Spis treści i fragment wstępu

SPIS TREŚCI
8
| Hymn szkoły
9
| Wstęp
CZĘŚĆ PIERWSZA – A R C H I W A L I A P R A S O W E
25
| wik, Od 1 września br. zajęcia w technikum w Tarnobrzegu,
[„Siarka” 1964 r.]
27
| Udana impreza pływacka, [„Siarka” 1965 r.]
30
| z. b., Inauguracja obchodów 50-lecia Republiki Tarnobrzeskiej,
[„Siarka” 1968 r.]
32
| b., Sztandar szkolny i harcerski otrzymała Szkoła Podstawowa
Nr 3, [„Siarka” 1972 r.]
36
| (t), Szkoła Sportowa, [„Siarka” 1975 r.]
39
| Zapadły decyzje w sprawie Szkoły Sportowej, [„Siarka” 1977 r.]
43
| (e-ma), Szkoła sportowa, [„Siarka” 1977 r.]
47
| Warto pływać!, [„Siarka” 1979 r.]
50
| (w), Przed pierwszym dzwonkiem, [„Siarka” 1980 r.]
53
| (bt), Gdy dzwoneczek się odezwie…, [„Siarka” 1981 r.]
58
| Marek Kret, Szkoły sportowe w impasie?, [„Tygodnik Nadwiślański” 1981 r.]
64
| Zamiast laurki, [„Tygodnik Nadwiślański” 1982 r.]
66
| (Adolf Gorczyca), Raport o stanie tarnobrzeskiej oświaty, wywiad; notował: (w), [„Siarka” 1985 r.]
71
| (w), W „trójce” przed pierwszym dzwonkiem, [„Siarka” 1985 r.]
75
| (w), Ile kosztuje sportowy sukces?, [„Siarka” 1986 r.]
79
| Janina Skalska, Tu jest moje miejsce, [„Tygodnik Nadwiślański”
1987 r.]
83
| Mariusz Siewierski, Sukcesy tarnobrzeskich pływaków, [„Tygodnik Nadwiślański” 1988 r.]
86
| Grażyna Szafińska, Dwie w jednym, [„Siarka” 1994 r.]
92
| (hs), Takie będą Rzeczypospolite, jakie jej młodzieży chowanie,
[„Siarka” 1995 r.]
CZĘŚĆ DRUGA – W S P O M N I E N I A
99
| Maria Hełmecka, Poczucie ważności zawodu towarzyszyło mi
w każdym dniu
105
| Anna Czaplińska, Na zawsze pozostanie moją szkołą
108
| Anetta Martyniuk, Edukujemy młodych tarnobrzeżan tak,
by rozbudzać ich ciekawość świata
113
| Aleksandra Kowalska, Był czas, że pracowaliśmy na 3 zmiany
116
| Irena Kuźniarska, Jestem za to wyróżnienie bardzo wdzięczna
119
| Barbara Skiba, W dużej rozumiejącej i szanującej rodzinie
122
| Robert Rybicki, Moim domem była „Trójka” i basen
128
| Barbara Nanek (Otrembnik), Musieliśmy zgodnie zadeklarować,
że to były nasze ostatnie wagary
132
| Andrzej Rupala, Popularną „Trójkę” ukończyło wielu znanych
sportowców
140
| Agnieszka Pęczkowska, Jest jedna rzecz, którą „Trójka” mi dała
i która jest ze mną do dziś
143
| Bartosz Paczocha, Nadal wychodzę „na pole”, a nie „na dwór”…
145
| Michał Zdańkowski, Dopiero z perspektywy czasu doceniam te
różne, nauczycielskie sztuczki
CZĘŚĆ TRZECIA – Z O S T A T N I C H L A T
149
| Szkoła Podstawowa Nr 3 – XXX lat, [„Nasza Szkoła” (Wydanie
specjalne gazetki szkolnej uczniów Szkoły Podstawowej Nr 3
w Tarnobrzegu) 1994 r., jubileuszowe]
155
| (Marek Freyer), Był wychowywany w domu w dyscyplinie i poszanowaniu rodziny, wywiad; rozmawiała: Małgorzata Śmidowska
165
| Kalendarium niektórych wydarzeń (1998/99 – 2008/09)
209
| Wykaz ważniejszych skrótów
211
| Indeks nazwisk
221
| Summary
Hymn szkoły
Słowa: Kazimierz Wiszniowski
Tak biec, by pierwszym być
tak być, by pięknie żyć
do mistrza równać krok,
z nim biec przez cały rok.
Nauka wiedzy klucz,
uczeń za mistrzem tuż.
On życie swoje dał,
ratując zamku skarb.
Bieg mistrza dla nas wzór,
codzienny szkolny trud,
mądrość dla Polski jest
Ojczyźnie radość, pieśń.
Źródła do dziejów Szkoły Podstawowej Nr 3
|9
WSTĘP
Jedna
ze znanych sentencji łacińskich głosi: E fructu arbor
cognoscitur (Drzewo poznaje się po owocach). 1 września
2014 roku minęło 50 lat od chwili, gdy Szkoła Podstawowa
Nr 3 w Tarnobrzegu rozpoczęła swoją działalność edukacyjną.
Tak się złożyło, że pierwsza połowa tych lat przypadała
na okres PRL, a druga, po upadku komunizmu – trwającej
nadal III RP. Nie może zatem dziwić, że rysujący się obraz dotychczasowych dziejów szkoły ma z tej perspektywy dwa nieporównywalne ze sobą etapy. Niemniej należy pamiętać,
że zróżnicowany obraz historii tej placówki to tylko jedno
oblicze. To drugie – kto wie czy nie ważniejsze – możemy dostrzec przede wszystkim u absolwentów „Trójki” i trudnym
do oceny pokłosiu naszych działań dydaktycznych i wychowawczych.
Tarnobrzeska „Trójka” nie jest ani szkołą najstarszą, ani najmłodszą na mapie naszego miasta. Gdy powstała, była trzecią
placówką w mieście (wówczas siedzibie powiatu), w której
po ośmiu klasach można było uzyskać wykształcenie podstawowe. Od początku patronat nad nią sprawowały KiZPS „Siarkopol”. Od września 1964 roku przez pięć lat w budynku szkoły mieściło się także przyzakładowe Technikum MechanicznoElektryczne. W 1968 roku patronem szkoły podstawowej został Tomasz Dąbal (działacz chłopski, jeden z przywódców
wydarzeń tzw. „Republiki Tarnobrzeskiej”, poseł na Sejm II RP,
działacz Komunistycznej Partii Polski, stracony w ZSRR
10 |
Tarnobrzeska „Trójka”
w wyniku stalinowskich czystek)1. Z czasem, ze względu
na dynamiczny rozwój miasta, wynikający m.in. z najlepszych
lat finansowej prosperity KiZPS „Siarkopol” i ustanowienia
w 1975 roku Tarnobrzega siedzibą województwa, szkoła była
już jedną z wielu miejskich placówek o tym charakterze,
nad którymi pieczę sprawowało miejscowe Kuratorium
Oświaty i Wychowania. Z tym, że jej wyróżnikiem jeszcze
od 1974 roku był sportowy profil i ścisłe związki z Klubem
Sportowym „Siarka”. „Trójka” jako Szkoła Sportowa (jedyna
w ówczesnym województwie tarnobrzeskim) dotrwała
do początków lat 90-tych ubiegłego wieku, w międzyczasie
powiększając się (w październiku 1984 roku) o dwie kolejne
sale gimnastyczne wraz z zapleczem magazynowym oraz socjalnym. Od 1975 do 1981 roku w jej budynku mieścił się
Miejski Zespół Ekonomiczno-Administracyjny Szkół w Tarnobrzegu, a w latach 1987–1992 jako Szkoła Sportowa i Szkoła
Ćwiczeń współtworzyła Zespół Szkół wraz ze Studium Nauczycielskim (od 1991 roku z Kolegium Nauczycielskim), które
w budynku szkoły także otrzymało swoją siedzibę. W 1994
roku „Trójka” została ostatecznie przejęta od władz oświatowych przez miejski samorząd wraz z innymi szkołami podstawowymi i przestała być formalnie Szkołą Sportową (choć
do dziś dnia zachowała swój tradycyjny, sportowy charakter).
W styczniu 1998 roku nowym patronem szkoły został Alfred
Freyer (peowiak, ochotnik WP, uczestnik walk z Ukraińcami
1
Zob. Parlamentarzyści RP, Dąbal Tomasz Jan (1890–1937), Numer
rekordu:
000000282,
Biblioteka
Sejmowa,
Internet:
http://bs.sejm.gov.pl/ (dostęp: 28 sierpnia 2014 r.).
Źródła do dziejów Szkoły Podstawowej Nr 3
| 11
w 1919 roku i w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku, lekkoatleta, wielokrotny rekordzista Polski w biegach długodystansowych, zginął tragicznie podczas akcji ratowniczej
w czasie pożaru zamku hr. Tarnowskich w Dzikowie)2.
Od września 1999 roku, w wyniku reformy oświaty Szkoła
Podstawowa Nr 3 im. Alfreda Freyera jest do chwili obecnej
sześcioklasową szkołą podstawową (samorządową) w Tarnobrzegu (od stycznia 1999 roku w granicach województwa
podkarpackiego). W latach 1964–2014 kolejnymi dyrektorami
placówki byli: Antoni Kowalski (1964–1972), Stanisław Sworst
(1973–1978), Stanisław Szkwara (1979–1984), Janina Sworst
(1985–1987), Władysław Jakubowicz (1988–1991), Maria
Hełmecka (1991–2002), Anna Czaplińska (2002–2011) i Anetta Martyniuk (od 2011 roku do chwili obecnej). Warto dodać,
iż po przeprowadzce Kolegium Nauczycielskiego do swojej
nowej siedziby, „Trójka” od 2001 roku do chwili obecnej samodzielnie zarządza obiektem szkolnym przy ulicy Kochanowskiego.
Aktualnie szkoła liczy 25 oddziałów w których, w roku szkolnym 2014/2015, na poziomie klas I–VI kształci się około
600 uczniów. W placówce zatrudnionych jest 70 osób, w tym
16 w charakterze pracowników niepedagogicznych. Co ciekawe, nauczycielami „Trójki” i zarazem jej absolwentami są
obecnie: Janusz Bobula, Alicja Chomka (Kisiel), Anna Dziama
(Mierzwińska), Dorota Mach, Angelika Michalik (Gunia), Ro2
Zob. B. Szwedo, Wpisani w historię miasta. Tarnobrzeski słownik
biograficzny, tom I, Tarnobrzeg 2013, s. 73–76.
12 |
Tarnobrzeska „Trójka”
bert Rybicki, Małgorzata Samek, Ewa Skiba-Krystek, Jadwiga
Skotnicka (Babula), Małgorzata Śmidowska (Stępień) i Anna
Wolan (Świątek). Absolwentami szkoły i zarazem jej pracownikami administracyjnymi są też panie: Elżbieta Kempiak (Klimek) i Renata Szczęsny (Bartoszek). Warto także podkreślić,
że nauczycielami z najdłuższym stażem pedagogicznym – licząc tylko lata pracy przepracowane w naszej szkole – są
w kolejności: Jadwiga Skotnicka, Alicja Chomka, Małgorzata
Wąsik, Ewa Oździńska, Małgorzata Siepetowska, Elżbieta
Wojdyła i Krystyna Wołoszyn-Niemiec.
Pół wieku istnienia szkoły to spory okres czasu. Od czerwca
1972 roku, gdy żegnano jej pierwszych absolwentów, szkolną
edukację ukończyło tu ponad 4 tysiące uczennic i uczniów.
Na przestrzeni lat 1964–2014 stali się namacalnym owocem
starań oraz zabiegów edukacyjnych i organizacyjnych swoich
rodziców, dyrekcji, wychowawców, nauczycieli, trenerów,
działaczy oraz wszystkich pracowników administracyjnych
szkoły. Czy wszyscy dobrze wspominają naszą „podstawówkę”? Nie wiadomo. W okresie obchodzonego właśnie jubileuszu, poprzez niniejszą publikację, szukamy odpowiedzi na to
pytanie. Nie tylko wśród absolwentów, ale także wśród tych,
którzy w okresie ostatnich 50 lat w naszej szkole: zarządzali,
administrowali, uczyli i wychowywali, pracowali oraz współpracowali z naszą placówką. Istotnym dopełnieniem do tego,
rysującego się zaledwie obrazu, mają być informacje zawarte
w archiwalnych publikacjach prasowych za lata szkolne
1964/1965 – 1994/1995 oraz przedstawione w kalendarium
niektórych wydarzeń. Poznając wydarzenia z przeszłości na-