Strona 6 - Serce Innym

6 XI 2013_Layout 1 2013-11-26 21:09 Page 1
Listopad 2013
Poznajemy Warsztaty Terapii Zajęciowej
WTZ w Bielsko Białej - „Jesteś Potrzebny”
WTZ „Jesteś Potrzebny” Bielsko Biała, WTZ w Korytnikach
W kolejnej odsłonie naszej wędrówki po Warsztatach Terapii
Zajęciowej odwiedzimy placówki działające w Bielsku Białej
oraz Korytnikach.
Pierwsza placówka to fascynujące miejsce spotkań trudnej
młodzieży, osób leczących się z uzależnień oraz niepełnosprawnych ze schorzeniami psychicznymi. To właśnie dla nich
zawiązano ponad dziesięć lat temu Bielskie Stowarzyszenie
Artystyczne „Teatr Grodzki”. Działalność Stowarzyszenia nie
polega jednak tylko na organizowaniu zajęć rehabilitacyjnych
i readaptacyjnych, ale także na stworzeniu możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy.
Stowarzyszenie założone zostało przez ludzi związanych ze
środowiskiem teatralnym w Bielsku-Białej. Naturalną konsekwencją tego faktu było podjęcie prób terapii poprzez sztukę.
Należy tu podkreślić, że były to i są nadal próby bardzo owocne,
a jednym z takich fruktów stało się założenie Warsztatu Terapii
Zajęciowej, w którym osoby niepełnosprawne uczą się introligatorstwa, krawiectwa, scenografii, stolarki, sztuki użytkowej,
dziennikarstwa i prowadzenia gospodarstwa domowego.
Później rozszerzono działalność bielskiej placówki o Zakład
Aktywności Zawodowej o profilu drukarsko - introligatorskim,
w którym część „warsztatowych” podopiecznych znalazła
zatrudnienie.
Warto dodać, że na jednym zakładzie się nie skończyło
i w 2008 roku stowarzyszenie powołało drugi ZAZ - Ośrodek
Rehabilitacyjno - Szkoleniowo - Wypoczynkowy w Lalikach.
Wróćmy jednak do działalności tytułowego warsztatu „Jesteś
Potrzebny”. O jego bogatej działalności można się przekonać
odwiedzając portal teatrgrodzki.pl, z którego pochodzą cytowane w tekście materiały i fotografie.
Celną ilustracją sposobu organizowania warsztatowej
rzeczywistości niech będzie cytat z wywiadu Jana Chmiela dyrektora stowarzyszenia „Teatr Grodzki”, zamieszczonego
w witrynie internetowej ekonomiaspoleczna.pl: „Są dwa modele
WTZ: jeden, który nie ma sensu, to „przechowalnia”. Drugi to
miejsce aktywizacji, rozwijania zdolności, rehabilitacji społecznej. Przed utworzeniem WTZ stowarzyszenie prowadziło
program pilotażowy: chcieliśmy sprawdzić, czy podopieczni
podołają zajęciom warsztatowym, które pomogą ich zbliżyć do
otwartego rynku pracy. Utworzyliśmy pracownie: introligatorską
i drukarską. Projekt się sprawdził. Głównym celem WTZ jest
terapia poprzez sztukę i do tej koncepcji dopasowane są pracownie: krawiecka szyje kostiumy, stolarska przygotowuje
scenografię, pracownia sztuki użytkowej - rekwizyty. Ponadto
jest pracownia dziennikarska oraz sztuki kulinarnej. Z czasem
pracownia stolarska połączyła się z introligatorską, co umożliwiło podopiecznym zdobywanie umiejętności, dzięki którym mogli
oni „przechodzić o stopień wyżej”, czyli do Zakładu Introligatorsko - Drukarskiego, działającego w formie ZAZ.
W pracowni sztuki kulinarnej dodano zajęcia związane
z gospodarstwem domowym oraz dbałością o otoczenie.
- Myślimy o zwiększeniu liczby pracowni o np. pracownię
handlu. Przecież wiele osób niepełnosprawnych mogłoby być
zatrudnionych w handlu na otwartym rynku pracy, np. jako pomocnicy sprzedawcy czy magazyniera - opowiada Jan Chmiel.
W chwili obecnej w bielskiej „fabryce marzeń” bierze udział
ponad 30 osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności,
a pomysły na działalność sypią się tam niczym z rękawa. By
zapoznać się z całą ofertą placówki trzeba by poświęcić jej
całą gazetę. Nie możemy sobie na to pozwolić więc zmuszony
jestem odesłać czytelników do serwisu internetowego
teatrgrodzki.pl, a ja pozwolę sobie przywołać jedynie kilka
wybranych aktywności.
W ciągu ponad 11 lat działalności Stowarzyszenie „Teatr
Grodzki” było organizatorem wielu konferencji i szkoleń przeznaczonych dla nauczycieli, trenerów i terapeutów z całej Polski.
Wydano też sporo książek, filmów i czasopism poświęconych
terapii przez sztukę, teatrom amatorskim oraz edukacji społecznej. Od samego początku działalność warsztatów splata się
-6-
z działalnością teatru, który zgodnie z zamysłem założycieli stał
się używanym i skutecznym narzędziem oddziaływania edukacyjnego i terapeutycznego. Scena teatru jest miejscem, gdzie
dokonuje się integracja sprawnych i niepełnosprawnych osób
występujących zarówno w roli aktorów i widzów wystawianych
spektakli.
Tematem, który często przewija się w treści prezentowanych sztuk jest dyskryminacja oraz sposoby zapobiegania
temu zjawisku. Widzowie bielskiej sceny inspirowani są do
przezwyciężania codziennych ograniczeń oraz poszukiwania
dróg do nawiązywania dobrych międzyludzkich relacji. Dużo by
mówić o imprezach organizowanych przez Warsztaty oraz
o licznych nagrodach i wyróżnieniach w konkursach poświadczających realizację motta przyświecającego ich twórcom,
a brzmi ono tak:
Istniejemy po to, by siłą serca i przyjazną dłonią
otaczać wszystkich, którzy potrzebują pomocy.
Nie mogę jednak pominąć inicjatywy Wszyscy jesteśmy
Superbohaterami realizowanej między innymi za pośrednictwem bielskiej placówki. W dniu 8 listopada 2013 w bielskim
klubie Opium odbył się wernisaż prac i projekcja filmu Michała
Bałdygi. Zdjęcia i założenia tego projektu można obejrzeć
w facebookowym profilu o tej samej nazwie. Michał Bałdyga,
organizator całego przedsięwzięcia jest absolwentem Edukacji
Artystycznej oraz Projektowania Graficznego na Akademii
Sztuk Pięknych w Poznaniu. Swoją akcję opisuje w poście zamieszczonym w facebook: „Event jest organizowany w ramach
projektu Wszyscy jesteśmy Superbohaterami. Wizerunki
bohaterów, którzy pomimo różnego rodzaju niepełnosprawności odnieśli sukcesy w uprawianych przez siebie dziedzinach
sztuki, sportu czy nauki są częścią kampanii artystyczno-społecznej, która ma na celu nie tylko pokazanie heroizmu
w przekraczaniu ograniczeń ciała i umysłu, ale przede wszystkim tego, że w głębi swojego człowieczeństwa wszyscy jesteśmy tacy sami. Na plakatach zaprojektowanych przez Michała
Bałdygę, zostali uwiecznieni m.in.: niewidomy chłopiec Ben
Underwood, który rozwinął zdolność echolokacji, kompozytor
Ludwig van Beethoven, naukowiec Stephen Hawking, muzyk
Stevie Wonder, malarka Frida Kahlo, aktor Christopher Reeve,
sportowcy - Natalia Partyka i Michał Chrobak, modelka Aimee
Moullins. W ramach projektu powstają też murale prezentujące
polskich herosów. Myślą przewodnią całego projektu jest
zdanie: Ten, kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat.”
Zdaniem Michała Bałdygi, „każdy człowiek, który wyrusza
w kierunku przypisanego mu boskiego wymiaru istnienia,
swojej pierwotnej natury, naraża się na wiele niebezpieczeństw.
Osoby doświadczone przez los jakimś ubytkiem lub niepełnosprawnością - mają do pokonania dodatkowe trudności.
Nie będą one żyć jak inni, ale w głębi swojego człowieczeństwa
czują się Tacy Sami. Różnią się tylko sposobami wyrażania tej
prawdy wobec świata i ludzi. Chcę pokazać niepełnosprawnych
w inny sposób. W komiksach spotkamy Superbohaterów, którzy ratują świat przed zagładą. Oni wygrywają z problemami
globalnymi, niepełnosprawni walczą z wewnętrznymi, osobistymi ograniczeniami ciał i umysłów. Pierwsi eksponują moc
siły, a drudzy siłę słabości. Te różne wizerunki mają wspólne
cechy: walkę, siłę, unikalność, tajemnicę istnienia i zwycięstwo.
Każdy człowiek niesie w sobie coś unikalnego co czyni go super i co pozwala mu na realizację swojego przeznaczenia.
Powinniśmy to odnaleźć i rozwinąć znajdując sposób na
spełnienie bez względu na swoją sprawność, wtedy stajemy
się bohaterami. Spełnienie swojego życia i jego sensu bez
porównywania z kimkolwiek buduje naszą wewnętrzna wartość
i pozwala poszukiwać tego Kim Jesteśmy żyjąc na Ziemi pod
Słońcem, mówi Michał Bałdyga.”
Serdecznie polecam lekturę tego profilu na tzw. fejsie i pędzę by przedstawić kolejnych bohaterów naszej wędrówki po
WTZ, a są nimi uczestnicy warsztatów w Korytnikach.