Jak należy czytać sprawozdanie finansowe

Jak należy czytać sprawozdanie finansowe
Wpisany przez dr Andre Helin
Roczne sprawozdania finansowe, to dla zarządów spółek, członków rad nadzorczych, analityków giełdowych, inwestorów i partnerów handlowych bezpardonowy sprawdzian
oczekiwań ze stanem faktycznym.
Nadchodzi czas prezentacji rocznych sprawozdań finansowych. Dla wielu osób, zarządów,
członków rad nadzorczych, analityków giełdowych, inwestorów i partnerów handlowych jest to
w pewnym sensie rachunek sumienia, a jeżeli nie, to przynajmniej bezpardonowy sprawdzian
oczekiwań ze stanem faktycznym.
Mając do czynienia z analizą sprawozdań finansowych pojawia się problem: jak należy je
czytać, aby dokonać rzetelnej oceny sytuacji finansowej jednostki i dostrzec sygnały piętrzących
się problemów finansowych.
Zazwyczaj materiałem wyjściowym jest raport roczny zawierający:
- sprawozdanie zarządu z działalności spółki,
- opis zastosowanej polityki rachunkowości,
- rachunek zysków i strat wykazujący zysk lub stratę za rok obrotowy,
- bilans prezentujący składniki majątkowe, zakres i charakter zobowiązań,
- rachunek przepływów pieniężnych wyjaśniający rozbieżności pomiędzy rentownością a
zdolnością generowania środków pieniężnych (płynnością),
- noty uzupełniające, zwłaszcza informacje dotyczące zobowiązań pozabilansowych oraz
charakterystykę i zakres ryzyka finansowego, jakiemu poddana jest działalność jednostki.
Jest wiele technik czytania i analizy sprawozdań finansowych. Punktem wyjścia jest
zrozumienie działalności jednostki, czyli jej biznesu; na czym polega tworzenie wartości dodanej
1/3
Jak należy czytać sprawozdanie finansowe
Wpisany przez dr Andre Helin
(za co jednostka osiąga zyski) i jakie są jej ograniczenia.
Kolejnym krokiem jest ocena zastosowanych zasad rachunkowości - kiedy i w jaki sposób
jednostka dokonuje pomiarów przychodów i kosztów oraz jakie stosuje zasady wyceny
bilansowej. Te ostatnie są zwłaszcza istotne w przypadku prognozowania przyszłych korzyści
lub zagrożeń. Obowiązujące przepisy zobowiązują jednostki sprawozdawcze do wskazania w
sprawozdaniach finansowych istotnych szacunków i niepewności w tym zakresie; informacje te
są zazwyczaj zawarte we wstępie sprawozdania finansowego lub w notach uzupełniających.
Dopiero rozumiejąc, na czym polega gra (biznes jednostki) i jakie są reguły gry (zasady
rachunkowości) możemy dokonać oceny osiągniętych wyników.
Istotna jest tu analiza porównawcza uzyskanych wyników, polegająca na porównywaniu
wielkości bezwzględnych, jak też ich proporcji i relacji w stosunku do innych pozycji
bilansowych. I tak, osiągnięty przez jednostkę poziom zysku jest interesujący zarówno w ujęciu
absolutnym, jak i w relacji do poniesionych nakładów. Osiągnięty zysk wartości 10 mln zł ma
inny wydźwięk przy nakładzie 40 mln zł niż przy 400 mln zł.
Z innych istotnych powiązań bilansowych, wspierających analizę sprawozdania finansowego
można między innymi wymienić:
- zysk w stosunku do przychodów (rentowność sprzedaży),
- zysk w stosunku do kapitału własnego (zwrot kapitału własnego),
- kapitał własny w stosunku do sumy bilansowej (udział własny w finansowaniu, solidność),
- wielkość należności w stosunku do sprzedaży (ryzyko utraty płynności),
- wielkość zobowiązań w stosunku do kapitału obrotowego i poziom kosztów finansowych w
stosunku do zobowiązań.
2/3
Jak należy czytać sprawozdanie finansowe
Wpisany przez dr Andre Helin
Prezentowane wskaźniki uwypuklają to, co jest najważniejsze w analizie sytuacji finansowej
jednostki: rentowność, płynność i solidność (odporność) na zmieniające się uwarunkowania
rynkowe. Mając ten zasób informacji czytelnik jest przygotowany do lektury pisemnego
sprawozdania zarządu za miniony okres: jak zarząd ocenia osiągnięte wyniki, czym je
uzasadnia i czy ocena ta potwierdza własne wnioski czytelnika.
Artykuł został przygotowany dla Gazety Prawnej.
3/3