el dinosaurio - Mikroopowiadania
Transkrypt
el dinosaurio - Mikroopowiadania
Micronatología de un género desconocido Micronatología de un género desconocido Mikroantologia nieznanego gatunku projekt studencki dwujęzyczna antologia tłumaczeń oraz mikroopowiadań przygotowanych przez studentów Instytutu Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego w ramach warsztatów „Mikroopowiadania w świecie cyfrowym” red. A. Draus-Kłobucka projekt okładki: A. Draus-Kłobucka Wrocław 2013 2 Mikroantologia nieznanego gatunku SPIS TREŚCI PRZEDMOWA .................................................................................................................................. 6 A LA SALIDA DEL INFIERNO .................................................................................................. 7 PRZY WYJŚCIU Z PIEKŁA ........................................................................................................... 7 [AL COMENZAR LA NOCHE…] ............................................................................................... 8 [WRAZ Z NADEJŚCIEM NOCY…] ........................................................................................... 8 ALAS ..................................................................................................................................................... 9 SKRZYDŁA ........................................................................................................................................ 9 [ANTES DE SALTAR AL VACÍO...]....................................................................................... 10 [PRZED SKOKIEM W PUSTKĘ…] ......................................................................................... 10 CARTA DEL ENAMORADO.................................................................................................... 11 LIST ZAKOCHANEGO .............................................................................................................. 11 CUATRO MENOS DOS ............................................................................................................. 12 CZTERY MINUS DWA ............................................................................................................... 12 DESENCUENTRO ........................................................................................................................ 13 NIESPOTKANIE ........................................................................................................................... 13 DESPUÉS DE LA GUERRA ....................................................................................................... 14 PO WOJNIE ..................................................................................................................................... 14 EL EMPERADOR DE CHINA................................................................................................... 15 3 Micronatología de un género desconocido CESARZ CHIŃSKI ....................................................................................................................... 15 EL FANTASMA Y YO .................................................................................................................. 16 ZJAWA I JA ..................................................................................................................................... 16 EL FANTASMA TRADICIONAL............................................................................................ 17 DUCH-TRADYCJONALISTA .................................................................................................. 17 EL HOMBRE LOBO ..................................................................................................................... 18 WILKOŁAK ..................................................................................................................................... 18 EL SUEÑO........................................................................................................................................ 19 SEN ..................................................................................................................................................... 19 EL ZORRO ES MÁS SABIO ...................................................................................................... 20 LIS JEST MĄDRZEJSZY ............................................................................................................. 20 EN EL INSOMNIO ....................................................................................................................... 21 W BEZSENNOŚCI ........................................................................................................................ 21 HABITACIÓN CERRADA ........................................................................................................ 22 POKÓJ ZAMKNIĘTY .................................................................................................................. 22 JE ME SOUVIENS ......................................................................................................................... 23 LA CLEPSIDRA ............................................................................................................................. 24 KLEPSYDRA ................................................................................................................................... 24 LA CULTA DAMA........................................................................................................................ 25 ŚWIATŁA DAMA ......................................................................................................................... 25 EL DINOSAURIO ......................................................................................................................... 25 4 Mikroantologia nieznanego gatunku LA LUNA .......................................................................................................................................... 26 MAGIA ............................................................................................................................................. 27 MAL MOMENTO ......................................................................................................................... 28 NIEODPOWIEDNI MOMENT ................................................................................................ 28 PADRE NUESTRO QUE ESTÁS EN EL CIELO ................................................................. 29 OJCZE NASZ, KTÓRY JESTEŚ W NIEBIE .......................................................................... 29 PERSPECTIVAS DE LA CIUDAD DESDE EL CORAZÓN ........................................... 30 MIASTO Z PERSPEKTYWY SERCA ..................................................................................... 30 REBELIÓN ....................................................................................................................................... 31 REBELIA ........................................................................................................................................... 31 SACUDIDA ..................................................................................................................................... 32 WSTRZĄS ........................................................................................................................................ 32 UWAGI O PRAWACH AUTORSKICH ................................................................................ 33 5 Micronatología de un género desconocido PRZEDMOWA Microantología de un género desconocido. Mikroantologia nieznanego gatunku powstała jako efekt zabawy słowem i obrazem na warsztatach zorganizowanych w Instytucie Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Tłumaczenia na język polski (w przypadku większości tłumaczy debiutanckie), własna twórczość, zdjęcia, multimedia i wyszukiwana grafika tworzą różnorodny kolaż, w którego centrum znajduje się mikroopowiadanie – gatunek cieszący się od kilku dekad niezwykłą popularnością w krajach hiszpańskojęzycznych, w Polsce jednak mało znany i niedoceniany. Krótkie teksty narracyjne, o szkieletowej konstrukcji i napięciu tekstowym zbliżonym do liryki, pozwalają wyobraźni czytelnika rozwinąć skrzydła i rozkoszować się słowną maestrią podporządkowaną rozwojowi anegdoty. Pragnąc podzielić się z innymi pasjonatami słowa – nie tylko władającymi językiem hiszpańskim – odkryciem mikroopowiadań, prezentujemy niniejszą antologię. Jako projekt studencki, książka ma liczne cele dydaktyczne: zestawienie tekstów oryginalnych i tłumaczeń wykorzystane może być zarówno w nauce języka hiszpańskiego, jak i w dydaktyce tłumaczeń literackich. Chcemy też zachęcić do odkrywania w Sieci bogatych zasobów literackich i krytyczno-literackich związanych z mikrofikcją. Ciekawe linki, wywiady z autorami i inne treści zebrane przez studentów na warsztatach oglądać można na stronie www.microrrelatos.blog.com. Agata Draus-Kłobucka 6 Mikroantologia nieznanego gatunku A LA SALIDA DEL INFIERNO -Dante: Adiós, dulce maestro. -Virgilio: ¡Cómo! ¿Y el Purgatorio? ¿Y el Paraíso? Dante: ¡Para qué! Quien conoció el Infierno ya no tiene ningún interés en el Purgatorio. Y respecto al Paraíso, sabe que es la ausencia de infierno. Marco Denevi PRZY WYJŚCIU Z PIEKŁA Dante: „Żegnaj, słodki mistrzu.” Wergiliusz: „Jakże to! A Czyściec? I Niebo?” Dante: „Po cóż! Tego, kto poznał Piekło, już nie interesuje Czyściec. A co do Nieba, to wiem, że jest nieobecnością piekła”. tłum. M. Jurkowska 7 Micronatología de un género desconocido [Al comenzar la noche…] Al comenzar la noche empiezo a sentir que nuestro amor terminó. Entra al dormitorio, apaga el velador y se cubre con la manta de la cama. Sé que llega a casa cansado de trabajar, pero extraño sus manos y sus dedos sobre mí. Aún conservo mi esencia, a pesar del tiempo. Empiezo a creer que me está olvidando. Rony Vásquez Guevara [Wraz z nadejściem nocy…] Wraz z nadejściem nocy zaczynam czuć, że nasza miłość się skończyła. Wchodzi do pokoju, gasi świecznik i przykrywa się kocem. Wiem, że wraca do domu zmęczony po pracy, a mimo to tęsknię za jego dłońmi i palcami na mojej skórze. Jeszcze jestem sobą, pomimo upływu czasu. Zaczynam wierzyć, że o mnie zapomina. tłum. Martyna Idziak 8 Mikroantologia nieznanego gatunku ALAS Yo ejercía entonces la medicina en Humahuaca. Un tarde me trajeron un niño descalabrado; se había caído por el precipicio de un cerro. Cuando para revisarlo le quité el poncho vi dos alas. Las examiné: estaban sanas. Apenas el niño pudo hablar le pregunté: -¿Por qué no volaste, m'hijo, al sentirte caer? -¿Volar? -me dijo- ¿Volar, para que la gente se ría de mí? Enrique Anderson-Imbert SKRZYDŁA Zajmowałem się wówczas medycyną w Humahuaca. Pewnego popołudnia przyniesiono mi nieszczęśliwe dziecko: spadło ze skraju wzgórza. Kiedy aby się mu przyjrzeć, zdjąłem mu poncho, zobaczyłem parę skrzydeł. Zbadałem je: były zdrowe. Kiedy tylko dziecko mogło rozmawiać, spytałem je: „Dlaczego nie wzleciałaś, dziecinko, gdy czułaś że spadasz?” „Latać?” – powiedziało mi. „Latać, żeby ludzie się ze mnie śmiali?” tłum. M. Jurkowska 9 Micronatología de un género desconocido [Antes de saltar al vacío...] Antes de saltar al vacío, el chico y la chica prometen encontrarse en la otra vida. Olvidan decirse dónde. Fernando Remitente [Przed skokiem w pustkę…] Przed skokiem w pustkę, chłopiec i dziewczyna obiecują spotkać się po drugiej stronie. Zapominają powiedzieć sobie gdzie. tłum. K.Witaszek 10 Mikroantologia nieznanego gatunku CARTA DEL ENAMORADO Hay novelas que aun sin ser largas no logran comenzar de verdad hasta la página 50 o la 60. A algunas vidas les sucede lo mismo. Por eso no me he matado antes, señor juez. Juan José Millás LIST ZAKOCHANEGO Są powieści, którym, mimo iż nie są długie, nie udaje się rozpocząć na dobre do 50 czy 60 strony. Niektóre życia mają tak samo. Dlatego nie zabiłem się wcześniej, Panie Sędzio. tłum. K.Witaszek 11 Micronatología de un género desconocido CUATRO MENOS DOS -El pie izquierdo no me quiere hacer ni caso. —No seas tonta, ¿para qué convencerlo? Es nuestra oportunidad, nos lo quitaremos de encima como hicimos con el otro. —No podemos, nos hace falta, si no, ¿quién hará su trabajo? —Nosotras lo haremos, tendremos el control. —Pero… ¿cómo sé que no harás lo mismo conmigo? que me quede dormida y… —Como se nota que eres zurda. Nos necesitaremos, cada una tendrá que mover una rueda de la silla. microrrelatosperdedores.wordpress.com CZTERY MINUS DWA -Lewa noga nie chce mnie słuchać. -Nie bądź niemądra, po co chcesz ją przekonywać? To nasza szansa, poradzimy sobie z nią tak jak już zrobiłyśmy to z drugą. -Nie możemy, potrzebujemy jej, a jeśli nie, to kto wykona za nią jej pracę? -My ją wykonamy, przejmiemy kontrolę. -Ale... Skąd mam wiedzieć, że nie zrobisz tego samego ze mną? Że gdy zasnę to... -Na pierwszy rzut oka widać, że jesteś leworęczna. Będziemy się potrzebowały, każda z nas będzie musiała poruszać kołami wózka. tłum. Martyna Idziak 12 Mikroantologia nieznanego gatunku DESENCUENTRO Pasó cincuenta años en una cápsula de criogenia aguardando a que la clonación de su amada fuese viable. Cuando lo reanimaron ella se encontraba en la misma sala. Sin embargo la felicidad de él chocó con la hermética frialdad de la joven que, criogenizada, esperaba una futura implantación de recuerdos en los clonados. Sara Lew NIESPOTKANIE Spędził pięćdziesiąt lat w kapsule kriogenicznej czekając aż klonowanie jego ukochanej będzie wykonalne. Kiedy go ożywiono, ona znajdowała się w tej samej sali. Jednakże jego radość rozbiła się o hermetyczną obojętność młodej kobiety, która, skriogenizowana, dopiero oczekiwała na implantowanie wspomnień klonom. tłum. M. Janczak 13 Micronatología de un género desconocido DESPUÉS DE LA GUERRA El último ser humano vivo lanzó la última paletada de tierra sobre el último muerto. En ese instante mismo supo que era inmortal, porque la muerte sólo existe en la mirada del otro. Alejandro Jodorowski video en youtube.com PO WOJNIE Ostatnia żywa istota ludzka rzuciła ostatnią garść ziemi na ostatniego umarłego. W tym samym momencie uświadomiła sobie, że była nieśmiertelna, gdyż śmierć - istnieje tylko w spojrzeniu drugiego człowieka. tłum. E. Chmiel 14 Mikroantologia nieznanego gatunku EL EMPERADOR DE CHINA Cuando el emperador Wu Ti murió en su vasto lecho, en lo más profundo del palacio imperial, nadie se dio cuenta. Todos estaban demasiado ocupados en obedecer sus órdenes. El único que lo supo fue Wang Mang, el primer ministro, hombre ambicioso que aspiraba al trono. No dijo nada y ocultó el cadáver. Transcurrió un año de increíble prosperidad para el imperio. Hasta que, por fin, Wang Mang mostró al pueblo el esqueleto pelado, del difunto emperador. ¿Veis? -dijo Durante un año un muerto se sentó en el trono. Y quien realmente gobernó fui yo. Merezco ser el emperador. El pueblo, complacido, lo sentó en el trono y luego lo mató, para que fuese tan perfecto como su predecesor y la prosperidad del imperio continuase. Marco Denevi CESARZ CHIŃSKI Kiedy cesarz Wu Ti zmarł w swoim ogromnym łóżku w głębi pałacu cesarskiego, nikt tego nie zauważył. Wszyscy byli zbyt zajęci, aby słuchać jego rozkazów. Jedynym, który o tym wiedział, był Wang Mang, premier, ambitny człowiek, który aspirował do tronu. Nic nikomu nie powiedział i ukrył ciało. Minął rok niesamowitego dobrobytu w państwie. Wreszcie, Wang Mang pokazał ludziom goły szkielet zmarłego cesarza. Widzicie? – powiedział- Od roku zmarły zasiada na tronie. Tym, który naprawdę rządzi jestem ja. Zasługuję na to, aby zostać cesarzem. Zadowolony lud osadził go na tronie i następnie zabiła, aby był równie doskonały jak jego poprzednik i aby dobrobyt trwał. tłum. Magda Koch 15 Micronatología de un género desconocido EL FANTASMA Y YO Siempre estuve acosado por el temor a los fantasmas, hasta que distraídamente pasé de una habitación a otra sin utilizar los medios comunes. René Avilés Fabila ZJAWA I JA Strach przed duchami prześladował mnie dopóki, w roztargnieniu, nie przemieściłem się z jednego pokoju do drugiego bez użycia powszechnie dostępnych środków. tłum. Martyna Karolak 16 Mikroantologia nieznanego gatunku EL FANTASMA TRADICIONAL En mitad de la noche, la sábana se despertó y salió a trabajar. Eugenio Mandrini video en youtube.com DUCH-TRADYCJONALISTA W środku nocy prześcieradło obudziło się i wyszło do pracy. tłum. Martyna Karolak 17 Micronatología de un género desconocido EL HOMBRE LOBO Con una mueca ferroz, chorreando sangre y baba, el hombre lobo separa las mandíbulas y desnuda los colmillos amarillos. Un curioso zumbido perfora el aire. El hombre lobo tiene miedo. El dentista también. Ana María Shua WILKOŁAK Z okrutnie wyszczerzonymi, ociekającymi krwią i śluzem zębiskami, wilkołak rozwiera szczęki i obnaża żółte kły. Dziwny, brzęczący dźwięk przeszywa powietrze. Wilkołak się boi. Jego dentysta także. tłum. Martyna Karolak 18 Mikroantologia nieznanego gatunku EL SUEÑO Soñé que un niño me comía. Desperté sobresaltado. Mi madre me estaba lamiendo. El rabo todavía me tembló durante un rato. Luis Mateo Díez SEN Śniłem, że pożera mnie jakiś chłopiec. Obudziłem się przerażony. Lizała mnie moja mama. Ogon trząsł mi się jeszcze przez chwilę. tłum. E. Chmiel 19 Micronatología de un género desconocido EL ZORRO ES MÁS SABIO Un día que el Zorro estaba muy aburrido y hasta cierto punto melancólico y sin dinero, decidió convertirse en escritor, cosa a la cual se dedicó inmediatamente, pues odiaba ese tipo de personas que dice voy a hacer esto o lo otro y nunca lo hacen. Su primer libro resultó muy bueno, un éxito; todo el mundo lo aplaudió, y pronto fue traducido (a veces no muy bien) a los más diversos idiomas. El segundo fue todavía mejor que el primero, y varios profesores norteamericanos de lo más granado del mundo académico de aquellos remotos días lo comentaron con entusiasmo y aun escribieron libros sobre los libros que hablaban de los libros del Zorro. Desde ese momento el Zorro se dio con razón satisfecho, y pasaron los años y no publicaba otra cosa. Pero los demás empezaron a murmurar y a repetir “¿Qué pasa con el Zorro?”, y cuando lo encontraban en los cocteles puntualmente se le acercaban a decirle tiene usted que publicar más. -Pero si ya he publicado dos libros -respondía él con cansancio. -Y muy buenos -le contestaban-; por eso mismo tiene usted que publicar otro. El Zorro no lo decía, pero pensaba: “En realidad lo que éstos quieren es que yo publique un libro malo; pero como soy el Zorro, no lo voy a hacer.” Y no lo hizo. Augusto Monterroso video en youtube.com LIS JEST MĄDRZEJSZY Pewnego dnia, gdy Lis był bardzo znudzony oraz do pewnego stopnia melancholijny i bez pieniędzy, postanowił stać się pisarzem, toteż natychmiast się do tego zabrał, ponieważ nienawidził osób, które mówią, że zrobią to czy tamto i nigdy się za to nie biorą. Jego pierwsza książka okazała się świetna, wielki sukces; wychwalana przez wszystkich, natychmiast została przetłumaczona (czasem niezbyt dobrze) na najprzeróżniejsze języki. Druga była jeszcze lepsza niż pierwsza i różni profesorzy amerykańscy, śmietanka akademickiego świata z tamtych dawnych dni, komentowali ją z entuzjazmem i nawet pisali książki o książkach, które opowiadały o książkach Lisa. Od tego czasu Lis był, nie bez powodu, zadowolony z siebie, lata mijały i nie opublikował nic innego. Zaczęto szemrać i powtarzać: „Co się dzieje z Lisem?” i gdy spotykano go na koktajlach, podchodzono by powiedzieć musi pan opublikować więcej. -Przecież już opublikowałem dwie książki- odpowiadał zmęczony. – I to bardzo dobreprzytakiwano- dlatego musi pan opublikować kolejną. Lis nie mówił tego, ale myślał: „Czego tak naprawdę chcą, to żebym opublikował złą książkę, ale jako że jestem Lisem, nie zrobię tego”. I nie zrobił. tłum. K. Witaszek 20 Mikroantologia nieznanego gatunku EN EL INSOMNIO El hombre se acuesta temprano. No puede conciliar el sueño. Da vueltas, como es lógico, en la cama. Se enreda entre las sábanas. Enciende un cigarrillo. Lee un poco. Vuelve a apagar la luz. Pero no puede dormir. A las tres de la mañana se levanta. Despierta al amigo de al lado y le confía que no puede dormir. Le pide consejo. El amigo le aconseja que haga un pequeño paseo a fin de cansarse un poco. Que en seguida tome una taza de tilo y que apague la luz. Hace todo esto pero no logra dormir. Se vuelve a levantar. Esta vez acude al médico. Como siempre sucede, el médico habla mucho pero el hombre no se duerme. A las seis de la mañana carga un revólver y se levanta la tapa de los sesos. El hombre está muerto pero no ha podido quedarse dormido. El insomnio es una cosa muy persistente. Virgilio Piñera W BEZSENNOŚCI Mężczyzna budzi się wcześnie. Nie może zasnąć. Obraca się, oczywiście w łóżku. Kręci się wśród prześcieradeł. Zapala papierosa. Czyta trochę. Znowu gasi światło. Ale nie może spać. O trzeciej nad ranem wstaje. Budzi przyjaciela, który akurat jest obok i zwierza mu się, że nie może spać. Prosi go o radę. Przyjaciel radzi mu, by poszedł na krótki spacer, by się trochę zmęczyć. Aby od razu potem wypił filiżankę naparu z lipy i zgasił światło. Czyni to wszystko, ale wciąż nie daje rady zasnąć. Znowu wstaje. Tym razem stawia się u lekarza. Tak jak się dzieje zawsze, lekarz mówi dużo, ale mężczyzna nie zasypia. O szóstej rano bierze rewolwer i odbiera sobie życie. Mężczyzna nie żyje, ale nie może odpłynąć w sen. Bezsenność jest rzeczą bardzo nieustępliwą. tłum. M. Jurkowska video en youtube.com 21 Micronatología de un género desconocido HABITACIÓN CERRADA Me escondo detrás de mis juguetes y allí, agazapado, aguardo a que vengas a limpiar el polvo que se acumula con el tiempo. A veces me miras, pero no me ves con tus ojos nublados por las lágrimas. Aún no estás preparada para aceptar mi presencia. Para ello, primero necesitas aceptar mi ausencia. Sara Lew POKÓJ ZAMKNIĘTY Ukrywam się za moimi zabawkami i tam, skulony, czekam aż przyjdziesz zetrzeć kurz, który z czasem się gromadzi. Chwilami patrzysz na mnie, ale mnie nie widzisz twoimi oczyma zamglonymi przez łzy. Jeszcze nie jesteś gotowa, żeby zaakceptować moją obecność. Aby to zrobić, najpierw musisz zaakceptować jej brak. tłum. M. Janczak 22 Mikroantologia nieznanego gatunku JE ME SOUVIENS La nostalgia tiende a cerrar los ojos. No soy muy partidario de ella: en general me resulta conservadora. La tristeza por el paso del tiempo es algo bien distinto. Una cosa, discutible, es sobrevalorar el pasado, las raíces, el origen. Y otra cosa, inevitable, es contemplar nuestra aguda mortalidad. Esa es quizá la razón de que recordemos. Andrés Neuman JE ME SOUVIENS Nostalgia skłania, by zamknąć oczy. Nie jestem jej wielkim zwolennikiem – w gruncie rzeczy uważam ją za konserwatywną. Smutek spowodowany upływem czasu jest czymś zupełnie innym. Z jednej strony dyskusyjną kwestią jest przecenianie przeszłości, korzeni, pochodzenia. Druga, nieunikniona sprawa, to kontemplowanie naszej śmiertelności. To chyba powód, dla którego wspominamy. tłum. MJ 23 Micronatología de un género desconocido LA CLEPSIDRA Perseguido por tres libélulas gigantes, el cíclope alcanzó el centro del laberinto, donde había una clepsidra. Tan sediento estaba que sumergió irreflexivamente su cabeza en las aguas de aquel reloj milenario. Y bebió sin mesura ni placer. Al apurar la última gota, el tiempo se detuvo para siempre. Javier Puche KLEPSYDRA Cyklop, ścigany przez trzy gigantyczne ważki, dotarł do środka labiryntu, gdzie znajdowała się klepsydra. Był bardzo spragniony, zanurzył więc głowę w wodzie tego starożytnego zegara. I pił bez miary ani przyjemności. Gdy wypił ostatnią kroplę, czas zatrzymał się na zawsze. tłum. Magda Koch 24 Mikroantologia nieznanego gatunku LA CULTA DAMA Le pregunté a la culta dama si conocía el cuento de Augusto Monterroso titulado “El dinosaurio”. —Ah, es una delicia —me respondió—, ya estoy leyéndolo. José De la Colina ŚWIATŁA DAMA Zapytałem światłą damę, czy zna opowiadanie Augosto Monterroso zatytułowane "Dinozaur". -Ah, to perełka - odpowiedziała właśnie je czytam. tłum. E. Chmiel EL DINOSAURIO Cuando despertó, el dinosaurio todavía estaba allí. Augusto Monterroso 25 Micronatología de un género desconocido LA LUNA Y volvió a mirar desde lo alto que era su balcón. Miraba al cielo con una copa de vino en la mano. Sentía que estaba perdiendo lentamente el horizonte. Y pasó. Apareció esa luna siniestra permitiéndole al día pasar. Martyna Idziak 26 Mikroantologia nieznanego gatunku MAGIA El niño, de puntillas, alcanza el sombrero de la percha. Cierra los ojos e imagina con todas sus fuerzas un conejo. Lo quiere blanco, grande y de largas orejas. Y suave, muy suave, para acariciarlo. Se muere de ganas de verlo, así que pronuncia unas palabras incomprensibles, incluso para él, y abre los ojos. Del interior del sombrero sale una paloma grisácea que echa a volar con torpeza. Mierda, maldice el niño, y vuelve a colgar el sombrero en la percha. Víctor Lorenzo MAGIA Dziecko, stojąc na palcach, sięga po kapelusz na wieszaku. Zamyka oczy i ze wszystkich sił wyobraża sobie królika. Chce, by był biały i duży, z wielkimi uszami. No i miękki, bardzo miękki, taki do przytulania. Tak bardzo chce go ujrzeć, że wypowiada jakieś niezrozumiałe – nawet dla niego samego – słowa i otwiera oczy. Z kapelusza wyłania się szarawy gołąb, który niezgrabnie odlatuje. Cholera, przeklina dziecko, i znów odwiesza kapelusz na wieszak. tłum. MJ 27 Micronatología de un género desconocido MAL MOMENTO El artificiero se dio cuenta de que lo habían engañado mientras cortaba el cable rojo. J.K. Vélez NIEODPOWIEDNI MOMENT Rzemieślnik zdał sobie sprawę z tego, że został oszukany w momencie przecinania czerwonego kabla. tłum. Magda Koch 28 Mikroantologia nieznanego gatunku PADRE NUESTRO QUE ESTÁS EN EL CIELO Mientras el sargento interrogaba a su madre y su hermana, el capitán se llevó al niño, de una mano, a la otra pieza... - ¿Dónde está tu padre? – preguntó. - Está en el cielo - susurró él. - ¿Cómo? ¿Ha muerto? - preguntó asombrado el capitán. - No - dijo el niño -. Todas las noches baja del cielo a comer con nosotros. El capitán alzó la vista y descubrió la puertecilla que daba al entretecho. José Leandro Urbina OJCZE NASZ, KTÓRY JESTEŚ W NIEBIE Podczas, gdy sierżant przesłuchiwał matkę i siostrę, kapitan wziął dziecko za rękę do innego pomieszczenia. - Gdzie jest twój ojciec? -zapytał. -Jest w niebie -wyszeptał chłopiec. -Jak to? Nie żyje? -zapytał zdziwiony kapitan. -Nie – powiedziało dziecko. –Każdego wieczora schodzi z nieba, żeby zjeść z nami. Kapitan podniósł wzrok i odkrył drzwiczki prowadzące na poddasze. tłum. K. Witaszek 29 Micronatología de un género desconocido PERSPECTIVAS DE LA CIUDAD DESDE EL CORAZÓN Desde el punto de vista de un joven soltero y solitario: “¡Odio esta ciudad, es tan pequeña y aburrida, no hay nada que hacer aquí!“ Desde el punto de vista de un joven enamorado: “¡Ésta ciudad es lo máximo, es tan grande, y tiene tantos lugares a los quiero quiero ir con mi amor que creo que no nos alcance la vida para explorarla por completo!“ Fin. Sir Helder Amos MIASTO Z PERSPEKTYWY SERCA Z punktu widzenia młodego, wolnego i samotnego: “Nienawidzę tego miasta, jest tak małe i nudne, że nie ma tu co robić!” Z punktu widzenia młodego i zakochanego: “ To miasto jest świetne, jest tak duże i jest w nim tak wiele miejsc, do których chcę pójść z moją miłością, że sądzę, że całe nasze życie nie wystarczy na ich odkrycie!” Koniec. tłum. Magda Koch 30 Mikroantologia nieznanego gatunku REBELIÓN —No, señora, no puedo dejarla pasar. Esto es un asunto de seguridad nacional. No, aquí no se encuentra su hijo. Tampoco su nuera ni su nieto. Váyase, señora. ¿No ha visto las vallas ni los carteles? ¿No ha oído las noticias? Toda la ciudad ha desaparecido. Ha sido talada. Solo quedan los árboles, y se multiplican. Sara Lew REBELIA - Nie, proszę pani, nie mogę pozwolić pani przejść. Jest to kwestia bezpieczeństwa narodowego. Nie, nie ma tu pani syna. Pani synowej i wnuka też nie. Niech Pani odejdzie. Nie widziała pani tablic ani plakatów ? Nie słyszała pani wiadomości? Całe miasto zniknęło. Zostało zniszczone. Zostały tylko drzewa, i się pomnażają. tłum. Marcin Janczak 31 Micronatología de un género desconocido SACUDIDA La alfombra temblaba ante cada nueva sacudida. Temía a las alturas, suspendida sobre la barandilla del balcón. Los golpes le hacían llorar lágrimas de polvo y pelos que irritaban a su dueña. Con cada nuevo espasmo ambas se aproximaban más al vacío. Fue en el último estornudo cuando la alergia se cobró su víctima. Sara Lew WSTRZĄS Dywan trząsł się przy każdym nowym szarpnięciu. Bał się zawieszony wysoko na balustradzie balkonu. Uderzenia sprawiały, że płakał łzami kurzu i włosów, które irytowały jego właścicielkę. Każdy nowy spazm przybliżał ich o krok do przepaści. Przy ostatnim kichnięciu alergia zabrała swoją ofiarę. tłum. Marcin Janczak 32 Mikroantologia nieznanego gatunku UWAGI O PRAWACH AUTORSKICH Mikroopowiadanie jest gatunkiem trudnym do sklasyfikowania i podporządkowania prawom autorskim. Składające się czasem z kilku słów, jedno- bądź dwuzdaniowe treści łatwo przenikają do sfery publicznej i krążą w niej swobodnie, podobnie jak przysłowia czy powiedzenia. Autorzy mikroopowiadań wykorzystują Internet jako jeden z głównych środków przekazu, starają się jednak regulować umieszczanie w nim utworów. I tak, mamy do czynienia z kilkoma grupami: 1) pisarze „tradycjonalni”, publikujący papierowe tomy mikroopowiadań: w formie reklamy udostępniają w zapowiedziach książek, w wywiadach i recenzjach kilka mikroopowiadań, które swobodnie krążą w Sieci; pozostałe teksty usuwane są z zasobów internetowych i dostępne tylko czytelnikom zakupionego tomu (np. Augusto Monterroso, Marco Denevi, Ana María Shua) 2) blogerzy, wykorzystujący Internet jako główny środek przekazu: publikują wszystkie swoje mikroopowiadania na blogach (np. Sara Lew) 3) grupa pisarzy należących jednocześnie do obu powyższych grup, publikujący regularnie tradycyjne książki i utwory na blogach (np. Andrés Neuman) 4) teksty mikroopowiadań należące do tradycji ludowej różnych krajów, przeważnie azjatyckich W niniejszej antologii korzystamy wyłącznie z tekstów opublikowanych przez autorów lub za ich zgodą w Internecie i przeznaczonych do użytku niekomercyjnego i celów dydaktycznych pod restrykcją podania imienia i nazwiska autora. Większość z nich pochodzi z opublikowanej w Sieci i dostępnej za darmo antologii zamieszczonej na końcu książki Breve manual para reconocer minicuentos Violety Rojo: 33 Micronatología de un género desconocido [http://148.206.107.15/biblioteca_digital/estadistica.php?id_host=10&tipo =ARTICULO&id=7565&archivo=10-5317565ejw.pdf&titulo=Breve%20manual%20para%20reconocer%20minicue ntos]. Pozostałe teksty dostępne są na stronach: http://pendientedemigracion.ucm.es/info/especulo/numero32/exbreve.ht ml, http://recursosdidacticos.es/textos/texto.php?id=245, http://javiersoriaj.wordpress.com/tag/microrrelatos/, http://microrelatosilustrados.blogspot.com/, http://andresneuman.blogspot.com/, microrrelatosperdedores.wordpress.com, realidadesparalelos.blogspot.com/2012/04/magia.html, http://www.365microcuentos.com/2013/04/673-perspectivas-de-laciudad-desde-el.html, http://microrelatosjk.blogspot.com/, http://pendientedemigracion.ucm.es/info/especulo/numero32/exbreve.ht ml. Filmy dostępne na stronie www.youtube.com, do których odsyłają linki pry niektórych mikroopowiadaniach, zostały stworzone przez studentów w ramach warsztatów. Wykorzystane ilustracje i zdjęcia są (w większości) autorstwa uczestników warsztatów, pozostałe pochodzą z zasobów dostępnych na stronie www.flickr.com na bazie licencji Creative Commons do użytku niekomercyjnego. Autorzy tłumaczeń zgadzają się na wykorzystanie ich tekstów do użytków niekomercyjnych, z zaznaczeniem imienia i nazwiska bądź pseudonimu autora. Wrocław, 15.06.2013 r. 34