5a) Kiedy mamy do czynienia z tzw. eksportem

Grzegorz Tomala
5a) Kiedy mamy do czynienia z tzw. eksportem bezpośrednim
a kiedy z pośrednim
Eksport towarów w rozumieniu ustawy o VAT (art. 2 pkt 8) to potwierdzony przez
urząd celny określony w przepisach celnych wywóz towarów z terytorium kraju
poza terytorium Unii Europejskiej w wykonaniu czynności określonych w art. 7
ustawy o VAT.
Wywóz ten może być dokonany przez dostawcę lub podmiot działający na jego
rzecz. W takim przypadku mówimy o eksporcie bezpośrednim.
Eksport pośredni to sytuacja, w której wywóz towaru dokonany jest przez
nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju, lub na jego rzecz, z wyłączeniem
towarów wywożonych przez samego nabywcę dla celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych
środków transportu służących do celów prywatnych.
Zatem w przypadku gdy podmiot krajowy (sprzedawca) sprzedaje towar innemu
podmiotowi krajowemu, który dokonuje jego wywozu, sprzedawca nie dokonuje
eksportu pośredniego i nie ma on prawa do stosowania stawki 0%. Nie będzie miało
w tym przypadku znaczenia, iż sprzedawca będzie dysponował kopiami dokumentów, iż towar został wywieziony. Z eksportem pośrednim mamy do czynienia tylko
wtedy, jeżeli towar jest wywożony przez nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju. Nabywca w przypadku eksportu pośredniego może mieć siedzibę
w państwie trzecim lub w innym państwie UE.
Zasadnicza różnica między eksportem bezpośrednim a pośrednim występuje na
poziomie dokumentacji tych transakcji.
Do zastosowania stawki 0% w przypadku eksportu konieczne jest, aby eksporter
przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej. W przypadku eksportu bezpośredniego dokument ten (komunikat IE 599)
jest skierowany do sprzedawcy dokonującego wywozu.
W eksporcie pośrednim, gdzie towar wywozi nabywca, sprzedawca ma dysponować kopią dokumentu, w którym urząd celny potwierdził wywóz tych towarów
poza terytorium Unii Europejskiej. Z dokumentu tego musi wynikać tożsamość towaru będącego przedmiotem dostawy i wywozu.
Ewentualnie odprawa zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku może zostać dokonana przez agencję celną, jednak nie zmienia to charakteru eksportu.
Agencja celna jest tylko pośrednikiem w postępowaniu przez organami celnymi.
Może pośredniczyć zarówno w przypadku eksportu pośredniego, jak i bezpośredniego.