energetyka bułgarii - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji

ENERGETYKA BUŁGARII
2015-01-08 09:26:40
2
Zależność energetyczna Bułgarii w ciągu ostatnich czterech lat jest znacząco niższa niż średnia dla krajów
członkowskich UE.
Zależność energetyczna Bułgarii
Zależność energetyczna Bułgarii w ciągu ostatnich czterech lat jest znacząco niższa niż średnia dla krajów
członkowskich UE.
Podstawowym lokalnym zasobem Bułgarii są złoża węgla brunatnego-lignitu.
Energia jądrowa brana jest pod uwagę, jako lokalne źródło i znacząco przyczynia się do poprawy niezależności
energetycznej.
Działania na rzecz efektywności energetycznej i promowanie produkcji energii z odnawialnych źródeł energii oraz
realizacja projektów budowy nowych mocy w oparciu o krajowe złoża węgla i paliwa jądrowego będą miały
pozytywny wpływ na wskaźnik zależności energetycznej, jednak nie dadzą istotnych efektów w krótkim okresie.
Produkcja energii pierwotnej
Produkcja energii pierwotnej zaspokaja około 50% krajowego zapotrzebowania brutto na energię w Bułgarii ze
stosunkowo niezmienioną w ostatnich latach strukturą i dynamiką, wynikająca z tego zapotrzebowania.
Przetwarzanie energii
Około dwie trzecie paliw i energii wykorzystywane jest przez centrale do produkcji energii elektrycznej i ciepła,
około jednej trzeciej przez rafinerie i niewielka część przez brykietownie węgla i koksownie. Uzyskana energia
wynosi około 60% nakładów.
Konsumpcja energii finalnej
Dostępna dla konsumpcji energia finalna jest wykorzystywana przez konsumpcję nieenergetyczną (głównie przez
przemysł chemiczny) oraz energetyczną.
3
Wydobycie węgla
Wydobycie węgla w 2013 r. szacuje się na 28,6 mln ton, co oznacza spadek o 14,3% w porównaniu z 2012 r.
Wydobycie węgla zdominowane jest przez wydobycie lignitu – 92,4%, Wydobycie węgla brunatnego to 7,6%, a
węgla kamiennego - 0,02%.
Głównym producentem lignitu to kopalnię Mini Maritsa Iztok EAD z udziałem 96,3%. Inni producenci to kopalnie
węgla "Breg Beli" (1,6%), Stanyantsi (1,2%) i Chukurovo (0,7%).
Całkowite wydobycie węgla brunatnego, które wynosi 7,6% ogólnego wydobycia, pochodzi głównie z basenów
Bobovdolskiego (47%) oraz Pernik (45%).
Całkowite wydobycie węgla kamiennego jest nieznaczne (6,5 tys. ton) i jest przeprowadzane przez kopalnię Mini
Bałkan 2000 AD.
Węgiel jest przede wszystkim wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej i ciepła - 97,6%, do produkcji
brykietów - 1,6%, własnych potrzeb oraz ogrzewania gospodarstw domowych - 0,4%.
Gaz ziemny
Lokalne wydobycie gazu ziemnego wynosi 282 mln m3, o 27,7% mniej w porównaniu z 2012 r.
Import gazu ziemnego w Bułgarii w 2013 r. wyniósł 2 569 mln m3, co jest o 1,7% mniej w porównaniu z 2012 r.
Bułgaria wykorzystuje podziemny magazyn „Chiren”, który ma pojemność około 450 milionów m3 rocznie. W
2013 r. sprężono 335 mln m3 gazu ziemnego, natomiast wydobycie wyniosło 239 mln m3.
Zużycie gazu ziemnego w Bułgarii w 2013 r. wyniosło 2 813 mld m3, co stanowiło 2,3% więcej niż w 2012 r.
4
Sieć dystrybucji jest w trakcie rozwoju i ekspansji. Firmy z największym udziałem w rynku w Bułgarii to "Overgas
Inc." AD "Citygas Bulgaria" EAD i Black Sea Technology Company.
W 2013 r. spółki dystrybucyjne rozprowadziły w całym kraju 3,6% mniej gazu w porównaniu do roku 2012 r.
W 2013 r. odnotowano wzrost ilości tranzytowych przez Bułgarię o 5,4%.
Ropa naftowa, produkty ropopochodne i biopaliwa
Wydobycie ropy w Bułgarii jest w śladowych ilościach. W 2013 r. wydobycie ropy w Bułgarii było mniejsze o 17%
w porównaniu z 2012 r.
Popyt na ropę w kraju jest pokrywany głównie przez import. W 2013 r. importowano o 5% więcej w porównaniu z
2012 r.
Wyprodukowane produkty ropopochodne są realizowane zarówno na krajowym rynku paliw – paliwo
motoryzacyjne, olej napędowy, paliwo lotnicze oraz smary, jak i na eksport.
Energia elektryczna
Produkcja brutto energii elektrycznej wynosi 43,7 TWh, co oznacza spadek o 7,5% w porównaniu z 2012 r.
Wzrost odnotowano w przypadku energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (+33%), przyzakładowych
elektrociepłowniach (+6%). Spadek w produkcji brutto energii elektrycznej w 2013 r. w porównaniu z 2012 r.
odnotowano w przypadku elektrociepłowni (-18%), elektrociepłowni jądrowej (-10%) oraz elektrowni szczytowopompowej (-2%).
W strukturze produkcji energii elektrycznej dominują elektrociepłownie, wykorzystujące węgiel, a następnie
elektrownia jądrowa Kozloduy.
W strukturze wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł największy udział mają elektrownie wodne,
5
podczas gdy pozostałe dwie grupy - generatory wiatrowe i systemy fotowoltaiczne posiadają wyrównane udziały.
Główny udział w strukturze paliw wejściowych do produkcji energii elektrycznej ma lokalny węgiel oraz paliwo
jądrowe.
Udział lokalnych źródeł energii do produkcji energii elektrycznej w 2013 r. wyniósł 91%, a importowanych - 9%
(energia jądrowa została uznana jako lokalne źródło energii)
Krajowe zużycie energii elektrycznej brutto w 2013 r. wyniósł 37,6 TWh, co stanowi spadek o 3,6% w porównaniu
z 2012 r.
Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych pokrywa 18,4% wewnętrznego zużycia brutto energii
elektrycznej w Bułgarii w 2013 r.
Końcowe zużycie energii elektrycznej w Bułgarii wynosi 28,5 TWh, co oznacza spadek o 2,2% w porównaniu z
2012 r. Sektor gospodarczy i publiczny – 18,0 TWh, a gospodarstwa domowe 10,5 TWh.
Zakupiona przez końcowego dostawcę energia elektryczna wyniosła 25,5 TWh, co stanowi 3,1% spadek w
porównaniu z 2012 r.
Eksport energii elektrycznej w 2013 r. wyniósł 6,2 TWh, czyli o 25,5% mniej w porównaniu z 2012 r. i stanowi
14,2% produkcji brutto.
Poziom otwarcia rynku energii elektrycznej, włączając konsumentów korzystających z prawa wyboru dostawcy
oraz eksport, był na poziomie 35,2%.
Energia cieplna
Produkcja energii cieplnej w 2013 r. wyniosła 15,1 TWh, co stanowi spadek o 2,8% w porównaniu z 2012 r. W
ujęciu strukturalnym największa produkcja energii cieplnej była w ciepłownia i elektrociepłowniach fabrycznych,
następnie ciepłowniach oraz elektrowni jądrowej. Z paliw wykorzystywanych do produkcji energii cieplnej
największy udział mają paliwa gazowe (46%), następnie importowany węgiel - 31%, krajowy węgiel - 16%.
Pozostałe mają nieznaczny udział. Biopaliwa z 5% udziałem odnotowały znaczący wzrost w porównaniu z rokiem
poprzednim.
6
Udział importowanych nośników energii do produkcji energii cieplnej wynosi 78%, a lokalnych - 22% (energia
jądrowa została uznana jako lokalne źródło energii).
Całkowite zużycie końcowe energii cieplnej w Bułgarii w 2013 r. wynosi 12,4 TWh, co oznacza wzrost o 6,6% w
porównaniu z 2012 r. Sektor gospodarczy ma 65% udziału, gospodarstwa domowe 30%, a budżetowe
organizacje – 5%.
Centralne ogrzewanie w 12 największych miastach w Bułgarii odbywa się w centralach produkujących
jednocześnie energię cieplną oraz elektryczną. W 2013 r. elektrociepłownie wyprodukowały 6,6 TWh energii
cieplnej.
Końcowe zużycie energii cieplnej wytwarzanej przez elektrociepłownie wynosi 5,0 TWh, gdzie 73,6% jest dla
odbiorców w gospodarstwach domowych, 13,7% dla sektora gospodarczego i 12,7% dla budżetowych
organizacji.
Opracowano w Wydziale Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Sofii (www.sofia.trade.gov.pl) na
podstawie “Biuletynu o stanie i rozwoju energetyki Republiki Bułgarii” wydawanego przez Ministerstwo
Gospodarki Energetyki i Turystyki RB oraz własnego rozpoznania rynku.
7