NR 1 Ekologia osobnika: nomenklatura ekologiczna i klasyfikacja

PROGRAM ĆWICZEŃ KAMERALNYCH Z EKOLOGII – I R. SSI
NR
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
LICZBA
GODZIN
TYTUŁ
Ekologia osobnika: nomenklatura ekologiczna i klasyfikacja gatunków,
wyznaczanie dolnej i górnej temperatury odwrotów, wyznaczanie dla
wybranego gatunku preferendum: termicznego, higrycznego i świetlnego.
Przystosowania roślin do środowiska. Analiza czynników stresowych w
wybranych typach środowisk (wydmy, pustynie, torfowiska, lasy, step, tundra,
skały, itp.) i typowych adaptacji roślin do tych czynników
Liczebność populacji: charakterystyki populacji, dynamika liczebności
populacji, wzrost wykładniczy i logistyczny populacji, tablicowy model wzrostu
populacji złożonej z kilku generacji, areał i terytorium osobnicze w stabilizacji
liczebności populacji.
Procesy wewnątrzpopulacyjne: rozrodczość i śmiertelność, analiza tabel
przeżywania, analiza czynnika kluczowego K, porównanie strategii gatunków.
Populacja w krajobrazie mozaikowym: metapopulacja - definicje, warunki
przetrwania metapopulacji w krajobrazie mozaikowym, czynniki ograniczające
występowanie metapopulacji, model dynamiki metapopulacji
Produktywność ekosystemów - obliczanie zmian produkcji pierwotnej netto,
stanu biomasy, respiracji w ekosystemach leśnych.
Model przepływu energii przez łańcuch troficzny; Obliczanie wskaźników
wydajności przemian energetycznych na pojedynczym poziomie troficznym
oraz w łańcuchu troficznym
Funkcjonowanie zespołów i zgrupowań w krajobrazie.
Zastosowanie biogeograficznej teorii wysp w analizie płatów w krajobrazie,
zooindykacyjna metoda oceny wielkości wyspy leśnej.
Ocena różnorodności biologicznej - bogactwo gatunkowe, wskaźniki
różnorodności obliczanie wskaźnika Simpsona, relacje dominacji i
różnorodności biologicznej, rola różnorodności w funkcjonowaniu
ekosystemów leśnych, pośrednie metody określania zróżnicowania
biologicznego lasu.
Wybrane metody oceny składu gatunkowego drzewostanu, podszytu i runa;
Miary ważności gatunku w biocenozie i ich praktyczne wyznaczanie;
Przygotowanie do ćwiczeń terenowych
Sukcesja ekologiczna - obliczanie zmian sukcesyjnych za pomocą łańcuchów
Markova, Pojęcie klimaksu i jego ograniczenia, cechy gatunków pionierskich,
postpionierów i driad, modele sukcesji: sztafety florystycznej i początkowego
składu florystycznego.
Model odpływu azotu ze zlewni polno-leśnej; Ocena wpływu buforów
roślinnych i sposobu zagospodarowania zlewni na jakość wód
powierzchniowych; Porównanie powierzchniowego odpływu azotu w
warunkach intensywnej i zrównoważonej gospodarki
Ekologizacja gospodarki leśnej. Dyskusja nad możliwościami prowadzenia
technologii przyjaznych środowisku w lasach. Omówienie obowiązujących
przepisów – kontrowersje.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
PROGRAM ĆWICZEŃ TERENOWYCH
LICZBA
GODZIN
NR
TYTUŁ
1
Porównanie struktury wybranych ekosystemów leśnych w różnych fazach
sukcesyjnych: analiza poszczególnych warstw lasu (drzewostan, podszyt,
runo, ściółka, gleba), analiza indeksu potencjalnej różnorodności biologicznej,
analiza zgrupowań fauny epigeicznej,
4
2
Zbiór danych i opracowanie prostego modelu sukcesji drzewostanu metodą
łańcuchów Markova
2
3
Prezentacja wybranych metod badań ekologicznych: odławianie fauny, ocena
LAI i konsumpcji fitofagów, ocena tempa oddychania gleb; badania bilansu
pierwiastków w ekosystemach, metody zbioru materiałów do badań nad
produkcją listowia, produkcją ściółki, tempem rozkładu ściółki i mineralizacji
gleby;
2
4
Prezentacja wybranych zagadnień z dziedziny ekologii na przykładzie lasów
rogowskich: struktura przestrzenna lasu (pionowa i pozioma); introdukcja
drzew obcego pochodzenia; strategie rozwojowe roślin; sukcesja roślinna model ułatwiania, tolerancji i hamowania; przyczyny i skutki wzrostu żyzności
siedlisk leśnych; rola martwych drzew w funkcjonowaniu ekosystemów
leśnych; zrąb leśny jako przykład zaburzenia w ekosystemie leśnym; rola wysp
starodrzewu na zrębie; ekotony i korytarze ekologiczne
4
LITERATURA
NR
1
2
TYTUŁ
Weiner J. "Życie i ewolucja biosfery" PWN
Krebs Ch. J. "Ekologia", PWN
3
Falińska K. „Ekologia roślin” PWN
4
Podbielkowska, Podbielkowski – Przystosowania roślin
Begon M., Mortimer M., Thompson D,J. 1999. Ekologia populacji. PWN
5
6
Andrzejewski R., Falińska K. 1986. Populacje roślin i zwierząt – ekologiczne studium
porównacze. PWN