Program nauczania techniki w szkole podstawowej
Transkrypt
Program nauczania techniki w szkole podstawowej
Program nauczania techniki w szkole podstawowej (klasy IV–VI) Autor: Waldemar Czy˝ewski Program dopuszczony do u˝ytku szkolnego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej na podstawie recenzji mgr. Bogdana Lubiƒskiego i mgr. Grzegorza Stolcmana. Numer w zestawie DKW-4014-292/99. Spis treÊci I. Charakterystyka programu 3 II. Uwagi o realizacji programu 3 III. Szczegó∏owe cele kszta∏cenia 4 IV. Materia∏ nauczania 5 V. Rozk∏ad materia∏u z uwzgl´dnieniem procedur osiàgania celów i osiàgni´ç uczniów 7 VI. Metody oceny osiàgni´ç uczniów 32 I. Charakterystyka programu Edukacja techniczna spe∏nia istotnà rol´ w rozwoju osobowoÊci ucznia. Na lekcjach techniki uczeƒ zdobywa wiadomoÊci i umiej´tnoÊci, które b´dzie móg∏ wykorzystaç w ˝yciu codziennym. Celem tego przedmiotu w szkole podstawowej jest osiàgni´cie elementarnego poziomu orientacji ogólnotechnicznej. Aby go osiàgnàç, zadaniem nauczyciela i szko∏y jest: 1. Doprowadzenie ucznia do poznania i ocenienia swoich cech, mo˝liwoÊci i predyspozycji technicznych. 2. Organizowanie wielostronnej aktywnoÊci technicznej ucznia. Aby zrealizowaç te zadania, nauczyciel powinien: 1. Wpoiç uczniom nawyk bezpiecznego zachowania podczas wykonywania zadaƒ technicznych indywidualnie i zespo∏owo. 2. Nauczyç uczniów skutecznego post´powania w zmieniajàcych si´ sytuacjach technicznych w ˝yciu codziennym (aspekt pozytywny i negatywny). 3. UÊwiadomiç uczniom mo˝liwoÊci rozwijania procesów poznawczych (myÊlenie techniczne, wyobraênia techniczna, j´zyk techniczny). 4. Pomóc uczniom w zrozumieniu potrzeby rozwiàzywania ró˝nego typu problemów zwiàzanych z technikà (zachowanie schematyczne i oryginalne). 5. Pokazaç uczniom wk∏ad twórców i wynalazców w rozwój techniki, a przez to jednoczeÊnie w rozwój kultury i cywilizacji. 6. Wpoiç uczniom nawyk bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym. II. Uwagi o realizacji programu Poniewa˝ liczba godzin do realizacji w cyklu trzyletnim wynosi 2 h na dwa przedmioty (technika, informatyka), wyboru, w której klasie b´dzie realizowany program, dokonuje szko∏a. JeÊli program b´dzie realizowany w liczbie 2 h na jeden przedmiot, np. w klasie IV jedna h, w klasie VI jedna h, to wówczas zwi´kszonà liczb´ godzin nauczyciel przeznacza na zadania wytwórcze np. wykonanie znaków drogowych dla uczniów z m∏odszych klas. Realizacja tego programu jest mo˝liwa w ka˝dej szkole, niezale˝nie od tego, czy szko∏a posiada pracowni´ technicznà. Do jego realizacji wystarczy sala lekcyjna, poniewa˝ program zak∏ada, ˝e nauczyciel bazuje na tym, co uczeƒ mo˝e zaobserwowaç w swoim Êrodowisku w ˝yciu codziennym. Koniecznym warunkiem realizacji programu jest korzystanie przez ucznia z zeszytu çwiczeƒ („Technika i wychowanie komunikacyjne dla szko∏y podstawowej” cz. I i II, Wyd. Nowa Era, Warszawa 1999). OczywiÊcie, sà równie˝ zagadnienia, których realizacja wymaga Êrodków dydaktycznych, np. zestawów do elektrotechniki. Uczniowie podczas rozwiàzywania ró˝nego typu problemów i zadaƒ poznajà Êrodowisko techniczne cz∏owieka, poznajà i korzystajà z dost´pnych im materia∏ów, narz´dzi, urzàdzeƒ technicznych. Zwracamy uwag´ na kszta∏towanie postaw proekologicznych. Program zawiera równie˝ zagadnienia zwiàzane z bezpieczeƒstwem 3 ruchu drogowego. Rolà nauczyciela jest zorganizowanie zaj´ç w taki sposób, aby uczeƒ zdoby∏ wiadomoÊci, umiej´tnoÊci oraz naby∏ okreÊlone postawy. III. Szczegó∏owe cele kszta∏cenia: – zapoznanie z zagro˝eniami dla zdrowia i ˝ycia, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci bezpiecznego korzystania z wytworów techniki, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci udzielania pierwszej pomocy, – zapoznanie ze znakami bhp, ppo˝., powszechnej informacji, – zapoznanie z zasadami organizacji miejsca pracy indywidualnie, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci organizowania i wykonywania zadaƒ technicznych indywidualnie i zespo∏owo, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci wykorzystania dost´pnych êróde∏ informacji, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci stosowania j´zyka technicznego, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci analizowania rysunków (techniczne, poglàdowe) i schematów, – zapoznanie z otrzymywaniem papieru, drewna, materia∏ów drewnopochodnych, tworzyw sztucznych, materia∏ów w∏ókienniczych, metalu, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci przeprowadzenia badaƒ w∏aÊciwoÊci podstawowych materia∏ów (papier, drewno, materia∏y drewnopochodne, tworzywa sztuczne, materia∏y w∏ókiennicze, metale), – zapoznanie z zastosowaniem materia∏ów, – zapoznanie ze sposobami zabezpieczenia powierzchni materia∏ów, – zapoznanie z narz´dziami do formowania i dzielenia materia∏ów oraz przyrzàdami pomiarowymi ze zwróceniem uwagi na prawid∏owe nazwy, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci bezpiecznego pos∏ugiwania si´ narz´dziami, – zapoznanie ze sposobami ∏àczenia materia∏ów, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci manualnych podczas wykonywania zadaƒ wytwórczych, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci projektowania w∏asnych koncepcji z uwzgl´dnieniem wymagaƒ techniczno-u˝ytkowych, estetycznych, ekonomicznych, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci monta˝u obwodów elektrycznych, – poznanie form architektonicznych domów i ich elementów konstrukcyjnych, sposobów ocieplania, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci estetycznego i funkcjonalnego urzàdzenia mieszkania, – zapoznanie ze sposobami wytwarzania energii elektrycznej (sposoby ekologiczne), – kszta∏towanie umiej´tnoÊci bezpiecznego i ekonomicznego korzystania z instalacji domowych (elektryczna, wodociàgowo-kanalizacyjna, gazowa, systemy grzewcze), – poznanie zasad racjonalnego ˝ywienia, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci sporzàdzania jad∏ospisu, – zapoznanie ze sposobami przechowywania ˝ywnoÊci, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci korzystania z informacji zawartych w instrukcji obs∏ugi domowych urzàdzeƒ elektrycznych (pralka, ch∏odziarka, sokowirówka, mikser, odkurzacz, ˝elazko, suszarka do w∏osów), – zapoznanie z budowà roweru, 4 – kszta∏towanie postaw proekologicznych, – zapoznanie z wybranymi zawodami, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci oceny swoich zainteresowaƒ i zdolnoÊci technicznych, – kszta∏towanie umiej´tnoÊci bezpiecznego zachowania si´ jako pieszy, pasa˝er, rowerzysta. IV. Materia∏ nauczania Bhp podczas zaj´ç z techniki. Apteczka pierwszej pomocy. Przyczyny powstawania po˝arów, sposoby ich gaszenia. Znaki bhp, ppo˝., ewakuacyjne, powszechnej informacji. Podstawowe zasady rysunku technicznego (pismo techniczne, znaki wymiarowe, rysowanie i wymiarowanie przedmiotu, rysunek poglàdowy a rzut). Pomys∏y – projekty. èród∏a informacji (rysunki, instrukcje, znaki, symbole, zdj´cia, programy komputerowe, np. „Jak to dzia∏a?”). Planowanie i wykonywanie zadaƒ indywidualnie i zespo∏owo. Organizacja miejsca pracy. Porzàdek i dyscyplina w czasie pracy. Otrzymywanie, w∏aÊciwoÊci, zastosowanie wybranych materia∏ów: – papier (rola makulatury), – drewno (rola lasów, zagro˝enia lasów), materia∏y drewnopochodne, – tworzywa sztuczne (toksycznoÊç, sk∏adowanie i unieszkodliwianie odpadów), – materia∏y w∏ókiennicze (znaki konserwacji odzie˝y – wszywki), – metale (zabezpieczenie przed korozjà). Sposoby formowania i dzielenia materia∏ów. Narz´dzia, przybory, przyrzàdy pomiarowe, ich nazwy, zastosowanie i pos∏ugiwanie si´ nimi. ¸àczenie materia∏ów (roz∏àczne, nieroz∏àczne). Wiertarka r´czna (rysunek poglàdowy, schemat). Zasady racjonalnego ˝ywienia. Opakowania produktów spo˝ywczych. Uk∏adanie jad∏ospisu. Zasady sporzàdzania potraw. Sposoby przechowywania ˝ywnoÊci. Obwody elektryczne – rysunki poglàdowe, schematy. Montowanie obwodów elektrycznych. Rodzaje obwodów elektrycznych – szeregowy, równoleg∏y. Rodzaje zabudowy mieszkalnej (miasto, wieÊ). Elementy konstrukcyjne domu. Materia∏y budowlane (izolacja cieplna). Winda. Mieszkanie i wyposa˝enie. Wytwarzanie energii elektrycznej (sposoby ekologiczne) i jej przesy∏anie. Budowa, u˝ytkowanie instalacji domowych: – elektrycznej (elektryczne êród∏a Êwiat∏a), – wodociàgowo-kanalizacyjnej, – gazowej, – grzewczych (sposoby ekologiczne). Rachunek ekonomiczny na przyk∏adzie instalacji domowych (nazwy, zastosowanie mierników). Ogólna budowa, instrukcja obs∏ugi, u˝ytkowanie, tabliczka znamionowa urzàdzeƒ gospodarstwa domowego (pralka, ch∏odziarka, sokowirówka, mikser, odkurzacz, ˝elazko, suszarka do w∏osów). 5 Zawody zwiàzane z: leÊnictwem, przemys∏em chemicznym, przemys∏em odzie˝owym, hutnictwem, naprawà instalacji domowych, naprawà urzàdzeƒ gospodarstwa domowego. Rower – budowa, warunki techniczne, przek∏adnia ∏aƒcuchowa, instalacja elektryczna. Bezpieczeƒstwo ruchu drogowego: – droga i jej elementy, rodzaje dróg, – zachowanie si´ pieszych, pasa˝erów, pojazdów, rowerzystów, – zasady poruszania si´ po drodze, – przepisy porzàdkowe dotyczàce rowerzystów, – manewry wykonywane przez rowerzystów, – wypadki na drodze, – udzielanie pierwszeƒstwa przejazdu, – znaki drogowe pionowe, poziome. 7 Zapoznanie z instrukcjà ppo˝. i ewakuacyjnà Zapoznanie z programem. Omówienie regulaminu i bhp na lekcjach 1. 2. Temat lekcji Uwagi o realizacji Nr lekcji – okreÊlenie przyczyn powstawania po˝arów oraz sposobów ich gaszenia – okreÊlenie zasad post´powania podczas po˝aru w domu – analizowanie sytuacji mogàcych prowadziç do zagro˝enia zdrowia i ˝ycia – udzielanie pierwszej pomocy Procedury osiągania celów Przyczyny powstawania po˝arów. Sposoby gaszenia Przepisy bhp podczas zaj´ç i regulamin pracowni. Apteczka pierwszej pomocy Treści nauczania Uczeƒ umie: – okreÊliç zasady post´powania podczas po˝aru w domu Uczeƒ wie: – jakie sà przyczyny po˝arów – jakie sà sposoby gaszenia po˝arów – gdzie znajduje si´ instrukcja ppo˝., ewakuacyjna Uczeƒ umie: – stosowaç zasady bezpiecznej pracy – udzieliç pierwszej pomocy przy skaleczeniu – okreÊliç kryteria ocen z techniki Uczeƒ wie: – gdzie z technikà spotka si´ w ˝yciu codziennym – jakie zasady bezpieczeƒstwa obowiàzujà podczas zaj´ç – gdzie znajduje si´ apteczka pierwszej pomocy – jakie wymagania i sposób oceniania b´dzie stosowa∏ nauczyciel Osiągnięcia uczniów Uwaga: JeÊli na technik´ przeznaczono 1 h w ciàgu trzech lat nauki, to wówczas nauczyciel ustala, które zagadnienia b´dà ∏àczone. VI. Rozk∏ad materia∏u z uwzgl´dnieniem osiàgni´ç uczniów (2 h w ciàgu trzech lat nauki) 8 Znaczenie kszta∏tu, barw, treÊci znaków bhp OkreÊlenie znaczenia znaków informacyjnych Rysowanie, wymiarowanie przedmiotu – rysunek techniczny Papier – otrzymywanie, badanie w∏aÊciwoÊci 3. 4. 5. 6. – prezentacja otrzymywania papieru – okreÊlenie roli makulatury – pos∏ugiwanie si´ pismem technicznym – przyporzàdkowanie rzutu prostokàtnego do rysunku poglàdowego – uzupe∏nianie rysunku technicznego – rozpoznawanie znaków powszechnej informacji – przyporzàdkowanie kszta∏tu, barwy do treÊci znaku Otrzymywanie, w∏aÊciwoÊci wybranych materia∏ów – papier (rola makulatury) Podstawowe zasady rysunku technicznego (pismo techniczne, znaki wymiarowe, rysowanie i wymiarowanie przedmiotu, rysunek poglàdowy a rzut) Znaki powszechnej informacji Znaki bhp, ppo˝., ewakuacyjne Uczeƒ wie: – jakie surowce s∏u˝à do produkcji papieru – jaki jest sposób otrzymywania papieru Uczeƒ umie: – pos∏ugiwaç si´ pismem technicznym (litery du˝e) – przyporzàdkowaç rzut do rysunku poglàdowego – uzupe∏niç rysunek techniczny przedmiotu Uczeƒ wie: – dlaczego istnia∏a potrzeba wprowadzenia rysunku i pisma technicznego – jakie sà zasady rzutowania prostokàtnego, wymiarowania Uczeƒ umie: – okreÊliç treÊç danego znaku Uczeƒ wie: – jaki jest kszta∏t, barwy znaków – gdzie znaki tego typu si´ znajdujà Uczeƒ umie: – zastosowaç odpowiednie barwy – okreÊliç treÊç danego znaku Uczeƒ wie: – jakie sà rodzaje znaków, kszta∏t, barwy – gdzie si´ znajdujà znaki tego typu 9 8. 7. OkreÊlenie znaczenia i zagro˝enia lasów Wycinanie, formowanie, sklejanie cz´Êci makiety – przejazd kolejowy – okreÊlenie roli i zagro˝eƒ lasu – prezentacja wybranych zawodów, np. leÊnik – przygotowanie indywidualnego miejsca pracy – okreÊlenie nazw narz´dzi, przyborów oraz ich przeznaczenia – bezpieczne pos∏ugiwanie si´ narz´dziami – wykonanie makiety – badanie okreÊlonych w∏aÊciwoÊci papieru – sporzàdzanie z obserwacji notatek i ich analiza Drewno (rola, zagro˝enia lasów). Wybrane zawody zwiàzane z leÊnictwem èród∏a informacji (rysunki, instrukcje). Sposoby formowania, dzielenia materia∏ów. Narz´dzia, ich nazwy i zastosowanie, pos∏ugiwanie si´ nimi. Organizacja indywidualnego miejsca pracy. Porzàdek i dyscyplina w czasie pracy Uczeƒ wie: – jaka jest rola lasu – jakie sà zagro˝enia lasu – jakie sà drzewa (liÊciaste, iglaste) – jaka jest budowa wewn´trzna drewna – jakie zawody zwiàzane sà z lasem, otrzymywaniem drewna Uczeƒ umie: – znaleêç informacje potrzebne do wykonania zadania – prawid∏owo zorganizowaç miejsce pracy – bezpiecznie pos∏ugiwaç si´ narz´dziem – prawid∏owo zagiàç i skleiç materia∏ Uczeƒ wie: – jakie sà êród∏a informacji potrzebnej do wykonania zadania (rysunek, instrukcja post´powania) – jakie narz´dzie zastosowaç do pracy – jaki klej zastosowaç do po∏àczenia – jakie sà zasady organizacji miejsca pracy Uczeƒ umie: – okreÊliç zwiàzek pomi´dzy makulaturà a iloÊcià Êci´tych drzew – dokonaç wyboru narz´dzia, sposobu ∏àczenia do danego rodzaju papieru – jakie sà nazwy i zastosowanie papieru 10 10. 9. Badanie w∏aÊciwoÊci drewna i materia∏ów drewnopochodnych Otrzymywanie drewna, materia∏ów drewnopochodnych – badanie okreÊlonych w∏aÊciwoÊci drewna, materia∏ów drewnopochodnych – sporzàdzanie z obserwacji notatek i ich analiza – prezentacja otrzymywania drewna, materia∏ów drewnopochodnych – prezentacja wybranych zawodów, np. pilarz Planowanie i wykonywanie zadaƒ zespo∏owo. W∏aÊciwoÊci wybranych materia∏ów – drewno, materia∏y drewnopochodne oraz ich zastosowanie Otrzymywanie drewna, materia∏ów drewnopochodnych Zawody zwiàzane z leÊnictwem Uczeƒ wie: – na czym polega organizowanie pracy w zespole – dlaczego istnieje potrzeba przeprowadzenia badaƒ w∏aÊciwoÊci materia∏u – jakie cechy zalicza si´ do w∏aÊciwoÊci drewna i materia∏ów drewnopochodnych – jakie sà sposoby wykaƒczania powierzchni drewnianych Uczeƒ umie: – wyró˝niç substancje ekologiczne u˝yte do produkcji materia∏ów drewnopochodnych – porównaç drewno z materia∏em drewnopochodnym Uczeƒ wie: – w jaki sposób z drewna otrzymuje si´ pó∏fabrykaty drewna – jakie sà sposoby suszenia drewna – jaka jest ró˝nica mi´dzy drewnem a materia∏em drewnopochodnym – jakich substancji u˝ywa si´ do produkcji materia∏ów drewnopochodnych Uczeƒ umie: – rozró˝niç znaczenia lasów (gospodarcze, zdrowotno-rekreacyjne, przyrodnicze) – odpowiednio zachowaç si´ w lesie – wskazaç ró˝nic´ mi´dzy drzewem a drewnem 11 12. 11. Po∏àczenia elementów drewnianych. Budowa i zasada dzia∏ania wiertarki r´cznej Zastosowanie narz´dzi, przyrzàdów pomiarowych i przyborów – pokazanie sposobów ∏àczenia materia∏ów drewnianych – porównanie rysunku poglàdowego i schematu – rozró˝nianie przek∏adni – okreÊlenie nazw narz´dzi, przyrzàdów pomiarowych, przyborów oraz ich przeznaczenia ¸àczenie materia∏ów (roz∏àczne, nieroz∏àczne). Wiertarka r´czna (rysunek poglàdowy, schemat) Sposoby formowania i dzielenia materia∏ów. Narz´dzia, przyrzàdy pomiarowe i przybory, ich nazwy i zastosowanie Uczeƒ umie: – okreÊliç kolejnoÊç post´powania przy klejeniu elementów drewnianych – okreÊliç zwiàzek pomi´dzy Êrednicà otworu a Êrednicà wkr´ta – przedstawiç graficznie symbole przek∏adni z´batych Uczeƒ wie: – jakie sà zasady wykonywania po∏àczeƒ elementów drewnianych – jakie ruchy powinno wykonywaç wiert∏o przy wierceniu otworów – jaka jest budowa wiertarki – na czym polega konserwacja wiertarki Uczeƒ umie: – dobraç narz´dzia, przyrzàdy pomiarowe i przybory w zale˝noÊci od potrzeb technologicznych Uczeƒ wie: – jakie sà nazwy narz´dzi, przyrzàdów pomiarowych i przyborów, – które narz´dzia i przybory wymagajà ostrzenia Uczeƒ umie: – zorganizowaç prac´ w zespole – przeprowadziç badania i omówiç w∏aÊciwoÊci drewna i materia∏ów drewnopochodnych – przyporzàdkowaç gatunek drewna do danego przedmiotu – okreÊliç zastosowanie drewna i materia∏ów drewnopochodnych 12 Powtórzenie wiadomoÊci – drewno i materia∏y drewnopochodne Otrzymywanie tworzyw sztucznych. Badanie w∏aÊciwoÊci 13. 14. – prezentacja otrzymywania tworzyw sztucznych – badanie okreÊlonych w∏aÊciwoÊci tworzyw sztucznych – bezpieczne pos∏ugiwanie si´ narz´dziami – sporzàdzanie z obserwacji notatek i ich analiza Otrzymywanie i w∏aÊciwoÊci wybranych materia∏ów: – tworzywa sztuczne (toksycznoÊç). Narz´dzia, ich nazwy i zastosowanie, pos∏ugiwanie si´ nimi Podsumowanie wiadomoÊci i umiej´tnoÊci – forma do wyboru przez nauczyciela, np.: rozwiàzywanie krzy˝ówek Uczeƒ umie: – dobraç narz´dzia do rodzaju tworzyw sztucznych – okreÊliç kolejnoÊç post´powania przy klejeniu tworzyw sztucznych – dobraç sposób ∏àczenia do rodzaju tworzywa sztucznego Uczeƒ wie: – w jaki sposób otrzymuje si´ tworzywa sztuczne – jakich substancji u˝ywa si´ do produkcji tworzyw sztucznych – jakie sà nazwy podstawowych tworzyw sztucznych oraz ich symbole – co to znaczy, ˝e tworzywa sztuczne sà toksyczne Uczeƒ powinien wiedzieç i umieç: – okreÊliç rol´ i zagro˝enia lasów – jakie sà rodzaje drzew – w jaki sposób otrzymujemy drewno i materia∏y drewnopochodne – jakie sà gatunki drewna i materia∏ów drewnopochodnych – okreÊliç w∏aÊciwoÊci drewna i materia∏ów drewnopochodnych – nazwaç narz´dzia i przybory – okreÊliç podobieƒstwa i ró˝nice pomi´dzy drewnem a materia∏ami drewnopochodnymi 13 OkreÊlenie zalet i wad tworzyw sztucznych Otrzymywanie i badanie w∏aÊciwoÊci w∏ókien 15. 16. – prezentacja otrzymywania materia∏ów w∏ókienniczych – badanie okreÊlonych w∏aÊciwoÊci materia∏ów w∏ókienniczych – sporzàdzanie z obserwacji notatek i ich analiza – prezentacja wybranych zawodów, np. przàdka – porównanie sposobu sk∏adowania i unieszkodliwiania odpadów – graficzne przedstawienie zu˝ycia energii elektrycznej przy produkcji tworzyw sztucznych i metali Otrzymywanie i badanie w∏aÊciwoÊci materia∏ów w∏ókienniczych. Zawody zwiàzane z przemys∏em odzie˝owym Zastosowanie tworzyw sztucznych. Sk∏adowanie i unieszkodliwianie odpadów Uczeƒ umie: – przyporzàdkowaç rodzaj w∏ókna do cech charakterystycznych i zastosowania – wykonaç proste czynnoÊci podczas badania w∏aÊciwoÊci w∏ókien – sformu∏owaç obserwacje na podstawie przeprowadzonych badaƒ Uczeƒ wie: – które w∏ókna sà naturalne, a które chemiczne – jak powstaje tkanina i dzianina Uczeƒ umie: – wyró˝niç zalety i wady tworzyw sztucznych – wskazaç najbardziej ekologiczny sposób przetwarzania tworzyw sztucznych – przedstawiç graficznie zu˝ycie energii elektrycznej przy produkcji ró˝nych materia∏ów (tworzywa sztuczne, metale) Uczeƒ wie: – gdzie tworzywa sztuczne znalaz∏y zastosowanie – w jaki sposób sk∏aduje si´ i unieszkodliwia odpady 14 Rozpoznawanie znaków dotyczàcych konserwacji odzie˝y. Zastosowanie odzie˝y ochronnej Otrzymywanie stali i ˝eliwa. Zabezpieczenie przed korozjà 17. 18. – prezentacja otrzymywania metali – pokazanie przyk∏adów zabezpieczania metali – prezentacja wybranych zawodów, np. in˝ynier metalurg, hutnik – odczytywanie symboli dotyczàcych konserwacji odzie˝y Otrzymywanie metali. Zabezpieczenie przed korozjà. Zawody zwiàzane z hutnictwem Znaki dotyczàce konserwacji odzie˝y – wszywki. Materia∏y w∏ókiennicze – zastosowanie Uczeƒ wie: – w jakiej postaci wyst´pujà metale w skorupie ziemskiej – na czym polega korozja metali – jakie informacje zamieszczone sà na opakowaniach farb – jakie sà zasady obowiàzujàce podczas malowania Uczeƒ umie: – wyjaÊniç istot´ otrzymywania stali i ˝eliwa z rudy – ustaliç kolejnoÊç obowiàzujàcà podczas zabezpieczania metali przed korozjà Uczeƒ umie: – korzystaç z informacji umieszczonych na wszywkach – scharakteryzowaç cechy odzie˝y ochronnej i uzasadniç jej zastosowanie Uczeƒ wie: – jakie informacje dotyczàce odzie˝y przedstawiajà symbole graficzne – w jakich zawodach potrzebna jest odzie˝ ochronna 15 Badanie w∏aÊciwoÊci metali Powtórzenie przerobionego materia∏u – metale OkreÊlenie grup produktów spo˝ywczych. Zanieczyszczenia ˝ywnoÊci 19. 20. 21. – pokazanie przyk∏adów racjonalnego od˝ywiania – wykrywanie szkodliwych dodatków chemicznych w ˝ywnoÊci – prezentacja wybranych zawodów, np. technolog ˝ywienia, kucharz – badanie okreÊlonych w∏aÊciwoÊci metali – okreÊlenie nazw narz´dzi i przyborów oraz ich przeznaczenia – bezpieczne pos∏ugiwanie si´ narz´dziami – sporzàdzanie z obserwacji notatek i ich analiza Zasady racjonalnego ˝ywienia. Opakowania produktów. Wybrane zawody Podsumowanie wiadomoÊci i umiej´tnoÊci – forma do wyboru przez nauczyciela, np. rozwiàzywanie krzy˝ówek W∏aÊciwoÊci wybranych materia∏ów – metale oraz ich zastosowanie. Narz´dzia i przybory, ich nazwy i zastosowanie Uczeƒ wie: – na czym polega racjonalne od˝ywianie – co to znaczy ˝ywnoÊç ekologiczna – z jakich materia∏ów wykonane sà opakowania produktów spo˝ywczych – jakie zawody zwiàzane sà z przemys∏em spo˝ywczym – jakie informacje zawarte sà na opakowaniach produktów spo˝ywczych Uczeƒ powinien wiedzieç i umieç: – jakie sà nazwy metali – w jaki sposób otrzymujemy metale – nazwaç narz´dzia i przybory – okreÊliç w∏aÊciwoÊci metali oraz ich zastosowanie Uczeƒ umie: – wykonaç doÊwiadczenia wed∏ug podanej instrukcji – przewidzieç rezultat doÊwiadczenia – omówiç w∏aÊciwoÊci metali – okreÊliç zastosowanie metali – nazwaç narz´dzia i przybory, okreÊliç ich zastosowanie Uczeƒ wie: – dlaczego istnieje potrzeba przeprowadzenia badaƒ w∏aÊciwoÊci – jakie cechy zalicza si´ do w∏aÊciwoÊci metali 16 23. 22. Przypomnienie elementów i symboli – obwód elektryczny Planowanie ˝ywienia. Uk∏adanie jad∏ospisu – analizowanie prostego obwodu elektrycznego – sporzàdzanie prawid∏owego jad∏ospisu – okreÊlenie zasad sporzàdzania potraw – dobieranie sposobu przechowywania ˝ywnoÊci do produktu Obwody elektryczne – rysunki poglàdowe, schematy Uk∏adanie jad∏ospisu. Zasady sporzàdzania potraw. Sposoby przechowywania ˝ywnoÊci Uczeƒ wie: – co to jest obwód elektryczny – jakie sà symbole graficzne elementów obwodu elektrycznego – co to jest odbiornik energii elektrycznej, êród∏o energii elektrycznej, przewody ∏àczàce obwód Uczeƒ umie: – dobraç produkty ze wzgl´du na por´ roku – oceniç jad∏ospis z uwzgl´dnieniem aspektu zdrowotnego, estetycznego, ekonomicznego – dobraç sposób przechowywania ˝ywnoÊci do produktu Uczeƒ wie: – jakie sà zasady planowania ˝ywienia z uwzgl´dnieniem aspektu ekonomicznego – jakie sà sposoby przechowywania ˝ywnoÊci Uczeƒ umie: – okreÊliç rol´ produktów zalecanych w racjonalnym ˝ywieniu – przyporzàdkowaç nazwy produktów spo˝ywczych do rodzaju opakowania – odczytaç i wykorzystaç informacje umieszczone na opakowaniach produktów spo˝ywczych 17 25. 24. Porównywanie obwodów szeregowych i równoleg∏ych Montowanie obwodów szeregowych – okreÊlenie ró˝nic pomi´dzy obwodem szeregowym i równoleg∏ym – montowanie obwodów elektrycznych Rodzaje obwodów elektrycznych – szeregowe i równoleg∏e Montowanie obwodów elektrycznych Uczeƒ umie: – wykazaç, jaka jest ró˝nica mi´dzy obwodem szeregowym a równoleg∏ym – uzupe∏niç schemat obwodu (szeregowy, równoleg∏y) Uczeƒ wie: – jakie sà sposoby ∏àczenia odbiorników energii elektrycznej – jakie elementy wchodzà w sk∏ad danego obwodu elektrycznego Uczeƒ umie: – zorganizowaç prac´ w zespole – zbudowaç obwód pràdu elektrycznego – uzupe∏niç schemat obwodu pràdu elektrycznego Uczeƒ wie: – na czym polega organizacja pracy w zespole – jakie sà sposoby zamiany energii elektrycznej na inny rodzaj energii – co to sà przewodniki i izolatory Uczeƒ umie: – wyjaÊniç zwiàzek pomi´dzy symbolami graficznymi elementów obwodu a schematem obwodu – przyporzàdkowaç wyglàd elementu obwodu do jego symbolu graficznego 18 Rozró˝nianie form architektonicznych domów Konstrukcja domu – rozpoznawanie elementów. Budowa, u˝ytkowanie windy 26. 27. – rozró˝nianie elemetów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych (materia∏y budowlane – izolacja cieplna) – omówienie budowy windy – okreÊlenie zasad u˝ytkowania windy – rozpoznawanie form architektonicznych budynków mieszkalnych – prezentacja wybranych zawodów, np. architekt, in˝ynier-konstruktor, murarz Elementy konstrukcyjne domu. Materia∏y budowlane (izolacja cieplna). Winda Rodzaje zabudowy mieszkalnej (miasto, wieÊ). Wybrane zawody Uczeƒ umie: – rozpoznaç elementy konstrukcyjne domu – okreÊliç w∏aÊciwoÊci materia∏ów budowlanych – opisaç zasady zachowania si´ w windzie Uczeƒ wie: – z jakich elementów sk∏ada si´ dom – z jakich materia∏ów budowane sà domy – na czym polega ocieplenie Êciany – z jakich elementów sk∏ada si´ winda i jaka jest ich rola Uczeƒ umie: – do danego etapu budowy domu przyporzàdkowaç zawody – scharakteryzowaç formy architektoniczne domów Uczeƒ wie: – jakie formy architektoniczne znajdujà si´ w mieÊcie i na wsi – jakie sà etapy budowy domu – jakiego typu domy znajdujà si´ w jego miejscowoÊci 19 29. 28. Wytwarzanie energii elektrycznej i jej przesy∏anie Analizowanie planu poziomego mieszkania – omówienie sposobów wytwarzania energii elektrycznej (sposoby ekologiczne) i jej przesy∏anie do domu Wytwarzanie energii elektrycznej (sposoby ekologiczne) i jej przesy∏anie – narysowanie wyposa˝enia Mieszkanie i wyposa˝enie mieszkania z zastosowaniem symboli gaficznych – okreÊlenie wykoƒczenia pod∏ogi, Êcian, drzwi i okien Uczeƒ umie: – scharakteryzowaç sposoby wytwarzania energii elektrycznej oraz wyjaÊniç, na czym polega jej przesy∏anie Uczeƒ wie: – jakie sà sposoby wytwarzania energii elektrycznej – który sposób wytwarzania energii elektrycznej jest najbardziej rozpowszechniony w Polsce – które sposoby wytwarzania energii elektrycznej sà ekologiczne Uczeƒ umie: – rozpoznaç przeznaczenie pomieszczeƒ – rozpoznaç umiejscowienie drzwi i okien – obliczyç powierzchni´ mieszkania – zaprojektowaç wyposa˝enie mieszkania z zastosowaniem symboli graficznych – okreÊliç wykoƒczenie pod∏ogi, Êcian, drzwi i okien Uczeƒ wie: – jaka jest rola planu poziomego mieszkania – jakie sà symbole graficzne dotyczàce wyposa˝enia i urzàdzenia mieszkania 20 31. 30. Budowa, parametry, porównywanie elektrycznych êróde∏ Êwiat∏a Budowa i u˝ytkowanie domowej instalacji elektrycznej – porównanie elektrycznych êróde∏ Êwiat∏a z uwzgl´dnieniem rachunku ekonomicznego – opisywanie budowy i u˝ytkowania instalacji elektrycznej z uwzgl´dnieniem rachunku ekonomicznego – prezentacja wybranych zawodów, np. elektryk Elektryczne êród∏a Êwiat∏a; rachunek ekonomiczny na przyk∏adzie elektrycznych êróde∏ Êwiat∏a Budowa i u˝ytkowanie instalacji domowych: elektryczna. Rachunek ekonomiczny na przyk∏adzie instalacji domowych (nazwy, zastosowanie mierników). Zawody zwiàzane z naprawà instalacji domowych Uczeƒ umie: – odczytaç parametry i okreÊliç zastosowanie elektrycznych êróde∏ Êwiat∏a – opisaç podobieƒstwa i ró˝nice mi´dzy ˝arówkà a Êwietlówkà kompaktowà, – dobraç moc Êwietlówek kompaktowych do mocy ˝arówek – okreÊliç znaczenie ekonomiczne i ekologiczne przy zastosowaniu Êwietlówek kompaktowych Uczeƒ wie: – jakie sà elektryczne êród∏a Êwiat∏a, – z jakich elementów sk∏adajà si´ elektryczne êród∏a Êwiat∏a – jakie sà parametry elektrycznych êróde∏ Êwiat∏a Uczeƒ umie: – przyporzàdkowaç domowà instalacj´ elektrycznà do rodzaju instalacji – rozpoznaç symbole graficzne przedstawiajàce schemat domowej instalacji elektrycznej – odczytaç z licznika zu˝ycie energii elektrycznej Uczeƒ wie: – z jakich elementów sk∏ada si´ domowa instalacja elektryczna – jakie sà zasady bezpiecznego u˝ytkowania domowej instalacji elektrycznej – jakie sà symbole graficzne przedstawiajàce schemat domowej instalacji elektrycznej 21 33. 32. Budowa i u˝ytkowanie instalacji gazowej Budowa i u˝ytkowanie instalacji wodociàgowo-kanalizacyjnej – opisywanie budowy i u˝ytkowania instalacji gazowej z uwzgl´dnieniem rachunku ekonomicznego – prezentacja wybranych zawodów, np. monter – opisywanie budowy i u˝ytkowania instalacji wodociàgowo-kanalizacyjnej z uwzgl´dnieniem rachunku ekonomicznego – prezentacja wybranych zawodów, np. hydraulik Budowa i u˝ytkowanie instalacji domowych: gazowa. Zawody zwiàzane z naprawà instalacji domowych Budowa i u˝ytkowanie instalacji domowych: wodociàgowo-kanalizacyjna. Rachunek ekonomiczny na przyk∏adzie instalacji domowych (nazwy, zastosowanie mierników). Zawody zwiàzane z naprawà instalacji domowych Uczeƒ umie: – wyjaÊniç, dlaczego zawory instaluje si´ w kilku miejscach – zachowaç si´ w wypadku ulatniania si´ gazu Uczeƒ wie: – z jakich elementów sk∏ada si´ instalacja gazowa – jaka jest rola zaworu, licznika – jakie sà zasady bezpiecznego u˝ytkowania instalacji gazowej Uczeƒ umie: – wyjaÊniç, dlaczego zawory instaluje si´ w kilku miejscach – wyjaÊniç, w jaki sposób mo˝na ograniczyç zanieczyszczenia znajdujàce si´ w wodzie – opisaç, w jaki sposób mo˝na ograniczyç zu˝ycie wody (czynnik ekonomiczny) Uczeƒ wie: – z jakich elementów sk∏ada si´ instalacja wodociàgowo-kanalizacyjna – jakie sà sposoby zasilania mieszkania w zimnà i ciep∏à wod´ – jaka jest rola zaworu, wodomierza, syfonu 22 Budowa, u˝ytkowanie instalacji grzewczych Powtórzenie wiadomoÊci – domowe instalacje Zasady korzystania z urzàdzeƒ gospodarstwa domowego 34. 35. 36. – okreÊlenie zasad bezpiecznego u˝ytkowania urzàdzeƒ gospodarstwa domowego – prezentacja wybranych zawodów, np. elektromechanik – opisywanie budowy i u˝ytkowania instalacji grzewczych z uwzgl´dnieniem rachunku ekonomicznego – prezentacja wybranych zawodów, np. monter Instrukcje obs∏ugi, tabliczki znamionowe urzàdzeƒ gospodarstwa domowego. èród∏a informacji (zdj´cia). Zawody zwiàzane z naprawà urzàdzeƒ gospodarstwa domowego Podsumowanie wiadomoÊci i umiej´tnoÊci – forma do wyboru przez nauczyciela, np. rozwiàzywanie krzy˝ówek Budowa i u˝ytkowanie instalacji domowych: grzewczych. Rachunek ekonomiczny na przyk∏adzie instalacji domowych (nazwy, zastosowanie mierników). Zawody zwiàzane z naprawà instalacji domowych Uczeƒ wie: – które urzàdzenia gospodarstwa domowego sà wyposa˝one w silnik elektryczny – jakie sà zasady udzielania pomocy pora˝onemu pràdem elektrycznym – które urzàdzenia muszà byç pod∏àczone do gniazdka ze stykiem ochronnym – jakie informacje zawiera tabliczka znamionowa urzàdzenia Uczeƒ powinien wiedzieç i umieç: – jakie elementy wchodzà w sk∏ad instalacji domowych – scharakteryzowaç instalacje domowe – okreÊliç czynniki wp∏ywajàce na wzrost kosztów eksploatacji instalacji domowych Uczeƒ umie: – wyjaÊniç zwiàzek pomi´dzy termostatem, ciep∏omierzem, czynnikiem ekonomicznym – okreÊliç czynniki wp∏ywajàce na wzrost kosztów ogrzewania Uczeƒ wie: – jakie sà sposoby ogrzewania mieszkaƒ – z jakich elementów sk∏ada si´ instalacja centralnego ogrzewania – jakie substancje mogà byç spalane w palenisku i która z nich jest ekologiczna 23 38. 37. Budowa i funkcjonowanie urzàdzeƒ do przechowywania produktów spo˝ywczych i sporzàdzania potraw Pralka – budowa i u˝ytkowanie – omówienie budowy ch∏odziarki, sokowirówki, miksera – okreÊlenie zasad u˝ytkowania urzàdzeƒ – omówienie budowy pralki – okreÊlenie zasad u˝ytkowania Ogólna budowa, funkcjonowanie, instrukcje obs∏ugi, tabliczki znamionowe (ch∏odziarka, sokowirówka, mikser). èród∏a informacji (rysunki, program komputerowy „Jak to dzia∏a?”). Rachunek ekonomiczny na przyk∏adzie ch∏odziarki Ogólna budowa, funkcjonowanie, instrukcja obs∏ugi, tabliczka znamionowa (pralka) èród∏a informacji (rysunki, program komputerowy „Jak to dzia∏a?”) Uczeƒ umie: – okreÊliç czynniki wp∏ywajàce na zu˝ycie energii elektrycznej przez ch∏odziark´ Uczeƒ wie: – jaka jest budowa ch∏odziarki, sokowirówki, miksera – co to jest freon – jakie jest zastosowanie ch∏odziarki, sokowirówki, miksera Uczeƒ umie: – obs∏ugiwaç pralk´ zgodnie z instrukcjà obs∏ugi, – porównaç pralk´ wirnikowà z pralkà automatycznà Uczeƒ wie: – jakie sà rodzaje pralek – z jakich elementów sk∏ada si´ pralka i jaka jest ich rola Uczeƒ umie: – okreÊliç zasady obowiàzujàce podczas u˝ytkowania urzàdzeƒ gospodarstwa domowego – wyjaÊniç, dlaczego urzàdzenia o metalowych obudowach muszà byç pod∏àczone do gniazdka ze stykiem ochronnym – wyjaÊniç, dlaczego mokrymi r´kami nie wolno obs∏ugiwaç urzàdzeƒ elektrycznych 24 40. 39. ˚elazko, suszarka do w∏osów – budowa, zasada dzia∏ania, u˝ytkowanie Odkurzacz – budowa, funkcjonowanie – omówienie budowy ˝elazka, suszarki do w∏osów – okreÊlenie zasad u˝ytkowania – omówienie budowy odkurzacza – okreÊlenie zasad u˝ytkowania Ogólna budowa, funkcjonowanie, instrukcje obs∏ugi, tabliczki znamionowe (˝elazko, suszarka do w∏osów) Ogólna budowa, funkcjonowanie, instrukcja obs∏ugi, tabliczka znamionowa (odkurzacz) èrod∏a informacji (rysunki, program komputerowy „Jak to dzia∏a?”) Uczeƒ umie: – okreÊliç wskazówki eksploatacyjne dla ˝elazka i suszarki do w∏osów, – odczytaç dane techniczne ˝elazka i suszarki do w∏osów Uczeƒ wie: – jakie sà rodzaje ˝elazek – jaka jest budowa ˝elazka i suszarki do w∏osów – jaka jest rola najwa˝niejszych elementów ˝elazka i suszarki do w∏osów Uczeƒ umie: – porównaç odkurzacz z filtrem papierowym z odkurzaczem z filtrem wodnym – odczytaç dane techniczne – okreÊliç wskazówki eksploatacyjne dla odkurzacza z filtrem papierowym Uczeƒ wie: – jakie sà rodzaje odkurzaczy – jaka jest budowa odkurzacza – rozmieÊciç po∏o˝enie produktów w ch∏odziarce – wyjaÊniç zasady przechowywania produktów w ch∏odziarce – odczytaç dane techniczne 25 Budowa i dzia∏anie instalacji elektrycznej roweru Porównywanie przek∏adni ∏aƒcuchowych rowerów 42. 43. Omówienie budowy i warunków technicznych roweru 41. – analizowanie instalacji elektrycznej roweru – porównywanie przek∏adni ∏aƒcuchowych rowerów – rozró˝nianie cz´Êci roweru Rower – instalacja elektryczna Rower – przek∏adnia ∏aƒcuchowa Rower – ogólna budowa, warunki techniczne Uczeƒ wie: – jaka jest rola instalacji elektrycznej roweru – z jakich elementów sk∏ada si´ instalacja elektryczna roweru – w jaki sposób zamocowane sà lampa i pràdnica Uczeƒ umie: – porównaç przek∏adnie ∏aƒcuchowe dwóch rowerów – okreÊliç znaczenie prze∏o˝enia przek∏adni Uczeƒ wie: – jaka jest rola przek∏adni ∏aƒcuchowej – z jakich elementów sk∏ada si´ przek∏adnia ∏aƒcuchowa Uczeƒ umie: – okreÊliç wskazówki eksploatacyjne dla roweru Uczeƒ wie: – jaka jest budowa roweru – jakie elementy mogà byç dodatkowym wyposa˝eniem roweru – które niesprawne elementy wyposa˝enia roweru stwarzajà zagro˝enie bezpieczeƒstwa – jakie sà warunki techniczne roweru 26 45. 44. Przypomnienie przepisów dotyczàcych pieszych. Korzystanie ze Êrodków komunikacji publicznej Przypomnienie podstawowych poj´ç – ruch drogowy – analizowanie zachowaƒ: pieszy, pasa˝er pojazdu – odczytywanie znaków drogowych – rozpoznawanie rodzajow dróg i ich elementów Bezpieczeƒstwo ruchu drogowego – zachowanie pieszych i pasa˝erów pojazdów. Znaki drogowe pionowe i poziome Bezpieczeƒstwo ruchu drogowego – droga, jej elementy, rodzaje dróg. Znaki drogowe pionowe i poziome Uczeƒ wie: – jakie sà zasady poruszania si´ pieszych w mieÊcie i poza miastem – jakie znaki drogowe pionowe, poziome i sygna∏y Êwietlne zwiàzane sà z ruchem pieszych – jakie sà zasady obowiàzujàce korzystajàcych ze Êrodków komunikacji publicznej Uczeƒ umie: – scharakteryzowaç drog´ znajdujàcà si´ przy szkole – odczytaç znaki drogowe pionowe i poziome zwiàzane z oznaczeniem dróg Uczeƒ wie: – jakie sà rodzaje dróg – z jakich elementów sk∏ada si´ droga w mieÊcie i poza miastem – które znaki drogowe pionowe i poziome zwiàzane sà z oznaczeniem dróg Uczeƒ umie: – sformu∏owaç wniosek na podstawie wykonanego doÊwiadczenia z jednym przewodem – okreÊliç przyczyny nieÊwiecenia ˝arówek 27 46. OkreÊlenie zasad poruszania si´ po drodze – analizowanie sytuacji, w których nale˝y zachowaç ostro˝noÊç, szczególnà ostro˝noÊç, ograniczone zaufanie – odczytywanie znaków drogowych Bezpieczeƒstwo ruchu drogowego – zachowania rowerzystów. Zasady poruszania si´ po drodze. Znaki drogowe pionowe, poziome Uczeƒ umie: – oceniç sytuacje drogowe, w których nale˝y zachowaç ostro˝noÊç, szczególnà ostro˝noÊç, ograniczone zaufanie – odczytaç znaki drogowe pionowe i poziome zwiàzane z bezpiecznym poruszaniem si´ po drodze Uczeƒ wie: – co to jest zasada ostro˝noÊci, szczególnej ostro˝noÊci, ograniczonego zaufania – w jakich miejscach obowiàzujà zasady szczególnej ostro˝noÊci i ograniczonego zaufania – jakie znaki drogowe pionowe i poziome zwiàzane sà z bezpiecznym poruszaniem si´ po drodze Uczeƒ umie: – okreÊliç poj´cia: pieszy, uczestnik ruchu drogowego – umie odczytaç znaki drogowe pionowe, poziome i sygna∏y Êwietlne zwiàzane z ruchem pieszych 28 47. W∏àczanie si´ do ruchu. Ustalenie przepisów porzàdkowych – rozpoznawanie sytuacji, w których rowerzysta w∏àcza si´ do ruchu – rozró˝nianie poj´ç: zatrzymanie, postój, ciàg∏e uczestnictwo w ruchu – opisywanie w∏aÊciwych zachowaƒ rowerzysty na przejazdach kolejowych i tramwajowych – odczytywanie znaków drogowych Bezpieczeƒstwo ruchu drogowego – przepisy porzàdkowe dotyczàce kierujàcych rowerem. Znaki drogowe pionowe i poziome Uczeƒ umie: – opisaç ró˝nic´ pomi´dzy zatrzymaniem, postojem, ciàg∏ym uczestnictwem w ruchu – okreÊliç zwiàzek pomi´dzy przestrzeganiem przez rowerzyst´ przepisów porzàdkowych a bezpieczeƒstwem – opisaç w∏aÊciwe zachowanie rowerzysty na przejazdach kolejowych i tramwajowych – odczytaç znaki drogowe pionowe i poziome zwiàzane z zatrzymaniem, postojem, w∏àczaniem si´ do ruchu Uczeƒ wie: – co oznacza w∏àczanie si´ do ruchu – co oznaczajà terminy: zatrzymanie, postój, ciàg∏e uczestnictwo w ruchu – co oznacza zasada ruchu prawostronnego – jakie sà ogólne zasady zachowania si´ na drodze rowerzystów – jakie sà zasady dotyczàce pieszych i kierujàcych na przejazdach kolejowych i tramwajowych – jakie znaki drogowe pionowe i poziome zwiàzane sà z przepisami porzàdkowymi 29 48. OkreÊlenie manewrów wykonywanych przez kierujàcych – opisywanie zachowania si´ rowerzysty podczas wykonywania manewrów – odczytywanie znaków drogowych Bezpieczeƒstwo ruchu drogowego – manewry wykonywane przez rowerzystów. Znaki drogowe pionowe i poziome Uczeƒ umie: – opisaç zachowanie si´ rowerzysty podczas zmiany pasa ruchu, skr´cania w lewo i prawo, zawracania – opisaç poprawny sposób wykonywania manewru wymijania, omijania, wyprzedzania – odczytaç znaki drogowe pionowe i poziome zwiàzane z manewrami na drodze Uczeƒ wie: – na czym polega w∏aÊciwe zachowanie rowerzysty podczas zmiany pasa ruchu, skr´cania w lewo i prawo, zawracania – w których miejscach nie wolno zawracaç – na czym polega wymijanie, omijanie, wyprzedzanie – w których miejscach nie wolno wyprzedzaç – jakie znaki drogowe pionowe i poziome zwiàzane sà z manewrami wykonywanymi przez kierujàcych 30 49. OkreÊlenie przyczyn wypadków, post´powanie w razie wypadku – analizowanie przyczyn wypadków – opisywanie zasad post´powania w razie uczestniczenia w wypadku lub jego zauwa˝enia – odczytywanie znaków drogowych Wypadki na drodze. Znaki drogowe pionowe. Pierwsza pomoc Uczeƒ umie: – opisaç, jakie sà zasady post´powania w razie uczestniczenia w wypadku, w którym nie ma ofiar – opisaç, jakie sà zasady post´powania w razie zauwa˝enia wypadku z ofiarami w ludziach – opisaç zachowanie rowerzysty poruszajàcego si´ w czasie mg∏y – odczytaç znaki drogowe pionowe zwiàzane z wypadkami na drodze Uczeƒ wie: – jakie sà przyczyny wypadków – jakie sà zasady post´powania w razie uczestniczenia w wypadku, w którym nie ma ofiar – jakie sà zasady post´powania w razie zauwa˝enia wypadku z ofiarami w ludziach – w jakich przypadkach kierujàcy pojazdem jest zobowiàzany w∏àczyç Êwiat∏a – jakie znaki drogowe pionowe zwiàzane sà z wypadkami na drodze 31 51. 50. Przypomnienie znaczenia znaków drogowych pionowych Zasady pierwszeƒstwa przejazdu – przyporzàdkowanie kszta∏tu i barw do treÊci znaku – przyporzàdkowanie treÊci znaku drogowego do danej sytuacji na drodze – analizowanie przyk∏adów na udzielanie pierwszeƒstwa przejazdu Znaki drogowe pionowe Bezpieczeƒstwo ruchu drogowego – wypadki na drodze Uczeƒ umie: – zastosowaç odpowiednie barwy – przyporzàdkowaç kszta∏t i barwy do treÊci znaku drogowego – przyporzàdkowaç treÊç znaku drogowego do danej sytuacji na drodze Uczeƒ wie: – jakie sà rodzaje, kszta∏ty i barwy wybranych znaków drogowych Uczeƒ umie: – rozpoznaç osoby uprawnione do kierowania ruchem – odczytaç znaki drogowe pionowe zwiàzane z udzielaniem pierwszeƒstwa przejazdu – ustaliç kolejnoÊç przejazdu przez skrzy˝owania ró˝nego typu Uczeƒ wie: – jaka jest hierarchia wa˝noÊci norm, znaków, sygna∏ów oraz poleceƒ w ruchu drogowym – kto jest uprawniony do kierowania ruchem – co to jest pojazd uprzywilejowany – jakie znaki drogowe pionowe zwiàzane sà z udzielaniem pierwszeƒstwa przejazdu – uczeƒ wie, jakie sà zasady pierwszeƒstwa przejazdu Uwaga: Pozosta∏e godziny, tj. oko∏o 13 h, mo˝na przeznaczyç na: – wykonanie pomocy dydaktycznych, np. znaków drogowych dla m∏odszych klas, – przygotowanie posi∏ków, np. kanapek, sa∏atek, surówek, koktajli, – wycieczki, np. do tartaku, warsztatu stolarskiego, – poruszanie si´ rowerem po wyznaczonym torze, – rozwiàzywanie testów. VII. Metody oceny osiàgni´ç ucznia Osiàgni´cia uczniów (kontrola ustna i pisemna) sprawdzamy podczas zaj´ç, a nie tylko podczas tzw. odpytywania uczniów. Metody sprawdzania osiàgni´ç uczniów to: – odpowiedê ustna, – odpowiedê pisemna, w tym rysunki, schematy, tabele, wykresy, krzy˝ówki, – test dydaktyczny, – sprawdzian laboratoryjny (doÊwiadczenie), – zadanie wytwórcze (np. wykonanie makiety), – obserwacja pracy uczniów (aktywnoÊç na lekcji, pomoc kole˝eƒska, zainteresowanie), – samokontrola. Sprawdzeniu stopnia opanowania posiadanych wiadomoÊci, umiej´tnoÊci oraz nabytych postaw najlepiej s∏u˝à ró˝nego typu zadania techniczne wykonywane samodzielnie przez uczniów. © Copyright by Nowa Era Warszawa 1999 ISBN 83-87724-83-1 Sk∏ad i ∏amanie: Wydawnictwo Nowa Era Sp. z o.o. Wydawnictwo Nowa Era Sp. z o.o. Aleje Jerozolimskie 146 D, 02-305 Warszawa tel. 0 22 570 25 80, faks 0 22 570 25 81 www.nowaera.com.pl, e-mail: [email protected]