Świątynie dawnej i obecnej Polski

Transkrypt

Świątynie dawnej i obecnej Polski
Świątynie dawnej i obecnej Polski
Wyst awa p romująca wejście Polski do Unii Europ ej skiej
ły o bogactwie państwa polskiego,
Pamięć o dziedzictwie toleran-
którego miasta stołeczne: Kraków
cji powinna kształtować dzisiejszy
i Warszawa, usytuowały się nad
obraz Polski w świecie i wyznaczać
Wisłą, stąd ziemie Polaków określa-
kierunki jej rozwoju w przyszłości.
no mianem – „kraj nad Wisłą”.
PROF. EUGENIUSZ SAKOWICZ
Wyjątkową rolę w zachowy-
Religie
i kościoły
w Polsce
M. i K. Piechotkowie, Bramy nieba, J. Krupski i Dom Wydawniczy, Warszawa,
Przekrój perspektywiczny synagogi w Wołpie
wa harmonia, której nie zniszczyły
sporadyczne wydarzenia, uderzające w jedność tych, co ziemie polskie zamieszkiwali. Pluralizm religijny w Polsce był czymś normalnym
przez wieki, bowiem w Rzeczypo-
Polska wpisała się
w historię Europy
jako kraj tolerancji.
Tu przez wieki żyli
w zgodzie ludzie różnych
kultur i religii.
spolitej krzyżowały się zawsze drogi
Wschodu i Zachodu. Świadectwa
tego spotkania wpisane zostały na
wieki w dzieła sztuki, w zabytki architektury i malarstwa. Odnaleźć
je można w literaturze. Wierni re-
Fot. P. Maciuk, Archiwum Muzeum Lubelskiego
Presbiterium
Od początku państwowości
ligii niechrześcijańskich czuli się
Polska znalazła się w kręgu cywili-
w Polsce jak we własnym domu.
zacji łacińskiej, w kręgu której w na-
Wielość i różnorodność były bo-
stępnych wiekach zamieszkali rów-
gactwem Rzeczpospolitej i stanowi-
nież wyznawcy religii, przychodzący
Fot. P. Maciuk, Archiwum Muzeum Lubelskiego
Wnętrze. Widok ku zachodowi
waniu i pielęgnowaniu tożsamości
Organizatorzy wystawy:
narodowej odegrał Kościół kato-
Ambasada Rzeczpospolitej Polski
w Królestwie Danii
licki, Kościół większości Polaków.
Pracownia Promocji Dziedzictwa Kulturowego
Centrum Kultury w Lublinie
Nie mieli im tego za złe wyznawcy
Fundacja Ochrony i Promocji Dóbr Kultury
NIKE
innych religii. Nie walczyli z autodeklaracją swoich sąsiadów i gospo-
Autor projektu wystawy:
Jerzy Lużyński
darzy: „Polak to katolik!” Szanowali
oni polskich władców, chrześcijańskich królów. Służyli Polsce, swojej
przybranej, a właściwie w pewnym
sensie – naturalnej ojczyźnie, budując jej pomyślność, wzbogacając jej
kulturę. Kościół katolicki odegrał
szczególną rolę w epoce zagrożenia
bytu narodowego, w czasie wojen,
wyzwoleńczych powstań. Wprowadzał światło nadziei w okresie zaborów, gdy tożsamość narodu była
niszczona.
R. Brykowski, Drewniana architektura cerkiewna. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami,
Warszawa 1995, s. 218, il. 266
Kwiatoń, kościół grecko-katolicki. Widok południowo-zachodni
na ziemie polskie ze Wschodu i z
Zachodu. Zdarzało się często, ze synagogi żydowskie budowane były
nie na peryferiach miast ani poza
ich murami, ale obok świątyń katolickich. Świątynie te sąsiadowały
Fot. P. Maciuk, Archiwum Muzeum Lubelskiego
również ze zborami protestanckimi.
Wjazd do Jerozolimy
Cmentarze chrześcijańskie graniczyły
z cmentarzami żydowskimi. W niektórych miastach jedna nekropolia
Fot. P. Maciuk, Archiwum Muzeum Lubelskiego
Modlitwa w Ogrójcu
LUBLIN
składała się z części katolickiej, pra-
Fot. P. Maciuk, Archiwum Muzeum Lubelskiego
Widok od południowego wschodu
wosławnej i protestanckiej. Dźwięk
dzwonów kościelnych „przeplatał
KAPLICA ZAMKOWA P.W. ŚW. TRÓJCY
się” z nawoływaniem do modlitw
Kaplica p.w. Św. Trójcy jest jedną z nielicznych pozostałości zamku
lubelskiego, wzniesionego w czasach Kazimierza Wielkiego. Budowla,
powstała w końcu XV w., stanowi unikat w skali europejskiej. Jej typowo
gotycka architektura kryje w sobie wnętrze ozdobione kanonicznym
cyklem malowideł o charakterze bizantyjsko-ruskim. Polichromie powstały
w 1 połowie XV stulecia z polecenia króla Władysława Jagiełły.
Jedna z plansz wystawy
W ten sposób w jednej świątyni spotkały się dwie wielkie tradycje
artystyczne – rzymska i konstantynopolitańska, świadcząc dobitnie
o złożoności i bogactwie cywilizacji dawnej Rzeczypospolitej.
przez muzułmanów, dochodzącym
z niewielkich minaretów przy meczetach Tatarów polskich i litewskich zwłaszcza w osadach i wioArchiwum Muzeum Lubelskiego
Plan kaplicy zamkowej
w Lublinie
skach na Kresach.
W Rzeczypospolitej Polaków
i innych narodów panowała duchoFot. A. Bujak, Świątynia, Editions Spotkania, Warszawa 1992, il. 19
Widok na presbiterium kościoła w Dębnie Podhalańskim
Fragment scenografii wystawy.
Makieta witraża Józefa Mehoffera