezowie i w Brodnicy Górnej (łącznie na edukację przedszkolną skierowaliśmy wsparcie w wysokości ok. 5 mln zł). W dwunastu szkołach podstawowych utworzyliśmy gabinety logopedyczne, które wyposażyliśmy w najnowocześniejszy sprzęt komputerowy i multimedialny do korekty wad wymowy i szeroko rozumianej terapii pedagogicznej. Gabinety wykorzystywane są do tej pory. Równolegle w ramach różnych programów i zadań własnych doposażaliśmy placówki w sprzęt do korekty postawy i wiele innych wartościowych pomocy dydaktycznych. Wykorzystywaliśmy każdą nadarzającą się okazję pozyskania środków z różnych źródeł pomocowych, aby szkoły stawały się coraz nowocześniejsze. Nie mogę też nie powiedzieć o narzędziu, które dedykowaliśmy przede wszystkim rodzicom, ponieważ zakupiliśmy w ramach projektu POIG Działania 8.3 realizowanego w trybie konkursowym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 379 komputerów wraz z drukarkami, które stanowią wyposażenie każdej klasy, pokoju nauczycielskiego, biblioteki, jako podstawowego narzędzia do wdrożenia e-dziennika wraz z bezpłatnym dostępem dla wszystkich rodziców naszych uczniów. Tam, gdzie było to najpilniejsze zakupiliśmy sprzęt komputerowy na wyposażenie klasopracowni, w jednej z nich te najnowszej generacji, tzn. z ekranami dotykowymi, a 40 zestawów komputerowych wraz z bezpłatnym dostępem do internetu trafiło do rodzin zagrożonych wykluczeniem cyfrowym. I to jeszcze nie koniec naszych działań, bo każde z naszych gimnazjów może pochwalić się posiadaniem Laboratorium Mobilnym firmy ALTAY, światowego potentata w tworzeniu najnowocześniejszych pomocy naukowych do przedmiotów ścisłych oraz zestawami Sonda do eksperymentów z fizyki. Nie mogę powiedzieć z dokładnością liczby, ale myślę, że nie przesadzę, jak powiem, że każda z naszych szkół jest wyposażona w tablice multimedialne i projektory. Z pewnością nie o wszystkim powiedziałam, ale mogę zapewnić, że szkoły w gminie Kartuzy są cyfrowymi placówkami edukacyjnymi. multimedialne atlasy trafią ? Kiedy do szkół? Zakupione przez nas programy multimedialne przekażemy dyrektorom poszczególnych placówek oświatowych, a oni już sami zadecydują w jaki sposób te pomoce będą udostępniane i wykorzystywane przez nauczycieli i uczniów. Z map i atlasów firmy Meridian uczniowie i nauczyciele mogą korzystać również w domu. Każda szkoła otrzymała licencję na kopiowanie bez ograniczeń w ramach jednostki. aby samorządy wyposażyły ? Pomysł, szkoły i uczniów w multimedialne narzędzia historyczne i geograficzne firmy Meridian popierają pracownicy naukowi Katedry Geografii i Historii Uniwersytetu Gdańskiego. Dlaczego zatem tylko nieliczne samorządy decydują się na takie unowocześnienie oświaty, czy to brak rozeznania, czy też kwestia finansowa? Myślę, że odpowiedź zawarła pani w pytaniu. Z pewnością wszyscy doceniają i są świadomi wartości nowoczesnych narzędzi dydaktycznych, jednak finanse nie pozostawiają złudzeń, budżet gminy nie jest z gumy, często realia w zderzeniu nawet z najlepszym pomysłem, każą nam zrobić krok do tyłu albo co najmniej zatrzymać się na dotychczasowym etapie. Życzmy sobie, aby takich sytuacji, szczególnie w odniesieniu do oświaty, było jak najmniej. jest koszt zakupu programów ? A jaki multimedialnych firmy Meridian? Rozumiem, że to dla kilkunastu szkół i tym samym kilku tysięcy uczniów? Trudno mi się odnieść jednostkowo do ceny jakieś sztuki, tym bardziej, że inwestujemy kompleksowo w wyposażenie. Mogę powiedzieć, że na przestrzeni ostatnich lat podczas mojej kadencji tylko z miękkich (nie stanowiących cross fainancingu) działań w oświatę zainwestowaliśmy dodatkowo ponad 10 mln zł. A to już mówi samo za siebie – z naciskiem, że są to tylko miękkie działania. A odnosząc się do kosztów zakupu atlasów multimedialnych i map historycznych firmy Meridian – to przy dobrym planowaniu lub rozłożeniu w czasie realizacji takich zakupów nie stanowią one wielkiego obciążenia dla naszego budżetu. Tym bardziej, że wielokrotnie podkreślam, że inwestycja w młode pokolenie jest najlepszą inwestycją. Dziękuję rozmawiała Hania Maliszewska Przegląd Samorządowy Przegląd Samorządowy z powiatów Fot. M. Lipiński | StudioA pomorze Miasto i Gmina Gniew w Gdańskim Obszarze Metropolitalnym 8 lipca tego roku do Gdańskiego Obszaru Metropolitalnego przyjęto Gminę Gniew jako 45 członka zwyczajnego (samorządowego), biorąc przykład z pobliskiego Pelplina. Było to wynikiem pozytywnego zaopiniowania na sesji 29 maja przez gniewskich radnych uchwały rozstrzygającej o przystąpieniu Gniewu do GOM. – Chcemy być bliżej metropolii – referował stanowisko gniewskich władz Wojciech Szulc, zastępca burmistrza miasta i gminy Gniew – Dzięki temu można łatwiej i więcej. Mieszkańcy: 16 038 Powierzchnia: 6,23 km2 Wydatki na mieszkańca: 2519 zł Strona internetowa: www.gniew.pl Władze: Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska – Burmistrz Walentyna Czapska – Przewodnicząca Rady Miejskiej M iasto i Gmina Gniew położona jest nad ujściem Wierzycy do Wisły, w powiecie tczewskim. To jedno z najpiękniejszych nadwiślańskich miasteczek, w którym czas jakby się zatrzymał. Miasto pełne jest wąskich i krętych uliczek, tajemniczych zakamarków, czuć tu średniowieczny klimat. Gniew jest miastem, które może poszczycić się najcenniejszym w województwie pomorskim i największym zespołem zabytkowych kamienic. Historia niektórych z nich sięga nawet XIV wieku. Tym, co absolutnie wyróżnia Gniew spośród innych miast i miasteczek Pomorza, są datowane na XV wiek „gniewskie leby”, czyli świetnie zachowane domy podcieniowe znajdujące się po zachodniej stronie rynku na Placu Grunwaldzkim. Zamek Krzyżacki w Gniewie jest jednym z prężniejszych w Europie ośrodków krzewienia tradycji średniowiecznych. To nie tylko zabytek, ale i miejsce spotkań bractw rycerskich, spektakli i inscenizacji historycznych, a także ośrodek dawnego rzemiosła – rycerze i ich damy z całej Polski zamawiają na podzamczu kolczugi, miecze i elementy zbroi. Gmina Gniew to najbardziej na południe wysunięta gmina Gdańskiego Obszaru Metropolitalnego. Dzięki przystąpieniu do stowarzyszenia możliwa będzie ściślejsza współpraca Trójmiasta z samorządami z południa metropolii, a potencjał kulturowy i turystyczny gminy zostanie wzmocniony. ]] powiat tczewski Kociewskie Unikaty na Jarmarku Dominikańskim T radycyjnie już jedno popołudnie na Targu Węglowym w Gdańsku w ramach Jarmarku Dominikańskiego należało do regionu kociewskiego. 8 sierpnia odbyły się tam po raz dziewiąty „Unikaty z Kociewia”. Impreza ta ma na celu przede wszystkim turystyczną promocję regionu kociewskiego. Organizatorami „Unikatów” jest Powiat Tczewski i Powiat Starogardzki we współpracy z Lokalną Organizacją Turystyczną „Kociewie”. Tego dnia na scenie swój dorobek artystyczny zaprezentowały takie zespoły, jak: Kapela Kociewska ze Starogardu Gdańskiego, Zespół Pieśni i Tańca FRANTÓWKA z Tczewa, Tczewska Formacja Szantowa oraz JORDAN. Gwiazdami wieczoru były formacje: AJAGORE z Tczewa oraz Joanna Knitter Blues & Folk Connection. Na Targu Węglowym można było również zobaczyć regionalne rzemiosło czy posmakować kociewskich przysmaków – fefernusków czy też aroniowych soków i nalewek. Osadę rycerską rozbili na placu rycerze z Grodziska z Owidz. Profesjonalną informacją turystyczną służyli mieszkańcom Trójmiasta oraz przyjezdnym pracownicy LOT „Kociewie”. – Możliwość obecności na Jarmarku św. Dominika jest dla nas bardzo ważna – podkreśla wicestarosta tczewski, Mariusz Wiórek. – Tutaj bowiem mamy okazję dotrzeć z naszą ofertą do potencjalnych turystów nie tylko z Trójmiasta, ale z całej Polski oraz zagranicy. ]] powiat sztumski Na pomoc kasztanowcom P omóżmy kasztanowcom to zapoczątkowany w 2005 roku przez Fundację Nasza Ziemia i Clear Channel Poland program ochrony kasztanowców i edukacji ekologicznej. Od roku 2012 także powiat sztumski jest partnerem programu i prowadzi własną kampanię pod hasłem „Wielkie kasztanobranie”. Zasada „Wielkiego kasztanobrania” jest prosta. Samorząd zachęca przedszkola i szkoły do zbierania kasztanów oraz przekazania ich do współpracującej ze starostwem firmy Pharmeco. Za każdy kilogram zebranych owoców firma przekazuje środki na realizację programu „Pomóżmy kasztanowcom”. Pieniądze zostają wykorzystane na pomoc drzewom rosnącym w powiecie sztumskim, m.in. zakup budek lęgowych dla sikor – naturalnych wrogów szrotówka kasztanowcowiaczka. Dodatkową wartością akcji jest czas, który wspólnie spędzony przez rodziny w parkach, pozwala w pełni cieszyć się końcem lata i początkiem jesieni. W 2012 roku starostwo sztumskie przeprowadziło kampanię w 21 placówkach edukacyjnych na terenie powiatu. Uczestnicy akcji zebrali łącznie 5 ton kasztanów, za które zakupiono budki lęgowe dla sikor i zorganizowano happeningi dla dzieci. Dzieci poznały rolę, jaką kasztanowce odgrywają w przyrodzie i przemyśle oraz metody ochrony tego cennego gatunku drzew. Bawiły się przy tym wyśmienicie. Już niedługo rusza druga edycja akcji „Wielkie kasztanobranie”. Uczestnicy akcji deklarują gotowość zebrania jeszcze większej ilości kasztanów i objęcia ochroną kolejnych drzew. Zachęcamy wszystkich do przyłączenia się do kampanii. Kasztanobranie trwa od 30 września do 30 października. ]] powiat kartuski Festiwal Przyjemności Muzycznych W sobotę i niedzielę 10 i 11 sierpnia w Ostrzycach odbył się V Festiwal Przyjemności Muzycznych. Festiwal rozpoczął koncert Gaby Janusz. Następnie na scenie pojawiła się Mela Koteluk, zdobywczyni tegorocznych Fryderyków w kategoriach Debiut Roku i Artystka Roku. Na zakończenie wieczoru wystąpił znakomity duet gwiazd polskiej sceny muzycznej: Andrzej Sikorowski i Grzegorz Turnau. Panowie zaprezentowali program muzyczny „Pasjans na dwóch” zawierający zarówno utwory z kariery solowej artystów, jak i utwory napisane wspólnie. Drugi dzień festiwalu rozpoczęła Krystyna Gedzik – laureatka Festiwalu Piosenki Angielskiej, po niej na scenie zaprezentował się Jarosław Chojnacki w autorskich interpretacjach klasyków poezji. Na zakończenie na scenie zagościła Hanna Banaszak, piosenkarka, której nikomu przedstawiać nie trzeba. Występ artystki określony został jako genialny, a publiczność nagrodziła ją owacjami na stojąco. Koncerty prowadziła Krystyna Stańko, organizatorem imprezy był Zarząd Powiatu Kartuskiego, a realizatorem Wydział Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Kartuzach przy współpracy Gminnego Ośrodka Kultury w Somoninie. Wydawca: NIUS Hania Maliszewska, 83-400 Kościerzyna ul. Żurawinowa 6, tel. tel. 509 014 126, e-mail: [email protected] Opracowanie graficzne i skład: StudioA, e-mail: [email protected], www.facebook.com/fotogniew Zdjęcia nie podpisane pochodzą z archiwum redakcji. Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzegamy sobie prawo do zmian tytułów i opracowania redakcyjnego tekstów. 2 Przegląd Samorządowy Pomorze wrzesień 2013 Przegląd Samorządowy Pomorze wrzesień 2013 3 Przegląd Samorządowy z miast, gmin i sołectw ]] Kolbudy ]] Żukowo Stare centrum zagospodarowane Z ministrem o funduszach W Pruszczu Gdańskim odbyło się spotkanie wiceministra rozwoju regionalnego Pawła Orłowskiego z samorządowcami powiatu gdańskiego. Gminę Kolbudy reprezentował zastępca wójta Marek Goliński. Głównym tematem spotkania były sprawy dotyczące współpracy Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego i gmin powiatu gdańskiego w procesie programowania i aplikowania o fundusze Unii Europejskiej na lata 2014–2020. W spotkaniu oprócz samorządów powiatu wziął udział członek Zarządu Województwa Pomorskiego Ryszard Świlski. – Przez wiele lat współpracowałem w obszarze funduszy unijnych z Pawłem Orłowskim – powiedział Przegląd Samorządowy z miast, gmin i sołectw Marek Goliński. – Wówczas ja jako dyrektor Wydziału Zarządzania Funduszami Europejskimi w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku, Paweł Orłowski jako wiceprezydent Sopotu. Znamy się doskonale. Również wicemarszałek województwa pomorskiego Ryszard Świlski jest osobą, z którą od lat ściśle współpracujemy, tym bardziej że jest on przedstawicielem naszego powiatu w Samorządzie Województwa Pomorskiego. Tworzymy zgraną drużynę. I myślę, że dzięki wzajemnej życzliwości, doświadczeniu i ciężkiej pracy uda nam się zrealizować w gminie Kolbudy wiele wspólnych i ciekawych projektów w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej 2014–2020. JG Na początku sierpnia został przeprowadzony techniczny przegląd parku w Żukowie. Działają wszystkie lampy, oświetlenie ogrodowe, a najbardziej spektakularny test dotyczył fontanny. Fontanna jest bowiem nie tylko systemem dysz pod ciśnieniem, ale ma wbudowane barwne oświetlenie w podłożu. T Od lewej: wiceminister Rozwoju Regionalnego Paweł Orłowski, zastępca wójta gminy Kolbudy Marek Goliński, wicemarszałek województwa pomorskiego Ryszard Świlski i burmistrz Pruszcza Gdańskiego Janusz Wróbel est wypadł pomyślnie – kolorowa fontanna trysnęła wodą. Wkrótce, po niezbędnych procedurach i ostatecznym wykończeniu inwestycji, park zostanie oddany do użytku mieszkańców. Park jest złożony z dwóch kondygnacji, wyposażony w system oświetlenia (stylowe lampy), fontannę, ławeczki, dwa place zabaw dla dzieci. W parku posadzono specjalnie dostosowaną do tego miejsca roślinność ozdobną i jednocześnie ]] Sierakowice Kaszubska Noc pod Gwiazdami 7 sierpnia 1993 roku, w drugi miesiąc deszczowych wakacji udało się „załatwić pogodę” i na boisko przy ul. Dworcowej w Sierakowicach ściągnąć tłum ludzi. Wystąpili goście z Kowna – Litwy, z Termali – Włochy. Zespół muzyczny Koral z Sierakowic śpiewał: „...dla nas ta noc pod gwiazdami”. Następne imprezy pod nazwą „Noc pod gwiazdami” odbywały się nad Jeziorem Gowidlińskim, a od roku 2001 w Sierakowicach na nowej scenie Amfiteatru Szerokowidze. Specyfiką imprezy jest to, że zawsze występuje „gwiazda” estrady. Sierakowice gościły m.in. Kabaret Długi, Rudi Szuberta, Andrzeja Rybińskiego, zespół Bohema, Sławka Wierzcholskiego, zespół Leszcze, Szymona Wydrę, Braci Cugowskich, Norbiego, Krystynę Giżowską, zespół Manchester, Tomka Makowieckiego, Weronikę Korthals, Don Vasyla, zespół Big Day i Baciary, Anię Wyszkoni z zespołem Łzy, Kabaret Klika oraz zespoły Skaner, Feel i Enej. W t ym roku Gminny Ośrodek Kultur y w Sierakowicach zorganizował „Kaszubską Noc pod Gwiazdami” już po raz 21. oraz „III Zlot Pojazdów PRL”. Podczas zlotu zaprezentowały się coraz mniej uczęszczane na drogach małe i duże Fiaty, Warszawy, Syreny i motocykle. Z wielką pasją właściciele aut wymieniali dane techniczne pojazdów. Sierakowice odwiedziło wielu miłośników starych pojazdów, dla których przygotowano mnóstwo atrakcji. Całość imprezy uświetnił koncert Kamila Bednarka. „Kaszubska Noc pod Gwiazdami” już od wielu lat wpisana jest w powiatowy kalendarz imprez i cieszy się dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców Pomorza i turystów. Trwa rozbudowa szkoły Do końca roku potrwa rozbudowa Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borkowie. Powstanie tu nie tylko całkiem nowa część dydaktyczna, ale również sala gimnastyczna z całym zapleczem. W ramach rozbudowy szkoły powstaną cztery nowe sale lekcyjne, jadalnia (dwukrotnie większa od obecnie istniejącej), świetlica z salką do odrabiania lekcji, toalety i dwa patia, czyli wewnętrzne dziedzińce. Jedno z nich będzie służyło na potrzeby jadalni (uczniowie będą mogli spożywać posiłki także na świeżym powietrzu), a drugie – przedszkola (do gier i zabaw). Z kolei sala gimnastyczna to obiekt wolnostojący, połączony ze szkołą łącznikiem. Składa się na nią boisko o wymiarach 20 x 32 m wraz z trybunami, a także: sala do judo, salka do gimnastyki korekcyjnej, siłownia i zaplecze socjalno-sanitarne (natryski, toalety, szatnie, magazyn i in.). Teren wokół szkoły zostanie urządzony pod zajęcia sportowe. Powstanie boisko trawiaste do piłki nożnej, a także bieżnia trzytorowa, skocznia do skoków wzwyż i w dal oraz rzutnia do rzutu kulą. Inwestycja pochłonie prawie 7,5 mln zł! Część środków na ten cel gmina Pruszcz Gdański pozyskała z Ministerstwa Sportu oraz z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). 4 Przegląd Samorządowy Pomorze wrzesień 2013 Projekt zagospodarowania starego centrum Żukowa jest dofinansowany w 85 proc. z budżetu Unii Europejskiej. Wszelkie elementy zawarte w projekcie są zgodne z wymaganiami i normami unijnymi. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007–2013. zaskoczenie, bo gdy plebiscyt wystartował i trwało głosowanie, przebywałem za granicą i nic na ten temat nie wiedziałem. Gdy wróciłem i dowiedziałem się o nagrodzie, humorystycznie skwitowałem, że dostałem ją chyba za to, że nie byłem obecny. oceniali Pana ? Mieszkańcy za konkretne działania czy raczej za osobowość? ]] Zblewo Wójt Pomorza 2013 P ]] Borkowo podtrzymującą grunty na skarpie. Ze względu na warunki terenu (skarpa) przewidziano dwa wejścia. Do parku można więc wejść od strony ronda K. Krefty po całkowicie płaskim podłożu, albo po schodach – od strony ulicy Gdańskiej. Schody, które są elementem podtrzymującym skarpę, również są opatrzone podjazdami dla wózków i ozdobnymi barierkami. od koniec czerwca poznaliśmy laureatów plebiscytu „Dziennika Bałtyckiego” – WÓJT POMORZA 2013. Czytelnicy wybrali najlepszych wójtów naszego województwa i gminę wiejską, w której żyje się najlepiej. Jak powiedział redaktor naczelny „Dziennika Bałtyckiego” Mariusz Szmidka, to nie pierwsza edycja tego plebiscytu: – Przez kilka lat Wójta Pomorza wybieraliśmy co roku. Teraz wracamy do tej tradycji. Nasz plebiscyt to najlepsza poza wyborami okazja, by ocenić pracę samorządowców i wyłonić tych najlepszych i najbardziej skutecznych w zarządzaniu gminą. Tytuł Wójta Pomorza 2013 został przyznany m.in. wójtowi gminy Zblewo Krzysztofowi Trawickiemu. ? jakie osiągnięcia w gminie ? A za doceniają Pana mieszkańcy najbardziej? Panie Wójcie, jak Pan ocenia znaczenie tego plebiscytu? Przede wszystkim trzeba podkreślić, że plebiscyt nie jest nowością. Już kiedyś, w 2002 roku byłem jego laureatem. Po przerwie plebiscyt został reaktywowany, najwyraźniej była taka potrzeba i rzeczywiście okazało się, że jest dobrze widziany przez społeczność lokalną. Poza tym plebiscyt ma rangę ogólnowojewódzką i to jest jego ponadlokalna wartość. ? A czy jest wiarygodny? Sądzę, że tak. Wystarczy spojrzeć na pierwszą dziesiątkę laureatów, w której znaleźli się samorządowcy z wyróżniających się gmin naszego województwa. W moim przypadku było to ogromne Wydaje mi się, że ten tytuł to raczej nagroda za popularność, sposób bycia, życzliwość, zewnętrzne ego. Chociaż na pewno nie brakowało osób, które głosowały na mnie poprzez pryzmat moich działań. Myślę, że nie bez znaczenia pozostała tutaj moja działalność polityczna jako szefa PSL na Pomorzu oraz moja działalność w Związku Gmin Pomorskich. Zadowolony i uśmiechnięty wójt gminy Zblewo Krzysztof Trawicki po otrzymaniu nagrody w plebiscycie Wójt Pomorza 2013 Jestem wójtem trzecią kadencję i od początku konsekwentnie realizowany jest określony scenariusz, który ma swoje priorytety. Przede wszystkim oświata – wszystkie nasze szkoły, stare, jak i nowe, są po prostu bajkowe. Cztery Orliki, a przy wszystkich place zabaw. Rozwój infrastruktury: drogowej i kanalizacyjno-wodociągowej. Wydzielenie terenów pod działalność przemysłową i działalność promocyjna: imprezy kulturalne, festyny, np. Przegląd Orkiestr Dętych, podczas których integrujemy się wewnętrznie, ale także rozwijamy się turystycznie, bo dla takich atrakcji, poza oczywistymi walorami przyrodniczymi, przyjeżdżają do nas turyści. To właśnie turyści, którzy nas regularnie odwiedzają, najbardziej dostrzegają zmiany i nasz rozwój infrastrukturalny i estetyczny. Przegląd Samorządowy Pomorze wrzesień 2013 5 Przegląd Samorządowy z miast, gmin i sołectw Fot. Anna Boniecka Zawody rozpoczęły się zbiórką, koło sali widowiskowo-sportowej, skąd wszyscy, z udziałem orkiestry dętej działającej przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Kartuzach, w szyku paradnym udali się na stadion. Tutaj zawody uroczyście otworzyli: wójt gminy Przodkowo Andrzej Wyrzykowski oraz Waldemar Miłejko – zastępca Pomorskiego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku, który powiedział: – Strażacy mają swoją tradycję zgodną z pragmatyką służby. Każde zawody są nawiązaniem do niej. Życzę druhom jak najlepszych wyników. Zawody prowadził st. bryg. inż. Edmund Kwidziński, komendant powiatowy PSP w Kartuzach. Sędzią głównym był st. kpt. Janusz Kobiela. Podczas zawodów 24 drużyny zaprezentowały swoje umiejętności w musztrze, sztafecie pożarniczej oraz ćwiczeniach alarmowo-bojowych. W klasyfikacji generalnej pierwsze miejsce zajęła OSP z Czeczewa. Zwycięska jednostka wystąpiła w składzie: Kazimierz Dampc, Sebastian Staroszczyk, Adrian Kreft, Daniel Groth, Daniel Toporek, Jarosław Sypion, Szymon Philipp, Grzegorz Herrmann. W 2014 r. będzie reprezentować powiat kartuski w zawodach wojewódzkich. Najlepsi zawodnicy otrzymali puchary oraz nagrody rzeczowe, ufundowane przez organizatorów i sponsorów. Zawody oglądali przybyli goście, m.in. senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk, przewodniczący Rady Powiatu Kartuskiego Mieczysław Woźniak, wicestarosta powiatu kartuskiego Bogdan Łapa, wójtowie wszystkich gmin powiatu kartuskiego oraz licznie zgromadzona publiczność. ]] Potęgowo ]] Koszarawa Inwestycje drogowe Jelcz dla strażaków W P Potęgowie realizowana jest obecnie inwestycja polegająca na przebudowie ulic gminnych: Pocztowej, Głowackiego, Słonecznej, 9 Maja, Kwiatowej. Długość remontowanych odcinków ulic wynosi łącznie 1385,65 m. Wramach inwestycji zmieniane są nawierzchnie ulic. Dobudowane zostaną również inne elementy zagospodarowania pasów drogowych, takie jak chodniki, zjazdy, zatoki postojowe czy tereny zielone. Rozbudowana została również istniejąca sieć kanalizacji deszczowej. – Drogi te wymagały remontu, co szczególnie widoczne było po okresie zimowym, kiedy można było zauważyć, iż ulice były pełne dziur i nierówności. Uciążliwości dla mieszkańców występowały w zależności od aury pogodowej, podczas opadów deszczu tworzyły się rozległe zastoiska wodne uniemożliwiające komunikację, a podczas pory suchej były źródłem zapylenia – powiedział wójt gminy Potęgowo Jerzy Waldemar Awchimieni. Mieszkańcy gminy już niedługo z przyjemnością będą jeździć po dobrych drogach i spacerować po nowo wybudowanych chodnikach. Termin zakończenia przebudowy ulic planowany jest pod koniec sierpnia 2014 r. Całkowita wartość inwestycji wynosi 2 533 514,00 złotych. od koniec lipca przed strażnicą Ochotniczej Straży Pożarnej Koszarawa odbyło się uroczyste przekazanie i poświęcenie samochodu marki Jelcz GCBAM. Uroczystość rozpoczęła się przemarszem spod remizy do kościoła w Koszarawie, gdzie odbyła się msza święta w intencji strażaków. Po mszy przy dźwiękach orkiestry mieszkańcy i goście udali się na plac przed strażnicą, gdzie odbyło się uroczyste przekazanie samochodu w połączeniu z odznaczeniem zasłużonych strażaków. 6 O rganizatorami regat był Urząd Marszałkowski Województ wa Pomorskiego, Pomorski Okręgowy Związek Żeglarski, Akademia Marynarki Wojennej, Sopocki Klub Żeglarski i Fundacja „Sport na Zdrowie”, a inicjatorem regat był Pomorski Klaster Żeglarski. Załoga z gminy Cedry Wielkie zajęła trzecie miejsce w klasie Delphia 28., na jachcie „Chylonia”, którego załogę tworzyli: Joanna Gburzyńska – Urząd Gminy Cedry Wielkie, Beata Trochymiak, Emilia Michalska, Marzena Krefft, Julia Pawłowska i Marek Świeczkowski – członkowie Klastra Logistyczno-Transportowego „Północ-Południe” z Gdańska. Klaster Logistyczno-Transportowy „Północ – Południe” jest innowacyjnym partnerstwem trójsektorowym (biznes-nauka-samorząd) o charakterze otwartym, do którego mogą przystępować G ]] Kościerzyna elem organizacji zawodów sportowo-pożarniczych OSP jest w szczególności mobilizowanie do intensywnego szkolenia pożarniczego, zmierzającego do skutecznego prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczych, ocena stanu wyszkolenia pożarniczego, popularyzacja wśród społeczeństwa zagadnień ochrony przeciwpożarowej, przygotowanie do startu w zawodach wyższego szczebla. Pow iatowe Zawody Sportowo-Pożarnicze Ochotniczych Straży Pożarnych odbyły się 18 sierpnia w Przodkowie. W konkursie zmierzyły się 24 jednostki OSP z terenu powiatu kartuskiego. Przegląd Samorządowy Pomorze wrzesień 2013 Targowisko w nowej odsłonie Z Fot. Jan Wiśniewski M ieszkańcy oraz turyści wypoczywający w gminie Kosakowo mogą już korzystać z promenady wybudowanej wzdłuż plaży w malowniczej miejscowości Rewa. Inwestycja jest kontynuacją budowy Ogólnopolskiej Alei Zasłużonych Ludzi Morza im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, która zapewnia bezpieczne przemieszczanie się przy ruchliwej jezdni. Realizacja tego przedsięwzięcia pozwoliła również na umocnienie i remont opaski betonowej oddzielającej zabudowania od plaży oraz ochronę wydm. Wybudowanie dalszego ciągu promenady skierowało ruch pieszy z ulicy Morskiej na bardziej bezpieczny deptak. Taką promocję tej urokliwej miejscowości można było zrealizować dzięki pozyskanym na ten cel funduszom unijnym w kwocie 650 tys. zł oraz środkom własnym. Zapraszamy do Rewy! 10 i 11 sierpnia odbyły się na Zatoce Gdańskiej w okolicach Sopotu I Ogólnopolskie Regaty Klastrów. W regatach udział wzięli także przedstawiciele Klastra Logistyczno-Transportowego „Północ – Południe” z Gdańska wraz ze swoim partnerem samorządowym – gminą Cedry Wielkie. podmioty fizyczne i prawne. Forma i branża klastra jest spójna z wytycznymi Strategii 2020 Województwa Pomorskiego. Celem operacyjnym jest sprawny system transportowy, zintegrowany systemu transportu zbiorowego dla zwiększenia spójności wewnętrznej regionu i mobilności mieszkańców, w tym poprawa dostępności drogowej i kolejowej obszarów o najniższej dostępności w regionie. Wzrost bazy dochodowej obszarów w zasięgu oddziaływania korytarzy i węzłów transportowych. Dzięki czemu pomorskie powinno stać się istotnym węzłem transportowo-logistycznym w kraju i regionie Morza Bałtyckiego. Dlatego też gmina Cedry Wielkie ze względu na swoje położenie jest żywo zainteresowana jak najszybszym osiągnięciem przedstawionych założeń rozwojowych. Na scenach w Wielu, Brusach, Chojnicach, Czersku i Kościerzynie odbywał się Międzynarodowy Festiwal Folkloru pod hasłem „Kaszubskie Spotkania z Folklorem Świata”. C Promenada wzdłuż plaży I Ogólnopolskie Regaty Klastrów Międzynarodowy Festiwal Folkloru Na uroczystość przekazania nowego samochodu przyjechał Waldemar Pawlak, prezes Zarządu Głównego Związku OSP RP. W środku wójt gminy Stężyca Tomasz Brzoskowski Powiatowe Zawody Sportowo-Pożarnicze ]] Rewa ]] Cedry Wielkie ]] Karsin ]] Przodkowo Rozbudowa Ogólnopolskiej Alei Zasłużonych Ludzi Morza – promenada wzdłuż miejscowości Rewa Przegląd Samorządowy z miast, gmin i sołectw przyjemnością informujemy o zakończeniu prac na kościerskim targowisku. Już od 2 sierpnia targowisko funkcjonuje w nowej odsłonie, a otwarte jest trzy dni w tygodniu – we wtorki, w piątki i soboty. Handlującym artykułami przemysłowymi udostępniona została część ulicy Ogrodowej, przy jednoczesnym zapewnieniu ruchu pojazdów ciągami komunikacyjnymi wyremontowanego parkingu. Nad bezpieczeństwem wszystkich handlujących i klientów czuwa nie tylko Straż Miejska, ale także czujne oko kamery, gdyż całe targowisko i parking to obszar monitorowany. Nowe kościerskie targowisko powstało w ramach Programu „Mój Rynek”, finansowanego z Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 Działanie „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”. Uroczyste otwarcie targowiska odbędzie się w połowie września i będzie połączone z Pierwszymi Kościerskimi Dożynkami. Mamy nadzieję, że od tego momentu wszyscy korzystający z targowiska będą mogli powiedzieć: „To mój rynek”. łówną ideą festiwalu jest wymiana i przekazywanie dziedzictwa kulturowego różnych stron świata dla podtrzymywania zwyczajów i tradycji. Festiwal rozpoczął koncert inauguracyjny, który odbył się 24 lipca w Wielu. O godzinie 19. wszystkie zespoły zgromadziły się w okolicach wielewskiego kościoła, by wyruszyć barwnym korowodem ulicami Wiela do położonego przy plaży amfiteatru. Otwarcia koncertu, przywitania gości i kilkutysięcznej publiczności dokonał wójt gminy Karsin Roman Brunke. Następnie rozpoczęły się występy wszystkich zespołów uczestniczących w festiwalu tj. zagranicznych z Meksyku, Paragwaju, Rosji, Serbii, Ukrainy i Węgier oraz polskich: „Krëbane” z Brus, „Kaszuby” z Chojnic, „Kościerzyna” z Kościerzyny, „Pobiedziska” z Wielkopolski, „Skowronki” z Podlasia oraz „Kaszuby” z Karsina i Wiela. Warto wspomnieć, że podczas festiwalu swoje stoisko miało Koło Gospodyń Wiejskich z Górek, które przygotowało pyszne potrawy regionalne oraz pan Jacek Plata z Wiela, który wytwarza wyroby regionalne. Na zakończenie koncertu odbył się kilkunastominutowy, bardzo widowiskowy pokaz sztucznych ogni, który był wspaniałym dopełnieniem tego obfitującego we wrażenia i doznania artystyczne dnia. Festiwal zakończył się koncertem finałowym, który odbył się w niedzielę 28 lipca w Brusach. Przegląd Samorządowy Pomorze wrzesień 2013 7 Przegląd Samorządowy ]] Stara Kiszewa Festiwal Dobrej Zabawy N a stadionie w Starej Kiszewie odbył się Festiwal Dobrej Zabawy, w ramach którego przeprowadzono XXI Turniej Samorządów Powiatu Kościerskiego. Imprezie towarzyszyły liczne atrakcje: występy młodych talentów, wystawa prac lokalnych artystów oraz bezpłatna strefa zabaw dla dzieci. Gwiazdą wieczoru był zespół Golden Life. Zmagania drużyn kościerskich samorządów rozpoczęły się popołudniu. W tym roku do niektórych konkurencji przystąpili również zawodnicy z partnerskiej gminy niemieckiej Lahntal, którzy gościli w Starej Kiszewie. Przedstawiciele drużyn rywalizowali w przeróżnych, widowiskowych konkurencjach, takich jak: rodzinna sztafeta, strzelanie z wiatrówki, rzut ziemniakiem do wiadra z wodą, wbijanie gwoździ, bieg „ślepego kunia”, podawanie jajka na odległość czy kręcenie hula-hop. Wiele emocji wzbudziła konkurencja „nartami po trawie” oraz sztafeta dla włodarzy, w której ostatnim zadaniem był strzał ze specjalnie przygotowanej katapulty. Drużyny prowadziły zaciętą rywalizację i z niegasnącym entuzjazmem dobrze się bawiły. Zwycięzcą tegorocznego turnieju okazała się gmina Dziemiany, tuż za nią na podium stanęła ]] Wicko Dni Gminy 2013 W sierpniu odbyło się największe święto gminy Wicko – Dni Gminy, w tym roku podzielone na trzy części, gdzie zaplanowanych było sporo atrakcji. Dnia pierwszego odbyła się uroczysta sesja Rady Gminy, podczas której burmistrz gminy Zonnebeke oraz wójt gminy Nawojowa przedstawili prezentacje bliżej opisujące ich pochodzenie, położenie oraz swoją pracę, kulturę i tradycje. Następnie odbyło się uroczyste krojenie tortu, na którym znajdowały się trzy herby gmin: Wicka oraz zaprzyjaźnionych gmin: Nawojowej i Zonnebeke. Na godziny wieczorne zaplanowane zostały występy regionalnych zespołów oraz poczęstunek w formie kuchni kaszubskiej dla wszystkich zgromadzonych gości, przygotowane w ramach projektu „Przygody Remusa sposobem na edukację kulturalno-regionalną i integrację międzypokoleniową mieszkańców gminy”. Odbyło się również przedstawienie w języku angielskim w wykonaniu uczniów SP Wicko, przedstawienie obrazujące legendę czarownicy związanej z Wickiem w wykonaniu powstałej grupy w ramach projektu „Międzypokoleniowa energia sposobem edukacji mieszkańców, promocji kulinarnej i kulturalnej regionu oraz e-aktywności seniorów”, 8 Przegląd Samorządowy z miast, gmin i sołectw ]] Pomorska Izba Rzemieślnicza Małych i Średnich Przedsiębiorstw reprezentacja gminy Stara Kiszewa, a trzecie miejsce zajęła gmina Nowa Karczma. Gdy na boisku trwały zmagania samorządowców, na scenie odbywały się liczne występy artystyczne. Zaprezentowały się grupy taneczne oraz wokalno-instrumentalne. Przez całą imprezę najmłodsi mogli bawić się do woli w bezpłatnej strefie zabaw – było malowanie twarzy, dmuchańce, mega dart, kącik malucha i ponad 7 metrowa ścianka wspinaczkowa. Dużym zainteresowaniem cieszyły się stoiska z wystawą prac lokalnych artystów – malarzy, a także stoiska z papierową wikliną oraz pracami podopiecznych Fundacji „Sprawni inaczej” z Kościerzyny. Chętni mogli kupić rękodzieła i obrazy. Uwagę zwracały również stoiska promocyjne Lokalnych Organizacji Turystycznych „Serce Kaszub” i „Kociewie”, które tłumnie oblegali goście gminy Stara Kiszewa, jak również mieszkańcy. Dodatkową atrakcją był konkurs z nagrodami, który odbywał się na stoisku LOT „Serce Kaszub”. Do dyspozycji uczestników Festiwalu Dobrej Zabawy były stoiska gastronomiczne i handlowe. Stragan z wiejskim jadłem, stoiska z domowymi wypiekami koła gospodyń wiejskich czy grillowanymi przysmakami, jak również degustacja herbaty z lipy – to tylko niektóre z przygotowanych specjałów. Ponadto były stragany handlowe z pamiątkami, gadżetami, różnorodnymi występ Iluzjonisty, występ grupy Nawojowiaków z Nawojowej oraz wiele innych atrakcji. Dzień drugi rozpoczęto od odczytania legendy o czarownicy Ernie, skąd następnie ruszyła parada z Wicka do Charbrowa. W korowodzie uczestniczyły motocykle z klubów lęborskich, Stowarzyszenie Lew Lębork z rowerzystami, orkiestra Ziemi Lęborskiej prowadzona pod kierunkiem Wiesławy Wojciechowicz, grupa bębniarzy z Wicka oraz grupy formalne i nieformalne tworzące ten kolorowy pochód. Dalsza część święta odbywała się już na stadionie sportowym w Charbrowie. Przeprowadzone zostały konkursy na Czarownicę Roku 2013, na najlepszy pojazd bajkowo-ekologiczny oraz ogłoszone zostały wyniki na najpiękniej przystrojoną posesję. Były występy grupy z Nawojowej, a także wiele atrakcji w wiosce czarownic, gdzie skorzystać było można z centrum SPA czarownic, wypić magiczne eliksiry, otrzymać paszport czarownicy, zrobić pamiątkowe zdjęcia czy też obejrzeć pokazy iluzjonisty, magiczne sztuczki klubu młodych odkrywców z SP Wicko oraz wysłuchać hymnu czarownic. Podsumowaniem tego dnia był koncert gwiazdy wieczoru – Haliny Mlynkovej, która przebojami takimi jak „Czerwone korale” czy też „W kinie, w Lublinie” oczarowała zgromadzoną publiczność. Po koncercie na niebie rozbłysły przepiękne fajerwerki. Przegląd Samorządowy Pomorze wrzesień 2013 Dobre przygotowanie zawodowe to fundament gospodarki nakryciami głowy czy popularnymi od lat „nieśmiertelnikami”. Niezapomnianą atrakcją był cukierkowy deszcz, zrzucony przez paralotniarza – z mistrzowskim startem i lądowaniem na płycie stadionu. Największą publiczność zgromadził wieczorny koncert gwiazdy – zespołu Golden Life. Wykonawcy znanych utworów takich jak „24.11.94” i „Oprócz Błękitnego Nieba” rozgrzali publiczność, która śpiewała razem z zespołem i wspaniale się bawiła. Po koncercie odbył się pokaz Fire Show i zabawa taneczna do białego rana przy zespole Hula-Gula ze Szczecinka. Pomorska Izba Rzemieślnicza Małych i Średnich Przedsiębiorstw wie jak bardzo ważną rolę odgrywa szkolnictwo zawodowe w gospodarce. Małe i średnie przedsiębiorstwa zrzeszone w organizacji według danych statystycznych szkolą ok. 5,5 tysiąca pracowników młodocianych w zawodach. D zięki dużemu zaangażowaniu rzemieślników w szkoleniu pracowników młodocianych rynek lokalny oraz regionalny jest systematycznie zasilany wykwalifikowaną kadrą zawodową z tytułem czeladnika. Rozporządzenie Ministra Edukacji z 14 września 2012 roku w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych, są bardzo korzystne dla absolwentów czeladników, dając możliwość otrzymania suplementu EUROPASS do Świadectwa Czeladniczego, w którym zawarty jest profil umiejętności i kompetencji w danym zawodzie. Europass jest wydawany w dwóch językach, ojczystym i w języku angielskim. Izby rzemieślnicze z mocy Ustawy o rzemiośle oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej są uprawnione do przeprowadzania egzaminów czeladniczych, mistrzowskich oraz sprawdzających. Co roku do egzaminu czeladniczego przystępuje ok. 2 tysięcy kandydatów na czeladnika, 180 mistrzów, jak również dużą popularnością cieszą się egzaminy sprawdzające dla młodzieży przyuczającej się do zawodu w przypadkach zawirowań możliwości ukończenia gimnazjum w proceduralnym trybie. Pomorska Izba Rzemieślnicza MSP od 2008 roku jest organem prowadzącym dla publicznej szkoły pn. Pomorskie Szkoły Rzemiosł, w Gdańsku przy ul. Sobieskiego 90, dzięki temu pracodawcy mają większy wpływ na dostosowywanie programów nauczania do zapotrzebowania rynku pracy. Od ubiegłego roku zmieniono formę wizualną egzaminów czeladniczych, nazwano to „małą maturą w zawodówce”, taki element jest bardzo ważny dla młodzieży. Bardzo często słyszymy, iż do „zawodówki” idą najsłabsi, ale tak naprawdę to jest silna odpowiedzialna młodzież, która jest mocnym fundamentem gospodarki. Według wykazu zawodów szkolnych i pozaszkolnych, w których prowadzona jest nauka zawodu u pracodawców rzemieślników, opracowanego w ZRP na podstawie: rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. nr 82, poz. 537) oraz rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, Pomorska Izba Rzemieślnicza MSP może szkolić w 124 zawodach. W tym roku izba Rzemieślnicza MSP powołała 52 komisje egzaminacyjne czeladnicze, mistrzowskie i sprawdzające. Doc. dr Henryk J. Lewandowski ]] Z cyklu: dobry obyczaj Miłość i kulinaria Dzień kolejny rozpoczęto od uroczystej mszy świętej, a tuż po niej odbyły się występy laureatów konkursu „Talenty Naszej Gminy”. Główną atrakcją dnia trzeciego był coroczny turniej jednostek samorządów terytorialnych „Wrota”, w którym w tym roku samorządowcy promowali selektywną zbiórkę odpadów. Konkurencje były oparte o tą właśnie ustawę – na szczęście nie było większych trudności z prawidłową segregacją, co pokazuje że segregacja nie jest czymś trudnym i złym. Po turnieju odbyły się występy zespołów regionalnych oraz spektakl Teatru Młodych Gotów, który był zaplanowany w ramach realizacji projektu pn. „Przygody Remusa sposobem na edukację kulturalno-regionalną i integrację międzypokoleniową mieszkańców gminy”. Sierpień to miesiąc zbiorów, tych najważniejszych w naszym klimacie. Najważniejsze święto Matki Boskiej przypadające w połowie miesiąca, ale też miesiąc wypoczynku letniego. Gdy spadają wskaźniki gospodarcze, rośnie wskaźnik urodzeń. Nie czytać gazet, nie oglądać telewizji, wyłączyć światło i zająć się tym, do czego nas natura stworzyła. Z najnowszych badań wynika, że seks jest nie tylko najlepszą darmową rozrywką na czas ekonomicznego kryzysu, ale też świetnym sposobem na odstresowanie, a także na poprawę wskaźników demograficznych. Bo nasze atawistyczne geny właśnie w sytuacji zagrożenia każą nam zbierać się do przedłużenia gatunku. Jeśli do tego dodamy, że wydzielające się podczas seksu feromony podnoszą seksualną atrakcyjność, a to ma niewątpliwy wpływ na samoocenę i pewność siebie, to można powiedzieć, że natura sama zadbała, by przygotować nas na trudne czasy. Natomiast dla starego pokolenia – to pisząc na wielkim luzie, takie skojarzenia na temat wszystkiego, co łączy ze sprawami towarzyskimi , to przyjemność jedzenia. Podobno nie żyje się samym chlebem, ale bez chleba też żyć się nie da. Jemy, żeby żyć czy żyjemy żeby jeść? Takich komunałów można mnożyć mnóstwo. Powinniśmy więc mieć ochotę na powrót do wspólnych posiłków w towarzystwie czasami przyjaciół, czasami przygodnych znajomych, często dzieci, rzadziej psów, i do przyjrzenia się bliżej różnym substancjom, które bardziej lub mniej bezmyślnie, z większym lub mniejszym apetytem ładujemy do naszych organizmów. I do zbadania wielu legend i przesądów związanych z tymi substancjami. Zaprosić najbliższych na polski chłodnik, na grecką tartę, turecki cacik, hiszpańskie gazpacho i poprosić o odmienność kulinarną, jaką przedstawiają Czerwone przewodniki Michelina, które przezorny turysta zawsze dźwiga ze sobą. Życie towarzyskie w pięknych starych restauracjach ma swój urok i daje poczucie nostalgii oraz elegancji zachowania, o co powinniśmy zabiegać. Przegląd Samorządowy Pomorze wrzesień 2013 9 Gminne wito plonów Potgowo 2013 1 wrzenia 2013r. plac przy gminnym centrum kultury w potgowie W programie: - 1300 - Msza wita Dzikczynna w kociele pw. Podwyszenia Krzya witego w Potgowie - 1400 - 1800 - uroczystoci doynkowe - przemarsz korowodu doynkowego na plac przy GCK w Potgowie - wystpy artystyczne - konkurs na "Super Soectwo 2013" - pokazy konne - rozstrzygnicie konkursu na "Chleb i wieniec Doynkowy 2013" - 1800 kabaret "JURKI" - 1930 zespó "InoRos" - zabawa taneczna przy zespole "LIFE" ponadto: - atrakcje dla dzieci - "dla kadego co smacznego" domowe wyroby - stoiska handlowe i gastronomiczne oraz wiele innych atrakcji POMORSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO w GDAŃSKU Diecezja Pelplińska Pomorska Izba Rolnicza Samorządowo - Diecezjalne Dożynki Województwa Pomorskiego Diecezji Pelplińskiej w Lubaniu k. Kościerzyny 15.09.2013 - Niedziela - Uroczystości dożynkowe 30 12 - Msza Święta Dożynkowa w Kościele w Lubaniu koncelebrowana przez Ks. Bp. Ryszarda Kasynę - Przemarsz korowodu dożynkowego - Wojewódzki Konkurs na Wieniec Dożynkowy - Wystąpienia okolicznościowe oraz dzielenie się chlebem dożynkowym 14-15.09. 2013 r. godz. 900 - 1700 XVI KASZUBSKA JESIEŃ ROLNICZA - Wystawa oraz pokaz zwierząt hodowlanych i ozdobnych - Zawody konne w powożeniu - Konkurs kulinarny - Kiermasz ogrodniczy - Ekspozycja firm obsługujących rolnictwo - Występy artystyczne Niedziela 15 - Występ zespołu "Kaszubski Idol LIVE" 30 1700 - Występ zespołu Wstęp wolny Sponsorzy : na imprez zapraszaj: wójt gminy potgowo Patronat medialny: gminny orodek kultury w potgowie oraz Sponsorzy "Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie." Wystawa Zwierząt Hodowlanych jest współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. STUDIA INŻYNIERSKIE TO PEWNA PRACA I DOBRA PŁACA %PNZKBL[FTOV Wyższa Szkoła Inżynierii Gospodarki w Słupsku prowadzi nabór – Geodezję i Kartografię - specjalności: - Geodezja inżynieryjna, - Geodezja i nawigacja satelitarna, - Geodezja rolna i leśna, - Zintegrowane systemy informacji przestrzennej Gospodarkę Przestrzenną - specjalności: - Zagospodarowanie przestrzenne, - Kształtowanie krajobrazu, - Wycena i zarządzanie nieruchomościami, - Zagospodarowanie źródeł energii odnawialnej, - Rewitalizacja miast i wsi. Domy Drewniane ul. Partyzantów 10c 83-430 Stara Kiszewa tel. 58 687 66 18 WYŻSZA SZKOŁA INŻYNIERII GOSPODARKI W SŁUPSKU 76–200 Słupsk, ul. Bałtycka 29 tel. (59) 841-36-40, tel. dziekanat (59) 797-291-447 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] www.wsig-slupsk.pl browar-amber.pl