D - Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim

Sygn. akt VU 1608/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 lutego 2014 roku
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska
Protokolant Alicja Jesion
po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie
sprawy z wniosku Z. T.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
o wysokość emerytury
na skutek odwołania Z. T.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
z dnia 23 października 2013 r. sygn. (...)
oddala odwołanie.
VU 1608/13
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 23 października 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił przeliczenia
świadczenia wnioskodawcy Z. T. z uwzględnieniem okresu opłacania składek na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego
Rolników.
Od decyzji tej wnioskodawca Z. T. odwołał się w dniu 19 października 2013 roku i wniósł o zwiększenie świadczenia.
Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.
Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:
W okresie od dnia 1 lipca 1977 roku do dnia 31 marca 1991 roku wnioskodawca podlegał ubezpieczeniu społecznemu
rolników. Do 30 czerwca 1982 roku wnioskodawca, jako młody rolnik był zwolniony z opłacania składek na to
ubezpieczenie. W latach 1983 – 1991 opłacał składki na ubezpieczenie rolnicze.
(dowód: zaświadczenie KRUS k. 8 – w aktach rentowych)
Od dnia 24 lipca 1991 roku Z. T. nabył prawo do świadczenia rolnego.
(dowód: decyzja KRUS z dnia 6 września 2011 roku k. 24 – w aktach rentowych)
Od dnia 8 sierpnia 2011 roku wnioskodawca jest uprawniony do świadczenia emerytalnego. Decyzją z dnia 27
października 2011 roku ZUS odmówił wnioskodawcy prawa do zwiększenia świadczenia z tytułu opłacania składek na
ubezpieczenie społecznych rolników.
(dowód: decyzja z dnia 26 sierpnia 2011 roku k. 20 – w aktach rentowych)
W związku z tym, że od dnia 8 sierpnia 2011 roku wnioskodawca nabył prawo do emerytury z ZUS, decyzją z dnia
12 grudnia 2011 roku KRUS wstrzymał wypłatę emerytury rolniczej wnioskodawcy od dnia 1 grudnia 2011 roku oraz
stwierdził, że wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do tego świadczenia od 8 sierpnia 2011 roku do 30 listopada
2011 roku.
(dowód: decyzja KRUS z dnia 12 grudnia 2011 roku k. 114 – w aktach rentowych)
Zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzją ZUS ponownie odmówił przeliczenia świadczenia wnioskodawcy Z.
T. z uwzględnieniem okresu opłacania składek na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników, albowiem
wnioskodawca ma prawo do emerytury rolniczej.
(dowód: decyzja z dnia 22 października 2013 roku k. 122 – w aktach rentowych)
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie jest nieuzasadnione.
W myśl przepisu art. 56 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 roku Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, jeżeli okresy składkowe
i nieskładkowe nie zostały uzupełnione okresami wymienionymi w art. 10, emerytura ulega zwiększeniu za okres
opłacania składek na Fundusz Emerytalny Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i ubezpieczenie
emerytalno-rentowe rolników. Zwiększenie to ustala się według zasad wymiaru przewidzianych dla części składkowej
w przepisach, o których mowa w ust. 3. Zgodnie jednak z art. 56 ust. 5 ustawy zwiększenie, o którym mowa w ust.
4, nie przysługuje osobie mającej ustalone prawo do emerytury lub renty na podstawie przepisów o ubezpieczeniu
społecznym rolników.
Jak wskazał w wyroku z dnia 24 września 2013 roku (III AUa 1818/12, Lex nr 1372299) Sąd Apelacyjny w Łodzi
przepis art. 56 ust. 4 ustawy emerytalnej stanowi zasadę, która ma w określony sposób „wynagradzać” okres
podwójnego ubezpieczenia. Odnosi się ona do możliwości zwiększenia świadczenia, gdy okresów pracy w rolnictwie
nie wykorzystano przy ustalaniu prawa do emerytury. Natomiast art. 56 ust. 5 określający, że zwiększenie rolne
nie przysługuje osobie mającej ustalone prawo do emerytury lub renty na podstawie przepisów o ubezpieczeniu
społecznym rolników, stanowi wyjątek od tej regulacji. W konsekwencji adresatami normy z art. 56 ust. 4 są tylko
ubezpieczeni, którzy nie mają ustalonego prawa do świadczenia, a zatem mogą oni kształtować wysokość emerytury
przez doliczanie odpowiednich okresów do podstawy wymiaru.
W sprawie niniejszej wnioskodawca Z. T. nabył od dnia 24 lipca 1991 roku prawo do świadczenia rolnego, którego
wypłatę KRUS wstrzymał od dnia 1 grudnia 2011 roku oraz jednocześnie stwierdził, że wnioskodawcy nie przysługiwało
prawo do tego świadczenia od 8 sierpnia 2011 roku do 30 listopada 2011 roku. Powyższe było skutkiem przyznania
wnioskodawcy emerytury pracowniczej, jako świadczenia korzystniejszego.
Rację ma zatem organ rentowy, że w sprawie znajdzie zastosowanie art. 56 ust. 5 ustawy emerytalnej. Wnioskodawca
jest bowiem osobą, która ma już ustalone prawo do emerytury rolniczej.
Dodać należy, że w wyroku z dnia 13 grudnia 2007 roku (SK 37/06, OTK-A 2007, Nr 82, poz. 157) Trybunał
Konstytucyjny uznał, że art. 56 ust. 5 ustawy emerytalnej jest zgodny z art. 67 ust. 1 i art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji
RP oraz nie jest niezgodny z art. 2 i 31 ust. 3 Konstytucji. Trybunał Konstytucyjny uznał, że wyłączenie prawa do
zwiększenia emerytury w stosunku do osób, które mają ustalone prawo do zabezpieczenia społecznego rolników, nie
godzi w konstytucyjną zasadę równości (art. 32 ust. 1 Konstytucji). Reżim ubezpieczenia społecznego rolników jest
bowiem inny od powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. W systemie powszechnym wysokość świadczeń
jest co do zasady ekwiwalentem ciężarów ponoszonych przez ubezpieczonych i płatników składek ubezpieczeniowych.
Opłacanie składek warunkuje nabycie prawa do emerytury lub renty, jak też ma wpływ na rozmiar tych świadczeń.
Taka zależność nie zachodzi natomiast w systemie ubezpieczeń rolniczych, który, ze względu na niższą wysokość
składek, nie odzwierciedla stosunku włożonej pracy do przyszłego świadczenia emerytalnego. A skoro tak, to podmioty
korzystające z ww. systemów mogą być różnie traktowane w realizacji prawa do zabezpieczenia społecznego. Przepis
artykuł 56 ust. 5 ustawy emerytalnej nie narusza prawa do zabezpieczenia społecznego, a mówi jedynie, w jaki sposób
realizować to prawo i ustalać wysokość świadczeń. Przepis ten stanowi wyjątek od regulacji zawartej w art. 56 ust.4,
ponieważ w wypadku w nim określonym ubezpieczony ma już ustalone prawo do świadczenia emerytalnego lub
rentowego z zabezpieczenia społecznego rolników. I w tym przypadku nie istnieją przesłanki, żeby zwiększać mu
świadczenie z ubezpieczenia powszechnego, gdyż składki opłacane na ubezpieczenie rolnicze zostały skonsumowane
przez ustalenie świadczenia emerytalnego albo rentowego z ubezpieczenia społecznego rolników. Gdy zaś nie dochodzi
do skorzystania z ubezpieczenia rolniczego, art. 56 ust. 5 ustawy nie znajduje zastosowania i możliwe jest zwiększenie
wysokości emerytury z systemu powszechnego.
Z powyższych względów, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 47714 § 1 kpc, orzekł jak w sentencji.