Bolesław Waś - Niebieska eskadra

str.1
www.niebieskaeskadra.pl
Bolesław Waś
Official Number
782437
Rank
polski: majst.mech./317 DM/
brytyjski: Cpl
Date of birth
1914-07-27
Date of death
1993-09-17
Cemetery
Raszyn, al. Krakowska - cmentarz parafialny
Wsp. 52.146659, 20.905683
Grave
sektor B12
Photo of grave
Country
Polska
Period
Okres powojenny
Source
Informacja i zdjęcia: CATL Raszyn/ofiarodawca Irena Mostowska-Waś,
raszyn.archiwa.org/ via Łukasz Żywulski
Pamiątka rodzinna? Od dawna przechowywałam różne drobiazgi "na
Niebieska Eskadra (c)
str.2
www.niebieskaeskadra.pl
pamiątkę". Szczególnie ważne były te stare, pamiętające czasy sprzed drugiej
wojny światowej, a może jeszcze starsze. Były też fotografie, a wśród nich ta
bardzo zniszczona mego teścia - Bolesława Wasia, zmarłego w 1993 r. zdjęcie z kursu techników samolotowych w 1938 r. Były też fotografie z
pobytu w Anglii w polskich dywizjonach w czasie drugiej wojny światowej...
Pewnego dnia, szukając czegoś w piwnicy, znalazłam negatywy z tych czasów.
Potem szperając dalej, trafiłam na dokumenty świadczące o pobycie taty
Bolesława w Wojsku Polskim na Zachodzie. Na małym świstku papieru był też
spisany życiorys wojenny: "Do wojska wstąpiłem w 1935 roku - 1-szy PL., w
tymże samym roku ukończyłem kurs rekrucki. W marcu 1936 r. ukończyłem
kurs obsł. samol. Przydział do 114 esk. myśl. jako pom. mech. samol. W 1937
r. ukończyłem szkołę podof w 1-szym P.L. Awans na st. szer. 1937 w grudniu
awans na kpr. 1938 w październiku ukończyłem szkołę mech. samol. dla podf
ndt. w Bydgoszczy. Przydział do 112 esk. myśl. jako brygadzista. 1939 przydział do 211 esk. bomb. jako mech. brygadzista. Granicę
polsko-węgierską przekroczyłem 21 IX 1939. 24 X 1939 przybyłem do Francji.
Przez pewien czas obsługiwałem maszyny w esk. trening. (po egzaminie).
Następnie przydział do patrolu myśl. kpt. Kowalczyka i wyjazd do La Rochelle.
Do Anglji przybyłem 22 VI 1940. W grudniu 1940 r. ukończyłem kurs
silnikowy w Blackpool jako Fitter II E. 4-go stycznia 1941 r. przydział do 300
dyonu bomb, na stanowisko Fitt. II E do maintenance. 16.8.41 awans na cpl.
W lipcu na plut. W lutym 1943 wyjazd na kurs Fitt. I do Halton. W sierpniu
przydział do 317 esk. myśl. na stanowisko brygadzisty siln. W październiku
przydział do 309 dyonu na stanowisko brygadzisty."
Z zachowanych dokumentów wynika też, że otrzymał w Anglii oznaczenia:
Defence Medal i War Medal oraz odznaczenia polskie - trzykrotnie medal
lotniczy. Zanim jednak było wiadomo, gdzie go losy wojny zaniosły, rodzina
go już opłakała. Otrzymała bowiem wiadomość od Niemców, że zginął w
Katyniu. O tym, że żyje, zaczęto myśleć dopiero pod koniec wojny, ponieważ
zaczęły docierać do matki paczki z Czerwonego Krzyża. Po jego powrocie
okazało się, że przy przekraczaniu granicy polskiej zgubił walizkę, w której
przechowywał dokumenty. Przypuszczano więc, że ktoś inny posłużył się nimi,
a potem zginął zamordowany w Katyniu...
Zagadka tej pomyłki wyjaśniła się dopiero w styczniu 2005 roku. Mój znajomy
przekazał mi wiadomość, którą znalazł w książce pod redakcją Marka
Tarczyńskiego pt. Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego,
że na str. 761 był zapis odnoszący się do zamordowanego w Katyniu
Bolesława Wasia, prawdopodobnie ze względu na zbieżność nazwisk
uznanego za mego teścia. Zapis w księdze dotyczy porucznika rezerwy
Bolesława Wasia, urodzonego 1894 r. w Kobyłce koło Warszawy, zaś teść mój
był urodzony w 1914 r. w Witoszynie w województwie lubelskim. Po powrocie
z Anglii mój teść, jak wielu ludzi "stamtąd", miał problemy. Niewiele o tym
mówił. Rzadko też wspominał czasy wojny. Były to opowieści zakazane, a jego
życiorys wyglądał następująco (cytuję za "Wiadomościami Instytutu
Lotnictwa", 1973): "Ob. Bolesław Waś pracę zawodową rozpoczął w 1932 r. w
charakterze mechanika samolotowego. W Lot zatrudniony od 1949 roku
pracuje przy obsłudze wszystkich typów sprzętu lotniczego. Wyróżniał się nie
tylko w pracy zawodowej lecz i społecznej [...] Od 1969 r. pełni funkcję
przewodniczącego Rady Zakładowej przy Instytucie Lotnictwa, wykazując
aktywną postawę i pełne zaangażowanie w pracy". Wszystko się zgadza, tyle
tylko, że nie wiadomo, gdzie był i co robił w czasie drugiej wojny światowej!
Niebieska Eskadra (c)
str.3
www.niebieskaeskadra.pl
Kiedy go poznałam w 1981 r. był już na emeryturze. Ale był to też czas, kiedy
można było już mówić o czasach wojny. Wtedy otrzymał nawet (w
październiku 1982 r.) medal za udział w drugiej wojnie światowej. Wcześniej
otrzymał Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi (w 1959 i 1972 r.) i ten najważniejszy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1978 r.). Były też inne medale.
Nie będę ich wymieniać, chociaż jeden z nich zasługuje na to za swoją
"inność", a mianowicie: "Medal pamiątkowy Instytutu Lotnictwa
?Interkosmos? - 1978 r:" nadany "w uznaniu wkładu pracy w realizację zadań
Instytutu Lotnictwa w zakresie budowy urządzeń satelitarnych do programu
?Interkosmos?". Pierwszy egzemplarz tego medalu znalazł się na pokładzie
statku kosmicznego "Sojuz 32" i na stacji orbitalnej "Salut-6". Jeden człowiek
- dwa życiorysy. Poświadczają je pamiątki odnalezione przeze mnie w piwnicy.
Irena Mostowska-Waś, "Do broni"
Bolesław Waś urodził się w Witoszynie w rodzinie Konstantego i Karoliny
Wasiów (W. Grudniak).
Niebieska Eskadra (c)