informator techniczny
Transkrypt
informator techniczny
INFORMATOR TECHNICZNY SYSTEMY STACJONARNE Rev. IT.9.1 (24-02-2015) SPIS TREŚCI ZESTAWIENIE URZĄDZEŃ STACJONARNYCH ...................................................................................... 4 SYSTEM DETEKCYJNO-ODCINAJĄCY SDO/P-Z....................................................................................... 5 Schemat blokowy przykładowej konfiguracji systemu ............................................................................ 5 Widok i podstawowe wymiary centrali SDO/P-Z ........................................................................................ 5 Zaciski i pola konfiguracyjne centrali SDO /P-Z .......................................................................................... 6 Dobór przewodów ...................................................................................................................................... 7 Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych ......................................................................................... 7 Podłączanie zewnętrznego sygnalizatora akustyczno-optycznego ....................................................... 8 Podłączanie zaworu odcinającego ........................................................................................................... 9 Współpraca kilku zaworów z jedną centralą .......................................................................................... 10 Współpraca jednego zaworu z kilkoma centralami ............................................................................... 11 Podłączanie zasilacza awaryjnego ......................................................................................................... 12 Podstawowe parametry techniczne systemu SDO /P-Z........................................................................... 12 SYSTEM DETEKCYJNO-ODCINAJĄCY SDO (SDO/ZA) ....................................................................... 14 Schemat blokowy przykładowej konfiguracji systemu SDO ................................................................. 14 Widok i podstawowe wymiary centrali SDO .......................................................................................... 14 Zaciski i pola konfiguracyjne centrali SDO............................................................................................. 15 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 16 Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych ....................................................................................... 17 Podłączanie zewnętrznego sygnalizatora akustyczno-optycznego ..................................................... 18 Podłączanie zaworu odcinającego ......................................................................................................... 19 Współpraca kilku zaworów z jedną centralą .......................................................................................... 20 Współpraca jednego zaworu z kilkoma centralami ............................................................................... 21 Podstawowe parametry techniczne systemu SDO ............................................................................... 22 SYSTEM MONITOROWANIA GAZÓW MSMR-16 ................................................................................... 23 Schemat blokowy przykładowej konfiguracji systemu .......................................................................... 23 Widok i podstawowe wymiary centrali MSMR-16.................................................................................. 23 Zaciski centrali MSMR-16........................................................................................................................ 24 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 25 Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych ....................................................................................... 25 Podłączanie zewnętrznego sygnalizatora akustyczno-optycznego ..................................................... 27 Podłączanie modułów wyjść prądowych 4-20mA.................................................................................. 27 Podłączanie modułów przekaźnikowych MP-8...................................................................................... 28 Podłączanie komputera ........................................................................................................................... 30 Podstawowe parametry techniczne centrali MSMR-16 ........................................................................ 30 MODUŁ PRZEKAŹNIKOWY MP-8 ............................................................................................................. 31 Widok i podstawowe wymiary modułu MP-8 ......................................................................................... 31 Zaciski i pola konfiguracyjne modułu MP-8............................................................................................ 31 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 33 Podłączanie modułów przekaźnikowych do centrali MSMR-16 ........................................................... 33 Podłączanie modułów MP-8 do zasilacza ZSA-12................................................................................ 34 Podstawowe parametry techniczne modułu MP-8 ................................................................................ 34 ZASILACZ ZSA-12....................................................................................................................................... 35 Widok i podstawowe wymiary zasilacza ZSA-12 .................................................................................. 35 Zaciski zasilacza ZSA-12 ........................................................................................................................ 35 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 36 Podłączanie zasilacza ZSA-12 do modułów przekaźnikowych MP-8 ................................................. 36 Podstawowe parametry techniczne zasilacza ZSA-12 ......................................................................... 36 MODUŁ ZAMYKANIA ZAWORU MZ-1 ...................................................................................................... 37 Widok i podstawowe wymiary modułu MZ-1.......................................................................................... 37 Zaciski i pola konfiguracyjne modułu MZ-1 ............................................................................................ 37 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 38 2 Przykład podłączania modułu MZ-1 ....................................................................................................... 39 Podstawowe parametry techniczne modułu MZ-1 ................................................................................ 39 OSTRZEGAWCZA TABLICA ŚWIETLNA OTS-12................................................................................... 40 Widok i podstawowe wymiary tablicy świetlnej OTS-12 ....................................................................... 40 Przewód łączeniowy ................................................................................................................................ 40 Podłączanie tablicy OTS-12 do wyjść sygnalizatorów akustyczno optycznych.................................. 40 Podłączanie tablicy OTS-12 do wyjść przekaźnikowych ...................................................................... 41 Podstawowe parametry techniczne tablicy OTS-12.............................................................................. 41 ZASILACZ ZS-12 ......................................................................................................................................... 42 Widok i podstawowe wymiary zasilacza ZS-12 ..................................................................................... 42 Zaciski zasilacza ZS-12 ........................................................................................................................... 42 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 42 Podłączanie zasilacza ZS-12 do tablicy OTS-12 .................................................................................. 43 Podłączanie zasilacza ZS-12 do sygnalizatorów akustyczno-optycznych .......................................... 43 Podstawowe parametry techniczne zasilacza ZS-12............................................................................ 44 MODUŁOWY SYSTEM DETEKCJI I NADZORU MSDIN ........................................................................ 45 Schemat blokowy opcji konfiguracyjnych systemu ............................................................................... 45 Widok i podstawowe wymiary konwertera KT-16 .................................................................................. 45 Widok i podstawowe wymiary modułu wizualizacyjnego MW -32 ........................................................ 46 Widok i podstawowe wymiary sterownika modułów przekaźnikowych SMP-8................................... 46 Zaciski przyłączeniowe ............................................................................................................................ 47 Zworki konfiguracyjne .............................................................................................................................. 48 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 48 Podłączanie zasilania .............................................................................................................................. 49 Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych ....................................................................................... 50 Podłączanie urządzeń przez łącze RS-485 ........................................................................................... 51 Przykład konfiguracji systemu wyłącznie z wyjściami analogowymi 4-20mA ..................................... 51 Przykład konfiguracji systemu ze sterownikami wyjść przekaźnikowych ............................................ 53 Przykład konfiguracji systemu z modułami wizualizacyjnymi MW -32 ................................................. 54 Przykład konfiguracji systemu z modułami MW-32 i sterownikami SMP-8 ......................................... 55 Przykład konfiguracji systemu z komputerem ....................................................................................... 56 Podstawowe parametry techniczne ........................................................................................................ 57 ZASILACZ AWARYJNY ZA-DIN................................................................................................................. 59 Widok i podstawowe wymiary zasilacza ZA-DIN................................................................................... 59 Zaciski przyłączeniowe zasilacza ZA-DIN ............................................................................................. 59 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 59 Przykład podłączania zasilacza do konwertera KT-16 ......................................................................... 60 Przykład podłączania zasilacza do sterowników SMP-8 ...................................................................... 60 Przykład podłączania zasilacza do modułów wizualizacyjnych MW -32 .............................................. 61 Parametry techniczne zasilacza ZA-DIN................................................................................................ 61 GŁOWICE POMIAROWO-DETEKCYJNE................................................................................................. 63 Widok i podstawowe wymiary głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) ............................................................. 63 Widok i podstawowe wymiary głowic GDX-70....................................................................................... 63 Widok i podstawowe wymiary głowic AGX-70 i SMARTmini................................................................ 64 Zaciski głowic pomiarowo-detekcyjnych ................................................................................................ 64 Dobór przewodów .................................................................................................................................... 65 Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych ....................................................................................... 65 Specyfikacja czujników pomiarowych głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) i GDX-70 ................................ 65 Specyfikacja czujników pomiarowych głowic AGX-70 i SMARTmini ................................................... 69 Podstawowe parametry techniczne ........................................................................................................ 69 INFORMACJE DODATKOWE .................................................................................................................... 72 Czułości względne czujnika katalitycznego ........................................................................................... 72 Czułości względne czujników elektrochemicznych ............................................................................... 73 Czułości względne czujnika IR ................................................................................................................ 76 Najwyższe dopuszczalne stężenia i granice wybuchowości w powietrzu wybranych gazów i par ... 79 3 ZESTAWIENIE URZĄDZEŃ STACJONARNYCH Typ urządzenia Ilość kanałów pomiarowych (głowic) w jednym systemie Typ stosowanych głowic Możliwość stosowania w strefach zagrożenia wybuchowego Rodzaj mierzonych gazów MSMR-16 SDO 16 SDO/P-Z MSDIN 4 256 MGX-70 (MGX-70-1/A), GDX-70, AGX-70, SMARTmini II 2G Ex d IIC T6 Gb II 2D Ex t IIIC T70ºC Db (tylko głowice MGX-70 i MGX-70-1/A) Wybuchowe (palne), toksyczne oraz tlen Wyświetlacz LCD, diody LED, Diody LED komputer Interfejs RS-485 komunikacyjny (Modbus RTU) Wewnętrzna Tak (dane pamięć cząstkowe danych i zdarzenia) 2 (możliwość Progi 2 zmiany nastaw alarmowe (stałe) z poziomu centrali lub komputera) Sygnalizacja Akustyczno-optyczna (wewnętrzna i opcjonalnie alarmów Sterowanie Opcjonalnie zaworem przez moduł Tak odcinającym MZ-1 4 wyjścia Wyjścia przekaźnikowe 3 wyjścia 1 wyjście sterujące wewnętrzne oraz przekaźnikowe przekaźnikowe urządzeniami 32 zewnętrzne (ustawialne) (ustawialne) peryferyjnymi (konfigurowalne) Sieciowe Sieciowe 230VAC oraz 230VAC lub Zasilanie akumulatorowe opcjonalnie 12VDC Indykacja wskazań 4 Diody LED, komputer RS-485 (Modbus RTU) Archiwizacja na komputerze 2 (możliwość zmiany nastaw z poziomu komputera) zewnętrzna) Opcjonalnie przez moduł MZ-1 Do 72 wyjść przekaźnikowych (konfigurowalne) 11-25VDC (opcjonalnie zasilacz awaryjny ZA-DIN) SYSTEM DETEKCYJNO-ODCINAJĄCY SDO/P-Z Schemat blokowy przykładowej konfiguracji systemu Widok i podstawowe wymiary centrali SDO/P-Z 5 Zaciski i pola konfiguracyjne centrali SDO/P-Z Opis zacisków centrali Nr zacisku Opis Z1 Zasilanie sieciowe centrali 230VAC/50Hz Z2 Zasilanie sieciowe centrali 230VAC/50Hz Z3 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego Z4 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego Z5 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego Z6 Zasilanie DC centrali (+12V) Z7 Zasilanie DC centrali (GND) Z8 Plus zasilania zewnętrznego sygnalizatora akustycznego Z9 Plus zasilania zewnętrznego sygnalizatora optycznego Z10 Masa zasilania zewnętrznego sygnalizatora (wspólna) Z11 Dodatni zacisk zasilająco-komunikacyjny głowic pom.-detekcyjnych Z12 Ujemny zacisk zasilająco-komunikacyjny głowic pom.-detekcyjnych Z13 Zasilanie cewki zaworu (+) Z14 Zasilanie cewki zaworu (-) Z15 Wejście zewnętrznego wyzwalania zaworu (+) Z16 Wejście zewnętrznego wyzwalania zaworu (-) W zależności od potrzeb, centrala może być zasilana alternatywnie z dwóch źródeł. Sieciowym napięciem przemiennym 230VAC/50Hz (zaciski Z1, Z2) lub napięciem stałym z zasilacza 12VDC/16W (zaciski Z6, Z7). Nie należy stosować obu źródeł zasilania jednocześnie. Wyjście przekaźnikowe jest typu przełacznego a styki robocze są bezpotencjałowe. Opis stanu styków przekaźnika odpowiada sytuacji załączonego zasilania centralki i nieaktywnego stanu wyjścia przekaźnikowego. Wyjście przekaźnikowe posiada powrotną zwłokę czasową wynoszącą około 10 sekund. Oznacza to, że przekaźnik będzie w stanie aktywnym jeszcze przez czas około 10 sekund po zaniku stanu alarmowego lub awaryjnego go wywołującego. Powyższa zwłoka zwrotna nie dotyczy jedynie wyjścia przekaźnikowego aktywowanego przez przekroczenie 2 progu alarmowego, gdy aktywna jest blokada alarmów 2 progu. W przypadku aktywnej blokady 2 progu, jeśli wystąpi przekroczenie progu i blokada się włączy, to przekaźnik powróci do stanu normalnego natychmiast po wyłączeniu blokady (naciśnięciu przycisku ‘!’). 6 Opis pól konfiguracyjnych centrali Oznaczenie Funkcja Pozycja Opis Reakcja wyjścia przekaźnikowego po Próg 1 przekroczeniu 1 progu na dowolnej z podłączonych głowic Reakcja wyjścia przekaźnikowego po Ustala działanie Próg 2 przekroczeniu 2 progu na dowolnej P1 wyjścia z podłączonych głowic przekaźnikowego Reakcja wyjścia przekaźnikowego po wystąpieniu awarii na dowolnej Awaria z podłączonych głowic, centrali lub zaworze Ustala współpracę Tak Zawór podłączony do centrali P4 centrali z zaworem Nie Praca centrali bez zaworu Dobór przewodów Połączenie Zalecane typy* Centrala – głowice pomiarowo-detekcyjne LiYY, YLY, YDY, YKSLY, YStY LiYY, YLY, YStY Centrala – sygnalizator akustyczno-optyczny Centrala – cewka zaworu Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Maksymalna długość przewodu [m] 1,5 2 1000 0,75 1,5 1,5 2,5 4 6 YDY, YLY 3 2 150 300 60(1), 25(2), 12(3) 100(1), 45(2), 22(3) 70(2), 35(3) 100(2), 50(3) Centrala – sieć zasilająca YDY, YLY 1,5 2 Według potrzeb 230VAC/50Hz Centrala – zasilacz LiYY, YLY, 1,5 2 10 12VDC YDY Centrala – urządzenia YLY, LiYY, sterowane z wyjść Max. 1,5 Według potrzeb YStY przekaźnikowych * – można też stosować inne typy przewodów o podobnych parametrach do zalecanych. (1) – zawory z cewką 12VDC/<30W; (2) – zawory z cewką 12VDC/≤60W; (3) – zawory z cewką 12VDC/≤100W. Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych Aby system działał prawidłowo, wszystkie głowice pomiarowo-detekcyjne podłączane do danej centrali muszą posiadać nadane kolejne adresy od 1 do maksymalnie 4. W przypadku głowic z czujnikiem freonów (CFC) ich maksymalną ilość należy ograniczyć do dwóch. Możliwa jest także kombinacja: 1 głowica CFC oraz 2 głowice z innymi czujnikami. Zacisk głowicy Z1 lub Z3 (D+) Zacisk centrali Z11 (D+) Z2 lub Z4 (D-) Z12 (D-) 7 Funkcja Dodatni przewód zasilającokomunikacyjny Ujemny przewód zasilającokomunikacyjny Podłączanie zewnętrznego sygnalizatora akustyczno-optycznego Sygnalizator TSW-2 przeznaczony jest do stosowania wewnątrz pomieszczeń, natomiast sygnalizator TSZ-4D może być stosowany zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz. Możliwe jest połączenia kilku central detekcyjnych do jednego sygnalizatora. Zacisk centrali Z8 (+AK) Z9 (+OP) Z10 (GND) Zacisk sygnalizatora STA STO COM/GND 8 Funkcja Zasilanie sygnalizatora akustycznego Zasilanie sygnalizatora optycznego Wspólna masa sygnalizatorów Podłączanie zaworu odcinającego Możliwa jest współpraca z zaworami odcinających wyposażonych w cewki o napięciu 12VDC. Ważne jest aby w przypadku współpracy z zaworem zostało odpowiednio skonfigurowane pole P4. Połączenie centrali z cewką spustu zaworu jest połączeniem bardzo krytycznym. Należy wykonywać je bardzo starannie, aby minimalizować rezystancję łączeń. Dodatkowo nale ży bezwzględnie przestrzegać maksymalnych długości i przekrojów przewodów łączących centralę z zaworem, w zależności od mocy cewki zaworu (patrz tabela doboru przewodów). 9 Współpraca kilku zaworów z jedną centralą Bezpośrednio z centralą detekcyjną może współpracować tylko jeden zawór odcinający. Jeśli zachodzi potrzeba, aby centrala sterowała więcej niż jednym zaworem, to do każdego dodatkowego zaworu konieczne jest użycie modułu zamykania zaworu MZ-1. Moduły takie mogą być wyzwalane z wyjścia przekaźnikowego centrali ustawionego na zadziałanie po przekroczeniu 2 progu. Urządzenia należy skonfigurować i połączyć odpowiednio ze sobą, jak na rysunku. 10 Współpraca jednego zaworu z kilkoma centralami Gdy zachodzi potrzeba, aby kilka central sterowało jednym zaworem, to zawór należy podłączyć do centrali znajdującej się najbliżej zaworu, natomiast pozostałe centrale należy skonf igurować i połączyć jak na rysunku. 11 Podłączanie zasilacza awaryjnego W przypadku konieczności stosowania buforowanego zasilania należy zastosować zasilacz ZSA-12. Podstawowe parametry techniczne systemu SDO/P-Z Ilość kanałów detekcyjnych (adresów) Indykacja wskazań Sygnalizacja alarmów Natężenie sygnalizatora akustycznego Czas uzyskania zdolności metrologicznej Typ głowic pomiarowo-detekcyjnych Ilość progów alarmowych Tryb pracy układu Zasilanie centrali Zasilanie sieciowe Zasilanie z zasilacza DC Pobór mocy Zasilanie głowic pomiarowo-detekcyjnych Zasilanie elektrozaworu odcinającego Obciążalność wyjścia przekaźnikowego Materiał obudowy Stopień szczelności obudowy Zakres temperatur pracy Zakres wilgotności pracy Zakres ciśnienia pracy Graniczne temperatury przechowywania 4 Diody LED Akustyczno-optyczna 85dB – wewnętrzny, 110dB – zewnętrzny <60 sek. MGX-70, MGX-70-1/A, GDX-70, AGX-70, SMARTmini 2 (ustalone fabrycznie w głowicach) Ciągły Sieciowe lub z zasilacza DC 230VAC/50Hz 12VDC (11 – 15VDC) ≤15W 30VDC* (≤8W) Impuls 12VDC/8A/1sek. 2A/250VAC lub 2A/24VDC ABS IP54/65 -20 – +40 C 30 – 90%Rh (bez kondensacji) 900 – 1100hPa 0 – +40 C 12 * Głowice zasilane są falą prostokątną o f=50Hz. Napięcie zmienia się w zakresie 0V i 30V. 13 SYSTEM DETEKCYJNO-ODCINAJĄCY SDO (SDO/ZA) Schemat blokowy przykładowej konfiguracji systemu SDO Widok i podstawowe wymiary centrali SDO 14 Zaciski i pola konfiguracyjne centrali SDO Opis zacisków centrali Nr zacisku Opis Z1 Zasilanie 230V AC/50Hz Z2 Zasilanie 230V AC/50Hz Z3 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK1 Z4 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK1 Z5 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK1 Z6 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK2 Z7 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK2 Z8 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK2 Z9 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK3 Z10 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK3 Z11 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK3 Z12 Plus zasilania zewnętrznego sygnalizatora akustycznego Z13 Plus zasilania zewnętrznego sygnalizatora optycznego Z14 Masa zasilania zewnętrznego sygnalizatora (wspólna) Z15 Dodatni zacisk zasilająco-komunikacyjny głowic pom.-detekcyjnych Z16 Ujemny zacisk zasilająco-komunikacyjny głowic pom.-detekcyjnych Z17 Zasilanie cewki zaworu (+) Z18 Zasilanie cewki zaworu (-) Z19 Wejście czujnika pozycji zaworu (+) Z20 Wejście czujnika pozycji zaworu (-) Z21 Wejście zewnętrznego wyzwalania zaworu (+) Z22 Wejście zewnętrznego wyzwalania zaworu (-) Wyjścia przekaźnikowe są typu przełacznego a styki robocze są bezpotencjałowe. Opis stanu styków przekaźników odpowiada sytuacji załączonego zasilania centralki i stanów nieaktywnych poszczególnych wyjść przekaźnikowych. Wyjścia przekaźnikowe posiadają powrotną zwłokę czasową wynoszącą około 10 sekund. Oznacza to, że dany przekaźnik będzie w stanie aktywnym jeszcze przez czas około 10 sekund po zaniku stanu alarmowego lub awaryjnego go wywołującego. Powyższa zwłoka zwrotna nie dotyczy jedynie wyjścia przekaźnikowego aktywowanego przez przekroczenie 2 progu alarmowego, gdy aktywna jest blokada alarmów 2 progu. W przypadku aktywnej blokady 2 progu, jeśli wystąpi przekroczenie progu i blokada się włączy, to przekaźnik powróci do stanu normalnego natychmiast po wyłączeniu blokady (naciśnięciu przycisku potwierdzenia ‘!’). 15 Oznaczenie P1 P2 P3 P4 P5 Opis pól konfiguracyjnych centrali Funkcja Pozycja Opis Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 1-2 przekroczeniu 1 progu na dowolnej z (Próg 1) podłączonych głowic Ustala działanie Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 3-4 wyjścia przekroczeniu 2 progu na dowolnej z (Próg 2) przekaźnikowego PK1 podłączonych głowic Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 5-6 wystąpieniu awarii na dowolnej z (Awaria) podłączonych głowic, centrali lub zaworze Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 1-2 przekroczeniu 1 progu na dowolnej z (Próg 1) podłączonych głowic Ustala działanie Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 3-4 wyjścia przekroczeniu 2 progu na dowolnej z (Próg 2) przekaźnikowego PK2 podłączonych głowic Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 5-6 wystąpieniu awarii na dowolnej z (Awaria) podłączonych głowic, centrali lub zaworze Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 1-2 przekroczeniu 1 progu na dowolnej z (Próg 1) podłączonych głowic Ustala działanie Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 3-4 wyjścia przekroczeniu 2 progu na dowolnej z (Próg 2) przekaźnikowego PK3 podłączonych głowic Reakcja wyjścia przekaźnikowego po 5-6 wystąpieniu awarii na dowolnej z (Awaria) podłączonych głowic, centrali lub zaworze 1-2 Zawór podłączony do centrali (Tak) Ustala współpracę centrali z zaworem 2-3 Brak zaworu (Nie) Ustala współpracę 1-2 Czujnik pozycji zaworu podłączony do centrali centrali z zaworem (Tak) wyposażonym w 2-3 Brak czujnika pozycji zaworu czujnik pozycji zaworu (Nie) Dobór przewodów Połączenie Zalecane typy Centrala – głowice pomiarowo-detekcyjne LiYY, YLY, YDY, YKSLY, YStY LiYY, YLY, YStY Centrala – sygnalizator akustyczno-optyczny Centrala – cewka zaworu Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Maksymalna długość przewodu [m] 1,5 2 1000 0,75 1,5 1,5 2,5 4 6 YDY, YLY 16 3 2 150 300 60(1), 25(2), 12(3) 100(1), 45(2), 22(3) 70(2), 35(3) 100(2), 50(3) Centrala – czujnik pozycji YLY, LiYY, zaworu YStY Centrala – sieć zasilająca YDY, YLY 230VAC/50Hz Centrala – urządzenia YLY, LiYY, sterowane z wyjść YStY przekaźnikowych (1) – zawory z cewką 12VDC/<30W; (2) – zawory z cewką 12VDC/≤60W; (3) – zawory z cewką 12VDC/≤100W. 0,5 – 1,5 2 100 1,5 2 Według potrzeb Max. 1,5 Według potrzeb Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych 17 Aby system działał prawidłowo, wszystkie głowice pomiarowo-detekcyjne podłączane do danej centrali muszą posiadać nadane kolejne adresy od 1 do maksymalnie 4. W przypadku głowic z czujnikiem freonów (CFC) ich maksymalną ilość należy ograniczyć do dwóch. Możliwa jest także kombinacja: 1 głowica CFC oraz 2 głowice z innymi czujnikami. Zacisk głowicy Zacisk centrali SDO Z1 lub Z3 (D+) Z15 (D+) Z2 lub Z4 (D-) Z16 (D-) Funkcja Dodatni przewód zasilającokomunikacyjny Ujemny przewód zasilającokomunikacyjny Podłączanie zewnętrznego sygnalizatora akustyczno-optycznego Sygnalizator TSW-2 przeznaczony jest do stosowania wewnątrz pomieszczeń, natomiast sygnalizator TSZ-4D może być stosowany zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz. Możliwe jest połączenia kilku central detekcyjnych do jednego sygnalizatora. Zacisk centrali Z12 (+AK) Z13 (+OP) Z14 (GND) Zacisk sygnalizatora STA STO COM/GND 18 Funkcja Zasilanie sygnalizatora akustycznego Zasilanie sygnalizatora optycznego Wspólna masa sygnalizatorów Podłączanie zaworu odcinającego Centrale SDO mogą współpracować z różnymi typami zaworów odcinających wyposażonych w cewki o napięciu 12VDC. Mogą to być zarówno zawory wyposażone w czujniki pozycji zaworu jak i bez takich czujników. Standardowo centrala może współpracować z czujnikami pozycji zaworu, w których stan zaworu określany jest przez wartość rezystancji obwodu czujnika: R≤1kΩ - zawór otwarty*; R≥7kΩ - zawór zamknięty*. * Możliwe jest odwrócenie logiki interpretowania stanu zaworu. Jeśli stosowane są zawory z innymi czujnikami pozycji zaworu, to możliwość podłączenia na leży skonsultować z producentem systemu. Parametry wyjściowe zacisków czujnika pozycji zaworu: 12-20VDC/5-8mA W przypadku współpracy z zaworem należy odpowiednio skonfigurować zworki P4 i P5. Połączenie centrali z cewką spustu zaworu jest połączeniem bardzo krytycznym. Należy wykonywać je bardzo starannie, aby minimalizować rezystancję łączeń. Dodatkowo należy bezwzględnie przestrzegać maksymalnych długości i przekrojów przewodów łączących centralę z zaworem, w zależności od mocy cewki zaworu (patrz tabela doboru przewodów). 19 Współpraca kilku zaworów z jedną centralą Bezpośrednio z centralą SDO może współpracować tylko jeden zawór odcinający. Jeśli zachodzi potrzeba, aby centrala sterowała więcej niż jednym zaworem, to do każdego dodatkowego zaworu konieczne jest użycie modułu zamykania zaworu MZ-1. Moduły takie mogą być wyzwalane z wyjścia przekaźnikowego centrali (C-NO) ustawionego na zadziałanie po przekroczeniu 2 progu. 20 Współpraca jednego zaworu z kilkoma centralami Gdy zachodzi potrzeba, aby kilka central sterowało jednym zaworem, to zawór należy podłączyć do centrali znajdującej się najbliżej, natomiast wyjścia przekaźnikowe (C-NO ustawione na reakcję po przekroczeniu 2 progu) pozostałych central należy połączyć równolegle z wejściem wyzwoleni a zewnętrznego w centrali z bezpośrednio podłączonym zaworem. 21 Podstawowe parametry techniczne systemu SDO Ilość kanałów detekcyjnych Indykacja wskazań Sygnalizacja alarmów Natężenie sygnału akustycznego 4 Diody LED Akustyczno-optyczna 85dB – sygnalizator wewnętrzny 110dB – sygnalizator zewnętrzny Czas uzyskania zdolności metrologicznej <60 sek. Typ głowic pomiarowo-detekcyjnych MGX-70, MGX-70-1/A, GDX-70, AGX-70 lub SMARTmini Ilość progów alarmowych 2 Tryb pracy układu Ciągły Zasilanie centrali Sieciowe oraz awaryjne akumulatorowe Zasilanie sieciowe 230VAC/50Hz Pobór mocy ≤16W Zasilanie awaryjne Pakiet NiMH 10x1,2V/2,2Ah Czas pracy zasilania awaryjnego ≥1 godz. Czas życia pakietu akumulatorów 3-5 lat Zasilanie głowic pomiarowo-detekcyjnych 30VDC* (≤8W) Zasilanie elektrozaworu odcinającego Impuls 12VDC/8A/1sek. Zasilanie czujnika pozycji zaworu 12-20VDC/5-8mA Interpretacja stanu wejścia czujnika R≤1kΩ - zawór otwarty** pozycji zaworu R≥7kΩ - zawór zamknięty** Maksymalna obciążalność styków wyjść 2A/250VAC przekaźnikowych 2A/24VDC Materiał obudowy PS Stopień szczelności obudowy IP54 Zakres temperatur pracy -20 – +40 C Zakres wilgotności pracy 30 – 90%Rh (bez kondensacji) Zakres ciśnienia pracy 900 – 1100hPa Graniczne temperatury przechowywania 0 – +40 C * Głowice pomiarowe zasilane są falą prostokątną o f=50Hz. Napięcie zasilające zmienia się w przedziałach 0V i 30V. ** Ustawienie standardowe (fabryczne). Możliwa zmiana interpretacji. 22 SYSTEM MONITOROWANIA GAZÓW MSMR-16 Schemat blokowy przykładowej konfiguracji systemu Widok i podstawowe wymiary centrali MSMR-16 23 Zaciski centrali MSMR-16 Opis zacisków centrali Nr zacisku Opis Z1 Zasilanie 230V AC/50Hz Z2 Zasilanie 230V AC/50Hz Z3 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK1 Z4 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK1 Z5 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK1 Z6 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK2 Z7 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK2 Z8 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK2 Z9 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK3 Z10 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK3 Z11 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK3 Z12 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK4 Z13 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK4 Z14 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK4 Z15 Plus zasilania zewnętrznego sygnalizatora akustycznego Z16 Plus zasilania zewnętrznego sygnalizatora optycznego Z17 Masa zasilania zewnętrznego sygnalizatora (wspólna) Z18 Dodatni zacisk zasilająco-komunikacyjny głowic pom.-detekcyjnych Z19 Ujemny zacisk zasilająco-komunikacyjny głowic pom.-detekcyjnych Z20 Dodatni zacisk zasilająco-komunikacyjny głowic pom.-detekcyjnych Z21 Ujemny zacisk zasilająco-komunikacyjny głowic pom.-detekcyjnych Z22 Zacisk D0 portu RS-485 (MODBUS) Z23 Zacisk D1 portu RS-485 (MODBUS) Z24 Zacisk COM portu RS-485 (MODBUS) Wyjścia przekaźnikowe są typu przełacznego a styki robocze są bezpotencjałowe. Opisy stanów wyjść przekaźnikowych dotyczą sytuacji po włączeniu zasilania, przy nieaktywnych wyjściach przekaźnikowych. W sytuacji aktywacji danego wyjścia przekaźnikowego, styk wspólny (C) przekaźnika jest przełączany z pozycji NC na NO. 24 Dobór przewodów Połączenie Zalecane typy Centrala –głowice pomiarowo-detekcyjne LiYY, YLY, YDY, YKSLY, YStY LiYY, YLY, YStY Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Maksymalna długość przewodu [m] 1,5 2 1000* 0,75 3 150 Centrala – sygnalizator akustyczno-optyczny 1,5 3 300 Centrala – sieć zasilająca YDY, YLY 1,5 2 Według potrzeb 230VAC/50Hz Centrala – urządzenia YLY, LiYY, sterowane z wyjść Max. 1,5 Według potrzeb YStY przekaźnikowych Magistrala RS-485 Zgodnie z zaleceniami dla dwuprzewodowej magistrali RS-485 (Modbus RTU) (Modbus RTU) * Centrala posiada dwie pary zacisków do przyłączania głowic pomiarowo-detekcyjnych. Do każdej pary zacisków można podłączyć jedną linię przewodu o maksymalnej długości 1000m. Należy jednak przestrzegać maksymalnej ilości głowic podłączanych do każdej z linii przy odpowiednich jej długości. W tym celu należy posłużyć się poniższą tabelą. Ilość głowic z czujnikami Ilość głowic z czujnikami katalitycznymi, IR, PID elektrochemicznymi* i półprzewodnikowymi* ≤250m 16 16 ≤500m 16** ≤1000m 8** 16** * Przy podłączaniu na jednej linii głowic z różnymi typami czujników, należy przyjąć, że obciążenie 1 głowicą z czujnikiem katalitycznym, IR, PID lub półprzewodnikowym równoważne jest obciążeniu 2 głowicami z czujnikiem elektrochemicznym. ** Przy założeniu, że głowice rozmieszczone są symetrycznie na całej długości linii. Maksymalna długość linii łączącej głowice z centralą Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych Zacisk głowicy Zacisk centrali MSMR-16 Z1 lub Z3 (D+) Z18 lub Z20 (D+) Z2 lub Z4 (D-) Z19 lub Z21 (D-) 25 Funkcja Dodatni przewód zasilającokomunikacyjny Ujemny przewód zasilającokomunikacyjny 26 Podłączanie zewnętrznego sygnalizatora akustyczno-optycznego Sygnalizator TSW-2 przeznaczony jest do stosowania wewnątrz pomieszczeń, natomiast sygnalizator TSZ-4D może być stosowany zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz. Możliwe jest połączenia kilku central do jednego sygnalizatora. Zacisk centrali Z15 (+AK) Z16 (+OP) Z17 (GND) Zacisk sygnalizatora STA STO COM/GND Funkcja Zasilanie sygnalizatora akustycznego Zasilanie sygnalizatora optycznego Wspólna masa sygnalizatorów Podłączanie modułów wyjść prądowych 4-20mA Moduły wyjść prądowych służą do uzyskania analogowego sygnału 4-20mA, proporcjonalnego do stężenia gazu na danej głowicy pomiarowo-detekcyjnej podłączonej do centrali. Każdy z modułów prądowych posiada 4 wyjścia. W zależności od ilości używanych adresów głowic połączonych z centralą należy użyć odpowiedniej ilości modułów 4-20mA. Moduły prądowe mają ustawione kolejne adresy od 01 do 04. Moduł o adresie 01 obsługuje głowice 1 do 4, moduły o następnych adresach obsługują kolejne cztery głowice pomiarowo-detekcyjne (adres 02 – głowice 5–8, adres 03 – głowice 9–12, adres 04 – głowice 13–16). Aby komunikacja pomiędzy centralą pomiarową a modułami prądowymi przebiegała prawidłowo, konfiguracja sieci MODBUS RTU w centrali musi być następująca: Master/Slave – Master. Adres – nie ma znaczenia. Moduły analogowe – w zależności od ilości używanych modułów prądowych (1-4). Prędkość – w zależności od ustawionej prędkości w modułach prądowych (standardowo 19200bps). Parzystość – Brak. 27 Bity stopu – 1. Do zasilania modułów prądowych należy użyć zasilacza prądu stałego 24VDC/15W. Maksymalna obciążalność pojedynczej pętli prądowej nie może przekroczyć 500Ω. W przypadku uszkodzenia lub braku danej głowicy, wartość prądowa tego kanału przyjmuje wartość 0mA, w pozostałych przypadkach sygnał prądowy zawiera się w przedziale 4-20mA. Podłączanie modułów przekaźnikowych MP-8 Moduły przekaźnikowe służą do rozszerzenia ilości wyjść przekaźnikowych sterowanych z poziomu centrali MSMR-16. Moduły MP-8 mogą być łączone poprzez łącze RS-485 lub linię pomiarową głowic. Do łącza RS-485 możliwe jest jednoczesne podłączanie modułów przekaźnikowych MP-8 oraz modułów wyjść prądowych 4-20mA. W przypadku korzystania z łącza RS-485 centrala musi być skonfigurowana jako „Master” a wszystkie pozostałe parametry transmisji muszą być zgodne we wszystkich łączonych modułach i centrali. Opis zacisków oraz pół konfiguracyjnych modułów przekaźnikowych znajduje się w części informatora poświęconej modułom MP-8. 28 29 Podłączanie komputera Centrala przystosowana jest do współpracy z komputerem za pomocą łącza RS-485 oraz dedykowanego oprogramowania zainstalowanego na komputerze. Komputer dodatkowo musi być wyposażony w konwerter USB na RS-485 (zalecany typ konwertera: ADA-I9141 firmy CEL-MAR). Podstawowe parametry techniczne centrali MSMR-16 Ilość kanałów pomiarowych Indykacja wskazań Sygnalizacja alarmów Natężenie sygnału akustycznego 16 Wyświetlacz LCD oraz diody LED Akustyczno-optyczna 85dB – sygnalizator wewnętrzny 110dB – sygnalizator zewnętrzny Czas uzyskania zdolności metrologicznej <90 sek. Typ głowic pomiarowo-detekcyjnych MGX-70, GDX-70, AGX-70 lub SMARTmini Ilość progów alarmowych 2 ustawialne (z wyjątkiem głowic progowych) Tryb pracy układu Ciągły Zasilanie centrali Sieciowe oraz awaryjne akumulatorowe Zasilanie sieciowe 230VAC/50Hz Pobór mocy ≤60W Zasilanie awaryjne Pakiet NiMH 10x1,2V/2,2Ah Czas pracy zasilania awaryjnego ≥30 min. Czas życia pakietu akumulatorów 3-5 lat Zasilanie głowic 30VDC* (≤32W) Maksymalna obciążalność styków wyjść 2A/250VAC przekaźnikowych 2A/24VDC Materiał obudowy PS Stopień szczelności obudowy IP21 Zakres temperatur pracy 0 – +40 C Zakres wilgotności pracy 30 – 90%Rh (bez kondensacji) Zakres ciśnienia pracy 900 – 1100hPa Graniczne temperatury przechowywania 0 – +40 C * Głowice pomiarowo-detekcyjne zasilane są falą prostokątną o f=50Hz. Napięcie zasilające zmienia się w przedziałach 0V i 30V. 30 MODUŁ PRZEKAŹNIKOWY MP-8 Widok i podstawowe wymiary modułu MP-8 Zaciski i pola konfiguracyjne modułu MP-8 31 Opis zacisków modułu MP-8 Nr zacisku Opis Z1 Zasilanie 230VAC/50Hz (zaciski nie występują w wersji 12VDC) Z2 Zasilanie 230VAC/50Hz (zaciski nie występują w wersji 12VDC) Z3 Zasilanie 12VDC [+] (zaciski nie występują w wersji 230VAC/50Hz) Z4 Zasilanie 12VDC [-] (zaciski nie występują w wersji 230VAC/50Hz) Z5 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK1 Z6 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK1 Z7 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK1 Z8 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK2 Z9 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK2 Z10 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK2 Z11 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK3 Z12 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK3 Z13 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK3 Z14 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK4 Z15 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK4 Z16 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK4 Z17 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK5 Z18 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK5 Z19 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK5 Z20 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK6 Z21 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK6 Z22 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK6 Z23 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK7 Z24 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK7 Z25 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK7 Z26 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK8 Z27 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK8 Z28 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK8 Z29 Dodatni zacisk zasilająco-komunikacyjny (komunikacja DC) Z30 Ujemny zacisk zasilająco-komunikacyjny (komunikacja DC) Z31 Dodatni zacisk zasilająco-komunikacyjny (zdublowane z Z29) Z32 Ujemny zacisk zasilająco-komunikacyjny (zdublowane z Z30) Z33 Zacisk D0 portu RS-485 (Modbus) Z34 Zacisk D1 portu RS-485 (Modbus) Z35 Zacisk COM portu RS-485 (Modbus) Wszystkie styki przekaźników są bezpotencjałowe. Maksymalna obciążalność styków przekaźnikowych wynosi: 2A/250VAC lub 2A/24VDC. Opisy stanów wyjść przekaźnikowych dotyczą sytuacji po włączeniu zasilania, przy nieaktywnych wyjściach przekaźnikowych. W sytuacji aktywacji danego wyjścia przekaźnikowego, styk wspólny (C) przekaźnika jest przełączany. Opis styków przekaźnikowych: NC – styk normalnie zwarty, C – styk wspólny (przełączny), NO – syk normalnie rozwarty. 32 Opis pól konfiguracyjnych modułu MP-8 Oznaczenie Funkcja Zworki Opis 3-5, 4-6 Adres modułu przekaźnikowego – 101 Adres modułu 1-3, 4-6 Adres modułu przekaźnikowego – 102 P1 przekaźnikowego 3-5, 2-4 Adres modułu przekaźnikowego – 103 1-3, 2-4 Adres modułu przekaźnikowego – 104 Sposób 2-3 Komunikacja DC (linia głowic pom.-det.) P2 komunikacji 1-2 Komunikacja RS (RS-485 Modbus RTU) 3-5, 4-6 8E1 – 8 bitów danych, bit parzystości, bit stopu 1-3, 4-6 8O1 – 8 bitów danych, bit nieparzystości, bit stopu Konfiguracja 3-5, 2-4 8N1 – 8 bitów danych, brak kontroli parzystości, P3* komunikacji RS 1 bit stopu (Modbus RTU) 1-3, 2-4 8N2 – 8 bitów danych, brak kontroli parzystości, 2 bity stopu 2-3, 5-6, 9600bps 8-9 2-3, 5-6, 19200bps 7-8 Prędkość 2-3, 4-5, 38400bps P4* transmisji RS 8-9 (Modbus RTU) 1-2, 5-6, 57600bps 8-9 1-2, 5-6, 115200bps 7-8 * Konfiguracja pól wymagana tylko dla komunikacji RS. Dobór przewodów Połączenie Zalecane typy Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Moduł – zasilanie YDY, YLY, LiYY 1,5 2 Moduł – centrala MSMR-16 (komunikacja DC) Moduł – magistrala RS-485 (komunikacja RS) Moduł – urządzenia sterowane z wyjść przekaźnikowych Maksymalna długość przewodu [m] Według potrzeb (dla zasilania 12VDC nie więcej niż kilka metrów) LiYY, YLY, YDY, YKSLY, 1,5 2 1000 YStY Zgodnie z zaleceniami dla dwuprzewodowej magistrali RS-485 (Modbus RTU) YLY, LiYY, YStY Max. 1,5 Według potrzeb Podłączanie modułów przekaźnikowych do centrali MSMR-16 Moduły przekaźnikowe mogą być łączone z centralą MSMR-16 w dwojaki sposób: poprzez łącze głowic pomiarowo-detekcyjnych lub poprzez łącze RS-485 (Modbus RTU). Sposoby połączenia przedstawione zostały w opisie centrali MSMR-16. 33 Podłączanie modułów MP-8 do zasilacza ZSA-12 Wersje modułów MP-8 z zasilaniem 12VDC mogą być zasilane z zewnętrznego źródła zasilania zapewnionego przez użytkownika lub z zasilacza sieciowo-akumulatorowego ZSA-12 produkcji ALTER SA. Zasilacz ZSA-12 posiada wbudowany akumulator, który zapewnia podtrzymywanie zasilania nawet po zaniku napięcia sieciowego. Do zasilacza ZSA-12 można podłączyć jednocześnie cztery moduły. Podstawowe parametry techniczne modułu MP-8 Ilość wyjść przekaźnikowych Tryb pracy układu Zasilanie Pobór mocy Maksymalna obciążalność styków wyjść przekaźnikowych Materiał obudowy Stopień szczelności obudowy Zakres temperatur pracy Zakres wilgotności pracy Graniczne temperatury przechowywania Wymiary obudowy (bez wpustów) Waga 8 Ciągły 230VAC/50Hz lub opcja 12VDC (10-18VDC) ≤4W 2A/250VAC 2A/24VDC PS IP54 0 – +40 C 30 – 90%Rh (bez kondensacji) 0 – +40 C 180x182x92mm 850g 34 ZASILACZ ZSA-12 Widok i podstawowe wymiary zasilacza ZSA-12 Zaciski zasilacza ZSA-12 Opis zacisków zasilacza ZSA-12 Nr zacisku Opis Z1 Wejście zasilania sieciowego 230V AC/50Hz Z2 Wejście zasilania sieciowego 230V AC/50Hz Z3 Dodatni zacisk wyjściowego napięcia 12VDC Z4 Masa napięcia wyjściowego 35 Dobór przewodów Połączenie Sieć zasilająca 230VAC/50Hz Zasilanie wyjściowe 12VDC Zalecane typy Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Maksymalna długość przewodu [m] YDY, YLY 1,5 2 Według potrzeb YLY, LiYY, YStY 1,5 2 1,5 Podłączanie zasilacza ZSA-12 do modułów przekaźnikowych MP-8 Sposób podłączania został przedstawiony w opisie modułu przekaźnikowego MP-8. Podstawowe parametry techniczne zasilacza ZSA-12 Parametry wejściowe zasilania Parametry wyjściowe zasilania Minimalne napięcie wyjściowe Maksymalne napięcie wyjściowe Zabezpieczenie wyjścia Pobór prądu przez zasilacz Parametry akumulatora Czas pracy akumulatora przy maks. obciążeniu Czas życia akumulatora Sygnalizacja zasilania głównego (zewn.) Sygnalizacja zasilania awaryjnego (aku.) Sygnalizacja rozładowania akumulatora Tryb pracy Materiał obudowy Stopień szczelności obudowy Zakres temperatur pracy Zakres wilgotności pracy Wymiary Waga 36 230VAC/50Hz/16W 12VDC/1A 10VDC 18VDC WT1,4A/250V ≤0,3A Pakiet NiMH 10x1,2V/2,2Ah ~100min 2-3 lat Dioda LED zielona Dioda LED żółta Dioda LED czerwona Ciągły PS IP42 0 – +40 C 30 – 90%Rh (bez kondensacji) 180x110x92mm 1,05kg MODUŁ ZAMYKANIA ZAWORU MZ-1 Widok i podstawowe wymiary modułu MZ-1 Zaciski i pola konfiguracyjne modułu MZ-1 37 Opis zacisków modułu MZ-1 Nr zacisku Opis Z1 Zasilanie 230V AC/50Hz Z2 Zasilanie 230V AC/50Hz Z3 Styk normalnie zwarty wyjścia przekaźnikowego PK Z4 Styk wspólny wyjścia przekaźnikowego PK Z5 Styk normalnie otwarty wyjścia przekaźnikowego PK Z6 Zasilanie spustu (cewki) zaworu (+) Z7 Zasilanie spustu (cewki) zaworu (-) Z8 Wejście czujnika pozycji zaworu (+) Z9 Wejście czujnika pozycji zaworu (-) Z10 Wejście zewnętrznego wyzwalania zaworu(+) Z11 Wejście zewnętrznego wyzwalania zaworu(-) Opisy stanów wyjścia przekaźnikowego dotyczą sytuacji po włączeniu zasilania, przy nieaktywnym wyjściu przekaźnikowym. Zworka P1 P2 P5 Opis pól konfiguracyjnych modułu MZ-1 Ustawienie Funkcja Opis zworki Określa współpracę [Nie] Brak czujnika pozycji zaworu z zaworem [Tak] Czujnik pozycji zaworu podłączony do modułu wyposażonym w czujnik pozycji zaworu Ustala sposób [Aw.] Reakcja na wystąpienie sytuacji awaryjnej reakcji wyjścia [Zaw.] Reakcja na zamkniecie zaworu (tylko dla przekaźnika zaworów z podłączonym czujnikiem pozycji) Określenie logiki Brak Zawór otwarty: R≤1kΩ działania czujnika (domyślnie) Zawór zamknięty: R≥7kΩ pozycji zaworu [Log] Zawór otwarty: R≥7kΩ (zwarte) Zawór zamknięty: R≤1kΩ Dobór przewodów Połączenie Przekrój żyły [mm2] 1,5 2,5 4 6 Ilość żył YLY, LiYY, YStY YLY, LiYY, YStY 0,5 – 1,5 2 100 Max. 1,5 2 Według potrzeb YDY, YLY 1,5 2 Według potrzeb Zalecane typy Cewka zaworu YDY, YLY Czujnik pozycji zaworu Wejście zewnętrznego wyzwalania zaworu Sieć zasilająca 230VAC/50Hz YLY, LiYY, YStY (1) – zawory z cewką 12VDC/<30W; (2) – zawory z cewką 12VDC/≤60W; (3) – zawory z cewką 12VDC/≤100W. Wyjście przekaźnikowe Max. 1,5 38 2 Maksymalna długość przewodu [m] 60(1), 25(2), 12(3) 100(1), 45(2), 22(3) 70(2), 35(3) 100(2), 50(3) Według potrzeb Przykład podłączania modułu MZ-1 Podstawowe parametry techniczne modułu MZ-1 Tryb pracy układu Zasilanie Zasilanie sieciowe Moc znamionowa Zasilanie awaryjne Czas pracy zasilania awaryjnego Czas życia pakietu akumulatorów Ilość wyjść przekaźnikowych Maksymalna obciążalność styków wyjść przekaźnikowych Zasilanie elektrozaworu odcinającego Materiał obudowy Stopień szczelności obudowy Zakres temperatur pracy Zakres wilgotności pracy Graniczne temperatury przechowywania Wymiary Waga Ciągły Sieciowe oraz awaryjne akumulatorowe 230VAC/50Hz <4W Pakiet NiMH 10x1,2V/2,2Ah ~5 godz. 3-5 lat 1 2A/250VAC 2A/24VDC Impuls 12VDC/8A/1sek. PS IP42 0 – +40 C 30 – 90%Rh (bez kondensacji) 0 – +40 C 180x110x92 950g 39 OSTRZEGAWCZA TABLICA ŚWIETLNA OTS-12 Widok i podstawowe wymiary tablicy świetlnej OTS-12 Przewód łączeniowy Opis przewodu +12V (brązowy) +AK (żółtozielony) GND (niebieski) Funkcja Zasilanie tablicy świetlnej Zasilanie dodatkowego alarmu akustycznego (używany według uznania) Masa zasilania tablicy świetlnej Podłączanie tablicy OTS-12 do wyjść sygnalizatorów akustyczno optycznych 40 Podłączanie tablicy OTS-12 do wyjść przekaźnikowych Podstawowe parametry techniczne tablicy OTS-12 Znamionowe parametry zasilania 12VDC/250mA (pobór prądu w impulsie) 60 diod elektroluminescencyjnych koloru czerwonego 460mcd/LED Sygnalizator elektromagnetyczny 85dB/0,3m 1/2Hz 35-45mm Aluminium + tworzywo sztuczne 555x175x23mm 0,8kg IP42 -20 - +50 C 15 – 90%Rh (bez kondensacji) -20 - +50 C Źródło światła Źródło dźwięku (opcja) Częstotliwość pracy sygnalizacji Wielkość liter w napisach Materiał wykonania Wymiary całkowite Waga Stopień ochrony obudowy Zakres temperatur pracy Zakres wilgotności pracy Graniczne temperatury przechowywania 41 ZASILACZ ZS-12 Widok i podstawowe wymiary zasilacza ZS-12 Zaciski zasilacza ZS-12 Nr zacisku Z1 Z2 Z3 Z4 Z5 Funkcja zacisku Wejście zasilania 230VAC/50Hz Wejście zasilania 230VAC/50Hz Wyjście zasilania: +12VDC Wyjście zasilania: GND Dobór przewodów Połączenie Zasilanie wejściowe 230VAC/50Hz Zasilanie wyjściowe 12VDC Zalecane typy Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Maksymalna długość przewodu [m] YDY, YLY 1,5 2 Według potrzeb YLY, LiYY, YStY 1,5 2 150 42 Podłączanie zasilacza ZS-12 do tablicy OTS-12 Sposób podłączania przedstawiony został w opisie tablicy ostrzegawczej OTS-12. Podłączanie zasilacza ZS-12 do sygnalizatorów akustyczno-optycznych 43 Podstawowe parametry techniczne zasilacza ZS-12 Znamionowe parametry wejściowe Znamionowe parametry wyjściowe Maks. napięcie wyjściowe w stanie jałowym Zabezpieczenie wyjścia Materiał wykonania Wymiary całkowite Waga Stopień ochrony obudowy Zakres temperatur pracy Zakres wilgotności pracy Graniczne temperatury przechowywania 44 230VAC/50Hz/6W 12VDC/0,5A 21VDC WT500mA/250V Termoplast RAL 7035 105x88x53mm 0,4kg IP54 -20 - +50 C 15 – 90%Rh (bez kondensacji) -20 - +50 C MODUŁOWY SYSTEM DETEKCJI I NADZORU MSDIN Schemat blokowy opcji konfiguracyjnych systemu Widok i podstawowe wymiary konwertera KT-16 45 Widok i podstawowe wymiary modułu wizualizacyjnego MW-32 Widok i podstawowe wymiary sterownika modułów przekaźnikowych SMP-8 46 Zaciski przyłączeniowe Zacisk Z1 +VZ Z2 GND Z3 +VA Z4 GND Z5 D+ Z6 DZ7 D+ Z8 DZ9 D0 Z10 D1 Z11 COM Opis zacisków konwertera KT-16 Opis Zacisk zasilania konwertera (+) Zacisk zasilania konwertera (-) Zacisk opcjonalnego akumulatora (+) Zacisk opcjonalnego akumulatora (-) Zaciski zasilająco-komunikacyjne głowic pom.-detekcyjnych (+) Zaciski zasilająco-komunikacyjne głowic pom.-detekcyjnych (-) Zaciski zasilająco-komunikacyjne głowic pom.-detekcyjnych (+) Zaciski zasilająco-komunikacyjne głowic pom.-detekcyjnych (-) Zacisk A portu RS-485 (Modbus RTU) Zacisk B portu RS-485 (Modbus RTU) Zacisk GND portu RS-485 (Modbus RTU) Opis zacisków modułu wizualizacyjnego MW-32 Zacisk Opis Z1 +VZ Zasilanie modułu (+VZ) Z2 GND Zasilanie modułu (GND) Z3 NC1 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK1 Z4 C1 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK1 Z5 NO1 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK1 Z6 NC2 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK2 Z7 C2 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK2 Z8 NO2 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK2 Z9 D0 Zacisk A portu RS-485 (Modbus RTU) Z10 D1 Zacisk B portu RS-485 (Modbus RTU) Z11 COM Zacisk GND portu RS-485 (Modbus RTU) Opisy stanów wyjść przekaźnikowych dotyczą sytuacji po włączeniu zasilania, przy nieaktywnych wyjściach przekaźnikowych. Opis zacisków sterownika modułów przekaźnikowych SMP-8 Zacisk Opis Z1 NC1 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK1 Z2 C1 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK1 Z3 NO1 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK1 Z4 NC2 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK2 Z5 C2 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK2 Z6 NO2 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK2 Z7 NC3 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK3 Z8 C3 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK3 Z9 NO3 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK3 Z10 NC4 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK4 Z11 C4 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK4 Z12 NO4 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK4 Z13 +VZ Zasilanie sterownika (+VZ) Z14 GND Zasilanie sterownika (GND) Z15 NC5 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK5 Z16 C5 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK5 47 Z17 NO2 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK5 Z18 NC6 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK6 Z19 C6 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK6 Z20 NO6 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK6 Z21 NC7 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK7 Z22 C7 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK7 Z23 NO7 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK7 Z24 NC8 Styk normalnie zwarty (NC) wyjścia przekaźnikowego PK8 Z25 C8 Styk wspólny (C) wyjścia przekaźnikowego PK8 Z26 NO8 Styk normalnie otwarty (NO) wyjścia przekaźnikowego PK8 Z27 D0 Zacisk A portu RS-485 (Modbus RTU) Z28 D1 Zacisk B portu RS-485 (Modbus RTU) Z29 COM Zacisk GND portu RS-485 (Modbus RTU) Opisy stanów wyjść przekaźnikowych dotyczą sytuacji po włączeniu zasilania, przy nieaktywnych wyjściach przekaźnikowych. Zworki konfiguracyjne Dobór przewodów Połączenie Zalecane typy Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Maksymalna długość przewodu [m] LiYY, YLY, YDY, YKSLY, 1,5 2 1000* YStY YLY, LiYY, Zasilanie 1,5 2 Jak najkrótsze (≤1) YStY YLY, LiYY, Wyjścia przekaźnikowe Max. 1,5 Według potrzeb YStY Magistrala cyfrowa Zgodnie z zaleceniami dla dwuprzewodowej magistrali RS-485 RS-485 (Modbus RTU) (Modbus RTU) * Konwerter KT-16 posiada dwie pary zacisków do przyłączania głowic pomiarowo-detekcyjnych. Do każdej pary zacisków można podłączyć jedną linię przewodu o maksymalnej długości 1000m. Należy jednak przestrzegać maksymalnej ilości głowic podłączanych do każdej z linii przy odpowiednich jej długości. W tym celu należy posłużyć się kolejną tabelą. Głowice pomiarowodetekcyjne 48 Maksymalna długość linii Ilość głowic z czujnikami Ilość głowic z czujnikami łączącej głowice z katalitycznymi, IR, PID i elektrochemicznymi* konwerterem półprzewodnikowymi* ≤250m 16 16 ≤500m 16** ≤1000m 8** 16** * Przy podłączaniu na jednej linii głowic z różnymi typami czujników, należy przyjąć, że obciążenie 1 głowicą z czujnikiem katalitycznym, IR, PID lub półprzewodnikowym równoważne jest obciążeniu 2 głowicami z czujnikiem elektrochemicznym. ** Przy założeniu, że głowice rozmieszczone są symetrycznie na całej długości linii. Podłączanie zasilania * W przypadku stosowania akumulatora (w obecnych rozwiązaniach zamiast akumulatora stosowany jest zasilacz awaryjny ZA-DIN) minimalne napięcie zasilania nie może być mniejsze od 15VDC. Moc zasilacza powinna wynosić co najmniej 60W, jednak może ona być mniejsza w przypadku mniejszej ilości podłączonych głowic pomiarowo-detekcyjnych (patrz tabela poniżej). Maksymalna ilość podłączonych głowic pomiarowo-detekcyjnych 4 8 12 16 Minimalna moc zasilacza 15W 30W 45W 60W Można zastosować jeden zasilacz o większej mocy do zasilania wszystkich urządzeń systemu. Zasilacz awaryjny ZA-DIN omówiony został w dalszej części. 49 Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych Zacisk głowicy Zacisk konwertera KT-16 Z1 lub Z3 (D+) Z5 lub Z7 (D+) Z2 lub Z4 (D-) Z6 lub Z8 (D-) 50 Funkcja Dodatni przewód zasilającokomunikacyjny Ujemny przewód zasilającokomunikacyjny Podłączanie urządzeń przez łącze RS-485 Zaciski KT-16, MW-32, SMP-8 D0 D1 COM Zacisk modułu wyjść 4-20mA DATA+ DATA- Zaciski konwertera Funkcja ADA-I9141 TX+ Sygnał komunikacyjny (+) TXSygnał komunikacyjny (-) GND Masa Przykład konfiguracji systemu wyłącznie z wyjściami analogowymi 4-20mA Moduły wyjść prądowych służą do uzyskania analogowego sygnału 4-20mA, proporcjonalnego do stężenia gazu na danej głowicy pomiarowo-detekcyjnej, podłączonej do konwertera. Każdy z modułów prądowych posiada 4 wyjścia. W zależności od ilości używanych adresów głowic pomiarowo-detekcyjnych należy użyć odpowiedniej ilości modułów 4-20mA. Moduły prądowe muszą być odpowiednio skonfigurowane oraz mieć ustawione kolejne adresy od 01 do 04. Moduł o adresie 01 obsługuje głowice o adresach od 1 do 4, moduły o następnych adresach obsługują kolejne cztery głowice (adres 02 – głowice 5–8, adres 03 – głowice 9–12, adres 04 – głowice 13–16). Moduły wyjść prądowych dostarczane wraz z konwerterem KT-16 powinny być fabrycznie skonfigurowane do współpracy z nim. Aby komunikacja pomiędzy konwerterem KT-16 a modułami prądowymi przebiegała prawidłowo, konfiguracja konwertera musi być następująca: Prędkość transmisji: w zależności od ustawionej prędkości w modułach prądowych (standardowo 19200bps); Kontrola parzystości: Brak; Ilość bitów stopu: 1; 51 Ilość modułów prądowych: 1-4 (zależnie od faktycznej ilości podłączonych modułów). Do zasilania modułów prądowych należy użyć zasilacza prądu stałego 24VDC/15W. Maksymalna obciążalność pojedynczej pętli prądowej nie może przekroczyć 500Ω. W przypadku uszkodzenia lub braku danej głowicy, wartość prądowa kanału wyjściowego przyjmuje wartość 0mA, w pozostałych przypadkach sygnał prądowy zawiera się w przedziale 4-20mA. Podłączenie do konwertera KT-16 modułów wyjść prądowych 4-20mA blokuje możliwość podłączania innych urządzeń przez łącze RS-485. 52 Przykład konfiguracji systemu ze sterownikami wyjść przekaźnikowych Konfiguracja taka przydatna jest w przypadku, gdy nie ma potrzeby zbiorczej wizualizacji wskazań głowic pomiarowo-detekcyjnych a wymagane są wyłącznie wyjścia sterujące w postaci styków przekaźnikowych. Jeśli wystarczające jest do 8 wyjść przekaźnikowych, to można użyć wyłącznie nadrzędnego sterownika SMP-8 (Master). W przypadku, gdy potrzebna jest większa ilość wyjść sterujących należy użyć kolejnych sterowników modułów przekaźnikowych skonfigurowanych jako „Slave”. Maksymalna ilość wyjść przekaźnikowych to 72. Konwertery KT-16 muszą posiadać kolejne adresy od 1 do maksymalnie 16, natomiast sterowniki SMP-8 „Slave”, kolejne adresy od 101 do maksymalnie 108. 53 Przykład konfiguracji systemu z modułami wizualizacyjnymi MW-32 Konfiguracja taka przydatna jest w przypadku, gdy nie są potrzebne wyjścia sterujące, lub potrzebna jest ich minimalna ilość, a wyłącznie istnieje potrzeba zbiorczej wizualizacji stanów poszczególnych głowic pomiarowo-detekcyjnych. Każdy z modułów MW-32 obsługuje (wizualizuje) stany głowic z dwóch konwerterów KT-16. W zależności od ilości używanych konwerterów należy użyć odpowiedniej ilości modułów wizualizacyjnych. Moduł MW-32 „Master” obsługuje konwertery o adresach 1 i 2. Kolejne moduły „Slave” wizualizują głowice z konwerterów o kolejnych adresach. Wyjścia przekaźnikowe 1 i 2 poszczególnych modułów MW-32 reagują wyłącznie na stany głowic podłączone do obsługiwanych konwerterów KT-16. Konwertery KT-16 muszą posiadać kolejne adresy od 1 do maksymalnie 16, natomiast moduły wizualizacyjne MW-32 „Slave”, kolejne adresy od 201 do maksymalnie 207. 54 Przykład konfiguracji systemu z modułami MW-32 i sterownikami SMP-8 Konfiguracja taka przydatna jest w przypadku, gdy zarówno potrzebna jest większa ilość wyjść sterujących, jak i zbiorcza wizualizacja stanów poszczególnych głowic pomiarowo-detekcyjnych. Urządzeniem nadrzędnym („Master”) w takiej mieszanej konfiguracji musi być moduł wizualizacyjny MW-32 obsługujący konwertery o adresach 1 i 2. Pozostałe moduły wizualizacyjne konieczne są w przypadku większej ilości konwerterów KT-16 (podobnie jak w konfiguracji z samymi modułami MW-32). Sterowniki modułów przekaźnikowych SMP-8 posiadają po 8 wyjść. W zależności od potrzeb należy użyć odpowiedniej ilości sterowników skonfigurowanych jako „Slave”. Maksymalna ilość wyjść przekaźnikowych to 64. Konwertery KT-16 muszą posiadać kolejne adresy od 1 do maksymalnie 16, moduły wizualizacyjne MW-32 „Slave”, kolejne adresy od 201 do maksymalnie 207, natomiast sterowniki SMP-8 „Slave”, kolejne adresy od 101 do maksymalnie 108. 55 Przykład konfiguracji systemu z komputerem Konfiguracja systemu z oprogramowaniem monitorująco-sterującym na komputerze przygotowywana jest indywidualnie do potrzeb danego projektu. Pozwala ona na konfigurowanie zestawu urządzeń od minimalnego, w którym występują wyłącznie konwertery KT-16 z głowicami pomiarowo-detekcyjnymi, do maksymalnie rozbudowanych, ze wszystkimi możliwymi urządzeniami współpracującymi (moduły MW-32, sterowniki SMP-8, moduły wyjść 4-20mA). Urządzeniem nadrzędnym w takiej konfiguracji zawsze jest komputer z odpowiednim oprogramowaniem. Wszystkie pozostałe urządzenia muszą pracować jako „Slave”. Konwertery KT-16 muszą posiadać kolejne adresy od 1 do maksymalnie 16, moduły wizualizacyjne MW-32 „Slave”, kolejne adresy od 201 do maksymalnie 208, sterowniki SMP-8 „Slave”, kolejne adresy od 101 do maksymalnie 108, natomiast moduły wyjść 4-20mA, kolejne adresy od 151 do maksymalnie 154. 56 Podstawowe parametry techniczne Parametry techniczne konwertera KT-16 Interfejs wejściowy Ilość kanałów wejściowych (głowic) Typ głowic wejściowych Producenta (zasilająco-komunikacyjny) 1-16 MGX-70, MGX-70-1/A, GDX-70, AGX-70 lub SMARTmini Zasilanie głowic (z interfejsu wejściowego) 30VDC* Interfejs wyjściowy RS-485 half duplex Wyjściowy protokół transmisji Modbus RTU Zakres adresów Modbus RTU 1-247 Dostępne prędkości transmisji RS-485 9600, 19200, 38400, 57600, 115200bps Kontrola parzystości RS-485 Parzyste, Nieparzyste, Brak Ilość bitów stopu transmisji RS-485 1 lub 2 Sygnalizacja optyczna transmisji Diody TX i RX dla wejścia i wyjścia Czas uzyskania zdolności do pracy <40 sek. Tryb pracy układu Ciągły Zasilanie 15**-25VDC/60W Zasilanie awaryjne (opcja) Pakiet NiMH 10x1,2V/2,2Ah Czas pracy zasilania awaryjnego ≥30 min. Czas życia pakietu akumulatorów ~3 lat Materiał obudowy ABS Stopień szczelności obudowy IP20 Zakres temperatur pracy 0 – +40 C Zakres wilgotności pracy 15 – 90%Rh (bez kondensacji) Zakres ciśnienia pracy 900 – 1100hPa Graniczne temperatury przechowywania 0 – +40 C * Głowice pomiarowe zasilane są falą prostokątną o f=50Hz. Napięcie zasilające zmienia się w przedziałach 0V i 30V. ** Jeśli nie jest używany opcjonalny akumulator, to minimalne napięcie zasilania może wynosić 11VDC. Parametry techniczne modułu wizualizacyjnego MW-32 Maksymalna ilość wizualizowanych głowic w pojedynczym module Maksymalna ilość modułów wizualizacyjnych w sieci Maksymalna ilość identyfikowanych głowic pomiarowo-detekcyjnych w trybie „Master” Maksymalna ilość obsługiwanych wyjść przekaźnikowych w trybie „Master” Ilość wyjść przekaźnikowych obsługiwanych w trybie „Slave” Maksymalna obciążalność styków wyjść przekaźnikowych Indykacja stanów Interfejs komunikacyjny Zakres adresów w trybie „Slave” Dostępne prędkości transmisji RS-485 Kontrola parzystości RS-485 Ilość bitów stopu transmisji RS-485 32 (2 konwertery x 16 głowic) 8 (1 w trybie „Master” + 7 w trybie „Slave”) 256 (16 konwerterów x 16 głowic) 66 (2 wewnętrzne + 8 modułów SMP-8 „Slave” po 8 przekaźników) 2 2A/250VAC 2A/24VDC Diody LED + sygnalizator akustyczny RS-485 half duplex (Modbus RTU) 201-207 (208 – rezerwa) 9600, 19200, 38400, 57600, 115200bps Parzyste, Nieparzyste, Brak 1 lub 2 57 Czas uzyskania zdolności do pracy Tryb pracy układu Zasilanie Materiał obudowy Stopień szczelności obudowy Zakres temperatur pracy Zakres wilgotności pracy Zakres ciśnienia pracy Graniczne temperatury przechowywania <40 sek. Ciągły 11-25VDC/0,3A ABS IP20 0 – +40 C 15 – 90%Rh (bez kondensacji) 900 – 1100hPa 0 – +40 C Parametry techniczne sterownika modułów przekaźnikowych SMP-8 Maksymalna ilość identyfikowanych głowic 256 (16 konwerterów x 16 głowic) pomiarowo-detekcyjnych w trybie „Master” Maksymalna ilość wyjść przekaźnikowych 72 (8 wewn. + 8 modułów zewn. po 8 w trybie „Master” przekaźników) Konfigurowalne (3 rodzaje pobudzeń, ustawialna logika, indywidualne Wyjścia przekaźnikowe w trybie „Master” przyporządkowywanie głowic oraz innych urządzeń do danego przekaźnika) Ilość wyjść przekaźnikowych w trybie 8 „Slave” Maksymalna obciążalność styków wyjść 2A/250VAC przekaźnikowych 2A/24VDC Interfejs komunikacyjny RS-485 half duplex (Modbus RTU) Zakres adresów w trybie „Slave” 101-108 Dostępne prędkości transmisji RS-485 9600, 19200, 38400, 57600, 115200bps Kontrola parzystości RS-485 Parzyste, Nieparzyste, Brak Ilość bitów stopu transmisji RS-485 1 lub 2 Sygnalizacja optyczna transmisji Diody TX i RX (żółte) Czas uzyskania zdolności do pracy <40 sek. Tryb pracy układu Ciągły Zasilanie 11-25VDC/0,5A Sygnalizacja zasilania Dioda LED (zielona) Sygnalizacja awarii Dioda LED (czerwona) Materiał obudowy ABS Stopień szczelności obudowy IP20 Zakres temperatur pracy 0 – +40 C Zakres wilgotności pracy 15 – 90%Rh (bez kondensacji) Zakres ciśnienia pracy 900 – 1100hPa Graniczne temperatury przechowywania 0 – +40 C 58 ZASILACZ AWARYJNY ZA-DIN Widok i podstawowe wymiary zasilacza ZA-DIN Zaciski przyłączeniowe zasilacza ZA-DIN Nr zacisku Z1 (+VZ) Z2 (GND) Z3, Z5, Z7, Z9 (+VO) Z4, Z6, Z8, Z10 (GND) Opis Dodatni zacisk wejściowy zasilania Masa wejścia zasilania Dodatni zacisk wyjściowy zasilania Masa wyjścia zasilania Dobór przewodów Połączenie Zalecane typy Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Maksymalna długość przewodu [m] Zasilanie wyjściowe i wyjściowe YLY, LiYY, YStY 1,5 2 Jak najkrótsze (≤1) 59 Przykład podłączania zasilacza do konwertera KT-16 Przykład podłączania zasilacza do sterowników SMP-8 60 Przykład podłączania zasilacza do modułów wizualizacyjnych MW-32 Parametry techniczne zasilacza ZA-DIN Parametry wejściowe zasilania Parametry wyjściowe zasilania Pobór prądu przez zasilacz Min. napięcie wyjściowe (zasilanie awaryjne) Parametry akumulatora Czas pracy akumulatora przy maks. obciążeniu Czas życia akumulatora Sygnalizacja zasilania głównego (zewn.) Sygnalizacja zasilania awaryjnego (aku.) Sygnalizacja rozładowania akumulatora Tryb pracy Materiał wykonania obudowy Wymiary całkowite Stopień ochrony obudowy Zakres temperatur pracy Zakres wilgotności pracy 61 15-25VDC/5,3A 12-25VDC/5A ≤0,3A 10VDC Pakiet NiMH 10x1,2V/2200mAh ~20min 2-3 lat Dioda LED zielona Dioda LED żółta Dioda LED czerwona Ciągły ABS 107x90x~70mm IP20 0 – +40 C 15 – 90%Rh (bez kondensacji) 0 – +40 C Graniczne temperatury przechowywania 62 GŁOWICE POMIAROWO-DETEKCYJNE Widok i podstawowe wymiary głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) Widok i podstawowe wymiary głowic GDX-70 63 Widok i podstawowe wymiary głowic AGX-70 i SMARTmini Zaciski głowic pomiarowo-detekcyjnych 64 Opis zacisków głowic MGX-70 (MGX-70-1/A), GDX-70 i AGX-70 Zaciski Funkcja Z1 lub Z3 (D+) Dodatni zacisk zasilająco-komunikacyjny Z2 lub Z4 (D-) Ujemny zacisk zasilająco-komunikacyjny Zaciski Z1, Z3 (D+) Z2, Z4 (D-) Z5 (+OC1) Z6 (-OC1) Z7 (+OC2) Z8 (-OC2) Opis zacisków głowic SMARTmini Funkcja Dodatni zacisk zasilająco-komunikacyjny Ujemny zacisk zasilająco-komunikacyjny Dodatni zacisk wyjścia typu OC progu 1 Ujemny zacisk wyjścia typu OC progu 1 Dodatni zacisk wyjścia typu OC progu 2 Ujemny zacisk wyjścia typu OC progu 2 Dobór przewodów Połączenie Zalecane typy Przekrój żyły [mm2] Ilość żył Maksymalna długość przewodu [m] Linia zasilającoLiYY, YLY, YDY, 1,5 2 1000* komunikacyjna YKSLY, YStY Linia wyjść OC LiYY, YLY, 0,5-1,5 2 100 (SMARTmini) YKSLY, YStY * Maksymalna długość przewodu linii zasilająco-komunikacyjnej zależna jest od ilości podłączonych głowic. W celu uzyskania szczegółowych informacji na ten temat należy zapoznać s ię z opisem urządzeń nadrzędnych. Podłączanie głowic pomiarowo-detekcyjnych Sposoby łączenia głowic poszczególnych systemów. pomiarowo-detekcyjnych pokazane zostały przy okazji opisu Specyfikacja czujników pomiarowych głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) i GDX-70 Czas Rozdzielczość odpowiedzi T 90 Czujniki półprzewodnikowe Mierzone medium Nominalny zakres* CH4 (Metan) oraz inne media wybuchowe i palne* 20%DGW (60%DGW) CO (Tlenek węgla) 1000ppm CO2 (Dwutlenek węgla) 10000ppm NH3 (Amoniak) 300ppm <30sek Sygnalizacja przekroczenia dwóch ustalonych progów <200sek <90sek <60sek 65 Uwagi Standardowe progi: 1=10%DGW 2=20%DGW Standardowe progi: 1=50ppm 2=100ppm Standardowe progi: 1=800ppm 2=1500ppm Standardowe progi: 1=20ppm 2=40ppm Czujniki katalityczne (pellistorowe) CH4 (Metan) oraz inne media wybuchowe i palne* 100%DGW 1%DGW <30sek Czujniki elektrochemiczne O2 (Tlen) AsH3 (Arsenowodór) C2H4 (Etylen) 25%V/V 0,1%V/V <20sek 1ppm 0,015ppm <35sek 1500ppm 5ppm <65sek C2H4O (Tlenek etylenu) 20ppm 100ppm 200ppm 1000ppm 0,1ppm 1ppm 1ppm 10ppm <125sek <50sek <40sek <50sek CH2O (Formaldehyd) 10ppm 0,01ppm <85sek (T50) 10ppm 20ppm 50ppm 200ppm 1ppm 50ppm 500ppm 2000ppm 5000ppm 10000ppm 1%V/V 0,05ppm 0,02ppm 0,05ppm 0,1ppm 0,03ppm 0,05ppm 1ppm 1ppm 1ppm 5ppm 0,001%V/V <65sek <45sek <65sek <35sek <125sek <65sek <30sek <35sek <30sek <80sek <80sek 1ppm 0,02ppm <125sek 1ppm 0,02ppm <85sek 1000ppm 10000ppm 4%V/V 100%DGW 2ppm 20ppm 0,01%V/V 1%DGW <95sek <75sek <65sek <65sek 100ppm 0,2ppm <65sek Czujnik z biasem 100ppm 2000ppm 20ppm 30ppm 0,1ppm 1ppm 0,2ppm 0,7ppm <35sek <30sek <65sek <75sek Czujnik z biasem 50ppm 0,5ppm <205sek 10ppm 0,1ppm <95sek 100ppm 500ppm 1000ppm 5000ppm 0,5%V/V 1ppm 5ppm 12ppm 50ppm 0,005%V/V <65sek <95sek <95sek <95sek <95sek Cl2 (Chlor) ClO2 (Dwutlenek chloru) CO (Tlenek węgla) COCl2 (Fosgen) F2 (Fluor) H2 (Wodór) H2O2 (Nadtlenek wodoru) H2S (Siarkowodór) HCl (Chlorowodór) HCN (Cyjanowodór) HF (Fluorowodór) NH3 (Amoniak) 66 Czujnik z biasem NO (Tlenek azotu) NO2 (Dwutlenek azotu) O3 (Ozon) PH3 (Fosforowodór) SiH4 (Silan) SO2 (Dwutlenek siarki) THT Inne* CH4 (Metan) C2H6 (Etan) C3H8 (Propan) C4H10 (Butan) C5H12 (Pentan) C6H14 (Heksan) C2H4 (Etylen) C3H6 (Propylen) C2H5OH (Etanol) C2H4O (Tlenek etylenu) Inne* (Metanol, Izopropanol, Cyklopentan, Toluen, Aceton, Keton etylowometylowy, Ksylen) CH3Br (Bromometan) 250ppm 250ppm 2000ppm 5000ppm 20ppm 200ppm 1ppm 5ppm 0,5ppm 0,2ppm 1ppm 1ppm 0,1ppm 0,1ppm 0,02ppm 0,03ppm <45sek <50sek <65sek <50sek <45sek <45sek <65sek <65sek (T80) 5ppm 0,05ppm <165sek 50ppm 0,5ppm <65sek 20ppm 50ppm 2000ppm 50mg/m3 Czujnik z biasem 0,1ppm <80sek 0,1ppm <30sek 1ppm <30sek 1mg/m3 <35sek Czujnik z biasem Na podstawie indywidualnych zapytań Czujniki absorpcyjne w podczerwieni (IR) 0,1%V/V 100%V/V 1%V/V 100%DGW 1%DGW 100%V/V 1%V/V <35sek 100%DGW 1%DGW 100%DGW 1%DGW <35sek 25000ppm 250ppm 67 CO2 (Dwutlenek węgla) VOC (Izobutylen oraz inne* o potencjale jonizacyjnym ≤10,6eV np. Aceton, Arsenowodór, Benzen, Butadien, Chlorek winylu, Dimetoksyme-tan, Fosforowodór, Kumen, MEK, Merkaptan etylowy, Merkaptan metylowy, Siarkowodór, Styren, Tlenek azotu, Tlenek mezytylu, Toluen, itd.) 500ppm 20ppm 1000ppm 40ppm 2000ppm 100ppm 5000ppm 100ppm 10000ppm 200ppm 2%V/V 0,05%V/V <35sek 5%V/V 0,05%V/V 10%V/V 0,1%V/V 20%V/V 0,2%V/V 30%V/V 0,3%V/V 60%V/V 0,6%V/V 100%V/V 1%V/V Czujniki fotojonizacyjne (PID) 20ppm 0,005ppm <25sek 50ppm 0,01ppm <10sek 200ppm 0,02ppm <25sek 300ppm 0,1ppm <10sek 300ppm 1ppm <10sek 2000ppm 0,1ppm <25sek Czujniki konduktometryczne CH4 100%V/V 1%V/V <30sek (Metan) * możliwość pomiaru innych mediów i zakresów na podstawie indywidualnych zapytań Niektóre media są blokowane przez spiek występujący w głowicach MGX-70 (MGX-70-1/A), dlatego nie ma możliwości wykonania urządzeń w takiej konfiguracji. Wykonanie głowicy MGX-70 (MGX-701/A) na konkretne medium należy zawsze konsultować. 68 Specyfikacja czujników pomiarowych głowic AGX-70 i SMARTmini Mierzone medium CH4 (Metan), LPG oraz inne* gazy wybuchowe i pary cieczy palnych CO (Tlenek węgla) CO2 (Dwutlenek węgla) CFC** (Freony: R-134a, R-407c, R-410a, R-404a, R-22, R12, itp.) Nominalny zakres* Standardowe progi alarmów* Czas odpowiedzi T 90 20%DGW (60%DGW) 1=10%DGW 2=20%DGW <30sek 1000ppm 10000ppm 3000ppm 1=50ppm 2=100ppm 1=800ppm 2=1500ppm 1=1000ppm 2=2000ppm Uwagi <200sek <90sek <60sek Tylko w AGX-70 1=20ppm <60sek 2=40ppm * możliwość detekcji innych gazów wybuchowych i par cieczy palnych, zakresów oraz progów alarmowych na podstawie indywidualnych zapytań ** konfiguracja CFC (Freony) możliwa do wykonania wyłącznie w głowicach AGX-70. NH3 (Amoniak) 300ppm Podstawowe parametry techniczne Podstawowe parametry techniczne głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) i GDX-70 Rodzaj wykrywanych mediów Zakres pomiarowy Rozdzielczość pomiaru Czas reakcji (odpowiedzi) T90 Rodzaj czujnika Rodzaj pomiaru Niepewności pomiarowe, odchylenia, dryfty Spodziewany czas życia czujników (przy założeniu stosowania się do zaleceń i uwag zawartych w niniejszej instrukcji) Czas uzyskania zdolności metrologicznej Zakres napięć zasilania Moc znamionowa Sygnał wyjściowy Lokalna sygnalizacja stanów (tylko dla MGX-70 i GDX-70) Tryb pracy głowicy Materiał obudowy głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Dyfuzyjny (opcjonalnie przepływowy) Zgodnie z: PN-EN 60079-29-1, PN-EN 50104, PN-EN 45544-1, PN-EN 45544-2, PN-EN 45544-3 Półprzewodnikowe: 8-10 lat Katalityczne: ~3 lat Konduktometryczne: ~3 lat Elektrochemiczne: 1,5-3 lat IR: >5 lat PID >5 lat (z wyłączeniem lampy i zespołu elektrody) ≤30sek. (głowice z czuj. półprzewodnik.: CO 2 – ≤150sek., NH3 – ≤300sek.) 12-30VDC* (patrz odnośnik!) 0,5 – 1W (w zależności od rodzaju czujnika) Cyfrowy* (patrz odnośnik!) Diody LED (PRACA, ALARM, AWARIA) Ciągły Komora główna – aluminium Komora czujnika – stal nierdzewna 69 Materiał obudowy głowic GDX-70 Zamknięcie komory czujnika gazu głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) Cecha budowy przeciwwybuchowej głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) Wymiary gabarytowe głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) Wymiary gabarytowe głowic GDX-70 Masa głowicy MGX-70 (MGX-70-1/A) Masa głowicy GDX-70 Stopień szczelności obudowy Zakres temperatur otoczenia głowic MGX-70 (MGX-70-1/A) Zakres temperatur otoczenia głowic GDX-70 Dopuszczalna wilgotność powietrza Tworzywo sztuczne (PS) Spiek stalowy SIKA-R Ф16x5mm 150µm II 2G Ex d IIC T6 Gb II 2D Ex t IIIC T70ºC Db 174x167x110mm 138x158x53mm ~1,4kg ~300g IP65 -25 – +55 C (opcjonalnie: -40 – +55 C) -25 – +40 C (krótkotrwale do +50 C) 15 – 95%Rh (bez kondensacji) Podstawowe parametry techniczne głowic AGX-70 Rodzaj wykrywanych mediów Zakres pomiarowy Czas reakcji (odpowiedzi) T90 Progi alarmowe Rodzaj czujnika Rodzaj pomiaru Niepewności pomiarowe, odchylenia, dryfty Spodziewany czas życia czujników (przy założeniu stosowania się do zaleceń i uwag zawartych w niniejszej instrukcji) Czas uzyskania zdolności metrologicznej Zakres napięć zasilania Moc znamionowa Sygnał wyjściowy Lokalna sygnalizacja stanów Tryb pracy głowicy Materiał obudowy Wymiary gabarytowe Masa Stopień szczelności obudowy Zakres temperatur otoczenia Dopuszczalna wilgotność powietrza Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Półprzewodnikowy Dyfuzyjny Zgodnie z: PN-EN 60079-29-1, PN-EN 45544-1, PN-EN 45544-2, PN-EN 50194-1, PN-EN 50291-1 8-10 lat ≤30sek. (≤150sek. dla CO2 i CFC, ≤300sek. dla NH3) 12-30VDC* (patrz odnośnik!) ~1W (~1,5W dla CFC) Cyfrowy* (patrz odnośnik!) Diody LED (PRACA, ALARM, AWARIA) Ciągły ABS 80x80x25mm ~100g IP31 -10 – +50 C 30 – 95%Rh (bez kondensacji) 70 Podstawowe parametry techniczne głowic SMARTmini Ilość czujników gazu Rodzaj wykrywanych mediów Zakres pomiarowy Czas reakcji (odpowiedzi) T90 Progi alarmowe Rodzaj czujnika Rodzaj pomiaru Niepewności pomiarowe, odchylenia, dryfty Spodziewany czas życia czujników (przy założeniu stosowania się do zaleceń i uwag zawartych w niniejszej instrukcji) Czas uzyskania zdolności metrologicznej Zakres napięć zasilania Moc znamionowa Sygnał wyjściowy Obciążalność wyjścia typu OC Lokalna sygnalizacja stanów Tryb pracy głowicy Materiał obudowy Wymiary gabarytowe Masa Stopień szczelności obudowy Zakres temperatur otoczenia Dopuszczalna wilgotność powietrza 1 lub 2 Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Zgodnie ze specyfikacją czujników Półprzewodnikowy Dyfuzyjny Zgodnie z: PN-EN 60079-29-1, PN-EN 45544-1, PN-EN 45544-2, PN-EN 50194-1, PN-EN 50291-1 8-10 lat ≤30sek. (≤150 dla CO2, ≤300 dla NH 3) 12-30VDC* (patrz odnośnik!) 1-2W (w zależności o rodzaju i ilości czujników) Cyfrowy* (patrz odnośnik!) oraz wyjścia typu OC ≤30VDC/80mA Diody LED (SENSOR 1, SENSOR 2, AWARIA) oraz sygnalizator akustyczny Ciągły ABS 80x80x25mm ~100g IP31 -10 – +50 C 30 – 95%Rh (bez kondensacji) * Głowice zasilane są falą prostokątną o f=50Hz. Zakres amplitudy napięcia zasilania wynosi 12-30V. Dodatkowo na przebieg zasilający nakładany jest przebieg cyfrowy służący do komunikacji pomiędzy urządzeniem a jednostką nadrzędną. W związku z powyższym urządzenia mogą współpracować wyłącznie z dedykowanymi jednostkami produkowanymi przez ALTER SA. 71 INFORMACJE DODATKOWE Czułości względne czujnika katalitycznego Poniższe tabele przedstawiają różnice w odpowiedziach czujników gazów wybuchowych, dla różnych gazów palnych lub par, przy takim samym stężeniu %DGW. Tabela została sporządzona w odniesieniu do sygnału dla metanu (=100%). Wartości wskazań podane są w celach pomocniczych i nie należy ich traktować jako parametry kalibracyjne. Czujnik 4P-90 Względna Gazy lub pary czułość* 100 Tlenek węgla 60 Aceton 60 Keton etylometylowy 55 Toluen 45 Octan etylu 45 Wodór 40 Amoniak** 90 Cykloheksan 70 Benzyna ołowiowa Benzyna 55 bezołowiowa 80 Etylen Gazy lub pary Metan Propan n-Butan n-Pentan n-Heksan n-Heptan n-Oktan Metanol Etanol Alkohol izopropylowy Acetylen Względna czułość* 110 65 50 45 50 105 125 55 55 * wartości zostały zaokrąglone do 5% ** T90 dla amoniaku jest większe od pozostałych Czujnik CH-A3 (stosowany w starszych rozwiązaniach) Gazy lub pary Względna czułość Metan 100 Propan 150 do 190 Etylen 150 do 170 Nonan 150 do 170 Acetylen 150 do 170 Butan 150 do 180 Izobutylen 180 do 200 Wodór 130 do 140 n-Pentan 180 do 200 Tlenek węgla 42 do 44 72 55 90 Czułości względne czujników elektrochemicznych Poniższe tabele pokazują wpływ różnych gazów i par na wskazania czujników elektrochemicznych. Tabele przedstawiają typowe wartości wskazań dla konkretnych stężeń wymienionych mediów. Wartości wskazań podane są w celach pomocniczych i nie należy ich traktować jako parametry kalibracyjne. Gaz/Pary H2S SO2 NO NO2 Stężenie 15ppm 5ppm 35ppm 20ppm Czujnik CO (4CF) Wskazanie Gaz/Pary <0,5ppm Cl2 0ppm H2 <3ppm Etylen -1≤X≤+1ppm Etanol Gaz/Pary CO SO2 NO Stężenie 300ppm 5ppm 35ppm Gaz/Pary CO H2S Gaz/Pary CO H2S SO2 Gaz/Pary CO H2S SO2 NO NO2 Gaz/Pary NH3 AsH3 CO2 CO Cl2 Etylen Stężenie 1ppm 100ppm 100ppm 200ppm Wskazanie 0ppm <40ppm <50ppm 0ppm Czujnik H2S (4H) Wskazanie Gaz/Pary ≤6ppm H2 ≈0,5ppm NO2 <0,4ppm Stężenie 10000ppm 5ppm Wskazanie ≤5ppm -1ppm Stężenie 300ppm 15ppm Czujnik SO2 (4S) Wskazanie Gaz/Pary <3ppm NO 0ppm NO2 Stężenie 35ppm 5ppm Wskazanie 0ppm ≈-5ppm Stężenie 300ppm 15ppm 20ppm Czujnik HCN (4HN) Wskazanie Gaz/Pary <15ppm NO ≈90ppm NO2 40<X<75ppm Etylen Stężenie 35ppm 5ppm 100ppm Wskazanie -28<X<0ppm -20<X<-10ppm <25ppm Stężenie 300ppm 15ppm 5ppm 35ppm 5ppm Czujnik H2 (4HYT) Wskazanie Gaz/Pary ≤60ppm Cl2 <3ppm HCN 0ppm HCl ≈10ppm Etylen 0ppm Stężenie 1ppm 10ppm 5ppm 100ppm Wskazanie 0ppm ≈3ppm 0ppm ≈80ppm Czujnik H2 (H2 3E 4%) Stężenie Wskazanie Gaz/Pary Stężenie 100ppm 0ppm HCN 20ppm 0,2ppm 0ppm H2S 20ppm 1000ppm 0ppm Izopropanol 1100ppm 100ppm 0ppm CH4 1% 5ppm 0ppm NO 100ppm 500ppm b/d* NO2 10ppm * brak danych o wartości wskazania (efekt występuje) ** z zastosowaniem selektywnego filtra na czujniku 73 Wskazanie 0ppm 44ppm** b/d* 0ppm 0ppm 0ppm Gaz/Pary Alkohole CO2 CO Czujnik NH3 (NH3 3E 100SE) Stężenie Wskazanie Gaz/Pary Stężenie 1000ppm 0ppm HC %zakresu 5000ppm 0ppm H2 10000ppm 100ppm 0ppm H2S 20ppm * krótka ekspozycja gazu w niewielkim zakresie Gaz/Pary CO SO2 Stężenie 300ppm 5ppm Gaz/Pary Stężenie Etanol 100% Toluen 100% Czujnik NO (4NT) Wskazanie Gaz/Pary 0ppm NO2 0ppm H2S Czujnik C2H4O (4ETO) Wskazanie Gaz/Pary Keton etylo≈55% metylowy ≈20% CO Wskazanie 0ppm 0ppm 2ppm* Stężenie 5ppm 15ppm Wskazanie <1,5ppm ≈1,5ppm Stężenie Wskazanie 100% ≈10% 100% ≈40% Stężenie 5ppm 35ppm Wskazanie 0ppm 0ppm Gaz/Pary CO H2S Stężenie 300ppm 15ppm Czujnik Cl 2 (4CL) Wskazanie Gaz/Pary 0ppm SO2 -7,5≤X≤0ppm NO Gaz/Pary NH3 Br2 CO2 CO ClO2 Stężenie 100ppm 1ppm 1% 100ppm 2,4ppm Czujnik Cl 2 (Cl2 3E 10) Wskazanie Gaz/Pary 0ppm H2 1ppm (teor.) H2S 0ppm NO2 0ppm O3 0,55ppm SO2 Stężenie 3000ppm 20ppm 10ppm 0,25ppm 20ppm Wskazanie 0ppm 0,1ppm 4,5ppm 0,11ppm 0ppm Gaz/Pary CO H2S SO2 Stężenie 300ppm 15ppm 5ppm Czujnik NO2 (4ND) Wskazanie Gaz/Pary 0ppm NO ≈-1,2ppm Cl2 0ppm Stężenie 35ppm 1ppm Wskazanie 0ppm ≈1ppm Gaz/Pary Alkohole NH3 AsH3 CO2 CO Cl2 HBr HC Stężenie 1000ppm 100ppm 0,2ppm 5000ppm 100ppm 5ppm 1ppm %zakresu Czujnik HCl (HCl 3E 30) Wskazanie Gaz/Pary 0ppm H2 0,1ppm HCN 0,7ppm H2S 0ppm NO 0ppm N2 0,3ppm NO2 1ppm PH3 0ppm SO2 Stężenie 10000ppm 20ppm 20ppm 100ppm 100% 10ppm 0,1ppm 20ppm Wskazanie 0ppm 7ppm 13ppm 45ppm 0ppm 0,3ppm 0,3ppm 8ppm 74 Gaz/Pary CO2 CO COS Etylen HC H2 Gaz/Pary Br2 CO2 CO Cl2 ClO2 N2H4 Czujnik THT (THT 3E 50) Stężenie Wskazanie Gaz/Pary Stężenie 3 5000ppm 0mg/m H2S 20ppm 100ppm 2mg/m3 Izopropanol 200ppm 1% 10mg/m3 CH4 100% 1% b/d* N2 100% 3 %zakresu 0mg/m Merkaptan 10mg/m3 butylowy 1% 0mg/m3 * brak danych o wartości wskazania (efekt występuje) ** z zastosowaniem selektywnego filtra na czujniku Wskazanie 0mg/m3** 400mg/m3 0mg/m3 0mg/m3 10mg/m3 Czujnik O3 (O3 3E 1) Stężenie Wskazanie Gaz/Pary Stężenie Wskazanie b/d* b/d* H2 3000ppm 0ppm 5000ppm 0ppm H2S 20ppm 1,6ppm** 100ppm 0ppm NO 100ppm 1ppm 1ppm 1,2ppm N2 100% 0ppm 1ppm 1,5ppm NO2 10ppm 6ppm 3ppm -3ppm * brak danych o wartości wskazania (efekt występuje) ** dłuższa ekspozycja może powodować utratę czułości czujnika 75 Czułości względne czujnika IR Poniższa tabela przedstawia, dla jakich mediów czujnik gazów wybuchowych i palnych MSH-HC/TC generuje sygnał wyjściowy (odpowiedź). Jeżeli w powietrzu znajduję się więcej niż jedno z podanych mediów, to sygnał czujnika jest wypadkową stężenia wszystkich tych związków. Podgrupa A 1.Węglowodory Cymen + Odpowiedź Alkany Mieszaniny węglowodorów Metan + Metan (przemysłowy) + Etan + Terpentyna ? Propan + Nafta z ropy naftowej + Butan + Nafta ze smoły węglowej + Ropa naftowa (włącznie Pentan + + z benzyną silnikową) Rozpuszczalnik lub Heksan + + benzyna do czyszczenia Heptan + Olej opałowy (mazut) Oktan + Nafta oświetleniowa + Nonan + Olej napędowy + Dekan + Benzol silnikowy + Cyklobutan + Cyklopentan + 2.Związki zawierające tlen Cykloheksan + Odpowiedź Tlenki (włącznie z eterami) Cykloheptan + Metylocyklobutan + Tlenek węgla X Metylocyklopentan + Eter dipropylowy + Metylocykloheksan + Alkohole i fenole Etylocyklobutan + Etylocyklopentan + Metanol Etylocykloheksan + Etanol + Dicyklodekan (dekalina) + Propanol + Butanol + Alkeny Pentanol + Propen (propylen) + Heksanol + Heptanol + Węglowodory aromatyczne Oktanol + Styren + Nonanol + Izopropenylobenzen + Cykloheksanol (metylostyren) Metylocykloheksanol + Benzen i jego pochodne Fenol X Benzen + Krezol 4-metylo-2-pentanon-4-ol Toluen + + (alkohol dwuacetonowy) Ksylen + Aldehydy Etylobenzen + Trimetylobenzen + Aldehyd octowy Naftalen + Metaldehyd + Kumen + 76 Ketony Aceton Butanon (metyloetyloketon) Pentanon-2 (propylometyloketon) Heksanon-2 (butylometyloketon) Amylometyloketon Pentanodion-2,4 (acetyloaceton) Cykloheksanon Podgrupa A (c.d.) Trifluorotoluen (fluorek benzylidenu) Dichlorometan (chlorek + metylenu) + X - + Związki zawierające tlen + Chlorek acetylu - + Chloroetanol - + - Estry Mrówczan metylu - Mrówczan etylu Octan metylu Octan etylu Octan propylu Octan butylu Octan amylu Metakrylan metylu Metakrylan etylu Octan winylu Acetylooctan etylu + ?? ?? + + + + + + 4.Związki zawierające siarkę Etanotiol (merkaptan etylu) Propanotiol 1 (merkaptan propylu) Tiofen Tetrahydrotiofen Odpowiedź + + ? - 5.Związki zawierające azot Amoniak Acetonitryl Nitrometan Nitroetan Aminy Metyloamina Dimetyloamina Trimetyloamina 3.Halogenki (chlorowcopochodne) Dietyloamina Odpowiedź Trietyloamina Związki beztlenowe Propyloamina Chlorometan Butyloamina Chloroetan + Cykloheksyloamina 2-aminoetanol Bromoetan + (etanoloamina) Chloropropan + 2-dietyloaminoetanol Chlorobutan + Etylenodiamina Bromobutan + Anilana Dichloroetan + N,N-dimetyloanilana Dichloropropan + Amfetamina Chlorobenzen + Toluidyna Chlorek benzylu ? Pirydyna Dichlorobenzen X Chlorek allilu Dichloroetylen X 1-chloroetylen (chlorek winylu) Kwasy Kwas octowy 77 Odpowiedź X + + + + + + + + + + + X ? ? 1.Węglowodory Podgrupa B 1,3-dioksolan Odpowiedź 1,4-dioksan Propyn-1 (allilen, metyloacetylen) - Etylen - Cyklopropan - 1,3-butadien ? 1,3,5-trioksan 2.Związki zawierające azot Odpowiedź Akrylonitryl X Azotan izopropylowy Cyjanowodór + X Ester butylowy kwasu hydroksyoctowego Alkohol tetrahydrofurfurylowy Akrylan metylu Akrylan etylu Furan Aldehyd krotonowy Aldehyd akrylowy (akroleina) Tetrahydrofuran + + + + + + + - 4.Mieszaniny 3.Związki zawierające tlen Eter metylowy Eter metylowo-etylowy Eter etylowy Eter butylowy Odpowiedź + + + + Tlenek etylenu (epoksyetan) - 1,2-epoksypropan (tlenek propylenu) + Wodór Acetylen Dwusiarczek węgla Gaz koksowniczy Odpowiedź + 5.Związki zawierające halogenki Odpowiedź Tetrafluoroetylen X 1-chloro-2,3-epoksypropan + (epichlorohydryna) Podgrupa C X X X + = dobra odpowiedź, - = słaba odpowiedź, X = brak odpowiedzi, ? = nieznana odpowiedź 78 Najwyższe dopuszczalne stężenia i granice wybuchowości w powietrzu wybranych gazów i par Przedstawione w poniższej tabeli wartości podane zostały jako informacje pomocnicze. Wartości NDS i NDSCh podane zostały na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U.02.217.1833) wraz z późniejszymi zmianami. Wartości DGW i GGW podane zostały na podstawie różnych źródeł, między innymi na podstawie normy PN-EN 61779-1:2004/AP1:2005. Wzór Nazwa Aceton Acetylen Alkohol n-butylowy (butan-1-ol) Alkohol etylowy (etanol) Alkohol izopropylowy (propan-2-ol) Alkohol metylowy (metanol) Amoniak Arsenowodór (arsan) Benzen Benzyna ekstrakcyjna Benzyna lakowa Bromometan Bromowodór Butan (n-butan) Chlor Chlorowodór Cyjanowodór Cykloheksan Czterowodorotiofen (THT) Dwutlenek azotu Dwutlenek chloru Dwutlenek siarki Dwutlenek węgla Etan Etylen Fenol Fluor Fluorowodór Formaldehyd NDS NDSCh DGW GGW [mg/m3] [mg/m3] [%V/V] [%V/V] Przybliżony współczynnik przeliczeniowy (20°C; 101,3kPa) 1ppm=mg/m3 1mg/m3=ppm 2,42 0,41 1,08 0,92 C3H6O C2H2 600 - 1800 - 2,5 2,3 13,0 100,0 C4H10O 50 150 1,7 12,0 3,08 0,32 C2H6O 1900 - 3,1 19,0 1,92 0,52 C3H8O 900 1200 2,0 12,7 2,50 0,40 CH4O 100 300 5,5 38,0 1,33 0,75 NH3 14 28 15 33,6 0,71 1,41 AsH3 0,02 - - - 3,24 0,31 C6H6 1,6 - 1,2 8,6 3,25 0,31 - 500 1500 0,7 7,2 3,67 0,27 CH3Br HBr C4H10 Cl2 HCl HCN C6H12 300 5 1900 0,7 5 300 900 15 6,5* 3000 1,5 10 5* 1000 1,0 8,6 1,4 5,4 1,2 8,0 20 9,3 46,0 8,3 5,41 3,95 3,37 2,42 2,95 1,52 1,12 3,50 0,18 0,25 0,30 0,41 0,34 0,66 0,89 0,29 C4H8S - - 1,1 12,3 3,66 0,27 NO2 ClO2 SO2 CO2 C2H6 C2H4 C6H6O F2 HF CH2O 0,7 0,3 1,3 9000 7,8 0,05 0,5 0,5 1,5 0,9 2,7 27000 16 0,4 2 1 2,5 2,3 1,3 7 15,5 36 9,5 73 1,91 2,81 2,66 1,83 1,25 1,17 3,91 1,58 0,83 1,23 0,52 0,36 0,38 0,55 0,80 0,86 0,26 0,63 1,20 0,81 79 Fosforowodór (fosfan) Fosgen Heksan (n-Heksan) Heptan (n-Heptan) Keton etylometylowy (butanon) Ksylen Metan Nadtlenek wodoru Octan butylu Octan etylu Oktan (n-Oktan) Ozon Pentan (n-Pentan) Propan Siarkowodór Silan Styren Tlen Tlenek azotu Tlenek etylenu (epoksyetan) Tlenek węgla Toluen Wodór PH3 0,14 0,28 - - 1,41 0,71 COCl2 C6H14 C7H16 0,08 72 1200 0,16 2000 1,0 1,1 8,4 6,7 4,11 3,58 4,17 0,24 0,28 0,24 C4H8O 450 900 1,8 10,0 3,00 0,33 C8H10 CH4 H2O2 C6H12O2 C4H8O2 C8H18 O3 C5H12 C3H8 H2S SiH4 C8H8 O2 NO 100 1,5 200 200 1000 0,15 3000 1800 7 0,67 50 3,5 4 950 600 1800 14 1,3 200 7 1,0 4,4 1,3 2,2 0,8 1,4 1,7 4,0 1,1 - 7,6 17,0 7,5 11,0 6,5 7,8 10,9 45,5 8,0 - 4,42 0,67 1,41 4,83 3,67 4,75 2,00 3,00 1,83 1,42 1,34 4,33 1.33 1,25 0,23 1,50 0,71 0,21 0,27 0,21 0,50 0,33 0,55 0,71 0,75 0,23 0,75 0,80 C2H40 1 - 2,6 100,0 1,83 0,55 CO C7H8 H2 23 100 - 74,0 7,6 77,0 1,17 3,83 0,08 0,86 0,26 11,93 117 10,9 200 1,1 4 * - NDSP NDS – Najwyższe Dopuszczalne Stężenie – wartość średnia ważona stężenia, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie Pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń. NDSCh – Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe – wartość średnia stężenia, które nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż 2 razy w czasie zmian roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina. NDSP – Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Pułapowe – wartość stężenia, która ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy przekroczona w żadnym momencie. DGW – Dolna Granica Wybuchowości – stężenie objętościowe gazu palnego lub pary w powietrzu, poniżej którego nie może powstać gazowa atmosfera wybuchowa. GGW – Górna Granica Wybuchowości – stężenie objętościowe palnego gazu lub pary w powietrzu, powyżej którego nie może powstać atmosfera wybuchowa. 80