pobierz - Primo Polska
Transkrypt
pobierz - Primo Polska
Imi´ i Nazwisko Nazwa instytucji / pieczàtka Prosimy nakleiç odpowiedni znaczek! Dzi´kujemy. Ulica, numer Kod pocztowy / miejscowoÊç E-mail Firma FABER-CASTELL zalicza si´ do producentów przodujàcych na rynku mi´dzynarodowym w produkcji najwy˝szej jakoÊci przyborów s∏u˝àcych do pisania, malowania oraz rysowania. Jej przedstawicielem w Polsce jest firma Primo Polska. Je˝eli zajmujecie si´ Paƒstwo zawodowo nauczaniem lub terapià dzieci, ch´tnie przeÊlemy Paƒstwu próbki produktów oraz materia∏y, które mogà okazaç si´ przydatne w Paƒstwa pracy. Prosimy o wype∏nienie kuponu, opatrzenie go odpowiednim znaczkiem pocztowym i odes∏anie go do nas (mo˝liwe jest tak˝e przes∏anie kuponu faksem lub skanu mailem). Ch´tnie udzielimy Paƒstwu informacji za pomocà poczty elektronicznej. Prosimy o podanie adresu e-mail. Informacje zawarte w przes∏anym do nas kuponie s∏u˝à mo˝liwoÊci przes∏ania Paƒstwu kolejnych informacji na temat naszych produktów. Gwarantujemy Paƒstwu, ˝e wszystkie dane osobowe wykorzystane b´dà jedynie wewn´trznie w firmie Primo Polska S.A. i nie b´dà przekazane osobom trzecim bez Paƒstwa zgody! Primo Polska S.A. Dzia∏ Marketingu /Materia∏y dla nauczycieli ul. Studencka 31/2 02-735 Warszawa OÊwiadczam, ˝e zgadzam si´ na zapis moich danych dla celów informacyjnych. Czy majà Paƒstwo pytania, wskazówki oraz nowe pomys∏y, które pomogà nam jeszcze lepiej dostosowaç nasze produkty do Paƒstwa oczekiwaƒ i potrzeb dzieci? Prosimy o kontakt pod adresem [email protected] Paƒstwa korespondencja ucieszy nas! tutaj kupisz produkty Faber-Castell Wy∏àczny przedstawiciel Faber-Castell w Polsce: Primo Polska S.A. ul. Studencka 31/2 • 02-735 Warszawa tel. 22 292 87 52 • fax. 22 898 16 73 [email protected] • www.primo-polska.pl RYSOWANIE I MALOWANIE Narz´dzia • Pomys∏y • Zastosowania 195112 Przygotowano we wspó∏pracy: Mediastep – Institut für Kunst- und Medienpädagogik www.mediastep-institut.de A.W. FABER-CASTELL Vertrieb GmbH 90546 Stein / Nürnberg • Germany www.Faber-Castell.com Poradnik dla nauczycieli i rodziców Za∏o˝ona w roku 1761 firma FABER-CASTELL pozostaje od 8 pokoleƒ w r´kach tej samej rodziny. Z ma∏ego zak∏adu rzemieÊlniczego rozwin´∏a si´ mi´dzynarodowa grupa przedsi´biorstw posiadajàca na ca∏ym Êwiecie 15 zak∏adów produkcyjnych, 19 spó∏ek zajmujàcych si´ zbytem oraz oko∏o 5 500 pracowników zatrudnionych na wszystkich kontynentach. SPIS TREÂCI Lekcja 1: kredki o∏ówkowe Strona 5 Lekcja 2: kredki do zadaƒ specjalnych Strona 9 Jako najstarsze i najwi´ksze na Êwiecie przedsi´biorstwo tej bran˝y FABER-CASTELL cieszy si´ najwy˝szym powa˝aniem u artystów i hobbystów, poniewa˝ do produkcji wybierane sà najlepsze surowce a firma stawia najwy˝sze wymagania dotyczàce produkcji i kontroli jakoÊci. Dla firmy FABER-CASTELL jest naturalne zaanga˝owanie w sprawy socjalne oraz polityki kszta∏cenia. W roku 2000 Anton W. Graf z firmy FABER-CASTELL podpisa∏ „Kart´ socjalnà FABER-CASTELL” kontynuujàc tym samym d∏ugà tradycj´ socjalnej odpowiedzialnoÊci przedsi´biorstwa. Niniejszy dokument to pierwsza dobrowolna umowa tego rodzaju i gwarantuje pracownikom we wszystkich zak∏adach firmy FABER-CASTELL dotrzymanie warunków zatrudnienia i pracy na zasadach wymaganych przez Mi´dzynarodowà Organizacj´ Pracy (ILO). Wymiana foto na 116651P1 Lekcja 3: kredki woskowe i pastele Strona 10 Lekcja 4: flamastry Strona 14 Lekcja 5: farby plakatowe i wodne Strona 14 Lekcja 6: kreda chodnikowa Strona 15 Lekcja 7: plastelina Strona 15 Ju˝ w po∏owie XIX wieku firma zak∏ada∏a przedszkola i szko∏y lub wspiera∏a je w ich powstawaniu. Wspieranie i kszta∏towanie procesów nauki i kszta∏cenia pozosta∏y do dnia dzisiejszego w centrum zainteresowaƒ firmy FABER-CASTELL. Firma FABER-CASTELL anga˝uje si´ w praktyk´ kszta∏cenia oraz w proces nauki pisania dzieci w szko∏ach i w czasie wolnym. Naszym celem jest zagwarantowanie radoÊci ka˝dego dziecka, którà czerpie z rysowania, malowania i pisania odpowiednimi przyborami. Cel ten osiàgamy poprzez przyjazne dzieciom produkty: np. kredki GRIP posiadajà wyjàtkowy uchwyt ze strefà „Soft-Grip” zapobiegajàcy obsuwaniu si´ d∏oni podczas rysowania. Ergonomiczny trójkàtny kszta∏t wielu naszych produktów umo˝liwia dzieci´cej d∏oni pewne trzymanie kredki, nie powodujàc zm´czenia. Dzieci lewor´czne doÊwiadczajà tym sposobem zdumiewajàcej ulgi. Dzi´ki przyjaznym rozwiàzaniom, które mniej m´czà d∏onie, dzieci wykazujà wi´ksze zainteresowanie rysowaniem i pisaniem. Nieustanny entuzjazm towarzyszàcy dzieciom podczas rysowania i pisania osiàgamy poprzez bardzo wysokà jakoÊç pigmentów kolorystycznych, które stosowane sà w produktach z czerwonej serii, zaadresowanej do dzieci. Nasze kredki, flamastry, o∏ówki, farby oraz kreda oferujà niezliczone mo˝liwoÊci stosowania w zakresie malowania, rysowania oraz pisania. Dzi´ki specjalnym kredkom dajàcym si´ wycieraç gumkà istnieje mo˝liwoÊç korygowania rysunku. Aby radoÊç z rysowania, malowania oraz pisania trwa∏a nieustannie, wszystkie produkty serii czerwonej „zabawa i nauka” nale˝à do produktów najwy˝szego stopnia rozwoju i jakoÊci w zakresie ochrony zdrowia, mo˝liwoÊci zastosowania oraz ∏atwoÊci u˝ytkowania. ISTOTA RYSOWANIA I PISANIA LEKCJA 1: KREDKI O¸ÓWKOWE Rysowanie i pisanie to wi´cej ni˝ wyuczenie si´ okreÊlonych kszta∏tów i kolorów. Obydwie umiej´tnoÊci posiadajà funkcj´ komunikatywnà – obrazy jak i teksty. Jednak˝e istnieje istotna ró˝nica: Kredkami mo˝na nie tylko rysowaç linie oraz powierzchnie kszta∏tów; w ka˝dej kredce drzemie wielka paleta mo˝liwoÊci tworzenia, którà nale˝y odkryç wraz z dzieckiem. Pisanie opiera si´ na ustalonym kszta∏towaniu ka˝dej litery, na zasadach obowiàzujàcej ortografii oraz na technikach pisania; rysowanie bazuje tak˝e na wspólnym j´zyku kszta∏tów i kolorów, który mo˝e jednak staç si´ swobodny w swym zastosowaniu osiàgajàc kreatywny wyraz. JeÊli przyjrzymy si´ rozwojowi dzieci na ca∏ym Êwiecie, wówczas zauwa˝ymy, ˝e dzieci przechodzà niemal˝e identyczny rozwój j´zyka kszta∏tów i kolorów. Dzieci w odpowiednim wieku rysujà postacie posiadajàce jedynie g∏ow´ i koƒczyny, a dopiero w póêniejszym okresie sà one w stanie rysowaç bardziej realne kszta∏ty lub dobieraç odpowiedni kolor do rysowanego przedmiotu. Wszytko to pozostaje w zwiàzku z rozwojem psychologicznym i fizjologicznym cz∏owieka w jego pierwszych latach ˝ycia. Za pomocà rysunków dzieci przekazujà pewne informacje, rozk∏adajà otaczajàcy je Êwiat na czynniki korzystajàc ze swojej percepcji. Podczas kreatywnego tworzenia dzieci odkrywajà mo˝liwoÊci i sposoby funkcjonowania narz´dzi oraz zwiàzki, które sà podstawà myÊlenia, rozwoju, rozumienia oraz nauki. Przyk∏adowo w pedagogice waldorfskiej k∏adzie si´ nacisk na Êwiadomy rozwój pisania wynikajàcy z rysowania. JeÊli uÊwiadomimy sobie fakt, ˝e matematyka, abstrakcyjne myÊlenie a tak˝e j´zyk mówiony opierajà si´ na wewn´trznych obrazach, wówczas zrozumiemy, jakie znaczenie majà rysowanie i malowanie w rozwoju dziecka. Z tych powodów jest dla nas, firmy FABER-CASTELL, tak wa˝ne, aby dzieci mia∏y mo˝liwoÊç odkrywania oraz poznawania Êwiata kolorów i kszta∏tów poprzez zabaw´. W tym duchu i za pomocà tej broszury chcemy zainspirowaç Paƒstwa, jakie wyprawy odkrywcze mo˝na przeprowadziç wraz z dzieckiem korzystajàc z kolorowych przyborów. Przedstawiamy Paƒstwu mo˝liwoÊci i pomoce w zakresie pomys∏ów na scenariusze lekcji i czasu wolnego oraz ˝yczymy Paƒstwu oraz dzieciom wiele radoÊci! Rysowanie linii i kszta∏tów Kredkami mo˝na rysowaç linie proste i krzywe, z których mo˝na tworzyç kszta∏ty. Rysowana linia zmienia si´ w zale˝noÊci od sposobu trzymania kredki oraz od kszta∏tu zatemperowanej koƒcówki. Zadanie: Jak wiele ró˝nych linii oraz kszta∏tów mo˝esz narysowaç na papierze za pomocà kredki? Kolor jasny i nasycony (intensywnoÊç barwy) Uzyskana intensywnoÊç koloru lub jego jasnoÊç zale˝y od tego, jak mocno lub s∏abo kredka jest przyciskana do papieru. Zadanie: Ile stopni intensywnoÊci koloru posiada kredka? Tworzenie barwnych powierzchni za pomocà linii (szrafowanie i szrafowanie krzy˝owe) Je˝eli wiele linii zostanie uszeregowanych lub skrzy˝owanych, wówczas powstanie barwna powierzchnia. IntensywnoÊç barwnej powierzchni zale˝y od g´stoÊci linii oraz kàta, pod którym zosta∏y na∏o˝one na siebie linie. Tworzenie równomiernych powierzchni barwnych (cieniowanie) Kolorowe powierzchnie o ró˝norodnej intensywnoÊci rysuje si´ poprzez p∏askie trzymanie kredki oraz ró˝ny nacisk kredkà na papier. W zale˝noÊci od stosowanego rodzaju papieru mo˝liwe jest przy u˝yciu tej techniki uwydatnienie struktury papieru. Od jasnego do ciemnego (krycie koloru) Im kolor jest ciemniejszy, tym bardziej on kryje; jasne kolory mo˝na zamalowaç ciemniejszymi kolorami. Je˝eli jasne barwy zostanà naniesione pod ciemniejszymi, wówczas podniesiona zostanie ich jaskrawoÊç. Wskazówka: ˚ó∏ta kredka nadaje si´ idealnie do rysunku wst´pnego – daje si´ ona ∏atwo zamalowaç innymi kolorami. Jasne powierzchnie barwne (py∏ pigmentu) Rysowanie na ró˝nych powierzchniach Za pomocà papieru Êciernego nale˝y zetrzeç kolorowy pigment na powierzchni´ papieru; otrzymany py∏ mo˝na rozetrzeç palcem lub papierowà chusteczkà higienicznà - powstajà równomierne powierzchnie barwne. Przy pomocy kredek GRIP mo˝liwe jest ozdabianie najró˝niejszych powierzchni (papier, tektura, drewno, kamieƒ, terakota, itd.), dzi´ki czemu uzyskamy kolejne ciekawe i kreatywne mo˝liwoÊci (patrz ni˝ej). Wskazówka: Idealna technika, aby zu˝yç resztki kredki. Wiele kolorowych barw (technika wiàzki) Nale˝y chwyciç w d∏oƒ wiele kredek i rysowaç nimi z rozmachem. WyÊmienita technika, aby osiàgnàç podczas rysowania kredkami efekty mieszania barw; szczególnie nadaje si´ do rysowania traw, struktur w∏osów i futra zwierzàt lub do rysowania rysunków sk∏adajàcych si´ z linii. Jest to ciekawe urozmaicenie przy çwiczeniach w pisaniu. Wskazówka: Po∏àcz dwie lub trzy kredki gumkà w wiàzk´, wówczas r´ka nie m´czy si´ tak szybko! Mieszanie kolorów (barwy podstawowe oraz mieszane) Kolory mieszane powstajà podczas malowania ró˝nymi barwami - jedna na drugiej; przy tej technice nale˝y wziàç pod uwag´, czy najpierw rysowany b´dzie kolor jasny a nast´pnie ciemny czy odwrotnie. Barwy mieszane powstajà tak˝e podczas rysowania jednego koloru na drugim w technikach szrafowania i rysowania wiàzkà. Rysowanie na kolorowym papierze Papier nie musi byç zawsze bia∏y. Na kolorowych t∏ach powstajà interesujàce efekty barwne: jasne kolory sà bardziej jaskrawe na ciemniejszym papierze ni˝ na bia∏ym papierze. Przy intensywnych kolorach powinien zostaç wybrany neutralny odcieƒ papieru: np. be˝owy; kolory posiadajàce mniejszà intensywnoÊç prezentujà si´ najlepiej przede wszystkim na szarym lub niebieskoszarym papierze. Przede wszystkim nale˝y zauwa˝yç, ˝e kolor kredki zmienia si´ w zale˝noÊci od koloru wykorzystanego papieru. Wskazówka: Je˝eli przyozdobimy doniczk´ rysunkami wykonanymi kredkami, wówczas ziemi´ w doniczce nale˝y umieÊciç dodatkowo w folii, aby wilgoç nie spowodowa∏a zlewania si´ kolorów. Kredki rozpuszczalne wodà Paleta mo˝liwoÊci tworzenia rozszerza si´ o kolejne techniki, je˝eli kredki sà wodorozpuszczalne (np. kredki GRIP lub specjalne kredki akwarelowe Rybka). JeÊli pracujemy na papierze akwarelowym, wówczas kolory nabierajà szczególnego znaczenia. Szorstki, lecz niezbyt kleisty papier, tak˝e nadaje si´ do tego celu. Papier powinien zostaç przymocowany do podk∏adki (np. z tektury) za pomocà taÊmy klejàcej, poniewa˝ przy zwil˝eniu mo˝e si´ on wykrzywiç lub pofa∏dowaç. Wa˝ne: Kredek rozpuszczalnych w wodzie nie nale˝y w niej zanurzaç! Takie dzia∏anie wp∏ynie niszczàco na wk∏ad kredki a drewniana os∏ona ulegnie zmi´kczeniu. Prawid∏owe post´powanie: Za pomocà kredek rozpuszczalnych w wodzie nale˝y wykonaç rysunek na papierze, nast´pnie kolory rozpuszcza si´ za pomocà zwil˝onego p´dzla. Innym, trudniejszym rozwiàzaniem jest zwil˝enie papieru przed rysowaniem (wymaga dobrej jakoÊci papieru, najlepiej do akwareli). Podnoszenie jaskrawoÊci barwy za pomocà wody Barwy narysowane na suchym papierze sà przemalowywane zwil˝onym p´dzlem. Im cz´Êciej dana barwa jest przemalowywana wilgotnym p´dzlem, tym bardziej rozpuszcza si´ wykonany rysunek. Barwy stajà si´ bardziej jaskrawe a w zale˝noÊci od na∏o˝onego koloru oraz ruchu p´dzla powstajà ró˝norodne efekty barwne. Rysowanie na mokrym papierze Je˝eli papier zosta∏ nawil˝ony przed rysowaniem, wówczas zatemperowana koƒcówka kredki porusza si´ bardzo mi´kko po powierzchni papieru a barwy sà intensywne i posiadajà mi´kkà struktur´. Technika t´czy Nanosimy na oddzielnym papierze (treningowym) wiele kolorów sàsiadujàcych ze sobà; je˝eli zostanà one rozpuszczone i pobrane mokrym p´dzlem lub gàbkà, wówczas mo˝liwe jest nieskoƒczone tworzenie nowych barw i odcieni. Technika akwarelowa Na dodatkowym papierze lub kraw´dzi arkusza namalowane zostajà jednokolorowe powierzchnie; kolor ten zostaje rozpuszczony zwil˝onym p´dzlem i pobrany na p´dzel; teraz mo˝liwe jest malowanie podobne do malowania farbà akwarelowà. Je˝eli namalowane kolory wysch∏y, wówczas mo˝na je zamalowaç kolejnà barwà. LEKCJA 2: KREDKI DO ZADA¡ SPECJALNYCH Magiczne kredki zmieniajàce kolor Specjalne, ergonomiczne kredki MAGIC GRIP sà rozpuszczalne w wodzie i zmieniajàce kolor dajà szerokie spektrum doÊwiadczeƒ i zabawy barwami. Pomys∏y wykorzystania patrz kredki rozpuszczalne wodà (str.7). Efekty sà jeszcze bardziej zaskakujàce i atrakcyjne bo ka˝dy kolor zmienia si´ pod wp∏ywem wody! Rozpuszczanie koloru za pomocà wody ze spryskiwacza Powierzchnie barwne namalowane wodorozpuszczalnymi kredkami zostajà zroszone wodà za pomocà spryskiwacza (np. do roÊlin); w zale˝noÊci od stosowanego papieru powstajà ró˝norodne kompozycje barw. Technika z zastosowaniem soli Na wilgotny papier pokryty niebieskim kolorem rozsypuje si´ sól; po wyschni´ciu otrzymujemy efekt podobny do kryszta∏ów Êniegu. Po wyschni´ciu mo˝na obrabiaç obrazek poprzez np. narysowanie krajobrazu. Wskazówka: Trójkàtne kredki z serii GRIP wyst´pujà w wersji JUMBO – o grubym przekroju i w wersji klasycznej. Grube kredki zalecane sà dla m∏odszych dzieci (przedszkolaków), poniewa˝ gruby przekrój u∏atwia chwyt. Kredki wymazywalne åwiczenia w pisaniu oraz szkice wykonane kredkami trudno zetrzeç gumkà a samo wycieranie niszczy papier. Dzi´ki kredkom wymazywalnym bez obaw mo˝na stosowaç jaskrawe barwy a w przypadku koniecznoÊci korekty kolor daje si´ lekko usunàç lub rozjaÊniç. LEKCJA 3: KREDKI WOSKOWE I PASTELE Rysowanie linii Kredki woskowe posiadajà zazwyczaj delikatny czubek lub kraw´dê, za ich pomocà mo˝na rysowaç punkty i linie. Spe∏niajà swojà rol´ tak˝e w rysowaniu konturów oraz wype∏nieƒ rysunków. Stanowi to podstaw´ wielu obrazów, które nast´pnie „odrabia si´" stosujàc inne techniki np. batik na papierze (patrz str.12). Wiele kolorowych barw - technika wiàzki Kredki woskowe nadajà si´ bardzo dobrze do çwiczeƒ stosowanych podczas pierwszych lekcji nauki pisania. Szczególnie du˝o radoÊci sprawia çwiczenie polegajàce na rysowaniu ró˝norodnych linii i szlaczków. Podczas çwiczeƒ dziecko szlifuje umiej´tnoÊci grafomotoryczne. Zadanie: Przy u˝yciu dwóch kredek narysuj na papierze litery i cyfry; nast´pnie wype∏nij przestrzenie pomi´dzy liniami. Wskazówka: Kredki woskowe mo˝na po∏àczyç gumkà recepturkà - u∏atwi to ich utrzymanie oraz motoryk´. Malowanie powierzchni jasnymi lub nasyconymi kolorami (intensywnoÊç barwy) Ro˝ne odcienie danej barwy uzyskuje si´ poprzez zmian´ intensywnoÊci nacisku oraz w zale˝noÊci od w∏aÊciwoÊci zastosowanego papieru. Wskazówka: Kredka woskowa, która z za∏o˝enia stawia pewien opór na papierze, uczy umiej´tnoÊci "wyczucia" koƒcówki narz´dzia i kontroli si∏y nacisku. Nanoszenie koloru bez porów oraz sposobem akwarelowym Je˝eli podczas malowania kredkà woskowà/pastelà olejnà stosuje si´ nacisk, wówczas powstaje zamkni´ta powierzchnia o intensywnym kolorze; jasne i ciemne powierzchnie barwne umieszczone ko∏o siebie dajà w wyniku intensywne kontrasty kolorów i powodujà wy˝szà jaskrawoÊç. Jasne kolory maluje si´ stosujàc bardzo delikatny nacisk kredkà woskowà. Im dzieci sà starsze, tym ∏atwiej im dobraç odpowiedni nacisk. Wskazówka: Je˝eli stosowany jest szorstki papier, wówczas mo˝na uzyskaç efekt spadajàcego Êniegu. Ciemne na jasnym Ciemne kredki woskowe i pastele sà mi´ksze ni˝ jasne, dzi´ki temu jasne powierzchnie mo˝na w ∏atwy sposób przemalowaç lub pokryç innà barwà. Z tego wzgl´du najpierw maluje si´ powierzchnie jasnà kredkà, ciemnà kredk´ aplikuje si´ na jasnà. Ta w∏aÊciwoÊç kredki woskowej umo˝liwia tak˝e stosowanie techniki sgraffito (patrz woskowe sgraffito str.12). Jasne na ciemnym Barwy mieszane powstajà, je˝eli w powierzchni barwnej wykonanej przy pomocy ciemnej kredki woskowej rysuje si´ jaÊniejszà, twardszà kredkà. Mieszanie kolorów (barwy mieszane) Przy malowaniu kolorów jeden na drugim kolory mieszajà si´; w takiej sytuacji powinno si´ nak∏adaç kolory jaÊniejsze na ciemniejsze. W zale˝noÊci od kolejnoÊci nak∏adania kolorów oraz intensywnoÊci nacisku osiàga si´ ró˝norodne wyniki: RozjaÊnianie Aby rozjaÊniç kolor nak∏ada si´ najpierw ciemniejszy kolor a nast´pnie przemalowuje si´ go bia∏ym kolorem zgodnie z ˝àdanym rozjaÊnieniem. Przyciemnianie Aby przyciemniç kolor nale˝y go zmieszaç z kolorem czarnym; w tym celu najpierw nanosi si´ kolor czarny - jasny kolor nale˝y wmieszaç w ciemny. Je˝eli naniesiony zosta∏by najpierw jasny kolor, wówczas zosta∏by on pokryty czarnym kolorem. Woskowe sgraffito (technika drapana) Zacieranie W tej technice tworzy si´ dwie ró˝ne warstwy koloru: najpierw arkusz rysunkowy zostaje pomalowany pe∏nà warstwà jaÊniejszego koloru; warstwa ta mo˝e sk∏adaç si´ z ró˝nych powierzchni barwnych; je˝eli póêniej powinien wyst´powaç w pewnym miejscu arkusza rysunkowego okreÊlony kolor, wówczas sytuacj´ takà nale˝y uwzgl´dniç ju˝ na tym etapie. Nast´pnie tak przygotowanà powierzchni´ barwnà zamalowuje si´ czarnà kredkà woskowà/pastelà. Na tej powierzchni wydrapuje si´ rysunek za pomocà skrobaka, wyka∏aczki lub naro˝nikiem linijki. Pojawiajà si´ znajdujàce si´ pod nià kolory; ich jaskrawoÊç jest zwi´kszona poprzez kontrast z czernià. Aby przedstawiç na rysunku efekt ruchu, nale˝y rozetrzeç kolory za pomocà gumki z tworzywa sztucznego, która nie usunie kolorów a jedynie je rozetrze. Warto zwróciç uwag´, który kolor ma nachodziç na drugi, czyli który kolor ma byç przecierany. W ten sposób osiàga si´ efekty ruchu lub promieniowania. Je˝eli roztarte zostanà kolory w dwóch kierunkach na swej granicy, wówczas otrzymujemy barwy mieszane. Wskazówka: Technika sgraffito nadaje si´ dla rysunków, które przedstawiajà linie i struktury lub których tematem jest „Êwiat∏o w ciemnoÊci”. Technika ta sprawdza si´ równie˝ jako kreatywne çwiczenie uzupe∏niajàce do pierwszych lekcji pisania. Rysowanie na kolorowych t∏ach JaskrawoÊç kredek woskowych i pasteli mo˝na uwydatniç przy wykorzystaniu kolorowego t∏a. Technika frottage Ciekawym rozwiàzaniem plastycznym jest wykorzystania nietypowych struktur. Je˝eli materia∏ posiadajàcy struktur´ (np. moneta), pod∏o˝ymy pod niezbyt gruby papier i miejsce to pokryjemy kolorem - przeniesiemy na papier struktur´ materia∏u. Struktury mo˝na równie˝ oryginalnie ∏àczyç w jednym rysunku. Wskazówka: Najlepsze efekty osiàgniemy przy wykorzystaniu kredki bez papierowej os∏onki, poziome rysowanie umo˝liwi równomiernie pokrycie powierzchni. Enkaustyka T´ technik´ nale˝y stosowaç pod nadzorem rodzica lub opiekuna. Umo˝liwia ona wykonanie kolorowych pejza˝y: kredk´ woskowà nale˝y roztopiç na przedniej cz´Êci stopy ˝elazka w temperaturze ok. 60°C (najlepiej stosujàc bezpieczne ˝elazko enkaustyczne przeznaczone do tej techniki). Nast´pnie „maluje si´“ ˝elazkiem na papierze. Pó∏p∏ynne masy woskowe wysychajà szybko i mo˝na je pokrywaç nast´pnà warstwà. Tworzone krajobrazy posiadajà pierwszy plan, Êrodkowy plan oraz t∏o. Szczegó∏y mo˝na rysowaç kraw´dzià ˝elazka. Obrazek b´dzie szczególnie jaskrawy, je˝eli na zakoƒczenie zostanie wypolerowany papierowà Êciereczkà. Przy stosowaniu tej techniki nale˝y odpowiednio przygotowaç stanowisko pracy wraz z podk∏adkami. Wskazówka: Warto zastosowaç g∏adki papier enkaustyczny, a tak˝e zaopatrzyç si´ w specjalne ˝elazko do tej techniki. KREATYWNE PASTELE OLEJNE Kolor na ró˝nych materia∏ach Za pomocà pasteli olejnej mo˝na rysowaç na wielu nietypowych pod∏o˝ach, takich jak: szk∏o, tworzywo sztuczne lub ceramika. Batik na papierze Podstawowe elementy rysunku wykonuje si´ za pomocà kredki woskowej. Nast´pnie maluje si´ powierzchni´ kartki (t∏o) kolorowym, rozcieƒczonym atramentem, tuszem lub farbà akwarelowà (wodnà). Farby wodne i „nawoskowane“ miejsca nie mieszajà si´ ze sobà. (Zasada: wosk odpycha wod´). Wskazówka: Faber-Castell poleca szczególnie trójkàtne kredki i pastele. Ergonomiczny przekrój wspiera prawid∏owy chwyt trójpalcowy i zapewnia pewny, mniej m´czàcy chwyt. Kredki o grubym przekroju (JUMBO) polecane sà szczególnie dla dzieci w wieku przedszkolnym. Technika wycierania z szablonem Pastel olejna zostaje naniesiona na kraw´dzie szablonu lub kszta∏tu z tektury a nast´pnie starta na papier za pomocà palców lub szmatki. Poprzez przesuni´cie szablonu powstaje szereg lub zag´szczenie barwy. Tego typu obrazki strukturalne mo˝na poddawaç dalszej obróbce; cz´sto mo˝na w nich rozpoznaç kszta∏ty, które nast´pnie mogà byç dalej dekorowane. Technik´ t´ mo˝na wykorzystaç w celu przedstawienia stada lub lasu. LEKCJA 4: FLAMASTRY Dzieci ch´tnie rysujà flamastrami, poniewa˝ cechujà si´ one intensywnymi kolorami posiadajàc równoczeÊnie delikatnà struktur´ i lini´ oraz umo˝liwiajà pokrycie wi´kszych powierzchni i rysowanie detali. Interesujàcà wypraw´ odkrywczà z flamastrami zrealizujemy stosujàc je na ró˝nych rodzajach papieru. Na wynik majà wp∏yw nast´pujàce cechy charakterystyczne papieru: ch∏onnoÊç, gruboÊç oraz struktura. Mieszanie kolorów przy u˝yciu flamastrów Pomimo wielu walorów rysunkowych pisaków (patrz tak˝e kredek) mo˝na przy ich pomocy poznaç równie˝ zasady mieszania kolorów. Przy tej okazji zbli˝amy si´ do kierunku w sztuce zwanej puentylizmem (kropkowaniem): barwa jest nanoszona na arkusz rysunkowy punktowo poprzez lekkie dotykanie; w tym celu nale˝y stosowaç np. jedynie trzy pisaki: ˝ó∏ty, czerwony i niebieski. Z doÊwiadczenia wynika, ˝e punkty te - podobnie jak w przypadku rastrowania obrazów - nie sà odbierane jako oddzielne i „stapiajà si´“ w oku osoby przypatrujàcej si´ w barwy mieszane; tym sposobem pomaraƒcza wykonana z czerwonych i ˝ó∏tych punktów staje si´ pomaraƒczowa, a winogrono sk∏adajàce si´ z kolorów ˝ó∏tego i niebieskiego wyglàda „zielono“. Odpowiednimi tematami na obrazki wykonane tà technikà sà przede wszystkim odwzorowania realnych przedmiotów, które zosta∏y wczeÊniej naszkicowane za pomocà o∏ówka lub ˝ó∏tego flamastra. LEKCJA 5: FARBY PLAKATOWE I WODNE Farby plakatowe nadajà si´ szczególnie do aplikacji na ró˝ny rodzaj papieru, tektur´, ceramik´, gips itp. Farby te kryjà szczególnie skutecznie, barwy ciemne mogà ca∏kowicie pokryç jasne kolory. Farby plakatowe mieszajà si´ ze sobà bardzo dobrze; barwy mieszane mo˝na wypracowywaç. W celu uzyskania przeêroczystoÊci nale˝y rozcieƒczyç je wodà. Typowe farby wodne aplikuje si´ wy∏àcznie na papier. Szczególnie pi´kne efekty uzyskuje si´ na specjalnym papierze do akwareli o odpowiednim stopniu absorpcji wody. Farby wodne dajà wyjàtkowe mo˝liwoÊci mieszania kolorów i odcieni. Mocno rozcieƒczone dajà pi´kny efekt przezroczystoÊci. Akwarele mo˝na wykorzystywaç w technikach ∏àczenia z farbami plakatowymi, kredkami Êwiecowymi. Farby wodne sà bezpieczniejsze przez co bardziej odpowiednie dla m∏odszych dzieci ni˝ farby plakatowe. LEKCJA 6: KREDA CHODNIKOWA Dzieci chcà wspólnie tworzyç swoje Êrodowisko. Przy wykorzystaniu dobrze wszystkim znanej kredy chodnikowej mo˝na malowaç gry w zwiàzku z imprezami przedszkolnymi, szkolnymi i urodzinowymi bezpoÊrednio na powierzchni chodnika. W ramach projektu, w którym np. podwórze szkolne lub Êciana ogrodu w przedszkolu powinny zostaç pomalowane, mo˝na w ∏atwy sposób za pomocà kredy przygotowaç projekt lub szkic w rzeczywistej wielkoÊci. B∏yszczàce kolory mogà zostaç ∏atwo usuni´te za pomocà wody. Kolory stajà si´ jaskrawe na asfalcie a deszcz zmyje je bez Êladu. LEKCJA 7: PLASTELINA Dzieci kreujà swój Êwiat poprzez samodzielne kszta∏towanie lub odtwarzanie kszta∏tów, tworzenie fantastycznych istot lub odwzorowywanie rzeczywistoÊci w trzech wymiarach. Do tego celu nadaje si´ szczególnie materia∏, której daje si´ swobodnie modelowaç. Poprzez ugniatanie, toczenie oraz kszta∏towanie dzieci ulepszajà swojà motoryk´. Tym sposobem d∏onie sà trenowane (przydatne zw∏aszcza w przerwach çwiczeƒ zwiàzanych z naukà pisania) i zostajà wzmacniane lub odpr´˝ane. Poniewa˝ dzieci przy ugniataniu i konstruktywnym tworzeniu wykorzystujà przewa˝nie obie d∏onie, stymulowane sà odpowiednio równie˝ obie pó∏kule mózgu, co oznacza korzyÊci dla rozwoju dziecka. Dodatkowo aktywowany jest u dziecka zmys∏ dotyku, poniewa˝ podczas pos∏ugiwania si´ plastelinà wykorzystuje si´ równie˝ inne materia∏y (drewienka, pere∏ki, formy wycinajàce). W uzupe∏nieniu procesu nauki pisania kszta∏towane sà z plasteliny pierwsze litery imienia, nazwiska lub np. abecad∏o.