7-Chleb razowy koprzywieñski

Chleb razowy „koprzywieński” (7)
Produkt wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych w dniu 1.07.2008r.
Kategoria – wyroby piekarnicze i cukiernicze
Gmina Barwice , powiat Szczecinecki
Wniosek złoŜony do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego przez
Kazimierę Kulę
Autor zdjęcia : Kazimiera Kula
Na Pomorzu do kaŜdej zagrody chłopskiej naleŜał jeden piec chlebowy. Budowany był zwykle
nie w domu, a w ogrodzie… AŜ do 1810 r., do zniesienia zakazu cechowego, Ŝaden piekarz nie mógł
osiedlić się na wsi. Zatem kaŜdy gospodarz, a nawet pastor i nauczyciel musieli mieć własny piec.
Pieczenie chleba naleŜało do gospodyni. Rozpalała ona w piecu chlebowym gałązkami
i doprowadzała do właściwej temperatury. Mąkę na chleb, zawsze z własnego ziarna, pobierano
z młyna lub z wiatraka i w specjalnej dzieŜy wyrabiano ciasto bez droŜdŜy, tylko na zaczynie
chlebowym. Formowano bochny od 12 do 15 funtów ( 6-7,5 kg). Pieczono duŜą ilość bochenków,
poniewaŜ musiały one wystarczyć na co najmniej dwa tygodnie.
Tradycja wypieku chleba razowego „koprzywieńskiego” wywodzi się z okresu powojennego.
Na tereny Koprzywna zostały osiedlone rodziny pochodzące ze wschodnich terenów Polski.
Gospodynie wymieniały się doświadczeniami wyniesionymi z domów rodzinnych i wspólnie zajmowały
się wypiekiem chleba, który stanowił podstawowe poŜywienie dla wielu rodzin. PoniewaŜ istniały
sprzyjające warunki (posiadania w gospodarstwach piecy chlebowych i niezbędnych sprzętów oraz
umiejętności kobiet nabyte od babć i mam) chleb ten wypiekano na potrzeby mieszkańców Koprzywna
oraz okolicznych wsi.
Od wielu lat (ok. 50) chleb ten wypiekany jest w oparciu o tę samą recepturę, w piecach
chlebowych z 1909 i 1926 roku, z uŜyciem dzieŜy i kolibek, odziedziczonych po rodzicach. Obecnie
kobiety z Koprzywna wypiekając chleb, nadal starają się przestrzegać zasad wpojonych im przez
mamy i babcie. Stosują surowce pochodzące z rodzimych gospodarstw. Do opalania piecy
chlebowych wykorzystują drewno mieszane, iglasto – liściaste. Dla uzyskania wyraźnego aromatu
dokładają drewna jabłoni lub wiśni, natomiast gałązki buku, by uzyskać odpowiedni kolor wypieku.
O szacunku i wyjątkowym sentymencie związanym z wypiekiem chleba razowego
„koprzywieńskiego” moŜe świadczyć fakt, iŜ chlebem tym od lat witano szczególnych i waŜnych gości,
wręczano go parom młodym, starostom i gościom w trakcie uroczystości doŜynkowych. Wyjątkowe
walory tego chleba sprawiają, iŜ nadal cieszy się on uznaniem, zarówno ludności lokalnej, jak równieŜ
gości odwiedzających gościnną ziemię koprzywieńską i barwicką .
W roku 2003 Chleb razowy „koprzywieński” zdobył I miejsce w konkursie „Nasze Kulinarne
Dziedzictwo-Smaki Regionów” w kategorii „Produkty i przetwory pochodzenia roślinnego”, a w roku
2004 „Perłę”.